Μὴ δῶτε τὸ ἅγιον τοῖς κυσίν· μηδὲ βάλητε τοὺς μαργαρίτας ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν χοίρων, μήποτε καταπατήσωσιν αὐτοὺς ἐν τοῖς ποσὶν αὐτῶν, καὶ στραφέντες ῥήξωσιν ὑμᾶς.

Παρασκευή, Ιανουαρίου 06, 2017

«Ἐν ἐσχάτες ἡμέραις ἐνστήσονται καιροὶ χαλεποὶ» ἀλλά, Δωδεκαήμερο ἑορτῶν: «Ἰδοὺ νῦν καιρὸς εὐπρόσδεκτος»


Γράφει  Ἀθανάσιος Ζέρης
«Οὐαὶ ὑμίν, Γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι ὑποκριταί, ὅτι καθαρίζετε τὸ ἔξωθεν το ποτηρίου καὶ τῆς παροψίδος, ἔσωθεν δὲ γέμουσιν ἐξ ἁρπαγῆς καὶ ἀδικίας... Οὐαὶ ὑμίν... ὅτι ἔξωθεν μὲν φαίνεσθε, τοῖς ἀνθρώποις δίκαιοι ἔσωθεν δὲ μεστοὶ ἐστὲ ὑποκρίσεως καὶ ἀνομίας» (Ματθ. Κγ’ 25,28).
Ἔτσι μεταξύ τῶν ἄλλων, "οὐαὶ ὑμίν", ὁ ἴδιος ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς καυτηρίασε καὶ μαστίγωσε μὲ τὸν πλέον αὐστηρὸ τρόπο καὶ τόνο τὴν ὑποκρισία καὶ τὴν ἀνομία, τὴν ἀχαριστία καὶ τὴν ἀγνωμοσύνη, τὸ ψέμα καὶ τὴν ἀδικία, τὴν κλοπὴ καὶ τὴν διαστροφὴ τῶν ἀνθρώπων.
Αἰῶνες τώρα τὰ λόγια Του πέφτουν στὸ κενὸ καὶ "οὐαὶ ὑμίν", δηλ. ἀλλοίμονο σὲ ὅλους μας, ἂν καὶ σήμερα περπατοῦσε στὴ γῆ, στὴν δική μας κοινωνία, στὴν κοινωνία τῆς ἀθεΐας, τῆς νέας εἰδωλολατρίας, τῆς ἠθικῆς παρακμῆς, τῆς σήψης καὶ τῆς διαφθορᾶς, ποὺ παρατηρεῖται σὲ ὅλους τούς τομεῖς καὶ χαρακτήριζε τοὺς ἀνθρώπους της, δὲν θὰ χωροῦσαν τόμοι βιβλίων γιὰ νὰ καταγράψουν τὰ νέα Του, "οὐαὶ ὑμίν".
Ἡ ἱστορία ἔχει καταγράψει τὰ ἀποτελέσματα τῆς ἀνυπακοῆς καὶ τῆς ἀποστασίας τοῦ ἀνθρώπου, ἀπὸ τὸν Δημιουργό Του, μὲ μελανὰ γράμματα, ὅπως παράλληλα καὶ τὰ ἀποτελέσματα τῆς....
ὑπακοῆς καὶ τῆς πίστης, μὲ χρυσὲς σελίδες. Περιμένει ὁ Θεὸς τὸ πλήρωμα τῆς ἁμαρτίας καὶ τῆς ἀνομίας καὶ τότε ἐπεμβαίνει δυναμικά.

Χαλεποὶ οἱ καιροὶ τότε καὶ τιμωρήθηκαν παραδειγματικά. "Ἔσχατοι χαλεποὶ καιροί" καὶ οἱ σημερινοί. Ἃς εὐχηθοῦμε ἡ μακροθυμία Του νὰ παραταθεῖ, γιατί τὸ κακὸ παρὰ ἔχει γίνει, ὅπως πολὺ ξεκάθαρα καὶ ὠμά τό περιγράφει ὁ Προφητικὸς λόγος τοῦ Ἀποστόλου τῶν Ἐθνῶν Παύλου, σὲ ἐπιστολή του πρὸς τὸν Τιμόθεο. Γράφει χαρακτηριστικά! «Ἐν ἐσχάταις ἡμέραις ἐνστήσονται καιροὶ χαλεποί». 

«Δηλ. κατὰ τὶς τελευταῖες ἡμέρες, θὰ παρουσιαστοὺν καιροὶ δύσκολοι, περιστάσεις ἐπικίνδυνοι καί, συνεχίζει ὁ Ἀπόστολος, διότι οἱ ἄνθρωποι θὰ εἶναι φίλαυτοι, φιλάργυροι, ἀλαζονικοί, ὑπερήφανοι, φιλοκατήγοροι καὶ ὑβρισταί, ἀπειθεῖς εἰς τοὺς γονεῖς, ἀχάριστοι, χωρὶς ἱερὸ καὶ ὅσιο, γυμνοὶ καὶ ἀπὸ τὴν στοιχειώδη στοργὴ πρὸς τοὺς οἰκείους, ἀδιάλλακτοι καὶ ἀσυμβίβαστοι. Διαβολεῖς καὶ συκοφάντες, ἄγριοι καὶ σκληροί, χωρὶς καμμία ἀγάπη πρὸς τὸ ἀγαθό, προδότες, παράφοροι καὶ αὐθάδες, φουσκωμένοι καὶ σκοτισμένοι ἀπὸ οἴησιν, θὰ ἀγαποῦν περισσότερο τὶς ἡδονὲς παρὰ τὸν Θεό. Ἄνθρωποι ποὺ θὰ ἔχουν τὸ ἐξωτερικὸ σχῆμα καὶ τὴν ἐμφάνιση τῆς εὐσεβείας, θὰ ἔχουν ὅμως ἀρνηθεῖ τὴν δύναμή της. Ἄνθρωποι ποὺ ἔχουν χαλασμένο καὶ διεστραμμένο τὸν νοῦν, ἀπρόκοποι καὶ ἀποτυχημένοι εἰς τὴν πίστη. Ἄνθρωποι δὲ κακοὶ καὶ μοχθηροί, πλάνοι καὶ ἀπατεῶνες θὰ προκόψουν εἰς τὸ χειρότερο πλανῶντες τοὺς ἄλλους, πλανώμενοι καὶ οἱ ἴδιοι». «Φεῦγε(τε) μακριὰ ἀπὸ αὐτούς». (Β' Τιμ. Γ 1-5, 8,13, σὲ ἑρμηνευτικὴ ἀπόδοση).

Ἀλήθεια, αὐτὴ δὲν εἶναι φίλοι ἀναγνῶστες, ἡ εἰκόνα καὶ ἡ πραγματικότητα τῆς ζωῆς τῶν λαῶν, ὅλων των ἐθνῶν σήμερα; Αὐτὴ δὲν εἶναι δυστυχῶς καὶ ἡ εἰκόνα τῆς δικῆς μας πατρίδας;

"Οὐαὶ ὑμίν", ξανὰ καὶ ξανὰ "Οὐαὶ ὑμίν", διότι, ἂν καὶ τὸ ἀψευδὲς στόμα τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ βεβαίωσε ὅτι οἱ Ἕλληνες εἶναι σὲ θέση νὰ κατανοήσουν καὶ ἡ Ἑλληνικὴ γλώσσα νὰ μεταδώσει σὲ ὅλα τα Ἔθνη τὸ χαρμόσυνο ἄγγελμα τοῦ Εὐαγγελίου, τὸ κρυμμένο ἀπὸ καταβολῆς κόσμου, λέγοντας τὸ "ἰδοὺ ἐλήλυθεν ἡ ὥρα ἴνα δοξασθεῖ ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου. Ἑλλὰς γὰρ μόνη ἀνθρωπογενεῖ φυτὸν οὐράνιον καὶ βλάστημα θεῖον ἠκριβωμένον, λογισμὸν ἀποτίκτουσα οἰκειούμενον ἐπιστήμην" (Εὐσεβ. Παμφίλος ἐπ. Καισαρείας 265 μ.Χ. χειρόγραφο). Παραταῦτα, ἡ Ἑλλάδα σήμερα ἀγωνίζεται νὰ καταρρίψει κάθε ἀρνητικὸ ρεκὸρ παγκοσμίως σὲ ἀρχές, ἀξίες καὶ ἰδανικά, ποὺ γιὰ αἰῶνες φύλλατταν Θερμοπύλες καί, ἔκανε τοὺς ξένους νὰ τὸ ὁμολογοῦν μὲ θαυμασμὸ καὶ νὰ τὴν ὑμνοῦν.

Ἐνδεικτικὰ παραθέτουμε μερικὰ γιὰ νὰ θυμοῦνται οἱ μεγάλοι καὶ νὰ μαθαίνουν οἱ νέοι. «Σήμερα τὰ Ἡνωμένα Ἔθνη καθοδηγοῦνται ἀπὸ τὸ ὅραμα τῆς Ἑλλάδος γιὰ νὰ ἐπικρατήσουν οἱ ἔννοιες τῆς Πολιτείας, τῆς Δικαιοσύνης καὶ τῆς Δημοκρατίας» (Μπ. Γκάλι, τ. Γέν. Γραμμ. Ο.Η.Ε.). «Τὰ πλούσια χαρίσματα τοῦ Ἑλληνικοῦ λαοῦ καὶ τοῦ Πολιτισμοῦ του, βοήθησαν νὰ γίνει ἡ Ἀμερικὴ ἰσχυρὴ» (Μπίλ. Κλίντον τ. Πρόεδρος Η.Π.Α.). «Ὑπερασπιστεῖτε τὴν Ἑλλάδα γιατί σ’ αὐτὴν χρωστᾶμε τὰ φῶτα μας, τὶς ἐπιστῆμες, τὶς τέχνες καὶ ὅλες τὶς ἀρετές μας. Καὶ μὴν φοβηθεῖτε ὅτι θὰ κλονιστεῖ ἡ ἰσορροπία τῆς Εὐρώπης». (Φρ. Βολταῖρος Γάλλος φιλόσοφος). "Οἱ Ἕλληνες εἶναι οἱ δάσκαλοί μας" (Γκαῖτε, Γερμανὸς ποιητής). "Οἱ Ἕλληνες εἶναι τὸ δεξὶ χέρι τοῦ Θεοῦ" (Ρωσικὴ ἔκφραση). 

«Ἂν οἱ θεοὶ συνομιλοῦν, τὴ γλώσσα τῶν Ἑλλήνων χρησιμοποιοῦν» (Μ. Κικέρων, Ρωμαῖος Ποιητὴς) καί, πολλὲς ἄλλες μαρτυρίες καὶ ὁμολογίες ποὺ οἱ νεότεροι σωτῆρες της, ποὺ τὴν κυβέρνησαν καὶ τὴν κυβερνοῦν, πολιτικὰ καὶ δυστυχῶς καὶ Ἐκκλησιαστικά, πρόσβαλαν, ἀτίμωσαν, ποδοπάτησαν καὶ ξευτέλισαν, παραμερίζοντας κάθε ἱερό, ἠθικὸ καὶ ἱστορικὸ φραγμὸ καὶ ἔρεισμα, τῆς Ἑλληνορθόδοξης ζωῆς καὶ παράδοσης, ὑπακούοντας τυφλὰ ἢ μὲ λόγια τοῦ τσάμπα μάγκα, στὶς μεθοδευμένες σκοτεινὲς (γνωστὲς) δυνάμεις, τὶς ὁποῖες βαπτίζουν φιλελευθερισμό, προοδευτισμό, δημοκρατία, ἐλευθερία, λαϊκὴ κυριαρχία καὶ πρόοδο, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ μᾶς ὁδηγοῦν μέρα μὲ τὴ μέρα στὴν καταστροφὴ καὶ τὸν ὄλεθρο.

Ὑποδούλωση παντοῦ. Ὑποδούλωση χωρὶς ἐπιστροφὴ μὲ τὴν τακτικὴ ποὺ ἀκολουθοῦμε. Ὑποδούλωση μὲ ἐθνικὴ πορεία ἑξαφανισμού. Ὑποδούλωση πνευματικὴ καὶ οἰκονομική. Μὲ μιὰ λέξη ἐξαθλίωση.
Ἂν καὶ τὸ καμπανάκι τῆς τραγωδίας μᾶς ἔχει κτυπήσει, ἐμεῖς περιμένουμε ἀκόμα τὴν σωτηρία ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ μᾶς ὁδήγησαν στὸν γκρεμὸ καὶ δὲν λένε νὰ μετανοήσουν, νὰ ἀντισταθοῦν ἢ νὰ ἀλλάξουν πορεία πλεύσης.

Ἴσως νὰ ζοῦμε "τὰ σημεῖα τῶν καιρῶν". Ἴσως νὰ ζοῦμε τοὺς "έσχατους χαλεποὺς καιρούς" ποὺ μᾶς περιγράφει ὁ Ἀπόστολος τῶν Ἐθνῶν, ἀφοῦ ζοῦμε καὶ συνεχίζουμε βουτηγμένοι μέσα στὴν ἀνομία, τὴν ἁμαρτία, τὴν ὑποκρισία, τὴν ἀχαριστία, τὸ ψέμα, τὴν ἀσυδοσία, τὴν συκοφαντία καὶ τὴν ἀνηθικότητα.
Ζοῦμε ὅμως σίγουρα, τὴν οἰκονομικὴ κρίση ποὺ δὲν ἔχει τελειωμὸ καὶ ἡ ὁποία εἶναι ἀποτέλεσμα τῆς πνευματική μας σήψης καὶ παρακμῆς, περιμένοντας τὸ μεγάλο μπάμ, τάχα γιὰ νὰ ἀλλάξουν τὰ πράγματα ἢ τὴν ἐπαλήθευση τῶν προφητειῶν γιὰ λύτρωση. "Οὐαὶ ὑμίν".

Ἔτσι ὁδηγηθήκαμε σὲ μιὰ κοινωνία λαῶν μὲ τὶς πιὸ μεγάλες καὶ παράλογες ἀντιθέσεις. Τοῦ ὕψους ἢ τοῦ βάθους. Τοῦ ὅλου ἢ τοῦ τίποτα. Ἄκουσον! Ἄκουσον! Οἱ τρεῖς πιὸ πλούσιοι ἄνθρωποι τοῦ κόσμου, ἔχουν περισσότερα ἀπὸ ὅσα ἔχουν 48 φτωχότερες χῶρες τοῦ κόσμου μαζὶ καί, οἱ δέκα πέντε (15) πιὸ πλούσιοι ἄνθρωποι ἔχουν περισσότερα ἀπὸ ὅσα ὅλη ἡ Ἀφρικὴ ἀπὸ τὴν Σαχάρα καὶ κάτω. Ἐνῶ ἂν ὑπῆρχαν μόνο 10 εὐρὼ τὸ χρόνο διαθέσιμα γιὰ καθένα ἀπὸ τὰ παιδιὰ ποὺ πεθαίνουν ἀπὸ τὴ φτώχεια, θὰ ζοῦσαν ὅλα, ἂν σκεφτεῖ κανεὶς, ὅτι κάθε λεπτό τς ὥρας πεθαίνουν τουλάχιστον 30 παιδιά.

Δυστυχῶς, ἡ "οὐαὶ ὑμίν", ἡ καλοπέραση, ἡ ἀφθονία, ἡ κλοπὴ τῶν ὑλικῶν ἀγαθῶν καὶ ἡ λησμονιὰ τῶν ἀξιῶν, τῶν ἀρετῶν, τῶν ἠθῶν καὶ ἐθίμων, ἔβγαλε τὴν μάσκα τῆς ντροπῆς καὶ τοῦ φιλότιμου καὶ τὴν θέση της πῆρε "ἡ γαϊδουρίνη, ἡ τομαρίνη καὶ ἡ ἀχαριστίνη", ὅπως ἔλεγε καὶ ὁ φοβερὸς καὶ ἀξέχαστος κωμικός μας Θανάσης Βέγγος.
Ἡ κούραση ἀπὸ τὴν ἐργασία, τὸν ἱδρώτα καὶ τὸ αἷμα ἑκατομμυρίων ἀνθρώπων ἔγιναν, δυστυχῶς, πλούτη στὰ χέρια τῶν ὀλίγων καὶ τῶν πολιτικῶν ποὺ μᾶς κυβέρνησαν καὶ μᾶς κυβερνοῦν.
Γι’ αὐτό σε παγκόσμια κλίμακα παρατηροῦμε μίση, ἔχθρες, φιλονικίες, συγκρούσεις, ἀναστατώσεις, πολεμικὲς ἐπιχειρήσεις, ἐξοντώσεις καὶ σφαγιασμοὺς κυρίως χριστιανῶν, πράξεις βίας, βιασμῶν καὶ ἀπανθρωπιᾶς, ληστεῖες, διαρρήξεις, κλοπὲς καὶ κάθε μορφὴ βίας, ἀνομίας καὶ παρανομίας.

Μιὰ ζωὴ ἀφύσικη, ἔκφυλη, ἄνομη. Μιὰ χαμοζωή, ἀζήλευτη καὶ γιὰ τὰ ζῶα ἀκόμη.
Σόδομα καὶ Γόμορρα οἱ κοινωνίες μας καὶ τότε καὶ τώρα. Ἴδιοι ἄνθρωποι, ἀμετανόητοι, σκληροί, ὑποκριτές, ἄθεοι, ἔκφυλοι. Μάλιστα δὲ σήμερα, στὸ ὄνομα τῆς παγκοσμιοποίησης καὶ τοῦ οἰκουμενισμοῦ, μὲ νομικὴ ἐπισφράγιση τῆς ἀνομίας, τῆς ἁμαρτίας καὶ τῆς ἀνηθικότητας.
Τότε ἦρθε ἡ καταστροφή. Ἡ ὁλικὴ καταστροφή. Σήμερα, τί μᾶς περιμένει εἶναι ἄγνωστο. Ὁ Θεὸς ἃς μᾶς λυπηθεῖ. Πάντως ὁ λόγος τοῦ Ἀποστόλου Παύλου εἶναι καταδικαστικὸς καὶ ξεκάθαρος, λέγοντας: «Μὴ πλανάσθε, οὔτε πόρνοι, οὔτε εἰδωλολάτραι, οὔτε μοιχοί, οὔτε μαλακοί, οὔτε ἀρσενικοῖται, οὔτε πλεονέκται, οὔτε κλέπται, οὔτε μέθυσοι, οὔτε ὑβρισταί, οὔτε ἅρπαγες, οὔτε ὑποκριταὶ καὶ ἀχάριστοι, εἶναι ἀρεστοὶ στὸ Θεό». (Α΄ Κορ. 9-10)

Σὲ σύγχυση οἱ ἄνθρωποι καὶ τότε καὶ σήμερα. Σχῆμα παράδοξο, ὀξύμωρο, ἀλλὰ εἶναι πραγματικότητα. Προσδοκία τῶν ἐθνῶν τότε, γιὰ σωτηρία. Προσδοκία τῶν ἀνθρώπων καὶ σήμερα γιὰ σωτηρία, γιὰ ἐλπίδα καὶ στήριγμα. Ἐκεῖνοι ἀναζητοῦσαν τὸν Σωτήρα ποὺ δὲν εἶχε ἔρθει. Ἐμεῖς ἀναζητοῦμε τὸν Σωτήρα ποὺ χάσαμε.
Διανύουμε τὶς ἅγιες ἡμέρες τοῦ Δωδεκαημέρου δηλ. Τὶς Ἅγιες ἡμέρες τῶν Χριστουγέννων, τῆς Πρωτοχρονιᾶς καὶ τῶν Θεοφανείων. "Ἰδοὺ νῦν Καιρὸς εὐπρόσδεκτος, ἰδοὺ νῦν ἡμέρες σωτηρίας".

Ἐπιβάλλεται, οἱ Ἅγιες αὐτὲς ἡμέρες νὰ γίνουν γιὰ ὅλους μας ἀφορμὴ σκέψης καὶ προβληματισμοῦ γιὰ μιὰ νέα, εἰλικρινῆ ἀναθεώρηση τῆς ζωῆς μας καὶ τῆς πορείας μας. Ἃς γυρίσουμε ἐπιτέλους σελίδα. Ἃς γίνουμε ἐμεῖς τὰ παραδείγματα ἀντίστασης στὸν κατήφορο τῆς ἐξαθλίωσης ποὺ δὲν φαίνεται νὰ ἔχει τελειωμό.

Ἃς ἀναζητήσουμε ὅλοι μας τὸν καλό μας ἑαυτό. Ἴσως εἴμαστε τὸ μόνο Ἔθνος, καὶ εἴμαστε, ὅπου γιὰ νὰ σταθοῦμε ὄρθιοι ξανὰ καὶ νὰ πᾶμε μπροστά, πρέπει νὰ γυρίσουμε πίσω στὶς ρίζες μας. Στὶς Ἑλληνορθόδοξες καταβολές μας. Δέντρο ποὺ ὁ κορμὸς του χάνει τὴν ἐπαφή του μὲ τὶς ρίζες, μένει χωρὶς χυμοὺς καὶ καρπούς, μαραίνεται, ξεραίνεται καὶ στὸ πῦρ βάλλεται. Γιατί, ὅποιος λησμονεῖ τὶς ρίζες του εἶναι σὰν νὰ ξεχνάει τὸν πατέρα του, τὴ μάνα του, τὴν ἀνθρωπιά του καὶ πηγαίνει ὅπου τὸν πάνε οἱ ἄλλοι. Ἐὰν δέ, τὰ παρελθόντα ξαναφέρεις στὴ μνήμη σου, μπορεῖς καλύτερα καὶ γιὰ τὰ μέλλοντα νὰ σκεφτεῖς, μᾶς ὑπενθυμίζει ὁ ἀρχαῖος Ἰσοκράτης.

Εἶναι κρίμα νὰ χαθεῖ μιὰ χώρα ποὺ γιὰ χιλιάδες χρόνια ἔχει θαμμένα στὰ χώματά της ἑκατομμύρια ἱερὰ ὀστᾶ Ἁγίων καὶ Ἡρώων, ποὺ πότισαν μὲ τὸ αἷμα τους τὸ δέντρο τῆς Ὀρθοδοξίας καὶ τοῦ Ἑλληνισμοῦ.

"Ἰδοὺ νῦν καιρὸς εὐπρόσδεκτος". Ἃς σταματήσουμε ἐπιτέλους τὴν περιπλάνησή μας σὲ αὐτὰ ποὺ μᾶς ἔφεραν τὰ ἀδιέξοδα καὶ μᾶς ὁδήγησαν στὴν ἀπόγνωση καὶ τὴν μοναξιά. Ἃς τρέξουμε στὴν πηγὴ τοῦ Φωτὸς καὶ τῆς Ζωῆς, ποὺ εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας. Τὸ ἅγιο σπήλαιο μᾶς περιμένει. Ἃς κάνουμε Φάτνη τὴν καρδιά μας γιὰ νὰ γεννηθεῖ μέσα της ὁ Θεάνθρωπος. Τότε καὶ μόνο τότε, θὰ ἀναγεννηθοῦμε καὶ θὰ ἀλλάξουμε πορεία πλεύσης στὴ ζωή μας, γιὰ τὸ καλό το δικό μας, τῆς Ὀρθοδοξίας μας καὶ τῆς Ἑλλάδας μας.

"Ἰδοὺ νῦν καιρὸς εὐπρόσδεκτος". «Τὶς γιορτὲς γιὰ νὰ τὶς ζήσουμε πρέπει νὰ ἔχουμε τὸν νοῦ μας καὶ τὴν καρδιά μας στὶς ἅγιες ἡμέρες καὶ ὄχι στὶς δουλειὲς ποὺ ἔχουμε νὰ κάνουμε γιὰ τὶς ἅγιες ἡμέρες», μᾶς προτρέπει καὶ ὁ σύγχρονος Ἅγιός μας Παΐσιος.
πηγή

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Το «Ελληνικά και Ορθόδοξα» απεχθάνεται τις γκρίνιες τις ύβρεις και τα φραγγολεβέντικα (greeklish).
Παρακαλούμε, πριν δημοσιεύσετε το σχόλιό σας, έχετε υπόψη σας τα ακόλουθα:
1) Ο σχολιασμός και οι απόψεις είναι ελεύθερες πλην όμως να είναι κόσμιες .
2) Προτιμούμε τα ελληνικά αλλά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και ότι γλώσσα θέλετε αρκεί το γραπτό σας να είναι τεκμηριωμένο.
3) Ο κάθε σχολιαστής οφείλει να διατηρεί ένα μόνο όνομα ή ψευδώνυμο, το οποίο αποτελεί και την ταυτότητά του σε κάθε συζήτηση.
4) Κανένα σχόλιο δεν διαγράφεται εκτός από τα spam και τα υβριστικά

  Ἕκαστον μέλος τῆς ἁγίας σου σαρκός ἀτιμίαν δι' ἡμᾶς ὑπέμεινε τὰς ἀκάνθας ἡ κεφαλή ἡ ὄψις τὰ ἐμπτύσματα αἱ σιαγόνες τὰ ῥαπίσματα τὸ στό...