Μὴ δῶτε τὸ ἅγιον τοῖς κυσίν· μηδὲ βάλητε τοὺς μαργαρίτας ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν χοίρων, μήποτε καταπατήσωσιν αὐτοὺς ἐν τοῖς ποσὶν αὐτῶν, καὶ στραφέντες ῥήξωσιν ὑμᾶς.

Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Ορθόδοξη Οικογένεια. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Ορθόδοξη Οικογένεια. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Τρίτη, Δεκεμβρίου 01, 2020

Παιδεία και πνευματικά θέματα

 Πολλοί παιδαγωγοί αποφαίνονται και υποστηρίζουν ότι, η νεανική ηλικία είναι η πιο κατάλληλη για την ακρόαση πνευματικών θεμάτων, ακόμα και λεπτών εννοιών. Μερικοί μάλιστα υποστήριξαν ότι και από την παιδική, αν όχι και τη νηπιακή ηλικία, είναι δεκτικά τα παιδιά για ακρόαση πνευματικών θεμάτων. Τούτο επιβεβαιώνεται και από την πρακτική των τελευταίων ετών να φοιτούν υποχρεωτικά σε βρεφονηπιακούς σταθμούς – Σχολεία και Νηπιαγωγεία, των βρεφών και νηπίων από τις πρώτες ηλικίες. Είναι γνωστά τα θεσπισθέντα με νόμους προγράμματα αυτών των σχολικών μονάδων. Περιλαμβάνουν εκτός από το διασκεδαστικό παιγνίδι και θέματα με καθαρά πνευματικό περιεχόμενο, προσαρμοσμένο στην ηλικία τους. Παράδειγμα είναι το πνεύμα της συναλληλίας που καλλιεργείται έντονα στα ιδρύματα αυτά. Ακόμη πνευματικά θέματα διδάσκονται με τις μικρές προσευχούλες, με την αλληλοβοήθεια, το πνεύμα καλοσύνης, συνεργασίας, φιλανθρωπίας, αγάπης και σεβασμού προς το Θεό, τους γονείς και τους συνανθρώπους μας.  

Αν όλα αυτά προγραμματίζονται από τα νομοθετημένα σχολικά προγράμματα και περιλαμβάνουν ευρέα θέματα που άπτονται και γενικών πνευματικών προβληματισμών, γιατί να μην εφαρμόζονται και από τους γονείς που έχουν και την ευθύνη αλλά και το ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την πνευματική ανάπτυξη των παιδιών τους; Πέφτει επομένως μεγάλη υποχρέωση στους γονείς για να διδάσκουν και να κατευθύνουν τα παιδιά τους, από τη νηπιακή και τη βρεφική και την παιδική ηλικία, στα γνήσια πνευματικά θέματα. Δεν εννοούμε βεβαίως μόνο τα θρησκευτικά και ηθικά θέματα. Ενδιαφέρον έχουν και θέματα πνευματικής ενημέρωσης σε σχετικούς με την Ελληνομάθεια και την παγκόσμια πνευματική παραδοχή. Μπορούν τα παιδιά μας να γίνουν από μικρά σκεπτόμενα.

Θα έθετα ακόμη στους γονείς και ένα επιτακτικό ερώτημα: Γονείς, προσοχή! Ρωτήσετε τον εαυτό σας. Πόσες φορές μιλάτε με τα παιδιά σας για πνευματικά θέματα; Σε ποιόν αφήνετε το έργο αυτό; Είναι το κατ’ εξοχήν κύριο έργο για τη σωστή παιδαγωγία των παιδιών σας. Αυτή η τρυφερή ηλικία έχει ανάγκη από ακροάσεις τέτοιου πνευματικού είδους. Όλοι μας, άλλοι εκ πείρας και άλλοι από σπουδές και μελέτες, γνωρίζουμε ότι η τρυφερή παιδική ηλικία είναι εκείνη που αφομοιώνει αμέσως όσα λέγονται. Ακόμα και από πολλούς ερεθισμούς εκ του περιβάλλοντος. Σ’ αυτή την ηλικία τυπώνονται οι ιδέες στο νου των παιδιών. Συμβαίνει όπως τυπώνεται μια σφραγίδα πάνω στο κερί. Σ’ αυτή την ηλικία δεν αρχίζει να κλίνει το άτομο προς την αρετή ή την κακία; Τότε καταγράφονται οι μεγάλες τάσεις μέσα στον ψυχικό κόσμο του ανθρώπου που θα τον συνοδεύουν σε όλη τη ζωή του. Οι πνευματικοί προβληματισμοί θεμελιώνονται στην παιδική ηλικία και δύσκολα αλλάζουν κατόπιν. «Ό,τι μικρομάθει δεν γερονταφήνει», αποφαίνεται ο σοφός λαός μας.

Οι πνευματικοί προβληματισμοί όμως, πρέπει να έχουν ηθικό και λογικό προσανατολισμό. Να κατευθύνουν σωστά, με τη βοήθεια των γονέων, τα παιδιά προς την ηθική τους ολοκλήρωση και τελείωση. Πρακτικά πάντως η διδασκαλία των παιδιών σε πνευματικά θέματα και προβληματισμούς, πρέπει να γίνεται ευκαίρως – ακαίρως. Δηλαδή όχι με τακτές ώρες διδασκαλίας, αλλά με την εμφάνιση κάθε πνευματικού θέματος στην οικογενειακή ζωή. Έχει δε η υπεύθυνη οικογένεια πολλές ευκαιρίες για να βιώνει πνευματικά θέματα.

Μπορούμε να παρουσιάσουμε μερικά, σαν συμπέρασμα:

– Το οικογενειακό τραπέζι το μεσημέρι ή το βράδυ είναι μια πολύτιμη ευκαιρία. Η προσευχή προ του φαγητού δίνει αφορμή για να θυμίζουν οι γονείς την προσφορά του Θεού στην τροφοδοσία τους. Ερωτάται όμως: Γίνεται προσευχή; Αν όχι, ιδού η ευκαιρία.

– Το ξεκίνημα για τη δουλειά και για το ημερήσιο πρόγραμμα, όποιο και αν είναι, δίνουν μια άλλη ευκαιρία. Ο βιοπορισμός είναι ένα θέμα που έχει και πνευματικές προεκτάσεις.

– Οι οικογενειακοί εορτασμοί δίνουν πολύτιμες στιγμές για πνευματικές συζητήσεις και προβληματισμούς. Γνωρίζουμε το περιεχόμενό τους; Πρέπει δε να γίνονται συχνοί οικογενειακοί εορτασμοί.

– Το κλείσιμο της ημέρας είναι μια ακόμη ευκαιρία. Εδώ μπορούμε να κάνουμε τον απολογισμό μας. Συνήθεια ήταν και είναι των Χριστιανών, αλλά και των αρχαίων Ελλήνων σοφών. Ιδιαιτέρως των Πυθαγορείων. Ο απολογισμός της ημέρας γίνεται δίδαγμα για τα παιδιά.

Διδακτικά είναι όλα αυτά και όσα ακόμα η αγάπη των γονέων εφευρίσκει για τα παιδιά τους. Οι Γονείς, ας τολμήσουν….

Πηγή

Τρίτη, Ιανουαρίου 09, 2018

"ΠΕΘΕΡΑ Η ΠΟΛΥΩΝΥΜΟΣ - ΠΩΣ ΦΕΡΕΤΑΙ Η ΣΩΣΤΗ ΠΕΘΕΡΑ"

Γρηγόριος ὁ Ἀρχιπελαγίτης
Αποτέλεσμα εικόνας για ΦΩΤΟ ΠΕΘΕΡΑΣ
Ἡ πεθερὰ ξεκινάει τὴν ζωή της ἀπὸ μάννα. Μετὰ γίνεται καὶ δεύτερη μάννα. Μετὰ γίνεται μάμμη, γιαγιά, γλυκειὰ ὅπως τὴν ἀποκαλοῦνε στὰ νησιά. Κι ὅλες αὐτὲς οἱ προσφωνήσεις πραγματικὰ ἀξίζει νὰ ἀκούγωνται. Εἶναι ἀντάξιες τοῦ προορισμοῦ της καὶ τῆς προσφορᾶς της μέσα στὴν οἰκογένεια. Ὑπάρχουν ὅμως καὶ ἄλλες προσφωνήσεις δυσάρεστες, ποὺ καθόλου δὲν ἀκούγονται εὐχάριστα καὶ ἔχουν μάλιστα μελοποιηθῆ ἀπὸ τὸν λαό. Κακοῦργα, ἀνακατώστρα, διαλύστρα τοῦ γάμου, σκύλα καὶ ἄλλα πολλά, ποὺ ἴσως δὲν πρέπει νὰ ἀκούγωνται.

Ρώτησα μία πεθερά:

– Πῶς περνᾶς μὲ τὴν νύφη ποὺ ἔβαλες μέσα στὸ σπίτι σου;

– Ἀπὸ τὴν ὥρα ποὺ μπῆκε, Γέροντα, στὸ σπίτι μου μέσα καὶ ἄλλο πρόσωπο, εἶπα μέσα μου: «Ἂν θέλης νὰ περάσης καλά, ἀπὸ τοῦδε καὶ στὸ ἑξῆς δὲν θὰ ἔχης μάτια, δὲν θὰ ἔχης αὐτιά, δὲν θὰ ἔχης στόμα· θὰ ἔχης μόνον χέρια καὶ πόδια νὰ διακονῆς. Καὶ ὅλα αὐτὰ θὰ τὰ κάνης μὲ πνεῦμα ἀπολύτου ὑπακοῆς. Τὸ πρωὶ ποὺ ξυπνᾶς νὰ νίψης τὸ πρόσωπό σου καὶ τὰ χέρια σου, θὰ σταθῆς σὲ στάση παρακλητικὴ καὶ θὰ πῆς στὸ ζευγάρι: “Στὴν διάθεσή σας. Ὅ,τι θέλετε καὶ ὅπως τὸ θέλετε.”» Ἰδίως ἡ γλῶσσα, Γέροντα, πρέπει νὰ εἶναι τελείως ἀφανισμένη. Καὶ ἄρχισε ἔτσι ἡ ζωή μου καὶ παρακάλα τὸν Θεὸ ἔτσι νὰ τελειώσω, νὰ μὴ προσκρούσω οὔτε σὲ γιὸ οὔτε σὲ νύφη οὔτε σὲ ἐγγόνι. Ὄχι μόνον ἅλατι ἠρτυμένος ὁ λόγος, ἀλλὰ μᾶλλον πάντῃ κομμένος. Ἔτσι θὰ σταθῆ ἡ οἰκογένεια.

Ἀλλὰ καὶ ἡ μάμμη μου αὐτὰ μὲ δίδαξε. Ἐρχόταν ἡ γειτόνισσα:

– Κυρα-Ζαχαρώ, μοῦ δίνεις τὸν πετρόμυλο νὰ κόψω φάβα;

– Δὲν εἶμαι, παιδί μου, πιὰ νοικοκυρά. Ὅλα τὰ παρέδωσα. Νά ᾽ρθη ἡ νοικοκυρὰ καὶ ζήτα τον.

– Μά, κυρα-Ζαχαρώ, ἐσὺ μ᾽ αὐτὰ δουλεύεις ὅλη μέρα.

– Ἀλήθεια τὰ δουλεύω, ἀλλὰ δὲν τὰ διαφεντεύω.

Καὶ στὰ κακοφερσίματα τοῦ γαμπροῦ, πάντοτε ἔλεγε: «Καὶ τὰ καλὰ δεχούμενα καὶ τὰ κακὰ δεχούμενα. Ἐδῶ μία φύσις, ἕνας ὁλόκληρος κόσμος ποὺ κυβερνᾶται ἀπὸ τὸν Θεό, δὲν μᾶς προσφέρει πάντοτε αὐτὰ ποὺ μᾶς ἀρέσουν, ἀλλὰ αὐτὰ ποὺ μᾶς ὠφελοῦν. Καὶ κουβέντες νὰ μὴ γίνωνται.»

Διακονεῖ καὶ δὲν στοχάζεται ἂν ἀπὸ αὐτὰ ποὺ προσφέρει θὰ φάγη ἢ δὲν θὰ φάγη, ἂν τῆς ἀξίζη νὰ καθίση στὴν γωνιὰ τοῦ τραπεζιοῦ, σὰν τὴν παραδουλεύτρα τοῦ φαραώ. Ἔτσι, γεμίζει καὶ ὀμορφαίνει τὴν γωνιά της. Εἶναι ἡ στοργικὴ καὶ ἀγαπητὴ γωνιὰ τῆς γιαγιᾶς. Ἀτάραχη, σὰν τὴν θάλασσα ποὺ δὲν σηκώνει κύματα, βρίσκεται μέσα στὴν οἰκογένεια. Ὅλοι παίρνουν ἀπὸ αὐτὴν καὶ τὸν καλὸ λόγο καὶ τὸ ὄμορφο φαγητό, τὸ ἐπιμελημένο, καὶ τὰ καθαρὰ νοικοκυριὰ καὶ κατάλευκα ροῦχα. Εἶναι πραγματικὰ θησαυρὸς ἀναντικατάστατος, πρόσωπο ἀγαπητό, βράχος στὸν ὁποῖον ὅλοι στηριζόμαστε, ὅλοι ἀγαποῦμε, ὅλοι δεχόμαστε. Ἡ παλιὰ αὐτὴ γωνιὰ εἶναι γεμάτη ἀναμνήσεις. Ὅλοι θυμόμαστε αὐτὸ τὸ φιλντισένιο μπαοῦλο στὴν γωνιὰ τοῦ σπιτιοῦ, ποὺ εἶναι πάντα γεμᾶτο, ἀλλὰ καὶ ἄδειο νὰ εἶναι, τὸ ἀγαποῦμε: ἡ κασέλα τῆς γιαγιᾶς. Αὐτὴ εἶναι πιὰ κατάσταση, ἀλλὰ καλὴ κατάσταση μέσα στοῦ σπιτιοῦ τὰ ὑποστατικά. Καὶ φτωχειὰ νὰ εἶναι, ἀφοῦ ἦταν ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ, θησαυρὸς ἀνεκτίμητος θὰ μένη. Αὐτὸ θὰ εἶναι τὸ κειμηλιαρχεῖο τοῦ σπιτιοῦ.

Οἱ παλιοὶ λέγαν «ἕνα Τετραβάγγελο ἑφτὰ γενιὲς κρατάει». Ἐγὼ λέγω «μιὰ καλὴ πεθερὰ ὅλες τὶς γενιὲς κρατάει».

Ἂν ὅμως ἡ γιαγιὰ δὲν διαβιώνη μέσα στὸ σπίτι σὰν μάννα φιλόστοργη, ἀλλὰ σὰν ἄνθρωπος ἐξουσιαστικός, «ἐγὼ τὰ ξέρω ὅλα, ἐγὼ τὰ ἔφτιαξα ὅλα, ὅλα εἶναι δικά μου, ὅλα τὰ κουμαντάρω ἐγώ», τότε δὲν φέρει αὐτοὺς τοὺς θησαυροὺς μέσα της. Πάντα περιμένει στὴν γωνιὰ μὲ τὴν καραμπίνα, νὰ τὴν ἀνάψη, ἀκόμα καὶ στὸ ἴδιο τὸ παιδί της! Ὅλα τῆς φαίνονται ἄσχημα, γιὰ ὅλα πονηρεύεται, πάντοτε εἶναι φουρκισμένη, δὲν χωνεύει κανένα. Καὶ τὸ κατοικίδιο ζωάκι εἶναι ἕτοιμη νὰ τὸ πνίξη. Στὰ ἐγγόνια της θὰ διηγηθῆ ὅλα τὰ στραβὰ τοῦ ἄνδρα της, ὅλες τὶς δύσκολες ἡμέρες ποὺ πέρασε. Μιὰ μέρα γι᾽ αὐτὴν δὲν ἦταν καλή! Φυγαδευμένη ἡ εἰρήνη καὶ κυνηγημένη μέχρι τὴν τελευταία της στιγμή, δεικνύει τὴν κακία της, τὴν συμφορὰ μέσα στὸ σπίτι. Πουθενὰ δροσιά, πουθενὰ χαρά, παντοῦ ξεραΐλα, παντοῦ γκρίνια. Καὶ ὅταν ἀκόμα μίλαγε γιὰ τὸν Χριστὸ στὰ ἐγγόνια της, μισητὴ γινότανε, γιατὶ ὁ Χριστὸς ποὺ παρουσίαζε ἦταν ἄδικος, ἄστοργος, ἀναποδιασμένος. Ἂν μάλιστα βασιλεύη μέσα της καὶ ἡ ἀθεΐα, ποιός θὰ πιστέψη ὅτι κάποτε ἀγάπησε τὸν Χριστὸ κι ἔκανε συντροφιὰ μὲ τὴν Παναγία, εἶδε κάποιον Ἅγιο στὴν ζωή της νὰ τὴν βοηθᾶ, κάθισε στὸ τραπέζι νὰ φάη μὲ τὸν Χριστό; Πώ, πώ, μαυρίλα σ᾽ αὐτὸ τὸ σπίτι! Καὶ τὸ ψωμὶ μαῦρο καὶ τὰ ντουβάρια μαῦρα καὶ ὁ παπποῦς κακός.

Ἔφυγε καὶ σὰν μαγνήτης τράβηξε ἐπάνω της κι ὅλα τὰ κακά. Τὴν οἰκογένεια τὴν διέλυσε. Φούρκα ἔβαλε σὲ ὅλους. Ποιός θὰ ἀναμνησθῆ τοὺς λόγους της, τὶς συμβουλὲς της καὶ τὶς ἅγιες ἡμέρες ποὺ πέρασε μαζί της; Ποῦ νὰ τὴν θυμηθῆς; Στὴν ἐκκλησία; Μπροστὰ στὰ εἰκονίσματα νὰ ἀνάβη τὸ καντήλι; Μὲ τὸ θυμιατὸ νὰ θυμιάζη τὸ σπίτι; Νὰ θυμίζη τὶς νηστεῖες ποὺ θὰ ἔπρεπε νὰ κρατᾶ, γιὰ νὰ ξεχωρίζη ἀπὸ τοὺς ἀλλόθρησκους καὶ τὶς γιορτὲς ποὺ ἔπρεπε νὰ φέρνη μέσα στὸ σπίτι, τὰ παραδοσιακὰ τραγούδια ποὺ ἔπρεπε νὰ τραγουδᾶ καὶ τοὺς παραδοσιακοὺς χοροὺς ποὺ ἔπρεπε νὰ χορεύη; Τὶς μνῆμες τῶν καλῶν ἀνθρώπων, τὶς παρακλήσεις, τὶς ἀγρυπνίες ποὺ ἐπιτελοῦσε στὸ σπίτι της; Αὐτὴ ἡ γυναίκα οὔτε ζύγια βαστοῦσε, οὔτε ἰσορροπίες στὸ σπίτι. Ἦταν αὐτὴ ποὺ πάντρευε καὶ τὸν Χριστὸ καὶ τὸν διάβολο μαζί. Εἶναι ὁ χαμένος θησαυρός, ποὺ δὲν κράτησε τὴν οἰκογένεια, τὴν κατρακύλισε στὴν ἄβυσσο τοῦ ἀφανισμοῦ.

Ἔχεις κακὴ πεθερὰ στὸ σπίτι; 
Εἶναι σὰν τὴν αὐγὴ ποὺ δὲν ἔχει φῶτα. Ἀφεγγιὰ καὶ μαύρη σκοτίλα.

– Γιατί, καλή μου πεθερά, δὲν ζῆς κάτω ἀπὸ τὸ ἄστρο τῆς αὐγῆς;
 Γιατί δέρνεσαι μέσα στὰ σκοτάδια; 
Γιατί δὲν φέγγει τὸ ἄστρο σου; 
Γιατί τὰ βλέπεις ὅλα μαῦρα; 
Ὅλα σοῦ τά ᾽δωσε ὁ Θεός.
 Καὶ σύζυγο σοῦ ἔδωσε καὶ παιδιὰ σοῦ ἔδωσε καὶ ἐκκλησιὰ σοῦ ἔδωσε καὶ λυχνάρι ἄσβεστο νὰ φωτίζη τὸν δρόμο σου. Κράτησέ το ἀναμμένο, γιὰ νὰ φέξης. Πολλοὶ περιμένουν νὰ δοῦνε κι ἀπὸ τὸ δικό σου φῶς. Γλυκειὰ σ᾽ ἔφτιαξε ὁ Θεός, μὴ γίνεσαι πικρόχολη. Ἀγωνίσου. Κάτω ἀπ᾽ τὰ φύλλα τοῦ ἀμπελιοῦ σου πολλοὶ νὰ δροσιστοῦνε, πολλοὶ νὰ σκεπαστοῦνε. Ζέστανε τὰ χνότα σου· μὴ τά ᾽χης πάντα παγωμένα. Μὴ ποτίζης τοὺς συντρόφους τῆς ζωῆς σου μὲ χολὴ καὶ ξύδι. Παρακάλεσε τὸν Χριστὸ νὰ ὡριμάση μέσα σου τὸ καλό. Μὴν εἶσαι βδελυκτή, μὴν εἶσαι κακοφέρτα, μὴν εἶσαι στυφή. Στάλαξε, στάλαξε τὴν δροσιὰ τοῦ οὐρανοῦ στὶς καρδιὲς τῶν δικῶν σου. Ὄχι κακόμοιτση, ὄχι κακομούτσουνη, ὄχι μόνον σάρκα καὶ κόκκαλα. Στάσου συμπάθεια στοὺς δικούς σου. Ἀγάπησε, θυσίασε, θυσιάσου. Μὴ μουσκεύης τὸ ψωμὶ μόνον γιὰ τὸν ἑαυτό σου, ἀλλὰ γιὰ τὸν ἐγγὺς καὶ τὸν μακρὰν ἀπὸ σοῦ εὑρισκόμενον. Μὴ καταριέσαι. Εὔχου. Δέηση κάνε καὶ γι᾽ αὐτοὺς ποὺ σ᾽ ἀγαποῦνε καὶ γι᾽ αὐτοὺς ποὺ σὲ μισοῦνε. Γίνε μυλωνοῦ, ποὺ μόνον καθάριο σιτάρι θὰ ἀλέθη ὁ μύλος σου. Μὴν ἀγαπᾶς μόνον αὐτοὺς ποὺ σὲ ἀγαποῦνε, μὴ συμπαθῆς αὐτοὺς μόνον ποὺ σὲ συμπαθᾶνε. Μὴ γίνεσαι μαντρόσκυλο στὴν γειτονιά σου, ἀλλὰ τὸ χαϊδεμένο οἰκόσκυλο. Μὴ βάνης κακοὺς λογισμοὺς καὶ γίνεσαι πονηρόμυαλη. Μὴ φορᾶς τὴν μάσκα τοῦ διαβόλου. Μὴ μεταδίδης ἀπὸ γενιὰ σὲ γενιὰ τὴν κακότητα, τὴν κακομοιριά, τὰ ἄσχημα καὶ τὰ βδελυκτά. Ἂν ζῆς ἔτσι, πόσο ψηλὰ θὰ εἶσαι. Μὴ σβήσης ποτὲ τὸ φῶς τοῦ λυχναριοῦ σου. Ὅλοι θὰ σὲ θυμούμαστε.
 Ὅλοι θὰ σὲ ἀγαποῦμε. Ὅλοι θὰ εἴμαστε κοντά σου. Ποτὲ δὲν θὰ σ᾽ ἀφήσουμε μόνη σου. Δὲν θὰ γευθῆς ποτὲ τὴν πικρὴ μοναξιά. Σὰν ἐλαία κατάκαρπη θὰ στέκεσαι στὴν καρδιά μας.

Πεθερά,
 πρόσεχε τὸν ρόλο ποὺ παίζεις μέσα στὴν κοινωνία καὶ μέσα στὴν οἰκογένεια. Οὔτε μάγισσα οὔτε νὰ προτρέπης τὰ παιδιά σου νὰ πᾶνε στοὺς μάντεις. Ἅγιος ἄγγελος νὰ παραμείνης στὸ σπίτι σου. Ὄχι γιὰ σένα τὸ τραγούδι «Καημένε Ἀθανασόπουλε, τί σοῦ ᾽μελλε νὰ πάθης· ἀπὸ κακοῦργα πεθερὰ τὰ νιάτα σου νὰ χάσης». Κορώνα νὰ σ᾽ ἔχη ὁ γαμπρός σου καὶ ἡ νύφη σου καὶ ἡ γειτονιά σου καὶ τὸ σπίτι σου.
 το είδαμε εδώ

Παρασκευή, Σεπτεμβρίου 22, 2017

Ἡ ματαιοδοξία στήν ἀνατροφὴ τῶν παιδιῶν Ἅγιος Ἰωάννης Χρυσόστομος

Στο πρῶτο τμῆμα τῆς πραγματείας του «Περί κενοδοξίας και ανατροφής των τέκνων», ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, δείχνει ὅτι ἡ ἀγωγὴ τῶν νέων ἐπηρεάζεται ἀποφασιστικὰ ἀπὸ τὴν ἐπικρατοῦσα πράξη ζωῆς, ἀπὸ τὸν τρόπο ζωῆς καὶ σκέψεως τῶν μελῶν τῆς ὁμάδος, μέσα στήν ὁποίαν ἀναπτύσσεται ὁ νέος. Στό κλῖμα τῆς ζωῆς αὐτῆς τῆς ὁμάδος ἀναπνέει καὶ ἀναπτύσσεται ὁ νέος, καὶ ἀναποτρέπτως ἡ ἠθικὴ του ποιότητα, ἡ πνευματικὴ του ὀντότητα, προσδιορίζονται ἀπ' αὐτὸ τὸ κλῖμα. Τὴν νοσηρότητα τοῦ κλίματος αὐτοῦ ἐντοπίζει ὁ Χρυσόστομος στήν κενοδοξία, στή ματαιοδοξία δηλαδή, στήν ἐσφαλμένη ἀντιλήψη περὶ ἀξιοπρέπειας καὶ στή συνδεδεμένη μὲ αὐτὴ τάση γιά ἐπίδειξη πλούτου, ἐνδυμάτων, σπιτιῶν, ἐπιπλώσεων.

         Ἀναφέρεται κατ' ἀρχὴν στή συνήθεια πού εἶχε ἐπικρατήσει μεταξὺ τῶν πλουσίων νά κάμνουν ἐπίδειξη τῶν οἰκονομικῶν τους δυνατοτήτων, χρηματοδοτώντας θεατρικὲς παραστάσεις ἤ ὀργανώνοντας ἀγῶνες ἱπποδρόμου. Κίνητρο γι' αὐτὰ ἦταν τὰ χειροκροτήματα, οἱ ἐπευφημίες τοῦ λαοῦ, ἡ δόξα. Ὁ ἀνταγωνισμὸς αὐτὸς στήν ἐπίδειξη οἰκονομικῆς δυνάμεως εἶχε φθάσει σὲ τέτοιο σημεῖο, ὥστε μερικοὶ μόνο καὶ μόνο γιά νά μὴ δυσφημισθοῦν, ἔφθαναν στήν πτώχευση καὶ στήν ἀθλιότητα, σκορπώντας τὰ χρήματά τους ἀλόγιστα σ' αὐτές τίς ἐκδηλώσεις, τή στιγμή πού ὑπῆρχε πλῆθος ἀνθρώπων πού πέθαιναν ἀπὸ τὴν πεῖνα.

         Ἡ τάση ὅμως αὐτὴ γιά ἐπίδειξη δέν ἦταν γνώρισμα ὀλίγων πλουσίων μόνον. εἶχε καταλάβει ὅλα τὰ στρώματα τῆς κοινωνίας. Ἀκόμη καὶ οἱ φτωχοὶ ἐφρόντιζαν νά ἀγοράζουν τὰ καλύτερα ἐνδύματα, τὰ καλύτερα ἔπιπλα καὶ σκεύη, γιά νά ἐπιδεικνύονται. Ἀκόμη καὶ ὑπηρεσία εἰς τὸ σπίτι προσελάμβαναν, γιατὶ ἐνόμιζαν ὅτι ἡ αὐτοεξυπηρέτηση ἐμείωνε τὴν κοινωνικὴ τοὺς ὑποστάση.

          Πολλοί, ἐνῶ πεινοῦσαν, δέν ἐφρόντιζαν γιά τή διατροφή τους παρὰ γιά τὴν κοινωνικὴ τους ἀξιοπρέπεια, γιά νά δείξουν ὅτι εἶναι κάτι, ὅτι εἶναι καλοστεκούμενοι. Ὁ ἰδανικὸς κοινωνικὸς τύπος, ὁ ἐπιτυχημένος, ὁ ἀξιοθαύμαστος δέν ἦταν ὁ ἐνάρετος ἄνθρωπος, ὁ συνετός, ὁ πνευματικὰ καλλιεργημένος, ἀλλὰ ὁ πλούσιος, ὁ βολεμένος οἰκονομικά.

         Ἀγανακτεῖ γιά τὴν καταστάση αὐτή ὁ Χρυσόστομος. ὅλα αὐτά, λέγει, εἶναι ἐξωτερικὰ καὶ δέν ἔχουν καμμία σχέση μὲ τὸν ἐσωτερικὸ ἄνθρωπο, δέν χαρακτηρίζουν τὸν ἄνθρωπο. Ὁ ἰδανικὸς ἄνθρωπος κρίνεται ἀπὸ τὴν ἀρετὴ του. Ἡ ἀρετὴ δίνει ἀξιοπρέπεια, τιμὴ καὶ δόξα. «τοῦτο εὐσχημοσύνη, τοῦτο δόξα, τοῦτο τιμή». Καὶ στο σημεῖο αὐτό, συνδέοντας ἔτσι τὴν κενοδοξία μὲ τὴν ἀνατροφὴ τῶν παιδιῶν, παρατηρεῖ ὅτι αἰτία ὅλων τῶν κακῶν εἶναι ὅτι τὰ παιδιὰ μεγαλώνουν μέσα στό νοσηρὸ αὐτὸ κλῖμα καὶ ἐπηρεάζονται ἀπ' αὐτό.

          Μόλις γεννηθεῖ τὸ παιδὶ οἱ γονεῖς κάνουν τὸ πᾶν, ὄχι γιά νά βροῦν τὸν κατάλληλο τρόπο τῆς διαπαιδαγώγησής του, ἀλλὰ γιά νά τὸ καλλωπίσουν, νά τὸ ντύσουν, καὶ νά τοῦ ἀγοράσουν χρυσαφικά. Δέν φροντίζουν νά βγάλουν ἀπὸ τὴν ψυχὴ τοῦ παιδίου αὐτὴ τή μανία, ἀλλὰ οἱ ἴδιοι ἀπὸ τὴν ἀρχὴ εἰσάγουν τὸν ἔρωτα τῶν χρημάτων καὶ τή φροντίδα γιά ἀνώφελα πράγματα. Καὶ εἶναι ἡ παιδικὴ ἡλικία, ἡ πρώτη ἡλικία, τὸ πιὸ πρόσφορο ἔδαφος γιά νά φυτεύσει κανεὶς εἴτε τὴν ἀρετὴ εἴτε τὴν κακία. Γι' αὐτὸ εἶναι ἀνυπολόγιστη ἡ εὐθύνη τῶν γονέων, ὅταν ἀμελοῦν γιά τὴν ὀρθὴ καὶ ἐγκαίρη διαπαιδαγώγηση τῶν παιδιῶν τους.

Δευτέρα, Οκτωβρίου 10, 2016

Τέλειος γονιός; ...Προτιμῶ ἀληθινός!



Ὑπάρχει τέλειος γονιός; Παιδαγωγοὶ καὶ συγγραφεῖς φαίνεται πὼς τὸ πιστεύουν. Κι ὅμως! Τὰ προβλήματα τῶν νεότερων γενεῶν αὐξάνονται. Ἀγωνία, μοναξιά, ἀπογοήτευση, κατάθλιψη εἶναι κάποια ἀπ᾽ αὐτά. Μήπως κατὰ τὴν ἀναζήτηση τῆς τελειοποίησης τοῦ ρόλου τοῦ γονιοῦ χάθηκε ἡ ἀληθινὴ σχέση γονέων-παιδιῶν; Μήπως οἱ γονεῖς, ἱκανοποιοῦμε μέσῳ τῶν παιδιῶν μας ἀνάγκες δικές μας καὶ κωφεύουμε στὶς ἀληθινὲς ἀνάγκες τους; Μήπως βρήκαμε ὑπέροχες θεωρίες ἀλλὰ στὴν πράξη χάσαμε τὰ παιδιά μας; Μήπως κι ἐκεῖνα ἀναζητοῦν τὴν ἀλήθεια, ἀλλὰ δὲν τὴ βρῆκαν σ᾽ ἐμᾶς; Τὸν ἀληθινὸ γονιὸ ἀναζητᾶ αὐτὸ τὸ βιβλίο. Τὸν γονιὸ τῆς θυσίας, τοῦ παραδείγματος καὶ τῆς ἐνθάρρυνσης. Τὸν γονιὸ ποὺ δὲν ξέχασε πὼς ἀποτελεῖ εἰκόνα τοῦ κοινοῦ Γονιοῦ ὅλων μας. Σὲ μία κοινωνία ὀρφάνιας, ὁ συγγραφέας ἀναζητᾶ ἀληθινὸ γονιό, ποὺ ἑτοιμάζει μία νέα γενιὰ κι ἔναν καλύτερο κόσμο... 


Περιεχόμενα τοῦ βιβλίου 



Προλεγόμενα. 

Μέρος Α’. Οἰκογένεια: ἐμπόδια καὶ προοπτικὲς 

● Ὁ εὐλογημένος ἔρωτας. 

● Οἰκογένεια, ἡ σωτηρία τοῦ κόσμου. 

● Τὸ πανηγύρι τῆς ἀγάπης. 

● Ἡ ἁγιασμένη ἀγάπη. 

● Γιατί χωρίζουν οἱ ἄνθρωποι; 

● Γράμμα στὴν νέα γενιά. 

● Παιδιὰ δικά μας ἢ δικά Του; 

● Τὰ παιδιά μας, κριτὲς κι ἐλπίδα μας. 

● Παιδιά μου, ἀλλάξτε τὸν κόσμο! 

● Τὰ ὄνειρα τῶν σημερινῶν νέων. 

● Δίψα γιὰ νόημα ζωῆς. 

● Μιὰ μάννα συμβουλεύει τὴ θυγατέρα της. 

● Χριστιανὴ μάννα, ἁγία μάννα! 

● Ἡ χρεωκοπία τῆς ἠθικῆς καὶ ὁ θρίαμβος τῆς ἀγάπης. 

● «Ἀφῆστε τὰ παιδιά σας, μὴν τὰ κυνηγᾶτε...». 

● Ἐπιστρέφοντας στὸ μέλλον μας. 

● Ποιοί διαφθείρουν τὰ παιδιά μας; 

● Καιροὶ παιδαγωγίας. 

● «Πές μου ἕνα παραμύθι». 

● Ὁ δάσκαλος τῆς θυσίας. 

● Τρεῖς δάσκαλοι τῆς αἰωνιότητας. 

Μέρος Β’. Κοινωνία: ἀδιέξοδα καὶ ἐλπίδες 

● Τὸ θαῦμα τῆς ἁπλότητας. 

● Ὑπογεννητικότητα. 

● Οὐράνιοι πολῖτες. 

● Κρίση καὶ ἀδιέξοδα. 

● Πρότυπα ἐλπίδας. 

● Ἑλληνικός, οἰκουμενικὸς πολιτισμός. 

● Φόβος καὶ ἐνοχή. 

Μέρος Γ’. Ἐκκλησία: ἡ οἰκογένεια τῶν Ἁγίων 

● Ἡ ἐπανάσταση τῆς ἐλπίδας. 

● Ἡ νοσταλγία τῆς πίστης. 

● Ἥρωες ἀρετῆς. 

● Κρίση καὶ Ἐκκλησία. 

● Ἡ λογικὴ τῆς πίστης. 


● Μπορεῖ ἕνας σημερινὸς Χριστιανὸς ν’ ἁγιάσει; 

Κυριακή, Ιουλίου 03, 2016

Είναι θράσος να ζητάς από το παιδί χαρίσματα που εσύ δεν έχεις αποκτήσει



Ο σημερινός τρόπος ζωής, αδυσώπητος στους ρυθ­μούς και την εξέλιξη του, αδιαφορεί για τις πληγές πού επιφέρει στο κοινωνικό σώμα. Από τη διαδικασία αυτή δε μπορούσε να γλυτώσει ό γάμος γενικότερα, ή οικογένεια ειδικότερα. Πληγές, πολλές φορές ανε­πανόρθωτες, δημιουργούνται στους θεμέλιους λίθους του ιερού αύτού οικοδομήματος. Έτσι ή οικογένεια έγινε γραφείο συμφω­νιών καί ωραρίων, δικαιωμάτων και απαιτήσεων. Χώρος αντιπα­λότητας καί δοκιμασίας νεύρων με συνέπειες ολέθριες. Ωστόσο , το πρόβλημα δεν είναι ό σημερινός αγχώδης τρόπος ζωής. Το μυστικό του προβλήματος κρύβεται στη μεγάλη αδυναμία μας να αγαπήσουμε το Θεό.
Ή σωστική καί θεραπευτική επέμβαση απο­δεικνύει πώς το κακό ξεκινά από μας. Υποφέρουμε καί μεΐς καί τα παιδιά μας επειδή αφήσαμε την ψυχή μας να λιμοκτονήσει στην έρημο των παθών. Καί να λοιπόν. Θεσμοί πού κράτησαν αιώνες, πού νίκησαν άγαρηνούς καί απίστους, πού άντεξαν τον ξεριζωμό καί την προ­σφυγιά, πού φτιάξανε από τη στάχτη πατρίδες, ήρθε ώρα πού πα­ρέδωσαν γη καί ύδωρ αφήνοντας το πυρ της οικογενειακής εστίας, αν όχι να σβήσει, πάντως να χάσει το φως καί τη ζεστα­σιά του. Όταν συνειδητοποιείς το πρόβλημα,δε φτάνει.
Χρειά­ζεται βαθειά τομή στη ζωή μας για να αποβάλουμε καθετί πού μας εμποδίζει να χαρούμε την οίκογενειακή θαλπωρή. Σ’ αυτή την κα­τάσταση φτάσαμε επειδή πολλές φορές πνίξαμε τη συνείδηση μας σε αβαρίες κάποιας έπίζηλης καριέρας. Επειδή σπαταλήσα­με ώρες καί μέρες για όμορφα σπίτια καί κτήματα, πού σαν κληρονομιά θ’ αφήσουμε στα παιδιά μας, αδιαφορώντας για την αθά­νατη ψυχή τους. Επειδή στο όνομα μιας επικοινωνιακής πολι­τικής δικής μας έπινοήσεως, γίναμε «φίλοι» με τα παιδιά μας, αγνοώντας την ιερή σχέση γονέων καί παιδιών. Αφού λοιπόν έτσι έχουν τα πράγματα, γιατί αλήθεια μένουμε  έκθαμβοι στα εξωφρενικά καμώματα των παιδιών μας;
Οί γονείς  γίνονται οι πρώτες εικόνες παραδείγματος καί μίμησης των παιδιών. Ή ζωή τους, ή συμπεριφορά τους, ό λόγος τους, ακόμη καί οί κινήσεις πού χρησιμοποιούν, γίνονται πρότυπα ζωής για τα | παιδιά. Κι αν οί γονείς δεν έχουν αποκτήσει κάποια εμπειρία πνευματικής ζωής, είναι τουλάχιστον ανακόλουθο να ζητούν συ­νέπεια βίου από τα παιδιά τους. Είναι θράσος, λέγει ο άγιος Ιωάννης της Κλίμακας, να ζητάς για το παιδί σου χαρίσματα πού εσύ ακόμη δεν έχεις αποκτήσει…
Πρέπει δηλαδή ο ρόλος των γονέ­ων να είναι σαν το ρόλο των ιατρών. Οί ιατροί έχουν ανοσία στις ασθένειες καί έτσι μπορούν να θεραπεύουν.Το ίδιο πρέπει να συμβαίνει καί με τους γονείς. Τουλάχιστον, να ξεκινήσουν καί οί ίδιοι στον εαυτό τους μαθήματα πνευματικής αγωγής. Τότε θα διακρίνουν τις «ασθένειες» των παιδιών, με γνώμονα την ορθό­δοξη ζωή. Αυτό αποτελεί βασικό στοιχείο στη διαπαιδαγώγηση. Κι αν, παρ’ όλ’ αυτά, τα αποτελέσματα δεν είναι τα αναμενό­μενα, ας μην απογοητευόμαστε. Στούς γονείς μένει ή σπορά. Όμως το να αυξηθούν τα στάχυα καί να δέσουν ώριμο καρπό, δεν οφείλεται μόνο σ’ αυτούς, αλλά στον καιρό, το χώμα, τη βροχή. Ό κόπος ωστόσο δεν πάει ποτέ χαμένος. «Ας θυμηθούμε, πώς ό Σπορέας τής παραβολής δε φείδεται του κόπου παρ’ ότι γνωρί­ζει ότι μόνο το ελάχιστο του καρπού θα έπιανε τόπο. Κι όμως δεν το έκανε. Για να μη δώσει το δικαίωμα – λέγουν οί πατέρες – στην έρημο ή στον πατημένο δρόμο να πεί: Εμείς δεν ε’ίχαμε τη διά­θεση, αλλά ούτε καί συ μας έδωσες μια ευκαιρία. «Ας μην κλαίμε λοιπόν τους κόπους. Εμείς ας σπείρουμε έντι­μα, κι ας θερίσει ό Θεός.

Πέμπτη, Ιουνίου 04, 2015

Ἡ τηλεόραση, σκέψεις γιὰ τὰ παιδιὰ


 



Ἡ τηλεόραση προκαλεῖ πολλὲς συγκρούσεις στὸ σπίτι, ἰδίως μεταξὺ γονέων καὶ παιδιῶν. Ἀναμφίβολα τὰ προγράμματά της συχνὰ προκαλοῦν τρόμο ἢ εἶναι βλάσφημα ἢ αἰσχρὰ ἢ βίαια καὶ τέτοια προγράμματα ἔχουν βλαβερὲς συνέπειες. Ἀκόμη, ὅταν τὴ συνηθίσει κανεὶς δὲν μπορεῖ πιὰ νὰ κάνει χωρὶς αὐτήν. Δυστυχῶς σπανίζουν τὰ προγράμματα ποὺ ξεκουράζουν, πληροφοροῦν ἢ εἶναι ἐποικοδομητικά. Ἡ πιθανότητα νὰ μὴν ὑπάρχει καθόλου τηλεόραση στὸ σπίτι ἐξαρτᾶται ἀπὸ τὸ ἂν μπορεῖ ἡ οἰκογένεια νὰ ἀντιμετωπίσει τὸ γεγονὸς ὅτι θὰ ἀποτελεῖ ἐξαίρεση στὸν κανόνα. Δύο ἄκρα πρέπει νὰ ἀποφεύγονται: ἢ νὰ ἀπομονώνονται πάρα πολὺ τὰ παιδιὰ ἀπὸ τοὺς συνομηλίκους τους ἢ νὰ ζητοῦν τὴν τηλεόραση ἀσταμάτητα. Ἂν δὲν ὑπάρχει τηλεόραση στὸ σπίτι, θὰ πρέπει νὰ ἀντισταθμίζονται τὰ ἀναντίρρητα κοινωνικὰ πλεονεκτήματα ποὺ προσφέρει αὐτή. Μὲ ἄλλα λόγια, τὰ παιδιὰ πρέπει νὰ μποροῦν νὰ ζοῦν μαζὶ μ΄ ἐκείνους οἱ ὁποῖοι περνοῦν πολλὲς ὧρες καθημερινὰ μπροστὰ στὴ μικρὴ ὀθόνη καὶ τοὺς ἀρέσει νὰ συζητοῦν γιὰ τὰ προγράμματα, χωρὶς νὰ αἰσθάνονται ὑπερηφάνεια οὔτε νὰ ἔχουν συμπλέγματα κατωτερότητας. Εἶναι πολὺ εὐκολότερο νὰ περάσεις χωρὶς τηλεόραση, ὅταν τὰ παιδιὰ εἶναι μικρὰ καὶ δὲν πηγαίνουν ἀκόμα στὸ σχολεῖο ἢ ὅταν μεγαλώσουν καὶ συμφωνοῦν μὲ τὴν ἀπόφαση τῆς οἰκογένειας νὰ μὴν ἔχει τηλεόραση.

Ὅταν ὑπάρχει τηλεόραση θὰ πρέπει νὰ ὑπηρετεῖ τὴν οἰκογενειακὴ ζωὴ καὶ ὄχι νὰ τὴν καταδυναστεύει. Γιὰ τὰ πολὺ μικρὰ παιδιὰ (προσχολικῆς ἡλικίας) εἶναι εὔκολο νὰ μειώσουμε στὸ ἐλάχιστο τὸ χρόνο ποὺ περνοῦν μπροστὰ στὴν τηλεόραση καὶ νὰ κάνουμε ἐμεῖς οἱ ἴδιοι τὴν ἐπιλογὴ τῶν προγραμμάτων. Τὰ παιδιὰ δὲν πρέπει νὰ συνηθίζουν στὴν παθητικὴ ψυχαγωγία ποὺ τοὺς προσφέρεται ἕτοιμη. Αὐτὴ ἄλλωστε εἶναι καὶ ἡ πιὸ ἐπικίνδυνη πλευρὰ τῆς τηλεοράσεως: συνηθίζει ἐκείνους ποὺ τὴν παρακολουθοῦν νὰ δέχονται παθητικὰ εἰκόνες, ἤχους καὶ τελικὰ ἰδέες. Οἱ γονεῖς παιδιῶν προσχολικῆς ἡλικίας θὰ πρέπει νὰ ἀφιερώνουν ὧρες παίζοντας καὶ κάνοντας ἐργασίες μὲ τὰ παιδιά τους γιὰ νὰ τὰ συνηθίσουν σὲ δραστηριότητες, ὅπως τὸ διάβασμα, οἱ ὁποῖες ἀπαιτοῦν ὑπομονὴ καὶ προσπάθεια ἢ ἐπικοινωνία μὲ ἄλλο πρόσωπο. Ἡ τηλεόραση δὲν πρέπει νὰ χρησιμοποιεῖται ὡς φύλακας τῶν παιδιῶν• δὲν τὴν ἀνοίγουμε γιὰ νὰ ἡσυχάσουν τὰ παιδιά, οὔτε γιὰ νὰ μείνουν στὸ σπίτι. Ἀκόμη καὶ γιὰ τὰ μεγαλύτερα παιδιὰ ὁ πειρασμὸς νὰ καθίσουν μπροστὰ στὴν τηλεόραση μειώνεται, ἂν ἔχουν ἄλλες δραστηριότητες γιὰ νὰ γεμίσουν τὸ χρόνο τους καὶ νὰ διοχετεύσουν τὴν ἐνεργητικότητά τους. Στόχος μας πρέπει νὰ εἶναι νὰ μάθουν τὰ παιδιά, καθὼς μεγαλώνουν, νὰ κάνουν μόνα τους τὴν ἐπιλογὴ τῶν προγραμμάτων, νὰ χρησιμοποιοῦν τὴν τηλεόραση γιὰ νὰ δοῦν ἕνα συγκεκριμένο πρόγραμμα καὶ μετὰ νὰ τὴν κλείνουν. Μ΄ ἄλλα λόγια δὲν βλέπει κανεὶς τηλεόραση γιὰ νὰ περνᾶ ἡ ὥρα.

Ἐπίσης ἡ παρακολούθηση τῆς τηλεοράσεως πρέπει νὰ εἶναι μία οἰκογενειακὴ δραστηριότητα. Οἱ γονεῖς ὀφείλουν νὰ βλέπουν μαζὶ μὲ τὰ παιδιὰ τοὺς ἀκόμα κι ἐκεῖνα τὰ προγράμματα, τὰ ὁποῖα κατὰ τὴ γνώμη τους δὲν εἶναι καλά, ἀλλὰ παρόλα αὐτὰ θεώρησαν καλὸ νὰ μὴν τὰ ἀπαγορεύσουν. Ὀφείλουν νὰ συζητοῦν τὰ προγράμματα μὲ τὰ παιδιά τους σὲ μία κατάλληλη στιγμὴ - ἴσως πολὺ ἀργότερα - καὶ νὰ καλλιεργοῦν στὰ παιδιὰ ἕνα ὑγιὲς κριτικὸ αἰσθητήριο. Τὰ παιδιὰ μποροῦν νὰ μάθουν ἀπὸ τὶς ἐμπειρίες τους. Κατὰ τὴ διάρκεια κάποιων συζητήσεών μου μὲ ὁρισμένα πολὺ μικρὰ παιδιά, μοῦ εἶπαν ὅτι ἔχουν καταλάβει πὼς οἱ ταινίες τρόμου προκαλοῦν ἐφιάλτες. Ἄλλα πάλι, μεγαλύτερα, ἔνοιωσαν, μετὰ ἀπὸ μία αἰσχρὴ ταινία, πόσο μεγάλη βλάβη προξενεῖ ἡ πορνογραφία. Τέλος, ἄλλα συμφώνησαν ὅτι εἶναι πολὺ δύσκολο νὰ προσευχηθεῖ κανεὶς μετὰ τὴν παρακολούθηση μερικῶν προγραμμάτων. Μποροῦμε νὰ τοὺς ἐξηγήσουμε ὅτι οἱ εἰκόνες μένουν τυπωμένες στὸ μυαλὸ καὶ μποροῦν νὰ μᾶς ἐνοχλοῦν, ἀκόμα καὶ πολὺ ἀργότερα. Δὲν πρέπει νὰ ξεχνᾶμε νὰ ἐκφράζουμε τὸ θαυμασμό μας καὶ νὰ ἐπαινοῦμε τὰ καλὰ προγράμματα• καὶ πρέπει, βέβαια, νὰ ἔχουμε ὑπ΄ ὄψιν τὴ φυσικὴ διαφορὰ στὶς προτιμήσεις μεταξὺ παιδιῶν καὶ ἐνηλίκων.

Μερικὲς φορὲς τὰ παιδιὰ ποὺ θέλουν νὰ παραστήσουν τὸ μεγάλο στοὺς φίλους τους, δὲν καταλαβαίνουν ὅτι τὸ νὰ βλέπεις ὅλα ὅσα προβάλλονται στὴν τηλεόραση καὶ τὸν κινηματογράφο ἢ νὰ διαβάζεις τὰ πάντα χωρὶς νὰ σκανδαλισθεῖς δὲν εἶναι δεῖγμα ὡριμότητος. Ἂν ἡ μόνη μας ἀντίδραση ποὺ ἀφήνουμε νὰ φανεῖ, ὅταν βλέπουμε ἀκατάλληλες σκηνές, εἶναι ἡ ἀπόρριψη ἢ ἡ ἀπαγόρευση, ἴσως αὐτὸ κάνει τὰ παιδιά μας νὰ δείχνουν περισσότερο ἐνδιαφέρον γιὰ τέτοια πράγματα. Ἐπίσης θὰ τὰ βοηθοῦσε, ἂν τοὺς δίναμε νὰ καταλάβουν ὅτι μπορεῖ κάλλιστα νὰ μὴν ἀρέσουν σ΄ ἕναν ἐνήλικο οἱ ταινίες καὶ τὰ βιβλία τῶν ὁποίων ἡ ποιότητα εἶναι συζητήσιμη.

Θυμᾶμαι μία συζήτηση ὅπου ἕνας ἐνήλικας εἶπε ὅτι φοβόταν νὰ δεῖ μία ταινία τρόμου· τὰ παιδιὰ ποὺ τὸν ἄκουσαν ἄρχισαν νὰ παραδέχονται, τουλάχιστον μεταξύ τους, ὅτι, πράγματι, κι αὐτὰ φοβόνταν λιγάκι... Στὰ μεγαλύτερα παιδιὰ μποροῦμε νὰ ἐξηγήσουμε ὅτι ἀπορρίπτουμε ὁρισμένες τολμηρὲς σκηνές, ὄχι ἐπειδὴ ἀφοροῦν κάτι τὸ ὁποῖο εἶναι βρώμικο κὰθ΄ ἑαυτὸ ἀλλὰ ἐπειδὴ ὑποβιβάζουν μία αὐθεντικὴ σχέση ἀγάπης. Αὐτὴ ἡ ἀνοιχτὴ στάση ἀπέναντι στοὺς ἐφήβους εἶναι ἀποδοτικότερη ἀπὸ τὴν αὐστηρὴ λογοκρισία - καὶ δὲν πρέπει νὰ ξεχνᾶμε ὅτι μερικὲς φορὲς ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ νὰ ἀντλήσει κέρδος ἀπὸ πηγὲς ποὺ οὔτε κἄν φανταζόμαστε. Εἶναι προτιμότερο οἱ γονεῖς νὰ προσεύχονται κρυφὰ γιὰ τὰ παιδιά τους νὰ ὠφεληθοῦν ἀπὸ ὁτιδήποτε κάνουν, παρὰ νὰ ἐλέγχουν ὅλες τους τὶς δραστηριότητες.

Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος συμβουλεύει ἕναν πατέρα, ὁ ὁποῖος θέλει νὰ πείσει τὸ γιό του νὰ μὴν παρακολουθήσει ἕνα ἄσεμνο θέαμα, νὰ τοῦ μιλήσει ἔτσι: «Ὢ τέκνον, ἀνελευθέρων τὰ θεάματα ἐκεῖνα (...). Ὑπόσχου μηδὲν ἀκούσειν ἄσχημον μηδὲ ἐρεῖν, καὶ ἄπιθι· ἀλλ΄ οὐ δυνατὸν ἐκεῖ μηδὲν ἀκοῦσαι αἰσχρόν. Ἀνάξια τῶν σῶν ὀφθαλμῶν τὰ γινόμενα». Καὶ προσθέτει: «Ἅμα καὶ καταφιλῶμεν αὐτὸν λέγοντες καὶ περιβάλλωμεν ταῖς χερσὶν καὶ ἐπισφίγγωμεν, ὥστε τὸν πόθον δεικνύειν. Τούτοις ἅπασιν αὐτὸν μαλάττωμεν». (Παιδί μου, τὰ θεάματα ἐκεῖνα (...) δὲν εἶναι γιὰ ἀνθρώπους ἐλεύθερους. Δός μου τὴν ὑπόσχεσή σου ὅτι δὲ θ΄ ἀκούσεις ἐκεῖ ἄσχημο λόγο καὶ ὅτι δὲ θὰ πεῖς, καὶ πήγαινε· ἀλλὰ δὲν εἶναι δυνατὸ νὰ μὴν ἀκούσεις ἐκεῖ αἰσχρὸ λόγο. Εἶναι ἀνάξια γιὰ τὰ μάτια σου τὰ ὅσα γίνονται ἐκεῖ. Συγχρόνως μὲ τὰ λόγια αὐτὰ ποὺ θὰ τοῦ λέμε νὰ τὸ φιλοῦμε καὶ νὰ τὸ ἀγκαλιάζουμε καὶ νὰ τὸ σφίγγουμε στὴν ἀγκαλιά μας, δείχνοντάς του ἔτσι τὴν ἀγάπη μας. Μὲ ὅλα αὐτὰ νὰ τὸ μαλακώνουμε).


 Πηγή

Παρασκευή, Μαΐου 15, 2015

«Οι άνδρες αγαπάτε τας γυναίκας εαυτών»...ΓΑΜΟΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ (ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΙΩΣΗΦ ΒΑΤΟΠΑΙΔΙΝΟΥ)




ΓΑΜΟΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ
 (ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΙΩΣΗΦ ΒΑΤΟΠΑΙΔΙΝΟΥ)

Στη συζυγία η αγάπη επιβάλλεται και για ένα ακόμη λόγο, ας πούμε καλύτερα από κάποια ιδιαιτερότητα. Αυτός είναι η φύση της γυναίκας, που αποδεικνύεται ότι είναι γέννημα και προϊόν αγάπης (δημιουργήθηκε από την πλευρά του Αδάμ που ήταν κοντά στο μέρος της καρδιάς) και επομένως δεν ισορροπεί, όταν τη στερείται. Η ίδια πηγάζει αγάπη μέσω της μητρότητάς της και δίκαια απαιτεί να αγαπάται, αφού και η ίδια κατά φύση και θέση αγαπά.

Η ιστορία και τα πράγματα μαρτυρούν ότι αν οι σύζυγοι θέλουν να πετύχουν την αρμονία και την ομαλότητα μεταξύ τους, πρέπει να υπάρχει μόνιμα μεταξύ τους η αγάπη. Ειδικά όμως του άνδρα προς τη γυναίκα του. Αυτό ακριβώς έκανε και ο Χριστός προς την Εκκλησία του. Παρέδωσε τον εαυτό του για να την καταστήσει ένδοξη.

Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, αυτός ο μέγιστος ιεράρχης, προκαλεί τον άνδρα να μην κουράζεται να δείχνει στη σύζυγό του την αγάπη του και ότι όλη η θέληση και η προσπάθεια του είναι η ευτυχία της.

Αυτό, δυστυχώς, πολύ απουσιάζει σήμερα και τα αποτελέσματα είναι απελπιστικά. Η σημασία και η φύση της συζυγίας παραχαράχθηκε από την επίδραση του ευρωπαϊκού κυκεώνα, που τίποτε δε σεβάστηκε από την ανθρώπινη προσωπικότητα και τις πνευματικές και ηθικές αξίες, που οι πρόγονοί μας με αυτοθυσία κράτησαν.

Επειδή η αύξηση των ανθρώπων γίνεται με τη νόμιμη συζυγία με λύσσα ο αδίστακτος εχθρός του άνθρωπου, ο διάβολος, προσπαθεί να διαλύσει τα ήθη και να καταλύσει το δεσμό της αγάπης και της ενότητας. Το τόσο σοβαρό θέμα του γάμου δεν πρέπει να παραμεληθεί με τις παραχαράξεις του ένοχου και ανώμαλου βίου για να μην ακούσουμε και εμείς, όπως οι παλαιοί αποστάτες των ηθικών αξιών, που αποκήρυξε ο Θεός: «ου μη καταμείνει το πνεύμα μου εν τοις ανθρώποις τούτοις διά το είναι αυτούς σάρκας» (Γέν. 6,3). Και επέφερε τον κατακλυσμό για να τιμωρήσει την αποστασία.

Ο σύζυγος για να πετύχει εύκολα αυτό το ρόλο -ανάλογα με τις περιστάσεις-, θα πρέπει να φέρεται στη σύζυγό του άλλοτε σαν πατέρας, άλλοτε σαν αδελφός, άλλοτε σαν φίλος και πάντοτε σαν άνδρας της. Αν το κάνει αυτό θα πετύχει την ατάραχη και αρμονική διάθεση της συζύγου, που ενώ σε πολλά σημεία είναι περισσότερο φιλότιμη και έχει αυτοθυσία, σε μερικά μικρής σημασίας συμβάντα αποθαρρύνεται και μικροψυχεί.

Δεν είναι υπερβολή ούτε προσποίηση η εκδήλωση αγάπης του συζύγου προς τη γυναίκα του, αφού μόνο στη νόμιμη συζυγία μπορεί να εκδηλωθεί η γνήσια και πραγματική αγάπη, εφ’ όσον «έσονται οι δυο εις σάρκα μίαν». Καμιά άλλη εκδήλωση τρυφερότητας και συμπάθειας δεν μπορεί να παραλληλι­σθεί με το «έσονται οι δύο εις σάρκα μίαν» της νόμιμης συζυγίας από την οποία προέρχεται η καταβολή της ανθρώπινης ζωής. Άλλωστε και η περιγραφή του γυναικείου φύλου, που είναι και το ασθενές μέρος, απαιτεί την πρακτική του συμπλήρωση από την ανδρική αγάπη και αυτός είναι ο λόγος της ζήλειας που πλεονάζει στη γυναίκα. Ο καλύτερος τρόπος δαμασμού της γυναικείας ζήλειας είναι πρακτικά η γνήσια και έμπρακτη εκδήλωση αγάπης του συζύγου προς τη γυναίκα του.

Στη γενική διαστροφή που επικράτησε λόγω της αποστασίας από το Θεό «ανένδεκτον του μη ελθείν τα σκάνδαλα» (Λουκ. 17,1). Χρειάζεται πολλή προσοχή στη συγκράτηση του δεσμού της συζυγίας. Να μη λαμβάνονται υπ’ όψιν τα σκάνδαλα, από τα οποία πηγάζουν οι παρεξηγήσεις. Συνιστούμε, ειδικά στον άνδρα, ως την κεφαλή, να μην προδίδει την αγάπη και το σύνδεσμο με τη σύζυγό του, γιατί ο διάβολος και τα όργανά του ουδέποτε θα παύσουν να πολεμούν για να πληγώσουν τη ρίζα της ζωής.

Ένα δείγμα πραγματικής παρηγοριάς και στηριγμού, που μας συμβούλευσαν οι γέροντες σύμβουλοί μας, και των δύο φύλων, για τις δύσκολες ώρες είναι: «Μην ξεχνάτε ποτέ την πρώτη εβδομάδα του γάμου σας». Είστε οι ίδιοι όπως και τότε. Τίποτε δε σας χωρίζει.

Υπενθυμίζουμε στους άνδρες το «συνοικούντες κατά γνώσιν, ως ασθενεστέρω σκεύει τω γυναικείω» (Α’ Πέτ. 3,7). Αυτό σημαίνει ότι η παρεκτροπή της συζύγου θεραπεύεται με την αγάπη και την τρυφερότητα, παρά με την επίπληξη και το θυμό. Μην κάνεις παρατήρηση στη σύζυγό σου, σε περίπτωση λάθους, ειδικά την ώρα του πειρασμού και της αιχμής. Εφάρμοσε το λόγο του Δαβίδ: «Εγώ δε ωσεί κωφός ουκ ήκουον, και ωσεί άλαλος ουκ ανοίγων το στόμα αυτού» (Ψαλμ. 37,13). Σε άλλη ώρα, όταν είστε μόνοι σας, μακριά από τα παιδιά, εάν υπάρχουν, πάρε με τρυφερότητα τη σύζυγό σου στην αγκαλιά σου και πες της. «Αγάπη μου, δεν ξέρεις πόσο σε αγαπώ; Εγώ θέλω να είσαι μια αξιοπρεπής κυρία. Αυτό που έκανες δεν σε τιμά». Τότε μόνο δέχεται το σφάλμα και ζητά συνειδητά συγγνώμη. Αυτά είναι γεννήματα της πείρας. Εάν την ώρα του λάθους ή της ζημιάς, την ελέγξεις, θα πεισμώσει, θα ανταπαντήσει, θα μουτρώσει, θα επικαλε­σθεί προφάσεις και θα πει ψέματα! Η σύνεση προλαμβάνει, εάν χρησιμοποιηθεί το φάρμακο της αγάπης.

Από τη μικρή ερευνά μας, από όσα ακούσαμε και είδαμε, βγάλαμε το συμπέρασμα ότι την περισσότερη ευθύνη για ό,τι κακό συμβαίνει στους γάμους έχουν οι άνδρες, γιατί δεν δείχνουν αγάπη στις συζύγους τους. Αγαπούν, δυστυχώς τις γυναίκες, αλλά όχι τις δικές τους. Αυτή είναι η ρίζα του κακού. Τότε φυτρώνει η ζήλεια και η υποψία -με τα γνωστά αποτελέσματα-, ιδίως όταν και οι γύρω διατείνονται ότι μάλλον κάτι συμβαίνει!

Το γραφικό «άφετε και αφεθήσεται» και το «ανεχόμενοι αλλήλων εν σπλάχνοις Ιησού Χρίστου» πρέπει να επικρατεί απαραιτήτως για να υπάρχει ομαλότητα στην οικογένεια. Πολλά λάθη και σκληρότητα έχουν οι άνδρες. Συνήθως πλεονάζει η απροσεξία και η υποχώρηση στα θέματα ηθικής, που στους καιρούς μας πέρασε τα όρια. Αν συμβεί κάτι τέτοιο στη γυναίκα, τότε ο πέλεκυς της παιδείας και εκδικήσεως πέφτει βαρύς.

Η αγάπη προς τη σύζυγο είναι ως προς τον άνδρα και δικαιοσύνη, γιατί το μόνο πρόσωπο που αχώριστα και πρακτικά θα παραμείνει στο πλευρό του είναι η σύζυγός του, αφού όλα τα πρόσωπα του περιβάλλοντός του σιγά-σιγά θα εκλείψουν, ενώ στους ευσεβείς συζύγους η συζυγία συνεχίζεται και στην αιωνιότητα.


Ο νόμος της επιρροής
Υπάρχει και άλλος λόγος σοβαρότερος, που απορρέει από την έμπρακτη συζυγική αγάπη και ενότητα, σύμφωνα με το νόμο της επιρροής. Αν οι πιστοί σύζυγοι εφαρμόζουν το νόμο της αγάπης μεταξύ τους, τότε η υπερφυσική ενέργεια της αγάπης, που είναι θεία και ζωοποιός, επιδρά οργανικά από τη σύλληψη, την εγκυμοσύνη και τον τοκετό στη διάπλαση του ακέραιου και σωστού χαρακτήρα του παιδιού. Έτσι, πρακτικά και πραγματικά το παιδί αποκτά χαρακτήρα και προσωπικότητα που περιείχε η πρώτη «κατ’ εικόνα και ομοίωσιν» του Δημιουργού ανθρώπινη υπόσταση.

Αν οι σύζυγοι με προσοχή και πίστη εφαρμόζουν στη ζωή τους την εντολή της θείας αγάπης, οι καρποί είναι εμφανείς στην αρμονική και ειρηνική οικογενειακή ζωή καθώς και στο χαρακτήρα των παιδιών που θα γεννηθούν αφού δε θα είναι μόνο γεννήματα και προϊόντα της σάρκας αλλά και του πνεύματος, εφ’ όσον «το γεγεννημένον εκ του πνεύ­ματος πνεύμα έστιν» (Ιω. 3, 6).


Γέροντος Ιωσήφ Βατοπαιδινού, Συζητήσεις στον Άθωνα, Ψυχωφελή Βατοπαιδινά
το είδαμε εδώ

Πέμπτη, Μαΐου 14, 2015

ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΠΟΡΕΙΑ ΣΤΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ

ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗ ΕΦΡΑΙΜ ΒΑΤΟΠΕΔΙΝΟΥ

Αισθάνομαι ιδιαίτερη χαρά, πού βρίσκομαι μαζί σας.
Έχει τώρα περίπου μία βδομάδα, πού βρισκόμαστε στην Κύπρο, ερχόμενοι από τη μονή του Βατοπεδίου.

Ή μονή του Βατοπεδίου, όπως πιστεύω να ξέρετε, είναι ή μονή, πού φιλοξενεί πέραν οπό τριάντα Κυπρίους μοναχούς, και μπορώ να πω είναι ή δόξα της Κύπρου.
Διότι είναι μία πνευματική βάση, πού ασκούνται, όπως είπα, πέραν από τριάντα τέκνα της Κύπρου, και ασφαλώς προσεύ¬χονται για τον τόπο αυτό, νοιάζονται για τη δοκιμασία και την κατάσταση του τόπου, και είναι μία πνευματική βάση, ή οποία πιστεύουμε να συντελέ¬σει στην πνευματική αναβάθμιση του αδικημένου τόπου μας.
Είμεθα εις το "Αγιον "Όρος.
Δεν φύγαμε από τον κόσμο και πήγαμε εκεί, γιατί αίσθανόμεθα απέχθεια προς τον τόπο μας, προς τους δικούς μας, προς τους γνωστούς μας, προς τους συμπατριώτες μας, αλλά ή χάρις του θεού μας μεταφύτεψε εκεί για τους λόγους, πού τους ξέρει αυτή, αλλά όμως δεν παύουμε να στρεφόμεθα προς το λαό μας.

Γιατί ο τόπος αυτός, είναι αλήθεια, είναι οικείος μας. Εδώ μάθαμε για πρώτη φορά να βάζουμε το σταυρό μας, κι οπωσδήποτε ο μοναχός είναι εκείνος ο όποιος είναι ο εύχέτης υπέρ όλης της οικουμένης, πόσο μάλλον για την πατρίδα του και για τους δικούς του.
Γι` αυτό πρέπει να αισθάνεστε κι εσείς μια καύχηση σήμερα, γιατί ή μονή Βατοπεδίου έχει τα μάτια της στραμμένα προς την Κύπρο. Και ακριβώς ο λόγος της επισκέψεως μας εις την Κύπρο δεν είναι, για να κάνουμε περίπατο, αλλά είναι να επικοινωνήσουμε μαζί σας, και, για όσους δεν ξέρουν, μετά από παράκληση του Αρχιεπισκόπου Κύπρου έχουμε ιδρύσει ένα μετόχι εδώ, τη μονή των ' Ιερέων. '
Εκεί είναι ο πνευματικός μας αδελφός, ο πατήρ Αθανάσιος, και κάθεται εκεί με μία συνοδεία με σκοπό να βοηθήσει και να παρηγορήσει το λαό της Κύπρου.
Γιατί πιστεύουμε ότι τώρα, όσο ουδέποτε άλλοτε, είναι ή ώρα του μοναχισμού. Σ' αυτό τον καιρό της εξωστρέφειας και της βιομηχανοποιήσεως των πάντων χρειάζεται να σταθούν εις τον κόσμο άνθρωποι, οι όποιοι έχουν γευθεί τη χάρη του θεού μέσα εις το κάλλος της ησυχίας, για να μπορέσουν να πουν το «Στώμεν καλώς».
Γιατί, όπως ξέρετε, υπάρχει σήμερα εις τον κόσμο πολλή τρυφή, πολλή καλοπέρασης, οικονο¬μική άνεσης, πού αυτά είναι εμπόδια και αιτία και αιτιατά για την πνευματική ζωή.
Εμείς οι Αγιορείτες ανησυχούμε πολύ, γιατί έρχονται στο Αγιον Όρος πάρα πολλοί δυστυχισμένοι, πού έχουν άλυτα προβλήματα και φθάνουν σε αδιέξοδο, πού τους οδηγεί αυτός ο λανθασμένος τρόπος ζωής, όπως ασφαλώς είναι ή ζωή εκτός της Εκκλησίας.
Σήμερα παρακολουθούμε μετά πολλού ενδιαφέροντος και μετά πολλού πόνου τη νεολαία.
Εκεί στη Θεσσαλονίκη, πού κατεβαίνουμε πολύ συχνά, βλέπουμε τους φοιτητές, οι όποιοι έχουν οι περισσότεροι, επηρεαζόμενοι από το πνεύμα του κόσμου, εκτροχιασθεί κι έρχονται πολλές φορές και μας συναντούν, κι είναι τραυματισμένοι ανεπανόρθωτα. Γιατί ακριβώς δεν ξέρουν να ζουν σωστά.
Και ξέρει να ζει σωστά εκείνος ο όποιος πορεύεται το δρόμο, πού χαράσσει ή Ορθόδοξος Εκκλησία.
Σήμερα σκέφτηκα να σας πω μερικά πρακτικά πράγματα όχι τόσο θεωρητικά, όσο πρακτικά, από αυτά, πού συναντούμε για να μπορέσουμε νά αναβαθμίσουμε • την οικογένεια.
Διότι σήμερα εσείς είστε τα πρώτα θύματα, οι γονείς.
Βλέπετε υπάρχει μία ρήξη, μία διαρροή, μία ταραχή στην οικογένεια λόγω του πνεύματος του κόσμου.
Ακράδαντα είμεθα πεπεισμένοι ότι ή ασφαλής οδός, πού θα μας προκαλέσει μια ξεγνοιασιά για τα παιδιά μας, είναι ή ζωή της Εκκλησίας, όπως προηγουμένως ανέφερα.
Κι όταν λέγω ζωή της Εκκλησίας, δεν μιλώ αόριστα, αλλά πολύ συγκεκριμένα.
Ή ζωή της Εκκλησίας είναι οι ακολουθίες, είναι οι λειτουργίες, είναι γενικά ή λατρεία.
Γι` αυτό πρέπει μ' ένα προγραμματισμένο τρόπο οι γονείς να οδηγήσουν τα παιδιά από μικρά ακόμη μέσα στην εκκλησία. Να τα φέρετε στην εκκλησία και ας κλαίνε.
Δεν πειράζει. Διότι σύμφωνα με τους αγίους Πατέρες και τα βρέφη ακόμα αισθάνονται την ακολουθία.
Γι' αυτό έλεγε κι ένας Αγιορείτης ασκητής ότι πολλές φορές τα παιδιά τα βλέπεις και γελάνε στη λει¬τουργία και νομίζεις ότι γελάνε έτσι, αλλά αισθάνονται τη χάρη.
Πολλές φορές, σαν μικρά παιδιά, βλέπουν, επειδή έχουν πολλή καθαρότητα, και τα γενόμενα, αλλά δεν μπορούν να τα εκφράσουν.
Γι' αυτό ένας γονιός, για να μπορέσει να προγραμματί¬σει, δηλαδή εν γνώσει του να χαράξει ένα πρόγραμμα, από μικρό το παιδί του να το φέρει στην εκκλησία, πρέπει να το συνδέσει με τις ακολουθίες και με τα μυστήρια της Εκκλησίας, και ιδιαίτερα με τη Θεία Λειτουργία.
Για να μπορέσουμε να επιβιώσουμε, πρέπει να γίνουμε άνθρωποι της προσευχής.
Και για να γίνουμε άνθρωποι της προσευχής, πρέπει οπωσδήποτε να συμμετέχουμε και συχνά να είμεθα παρόντες στις εκδηλώσεις της ' Εκκλησίας.
Και όπως ξέρετε, ή πρώτη εκδήλωση της Εκκλησίας είναι το κτύπημα της καμπάνας και ή συμμετοχή εις την ακολουθία.
Και όταν ερχόμαστε στις ακολουθίες της Εκκλησίας, τότε οπωσδήποτε θα γίνουμε φιλακόλουθοι, κι όταν γίνουμε φιλακόλουθοι εντός του χώρου της εκκλησίας, εντός του ναού τότε οπωσδήποτε θα επεκταθεί και το φιλακόλουθο πνεύμα και έξω από το ναό.
Και τότε θα μπορέ¬σουμε να ζούμε και στο σπίτι μας, πού είναι κατ' οίκον Εκκλησία, να ζούμε την προσευχή.
Να ζούμε την ομαδική προσευχή. Βλέπετε σήμερα, μετά λύπης μας, υπάρχει μία μυστική διάρρηξης, ένας μυστικός χωρισμός στην οικογένεια, και ποιος φταίει;
Το πρώτο είναι ή τηλεόραση.
Ανοίγουμε την τηλεόραση και ξεχνάμε ότι υπάρχει ένα κουμπί, πού ανοίγει, αλλά υπάρχει κι ένα, πού κλείνει.
Την ανοίγουμε την τηλεόραση και καθόμαστε εκεί σιωπηρώς και βλέπουμε επί ώρες. Και βλέπετε, έφυγε ακόμη κι αύτη ή κοινωνική κοινωνία.
Ή κοινωνική διαπροσωπική κοινωνία με τα παιδιά μας. Πόσο μάλλον ή πνευματική κοινωνία.
Γι` αυτό το μέσο, για να ενωθεί ή οικογένεια μ' ένα άρρηκτο δεσμό, είναι ή συμπροσευχή.
Γι` αυτό πρέπει να μάθουμε να κάνουμε το απόδειπνο.
Τι ωραίο πράγμα! Και να μάθουμε τα παιδιά μας από μικρά, να μάθουμε το λιβάνι. Να μάθουμε να συμπροσευχόμεθα το πρωί. Και μπορεί σε τούτο να συντελέσουν πολύ οι ιερείς.
Και αυτό μετά λύπης μου το λέω, ο ναός δεν πρέπει να κλείνει και να ανοίγει, όποτε έχει γιορτές.
Ό ναός πρέπει ν` ανοίγει κάθε μέρα.
Πρέπει να γίνεται ο εσπερινός κάθε μέρα, ώστε να δίνουμε ευκαιρίες στο λαό να μπορέσει να έρχεται, και να τον κάνουμε φιλακόλουθο.
Διότι ή προσευχή είναι το νεύρο της' Εκκλησίας.
Εάν τα μέλη μας κατορθώσουμε να τα κάνουμε ευχετικά όντα, τότε οπωσδήποτε θα προχωρήσουμε, θα προκόψουμε, διότι θα εκμεταλλευθούμε τη μυστική δύναμη της Εκκλησίας.
Διότι η ' Εκκλησία έχει μεγάλη δύναμη.
Η μυστική δύναμη της Εκκλησίας είναι άφατος.
Είναι απερινόητος.
Δεν μπορούμε να την καταλάβουμε.
Αλλά πολλές φορές δεν ξέρουμε να τη χρησιμοποιήσουμε.
Πρέπει να προσεχθεί στην οικογένεια, αγαπητοί μου. το θέμα της ττροσευχής.
Και ακόμη κι αυτό της ευχής.
Τι ωραίο πράγμα!
Έρχονται πάρα πολλοί εκεί στο Άγιον "Όρος και μας λένε ότι δεν έχουν χρόνο να προσευχηθούν.
Κι εμείς τους διαψεύδουμε. Δεν έχετε χρόνο να προσευχηθείτε; Είναι δυνατόν; Σηκώνεστε το πρωί, μέχρι να τακτοποιηθείτε, να λέγετε την ευχή.
Δεν είναι τρόπος προσευχής αυτός;
Μέχρι να κάνετε μερικές δουλειές το πρωί μέχρι να πάτε στη δουλειά, στο λεωφορείο, στο ταξί, γιατί να μην αδολέσχη ο νους στην ευχή.
Και τότε, όπως λεν οι Πατέρες, ένας, ο όποιος δεν μπορεί να χαρίσει στο πρόγραμμα του ειδικές ώρες προσευχής, όταν προσεύχεται κατά την ώρα πού δουλεύει, και μπορεί να προσεύχεται, τότε οπωσδήποτε αναπληρώνονται οι τακτές ώρες, πού τις επιθυμεί μεν αλλά λόγω των κοινωνικών του υποχρεώσεων δεν μπορεί να τις βρει.
Γι' αυτό -άρα πολύ πρέπει να προσέξουμε το θέμα της προσευχής, ιδιαίτερα το θέμα της ευχής.
Είσθε εσείς οικοκυρές, δουλεύετε στο σπίτι.
Τι ωραίο πράγμα ν' απαγγέλλετε την ευχή!
Υπάρχει ωραιότερο πράγμα το να λέγεται ή ευχή, αυτό το πάντιμο και μεγαλοπρεπές όνομα του Ιησού.
«Ιησού ονόματι μάστιζε πολεμίους».
Δια του ονόματος του ' Ιησού, του παντοδυνάμου αυτού ονόματος, μαστίζονται οι δαίμονες κι έρχεται μια μεγάλη παράκλησις μέσα στην καρδιά του ανθρώπου.
Γι` αυτό, αν θέλετε να γευθείτε τη χάρη του θεού, όσο μπορείτε ν' απαγγέλλετε την ευχή.
Πηγαίνετε κάπου κι απασχολείστε ή πεζοδρομείτε, υπάρχει ωραιότερο πράγμα ν' απαγγέλλετε την ευχή του Ιησού.
Και τότε, εάν ο άνθρωπος το κάνει αυτό, του δημιουργείται μία αγαθή έξις μέσα του, όπως λεν οι άγιοι Πατέρες, και τότε μόνη της ή ευχή συν τω χρόνο απαγγέλλεται καρδιακός.
Και τότε έχουμε την «καρδιακή» προσευχή.
Διότι ή «καρδιακή» προσευχή, ή νοερά προσευχή, είναι αύτη, πού εξαγιάζει το νου.
Διότι ο σκοπός του ανθρώπου είναι να εξαγιάσει το νου του.
Διότι τον άνθρωπο τον χαρακτηρίζει ο κεχαριτωμένος νους.
Εάν δεν υπάρχει κεχαριτωμένος νους εις τον άνθρωπο, ο άνθρωπος έχασε τα πάντα.
Στο φαγητό πάντα να θεσμοποιηθεί ή προσευχή. Ουδέποτε να τρώτε χωρίς να προσεύχεστε.
Πάντα να προηγείται και να έπεται ή προσευχή.
Τότε ευλογείται και το φαγητό, και υπάρχει άλλη γλυκύτης και σ' αυτό το φαγητό.
Έρχονται πάρα πολλοί στο μοναστήρι και λένε τα φαγητά σας είναι ωραία. Κι είναι τα περισσότερα νερόβραστα.
Δεν βάζουμε τίποτε μέσα.
Και σας λέγω ότι μυστηριωδώς και θαυματουργικός είναι εύγευστα τα φαγητά, γιατί υπάρχει χάρις του θεού, διότι ακριβώς απαγγέλλεται ή ευχή στα διακονήματα.
Γι` αυτό και δημιουργείται μία χάρις.
Ένα άλλο, το όποιο πρέπει να προσεχθεί στην οικογένεια, είναι ή ανάγκη ενός κοινού πνευματικού.
Πολλές φορές άλλο πνευματικό έχει ή σύζυγος, άλλο ο σύζυγος, και γίνεται πολλές φορές σύγχυση..
Γι` αυτό. για να δημιουργήσουμε προϋπο¬θέσεις ειρηνικής βιωτής πρέπει οπωσδήποτε να έχουμε ένα κοινό πνευματικό.
Και να χαράσσεται μία κοινή γραμμή. Και να χαράσσεται μία γραμμή, πού αναπαύει και τα δύο σκέλη.
Διότι έτσι, όπως είπα, δημιουργείται μια κοινή γραμμή και
Δημιουργούνται προϋποθέσεις ειρήνης και γαλήνης.
Τα παιδιά σας από μικρά, από τον καιρό πού μαθαίνουν αν μιλούν να τα στέλνετε στο πνευματικό.
Και αυτό να το λάβετε υπ' όψιν σας πολύ σοβαρά.
Από τεσσάρων ετών ακόμη μερικά παιδιά είναι προχωρημένα, ωριμάζουν πιο πολύ, και από τριών ετών.
Να τα στέλλετε στον πνευματικό, για να τους δημιουργήσετε το αίσθημα ότι είναι ατελή και κάνουν λάθη.
Διότι, εάν δεν τους δώσουμε αυτά, πού πρέπει να τους δώσουμε, όταν είναι μικρά, μην πλανάστε ότι, όταν μεγαλώσουν, δεν θα μας ακούνε και θα παρασύρονται.
Τα παιδιά πρέπει από μικρά να τα οδηγήσουμε στο σωστό τρόπο. Και το θεμέλιο του σωστού τρόπου είναι να μάθει το παιδί να επικοινωνεί με πνευματικό.
Γι` αυτό σε μερικούς γονείς, πολλές φορές, παρατηρώ, τους φαίνεται παράξενο, και λένε, μα από μικρά στον πνευματικό;
Και όμως επιβάλλεται και ενδείκνυται.
Και ακόμα το παιδί αποκτά μία κοινωνία με τον πνευματικό, μία Ιδιαίτερη κοινωνία, και δεν κάνει κόπο μετά ν' ανοίξει την καρδιά του και να του πει τα προβλήματα, πού ίσως θ' αντιμετωπίζει, όταν μεγαλώσει, πού θα είναι μεγάλα, για να πάρει λύση.
Διότι πρέπει το παιδί —κι οι ψυχολόγοι το λένε—, πρέπει το παιδί, το άπειρο παιδί, να μάθει να ερωτά.
Διότι το παιδί, πού δεν ερωτά, οπωσδή¬ποτε θα πάθει μεγάλες γκάφες, πού θα του στοιχίσουν ίσως και σ' όλη του τη ζωή.
Πόσο μπορεί να βοηθήσει σ' αυτό ένας ευλαβής γονιός!
Ένα άλλο, το οποίο ήθελα να σας πω, πρέπει να βρείτε και να δημιουργήσετε προϋποθέσεις να ησυχάζετε.
Διότι, βλέπετε, όπως έγινε ή ζωή σήμερα, οι περισσό¬τεροι κάνουν δύο δουλειές. Βλέπουμε τα παιδιά, έρχονται από το σχολείο, πηγαί¬νουν στο φροντιστήριο, μετά πηγαίνουν εις το πιάνο, μετά πηγαίνουν σε άλλα ερασιτεχνικά ενδιαφέροντα.
Γι' αυτό πρέπει όλοι μας, μικροί και μεγάλοι, να δημιουργήσουμε ώρες, πού να βλέπουμε τον εαυτό μας.
Διότι, βλέπετε, αυτή ή ένταση λόγω των κοινωνικών, των οικογενειακών, των επαγγελματικών μερίμνων μας δημιουργεί μία δυσκολία, μία βαρύτητα, γι` αυτό πρέπει να βρίσκουμε μερικούς τρόπους και μερικές μεθόδους να φεύγουμε από τον κόσμο. Ένας τρόπος είναι να επισκεπτόμαστε τα μοναστήρια.
Θυμάμαι που ήμουν στον κόσμο, μόλις πήγαινα σ' ένα μοναστήρι είτε γυναικείο, είτε ανδρικό, μόλις πήγαινα μέσα στο μοναστήρι κι έβλεπα τις καμάρες, έβλεπα τα κελιά των μοναχών, μόνο πού τα έβλεπα αυτά ειρήνευα.
Αισθανόμουν διαφορετικά.
Γι` αυτό, πάρτε τα παιδιά σας και πηγαίνετε σ` ένα μοναστηράκι.
Όπως είπα και στην αρχή σήμερα είναι ή ώρα του μοναχισμού.
Πρέπει τα παιδιά μας-να συνδεθούν με τους μοναχούς τα αγόρια με τους μοναχούς και κοπέλες με τις μοναχές.
Διότι σήμερα βλέπετε είναι τόσα πολλά τα αίτια, πού, αν δεν αποκτή¬σουν φίλους τα παιδιά ανθρώπούς πού είναι φορείς χάριτος για να παίρνουν. δύναμη και κουράγιο, είναι αδύνατο να μην ενδώσουν.
Και να σας πω ένα παράδει¬γμα:
Μια οικογένεια εκεί στην Αθήνα είχε ένα μεγάλο πρόβλημα με τις κόρες της. Και ξέρετε ότι μια από τις μεγαλύτερες δοκιμασίες ενός ευλαβούς γονιού είναι να εξοκείλουν, και να εκτροχιαστούν τα παιδιά του.
Ενώ ήταν ευλαβείς, όπως ο πατέρας διηγείται, οι κοπέλες—ήτανε στην εφηβεία - απροσδόκητα παρασύρονται από την παρέα τους στο σχολείο, και αρχίζουν και απεμπολούν κάθε πνευματι¬κό, πού είχανε.
Άρχισαν να παρατούν την Εκκλησία, άρχισαν να είναι της μόδας.
Ό πατέρας, ή μητέρα είχανε συγκλονιστεί, αλλά αυτές τίποτα Αυτά είναι κατε-στημένα, είναι παρωχημένα έλεγαν.
Ό πατέρας ιδιαίτερα, πιο ευαίσθητος από τη μάνα, ήτανε απαρηγόρητος.
Βλέποντας τις κόρες του νά εκτροχιάζονται, δεν μπορούσε ούτε να κοιμηθεί .Πηγαίνει και βλέπει κάποιο μοναχό. Του λέει ,έτσι κι έτσι.
Του λέει να προσπαθήσεις να τις συνδέσεις με ένα γυναικείο μοναστήρι. Του λέει.
Γέροντα, είναι αδύνατο. Μόλις τους πω για μοναστήρι, δαιμονίζονται Είναι αδύνατον.
Του λέει. Προσπάθησε και θα κάνουμε προσευχή, για να τα καταφέρεις.
Λοιπόν, μετά από ορισμένο καιρό αυτός πήγε και βρήκε την ηγουμένη του ' Αγίου ' Ιωάννη του Μακρινού, αν ξέρετε, είναι κοντά εκεί, έξω από την Αθήνα.
Είναι ένα καλό μοναστήρι με πολλές μοναχές μορφωμένες.
Συνεννοήθηκε να κάνει μια προσπάθεια, αν τα καταφέρει να φέρει μ' ένα έμμεσο τρόπο τις κόρες του στο μοναστήρι.
Και παρακαλώ, είπε στην ηγουμένη, να τις βοηθήσετε.
Μια μέρα, όπως ο ίδιος διηγείται, έπεισε τις κόρες του να πάνε μια βόλτα. Και παραδόξως δέχθηκαν, παρόλο πού ήταν προκατειλημμένες, και πάντοτε είχανε δυσμένεια σε όσα τους έλεγε ο πατέρας.
Λοιπόν, πήγανε μια βόλτα και πέρασαν μ' ένα τεχνητό προγραμ¬ματισμό από το μοναστήρι, και τους λέει ο πατέρας:
Δεν θέλετε να κατέβουμε λίγο, έστω για πέντε λεπτά, στο μοναστήρι; Λένε οι κοπέλες, που να κατέβουμε, μπαμπά, τώρα.
Τέλος πάντων τις έπεισε. Κατέβηκαν στο μοναστήρι, ειδοποιεί αυτός την ηγουμένη στην πόρτα, τις υποδέχεται τις κοπέλες, τις παίρνει στην αγκαλιά της και πηγαίνει και τις κερνάει. Και τους μιλούσε λόγια πνευματικά.
Αυτές σιωπηλές. Χωρίς να λένε τίποτα. Τις κέρασαν, μετά τις πήρε εκεί ατό εκθετήριο της Μονής. Τους έδειξε εκεί τα εργόχειρα των μοναζουσών και μετά τους έδωσε κι ένα δωράκι. Και τις είχε στην αγκαλιά της. Αυτές κοκκίνισαν, αλλά δεν έλεγαν τίποτα.
Μετά τις παίρνει ή ηγουμένη και τους λέει, τώρα έχουμε εσπερινό, δεν μένετε και στον εσπερινό; Κι όπως ήταν ή ηγουμένη έτσι ευλαβής κι ευσεβής μοναχή, τις πήρε στον εσπερινό, άλλ' αυτές δεν αντέδρασαν. Τις έβαλε εκεί στο χορό, έψαλλαν τόσο ωραία, κι αυτές ήταν δίπλα από την ηγουμένη. Έβλεπε ή μία την άλλη και δεν μιλούσαν τίποτα.
Τελείωσε ο εσπερινός, λέει, τώρα έχουμε τράπεζα, δεν μένετε και στην τράπεζα μαζί μας; Λοιπόν, πήρε τις κοπέλες στην τράπεζα και τις έβαλε μπροστά και κάθισαν μαζί με την ηγουμένη.
Άκουσαν το ανάγνωσμα, έβλεπαν εκεί τις μοναχές σκυφτές να ακούουν μετά προσοχής την ανάγνωση με περισυλ¬λογή, με μία σύννοια. "Έφαγαν εκεί πέρα και μετά τις κατευοδώνει ή καθηγουμένη.
Μπήκαν στο αυτοκίνητο να πάνε στην' Αθήνα. Αυτές σιωπηλές. "Όπως διηγιόταν ο πατέρας, σιωπηλές και σκυφτές. Λοιπόν, πηγαίνουν στο σπίτι μετά άκρας σιωπής.
Μόλις μπήκαν στο σπίτι, πάνε και οι δύο και βάζουν μια στρωτή μετάνοια στον πατέρα και του λένε: «Πατέρα, να μας συγχωρέσεις• σήμερα, πού πήγαμε εκεί, καταλάβαμε τι βάθος έχει ή Ορθοδοξία.
Πλανηθήκαμε.
Γι` αυτό και ζητούμε συγγνώμη και υποσχόμεθα να συνεχίσουμε τη χριστιανική ορθόδοξη ζωή.»
Γιατί σας το είπα αυτό;
Πόσες νουθεσίες και παρατηρήσεις έκαναν οι γονιοί. Πήγαν στο μοναστήρι, και ή παρουσία των χαριτωμένων ανθρώπων αμέσως, σαν ένα χάρτινο πύργο, κονιορτοποίησε αυτά, τα οποία μετά πεισμονής και επίμονης πρέσβευαν αυτές οι δύο κοπέλες.
Γι` αυτό σας είπα ότι είναι ή ώρα του μοναχισμού, Γι` αυτό, όσο μπορείτε, να συνδέεστε με το μοναστήρι. Και ιδιαίτερα με το Αγιον Όρος, πού είμαστε μάρτυρες πόσοι άνθρωποι υφίστανται αποτελεσματικές αλλοιώσεις εκατόν ογδόντα μοιρών, διότι έρχονται σ' αυτόν τον ευλογημένο και χαριτωμένο τόπο.
Ένας άλλος πιο πρακτικός τρόπος και πιο εύκολος είναι να σχετιζόμαστε με τα εξωκλήσια. Τα εξωκλήσια τα έκτισαν οι παλαιοί, διότι πρώτα οι παλιοί ορθόδοξοι είχανε πάντοτε ησυχαστικές διαθέσεις.
Διότι, βλέπετε, οι Πατέρες είπαν ότι δεν διαφέρει ο μοναχικός από τον έγγαμο βίο, εκτός από το γάμο. Τα άλλα όλα πρέπει με τον ίδιο τρόπο και με την ίδια μέθοδο να αγωνιζόμαστε Γι` αυτό και τα εξωκλήσια τα έκτιζαν, για να πηγαίνουν εκεί να προσεύχονται, ν' ανάβουν τα καντήλια, να κάνουνε ησυχαστικές λειτουργίες, Γι` αυτό τα έκτισαν. Γι` αυτό μία μέθοδος και ένας τρόπος, πού οδηγεί στη σωστή οδό και στο σωστό αποτέλεσμα, είναι να επισκεπτόμαστε τα εξωκλήσια. Αυτό θα μας βοηθήσει να ενοποιηθούμε με τον εαυτό μας.
Ένας άλλος πρακτικός τρόπος είναι να έχουμε σχέσεις με πνευματικούς ανθρώπους
αυτό είναι πολύ σημαντικό.
Και ακόμα, αν είναι εφικτό να τους καλούμαι στο σπίτι.
Ώστε να έχουμε μία άμεση κοινωνία και επαφή με την οικογένεια.
Πόσο συμβάλει ή επίσκεψη ενός πνευματικού ανθρώπου μέσα στην οικογένεια.
Ακόμα σήμερα υπάρχουν πολλά ευλαβή παιδιά, τα οποία έχουνε πρόβλημα σχέσεων και κοινωνία με αλλά παιδιά.
Γι` αυτό επιβάλλονται κι οι σχέσεις οι πνευματικές με άλλες χριστιανικές οικογένειες, για να μπορέσουν τα παιδία να αποκτήσουνε μία φιλία και μία κοινωνία με τους ομήλικους τους. διότι το παιδί θέλει οπωσδήποτε φίλους.
Εάν δεν βρει καλούς φίλους, οπωσδήποτε θα αναγκαστεί να ενδώσει.
Γι` αυτό λέει και ή λαϊκή παροιμία του σοφού λαού ότι «πες μου το φίλο σου να σου ποιος είσαι;». Κα! η Αγία Γραφή έρχεται και λέει «ομιλίαι κακές φθείρουσιν ήθη χρηστά».
Γι` αυτό πρέπει οπωσδήποτε μ' ένα σύστημα, μ` ένα τρόπο προγραμματισμένο να μπορέσουμε να δημιουργήσουμε προϋποθέσεις και κοινωνίας των παιδιών μας, σχετιζόμενοι με άλλες χριστιανικές οικογένειες.
Ένα άλλο, το οποίο θα συμβάλει στην πνευματική αναβάθμιση κατ' οίκον Εκκλησίας, πού λέγεται οικογένεια, είναι, όπως είπα και στην αρχή, να δημιουργήσουμε ένα λατρευτικό πνεύμα στην οικογένεια.
Στην Ελλάδα υπάρχει πιο πολύ αυτό. Δηλαδή να κάνουμε συχνά αγιασμό.
Είθισται στις ενορίες να γίνεται κάθε μήνα αγιασμό. Στο σπίτι είναι καλά να καλούμε, έστω κάθε δύο μήνες, τον παπά να μας κάνει ένα αγιασμό.
Αυτό συμβάλλει, ώστε εμείς και τα παιδιά μας να έχουμε μια πρακτική σχέση με τούς εκπροσώπους της Εκκλησίας και να ενστερνιστεί μέσα μας το φιλακόλουθο και τελετουργικό πνεύμα της Εκκλησίας.
Επίσης ένα άλλο μπορούμε να κάνουμε. Κάθε τόσο να κάνουμε κι Άγιο Ευχέλαιο στο σπίτι μας. Αυτό πάρα πολύ ωφελεί.
Και να ξέρετε ότι το Άγιο Ευχέλαιο ωφελεί πολύ και στη σωματική υγεία. Στην Ελλάδα το έχουνε θεσμο¬ποιήσει. Εδώ στην Κύπρο δυστυχώς το Άγιο Ευχέλαιο το ξέρουμε μόνο όταν έχουμε ετοιμοθάνατους, κι αυτό είναι μία παπική επίδραση
Διότι στους Ρωμαιοκαθολικούς το Ευχέλαιο είναι μη επαναλαμβανόμενο μυστήριο, και γίνεται μια φορά. την ώρα του θανάτου. Γι` αυτό παρακαλώ πολύ. αυτό να το χρησιμοποιούμε. Έστω κάθε εξάμηνο, κάθε εννέα μήνες..
Ένα Άγιο Ευχέλαιο πολύ βοηθά στο σπίτι. Διότι το να έρθει ο παπάς και να μας κάνει ένα μυστήριο της Εκκλησίας στο σπίτι μας πάρα πολύ συμβάλλει, ώστε τα παιδιά μας να συνδεθούν κατά ένα πρακτικότε¬ρο και συνάμα ουσιαστικότερο τρόπο με τη ζωή της Εκκλησίας.
Ένα άλλο το όποίο πρέπει να προσέξουμε, είναι ο αγιασμός πού κάνουμε ή παίρνουμε από την εκκλησία.
Κάθε πρωί να συνηθίσουμε τα παιδιά μας να πίνουν αγιασμό. Να έχουμε αντίδωρα και αγιασμό, και κάθε πρωί κι εμείς και τα παιδιά μας να τρώμε και αντίδωρο και να πίνουμε και αγιασμό. Διότι ο αγιασμός αγιάζει. Κάθε τι πού προσφέρεται από την Εκκλησία, αγιάζει τον άνθρωπο. Γι' αυτό πρέπει αυτά να τα χρησιμοποιούμε, ώστε να μπορέσαμε να προκόψουμε. .
Ένα άλλο πάλι είναι το να συμμετέχουμε στις αγρυπνίες.
Και είχαμε κι εμείς αυτές τις ημέρες μία εμπειρία, πόσο ωφελούν οι νυκτερινές ακολουθίες. Άλλη είναι ή χάρη της λειτουργίας, πού γίνεται τη νύκτα, και άλλη ή χάρη της λειτουργίας, πού γίνεται το πρωί.
Γι` αυτό πάρα πολύ θα βοηθηθούμε, εάν συμμετέχουμε στις αγρυπνίες, και βέβαια και οι ιερείς μας πρέπει να μας δημιουργούν τέτοιες προϋπο¬θέσεις, ώστε να μπορέσουμε να ακολουθήσουμε, να κτυπήσουμε και αυτό το πλήκτρο.
Να συνδεθούμε και εμείς και τα παιδιά μας με τον Άγιο της ενορίας μας. Γι` αυτό μετά λύπης μου καμία φορά παρατηρώ ότι αποσπούμε τα παιδιά από την ενορία, για να πάνε σ' ένα σύλλογο. Αυτό είναι λάθος. Εάν λειτουργεί ενορία, πρέπει να προτιμάται ή ενορία.
Διότι ξέρουμε από παλιά ότι οι γιαγιάδες μας, οι μανάδες μας, οι παλιοί, είχανε μία αυθόρμητη φιλία και σύνδεση με τον άγιο ενορίας τους.
Και πολλές φορές είχανε εμπειρίες της θαυματουργικής παρουσίας του αγίου της ενορίας. Γι` αυτό oσο μπορούμε, κι αυτοί πού κάνουν ιεραποστολή κι αυτοί πού κάνουν πνευματικό έργο, να μη διασπούμε την πνευματική ζωή τής ενορίας.
Άλλα πρέπει να βοηθούμε τους χριστιανούς να συνδεθούν με την ενορία κι μάλιστα τον Άγιο της ενορίας να τον έχουν προστάτη τους. Διότι οποιοδήποτε ο "Άγιοι, της ενορίας έχει μία ειδική εύνοια από το Θεό.
Σύμφωνα ι ιέ τους πατέρες ο προστάτης ενός τόπου έχει ειδική χάρη να παρηγορεί τους ανθρώπους πού επισκοπεύει.
Γι` αυτό πάρα πολύ θα συμβάλουμε στην αναβάθμιση μας την πνευματική, εάν συνδέσουμε και τα παιδιά μας με τον Άγιο της ενορίας μας. Θα συνδεθούμε με τον "Άγιο της ενορίας μας, μαθαίνοντας το βίο του, μαθαίνοντας τα θαύματα του.
Ακόμα να ζωγραφίσουμε και την εικόνα του Αγίου της ενορίας, για να τη βάλουμε στο σπίτι μας. Και να τον τιμούμε ως οικογένεια κατά τρόπο ιδιαίτερο. Και τότε οπωσδήποτε ο τιμώμενος ο Άγιος, επειδή τον προκαλούμε με την τιμή. πού του δίδουμε, κατά ιδιαίτερο τρόπο και με ιδιαίτερη εύνοια θα έρθει και θα γίνει συνεπίκουρος στις ανάγκες, πού έχουμε, τις βιοτικές και τις πνευματικές μέσα στο σπίτι μας.
Πρέπει εμείς, όσο μπορούμε, και τα παιδιά μας, να προσπαθήσουμε να συμμετάσχουμε μ' ένα ενεργό ρόλο μέσα στην κίνηση της ενορίας και μέσα στην κατηχητική κίνηση.
Ξέρετε ότι, όταν εμείς και τα παιδιά μας συνδεόμαστε με τις ενέργειες, με τη δράση της ενορίας, οπωσδήποτε δημιουργούμε μία φιλία, ένα ιδιαίτερο σύνδεσμο με την ενορία, πού μας βοηθά, ώστε να ριζώσουμε μέσα στην εκκλησία και εύκολα να μην ξεκόβουμε.
Ακόμα ένας άλλος τρόπος, πού μπορούν τα παιδιά μας να συνδεθούν με το ναό της ενορίας, είναι να τα κατηχήσουμε, να τα διδάξουμε, να τα εμπνεύσουμε, ώστε να φυλάγουν μερικά χρήματα και, αντί ν' αγοράσουν διάφορα αλλά, ανούσια πράγματα, ν' αγοράζουν κάτι και ν' αφιερώνουν στο ναό αυτά τα ίδια.
Κι αφιερώ¬νοντας ένα αφιέρωμα στο ναό, λόγου χάρη κάνοντας μία εικόνα, ένα καντήλι, κάτι άλλο, πού έχει ανάγκη ή εκκλησία, αυτά τα παιδιά συνδέονται με το ναό της ενορίας, και αυτό τους κολλάει στην ενορία, κι εύκολα δεν τα χάνουμε. Κι ακόμα τους δημιουργούμε μια διάθεση να ενδιαφέρονται για το ναό και τον Άγιο της ενορίας μας.
"Ένα άλλο, το όποιο μας συνδέει με την ενορία, είναι να κάνουμε προσφορές, να κάνουμε πρόσφορα και να τα φέρνουμε στην ενορία, για να ωφελούνται από αυτά οι κεκοιμημένοι και να ωφελούμεθα κι εμείς, διότι απ’ αύτη την προσφορά θα βγει το σώμα του Χρίστου. Συνδεόμαστε περισσότερο με την ενορία, αλλά και ωφελούνται και οι κεκοιμημένοι μας. Και σας λέγω ένα παράδειγμα, το όποιο άκουσα.
Μία γυναίκα εκεί στην Αθήνα συνήθιζε και έκανε πρόσφορα κάθε Σάββατο και τα έπαιρνε στην ενορία της. Ό άντρας της όμως ήταν πολύ αδιάφορος και συνεχώς τη ζάλιζε.
Κάνεις πρόσφορα στους παπάδες, στέλλεις πρόσφορα στους παπάδες, Τι τα θέλουν οι παπάδες; Αυτή όμως, επειδή ήτανε πιστή γυναίκα, δεν τον άκουε.
Λοιπόν, μια μέρα ή κυρία αυτή έκανε τα πρόσφορα, τα ζύμωσε ή ίδια και τα 'βαλε εκεί να στεγνώσουν και να τα πάρει το απόγευμα του Σαββάτου στον εσπερινό. Ό άντρας της ήτανε στη δουλειά.
Άλλα, δεν ξέρω για ποιο λόγο. σχόλασε γρήγορα, κι ή γυναίκα ήτανε στην αγορά. Άνοιξε εκεί το φούρνο και βρήκε τα πρόσφορα ζεστά, τα έκοψε και τα έφαγε. Ήρθε ή γυναίκα, φαντάζεστε, άρχισε να κλαίει, διαμαρτυρίες, γιατί να το κάνεις αυτό. Μετά το απόγευμα ο άντρας κοιμήθηκε και βλέπει το έξης όνειρο:
Βλέπει αναρίθμητους ανθρώπους μέσα σε μια μεγάλη πεδιάδα, και κάθονταν κι είχαν μπροστά τους ένα τραπέζι.
Μπροστά τους ήτανε κρασί, ψωμί και αναμμένο ένα κερί.
Και, ενώ προχωρούσε, βλέπει τον πατέρα του, ο όποιος ήταν κεκοιμημένος, και αυτός δεν είχε μπροστά του τίποτα. Του λέει: «Πατέρα, εσύ δεν τρως τίποτα;» Του λέει: «Παιδί μου, πώς θα φάω αφού εσύ μου το 'φαγες το μεσημέρι;»
Και μόλις το είδε αυτό, αυτός ο άνθρωπος έγινε συνειδητό μέλος της ' Εκκλησίας.
Και αυτό μας το διηγήθηκαν αψευδείς μάρτυρες οι όποιοι το άκουσαν.
Βλέπει κανείς πόσο αυτά τα πράγματα, τα οποία καμία φορά φαίνονται λεπτομέρειες, μπορούν ουσιαστικά να μας βοηθή¬σουν κα! στο θέμα των κεκοιμημένων.
Διότι, αγαπητοί μου, ότι έχει θεσμοποιήσει ή ' Εκκλησία δεν τα θεσμοποίησε τυχαία αυτά είναι πρωτεύοντα και αυτά είναι δευτε¬ρεύοντα, ότι θεσμοποίησε ή Εκκλησία με πάσα λεπτομέρεια θεόπνευστος τα θεσμοποίησε.
Γι` αυτό πρέπει να τα τηρούμε και να τα υπολογίζουμε.
Ένα άλλο, το όποιο μας συνδέει με την Εκκλησία, είναι ή γιορτή των ονομαστηρίων μας. Τι ωραιότερο πράγμα εμείς οι ίδιοι, πού έχουμε την ονομαστική μας εορτή, να κάνουμε τη γιορτή του Αγίου μας!
Να φέρουμε αρτοκλασία, να εκκλησι¬αστούμε, να ετοιμαστούμε να κοινωνήσουμε και μετά να καλέσουμε και τον Ιερέα, όπως γινόταν παλαιά, να ' έρθει να μας κάνει τον αγιασμό εις μνήμην και τιμήν του Αγίου, πού φέρουμε τ' όνομα του.
Άλλα δυστυχώς σήμερα —κι αυτό το βλέπω και στην Κύπρο— υπάρχει μία αποξένωση από τους Αγίους της εκκλησίας μας. Δηλαδή υπάρχει αυτή ή τάση του ευρωπαϊκού πνεύματος. Πώς ονομάζεσαι; Άντρη. Πώς λέγεσαι; Λίζα. Πώς λέγεσαι; "Άντζελα. Δεν ξέρετε ότι αυτά μας αποξενώ¬νουν από τη ζωή της ' Εκκλησίας;
Ονόματα θα δίνουμε, αγαπητοί μου, στα παιδιά μας αγίων, και, όπως είναι τα ονόματα, θα τα λέμε. Αυτή ή τάση εξευρωπαϊσμού και ή τάση του λεγομένου εκσυγχρονισμού μας δημιουργούν μία πλάνη, και αποξενωνόμαστε και αποξενώνουμε και τα παιδιά μας από την ' Εκκλησία.
Γι` αυτό πρέπει τα παιδιά μας, ακόμη και μ' αυτό το όνομα, το όποιο θα τους συνοδεύει σ' όλη τη ζωή, να τα βοηθήσουμε να συνδεθούν με τον "Άγιο τους.
Να γίνει μια εικόνα του ' Αγίου τους, να τον έχουνε προστάτη τους. ' Εμείς εκεί στο " Αγιον "Όρος, όταν γιορτάζει ένας μοναχός, τιμούμε ιδιαίτερα τον "Αγιον αυτόν, πού φέρει ο μοναχός μας. Και σας λέγω υπευθύνως ότι οι μοναχοί πολλές φορές μου λένε, «γέροντα, σήμερα, πού γιορτάσαμε τον "Άγιο μου, αισθάνθηκα μία ιδιαίτερη χάρη από τον "Άγιο».
Και δεν έχουν άδικο. Διότι οι Άγιοι, αδελφοί μου, αφορμή γυρεύουν να τους προκαλέσου¬με να μας βοηθήσουν.
Κι έτσι, όπως είπα και στην αρχή, εκμεταλλευόμαστε τη μυστική δύναμη της Εκκλησίας.
Ένα άλλο, το όποιο πρέπει να προσέξουμε, είναι, όπως είπα και στην αρχή, ή τηλεόραση. Η τηλεόραση σταμάτησε το διάλογο μέσα στην οικογένεια.
Και αυτό είναι, ξέρετε, πολύ θλιβερό. Γιατί, επειδή στα παιδιά μας δεν αναπτύσσεται ο διάλογος, συνηθίζουν να μην εκμυστηρεύονται αυτά, πού θέλουν, και ξέρετε οι ψυχίατροι σήμερα Τι λένε;
Ένας λόγος, πού σήμερα τα σύγχρονα παιδιά έχουνε ψυχολογικά προβλήματα, είναι, διότι δεν τους αναπτύξαμε εμείς οι γονείς το διάλο¬γο.
Δηλαδή χαλάσαμε την επικοινωνία μαζί με τα παιδιά μας. Γι` αυτό, παρακαλώ πολύ, όσο μπορείτε να' χετε διάλογο με τα παιδιά σας, και μαζί, αλλά και Ιδιαιτέρως με το καθένα. Και στο διάλογο αυτό να τους ερμηνεύετε Τι περιμένει ή ' Εκκλησία απ ` αυτά.
Να τους ερμηνεύετε το σκοπό τους. Να τους ερμηνεύετε γιατί ήρθε ο Χριστός στη γη. Και γενικά το νόημα της κενώσεως του θεού Λόγου, ώστε οπό μικρά να τους ενστερνίσετε, να τους εμφυτέψετε τον πόθο για τον αγιασμό.
Και ένα άλλο, το οποίο πρέπει να έχουν υπ' όψη τους οι γονείς: Πολλές φορές το πολύ ενδιαφέρον, πού έχουμε για τα παιδιά μας, και ή μεγάλη έγνοια μας κάνει να είμεθα πολύ αυστηροί. Μας κάνει να είμεθα πάρα πολύ αυστηροί και πολλές φορές άτεγκτοι κι ανυποχώρητοι σε μερικά πράγματα.
Πρέπει, αγαπητοί μου, μου να το χωνέψουμε ότι τα παιδιά, τα σύγχρονα παιδιά, δεν έχουν δύναμη ν' αντέχουν την αυστηρότητα, πού αντέχατε σεις οι παλαιότεροι.' Αλλά πρέπει δια του διαλόγου και δια της πειθούς να τους λέμε το καλό και μετά δια της προσευχής να αναπληρώ¬νουμε. Γι` αυτό μην ανησυχείτε• εσείς προσεύχεστε δια τα παιδιά σας και μην έχετε άγχος.
Έρχονται πολλοί, μας πλησιάζουν, μα τ! να κάνουμε με τα παιδιά, μα δεν έρχονται, μα αργούν να έρθουν, μα δεν ακούνε κτλ.
Ναι, αλλά πολλοί ευλαβείς γονείς, χωρίς να το θέλουν, τους δημιουργούν ένα αφόρητο κλίμα στο σπίτι, πού πολλοί νέοι έχουν λογισμούς να φύγουν από το σπίτι. Γι' αυτό, σας παρακαλώ, εάν συνηθίσετε από μικρά τα παιδιά σας και τα έχετε σε διάλογο και τους ερμηνεύετε τον πνευματικό νόμο, τότε οπωσδήποτε θα βοηθηθούν και θα αναπτύξουν μία κοινωνία μαζί σας. Και αν θέλετε να είστε ιδανικοί γονείς, ο ιδανικός γονιός πρέπει να γίνει ο πρώτος πνευματικός του παιδιού του.
Εάν δεν το καταφέρετε έτσι, νομίζω ότι πετύχατε.
Πρέπει να δώσετε τέτοια εμπιστοσύνη στο παιδί σας και να του δείξετε τέτοια αγάπη και τέτοια ελευθερία, ώστε άνετα να σας εκμυστηρεύεται τα διάφορα προβλήματα, πού, ως παιδί, μετέπειτα έφηβος, μπορεί να συναντά, για να μπορέσετε να το βοηθήσετε.
Τα παιδιά πρέπει να συνδεθούν, όπως είπα, με τη ζωή της ' Εκκλησίας. Να μάθουν την προσευχή, να μάθουν να προσεύχονται, να μάθουν να γονατίζουν, να μάθουν να κάνουν μετάνοιες.
Ξέρετε οι μετάνοιες πόσο βοηθούνε, ώστε το παιδί να έχει αίσθηση της προσευχής; Διότι τα παιδιά δεν αρκούνται με το να τους λες αυτό απαγορεύεται, εκείνο απαγορεύεται, αυτό δεν επιτρέπεται.
Πρέπει να τα βοηθή¬σουμε να βρουν, να μην τους δώσουμε ένα στείρο ηθικισμό, αλλά να τα βοηθήσου¬με να βρουν ένα αντίκρισμα• διότι, αν δεν βρει το παιδί αντίκρισμα, πού είναι αυτή τούτη ή θεία χάρις, ή κατ' αίσθηση θεία χάρις, είναι αδύνατο να το πείσουμε να ζήσει τη ζωή της ' Εκκλησίας.
Γι` αυτό οπωσδήποτε πρέπει να μάθουμε το παιδί να προσεύχεται κατά τον ορθό πατερικό και παραδοσιακό τρόπο.
"Ένα άλλο, το όποιο πρέπει να προσέξουμε στην οικογένεια είναι το έξης:Ο πατέρας και ή μητέρα πρέπει να συνάζουν τα παιδιά κάθε βδομάδα και να τους λένε τις τυχόν παρατηρήσεις, τις τυχόν λύπες, πού έχουν.
Μπορεί τα παιδιά να πλήγω¬σαν τους γονείς, και οπωσδήποτε θα υπάρξουν στιγμές, θα υπάρξουν περιστάσεις πού θα πληγωθούν οι γονείς για τα παιδιά.
Τότε να τα συνάζετε τα παιδιά σας όλα και να τους λέτε τα παράπονα σας και να συνεξηγείσθε, διότι ή συνεξήγηση λύνει την παρεξήγηση. Και τα παιδιά πολλές φορές κάνουν κάτι και δεν έχουν γνώση τι έκαναν.
Γι` αυτό στα μοναστήρια υπάρχουν οι λεγόμενες συνάξεις των μοναχών, πού συνάγει ο γέροντας τους μοναχούς, όλους μαζί, και τους λέγει τις τυχόν παρατηρήσεις, πού έχει, ή τις τυχόν προτροπές. Κι αυτό είναι πάρα πολύ καλό το πράγμα, να υπάρχει μία καθολική, μία ολική επικοινωνία των γονιών με τα παιδιά.
"Οπωσδήποτε ένα παιδί, για να μπορέσει να επιβιώσει πνευματικά, πρέπει να σέβεται, όπως είπα, τη ζωή της'
Εκκλησίας, και, για να μάθει να σέβεται τη ζωή της Εκκλησίας, πρέπει οπωσδήποτε να συμμετέχει στη Θεία Λειτουργία, να συμμετέχει στη μυστηριακή ζωή, πού οπωσδήποτε ειναι μία δογματική προϋπόθεση, να τιμά τους αγίους της ' Εκκλησίας.
Να μάθει να σέβεται τις αργίες.
Γιατί είναι αργία ή Κυριακή; Γιατί κατ' αρχήν ονομάζεται Κυριακή;
Ή Κυριακή είναι αφιερωμένη στον Κύριο, Γι` αυτό λέγεται Κυριακή. Η μεγαλύτερα προσφορά στον Κύριο είναι να συμμετέχουμε στη Θεία Λειτουργία. Το συγκλονιστικότερο γεγονός, πού γίνεται στον κόσμο, δεν είναι άλλο από τη Θεία Λειτουργία, κι ακόμα το ζενίθ της λατρεία του θεού είναι ή συμμετοχή μας στο Κυριακό Άγιο Ποτήριο.
Γι` αυτό Τι ωραίο η οικογένεια, όλοι μαζί, κάθε Κυριακή να προσέρχεται στη Θεία Κοινωνία, ώστε να λαμβάνει δύναμη εξ ύψους!
Να λαμβάνει παράκληση, να λαμβάνει παρηγοριά, να λαμβάνει δύναμη, για να μπορέσει να αντιμετωπίσει τις δυνάμεις του σκότους.
Πρέπει να καταλάβουμε ότι ο διάβολος εργάζεται. Ό διάβολος δεν είναι το αφηρημένο κακό. ' Ο διάβολος είναι συγκεκριμένη οντότης, όπως οι άγγελοι, και συνεχώς ενοχλεί τον αγωνιζόμενο άνθρωπο. Γι' αυτό μόνο δια της συμμετοχής μας στα μυστήρια, πού καίγονται οι δαίμονες, μπορούμε να επιβιώσουμε και να αναβαπτιστούμε πνευματικά
Γι` αυτό όσο μπορούμε, αγαπητοί μου, να συμμετέχουν στις κυριακάτικες ιδιαίτερα Θείες Λειτουργίες, και σας λέγω και κάτι, το όποίο συναντούμε στο "Αγιον "Όρος.
"Όλες οι λειτουργίες έχουνε πολλή χάρη, αλλά κ λειτουργία της Κυριακής έχει μία ιδιαίτερη χάρη. Γι` αυτό, όσο μπορούμε, ία. σεβόμεθα τις αργίες και τις Κυριακές, και αυτό να το εξηγούμε στα παιδιά μας.
Προηγουμένως μίλησα στον "Άγιο Νικόλαο και είπα για τον "Άγιο Ιωακείμ τον Βατοπεδινό, ένα νέο Αυτού του Αγίου ή Αχίλλειος πτέρνα ήταν, όταν έβλεπα, ανθρώπους να δουλεύουν τις Κυριακές.
Δεν μπορούσε να το αντέξει.
Γι` αυτό ή έκανε παρατηρήσεις και πολλές φορές, για να παιδαγωγήσει, όταν έβλεπε ότι δεν πείθοντο, όπως λέει ο βίος του τους παραδειγμάτιζε.
Πολλές φορές έβλεπε γυναίκες να μαζεύουν χόρτα τις Κυριακές και, για να τις παιδαγωγήσει και να τις παραδειγματίσει, τους έλεγε:
«Σε παρακαλώ, όταν θα μαγειρέψεις τα χόρτα, φώναξέ με κι εμένα να φάμε μαζί.»
Κι επειδή τον αγαπούσαν αυτόν τον άγιο άνθρωπο ευχαρίστως τον δέχονταν στο σπίτι.
Κι, όπως αφηγείται ο βιογράφος του, πολλές φορές, όταν τον συγκαλούσαν, για να φάει το φαγητό της Κυριακής, μόλις άνοιγε η νοικοκυρά την κατσαρόλα για να βάλει στα πιάτα το φαγητό, το έβρισκε γεμάτο σκουλήκια.
Μία άλλη γυναίκα στην κατσαρόλα του φαγητού της Κυριακής βρήκε ένα μεγάλο φίδι. Και τους έλεγε ο "Άγιος: Αυτό είναι το φαγητό του κόπου της Κυριακής. Γι* αυτό σας είπα και προηγουμένως ότι ή Εκκλησία, αγαπητοί μου έταξε, θεόπνευστος τα έταξε και τα κατέταξε.
Γι' αυτό πρέπει να τα σεβόμεθα, διότι; οι Πατέρες, όταν ερωτώνται πώς θα αποκτήσουμε αγιότητα, λένε ότι πρέπει να τηρήσουμε τις εντολές. Ποίες εντολές; Και απαντούν. Πάσας τας εντολάς. Δεν μπορούμε να παίζουμε με τον αγιασμό μας. Πρέπει να τηρούμε πάσας τάς εντολάς Διαφορετικά απετύχαμε.
Και, όπως λεν οι Άγιοι Πατέρες, δια της ακριβείας τής συνειδήσεως θα μπορέσουμε να αποκτήσουμε τη χάρη του Παναγίου Πνεύματος Και ή ακρίβεια της συνειδήσεως έρχεται δια της τηρήσεως πασών των εντολών.
Αυτά, τα όποια σας λέμε, δεν τα δημιουργήσαμε εμείς, είναι ή πεπατημένη οδός και ο πεπατημένος δρόμος των Αγίων Πατέρων.
οι Άγιοι Πατέρες δεν απεφάνθησαν από καθέδρας.
οι Άγιοι Πατέρες μας μίλησαν εξ εμπειρίας. Εξ ων έπασχον μας πληροφόρησαν.
Γι` αυτό, παρακαλώ πολύ, με το να μελετούμε τους βίους των Αγίων θα μπορέσουμε να δώσουμε μία ορθόδοξη πορεία στη χριστιανική οικογένεια. Σήμερα, όπως σας είπα και στην αρχή, ανησυχούμε.
Πολλές φορές πλησιάζουμε νέους και τους ρωτάμε και μας πιάνει απόγνωση, και λέμε αυτοί αύριο θα κάνουν παιδιά, Τι θα πουν στα παιδιά τους; * Εφ' όσον αυτοί είναι τελείως κενοί, Τι θα πουν στα παιδιά οι αυριανοί γονείς;
Τα σχολεία, σήμερα δεν δίνουν την ορθόδοξη παιδεία. Γι' αυτό πρέπει να γίνει σχολείο το σπίτι. Πρέπει το παιδί να μάθει από το σπίτι, να του ριζωθούν οι αλήθειες του ευαγγελίου από το σπίτι, ώστε κανείς, ούτε καθηγητής, ούτε δάσκαλος, να μην μπορεί να τις τα ξεριζώσει.
Διότι, αγαπητοί μου, υπάρχει μία ουμανιστική θεώρηση της ζωής. Σήμερα λέμε να γίνουμε καλοί άνθρωποι. Δεν είναι τίποτα αυτό για μας. ' Εάν δεν γίνουμε χαριτωμένοι άνθρωποι, εποιήσαμεν ουδέν».
Γι` αυτό, όσο μπορείτε, για να μπορέ¬σει να οδηγηθεί κι αυτός ο τόπος σε μία σωστή κατεύθυνση, πρέπει οπωσδήποτε να βοηθήσουμε και τα παιδιά μας και τους εαυτούς μας, να γίνουμε φορείς μετανοίας.
Και για να γίνουμε φορείς μετανοίας, πρέπει να ακολουθούμε το δρόμο το συγκεκριμένο, τον όποιο μας παρέδωσε ή πατερική ζωή. Εάν δεν ακολουθήσουμε τους πατέρες μας, είναι αδύνατο να τα βγάλουμε πέρα. Και πολλές φορές δυστυχώς έρχονται άνθρωποι, πού αγωνίζονται κατά ένα εσφαλμένο τρόπο, πενήντα χρόνων, εξήντα χρόνων, και ο καρπός τους, επειδή αγωνίζονται λανθασμένα, είναι ή από¬γνωση.
Είναι ή κενότητα.
Είναι ένας ψυχρός ηθικισμός, ενώ ο καρπός αυτού, πού
αγωνίζεται, είναι το πλήρωμα της Θείας Χάριτος.
Αυτό πρέπει να βρούμε, σ' αυτό πρέπει να αποσκοπούμε, διαφορετικά απετύχαμε. Και ή μεγαλύτερα τιμή, αδελφοί μου, στην ανθρώπινη προσωπικότητα είναι ο αγιασμός. Και ο αγιασμός δεν είναι ίδιο των μοναχών, είναι ίδιο όλων των μελών της ' Εκκλησίας. Δεν έχουμε άλλο Ευαγγέλιο εμείς και άλλο εσείς. Στο ίδιο Θεό πιστεύουμε, το ίδιο Ευαγγέλιο έχουμε.
Γι` αυτό, αν αγωνίζεστε σωστά, οπωσδήποτε θα γευτείτε τους γλυκύτατους καρπούς της Θείας Χάριτος. Εμείς, υπεύθυνα σας λέμε, παρακολουθούμε πολ¬λούς ανθρώπους, πού έχουνε χάρη πού δεν έχουν ο! μοναχοί, γιατί αγωνίζονται σωστά.
Πιστεύουν ορθά και εργάζονται σωστά κατά την πατερική Θεολογία. Γι' αυτό στροφή στους Πατέρες μας, στροφή στη ζωή της ' Εκκλησίας. Αυτή είναι ή ελπίδα μας, ή Εκκλησία. "Έξω από την Εκκλησία δεν υπάρχει τίποτε.
Αυτά ήθελα να σας πω, γιατί ήδη βλέπω ότι πέρασε μία ώρα. να μη σας κουράσω άλλο, αυτό το μήνυμα θέλω να φέρω κι αυτή την ανησυχία των ' Αθωνιτών πατέρων θέλω να σας προσφέρω: "ότι εμείς ανησυχούμε, και θα μειώσετε την ανησυχία μας, εάν εσείς εκμεταλλευτείτε την παράδοση της' Ορθοδόξου ' Εκκλη¬σίας.
Σήμερα ή ' Ορθοδοξία επειδή είναι εμπόδιο σ' αυτούς, πού θέλουν να συμμαχή¬σουν με τις σκοτεινές δυνάμεις, όπως βλέπετε, καταδιώκεται.
Όπως είπα και προ ολίγου στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου, γιατί συμμαχούν οι Καθολικοί με τους Μουσουλμάνους σήμερα; Τι σχέση έχουν οι Μουσουλμάνοι με τους Καθολικούς, Καμία σχέση.
Η μόνη σχέση, ότι είναι και οι δύο εχθροί της' Ορθοδοξίας.
Γι` αυτό και σήμερα βάλλουν κατά της' Ορθοδοξίας. Πολεμείται ή' Ορθοδοξία. Θα μπορέ¬σουμε εμείς να συμβάλουμε, ώστε ή "Ορθοδοξία απτόητη, να σκιάζει και να επο¬πτεύει το κόσμο και να τον παρηγορεί, εφ` όσον γίνουμε ζωντανά μέλη της.
Διότι ή Ορθοδοξία σήμερα είναι εμπόδιο στα σκοτεινά σχέδια των Ισχυρών της γης. Γι` αυτό και θέλουν να την καταστρέψουν και να τη διαλύσουν.
' Αλλά, εάν εμείς συνεργαστούμε μετά της παντοδυνάμου Θείας Χάριτος είναι αδύνατο να το καταφέ¬ρουν, διότι, «ει ο Θεός μεθ' ημών, τις καθ' ημών;» ' Αμήν
το είδαμε εδώ

  Ἕκαστον μέλος τῆς ἁγίας σου σαρκός ἀτιμίαν δι' ἡμᾶς ὑπέμεινε τὰς ἀκάνθας ἡ κεφαλή ἡ ὄψις τὰ ἐμπτύσματα αἱ σιαγόνες τὰ ῥαπίσματα τὸ στό...