Μὴ δῶτε τὸ ἅγιον τοῖς κυσίν· μηδὲ βάλητε τοὺς μαργαρίτας ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν χοίρων, μήποτε καταπατήσωσιν αὐτοὺς ἐν τοῖς ποσὶν αὐτῶν, καὶ στραφέντες ῥήξωσιν ὑμᾶς.

Δευτέρα, Μαρτίου 12, 2012

Ο ΛΕΓΟΜΕΝΟΣ «ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟΣ ΘΑΝΑΤΟΣ» ΕΙΝΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ ΘΑΝΑΤΟΣ; (Ἀθαν. Ἀβραμίδης)


  

Ἀθανάσιος Ἀβραμίδης, ΚαρδιολόγοςΚαθηγητὴς Παθολογίας Πανεπ. Ἀθηνῶν

Στοιχειοθεσία «ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ» 

 ρισμς το θανάτου

.         Ἀνέκαθεν ὁ θάνατος ἀπετέλεσε θέμα φιλοσοφικῆς ἐνασχολήσεως. Περὶ τὸν θάνατο, οἱ διάφορες Θρησκεῖες ἀνὰ τὸν κόσμο ἔχουν διατυπώσει τὶς δοξασίες, τὶς θέσεις καὶ τὰ «πιστεύω» τους. Εἶναι ὁ θάνατος ἕνα θέμα γιὰ τὸ ὁποῖο ἐνδιαφέρονται καὶ πολλοὶ κοινωνικοὶ παράγοντες. Περισσότερο μάλιστα μὲ τὰ προβλήματα τοῦ θανάτου καὶ τὴν «θανατολογία» ἀσχολοῦνται: ἡ Νομική, ἡ Δεοντολογία, ἡ Ἠθική, ἡ Βιοηθική, ἡ Κοινωνιολογία, τελευταίως δὲ καὶ ἡ Γενετική.
.         Γιὰ τὴν ἐπιστήμη τῆς Βιολογίας, θάνατος εἶναι τὸ τέλος τῆς ζωῆς ἐμβίου ὄντος.
.         Ἡ Χριστιανικὴ Θρησκεία ὁμιλεῖ καὶ περὶ τοῦ «πνευματικοῦ θανάτου». Καὶ μὲ αὐτὸ ἐννοεῖ τὴν ἀποκοπὴ τῆς σχέσεως ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου ἀπὸ τὴν πηγὴ τῆς ζωῆς, τὸν Θεόν, μὲ αἰτία τὴν ἁμαρτία. Ὁ θάνατος γιὰ τὴν Ἐκκλησία μας εἶναι «μυστήριον». Γιὰ τὴν Ἐκκλησία δὲ «οὐ φέρει τὸ μυστήριον ἔρευναν», δηλαδὴ τὸ μυστήριον δὲν ἐρευνᾶται.

Ὁ βιολογικὸς θάνατος

.         Ὁ ἄνθρωπος, κατὰ τὴν Βιολογία, «εἶναι ζῶον (δηλαδὴ ὂν τὸ ὁποῖον ἔχει μέσα τοῦ ζωήν), λογικὸν (μὲ λογικὴ καὶ συναίσθηση), τὸ ὁποῖον γεννᾶται, τρέφεται, αὐξάνεται, πολλαπλασιάζεται, γηράσκει καὶ ἀποθνήσκει». Καὶ ὡς θάνατος γιὰ τὴν Ἰατρική, νοεῖται τὸ τέλος τῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου ὡς βιολογικοῦ ὄντος.
.         Τὸ πότε ὅμως ἀποθνήσκει ἕνας ἄνθρωπος ὡς βιολογικὸ ὄν, καὶ πότε θεωρεῖται νεκρὸς ἕνας ἄνθρωπος, εἶναι ἕνα θέμα τὸ ὁποῖο ἔχει ἀπασχολήσει πολύ τους ἐπιστήμονας. Ἀπὸ τοὺς διαφόρους δὲ ὁρισμοὺς τοῦ «βιολογικοῦ θανάτου», ὡς πληρέστερος θεωρεῖται ὁ ὁρισμὸς κατὰ τὸν ὁποῖον ἐπέρχεται τὸ μὴ ἀνατάξιμο τέλος τῆς βιολογικῆς ζωῆς. Κατ’ αὐτόν:
.         «Ἕνας ἄνθρωπος ὁ ὁποῖος ὑπέστη εἴτε, α) μὴ ἀναστρέψιμη παύση τῆς κυκλοφορικῆς καὶ ἀναπνευστικῆς λειτουργίας, εἴτε β) μὴ ἀναστρέψιμη παύση ὅλων τῶν λειτουργιῶν ὁλοκλήρου τοῦ ἐγκεφάλου συμπεριλαμβανομένου καὶ τοῦ ἐγκεφαλικοῦ στελέχους, εἶναι νεκρός. Ὁ ὁρισμὸς αὐτὸς πρέπει νὰ ἐφαρμόζεται σύμφωνα μὲ τοὺς παραδεδεγμένους ἰατρικοὺς κανόνες. Ἡ ἰατρικὴ ἐπιστήμη κατέληξε στὸ ὅτι ὁ θάνατος μπορεῖ νὰ ὁρισθεῖ ἐπακριβῶς εἴτε μὲ καρδιοαναπνευστικὰ εἴτε μὲ νευρολογικὰ κριτήρια».
.         Μὲ τὸν ὁρισμὸ αὐτόν, τὸν ἀναφερόμενο καὶ ὡς «ὁμοιόμορφον» ἢ «ὁμοειδῆ» (uniform definition) εἶναι προφανὲς ὅτι δὲν παρέχεται προτεραιότητα ἢ προτίμηση, οὔτε στὸν καρδιοαναπνευστικό, οὔτε στὸν νευρολογικὸ θάνατο. Εἶναι οἱ δύο τους «ἰσόκυροι». Μὲ αὐτὸν τὸν ὁρισμὸ τοῦ «βιολογικοῦ θανάτου» μάλιστα, μὲ τὴν τόση σαφήνεια καὶ τὴν πληρότητά του, τὸν ὁποῖο καὶ ὁ πλέον ἁπλὸς τῶν ἀνθρώπων μπορεῖ εὐχερῶς νὰ κατανοήσει, εἶναι στοὺς πάντες προφανεῖς καὶ οἱ λόγοι γιὰ τοὺς ὁποίους, τόσο ὁ ὅρος «ἐγκεφαλικὸς θάνατος» ὅσο καὶ ὁ ὅρος «θάνατος τοῦ ἐγκεφαλικοῦ στελέχους», εἶναι ἀνεπαρκεῖς προκειμένου ἕνας ἄνθρωπος νὰ χαρακτηρισθεῖ ὡς «νεκρός».

Ὁ «κλινικὸς» θάνατος

.         Περὶ τὸν ὅρο αὐτὸν ὑπάρχει μεγάλη σύγχυση. Πολλοὶ συγχέουν τὸν «κλινικὸ» μὲ τὸν «βιολογικὸ» θάνατο. Ἄλλοι συγχέουν τὸν «κλινικὸ» θάνατο μὲ τὸν «ἐγκεφαλικό», ἀκόμη καὶ μὲ τὴν «φυτικὴ ζωή». Ἄλλοι δὲ ὁμιλοῦν γιὰ «δύο θανάτους», τὸν κλινικὸ καὶ τὸν ἐγκεφαλικὸ θάνατο, χωρὶς προφανῶς νὰ ἔχουν κατανοήσει ἐπαρκῶς τὸ περιεχόμενο αὐτῶν τῶν ὅρων. Χρειάζεται ἑπομένως νὰ γίνουν μερικὲς διευκρινίσεις.
.         Ὡς «κλινικὸς θάνατος» ὁρίζεται τὸ στάδιο τῆς πορείας πρὸς τὸν ὁριστικὸ ἢ «βιολογικὸ θάνατο», κατὰ τὸ ὁποῖο στάδιο εἶναι δυνατὴ ἡ ἀναστροφὴ τῆς πορείας πρὸς ἀνάκτηση τῆς ζωῆς. Τέτοιος εἶναι ὁ «καρδιακὸς κλινικὸς θάνατος», τὰ ὅρια τοῦ ὁποίου εἶναι 4-5 λεπτὰ τῆς ὥρας, τὰ ὁποία ὅμως τώρα πλέον μποροῦν εὐχερῶς νὰ ἐπεκτείνονται καὶ ἐπὶ μακροτερο χρονικὸ διάστημα.(Ἐπιμήκυνσις τῶν ὁρίων τοῦ κλινικοῦ θανάτου κατὰ τὴν καρδιακὴν ἀνακοπήν. Διατριβὴ ἐπὶ Ὑφηγεσία, 1964/1967). Ἔτσι ὥστε καὶ ἀκόμη περισσότεροι ἄνθρωποι νὰ εἶναι δυνατὸν νὰ ἐπαναφέρονται στὴν ζωή, μετὰ τὴν παύση τῆς καρδιοαναπνευστικῆς λειτουργίας τους. Καὶ νὰ ἀποδίδονται στὴν κοινωνία διάγοντες μία ζωὴ φυσιολογική, ὅση ἡ ὑπόλοιπη κατάσταση τῆς ὑγείας τους τὸ ἐπιτρέπει. Ὁ κλινικὸς θάνατος, ἑπομένως, εἶναι κατάσταση ἰάσιμη, θεραπεύσιμη.(Ἀναζωογόνησις ἐκ καρδιακῆς ἀνακοπῆς. Διδακτορικὴ διατριβή, 1958)


Αὐτὰ πραγματοποιοῦνται εὐχερῶς τώρα πλέον, στὰ Χειρουργεῖα, στὶς Μονάδες Ἐντατικῆς Θεραπείας, ἀλλὰ καὶ στοὺς θαλάμους τῶν ἀρρώστων, καὶ μέσα στὰ ἀσθενοφόρα, μπορεῖ καὶ νὰ δρομολογοῦνται ἢ καὶ νὰ ὁλοκληρώνονται ἀκόμη… καὶ στὸ πεζοδρόμιο! Καὶ ὅλος ὁ κόσμος ἔχει ἀκούσει γιὰ ἀνθρώπους ποὺ «σταμάτησε ἡ καρδιὰ τοὺς» ἀπότομα, καὶ τὴ βάλανε ξανὰ μπροστά», ἢ ὅτι κάποιος «πέθανε καὶ τὸν ἐπανέφεραν στὴν ζωή». Αὐτὰ συμβαίνουν πλέον σήμερα μὲ ρυθμοὺς «ρουτίνας». Πρόκειται γιὰ ὑπέροχα ἐπιστημονικὰ ἐπιτεύγματα.

«Φυτικὴ» κατάσταση

.         Στὴν «φυτικὴ κατάσταση» ὁ ἄνθρωπος «δὲν εἶναι κλινικῶς νεκρός». Ἔχει κανονικὴ τὴν καρδιακὴ καὶ τὴν ἀναπνευστικὴ λειτουργία του. Δὲν ἔχει ὅμως ἐπίγνωση τῶν συμβαινόντων γύρω του. Τοῦ λείπει καὶ ἡ «αὐτογνωσία» λόγῳ βλάβης σὲ διάφορες περιοχὲς τοῦ ἐγκεφάλου του. Ἀλλὰ δὲν θεωρεῖται, οὔτε καὶ εἶναι, «ἐγκεφαλικῶς νεκρός». Γι’ αὐτὸ καὶ ἀπὸ τέτοιους ἀνθρώπους, δὲν λαμβάνονται ὄργανα πρὸς μεταμόσχευση. Ἄλλωστε, κάποιοι ἀπὸ αὐτούς, μετὰ μικρότερο ἢ μεγαλύτερο χρονικὸ διάστημα μέχρι καὶ πολλὰ χρόνια, ἀνακάμπτουν σὲ ἄλλοτε ἄλλο βαθμὸ καὶ ἀποκτοῦν δυνατότητες ἐπικοινωνίας μὲ τὸ περιβάλλον. Καὶ περισσότερο τὰ νεώτερα κατὰ τὴν ἡλικία ἄτομα, μεταξὺ ἐκείνων τὰ ὁποῖα ἔχουν ὑποστεῖ βαρειὲς ἐγκεφαλικὲς βλάβες. Μέχρι περίπου καὶ τῆς πλήρους ἀποκαταστάσεως. Ἡ «φυτικὴ κατάσταση», πάντως, δὲν πρέπει νὰ συγχέεται μὲ τὸ «ἐγκεφαλικὸ κῶμα».

Ὁ λεγόμενος «ἐγκεφαλικὸς» θάνατος

.           Ὁ ὅρος «ἐγκεφαλικὸς θάνατος» εἶναι προϊὸν ἐπιστημονικῆς ἐπινοήσεως πρὸς ἐξεύρεση ὀργάνων γιὰ τὶς ἀνάγκες τῶν τότε ἀναπτυσσομένων μεταμοσχεύσεων.
.        Ἀνεζητήθησαν ἀρχικῶς μεταξὺ νέων ἀνθρώπων μὲ βαρειὲς κρανιοεγκεφαλικὲς κακώσεις, οἱ ὁποῖοι περιήρχοντο σὲ ἐγκεφαλικὴ κωματώδη κατάσταση χωρὶς ἐπιστροφή, μὴ ἔχοντας πλέον ἐλπίδα ζωῆς. Ἀπὸ αὐτὰ τὰ ἄτομα θὰ μποροῦσαν νὰ ληφθοῦν τά, κατὰ τεκμήριον, ὑγιῆ ὄργανά τους πρὸς μεταμόσχευση. Αὐτὸ ὅμως τὸ «ὑπερβεβηκὸς κῶμα» (Coma Depassé τῶν Mollaret καὶ Goulon, 1959) ἦταν ἀνεπαρκὲς γιὰ τὴν ἐξυπηρέτηση τῶν μεταμοσχεύσεων. Ὅμως, εἶχε ἀρχίσει νὰ ἀμφισβητεῖται πλέον ἡ παύση τῆς καρδιοαναπνευστικῆς λειτουργίας ὡς τοῦ τέρματος τῆς ζωῆς ἐκ τοῦ λόγου ὅτι, α) εἶχε ἀναζωογόνηση καὶ ἡ ἐπαναφορὰ ἀνθρώπων στὴ φυσιολογικὴ ζωὴ καί, β) ἄτομα ἀποκατασταθέντα καρδιοαναπνευστικῶς, παρέμεναν σὲ μιὰ μακροχρόνια «φυτικὴ κατάσταση» ἢ εἶχαν ἀνάγκη μηχανικῆς ὑποστηρίξεως τῆς ἀναπνοῆς ἢ καὶ τῆς κυκλοφορίας, χωρὶς τὴν ὁποία θὰ ἀκολουθοῦσε ἡ διαταραχὴ τῆς ἐσωτερικῆς ὁμοιοστάσεως καὶ ἡ προοδευτικὴ κυτταρικὴ ἐκφύλιση καὶ νέκρωση. Ὅποτε προέκυψε τὸ ἐρώτημα περὶ τοῦ «κέντρου τῆς ζωῆς».

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Το «Ελληνικά και Ορθόδοξα» απεχθάνεται τις γκρίνιες τις ύβρεις και τα φραγγολεβέντικα (greeklish).
Παρακαλούμε, πριν δημοσιεύσετε το σχόλιό σας, έχετε υπόψη σας τα ακόλουθα:
1) Ο σχολιασμός και οι απόψεις είναι ελεύθερες πλην όμως να είναι κόσμιες .
2) Προτιμούμε τα ελληνικά αλλά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και ότι γλώσσα θέλετε αρκεί το γραπτό σας να είναι τεκμηριωμένο.
3) Ο κάθε σχολιαστής οφείλει να διατηρεί ένα μόνο όνομα ή ψευδώνυμο, το οποίο αποτελεί και την ταυτότητά του σε κάθε συζήτηση.
4) Κανένα σχόλιο δεν διαγράφεται εκτός από τα spam και τα υβριστικά

  Ἕκαστον μέλος τῆς ἁγίας σου σαρκός ἀτιμίαν δι' ἡμᾶς ὑπέμεινε τὰς ἀκάνθας ἡ κεφαλή ἡ ὄψις τὰ ἐμπτύσματα αἱ σιαγόνες τὰ ῥαπίσματα τὸ στό...