Τρεῖς Καππαδόκες ἑρμηνεύουν τήν Ἀποκάλυψη (ἅγιος Ἀνδρέας Καισαρείας, Ἀρέθας Καισαρείας, Ὅσιος Παΐσιος ἀπό τήν Καισάρεια τῆς Καππαδοκίας)

 

Πρωτ. Ἰωάννου Φωτοπούλου

Εἶναι ἐντυπωσιακό τό γεγονός ὅτι μέ ἀφορμή τόν κορωνοϊό καί τά προβλήματα πού δημιούργησε ἡ μέθοδος ἀντιμετωπίσεώς του στήν ὑγεία καί τὴν ἐλευθερία τῶν ἀνθρώπων, σπεύδουν ὅλοι νά τοποθετηθοῦν ἔναντι τοῦ Ἀντιχρίστου καί τοῦ χαράγματός του.

Οἱ πιστοί στήν Ἀλήθεια τῆς ἁγίας Γραφῆς καί τῆς Ὀρθοδόξου Παραδόσεως βιώνοντας μια παγκόσμια ὀργανωμένη ἐπίθεση κατά τοῦ ἀνθρώπου, ζώντας καθημερινά  τούς περιορισμούς καί τόν ἀποκλεισμό πού ἐπιβάλλονται δυναστικά μέ ἀφορμή τά «μέτρα» καί τά ἐμβόλια, βλέπουν ἀναλογίες μεταξύ τῆς σημερινῆς καταπατήσεως τῆς ἐλευθερίας καί τῶν «μέτρων»  πού θά ἐπιβάλλει ὁ Ἀντίχριστος τίς Ἔσχατες Ἡμέρες σέ ὅσους δέν λάβουν τό χάραγμά του.

Ὅσοι ἀπό τήν ἄλλη βλέπουν φυσιολογικά τά ὅσα συμβαίνουν, καί ὅσοι ταυτίζονται μέ ὅσα κάνει τό διεθνές Σύστημα, νιώθουν ὅτι πρέπει νά ποῦν κάτι γιά τόν Ἀντίχριστο καί τό χάραγμα μέ τόν δυσώνυμο ἀριθμό του, τόν ἀριθμό 666.  Νιώθουν ὅτι κάτι κακό συμβαίνει ὅτι «βράζει τό καζάνι» τρομοκρατοῦνται. Kαί θέλοντας νά ἀπωθήσουν τό ζήτημα μακριά ἀπό τή συνείδηση καί τόν ὁρίζοντα τῆς σκέψεώς τους, βιαστικά καί πρόχειρα, χωρίς ἁγιογραφική καί πατερική κατοχύρωση ἤ μέ ἐλλιπῆ καί διαστρεβλωμένα ἐπιχειρήματα χλευάζουν τό χάραγμα καί τά περί τοῦ Ἀντιχρίστου. Ἔτσι διαβάζεις φαιδρότητες ἀπό ἐκκλησιαστικούς ἄνδρες  ὅπως π.χ. «Η λέξη Αντίχριστος… δεν υπάρχει πουθενά στην Αποκάλυψη, ο αριθμός 666… κι αυτός δεν υπάρχει – στο κείμενο γράφεται όχι με αραβική αλλά ελληνική γραφή», ἤ ὅτι ἡ Ἀποκάλυψη  «δεν μιλάει γιά σφραγίσματα καί …τέτοια» καί ὅτι δέν πρέπει νά ἀσχολούμαστε μ΄αὐτά, ἀλλά νά ἀκολουθοῦμε «τή γραμμή τῆς γιαγιᾶς μας, νά κάνουμε τήν προσευχούλα μας….»!

Πρέπει νά εἶναι κανείς πανικόβλητος γιά νά μή βλέπει ὅτι στήν Ἀποκάλυψη «τό θηρίο» εἶναι ὁ Ἀντίχριστος ( ἔτσι θέλουν ὅλοι οἱ Ἑρμηνευτές)·  ὅτι θέλει νά σφραγίσει τούς ἀνθρώπους καί ὅτι τό χάραγμα εἶναι εἴτε τό ὄνομά του εἴτε ὁ ἀριθμός τοῦ ὀνόματός του, τό 666, ὅπως κι’ ἄν εἶναι γραμμένος. 

Προκειμένου λοιπόν νά ἀποφευχθεῖ μια κακή, ἀγχώδης ἀνησυχία στούς χριστιανούς καί μια σύγχυση σχετικά μέ τήν Ἀποκάλυψη καί μέ ὅσα μέλλουν νά συμβοῦν ἀναφερόμαστε στή συνέχεια περιληπτικά στό πρόσωπο καί τή δράση τοῦ Ἀντιχρίστου, σύμφωνα μέ τό κείμενο τοῦ βιβλίου τῆς Ἀποκαλύψεως καί τήν ἑρμηνεία τῶν ἁγίων Πατέρων. Σέ προηγούμενο κείμενό μας (Πορεία πρός τό χάραγμα-Πορεία πρός τήν ἐν Χριστῷ ἐλευθερία καί τή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ) ἔχουμε γράψει σχετικά μέ τόν Ἀντίχριστο καί τό χάραγμα σέ συνάρτηση μέ τίς μεθοδεύσεις τῆς παγκόσμιας ἠλεκτρονικῆς διακυβέρνησης.  Στό παρόν κείμενο ἐξηγοῦμε μέ βάση τήν πατερική ἑρμηνεία πῶς θά μεθοδεύσει χρονικά τή δράση του ὁ Ἀντίχριστος καί ὁ πρόδρομός του ὁ Ψευδοπροφήτης προκειμένου νά ὑποδουλώσουν τούς ἀνθρώπους^[1]. 

Ὁ Ἀντίχριστος καί οἱ δύο φάσεις κυριαρχίας του.

Ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης δέχεται ἀποκαλυπτικές ὁράσεις ἐξ ἁγίου Πνεύματος πού ἀφοροῦν στά ἔσχατα καί τίς καταγράφει στό βιβλίο τῆς Ἀποκαλύψεως.  Σύμφωνα μέ τήν Ἀποκάλυψη, κατά θεία παραχώρηση  ἡ Ἐκκλησία στούς ἐσχάτους χρόνους θά διωχθεῖ. Ἄλλοι ἀπό τούς πιστούς θά   ὑποστοῦν ταλαιπωρίες καί μαρτύρια καί ἄλλοι οἰκονομική στένωση καί ἀφόρητους περιορισμούς. Στό τέλος τῆς Ἱστορίας ἡ Ἐκκλησία θριαμβεύει καί οἱ πιστοί λαμβάνουν τόν στέφανο τῆς αἰωνίου ζωῆς. Ἡ δοκιμασία τῶν χριστιανῶν κατά τούς ἐσχάτους χρόνους ὀφείλεται στήν ἐμφάνιση καί  δράση τοῦ Ἀντιχρίστου μέσα στόν κόσμο.

Ὁ Ἀντίχριστος θά εἶναι ἄνθρωπος ταυτισμένος μέ τό θέλημα τοῦ Σατανᾶ καί πλήρης σατανικῆς  δυνάμεως.  Σκοπός τοῦ ἔργου τοῦ Ἀντιχρίστου εἶναι νά λατρευθεῖ ὡς Θεός ὁ Δράκων, ὁ Σατανᾶς.  Οἱ διωγμοί τῶν χριστιανῶν, καί οἱ ποικίλες ἀπειλές καί ταλαιπωρίες θά εἶναι ἀβάσταχτα. Οἱ πιστοί καλοῦνται νά δείξουν ὑπομονή καί νά δώσουν τήν μαρτυρία τῆς πίστεως  καί τῆς ἀγάπης τους πρός τόν νυμφίο τῆς Ἐκκλησίας, θυσιάζοντας, ἄν χρειαστεῖ, ἀκόμη καί τή ζωή τους. 

Ὅλη ἡ προσπάθεια τοῦ Ἀντιχρίστου ἐκτείνεται σέ δύο φάσεις. Ἡ συνολική διάρκεια εἶναι 7 χρόνια. Ὁ ἅγιος ἱερομάρτυς Ἱππόλυτος ἑρμηνεύοντας τόν Προφήτη Δανιήλ γράφει : Τοῦ γὰρ Δανιὴλ εἰπόντος · ἑβδομάδα μίαν θήσομαι τὴν διαθήκην μου τά ἑπτά ἔτη ἐδήλωσε· τό ἥμισυ τῆς ἑβδομάδος τοῦ κηρῦξαι τοὺς προφήτας · καὶ τό ἥμισυ τῆς ἑβδομάδος, ἤγουν τά τρία ἥμισυ ἔτη βασιλεύσει ὁ Ἀντίχριστος^[2]

Μετάφραση : Λέγοντας ὁ Δανιὴλ[μιλώντας ἐκ μέρους τοῦ Θεοῦ],  ˝μία ἑβδομάδα θά θέσω γιά νά ἐκπληρώσω τήν ὑπόσχεσή μου„  δήλωσε τά ἑπτά χρόνια.  Τό ἥμισυ τῆς ἑβδομάδος[ τά τριάμισυ χρόνια] δηλώνει τό χρόνο πού θά κηρύξουν οἱ προφῆτες, καί τό ἄλλο ἥμισυ τῆς ἑβδομάδος, δηλ. τά[ὑπόλοιπα]τριάμισυ χρόνια δηλώνει τόν χρόνο πού θά βασιλεύσει ὁ Ἀντίχριστος.

Ἔτσι ὑπάρχουν δύο φάσεις τῆς κυριαρχίας τοῦ Ἀντιχρίστου καί ὑπάρχει μια ποιοτική διαφορά τῆς δράσεώς του μεταξύ τῶν δύο αὐτῶν φάσεων.  Κατά τήν α΄ φάση, σύμφωνα μέ τούς ἁγίους Πατέρας, Ἱππόλυτο, Ἐφραίμ τόν Σῦρο, Κύριλλο Ἱεροσολύμων καί ἄλλους, ὁ Ἀντίχριστος ἐμφανίζεται ὡς «πραΰς, ἀγαπητικός, εὐλαβής, εἰρηνοποιός, φιλόξενος, ἐλεήμων»(P.G. 10, 925), γενικῶς ἐνάρετος καί ἐνεργῶν ψευδοθαύματα γιά νά πλανήσῃ εἰ δυνατόν καί τούς ἐκλεκτούς. Κατά τή β΄φάση ἀποκαλύπτει τό ἀληθινό του πρόσωπο καί τήν ἀγριότητά του.

Στήν α’ φάση πού διαρκεῖ «μῆνας τεσσαράκοντα δύο» -3 ½ χρόνια (Ἀποκ.11,2) οἱ δύο προφῆτες ( Ἡλίας καί Ἐνώχ)  θά κηρύξουν μετάνοια ἐπί «ἡμέρας χιλίας διακοσίας ἑξήκοντα» (Ἀποκ. 11,3) ἐπιτελώντας πολλά θαύματα γιά νά ἀποτρέψουν τή λατρεία τοῦ Ἀντιχρίστου. Μετά ὅμως τό πέρας τῶν τρισήμισυ χρόνων «τό θηρίον τό ἀναβαῖνον ἐκ τῆς ἀβύσσου» (Ἀποκ. 11, 7) δηλ. ὁ Ἀντίχριστος θά καταφέρει νά φονεύσει τούς προφῆτες. Τά πτώματά τους ἄταφα θά τά βλέπουν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι γιά  τρισήμισυ ἡμέρες.  Μετά ἀπ΄αὐτές τίς μέρες οἱ προφῆτες θά ἀναστηθοῦν καί θά ἀνέλθουν στόν οὐρανό.

Στή β΄ φάση τό θηρίο θά πολεμήσει τούς πιστούς πάλι ἐπί 42 μῆνες=3 καί ½ χρόνια     (Ἀποκ. 13,5) γιά νά τούς ἀναγκάσει  νά τόν προσκυνήσουν.   

Ὁ συμβολισμός τῶν τριῶν «θηρίων» καί ἡ δράση τους.

Σύμφωνα μέ τήν Ἀποκάλυψη αὐτές τίς ἔσχατες ἡμέρες ἐμφανίζεται «μια σατανική τριάδα» (καθ. Ἀνδρέας Θεοδώρου):

α)«δράκων πυρρός», κόκκινος δράκοντας (Ἀποκ. 12,3),

β) «ἐκ τῆς θαλάσσης θηρίον ἀναβαῖνον» (13,1) δηλ. τό θηρίο πού βγαίνει ἀπό τή θάλασσα καί

γ) «θηρίον ἀναβαῖνον ἐκ τῆς γῆς»(13,11).δηλ. θηρίο πού ἀνεβαίνει  ἀπό τή γῆ.

Ὁ κόκκινος δράκοντας εἶναι ὁ Διάβολος, τό θηρίο ἀπό τή θάλασσα εἶναι ὁ Ἀντίχριστος, καί τό θηρίο ἀπό τή γῆ εἶναι ὁ Ψευδοπροφήτης. Ἡ ἑρμηνεία αὐτή δεν εἶναι αὐθαίρετη ἀλλά βασίζεται τόσο στό κείμενο καί τήν προσεκτική του ἀνάγνωση ὅσο καί στούς παλαιούς καί τούς νεωτέρους ἑρμηνευτές.

α)  Ὁ  Δράκων.

 Ἕνας ἐκ τῶν παλαιοτέρων ἑρμηνευτῶν τῆς Ἀποκαλύψεως, ὁ ἅγιος Ἀνδρέας Καισαρείας γράφει : «οὐκ ἄτοπον ἡγούμεθα τόν μέν δράκοντα εἰς τόν Σατανᾶν». Ταυτίζει λοιπόν τόν Δράκοντα μέ τόν Σατανᾶ. Τό ἴδιο φρονοῦν καί ὅλοι οἱ ὑπόλοιποι ἑρμηνευτές.

β) Τό πρῶτο θηρίο.

Συνεχίζει ὁ ἅγιος Ἀνδρέας : «τὸ δέ θηρίον τὸ ἐκ τῆς θαλάσσης ἀναβαῖνον εἰς τόν Ἀντίχριστον» δηλ. «ἐκ τῆς πολυταράχου τοῦ βίου τούτου θαλάσσης καί πολυκύμονος ἐξερχόμενον» ἤ ὅπως λέγουν ἄλλοι ἑρμηνευτές «ἀπό τήν θάλασσα, ἀπό τήν ἄβυσσο, ἀπό τήν Κόλαση ἔχει τήν ἀφετηρία τό θηρίον»(π. Χαράλαμπος Βασιλόπουλος). «Ἡ ἄβυσσος δέν εἶναι παρά τά κατασκότεινα βάθη τοῦ ἅδη καί τῆς κολάσεως ὅπου βασιλεύει ὁ Σατανᾶς «(π. Εὐσέβιος Βίττης). Ὥστε  τό  θηρίο ἀπό τή θάλασσα ταυτίζεται μέ τόν Ἀντίχριστο.  Τό ἴδιο λέει καί ὁ Ἀρέθας Καισαρείας, ἀλλά καί οἱ ἀρχιμ. Ἰωήλ Γιαννακόπουλος, π. Χαράλαμπος Βασιλόπουλος, Ἀθανάσιος Μυτιληναῖος καί οἱ καθηγητές Π. Μπρατσιώτης, Π. Τρεμπέλας καί Ἀνδρέας  Θεοδώρου.  Σ’ αὐτό τό θηρίο, στόν Ἀντίχριστο, ὁ Δράκων δηλ. ὁ Σατανᾶς «ἔδωκεν τήν δύναμιν αὐτοῦ καί τόν θρόνον αὐτοῦ καί ἐξουσίαν μεγάλην»(Ἀποκ. 13, 2). Ὅλοι οἱ ἄνθρωποι τοῦ κόσμου θά προσκυνήσουν τό Θηρίο, τόν Ἀντίχριστο καί θά θαυμάσουν τή δύναμή του.

γ) Τό δεύτερο θηρίο – Τό χάραγμα.

Τό ἔργο τοῦ  Ἀντιχρίστου θά ὑποβοηθήσει  τό δεύτερο θηρίο. Εἶναι τό θηρίο τό «ἀναβαῖνον ἐκ τῆς γῆς» (Ἀποκ. 13,11), «δηλαδή τῆς γηΐνης καί χαμερποῦς πολιτείας». Πρόκειται γιά τόν Ψευδοπροφήτη, ὁ ὁποῖος εἶναι «ὁ τοῦ ἀποστάτου ψευδοχρίστου πρόδρομος», ὅπως ἑρμηνεύει ὁ ἅγιος Ἀνδρέας Καισαρείας. Τό κύριο ἔργο του εἶναι νά πείσει τούς ἀνθρώπους πρό πάντων βεβαίως τούς πιστούς, νά προσκυνήσουν τό πρῶτο θηρίο, τόν Ἀντίχριστο (Παραχάραξη τοῦ χαράγματος Ἱ. Μονή Μεγάλου Μετεώρου σ. 33).  Πράγματι ἔτσι διαβάζουμε στήν Ἀποκάλυψη : «καὶ ποιεῖ τήν γῆν καί τούς ἐν αὐτῇ κατοικοῦντας, ἵνα προσκυνήσωσι τό θηρίον τό πρῶτον» (Ἀποκ. 13,12).

Γιά νά τό ἐπιτύχει α) θά κάνει πολλά ἐντυπωσιακά ψευδοθαύματα β) θά ἀπειλεῖ μέ θάνατο ὅσους δέν προσκυνήσουν τήν εἰκόνα τοῦ Ἀντιχρίστου καί γ) ἐπειδή δέν σέβεται τήν ἐλευθερία τοῦ ἀνθρώπου - μᾶς θυμίζει κάτι αὐτό; - προκειμένου νά ἀναγκάσει ὅλους νά προσκυνήσουν τήν εἰκόνα τοῦ θηρίου «ποιεῖ πάντας τούς μικρούς καί τούς μεγάλους καί τούς πλουσίους καί τούς πτωχούς καί τούς ἐλευθέρους καί τούς δούλους, ἵνα δῶσιν αὐτοῖς χάραγμα ἐπί τῆς χειρός αὐτῶν τῆς δεξιᾶς ἤ ἐπί τῶν μετώπων  αὐτῶν καί ἵνα μή τις δύνηται ἀγοράσαι ἤ πωλῆσαι εἰ μὴ ὁ ἔχων τό χάραγμα, τό ὄνομα τοῦ θηρίου ἤ τόν ἀριθμόν τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ…καί ὁ ἀριθμός αὐτοῦ χξϚ΄ (Ἀποκ. 13, 16-18), δηλ. ( ὁ Ψευδοπροφήτης) «ἐνεργεῖ γιά νά δώσουν σέ ὅλους, μικρούς καί μεγάλους καί τούς πλούσιους καί τούς φτωχούς καί τούς ἐλεύθερους καί τούς δούλους, χάραγμα στό δεξί τους χέρι ἤ στά  μέτωπά τους, γιά νά μήν μπορεῖ κάποιος νά ἀγοράσει ἤ νά πουλήσει παρά μόνο αὐτός πού ἔχει τό χάραγμα, δηλ. τό ὄνομα τοῦ θηρίου ἤ τόν ἀριθμό τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ…καί ὁ ἀριθμός του εἶναι 666».

Βλέπουμε ἐδῶ μέ σαφήνεια ὅτι ἔχει προφητευθεῖ ἀπό τόν Εὐαγγελιστή Ἰωάννη,  πώς ὅσοι ἀρνηθοῦν τό χάραγμα πού εἶναι εἴτε τό ὄνομα εἴτε ὁ ἀριθμός τοῦ ὀνόματος τοῦ Ἀντιχρίστου ἀπειλοῦνται μέ οἰκονομικό ἀποκλεισμό.

Ἐδῶ χρειάζεται νά στρέψουμε ἰδιαιτέρως τήν προσοχή μας.  Τό χάραγμα εἶναι μέν τοῦ Ἀντιχρίστου, ἀλλά γιά νά δοθεῖ στούς ἀνθρώπους θά μεριμνήσει  ὁ Ψευδοπροφήτης. Τρόπον τινά ὁ Ἀντίχριστος μεταβιβάζει μέρος  τῆς ἐξουσίας του στόν Ψευδοπροφήτη, ὁ ὁποῖος γίνεται τό ἐκτελεστικό του ὄργανο. Καί ἐπειδή αὐτός χαρακτηρίζεται ἀπό τόν ἅγιο Ἀνδρέα Καισαρείας, ὅπως προείπαμε, πρόδρομος τοῦ Ἀντιχρίστου, τό πιθανότερο εἶναι νά ἀρχίσει νά δίνεται τό χάραγμα ἀπό τόν Ψευδοπροφήτη καί πρό τῆς β΄φάσεως τῆς ἐνεργοῦ δράσεως καί κυριαρχίας τοῦ Ἀντιχρίστου, ὥστε νά προετοιμάσει τήν τυρρανία του.

Οἱ δοκιμασίες τῶν πιστῶν κατά τήν διάρκεια τῆς τυραννίας τοῦ Ἀντιχρίστου καί ἡ βοήθεια τοῦ Θεοῦ – Ἡ κατάσταση τῶν σφραγισθέντων μέ τό χάραγμα τοῦ Ἀντιχρίστου

Θά εἶναι ὄντως δύσκολα γιά τούς πιστούς τά χρόνια τῆς καταδυναστεύσεως ἀπό τόν Ἀντίχριστο. Κάποιοι θά ὑποστοῦν μαρτυρικό θάνατο, ὅσοι βέβαια λάβουν ἀπό τόν Θεό αὐτή τή δύναμη, τό χάρισμα τοῦ μαρτυρικοῦ τέλους.  Ἀλλοι θά κρύβονται σέ ἀπόμακρους τόπους, ἄλλοι θά ὑποστοῦν βάσανα, διωγμούς καί ταλαιπωρίες καί ἄλλοι μόνο τήν οἰκονομική στένωση, τόν ἀποκλεισμό ἀπό τά ἐπίγεια ἀγαθά. 

Ὅμως ὁ Κύριος θά ἐνισχύσει δυναμικά τούς πιστούς. Διαβάζουμε στήν Ἀποκάλυψη: «Καί εἶδον ἄλλον ἄγγελον ἀναβαίνοντα ἀπό ἀνατολῆς ἡλίου ἔχοντα σφραγίδα Θεοῦ ζῶντος καί ἔκραξε φωνῇ μεγάλῃ τοῖς τέσσαρσιν ἀγγέλοις οἷς ἐδόθη αὐτοῖς ἀδικῆσαι τήν γῆν καί τήν θάλασσαν λέγων· μή ἀδικήσητε τήν γῆν μήτε τήν θάλασσαν μήτε τά δένδρα, ἄχρις οὗ σφραγίσωμεν τούς δούλους τοῦ Θεοῦ ἡμῶν ἐπί τῶν μετώπων αὐτῶν»(Ἀποκ. 7,2-3).

Μετάφραση : Καί εἶδα ἄλλον ἄγγελο νά ἀνεβαίνει ἀπό τήν ἀνατολή ἡλίου πού κρατοῦσε τή σφραγίδα τοῦ ζῶντος Θεοῦ καί κραύγασε μέ μεγάλη φωνή στούς τέσσερεις ἀγγέλους στούς ὁποίους δόθηκε ἐξουσία νά βλάψουν τή γῆ καί τή θάλασσα καί τούς εἶπε :  μή βλάψετε οὔτε τή γῆ, οὔτε τή θάλασσα οὔτε τά δένδρα μέχρις ὅτου σφραγίσουμε τούς δούλους τοῦ Θεοῦ μας πάνω στά μέτωπά τους».

Ἄφθονη χάρις λοιπόν θά δοθεῖ στούς χριστιανούς μέ τή σφραγίδα τοῦ Χριστοῦ γιά νά ἀντέξουν ὅλες τίς θλίψεις καί τίς δοκιμασίες καί νά μείνουν πιστοί στό «Ἀρνίο», στόν Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστό. Παρά ταῦτα δέν θά λείψουν τά δάκρυα καί ὁ πόνος ἀπό τούς πιστούς.  Ἀλλά οἱ Πατέρες  ἐνθαρρύνουν τούς πιστούς γνωρίζοντες ἀπό τήν ἁγία Γραφή  τό σχετικά μικρό διάστημα τῆς τυραννίας αὐτῆς. Ὁ ἅγιος Ἱππόλυτος ἑρμηνεύοντας αὐτό πού εἶπε ὁ Κύριός μας «διά δέ τούς ἐκλεκτοὺς κολοβωθήσονται αἱ ἡμέραι» (Ματθ. 24, 22) γράφει : «Οὐδέ γὰρ τότε ὁ εὔσπλαγχνος καί φιλάνθρωπος Θεός καταλείψει τῶν ἀνθρώπων τό γένος ἀπαραμύθητον, ἀλλά κολοβώσει τάς ἡμέρας ἐκείνας καί τόν χρόνον τῶν τριῶν καί ἥμισυ ἐτῶν καί ποιήσει αὐτά σύντομα, διά τό κατάλυμα τῶν ἐν ὄρεσι καί σπηλαίοις κατακρυφθέντων…Ἀλλά μετά σπουδῆς αἱ ἡμέραι αὗται διαδραμοῦνται καί ἀρθήσεται ἡ βασιλεία τοῦ πλάνου καί Ἀντιχρίστου ἐν τάχει  (P.G. 10, BC)

Μετάφραση :  «Οὔτε καί τότε[τίς δύσκολες ἡμέρες] ὁ εὔσπλαγχνος καί φιλάνθρωπος Θεός θά ἐγκαταλείψει τό ἀνθρώπινο γένος χωρίς παρηγορία, ἀλλά θά συντομεύσει ἐκεῖνες τίς ἡμέρες καί τόν χρόνο τῶν τρισήμισυ ἐτῶν, καί θά τά κάνει αὐτά σύντομα γιά χάρη ὅσων κρύφτηκαν στά βουνά καί στίς σπηλιές…καί αὐτές οἱ ἡμέρες θά περάσουν βιαστικά καί θά καταργηθεῖ γρήγορα ἡ βασιλεία τοῦ πλάνου καί Ἀντιχρίστου».  Ἄν καί γιά τούς χριστιανούς θά εἶναι δύσκολα  τά 7 συνολικά χρόνια τῆς τυραννίας τοῦ Ἀντιχρίστου, ὅμως δυσκολότερα καί μαρτυρικά θά εἶναι τά 3 ½ χρόνια τῆς β΄φάσεως τῆς κυριαρχίας τοῦ Ἀντιχρίστου.  Ὅμως οἱ ἅγιοι Πατέρες προγνωρίζοντες ὅτι ἡ ἀντίχριστη ἐξουσία θά στερήσει τούς πιστούς ἀπό κάθε δυνατότητα συναλλαγῆς, μᾶς βεβαιώνουν ὅτι ὁ Κύριος δέν θά τούς στερήσει τά ἀπαραίτητα γιά τήν ἐπιβίωσή τους.

 Ἀλλά τά πράγματα θά καταλήξουν νά εἶναι χειρότερα γι’αὐτούς πού θά δεχθοῦν τό χάραγμα.  Ἄγγελοι τούς προειδοποιοῦν γιά τόν βασανισμό πού τούς περιμένει : «ἄγγελος τρίτος ἠκολούθησεν αὐτοῖς λέγων ἐν φωνῇ μεγάλῃ· εἴ τις προσκυνεῖ τό θηρίον καί τήν εἰκόνα αὐτοῦ καί λαμβάνει χάραγμα ἐπί τοῦ μετώπου αὐτοῦ ἤ ἐπί τήν χεῖρα αὐτοῦ…βασανισθήσεται ἐν πυρί καί θείῳ ἐνώπιον τῶν ἁγίων ἀγγέλων καί ἐνώπιον τοῦ ἀρνίου…καί οὐκ ἔχουσιν ἀνάπαυσιν ἡμέρας καί νυκτός οἱ προσκυνοῦντες τό θηρίον καί τήν εἰκόνα αὐτοῦ καί εἴτις λαμβάνει τό χάραγμα τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ ( 14, 9-11)

Ἀντιθέτως εἶδε ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης «τούς νικῶντας ἐκ τοῦ θηρίου καί ἐκ τῆς εἰκόνος αὐτοῦ καί ἐκ τοῦ ἀριθμοῦ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ …ἔχοντας κιθάρας τοῦ Θεοῦ καί ἄδουσι τήν ὠδήν Μωϋσέως …καί τήν ὠδήν τοῦ ἀρνίου»       ( 15, 2-3) μέ χαρά θά ὑμνοῦν τόν Θεό.  Αὐτοί εἶναι πού θά εἰσέλθουν στήν «ἁγία πόλη», τή «καινή Ἱερουσαλήμ» στήν «σκηνή τοῦ Θεοῦ μετά τῶν ἀνθρώπων».  Ὁ Κύριος θά ἐξαλείψει κάθε δάκρυ ἀπό τά μάτια τους, θά τούς δώσει νά πιοῦν ἀπό τό ὕδωρ τῆς ζωῆς.  Αὐτοί πού θά νικήσουν τό θηρίο μέ τήν πίστη καί τήν ὁμολογία τους θά κληρονομήσουν τά οὐράνια ἀγαθά. Στό 20^ο κεφάλαιο προφητεύεται ἡ τιμωρία τοῦ Ἀντιχρίστου καί τοῦ Ψευδοπροφήτου καί ὅσων ἀθέτησαν τήν πίστη τοῦ Χριστοῦ καί προσκύνησαν τόν Ἀντίχριστο. Στά δύο τελευταῖα κεφάλαια 21^ο καί 22^ο μέ καταπληκτικές εἰκόνες παρουσιάζονται οἱ θεῖες δωρεές στούς ἀληθινά πιστούς.

Ὁ ἔσχατος ἑρμηνευτής τῆς Ἀποκαλύψεως, Ὅσιος Παΐσιος.

Εἶναι ἀλήθεια ὅτι μελετώντας αὐτό τό τελευταῖο βιβλίο τῆς Καινῆς Διαθήκης, τήν Ἱερά Ἀποκάλυψη, βρισκόμαστε σέ ἀπορία. Ἴσως νιώθουμε κάποιο φόβο, ἀλλά ἄν ἡ μελέτη γίνεται μέ πίστη καί ἁπλότητα, γεννιέται μέσα μας ἕνας ἱερός  ἐνθουσιασμός, μια σταθερή ἀπόφαση νά μήν ἀρνηθοῦμε τόν Χριστό γιά κανένα λόγο.  Νά μή δεχθοῦμε τό χάραγμα τοῦ Ἀντιχρίστου, νά προτιμήσουμε ἀκόμη καί τόν θάνατο γιά τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ.  Νομίζω ὅμως μᾶς βοηθεῖ σέ ὀρθή τοποθέτηση καί ἀσφαλεῖς ἀποφάσεις ἡ ὀρθή γνώση καί ἑρμηνεία τῆς Ἀποκαλύψεως ἐκ μέρους τῶν ἁγίων Πατέρων τούς ὁποίους προαναφέραμε, καί τῶν νεωτέρων ὀρθοδόξων ἑρμηνευτῶν. 

Ὁ τελευταῖος τῶν ἑρμηνευτῶν, ὁ ἅγιος Παΐσιος ὁ Ἁγιορείτης,  πλουτισμένος μέ προφητικό χάρισμα, ἑρμηνεύει γιά χάρη μας βασικά σημεῖα τῆς Ἀποκαλύψεως πού σχετίζονται μέ τήν δράση τοῦ Ἀντιχρίστου. Σταλμένος ἀπό τόν Θεό αὐτές τίς δύσκολες ἡμέρες μᾶς προειδοποιεῖ γιά τόν κίνδυνο τοῦ σφραγίσματος ἐξηγώντας στό μικρό του κείμενο «666 Τά σημεῖα τῶν καιρῶν», γραμμένο μέ τά ἴδια τά ἁγιασμένα καί πονεμένα χέρια του, ὅτι οἱ ἀντίχριστες δυνάμεις, μέσῳ καρτῶν ἐξυπηρετήσεως καί ἠλεκτρονικῶν ταυτοτήτων «θά προχωρήσουν πονηρά στό σφράγισμα».  Μᾶς συνιστᾶ μέ ἀγάπη νά μήν παραλάβουμε αὐτές τίς ταυτότητες. Μᾶς ἐνθαρρύνει στήν ὀρθόδοξη Ὁμολογία καί στήν ἐν Χριστῷ ἐλπίδα. Τόν κίνδυνο γιά τούς πιστούς τόν βλέπει δυστυχῶς στούς πνευματικούς, οἱ ὁποῖοι ἀντί νά ἐνισχύουν μέ τά πνευματικά ὅπλα τά πνευματικά τους παιδιά τά  «φασκιώνουν» δηλ. τά καλοπιάνουν καί τά ὁδηγοῦν στόν ἐφησυχασμό.  Ἀντιθέτως ὁ ἅγιος Παΐσιος ἐπισημαίνει τόν κίνδυνο καί μᾶς ζητᾶ νά διατηροῦμε στήν ψυχή μας ὄχι ἄγχος καί ἀγωνία, ἀλλά τήν «καλή ἀνησυχία», μια ἐγρήγορση σέ συνδυασμό μέ τήν προσευχή. Μέ τήν προφητική του φωνή ἐκφράζει μια ἁγία αἰσιοδοξία πού φαίνεται στούς δύο λαϊκούς στίχους, τούς ὁποίους προτάσσει στό κείμενό του: 

Μετά τή μπόρα τή δαιμονική
θά ἔλθῃ ἡ λιακάδα ἡ θεϊκή.

Δυστυχῶς ἡ μοίρα τῶν λόγων τοῦ ἁγίου Παϊσίου δέν διαφέρει ἀπό τή μοίρα τῶν λόγων ὅλων τῶν προφητῶν.  Περιφρονοῦνται, διαστρέφονται καί πολεμοῦνται.  Ἐπίσκοποι, κληρικοί καί θεολόγοι, στρατεύονται γιά νά ἀκυρώσουν τήν ἀξία τῶν λόγων τοῦ Ἁγίου καί ὄχι μόνο.  Αὐτή τήν ἴδια τήν Ἀποκάλυψη πολεμοῦν καί διαστρέφουν.

Ἡ ἐλλιπής ἑρμηνεία τοῦ Σεβ. Ναυπάκτου.
Ποῦ «σκοντάφτουν» οἱ σύγχρονοι ἑρμηνευτές

Μέσα στή σύγχυση καί τήν ἀπιστία πού μολύνουν τήν κοινωνία μας, οἱ περισσότεροι ἀπό τούς ἀσχοληθέντες μέ τήν Ἀποκάλυψη καλλιεργοῦν ἕνα πνεῦμα ἐφησυχασμοῦ.  Θέλουν νά δείξουν στούς χριστιανούς ὅτι ὅλα ἔχουν καλῶς, ὅτι κάθε ἀνησυχία προέρχεται ἀπό φανατικούς καί ἀνισόρροπους. Ὅτι πρέπει νά ἐμπιστευόμαστε τήν ἐπιστήμη, τίς κυβερνήσεις καί τή σύγχρονη κοινωνική ἐξέλιξη. Ὅσο γιά τήν Ἀποκάλυψη κάποιοι ἔφθασαν στό σημεῖο νά τήν χρησιμοποιήσουν σάν βιβλίο πού «προφητεύει» οἰκολογική καταστροφή.  Ἄλλοι ἀρνήθηκαν τήν ὕπαρξη τοῦ Ἀντιχρίστου καί ἄλλοι τοῦ Ψευδοπροφήτου ταυτίζοντάς τους μέ κάποιο ἀντίχριστο σύστημα.

Ὅμως ἐκεῖ πού σκοντάφτουν σχεδόν ὅλοι εἶναι τό σφράγισμα ἤ χάραγμα. Μπροστά τους ὁ ἀριθμός τοῦ Ἀντιχρίστου τό 666 στέκεται ἀπειλητικό, καί γι΄αὐτό προσπαθοῦν νά τό ἐξαλείψουν νά τό «ἐξορκίσουν» ἤ νά τό παραμορφώσουν  μέ  «θεολογικά» τεχνάσματα.  Κατά τήν προσπάθεια αὐτή οἱ ἐπίδοξοι ἑρμηνευτές κάνουν λάθη ἐξόφθαλμα πού παρασύρουν τούς ἀναγνῶστες σέ ἐσφαλμένες τοποθετήσεις.

Ἔτσι ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Ναυπάκτου κ. Ἱερόθεος ἀνέσυρε ἕνα παλαιό κείμενό του σχετικά μέ τόν ἀντίχριστο (‘’ Τό χάραγμα τοῦ Ἀντιχρίστου καί ἡ σφραγίδα τοῦ Χριστοῦ’’) καί τό δημοσίευσε στήν ἱστοσελίδα orthodoxianewsagency.

Ἐπειδή δέν κρίνουμε ἱκανοποιητική τήν ἑρμηνεία τοῦ Σεβασμιωτάτου καί ἐπειδή «οἱ καιροὶ οὐ μενετοί», ἐπί τῇ βάσει τῶν ὅσων γράψαμε προηγούμενως,  παρουσιάζουμε τήν ἑρμηνεία πού προκύπτει ἀπό τό ἱερό κείμενο καί τίς ἑρμηνεῖες τῶν ἁγίων Πατέρων.

Γράφει ὁ ἀρχιερεύς ὅτι ἑρμηνεύει «τά σχετικά χωρία τῆς Ἀποκαλύψεως τοῦ Ἰωάννου τόσο γιά τό χάραγμα τοῦ ἀντιχρίστου ὅσο καί γιά τό σφράγισμα τοῦ Χριστοῦ βάσει τῆς ἐκκλησιαστικῆς παραδόσεως, κυρίως τῶν ἑρμηνειῶν τοῦ Ἀνδρέα καί τοῦ Ἀρέθα Ἐπισκόπου Καισαρείας». Δυστυχῶς ὁ Σεβασμιώτατος δέν ἀκολουθεῖ προσεκτικά τούς παλαιούς ἑρμηνευτές. 

α) Ἰσχυρίζεται ὅτι τό θηρίο πού ἀνεβαίνει ἀπό τή γῆ εἶναι ὁ Ἀντίχριστος.  Χρησιμοποιεῖ ἕνα χωρίο τοῦ Ἀρέθα Καισαρείας, δυσνόητο, ἐνῷ  ὁ Ἀρέθας ἑρμηνεύοντας τόν στίχο 2 τοῦ 13^ου Κεφαλαίου μᾶς φανερώνει ὅτι ὁ Ἀντίχριστος εἶναι τό θηρίο πού ἀνεβαίνει ἀπό τή θάλασσα, ὅπως φρονοῦν καί ὅλοι οἱ ἑρμηνευτές παλαιοί καί νέοι, ἐνῷ τό θηρίο πού ἀνεβαίνει ἀπό τή γῆ εἶναι ὁ Ψευδοπροφήτης.  Ὅπως ἀπέδειξε ἡ Ἱ. Μονή Μ. Μετεώρου ἡ ἑρμηνεία αὐτή ἔχει οὐσιαστική ἀξία καί καθοριστική σημασία γιά τό ποιος δίνει τό χάραγμα.  Φαίνεται λοιπόν καθαρά ἀπό τό 13^ο Κεφάλαιο, πού παραθέσαμε προηγουμένως, ὅτι τό χάραγμα τό δίνει μέσω τῶν ὀργάνων του τό θηρίο ἀπό τή γῆ, ὁ Ψευδοπροφήτης, πού ἐνεργεῖ χάριν τοῦ Ἀντιχρίστου. Αὐτό σημαίνει ὅτι ὁ «τοῦ ἀποστάτου ψευδοχρίστου πρόδρομος», ὁ ὁποῖος μέ ὅσα προανεφέραμε ἑτοιμάζει τήν τυραννική ἐπιδρομή τοῦ Ἀντιχρίστου, ἀρχίζει ἀπό τήν α΄ φάση τῆς κυριαρχίας του  νά σφραγίζει ὅσους θαυμάζουν καί προσκυνοῦν τήν «εἰκόνα  τοῦ θηρίου».    Τό κάνει, πρίν ὁ Ἀντίχριστος ἐμφανίσει τό ἀληθινό του πρόσωπο καί ἀρχίσει μέ τίς ἀπειλές του νά ἐπιβάλλει σέ ὅλους τό χάραγμά του Τό ἐπιβεβαιώνει καί ὁ ἅγιος Ἐφραίμ ὁ Σῦρος : «Τοιοῦτον γάρ τρόπον σκευάζει ὁ τύραννος, ἵνα πάντες τήν σφραγίδα τοῦ τυράννου βαστάζωσιν, ὅταν ἔλθῃ ἀπατῆσαι τά σύμπαντα, ἐν τῷ καιρῷ τῷ ἰδίῳ». 

Μετάφραση : «Τέτοιο τρόπο ἑτοιμάζει ὁ τύραννος, ὥστε ὅλοι νά βαστάζουν τή σφραγίδα τοῦ τυράννου ὅταν ἔλθει στόν καιρό του γιά νά ἀπατήσει τά σύμπαντα».  

Ἑπομένως ὅταν ἔλθῃ ὁ ἀντίχριστος θά ἔχει γίνει προσπάθεια νά βαστάζουν ὅλοι τή σφραγίδα του.  Γι΄αὐτό εἶναι ἀβάσιμος ὁ ἰσχυρισμός ὅτι δέν θά ὑπάρξει χάραγμα, πρίν ἐμφανισθῇ ὁ Ἀντίχριστος, ἀφοῦ ὁ «ὑπασπιστής»του, ὅπως ὀνομάζει ὁ ἅγιος Εἰρηναῖος τόν Ψευδοπροφήτη, θά ἀρχίσει νά τό δίνει νωρίτερα.  Μάλιστα σ΄αὐτό τό ἔργο θά ἔχει τούς ἀνθρώπους του. Δέν ἔχει ἴσως προσεχθεῖ ὁ πληθυντικός «ἵνα δῶσιν».  «ποιεῖ πάντας τούς μικρούς καί τούς μεγάλους καί τούς πλουσίους καί τούς πτωχούς καί τούς ἐλευθέρους καί τούς δούλους, ἵνα δῶσιν αὐτοῖς χάραγμα…». Πιθανότατα τό «ἵνα δῶσιν» ὑποδηλώνει τούς «προθύμους» συνεργάτες τῶν ἀντιχρίστων δυνάμεων.

Πρῶτο συμπέρασμα: Ἡ ἐσφαλμένη ἑρμηνεία σχετικά μέ τά «θηρία», πού σημαίνει ὅτι θά περιμένουμε τόν Ἀντίχριστο γιά νά ἀρχίσει τό χάραγμα, ὁδηγεῖ τούς χριστιανούς σέ ἐφησυχασμό παρόμοιον μ΄αὐτόν στόν ὁποῖο βρέθηκαν οἱ ἄνθρωποι τήν ἐποχή τοῦ Νῶε.  Τόν περιγράφει ὁ Κύριος ὁμιλώντας γιά τίς ἔσχατες ἡμέρες : «καθὼς ἐγένετο ἐν ταῖς ἡμέραις Νῶε, οὕτως ἔσται καὶ ἐν ταῖς ἡμέραις τοῦ Υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου · ἤσθιον, ἔπινον ἐγάμουν, ἐξεγαμίζοντο, ἄχρι ἧς ἡμέρας εἰσῆλθε Νῶε εἰς τὴν κιβωτόν, καὶ ἦλθεν ὁ κατακλυσμὸς καὶ ἀπώλεσαν ἅπαντας» ( Λουκ. 26-27)

β) Σέ συνάφεια μ΄αὐτή τή θεώρησή του ὁ ἅγιος Ναυπάκτου, μοιάζει νά ἀγνοεῖ τήν ὕπαρξη καί τή δράση τοῦ Ψευδοπροφήτου. Τό μόνο πού γράφει σχετικά μ΄αὐτόν εἶναι τά ἀκόλουθα:

Ὅσοι ἔχουν τό χάραγμα πλανῶνται ἀπό τούς ψευδοπροφῆτες. Καί ἐπιάσϑη τό ϑηρίον καί ὁ μετ᾽ αὐτοῦ ψευδοπροφήτης ὁ ποιήσας τά σημεῖα ἐνώπιον αὐτοῦ, ἐν οἷς ἐπλάνησε τούς λαβόντας τό χάραγμα τοῦ ϑηρίου καί τούς προσκυνοῦντας τῇ εἰκόνι αὐτοῦ» (Ἀποκ. ιϑ´, 20) Δηλαδή οἱ προσκυνοῦντες τήν εἰκόνα καί ἔχοντες τό χάραγμα αὐτοί ϑά πλανηϑοῦν ἀπό ψευδοπροφῆτες.

Ὅτι θά ὑπάρχουν ψευδοπροφῆτες πού θά πλανήσουν πολλούς πρό τῆς Β΄ Παρουσίας τοῦ Κυρίου μας, τό ἔχει προφητεύσει ὁ Χριστός.  Ὅμως στήν Ἀποκάλυψη γίνεται λόγος γιά συγκεκριμένο Ψευδοπροφήτη καί γιά τά ἔργα του, σπουδαιότερο τῶν ὁποίων εἶναι ἡ ἐπιβολή τοῦ χαράγματος.  Συμβολικῶς παριστάνεται ὡς τό δεύτερο θηρίο, ὅπως εἴπαμε(13, 11-18) καί μέ τό ὄνομα Ψευδοπροφήτης στούς στίχους τῆς Ἀποκαλύψεως 16,13 · 19,20 · 20, 10.

Δεύτερο συμπέρασμα : Ὅπως ὑπῆρξαν πολλοί ἀντίχριστοι, ἀλλά θά ὑπάρξει καί ὁ τελευταῖος, ὁ καθ΄αὑτόν Ἀντίχριστος, τό ἴδιο συμβαίνει ἀντιστοίχως μέ τούς ψευδοπροφῆτες καί τόν Ψευδοπροφήτη. 

γ)  Ὅσον ἀφορᾷ στό χάραγμα, ὁ σεβασμιώτατος πρίν καταγράψει τή γνώμη του γι’ αὐτό, προβάλλει  μια ἔνσταση:  «Εἶναι τίμιο καί ὀρϑόδοξο νά γίνεται συνε­χής λόγος γιά τό χάραγμα τοῦ ἀντιχρίστου καί νά μή γίνεται καϑόλου λόγος γιά τήν σφραγίδα τοῦ Χριστοῦ;» .  Δικαιολογημένη ἡ ἔνστασή του. Ὁ νοῦς μας, ἡ καρδιά μας πρέπει νά εἶναι στραμμένη πρός τόν Χριστό, στόν ἀγῶνα γιά τήν κάθαρση τῆς ψυχῆς μας, στόν ἀγῶνα κατά τῶν παθῶν καί στή μετάνοια. Αὐτἡ ἡ ἐν Χριστῷ ζωή εἶναι καί ἡ προϋπόθεση γιά νά δεχθεῖ ὁ ἄνθρωπος τή σφραγίδα τοῦ Χριστοῦ τίς ἔσχατες ἡμέρες ἐνῷ ἀντιθέτως ἡ ἁμαρτωλή ζωή θά ὑποβοηθήσει τόν Ἀντίχριστο νά δώσει τό χάραγμά του. Ἀλλά δέν μποροῦμε νά ἀποκόψουμε τήν ἄσκηση τῶν ἀρετῶν ἀπό τήν Ὁμολογία, τήν ὁποία πάντοτε ζητεῖ  μέ ἐπίταση ὁ Κύριος. Καί αὐτή ἡ Ὁμολογία στίς ἔσχατες Ἡμέρες, ὅπως φαίνεται ξεκάθαρα στήν Ἀποκάλυψη, εἶναι ἡ ἄρνηση τοῦ χαράγματος τοῦ θηρίου, ἑνός συγκεκριμένου χαράγματος στό χέρι ἤ στό μέτωπο. Αὐτό θά εἶναι καί ἡ ἔνδειξη προσκυνήσεώς του. Πουθενά καί ποτέ δέν θά σοῦ ποῦν τά ὄργανα τοῦ Ἀντιχρίστου «ἀρνήσου τόν Χριστό». Ἁπλῶς θά σοῦ ποῦν : «Πάρε ραντεβού καί μπές στήν τάδε σειρά ἀπόδοσης χαράγματος καί ἀπόλαυσε κανονικότητα!»    

Μετά ἀπ΄αὐτά, τά γνωρίζει ὁ Σεβασμιώτατος, πρέπει νά κατανοήσει  γιατί αὐτό τόν καιρό δίνεται ἔμφαση στό χάραγμα τοῦ Ἀντιχρίστου. Διότι βλέπουμε στίς μέρες μας «τά σημεῖα τῶν καιρῶν», παρατηροῦμε μια ἔντονη κινητικότητα δυνάμεων ἀδήλου προελεύσεως, οἱ ὁποῖες μέ πονηρία ἑτοιμάζουν τό ἔδαφος γιά τό χάραγμα.  Ἀπό τήν ἄλλη  ἡ πλειονότης τῶν κληρικῶν καί θεολόγων μέ πρωτοφανῆ ἐπιπολαιότητα χλευάζουν ὅσα γράφει ἡ Ἀποκάλυψις γιά τό χάραγμα ἤ τοῦ δίνουν ἀλληγορικό καί ἀφηρημένο νόημα. 

Θά θέλαμε πάντως νά συμφωνήσουμε μέ τόν Σεβασμιώτατο στό αὐτονόητο γιά τούς πιστούς, ὅτι ἡ σφραγίδα τοῦ Χριστοῦ «δίνεται ἐξωτερικά στό σῶμα, ἀλλά αὐτό εἰσέρχεται στήν ψυχή».  Ἐπίσης ὅτι, ὅπως προαναφέραμε, «ὁ ἄγγελος μέ τή σφραγίδα τοῦ ζῶντος Θεοῦ θέλει νά σφραγίσει τούς δούλους τοῦ Θεοῦ, ὥστε νά μήν ταλαιπωρηθοῦν ἀπό τά ἐπερχόμενα δεινά»»  καί ὅτι τό σφράγισμα τῶν πιστῶν ὑπό τοῦ Ἀρνίου εἶναι κυρίως καί πρό παντός ἐσωτερικό».  Ποιος μπορεῖ νά διαφωνήσει μέ αὐτά;

Διαφωνοῦμε ὅμως στήν ἄποψή του ὅτι τό χάραγμα ἔχει μόνο πνευματικό   περιεχόμενο, δηλ. φρονεῖ ὅτι ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης ἐκφράζεται συμβολικά.  Γράφει μεταξύ ἄλλων :

1. Τό σφράγισμα τοῦ Ἀντιχρίστου δέν εἶναι κάτι τό ἐξωτερικό, ἐπιφανειακό καί σωματικό
2. τό σφράγισμα τοῦ ἀντιχρίστου δέν εἶναι ἁπλῶς σφρά­γισμα ἐξωτερικό μερικῶν μελῶν τοῦ ἀνϑρωπίνου σώματος, ἀλλά εἶναι ἡ τελεία ὑποδούλωσῃ τῶν ἀπατωμένων στόν ἀντίχριστο
3. τό χάραγμα στό μέτωπο καί στήν δεξιά χεῖρα δείχνει τήν ἀπομάκρυνση τοῦ ἀνϑρώπου ἀπό τήν ἐφαρμογή τῶν ἀγαϑῶν ἔργων
4. ὁ σκοτασμός τοῦ νοῦ εἶναι χάραγμα τοῦ Θηρίου

Κατά τήν ἐκτίμησή μας ἡ ἑρμηνεία τοῦ χαράγματος ἀπό τόν Σεβασμιώτατο εἶναι ἐλλιπής, ἄν λάβουμε σοβαρά ὑπ΄ὄψιν μας τήν Ἀποκάλυψη. Βεβαίως ὁ σκοτασμός τοῦ νοῦ σχετίζεται μέ χάραγμα τοῦ θηρίου. Τό χάραγμα στό μέτωπο καί στό χέρι δείχνει τήν τελεία παράδοση τοῦ ἀνθρώπου σέ σατανικούς λογισμούς καί ἔργα, ἀλλά αὐτό καθ’αὑτό τό χάραγμα εἶναι καί ὁρατό τεκμήριο  τῆς προσκυνήσεως τοῦ ἀντιχρίστου. 

«Τό χάραγμα», ὅπως ὀρθῶς γράφει ὁ ἅγιος Ναυπάκτου παραπέμποντας στόν Ἀρέθα Καισαρείας «δίδεται στήν δεξιά χεῖρα  ˝ἵνα τῶν ἀγαθῶν ἔργων ἐκκόψῃ τήν ἐνέργεια’’ τό δέ χάραγμα στό μέτωπο δίνεται ˝ἵνα τό τοῖς ὀφθαλμοῖς ἐπικείμενον μέρος προσληφθέν, σκοτασμόν ποιήσῃ τοῖς ἀπατωμένοις „»δηλ. «τό χάραγμα δίνεται στό δεξιό χέρι γιά νά τό ἀποκόψει ἀπό τήν ἐνέργεια τῶν ἀγαθῶν ἔργων» καί τό χάραγμα στό  μέτωπο δίνεται  «ὥστε τό μέρος πού βρίσκεται πάνω ἀπό τά μάτια( τό μέτωπο) νά αἰχμαλωτισθεῖ καί νά φέρει σκοτισμόν στούς πλανημένους». Τό χάραγμα δηλαδή μεταφέρει στόν σφραγισμένο σατανική ἐνέργεια πού ἐναντιώνεται καί ἀκυρώνει, μέ τή συγκατάθεση τοῦ ἀνθρώπου, τήν Χάρη τοῦ Χριστοῦ.

Ἑπομένως ἔργο τοῦ Ἀντιχρίστου, μέσῳ τοῦ ὑπασπιστοῦ του, τοῦ Ψευδοπροφήτου, εἶναι νά δοθεῖ χάραγμα στό χέρι ἤ στό μέτωπο τῶν ἀνθρώπων γιά νά τούς ἀποκόψει ἀπό τήν τήρηση τῶν ἐντολῶν καί νά τούς ὑποτάξει τελειωτικά στήν ἁμαρτία καί στό διάβολο. Ὁ ἀντίχριστος θά ἐπιβάλει κάτι χειροπιαστό στούς ἀνθρώπους ὡς σύμβολο ὑπακοῆς ( ὅλο γιά ὑπακοή ἀκοῦμε-ὅλες οἱ ἄλλες ἀρετές ἔχουν ἐξαφανιστεῖ!) καί λατρείας τοῦ Δράκοντος.  Αὐτό θά εἶναι τό χάραγμα.  Αὐτό εἶναι εἴτε τό ὄνομά του, εἴτε ὁ ἀριθμός τοῦ ὀνόματός του. Ἀπό τή στιγμή πού θά λάβει κάποιος τό χάραγμα, τόν ἐγκαταλείπει ἡ χάρις τοῦ ἁγίου Βαπτίσματος καί ὁ νοῦς του σκοτίζεται τελείως.  Δέν μπορεῖ νά πράξει ἀγαθά ἔργα, νά ἀσκήσει τίς ἀρετές καί νἀ ἀκολουθήσει τό δρόμο τῆς εὐσεβείας.  Προηγεῖται μιά ἁμαρτωλή ζωή, ὑπάρχει ἤδη ἕνας σκοτασμός τοῦ νοῦ πού ἀδυνατίζει τήν ἀγαθή προαίρεση.  

Ἀκολουθεῖ τό χάραγμα καί ὁ ἄνθρωπος καταλήγει νά ἀποξενωθεῖ τελείως ἀπό τόν Θεό καί νά παραδοθεῖ δέσμιος στό Διάβολο, χωρίς δυνατότητα μετανοίας. Ἡ μετάνοια ἤδη θά ἔχει κηρυχθεῖ ἀπό τούς δύο προφῆτες(Ἀποκ. 11,3) καί θά εἶναι μακάριοι ὅσοι θά μετανοήσουν, ἀρνηθοῦν τό χάραγμα καί προτιμήσουν τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ ἀπό τή λατρεία τοῦ Ἀντιχρίστου καί τοῦ Σατανᾶ.  Ἀπό ἐκεῖ καί πέρα πουθενά δέν γίνεται λόγος στήν Ἀποκάλυψη  καί στούς ὀρθοδόξους ἑρμηνευτές γιά μετάνοια.

Ἐπειδή ὁ Σεβασμιώτατος ἐπικαλεῖται τόν Ἀρέθα Καισαρείας, σχετικά μέ τό νόημα τοῦ χαράγματος, ἰδού τί λέγει ὁ παλαιός αὐτός ἑρμηνευτής : Καί τί τό χάραγμα, ἐπιφέρει, τό ὄνομα τοῦ θηρίου.  Διττή δέ τούτου ἡ γνῶσις, ἤ διά παραφορᾶς αὐτοῦ τοῦ ὀνόματος ἤ διά ψήφου.

Μετάφραση : «Καί τί εἶναι τό χάραγμα, προσθέτει (ὁ Ἰωάννης ὁ Θεολόγος); Τό ὄνομα τοῦ θηρίου.  Καί ἡ ἀναγνώρισή του (γίνεται) μέ δύο τρόπους : ἤ μέ ἀναφορά τοῦ ἰδίου τοῦ ὀνόματος ἤ μέ τόν ἀριθμό (ἀρίθμηση τῶν ψηφίων)».

Ἔτσι λοιπόν θά ἀναγνωρισθεῖ τό χάραγμα τοῦ Ἀντιχρίστου. Εἴτε μέ τό ἴδιο του τό ὄνομα εἴτε μέ τόν ἀριθμό τοῦ ὀνόματός του. Στ΄ἀλήθεια πῶς εἶναι δυνατόν τό χάραγμα νά εἶναι μόνο ἐσωτερικό, ἀφοῦ θά χαραχθεῖ στό δεξί χέρι ἤ στό μέτωπο τῶν ἀνθρώπων  εἴτε τό ὄνομα εἴτε ὁ ἀριθμός του ;

Θά ἤθελα στό σημεῖο αὐτό νά γίνει σαφής ἡ σημασία τοῦ ἁπτοῦ χαράγματος.  Βαπτιζόμεθα στό ἁγιασμένο νερό καί χριόμεθα μέ τό ἅγιο Μῦρο γιά νά λάβουμε τό Ἅγιο Πνεῦμα, δηλ. χρησιμοποιοῦμε ὑλικά στοιχεῖα. Παρομοίως  ὄχι μόνο χαράσσουμε τό σημεῖο τοῦ ζωοποιοῦ Σταυροῦ μέ τό χέρι μας, ἀλλά φέρουμε τόν Σταυρό στό στῆθος μας σέ ἔνδειξη πίστεως στόν Χριστό. Νά θυμηθοῦμε ὅτι ὁ νεομάρτυς Εὐγένιος Ροντιόνωφ ἐμαρτύρησε ἐπειδή ἀρνήθηκε νά ἀφαιρέσει ἀπό τό λαιμό του τόν Σταυρό πού φοροῦσε. Ἔτσι ἀκριβῶς καί μέ τή σφραγίδα τοῦ Ἀντιχρίστου, τό ὄνομα ἤ τόν ἀριθμό τοῦ ὀνόματός του δέχεται ὁ σφραγισμένος τήν ἀκάθαρτη δαιμονική ἐνέργεια καί ἀδυνατεῖ νά κάνει ἀκόμη καί τό σημεῖο τοῦ Σταυροῦ, ὅπως ἑρμηνεύει ὁ ἅγιος Ἐφραίμ ὁ Σῦρος.  Δέν θά ἦταν ἄστοχο νά παραθέσουμε ἐδῶ κάτι ἀπό τό Συναξάρι τοῦ ἁγίου ὁσιομάρτυρος Εὐθυμίου τοῦ Πελοποννησίου.  Ὁ Ἅγιος, φέροντας τό κοσμικό ὄνομα Ἐλευθέριος (μεταφέρω τό Συναξάρι ) «ἠρνήθη φεῦ ! τόν Χριστόν καί ἐδέχθη τήν πλάνην τοῦ Μωάμεθ, καί μετά τρεῖς ἡμέρας περιετμήθη…Ἐξώμοσε μέν ὁ Ἐλευθέριος, ἀλλ΄ἡ χάρις ἀπ΄ αὐτόν παντελῶς δέν ἀνεχώρησεν.  Ὅθεν εὑρισκόμενος εἰς τούς ἀφορήτους πόνους τῆς περιτομῆς, ἐνθυμεῖτο πάλιν τήν πάτριόν του θρησκείαν καί εὐσέβειαν, ἀναπολῶν εἰς τόν νοῦν τό ὄνομα τοῦ γλυκυτάτου Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἀναμιμνήσκετο τοῦ οὐρανίου πατρός ὁ ἄσωτος υἱός.  Καί ἤθελε μέν νά ἐπικαλεσθῇ τήν θείαν αὐτοῦ βοήθειαν, ἀλλ΄ἐμποδίζετο καί δέν ἠδύνατο, διότι ἔλαβε τό χάραγμα τῆς σφραγίδος τοῦ νοητοῦ ἀντιχρίστου καί εἰς τήν δεξιάν του χεῖρα καί εἰς τό μέτωπον καί δέν ἠδύνατο οὔτε χεῖρας ὁσίας νά ἄρῃ εἰς τόν οὐρανόν, οὔτε τόν ἡγεμόνα νοῦν νά διευθύνῃ πρός τό τρισήλιον σέλας τῆς θεότητος.  Ὅθεν καταφεύγει εἰς μόνα τά δάκρυα καί εὐθέως ὅτε ἤκουσε τόν ἀλέκτορα τῆς συνειδήσεως φωνοῦντα καί ἐλέγχοντα αὐτόν διά τό τόλμημα τῆς ἐξωμόσεως, ἐξῆλθε ἔξω μέ τόν νοῦν του, ἀπό τήν αὐλήν τῆς παρανόμου θρησκείας…καί ἔκλαυσε πικρῶς ὡς ἄλλος Πέτρος.  Τοσαῦτα δέ ἦσαν ἐκεῖνα τά δάκρυα, ὥστε θαρρῶ εἰπεῖν, ὅτι τά ἐδέχθη ὁ φιλόψυχος Ἰησοῦς, καί ἀντεσήκωσε τήν προλαβοῦσαν ἄρνησιν τοῦ Ἐλευθερίου…» (Συναξαριστής Νεομαρτύρων, Β΄Ἔκδοσις, Ὀρθόδοξος Κυψέλη Θεσσαλονίκη 1989 σ. 358). 

Ἡ ἄρνηση τοῦ Χριστοῦ ἀπό τόν Ἐλευθέριο μέ τό στόμα δέν ἦταν ὁλοκληρωμένη.  Μέ τήν ἀκάθαρτη μουσουλμανική περιτομή τέθηκε μια δαιμονική σφραγίδα στό σῶμα καί τήν ψυχή τοῦ Ἐλευθερίου, τοῦ μετά ταῦτα μάρτυρος. Ἀδυνατοῦσε νά ὑψώσει τά χέρια στόν οὐρανό καί τό νοῦ του πρός τόν Τριαδικό Θεό.  Μόνο μέ τά πικρά δάκρυα μπόρεσε νά ἀπαλλαγεῖ ἀπό τή δαιμονική ἄρνηση καί νά πλησιάσει τόν Χριστό.

Αὐτή ἡ ἁπτή σφραγίδα πού ἀπαιτοῦσε συμμετοχή τοῦ σώματος, μόλυνε καί νέκρωσε προσωρινά τό ἡγεμονικό τῆς ψυχῆς, τόν νοῦ τοῦ μάρτυρος, ἀλλά τοῦ δόθηκε εὐκαιρία μετανοίας, γιατί…δέν ἦταν τό τελικό, τό ἐσχατολογικό σφράγισμα τοῦ Ἀντιχρίστου, τό ὁποῖο κάνει τόν σφραγισμένο, τέλειο δοῦλο τοῦ Ἀντιχρίστου. 

Τρίτο συμπέρασμα : Τά γραφέντα ὑπό τοῦ Σεβασμιωτάτου  δέν εἶναι ἀπολύτως ὀρθά. Ὅπως τό χρῖσμα ἔχει τήν ὑλική του ἔκφραση καί σφραγίζει τήν ψυχή,  ἔτσι συμβαίνει καί μέ τό χάραγμα. Ἔχει τήν ἐξωτερική του ἔκφραση , ἀλλά ἐνεργεῖ ἐσωτερικά καί σφραγίζει τήν ψυχή τοῦ ἀνθρώπου μέ σατανική ἐνέργεια πού σκοτίζει τόν νοῦ καί τόν ἐμποδίζει ἀπό τά ἀγαθά ἔργα, τήν ἐν Χριστῷ ζωή. Ὁ σκοτασμός πρό τοῦ χαράγματος μπορεῖ νά θεραπευθεῖ διά τῆς μετανοίας. Ὁ σκοτασμός ὁ ὁποῖος ἕπεται τοῦ χαράγματος ὡς ἀποτέλεσμά του, ὁδηγεῖ στή λατρεία τοῦ Ἀντιχρίστου καί εἶναι τελικός, ἀνεπίστροφος καί ἀθεράπευτος.

δ) Ὁ ἅγιος Ναυπάκτου ἀποφεύγει νά μιλήσει γιά τό συγκεκριμένο  χάραγμα διά τοῦ ἀριθμοῦ 666.  Ὅμως πρέπει νά ἐξηγήσει στούς ἀναγνῶστες τοῦ κειμένου του τί σημαίνει τό χωρίο πού παραθέτει στό κείμενό του: καί ἵνα μή τις δύνηται ἀγοράσαι ἤ πωλῆσαι εἰ μὴ ὁ ἔχων τό χάραγμα, τό ὄνομα τοῦ θηρίου ἤ τόν ἀριθμόν τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ…καί ὁ ἀριθμός αὐτοῦ χξϚ δηλ. «γιά νά μήν μπορεῖ κάποιος νά ἀγοράσει ἤ νά πουλήσει παρά μόνο αὐτός πού ἔχει τό χάραγμα, δηλ. τό ὄνομα τοῦ θηρίου ἤ τόν ἀριθμό τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ…καί ὁ ἀριθμός του εἶναι 666». Ἄν τό γεγονός τοῦ χαράγματος εἶναι ὄχι ἁπτή, χειροπιαστή πραγματικότητα, ἀλλά μόνο συμβολική καί πνευματική, τότε πῶς θά ἐπιτευχθεῖ ὁ ἐκβιασμός τοῦ Ἀντιχρίστου, ἡ ἀπαγόρευση τῆς συναλλαγῆς καί ἡ στέρηση τῶν ἀναγκαίων ἀπό τούς «ἀρνητές» τοῦ χαράγματος;

Σ΄αὐτό τό ἀδιέξοδο εὑρισκόμενοι οἱ σύγχρονοι ἑρμηνευτές παραβλέπουν αὐτή τή … «λεπτομέρεια» ἤ καταφεύγουν σέ περιφρόνηση τῆς ἑρμηνείας τῶν Πατέρων καί σέ εἰρωνεῖες ὅσων ἐπιμένουν σ΄αὐτήν.  Τούς ἀρέσει νά ἐπικαλοῦνται «προτεσταντικούς κύκλους» πού μᾶς παραπλανοῦν, ἀλλά παραμένει τό κενό στήν ἑρμηνεία τοῦ συγκεκριμένου χωρίου (Ἀποκ. 13,18). Κι αὐτό  καθιστᾶ τήν ἑρμηνεία πού κάνουν στήν Ἀποκάλυψη ἀναξιόπιστη στό σύνολό της.

Ἐν προκειμένῳ ἡ ἑρμηνεία τοῦ Ἀρέθα Καισαρείας σχετικά μέ τόν ἀριθμό 666 εἶναι καταλυτική καί μᾶς ἀφήνει ἄφωνους:

Καί τήν ψῆφον δέ τοῦ θηρίου, πανταχοῦ πλατῦναι ἐπετηδεύθη, ἔν ταῖς πράσεσι καί ὠναῖς, ἵν΄ ὁ μή τοῦτο ἐπιφερόμενος, ἐν ταῖς τῶν ἀναγκαίων ἐνδείαις τελευτήσῃ…Ἀριθμός δέ τοῦ ὀνόματος τῆς ψήφου, ἑξακόσια ἐξηκονταέξ.

Μετάφραση : «Καί ἔγινε ἀντικείμενο φροντίδας νά διαδοθεῖ παντοῦ ὁ ἀριθμός τοῦ θηρίου, καί στίς πωλήσεις καί στις ἀγορές γιά νά πεθάνει ἀπό ἔλλειψη τῶν ἀναγκαίων αὐτός πού δέν θά φέρει πάνω του αὐτόν (τόν ἀριθμό)….Ὁ δέ ἀριθμός τοῦ ὀνόματος τῆς ψήφου εἶναι 666».

Μήπως δέν θά μπορεῖ κάποιος νά πουλήσει ἤ νά ψωνίσει ἐπειδή θά ἔχει καλά ἔργα καί ἀγαθούς λογισμούς;; Ὄχι βέβαια, ἀλλά ἐπειδή δέν θά ἔχει στό χέρι ἤ στό μέτωπό του τό χάραγμα τοῦ θηρίου, τό ὄνομα ἤ τόν ἀριθμό τοῦ Ἀντιχρίστου.

Τέταρτο συμπέρασμα : Ὄχι θεωρητικά καί ἀφηρημένα ἀλλά, ὅπως γράφεται στήν Ἀποκάλυψη, ἁπτά καί συγκεκριμένα μέ τό ὄνομα τοῦ Θηρίου ἤ μέ τόν ἀριθμό 666 θά σφραγισθοῦν στό χέρι ἤ στό μέτωπο, ὅσοι ὑποκύψουν στόν Ἀντίχριστο.

θά ἤθελα νά τελειώσω τό κείμενο αὐτό μέ κάποιες ἐπισημάνσεις :  Φρονῶ ὅτι ὀφείλουμε ὅλοι

α)  νά διατηροῦμε σεβασμό καί πιστότητα στή διδασκαλία Παλαιᾶς καί Καινῆς Διαθήκης

β) νά ἀκολουθοῦμε τούς ἁγίους Πατέρες, ὄχι μόνο στά ζητήματα πίστεως, ἀλλά καί Παραδόσεως καί ἑρμηνείας τῶν ἁγίων Γραφῶν, ὄχι ἐπιλεκτικῶς, ἀλλά συνολικῶς 

γ) νά ἀποφεύγουμε τίς βέβηλες καινοφωνίες τῆς ψευδωνύμου γνώσεως, τήν προχειρότητα τῶν ἀφελῶν κηρυγμάτων πού καλλιεργοῦν τόν ἐφησυχασμό καί τό «βόλεμα» καί

δ) νά ἀποκτήσουμε μέ τή Χάρη τοῦ Θεοῦ φρόνημα κραταιό αὐξάνοντας τό κατά δύναμιν τήν ἀγάπη μας πρός τόν Σωτῆρα μας Κύριο Ἰησοῦ Χριστό.

Σήμερα ἡ «βαριά μπότα» τῆς Νέας Τάξεως, ἡ βαριά ἀνάσα τῶν ὑπηρετῶν της γίνονται αἰσθητές στόν κάθε ἄνθρωπο.  Ὅλοι νιώθουν μια «ἀκαταμάχητη» δύναμη νά τούς περιβάλει καί ὑποτάσσονται μέ ποικίλες δικαιολογίες (ὑγεία, εὐθύνη γιά τούς ἄλλους, ἐξυπηρέτηση, πάταξη τῆς γραφειοκρατίας καί τῆς φοροδιαφυγῆς) στά κελεύσματά της γιά νά ἐνταχθοῦν στή ζωή καί τή νοοτροπία τῆς Νέας Τάξεως καί τῆς Ν. Ἐποχῆς πού ἔχει ἐπιβληθεῖ σέ παγκόσμια κλίμακα. 

Βλέποντας ἔτσι τούς ἀδελφούς μας προκύπτει τό ἐρώτημα:  Τί ὀφείλουμε νά κάνουμε σέ σχέση μέ τούς ἄλλους, γνωστούς, πνευματικούς ἀδελφούς, μέ συγγενεῖς καί μέ τά παιδιά μας;  Ὁ ἅγιος Κύριλλος ἐπίσκοπος Ἱεροσολύμων, μετά ἀπό ἐκτενῆ διδασκαλία σχετικά μέ τόν Ἀντίχριστο μᾶς συμβουλεύει μέ τά ἀκόλουθα : 

Ἀσφάλιζε τοίνυν σεαυτὸν, ἄνθρωπε · ἔχεις τὰ σημεῖα τοῦ Ἀντιχρίστου · καὶ μὴ μόνον μνημόνευε τούτων, ἀλλά καὶ ἀφθόνως πᾶσι μεταδίδου.  Εἰ τέκνον ἔχεις κατὰ σάρκα, τοῦτο ἤδη νουθέτει· καὶ εἰ διὰ κατηχήσεως ἐγέννησάς τινα, καί τοῦτον προασφαλίζου, ἵνα μὴ τὸν ψευδῆ δέξηται ὡς ἀληθῆ ( Κατήχησις φωτιζομένων, Ὁμ. ιε΄).

Μετάφραση : «Ἀσφάλιζε, λοιπόν, ἄνθρωπε, τόν ἑαυτό σου. Γνωρίζεις τά σημεῖα τοῦ Ἀντιχρίστου.  Καί ὄχι μόνο νά τά φέρεις διαρκῶς στή μνήμη σου, ἀλλά καί νά τά μεταδίδεις ἄφθονα σέ ὅλους. Ἄν ἔχεις δικό σου παιδί, ἄρχισε νά τό νουθετεῖς.  Καί ἄν ἀναγέννησες κάποιον πνευματικά, καί αὐτόν προστάτευσέ τον γιά νά μή δεχθεῖ τόν ψεύτη (ψευδόχριστο) σάν ἀληθινόν (Χριστό)».

Χρειάζεται λοιπόν ἀπ΄ὅλους μας ἐγρήγορση, ἡ «καλή ἀνησυχία» πού μᾶς ζητεῖ ὁ ἅγιος Παΐσιος.  Ὄχι πανικός, ὄχι σύγχυση, ἡ ὁποία εἶναι ὄχημα τοῦ διαβόλου, ὅπως γράφει ὁ ἅγιος Ἰσαάκ ὁ Σῦρος. Παρακολουθοῦμε μέ ἠρεμία καί πίστη ὅσα συμβαίνουν, χαλιναγωγοῦμε διά τῆς εὐχῆς «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ…» τήν ἄρρωστη φαντασία, πού εἶναι ἐχθρός τῆς πνευματικῆς ζωῆς.  Δέν προβαίνουμε σέ βιαστικές ἐνέργειες πού θά βλάψουν τή ζωή μας. Συνεχίζουμε, ὅσο μποροῦμε, κανονικά τή ζωή μας, ἀλλά εἶναι ἀπαραίτητο νά δοθοῦμε στήν προσευχή. Λέει ὁ Κύριός μας : «ἀγρυπνεῖτε ἐν παντί καιρῷ δεόμενοι ἵνα καταξιωθῆτε ἐκφυγεῖν ταῦτα πάντα τά μέλλοντα γίνεσθαι καί σταθῆναι ἔμπροσθεν τοῦ Υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου» (Λουκ. 21,36).  Εἶναι σ΄αὐτή τή συγκυρία καλή ἡ καθιερωμένη ἀπό πολλούς ἁλυσίδα προσευχῆς. Οἱ ἅγιοί μας καί οἱ καλοί ποιμένες μας θά μᾶς ὁδηγήσουν, ὅταν ἔλθει ὁ καιρός, στόν ὀρθό δρόμο, ὅσο ἐπώδυνος κι ἄν εἶναι.  Μένουμε ἑνωμένοι μεταξύ μας ἐν τῇ ἁγίᾳ μας Ὀρθοδόξῳ Ἐκκλησίᾳ.  Καί πάντοτε θυμόμαστε τόν πύρινο λόγο τοῦ Ἠγαπημένου Μαθητοῦ, τοῦ συγγραφέως τῆς Ἱερᾶς Ἀποκαλύψεως :

Κράτει ὅ ἔχεις,
ἵνα μηδεὶς
λάβῃ τόν στέφανόν σου.
(Ἀποκ. 3,11)

---

^[1] Σχεδόν ὅσα ἀκολουθοῦν εἶναι οὐσιαστικῶς παρμένα ἀπό τό καταπληκτικό βιβλίο πού ἐξέδωσε ἡ Ἱ. Μονή Μεγάλου Μετεώρου τό 1997 μέ τίτλο ΠΑΡΑΧΑΡΑΞΗ ΤΟΥ ΧΑΡΑΓΜΑΤΟΣ

^[2] P.G. 10, 928 CD

 

πηγή: orthros.eu

το μεταφέρουμε από εδώ

Παραχάραξη τῶν θείων Γραφῶν γιά ἀμνήστευση τῆς ὁμοφυλοφιλίας στό βιβλίο « Ἕλξη καί πάθος».

Παραχάραξη τῶν θείων Γραφῶν

γιά ἀμνήστευση τῆς ὁμοφυλοφιλίας

στό βιβλίο « Ἕλξη καί πάθος».

Πρωτοπρεσβύτερος Ἰωάννης Φωτόπουλος

Οὐαί οἱ τιθέντες τό σκότος φῶς καί τό φῶς σκότος, οἱ τιθέντες τό πικρόν γλυκύ καί τό γλυκύ πικρόν. Οὐαί οἱ συνετοί ἐν ἑαυτοῖς καί ἐνώπιον ἑαυτῶν ἐπιστήμονες.

(Ἡσαΐας, 5, 20-21)

     Ὁπ. Βασ. Θερμός βάλθηκε μέσα ἀπό τό βιβλίο του «Ἕλξη καί πάθος» νά «κατηχήσει» τούς ἀναγνῶστες του στήν ἀμφισβήτηση τῆς Ἁγίας Γραφῆς, προβάλλοντας ἑρμηνεῖες ἀπό τό φιλικό του «ἑπιστημονικό» περιβάλλον.   Ἀθετώντας τήν ἑρμηνεία καί διδασκαλία τῶν ἁγίων Πατέρων  φθάνει στήν στρέβλωση τῶν νοημάτων καί σ΄αὐτή τήν ἀμφισβήτηση τῶν ἁγίων Γραφῶν.  Στήν ἑνότητα πού ἀκολουθεῖ  ἀσχολούμεθα  ὄχι μέ τήν ἁγιογραφική  ἑρμηνεία τῶν ἁγίων Πατέρων- θά τό κάνουμε ἀργότερα -   ἀλλά μέ τήν φιλελεύθερη ἑρμηνευτική τῶν προτεσταντῶν πού οἰκειοποιεῖται ὁ π. Βασίλειος. Θά προσπαθήσουμε  ἀπό αὐτό τό ἴδιο κείμενο τῶν ἁγίων Γραφῶν νά ἀναιρέσουμε τίς ἐσφαλμένες θέσεις του.

Α) Δέν ἦταν ἡ ὁμοφυλοφιλία αἲτία τῆς καταστροφῆς τῶν Σοδόμων, ἰσχυρίζεται ὁ π. Βασ. Θερμός!

Γιά νά εἴμαστε δίκαιοι μέ τήν φιλελεύθερη ἑρμηνευτική, θά πρέπει νά παραδεχθοῦμε ὅτι στό σύνολό της ἡ Ἁγία Γραφή δέν στηρίζει αὐτή τήν αὐτονόητη θεωρούμενη σήμερα ὡς παγκόσμιο στερεότυπο, συνειρμική σύνδεση τῶν Σοδόμων μέ τήν ὁμοφυλοφιλία!   (Β. Θερμός, Ἕλξη καί πάθος, σ. 358)

Μέ ἁπλᾶ λόγια ὁ π. Βασίλειος ἰσχυρίζεται μέ τά παραπάνω ὅτι μέσα ἀπό τό ἱερό κείμενο τῆς Ἁγίας Γραφῆς δέ προκύπτει αὐτό πού φρονεῖ ἡ Ἐκκλησία (αὐτό τό λέμε τώρα «στερεότυπο»!) δηλ. ὅτι ἡ καταστροφή τῶν Σοδόμων μέ φωτιά καί θειάφι σχετίζονται μέ τήν ὁμοφυλοφιλία τῶν Σοδομιτῶν!   Ἀγωνίζεται δέ ὁ π. Β. μέ ὑπερβολικό ἄγχος νά ἀποδείξει ὅτι ἡ καταστροφή αὐτή ὀφείλεται στήν ἀφιλόξενη διάθεση καί γενικῶς σέ ἄλλες ἁμαρτίες τῶν κατοίκων τῆς πόλεως τῶν Σοδόμων.

  α) Παλαιά Διαθήκη 

  Ι) Ἡ ὁμοφυλοφιλία τελική κορύφωση τῆς ὑπερηφάνειας.

Ὁ π. Βασίλειος χρησιμοποιεῖ χωρία τῆς Π.Δ. γιά νά ἀποδείξει τούς ἰσχυρισμούς του :

-            Ἀπό τή Σοφία Σολομῶντος παραθέτει χωρίο (Σοφ. Σολ. 19, 13-14) πού συγκρίνει τήν  ἀφιλοξενία τῶν Αἰγυπτίων ἔναντι τῶν Ἑβραίων μέ τήν ἀφιλοξενία  τῶν Σοδομιτῶν ἔναντι τῶν Ἀγγέλων. Ἐπειδή δέν γίνεται λόγος στό συγκεκριμένο χωρίο γιά τή βδελυρή μανία τῶν Σοδομιτῶν μήπως αὐτό σημαίνει πώς γιά τή Ἁγία Γραφή ἡ ὁμοφυλοφιλία εἶναι ἄσχετη μέ τούς σοδομῖτες καί τήν καταστροφή τους;

-           Ἄλλο χωρίο : «( ὁ Κύριος) δέν γλύτωσε τούς συμπολίτες τοῦ Λώτ πού τούς βδελύχθηκε γιά τήν ὑπερηφάνειά τους»(Σοφ. Σειράχ 16, 8).  Τονίζοντας ὁ σοφός Σειράχ τή ρίζα ὅλων τῶν παθῶν τήν ὑπερηφάνεια, σημαίνει ὅτι δέν τήν σχετίζει μέ τή μανία τῆς ὁμοφυλοφιλίας; Ἀντιθέτως!  Στό ἑπόμενο χωρίο(16, 9) διαβάζουμε : «οὐκ ἠλέησεν ἔθνος ἀπωλείας τούς ἐξηρμένους ἐν ἁμαρτίαις αὐτῶν» δηλ. δέν ἐλέησε τό ἔθνος αὐτό τῆς ἀπώλειας πού ὑπερηφανεύονταν γιά τίς ἁμαρτίες τους». Καί βέβαια, ἡ ἀσχημοσύνη τῆς ὁμοφυλοφιλίας εἶναι, ἀπ΄ὅσες ἁμαρτίες τῶν Σοδομιτῶν γνωρίζουμε,  ἡ κατ΄εξοχήν ἁμαρτία τους πού μέ τόση ὑπερηφάνεια, μανία, ἐπιμονή καί ἀναίδεια διέπρατταν.

-             Ἄλλο χωρίο πού παραθέτει ὁ π. Βασίλειος: «Οἱ πόλεις αὐτές ἁμάρτησαν ὅταν περηφανεύτηκαν...καί ζοῦσαν μέ περιττή πολυτέλεια, καί δέν βοήθησαν τούς φτωχούς...Περηφανεύτηκαν κι ἔκαναν πράξεις βδελυρές.  Ὅταν τά εἶδα αὐτά τίς έξαφάνισα» (Ἰεζ, 16, 49-50).  Ὅσα  λέει ἐδῶ ὁ Κύριος στόν προφήτη Ἰεζεκιήλ δέν εἶναι παρά μιά σαφέστερη ἐξήγηση τοῦ προηγουμένου χωρίου.  Οἱ Σοδομίτες περηφανεύτηκαν «κι ἔκαναν πράξεις βδελυρές».  Χρειάζεται νά ποῦμε ὅτι αὐτές οἱ βδελυρές πράξεις εἶναι ἡ ὁμοφυλοφιλική μανία; Καί μετά; Ὅταν τά εἶδε ὁ Κύριος ἐξαφάνισε τίς πόλεις αὐτές. Καί ξέρουμε μέ ποιό φοβερό τρόπο!

 Μήπως κανείς ὅταν ἀγωνιᾶ νά δείξει τό πικρό γλυκύ καί τό σκότος φῶς  σκοτίζεται ὁ νοῦς του ;  Λέει ὁ Χριστός μας : «Ὁ περιπατῶν ἐν τῇ σκοτίᾳ οὐκ οἶδε ποῦ ὑπάγει» (Ἰω. 12, 35)

-           Χρησιμοποιεῖ ὁ π. Βασίλειος καί δύο χωρία (Ἡσ. 1, 11-15 καί Ἱερ, 23, 14)  στά ὁποῖα ὁ Ἰσραηλιτικός λαός, λόγω τῆς ἀποστασίας του παρομοιάζεται ἀπό τούς προφῆτες, πού μετέρχονται ἕνα σχῆμα ὑπερβολῆς, μέ τά Σοδομα καί τά Γόμορρα.  Καί βέβαια ἀπό χωρία μέ ἀλληγορικό περιεχόμενο δέν μποροῦμε νά ἐξάγουμε συμπεράσματα γιά τίς ἁμαρτίες καί τήν καταστροφή τῶν Σοδόμων, ἀφοῦ οἱ Ἑβραῖοι, παρά τίς ἁμαρτίες τους, δέν χαρακτηρίζονταν γιά ὁμοφυλόφιλες πράξεις.

Τό ἴδιο συμβαίνει καί μέ  τό  Σοφον. 2, 9-10, ὅπου, μέ τά  Σόδομα καί τά Γόμμορα, παρομοιάζονται οἱ Μωαβίτες καί οἱ Ἀμμωνίτες.

Τέλος τό χωρίο Γ’ Μακκ. 2, 5. πού παραθέτει ὁ π. Βασίλειος δέν ἔχει γενικόλογο χαρακτήρα, ὅπως ἰσχυρίζεται, ἀλλά εἶναι φωτιά καί θειάφι γιά ὅσους ἐπιβουλεύονται τόν λόγο τοῦ Θεοῦ. Παραθέτω τό κείμενο : σύ τούς ὑπερηφανίαν ἐργαζομένους Σοδομίτας, διαδήλους ταῖς κακίαις γενομένους, πυρί καί θείῳ κατέφλεξας, παράδειγμα ἐπιγενομένοις καταστήσας.  Μετάφραση (ὅπως τήν χρησιμοποιεῖ ὁ π. Θερμός) : «Ἐσύ Κύριε,  κατέκαψες μέ φωτιά καί θειάφι τούς κατοίκους τῶν Σοδόμων καί τούς ἔκανες παράδειγμα γιά τούς μεταγενεστέρους γιατί συμπεριφέρονταν μέ ἀσέβεια(ὑπερηφάνεια λέγει τό κείμενο τῶν Ἑβδομήκοντα) καί εἶχαν γίνει διαβόητοι γιά τή διαφθορά τους» .  Γιατί ἄραγε εἶχαν γίνει διάβοητοι; Σέ τί συνίστατο ἡ διαφθορά τους πού ἔκανε τούς πάντες νά τούς ἀποστρέφονται; Μήπως γιατί ἦσαν ἀφιλόξενοι; Ἀστεῖο καί νά τό σκεφτεῖ κανείς.  Ἡ ὁμοφυλοφιλία, τό βδελυρό ἀποτέλεσμα τῆς ὑπερηφάνειας, τούς εἶχε κάνει διάσημους!   Μήπως σᾶς θυμίζει κάτι σήμερα;  Gay pride, παρελάσεις ὁμοφυλόφιλης ὑπερηφάνειας!

  Ἕνα συμπέρασμα: Ἡ τρυφηλή ζωή καί ἡ σκληρότητα τῶν Σοδομιτῶν συνδυαζόμενα μέ τήν ὑπερηφάνεια κορυφώνονταν στήν ἀποτρόπαια σοδομιτική-ὁμοφυλοφιλική ἁμαρτία.  Αὐτή ἡ κορύφωση δέν ἔγινε ἀνεκτή ἀπό τόν Θεό.

ΙΙ)  Ἡ ἴδια ἡ διήγηση βεβαιώνει ὅτι ἡ ὁμοφυλοφιλία ἦταν ἡ αἰτία τῆς καταστροφῆς τῶν Σοδόμων.

            Βέβαια  ἡ ἴδια ἡ συνέχεια, ἡ ροή τῆς διηγήσεως ἀπό τή Γένεση (Γεν. 18, 20 -  19, 29) πού ἀναφέρεται στούς Σοδομίτες, πείθει ὅτι ἡ καταστροφή τῶν Σοδόμων ὀφείλεται στό πάθος τῆς ὁμοφυλοφιλίας. Ἄς δοῦμε ἀπό κοντά τή διήγηση : Ὁ Λώτ φιλοξένησε στό σπίτι του δύο νέους μή γνωρίζοντας ὅτι ἐπρόκειτο γιά ἀγγέλους.  Ἀφοῦ τούς παρέθεσε δεῖπνο, πρίν κοιμηθοῦν «ὅλοι οἱ Σοδομῖτες ἄνδρες τῆς πόλεως ἀπό τόν πιό νέο ὡς τόν γεροντότερο περικύκλωσαν τό σπίτι του Λώτ καί  τοῦ φώναζαν: ʺΠοῦ εἶναι οἱ ἄνδρες πού μπῆκαν στό σπίτι σου τή νύχτα; Βγάλε τους ἔξω γιά νά βρεθοῦμε ἐρωτικά μαζί τουςʺ.  Ὁ Λώτ βγῆκε στό πλατύσκαλο, ἔκλεισε πίσω του τήν πόρτα καί τούς λέει: 

ʺἈδελφοί μου, μή κάνετε τέτοιο πονηρό πράγμα.  Ἔχω δύο θυγατέρες πού δέν γνώρισαν ἄνδρα. Θά τίς φέρω ἔξω κι ἐσεῖς κάνετε ὅ,τι σᾶς ἀρέσει μαζί τους.  Μόνο μήν κάνετε κακό σ΄αὐτούς τούς ἄνδρες πού μπῆκαν κάτω ἀπό τή σκέπη τοῦ σπιτιοῦ μουʺ. Τοῦ λένε ἐκεῖνοι : ʺ Φύγε ἀπό κεῖ.  Ἦρθες ἐδῶ ξένος καί θέλεις νά μᾶς κάνεις τόν κριτή; Τώρα θά πάθεις χειρότερα ἀπ΄αὐτούςʺ.  Ἄρχισαν λοιπόν νά κακομεταχειρίζονται τόν Λώτ καί πλησίασαν γιά νά σπάσουν τήν πόρτα.    Τότε οἱ ἄνδρες [οἱ Ἄγγελοι] ἅπλωσαν τά χέρια τους, τράβηξαν μέσα στό σπίτι τόν Λώτ κι ἔκλεισαν τήν πόρτα.  Κι αὐτούς πού ἦσαν ἔξω ἀπό τήν πόρτα, ὅλους μικρούς καί μεγάλους τούς ἔπληξαν μέ τύφλωση ὥστε ἀπόκαμαν ψάχνοντας νά βροῦν τήν πόρτα. Εἶπαν δέ οἱ ἄγγελοι στόν Λώτ : ʺἜχεις ἐδῶ γαμπρούς, γιούς ἤ θυγατέρες; Ἤ μήπως ὑπάρχει κάποιος ἄλλος δικός σου στήν πόλη;  Βγάλε τους ἔξω ἀπ΄ αὐτόν τόν τόπο. Θά τόν καταστρέψουμε γιατί ἡ κατακραυγή ἐναντίον τους ὑψώθηκε πρός τόν Κύριο, ὁ ὁποῖος μᾶς ἀπέστειλε νά καταστρέψουμε τελείως αὐτή τήν πόλη».

Τούς ἀγγέλους τελικά ἀκολούθησαν ὁ Λώτ, ἡ σύζυγός του καί οἱ δύο θυγατέρες του. Κρατώντας  τους οἱ ἄγγελοι ἀπό τό χέρι τούς ὁδήγησαν μακριά ἀπό τήν πόλη.  Μόλις ἔφθασαν στή Σηγώρ ὁ «Κύριος ἔβρεξε στά Σόδομα καί τά Γόμμορα θειάφι καί φωτιά ἀπό τόν οὐρανό καί κατέστρεψε ἐκεῖνες τίς πόλεις, τίς περιοχές γύρω ἀπό αὐτές καί ὅσους κατοικοῦσαν ἐκεῖ καί ὅλα ὅσα φύτρωναν στή γῆ ἐκείνη».

Ἀπό μόνη της ἡ διήγηση μᾶς δείχνει ὅτι ἀμέσως μετά τήν ἀναίσχυντη προσπάθεια τῶν Σοδομιτῶν νά συνευρεθοῦν μέ τούς ἀγγέλους  ἀκολούθησε ἡ τιμωρητική καταστροφή τῆς πόλεώς τους καί τῶν ἄλλων πόλεων πού ἔπασχαν ἀπό τή σοδομιτική μανία. Γιά νά καταλήξει κάποιος σέ ἄλλο συμπέρασμα, πρέπει νά διακόψει βίαια τό εἱρμό τῆς διηγήσεως στό σημεῖο πού οἱ ἄγγελοι  σύρουν μέσα τόν Λώτ καί τυφλώνουν τούς Σοδομίτες, νά δεῖ τή συνέχεια τῆς διηγήσεως ὡςμή  συνέχεια, καί νά ἀρχίσει νά διερωτᾶται, ποιά ἦταν ἡ αἰτία πού ἔπεσε φωτιά καί θειάφι στά Σοδομα. Καί τέλος νά πεῖ : « Ἄ, κατάλαβα!  Τούς ἔκαψε ὁ Θεός γιατί ἦσαν ἀφιλόξενοι». Ἄτοπο, ἀδύνατο καί ἀνόητο εἶναι νά σκεφθεῖ κάποιος ἔτσι.

Ἀρκετά ὡς ἐδῶ.  Θά ἐπανέλθουμε σέ ἄλλο κείμενό μας μέ μαρτυρίες τῆς Κ. Διαθήκης ...

ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΟΡΘΡΟ

το είδαμε:εδώ

Οἱ παραστάσεις μᾶς τέλειωσαν! Ποτέ πάλι στήν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ... ἤ ... τό ἐπικίνδυνο μονοπάτι τῶν μεταρρυθμιστῶν τῆς Θ. Λατρείας.

Οἱ παραστάσεις μᾶς τέλειωσαν!

Ποτέ πάλι στήν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ... ἤ ...

τό ἐπικίνδυνο μονοπάτι

τῶν μεταρρυθμιστῶν τῆς Θ. Λατρείας.

Πρωτοπρεσβυτέρου Ἰωάννου Φωτοπούλου

   Ὅσοι συχνάζουμε στήν ἐκκλησία μιμούμενοι τό κατά δύναμιν ὅλες τίς γενεές τῶν πρό ἡμῶν χριστιανῶν, πολιτευόμαστε «προσκαρτεροῦντες τῇ διδαχῇ τῶν ἀποστόλων [καί τῶν ἁγίων Πατέρων] καί τῇ κοινωνίᾳ καί τῇ κλάσει τοῦ ἄρτου καί ταῖς προσευχαῖς»(Πράξ. β΄, 42). Εἴμαστε δοσμένοι, ἀφοσιωμένοι («προσκαρτεροῦντες») ὄχι σέ ὁποιεσδήποτε προσευχές, ἀλλά στίς προσευχές, στή λατρεία πού μᾶς παρέδωσαν οἱ Ἀπόστολοι καί οἱ Ἅγιοι Πατέρες.

Γράφει ὁ ἅγιος Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος : «Οἱ ἅγιοι πού τηρώντας τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ ἔρχονται ἀπό γενιά σέ γενιά  μετά τούς προηγουμένους ἁγίους, προσκολλῶνται σ΄αὐτούς καί ὅμοια μ΄αὐτούς ἐλλάμπονται, λαμβάνοντας κατά μέθεξιν τήν χάρη τοῦ Θεοῦ. Ἔτσι γίνονται σάν μιά χρυσῆ ἁλυσίδα.  Καθένας τους εἶναι ἕνας κρῖκος καί καθένας χωριστά μέ τόν προηγούμενό του συνδέεται μέ τήν πίστη, τά ἔργα καί τήν ἀγάπη, ὥστε νά ἀποτελοῦν μία σειρά  ἑνωμένη μέ τόν ἕνα Θεό πού δέν μπορεῖ εὔκολα νά σπάσει»[1].

Αὐτή εἶναι ἡ ζωή ἡμῶν τῶν ὀρθοδόξων. Λατρεύουμε τόν Χριστό μας, τιμοῦμε τήν Παναγία  καί τούς ἁγίους μας, ὅπως οἱ σαρκικοί καί οἱ πνευματικοί  Πατέρες μας.  Μιά ἀδιάσπαστη συνέχεια Χριστιανῶν, μιά χρυσῆ ἁλυσίδα Πατέρων, μία λατρεία παραδιδομένη ἀπό γενεά σέ γενεά σεβαστή ἀπό ὅλους.   Ἔτσι ἦσαν γιά ὅλους τά πράγματα μέχρι πρίν 50 περίπου χρόνια, ὅταν κάποιοι θεολόγοι καί κληρικοί ἀμφισβήτησαν αὐτή τή συνέχεια καί ἀποφάσισαν νά ἀρχίσουν τίς «διορθώσεις», δηλ. ἐμβαλωματικές, κακάσχημες καί κακότροπες παρεμβάσεις στό σῶμα τῆς Θείας Λατρείας.  Ἄρχισαν μέ τήν προσπάθεια καταργήσεως τῶν μυστικῶν εὐχῶν τῆς θείας λειτουργίας, τῆς ἐξωτερικῆς ἱερατικῆς ἐνδυμασίας συνέχισαν σέ προσπάθεια καταργήσεως τοῦ τέμπλου, στήν ἐπιβολή τῆς τετραφωνίας πού εἶχε ξεκινήσει ἀπό τόν 19^ο αἰῶνα, ἀλλά καί προχώρησαν σέ ἄξιες καγχασμοῦ καί γέλωτος μεταφράσεις τῶν ἁγίων Γραφῶν καί τῶν λειτουργικῶν κειμένων.  Πάντοτε ὅμως ὑπάρχουν τά χειρότερα.  Ἐκθεμελίωση τῶν πάντων. Ἐκ βάθρων «ἀνανέωση».  Στό προηγούμενο ἐκκλησιαστικό καθεστώς ὑπῆρχε πρόθεση νά γραφοῦν ὕμνοι ἐκκλησιαστικοί στή δημοτική.  Νά καί ἀπόσπασμα σχετικῆς ἀνακοινώσεως πού ἀναγνώσθηκε στούς ναούς στίς 19 Σεπτεμβρίου 2004 :

«Ἴσως ἡ μελλοντική παραγωγή νέων ὕμνων σέ προσιτότερο ἰδίωμα, χωρίς νά ἀντικατασταθοῦν οἱ ἐν χρήσει σήμερα, θά μποροῦσε νά ἐπιλύσει ἐν μέρει τό πρόβλημα τοῦτο [δηλ. τῆς κατανοήσεως τῶν ψαλλομένων].  Καί ἔχουν γίνει πρός τήν κατεύθυνση αὐτή σχετικοί πειραματισμοί ἀπό ἐγκρίτους κληρικούς καί λαϊκούς χωρίς νά ἔχουν τύχει τῆς ἐπίσημης ἔγκρισης τῆς Ἱερᾶς Συνόδου

Εὐτυχῶς ἀπό τέτοιες ἀθλιότητες μᾶς γλύτωσε ὁ Θεός διά εἰδικῆς ἀποφάσεως τῆς Ἱ. Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας μας καί διά τῆς «ἐπιστυπτικῆς» ράβδου τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Νικοπόλεως κ. Χρυσοστόμου. Μᾶς λύτρωσε ἀπό τούς πειραματισμούς τῶν εὐτελῶν μεταφράσεων τῆς Θ. Λειτουργίας, τῶν Εὐχῶν τῆς Γονυκλισίας καί τῶν Θεοφανίων καί τῶν λοιπῶν Ἀκολουθιῶν.

Τό ...ἐνοχλητικό Βυζάντιο ὑπεύθυνο γιά μιά «προδομένη ἐκκλησιολογία».

Καί ὅμως τό ὄνειρο τῆς «ἀνανεώσεως» δέν ἔπαυσε νά κάνει ἀνήσυχο τόν ὕπνο τῶν ἐκσυγχρονιστῶν τῆς θείας λατρείας. «Οὐκ ἐᾶ με καθεύδειν τό τῆς Ἱ. Παραδόσεως τρόπαιον», λένε, κατά κάποιον τρόπο.

Ἀπόδειξη τῶν ἀνωτέρω ἀποτελεῖ τό κείμενο τοῦ π. Βασιλείου Θερμοῦ «Ἡ παράσταση τελείωσε! Τοῦ χρόνου πάλι!»  πού ἀναρτήθηκε στό Amen.gr στίς 28 Ὀκτωβρίου 2014.   Πρόκειται γιά μιά «Ἱερεμιάδα» θρήνων γιά τή...χαμένη ἀθωότητα τῆς λατρείας.  Μέ ἀφορμή τήν τελεσθεῖσα λίγες μέρες πρό τοῦ δημοσιεύματος τοῦ π. Βασιλείου, τήν 23^η Ὀκτωβρίου, σέ κάποιους ναούς Θ. Λειτουργία τοῦ Ἁγ. Ἰακώβου τοῦ Ἀδελφοθέου ἐπιτίθεται στή σημερινή λατρεία. Στή Θ. Λειτουργία τοῦ Ἁγ. Ἰακώβου, λέει, οἱ ἐπίσκοποι λειτουργοῦν μόνο «μέ φαιλόνιο καί μίτρα, χωρίς τόν ἀνιστόρητο σάκο καί τήν ἀντιαισθητική μίτρα» καί κατά τή διάρκειά της «ἀκοῦμε ἄφθονες ἱερατικές εὐχές καί λίγα σύντομα ψαλτικά».  Ὅλα αὐτά, κατά τόν π. Βασίλειο εἶναι «συνήθεια ἀναβίωσης αὐτοῦ τοῦ ἀρχαϊκοῦ λατρευτικοῦ τύπου»[2] .

Μετά ὅμως τήν ἀπόλαυση πού ἔνιωσε μέ τήν «ἀναβίωση τοῦ ἀρχαϊκοῦ λειτουργικοῦ τύπου» μελαγχολεῖ καί θρηνεῖ γιατί πάλι, λέει, «ἀπό τήν ἑπομένη τά κεφάλια μέσα».  Ὑποφέρει ἀπό «τήν αὐτοκρατορική ἔνδυση» τῶν ἐπισκόπων, τή μυστικότητα τῶν εὐχῶν καί τά ἀργά μέλη καί ἄλλες «ἀντιλειτουργικές καί ἀντιεκκλησιαστικές συνήθειες». Τόν καταπιέζει τό ἱερό εἰκονοστάσιο, τό τέμπλο, τό ὁποῖο, ἄν καί κοσμεῖται μέ τίς ἅγιες εἰκόνες τοῦ Κυρίου, τῆς Θεοτόκου καί τῶν ἁγίων, νιώθει πώς τόν χωρίζει ἀπό τόν λαό. Τόν ἐνοχλεῖ ἡ ἔλλειψη τῆς συμψαλμωδίας- συνήθως κυριῶν πού μέ τά...φρεναρίσματά τους σοῦ τρυποῦν τ’αὐτιά καί σοῦ χαλοῦν τήν ἀπαραίτητη γιά προσευχή ἡσυχία.  Ὅλα ἐνοχλοῦν τόν π. Βασίλειο καί προσπαθεῖ μέ συνεχεῖς παρεμβάσεις του νά πείσει ὅλους τούς πιστούς ὅτι πρέπει κι αὐτοί νά ἐνοχλοῦνται!

Τήν ἀποστροφή καί τήν περιφρόνησή του πρός τήν καθιερωμένη λατρεία μας ὁ π. Βασίλειος τήν ἐπιδεικνύει διαρκῶς μέ στόχο ἴσως νά κρατᾶ τίς καινοτόμες ἰδέες του στήν ἐπικαιρότητα ἐν ἀναμονῇ καταλλήλου κλίματος πού θά εὐνοήσει τήν ἀνατροπή τῆς παραδοσιακῆς ὀρθοδόξου λατρείας.  Ὅμως τό διαφορετικό πού κομίζει μέ τό κείμενο αὐτό εἶναι ἡ μομφή ὅτι ἡ Θεία λατρεία εἶναι ὑπεύθυνη γιά «μιά προδομένη ἐκκλησιολογία». Καί προσπαθεῖ νά τεκμηριώσει τή θεωρία του αὐτή γράφοντας ὅτι «οἱ ἐν χρήσει λειτουργίες(Χρυσοστόμου, Βασιλείου)...κατά τούς ἑπόμενους αἰῶνες[μετά τόν 7^ο αἰῶνα] ...ὑπέστησαν τέτοια παθήματα ὥστε μεταβλήθηκαν  τελικά (στή συνείδηση τῶν περισσοτέρων ἐννοῶ) σέ ἕνα σύνολο εὐλαβῶν πράξεων, τό ὁποῖο κάποια ἀπόμακρη σχέση μόνο διατηρεῖ μέ τό ἀρχικό  μεγαλειῶδες δημιούργημα».  Τί ἐννοεῖ μέ ὅσα λέγει ὁ π. Βασίλειος ;  Ἐννοεῖ ὅτι τελώντας σήμερα τή Θ. Λειτουργία εἴτε τοῦ ἱεροῦ Χρυσοστόμου εἴτε τοῦ Μ. Βασιλείου δέν καλλιεργοῦμε καί δέν κάνουμε συνειδητή  ἕνας ἕκαστος τήν θεόσδοτη ἰδιότητα τοῦ μέλους τῆς Ἐκκλησίας, οὔτε ἔχουμε τήν αἴσθηση ὅτι ὅλοι μαζί  ἀποτελοῦμε τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ.  Καί γι΄ αὐτό φταίει τό Τέμπλο, οἱ ἀρχαιοπαράδοτες μυστικές εὐχές, ἡ ἑλληνική ἐκκλησιαστική γλῶσσα, ἡ βυζαντινή μουσική σέ ὅλες τίς ἐκφάνσεις της ψαλλομένη ἀπό τούς χορούς τῶν ψαλτῶν, ἀκόμη καί ὁ σάκκος καί ἡ μίτρα τῶν ἀρχιερέων! Ζητεῖ λοιπόν «μιά ἐμπράγματη ἐκκλησιολογία», τήν ὁποία, φρονῶ, θά ἔβρισκε ἀκόπως σέ μιά παρασυναγωγή προτεσταντῶν  :  Ὄχι τέμπλα, ἀλλά γλῶσσα τῆς καθημερινότητος, μουσική εὔκολη, ὕμνοι ευχάριστοι πού τραγουδιοῦνται ἀπ΄ ὅλους μαζί τούς παρευρισκομένους. Ἀληθινή συμμετοχή! Στά πλαίσια αὐτῆς τῆς «ἐμπράγματης ἐκκλησιολογίας» ὁ π. Βασίλειος  ὀνειρεύεται μιά ἄλλη, καινούργια λειτουργία.

Ἀπόπειρες γιά μιά ἐπιπόλαια  σκηνοθεσία.

Θά γυρίσω ἑνάμισυ χρόνο πίσω καί στό ὄργανο κάθε προτεινόμενης ἀνατροπῆς στό χῶρο τῆς Ἐκκλησίας καί τής θεολογίας Της, τό περιοδικό ΣΥΝΑΞΗ. Μᾶς πείθει γιά τόν ἀνατρεπτικό του χαρακτήρα ὁ ἀνεικονικός χαρακτήρας τοῦ περιοδικοῦ. Δεῖτε καί τό κουλτουριάρικο ἐξώφυλλο τοῦ τεύχους 126 (Ἀπρίλιος-Ἰούνιος 2013).  Μιά ἐκκλησία παραμορφωμένη, χωρίς σταυρούς καί μέ μιά οὐρά( ;) πάνω στό καμπαναριό!

 Στό τεῦχος αὐτό ὁ π. Βασίλειος δημοσιεύει μιά ἐπαινετική βιβλιοκρισία γιά μιά καινούργια ( ! ) λειτουργία πού προτείνει ὁ κ. Χρῆστος Γιανναρᾶς καί τήν ὀνομάζει «Ἐκκλησιαστική Εὐχαριστία ὡς αἰτούμενο ἐπικαιρικῆς μεταγραφῆς»(Ἐκδόσεις Δόμος, Ἀθήνα 2012). Πρόκειται γιά ἕνα αὐθαίρετο καί συγκεχυμένο κατασκεύασμα πού ἀποτελεῖ ἀπό πλευρᾶς γλώσσας μῖγμα δημοτικῆς, καθαρεύουσας καί ἀρχαίας ἑλληνικῆς∙ ἀπό πλευρᾶς περιεχομένου μῖγμα θεολογικοῦ καί φιλοσοφικοῦ προβληματισμοῦ∙ ἀπό πλευρᾶς νοοτροπίας μῖγμα μανιακῆς πρωτοτυπίας καί ἀντορθοδόξου αὐθαιρεσίας. Πρίν ἀναφερθῶ λεπτομερέστερα σ’ αὐτή τήν...τερατουργία θά καταγράψω τίς κρίσεις τοῦ π. Βασιλείου γι’ αὐτήν:

«... ἡ προσπάθεια [αὐτή] παρουσιάζει ἐνδιαφέρον, διότι κομίζει ἕναν ″ἀέρα„ φρεσκάδας. Ὁ πονήσας δέν δίνει τήν ἐντύπωση ὅτι αἰσθάνεται ὑποχρεωμένος νά λογοδοτεῖ σέ μιά ″θεωρία σχηματισμοῦ τῆς λατρείας„ καί νά ἀναχαιτίζει  τό γοργό του βῆμα.....Προχωρεῖ ὁρμητικά καί ἐνθουσιωδῶς στήν ἑπικαιρική μεταγραφή».  Θά συμφωνήσω ἐπ’ αὐτοῦ, ἀναμφίβολα τήν χρειαζόμαστε.  Καί ὄχι μόνο στή Λατρεία».  «Τά πρωτότυπα αὐτά διαβήματα προφανῶς ἐντάσσονται στή γενικώτερη ἀνανεωτική κίνηση πού παρατηρεῖται στή Λατρεία μας».

  «Στή δομή καί στό περιεχόμενό τους διαφαίνεται ἡ λαχτάρα τοῦ συγγραφέα νά ἀναζωπυρωθῆ ἡ λατρευτική συνείδηση καί νά ὑπηρετήσει τήν ἐξυγίανση τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ φρονήματος»

«...φρονῶ πώς οἱ ἐν λόγῳ ἀκολουθίες»- ὁ π. Β. Θερμός ἀναφέρεται καί στήν ἀκολουθία τοῦ Βαπτίσματος πού ἔχει συγγράψει ὁ κ. Γιανναρᾶς- «συνιστοῦν ἕνα μνημειῶδες βῆμα ἱστορικῆς σημασίας».

Τέλος γράφει ὅτι δέν θεωρεῖ «σκόπιμο νά τελεσθοῦν [οἱ ἀκολουθίες] ὡς ἔχουν» ἀλλά ἀποφαίνεται ὅτι «το σῶμα τῆς Ἐκκλησίας...ἔχει χρέος νά ἀγκαλιάσει ὅλες τίς ἀνανεωτικές προτάσεις πού κατά καιρούς κατατίθενται, χωρίς φόβο καί πάθος, νά τίς συζητήσει...νά τίς βελτιώσει καί νά τίς δοκιμάσει στήν πράξη...»

Ἐκ τῶν ἀνωτέρω ἀντιλαμβάνεται ὁ καθένας ὅτι ὁ π. Βασίλειος ἀντιμετωπίζει τή Θ. Λατρεία μέ τρόπο ἐπιφανειακό καί συναισθηματικό.  Ζητεὶ μιά «ἀνανέωση» τῆς Λατρείας πού θά διαπνέεται ἀπό ἕνα «ἀέρα φρεσκάδας», ὅπου οἱ ἀνανεωτές χωρίς σεβασμό σέ κανόνες καί ἱστορία θά ἐνεργοῦν «ὁρμητικά καί ἐνθουσιωδῶς», καί θά διακατέχονται ἀπό μιά «λαχτάρα γιά νά ἀναζωπυρωθῆ ἡ λατρευτική συνείδηση».

Ἡ θεία λειτουργία μετατρέπεται σύμφωνα μέ τή μονομανία τῆς «ἀνανεώσεως» σέ μιά παράσταση, ἡ ὁποία, ὑποτίθεται, σκοπεύει στό «νά ὑπηρετηθῆ ἡ ἀλήθεια καί ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ μέ τρόπο πού προσιδιάζει στό σύγχρονο ἄνθρωπο». Γιά νά εἶναι ὅμως ἐπιτυχημένη ἡ παράσταση αὐτή ἀπαιτεῖται ἡ κατάλληλη σκηνοθεσία.  Καί ὅπως κάνει ἀκριβῶς ἕνας σωστός σκηνοθέτης ἔτσι πρέπει, σύμφωνα μέ τή λογική τοῦ π. Βασιλείου, νά κάνει καί τό σῶμα τῆς Ἐκκλησίας.  Θά πρέπει κληρικοί καί θεολόγοι νά ἀγκαλιάζουν ὅλες τίς ἀνανεωτικές προτάσεις. Ἀνάμεσα σ’ αὐτές δέν εἶναι μόνο ἡ «στοχαστική» λειτουργία τοῦ κ. Γιανναρᾶ. Εἶναι καί ἡ ἀρχαιόπληκτη «λειτουργία» τοῦ, κατά δήλωσή του, παπα-Κώστα Μπέη πού τήν «ἔπαιξε» πρίν χρόνια στό Ἀρσάκειο. Ἐπρόκειτο γιά ἕνα ἀλλαλούμ δεήσεων καί εὐχῶν. Τό χειρότερο ἦταν ἡ παρεμβολή μέσα στήν εὐχή τῆς ἁγίας ἀναφορᾶς καί σέ ἄλλα σημεῖα ἀποσπασμάτων ἀπό τόν Ὅμηρο καί τούς προσωκρατικούς φιλοσόφους!  

Ὅλες αὐτές τίς προτάσεις, τίς «λειτουργίες» θά πρέπει, λέει ὁ π. Β. Θερμός, κληρικοί καί θεολόγοι νά τίς συζητοῦν, νά τίς βελτιώνουν καί «νά τίς δοκιμάζουν στήν πράξη» δηλ. νά τίς παίζουν  σάν θεατρικές παραστάσεις...(πῶς ἀλλιῶς θά γίνουν οἱ δοκιμές;) νά τίς κουβεντιάζουν, νά τίς κριτικάρουν, νά τίς διορθώνουν καί κάποτε νά καταλήγουν στήν καλλίτερη σκηνοθεσία!  Καί ὅλα αὐτά βέβαια στήν...καμπούρα μας.

Πρόκειται γιά τήν ἰδέα ἑνός ἀνοσίου πειραματισμοῦ, χωρίς αἴσθηση τῆς ἀξίας πού ἔχει ἡ Παράδοση τῆς Ἐκκλησίας καί τῶν Ἁγίων, χωρίς συνείδηση τοῦ περιεχομένου καί τοῦ νοήματος τῆς Θ. Λειτουργίας, χωρίς τήν παραμικρή ὑποψία γιά τά τελούμενα Φρικτά Μυστήρια καί χωρίς σεβασμό στήν εὐσέβεια καί τή θέση τῶν προσευχομένων πιστῶν. 

Ἡ ἀρχαία μορφή τῆς Λειτουργίας καί ἡ ἀτομοκεντρική ἀπόπειρα «διορθώσεώς» της.

Οἱ ἐπίδοξοι μεταρρυθμιστές τῆς ὀρθοδόξου λατρείας νομίζουν ὅτι μπορεῖ ὁ καθένας, ὅπως γίνεται στή Δύση μέ τίς μουσικές «λειτουργίες», νά συνθέτει καί μιά δική του λειτουργία κατά τήν ἔμπνευσή του. Ἐγώ πάλι νόμιζα ὅτι ὅλοι οἱ ὀρθόδοξοι εἴχαμε τή συνείδηση καί τήν πνευματική αἴσθηση ὅτι ἡ Θ. Λειτουργία εἶναι τό ἔργο τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ ∙ τό κατ΄ ἐξοχήν ἔργο του, διά τοῦ ὁποίου ἀναφέρεται στόν Θεό καί ἀναφέρει καί ὅλη τή ζωή του μετ΄εὐχαριστίας προσδοκώντας «ὅπως Κύριος ὁ Θεός ἀντικαταπέμψῃ ἡμῖν τήν θείαν Χάριν καί τήνΔΩΡΕΆΝτοῦ ἁγίου Πνεύματος». Μοναδική ἔκφραση  τοῦ ἔργου αὐτοῦ εἶναι ἡ διαμορφωμένη ἀπό τό λαό τοῦ Θεοῦ Θ. Λειτουργία στίς τρεῖς ἐκδοχές της, στίς θεῖες λειτουργίες τοῦ Ἰακώβου τοῦ Ἀδελφοθέου, τοῦ Μ. Βασιλείου καί τοῦ ἱεροῦ Χρυσοστόμου.

Ὅτι εἶναι ἔργο τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ ἡ θεία Λειτουργία φαίνεται ἀπό τό γεγονός ὅτι ἡ πρώτη της μορφή καί ἡ ἐξέλιξή της μέχρι τήν τελική της διαμόρφωση χάνεται στά πρῶτα χριστιανικά χρόνια. Πολλές ἀπό τίς εὐχές προέρχονται ἀπό τό χέρι τῶν ἀδελφοθέου Ἰακώβου καί τῶν Μ. Βασιλείου καί Ἰω. Χρυσοστόμου, ἀλλά πολλά ἄλλα στοιχεῖα βρίσκονται στήν τελούμενη θεία λατρεία τῶν δύο πρώτων αἰώνων. Ὁ Ἱππόλυτος (170-235 μ.Χ), ἀναφέρει καί τόν αρχαιότατο διάλογο μεταξύ τοῦ Ἱερέως καί τῶν πιστῶν , ὁ ὁποῖος καί σήμερα, μετά 18 (!) αἰῶνες, μέ μικρές παραλλαγές, λαμβάνει χώρα μεταξύ τοῦ ἱερέως καί τῶν ψαλτῶν, οἱ ὁποῖοι σύμφωνα μέ τούς ἱ. Κανόνες ἐκφράζουν τό πλήρωμα τῶν πιστῶν :

«Ὁ Κύριος μεθ΄ ὑμῶν». – «Καί μετά τοῦ πνεύματός σου». – «Ἄνω τάς καρδίας». –  «Ἔχομεν πρός τόν Κύριον». – «Εὐχαριστήσωμεν τῷ Κυρίῳ». – «Ἄξιον καί δίκαιον».

Ἔτσι, δέν γνωρίζουμε μέ ἀκρίβεια ποιά ἤ ποιές ἀποστολικές ἤ ἱερατικές  γραφίδες  συνέθεσαν τό πλαίσιο ἤ τό περιεχόμενο τῆς Θ. Λειτουργίας. Γνωρίζουμε ὅμως ὅτι ἀβιάστως διαμορφώθηκε καί ἔγινε ἀποδεκτή ἡ Θ. Λειτουργία ἀπό τό λαό τοῦ Θεοῦ.  Ἐπιμέρους, τοπικές λειτουργίες σιγά-σιγά «ἠπράκτησαν» καί στό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ κυριάρχησαν οἱ γνωστές μας Λειτουργίες.

Μέ τή φιλοδοξία νά συνθέσουμε μιά «καινούργια» Λειτουργία φανερώνουμε τήν ἐγωϊστική μας διάθεση.  Δείχνουμε πρός κάθε κατεύθυνση ὅτι ἔχουμε κάτι ἀνικανοποίητο. Δέν ἔχουμε ὅμως τό κουράγιο νά ρίξουμε στόν ἑαυτό μας τό βάρος γιά τίς ἐλλείψεις μας καί ταπεινά νά ζητήσουμε τό ἔλεος τοῦ Χριστοῦ. Μεταθέτουμε ὅλα τά κακά στήν παραδεδομένη ἁγία Λατρεία μας. Τήν κατηγοροῦμε ὅτι εἶναι...μπαγιάτικη, ἀφοῦ ζητοῦμε «ἀέρα φρεσκάδας»,  τήν θεωροῦμε «συντηρητική», ὅτι ἔχει ὑποστεῖ πολλά «παθήματα». Τό χειρότερο εἶναι ὅτι διαχωρίζουμε τόν ἑαυτό μας ἀπό τήν ἐμπειρία τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ Σώματος. Τόν ἀναβιβάζουμε σέ ὑψηλότερη περιωπή, κρίνοντας καί κατακρίνοντας «ἀφ’ὑψηλοῦ» ὅ,τι κάνει καί βιώνει ὥς τώρα ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία. Μιά πλήρης προτεσταντική ἀλλοίωση τοῦ φρονήματός μας εἶναι τό ἀποτέλεσμα.  Μετά ἀρχίζει τό γενικό «ξήλωμα».  Ὄχι ράσα ὄχι τέμπλα, ὄχι ἄσκηση. Ἐξομολόγηση μέ τή βοήθεια τῆς ἀντίχριστης «ψυχοθεραπείας» κ.ἄ.

Ἡ ἑωσφορική σκέψη καί μόνο («θήσω τόν θρόνον» τοῦ ἐπηρμένου νοῦ μου «ὑπεράνω τῶν νεφῶν» τῆς προχεομένης ἀπό τήν ἁγία Λατρεία χάριτος «ἔσομαι ὅμοιος» μέ τούς ἁγίους Πατέρες Βασίλειο καί Χρυσόστομο )πού χαρακτηρίζει τούς πειραματιστές τῶν λειτουργικῶν μας πραγμάτων θά ἔπρεπε νά μᾶς ἀποτρέψει νά εἰσέλθουμε στό περιεχόμενο τῆς μοντέρνας «Λειτουργίας» τοῦ κ. Γιανναρᾶ.  Ὅμως ἀξίζει ἡ προσπάθεια νά παρουσιάσουμε κάποια στοιχεῖα τοῦ θλιβεροῦ του πονήματος γιά νά δείξουμε σέ πόσο εὐτελῆ ἀποτελέσματα ὁδηγεῖ αὐτή ἡ ἀτομοκεντρική θεώρηση τῆς Θ. Λατρείας.

Ἡ  Βασιλεία.

Ὁ κ. Γιανναρᾶς ἀρχίζει τή «Λειτουργία» του μέ τή φράση:

«Εὐλογημένη ἡ Θεαρχική Τριάδα, ὁ Πατήρ, ὁ Ὑἱός καί τό Πνεῦμα, παρουσία καί προσδοκία, τώρα καί πάντοτε ἀχρόνως».

Παραλείπει τή λέξη «Βασιλεία».  Τί εἶναι ἡ Βασιλεία; Εἶναι ἡ ἄκτιστη δόξα τῆς Ἁγίας Τριάδος. Σ’αὐτή τή Δόξα, τήν Βασιλεία, μετέχουν δυνάμει καί καλοῦνται καί ἐνεργείᾳ νά μετάσχουν οἱ βαπτισμένοι όρθόδοξοι χριστιανοί τώρα καί στή μέλλουσα ζωή.  Εἴμαστε τέκνα τοῦ Θεοῦ καί γι’αὐτό κληρονόμοι Του μαζί μέ τόν Χριστό «συγκληρονόμοι»(Ρωμ. η΄, 17) ) τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ.  Αὐτή ἡ τιμή, αὐτή ἡ ἀπαντοχή πρέπει νά μᾶς συνέχει, νά μᾶς χαροποιεῖ, νά μᾶς ἐνθαρρύνει στόν πνευματικό μας ἀγῶνα. Ἐξ ἄλλου σκοπός τῆς Θ. Λειτουργίας κατά τόν ἱερό Νικόλαο Καβάσιλα εἶναι ἡ ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν καί ἡ κληρονομία τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν : «Τῆς ἁγίας τελετῆς τῶν ἱερῶν μυστηρίων...τέλος...τό τούς πιστούς ἁγιασθῆναι, δι’ αὐτῶν ἁμαρτιῶν ἄφεσιν καί βασιλείας οὐρανῶν κληρονομίαν καί τά τοιαῦτα λαβόντας»[3].

Στή λέξη καί τήν πραγματικότητα πού κρύβει ἡ λέξη Βασιλεία συγκλείεται ὅλο τό νόημα τῆς ζωῆς μας.  Τί κήρυττε ὁ Τίμιος Πρόδρομος; Τί κήρυττε ὁ Κύριος; «Ἤγγικε γάρ ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν»(Ματθ. γ΄2, δ΄17). Γιατί θά πρέπει νά τή διαγράψουμε;  Ἀναφέρει καί ὁ κ. Γιανναρᾶς σέ δύο σημεῖα τῆς ἰδιόρρυθμης «λειτουργίας» του τή λέξη Βασιλεία, ἐκεῖ πού ἡ Θεία Λειτουργία τοῦ ἱ. Χρυσοστόμου οὐδέν ἀναφέρει. Π.χ. μετά τήν μετάδοση τῆς Θ. Κοινωνίας ἀντί τῆς ἐκφωνήσεως «Σῶσον ὁ Θεός τόν λαόν σου καί εὐλόγησον τήν κληρονομίαν σου» γράφει ο κ. Γ. : «Σῶσε ὁ Θεός τόν λαό σου, ἐλθέτω ἡ βασιλεία σου»! 

Ἡ ἐπιθυμία, ἡ προσδοκία τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ εἶναι ἐμφανής σέ ὁλόκληρη τή Θ. Λειτουργία. α) στή Β΄ εὐχή τῶν πιστῶν : «καί τῆς ἐπουρανίου σου Βασιλείας ἀξιωθῆναι».  β)  στήν εὐχή τῆς ἁγίας Ἀναφορᾶς πρό τοῦ καθαγιασμοῦ : «ἕως οὗ εἰς τόν οὐρανόν ἀνήγαγες καί τήν  Β α σ ι λ ε ί αν  Σου ἐχαρίσω τήν μέλλουσαν».  γ) Κατά τόν καθαγιασμό ζητεῖ ὁ ἱερεύς τά Τίμια Δῶρα νά ἀποβοῦν «εἰς Β α σ ι λ ε ί α ς  οὐρανῶν πλήρωμα».  δ) Μετά τόν καθαγιασμό πρό τοῦ «Πάτερ ἡμῶν»  πρό τῆς Θείας Μεταλήψεως δέεται νά γίνει αὐτή «εἰς  Β α σ ι λ ε ί α ς  οὐρανῶν κληρονομίαν».

Θά πρέπει τάχα αὐτή τήν πρωτεύουσα θέση πού ἔχει ἡ φράση Βασιλεία τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος  στή Θεία Λειτουργία καί στή ζωή τῆς Ἐκκλησίας καί ἡ ὁποία ἐκφράζει ἁπλᾶ καί ἄμεσα τή θέση τῶν πιστῶν ὡς «βασιλείου ἱερατεύματος» καί διατρανώνει τά βασιλικά κληρονομικά προνόμιά τους νά τήν ἀντικαταστήσουμε μέ ἄλλη φράση πού πρέπει νά ψάχνεις, νά...στοχάζεσαι τό περιεχόμενό της;

Ἡ Θεοτόκος καί ἀειπάρθενος Μαρία.

Μέ τό ἐπίθετο «ἀειπάρθενος» κοσμεῖται ἡ Θεοτόκος γενικά, ἀλλά καί στή Θ. Λειτουργία, συχνότατα. Ὁ ὅρος αὐτός σημαίνει ὅτι ἡ Θεοτόκος καί μετά τή γέννηση τοῦ Χριστοῦ ἔμεινε Παρθένος. Ὅπου γίνεται στή «Λειτουργία» τοῦ κ. Γ.  λόγος γιά τήν Παναγία ἐπιμελῶς ἀποφεύγεται ὁ θεολογικός της χαρακτηρισμός «ἀειπάρθενος»... Γράφει π.χ. ὁ κ. Γιανναρᾶς : «Τῆς Παναγίας μητέρας σου, Χριστέ τήν κενωτική ἀγάπη μνημονεύοντας...»(σ. 10) ἤ «Ξεχωριστά καί πρώτιστα σέ κοινωνία καί ὁμοτροπία  μέ τήν Θεοτόκο Μαρία» ἤ «Νενίκηνται τῆς φύσεως οἱ ὅροι ἐν σοί Θεοτόκε ἁγνή...(σ. 27) κλπ.  Νά μή θεωρηθεῖ αὐτή ἡ παράλειψη τυχαία. Ὁ κ. Γιανναρᾶς ἔχει διαφορετική πίστη ἀπό τήν πίστη τῆς Ἐκκλησίας·  ἀποστρέφεται ἤ τουλάχιστον ὑποτιμᾶ τήν ἀειπαρθενία τῆς Θεοτόκου.  Ἰδού τί γράφει σχετικῶς :Ὅτι ἡ λειτουργία τῆς μητρότη­τας συνιστᾶ ἀκαθαρσία βεβαιώνε­ται...καί στίς ἐπίμονες ἐπαναλήψεις τῆς ἐκκλησιαστικής ὑμνολογίας ὅτι ἡ Παναγία Θεοτό­κος ἔμεινε καί μετά τόκον Παρθέ­νος, ὅτι εἶναι ἀειπάρθενος, ὅτι ὁ τό­κος (τοκετός) οὐκ ἐλυμήνατο τάς κλεῖς τῆς Παρθένου, δέν κατέλυσε τη σωματική (ἀνατομική) της παρθενία. Ὁ ψυχολογικὰ ὑγιὴς Χριστιανὸς κατανοεῖ ὅτι ἡ σάρκωση-γέννηση τοῦ Υἱοῦ καὶ Λόγου τοῦ Θεοῦ Πατρὸς ἀπὸ μητέρα παρθένο φανερώνει νίκη-ἐλευθερία ἀπὸ τοὺς ὅρους τῆς φύσης ..... Ὅμως δὲν καταλαβαίνει τὶ ἀκριβῶς προσθέτει σὲ αὐτὸ τὸ θαῦμα (...ὁ ἀχώρητος παντὶ νὰ χωρεῖται ἐν γαστρί)... τὶ μεγαλειωδέστερο ἐξασφαλίζει ἡ διατήρηση τῆς ἀνατομικῆς παρθενίας τῆς Θεοτόκου καὶ μετὰ τὸν τοκετό» (Ἐνάντια στή Θρησκεία σ. 200).  Ἐξ αἰτίας τῆς κακοδοξίας του αὐτῆς ὁ κ. Γιανναρᾶς στή «Λειτουργία» του διορθώνει τίς «ἐπίμονες ἐπαναλήψεις» τῆς Ἐκκλησίας (Τῆς Παναγίας ἀχράντου ὑπερευλογημένης ἐνδόξου δεσποίνης Ἡμῶν θεοτόκου καί ἀειπαρθένου Μαρίας...») ἀποφεύγοντας συστηματικά τήν τιμητική προσφώνηση «ἀειπάρθενος».

Ἡ ἄφεσις ἁμαρτιῶν.

Γνωρίζουμε πώς ὁ Χριστός «ἐσκήνωσεν ἐν ἡμῖν»  γιά  νά μᾶς καθαρίσει ἀπό τόν μολυσμό «σαρκός καί πνεύματος» καί ἔτσι νά μᾶς ἐνώσει μαζί Του χορηγώντας μας Αὐτός ἡ Αὐτοζωή,  τήν αἰώνια Ζωή.  Μετά τό θεῖο Βάπτισμα, μετά τή μετάνοια καί ἐξομολόγηση ἡ ἄφεσις προσφέρεται ἐξαιρέτως μέ τή μετοχή στά Ἄχραντα Μυστήρια. Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος εἶπε : «Λάβετε φάγετε τοῦτο ἐστί τό σῶμα μου...πίετε ἐξ αὐτοῦ πάντες τοῦτο γάρ ἐστί τό αἷμά μου τό τῆς καινῆς διαθήκης τό περί πολλῶν ἐκχυνόμενον εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν».  Καί μέσα στή Θ. Λειτουργία ἀκοῦμε συνεχεῖς αἰτήσεις γιά ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν μας :

«Συγχώρησον ἡμῖν πᾶν πλημμέλημα ἑκούσιόν τε καί ἀκούσιον» (Εὐχή τοῦ τρισαγίου Ὕμνου). «Ἔτι δεόμεθα ὑπέρ ἐλέους ζωῆς εἰρήνης...συγχωρήσεως καί ἀφέσεως τῶν ἁμαρτιῶν(μεγάλη Ἐκτενής)  «ὅπως...καθαρίσῃς ἡμῶν τάς ψυχάς καί τά σώματα ἀπό παντός μολυσμοῦ σαρκός καί πνεύματος»(Εὐχή Β΄τῶν πιστῶν)  «καθάρισόν μου τήν ψυχήν καί τήν καρδίαν ἀπό συνειδήσεως πονηρᾶς» (Εὐχή τοῦ Χερουβικοῦ), «Συγγνώμην καί ἄφεσιν τῶν ἁμαρτιῶν καί τῶν πλημμελημάτων ἡμῶν» (Πληρωτικά), «προσενεγκεῖν σοι δῶρά τε καί θυσίας ὑπέρ τῶν ἡμετέρων ἁμαρτημάτων καί τῶν τοῦ λαοῦ ἀγνοημάτων»(Εὐχή τῆς προσκομιδῆς). Κατά τόν καθαγιασμό εὔχεται : ὥστε γενέσθαι ...εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν».  Πρό τῆς μεταλήψεως «Καταξίωσον ἡμᾶς μεταλαβεῖν εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν εἰς συγγώρησιν πλημμελημάτων».  Καί κατά τήν μετάληψιν «Μεταλαμβάνει ὁ δοῦλος τοῦ Θεοῦ εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν».

Ἔναντι ὅλων αὐτῶν τῶν αἰτημάτων μόνο βιαστικά καί ἐν παρόδῳ  ὁ κ. Γιανναρᾶς γράφει σέ μιά αὐτοσχέδια αἴτησή του : «Χάρισέ μας Χριστέ Ἰησοῦ, εἰρήνη, ὑγεία..συγχώρηση ἁμαρτιῶν, παθῶν, ἐλαττωμάτων...».. Πουθενά ἀλλοῦ δέν ἀναφέρει αἰτήματα γιά συγχώρηση ἁμαρτιῶν. Ἔχει διορθώσει καί τόν Χριστό!  Ἰδού : «Λάβετε, φάγετε∙ αὐτό εἶναι τό σῶμα μου, τό μελιζόμενο γιά σᾶς, δώρημα ζωῆς ἀπεριόριστης.....Πίετε ἐξ αὐτοῦ πάντες τοῦτο ἐστι τό αἷμα μου, τό περί πολλῶν ἐκχυνόμενον, σφραγίδα διαθήκης καινῆς ἀνάμεσα στόν Πλάστη καί τά λογικά του πλάσματα»!  Ἀντί γιά ἄφεση ἁμαρτιῶν ἔχει προβάλει τή δική του φιλοσοφία : «Παράβλεψε τίς ἑκούσιες καί ἀκούσιες διολισθήσεις μας στήν ὑπαρκτική ἀποτυχία» καί «Καθάρισον ἡμᾶς ἀπό πάσης ἐγωτικῆς ἀξιώσεως». Καταλαβαίνω ὅτι σ΄ὅλους μας, κατά τό δή λεγόμενον  «πέφτουν στενά τά μανίκια».  Εἶναι γεγονός ὅτι δυσκολευόμαστε νά ἀναγνωρίσουμε τίς ἁμαρτίες μας,  ἀλλά δέν θά διορθώσουμε τό Εὐαγγέλιο μέ ἀνόητες ἀμπελοφιλοσοφίες γιά νά ἀρέσουμε στόν κόσμο πού δέν θέλει οὔτε κἄν νά ἀκούει τή λέξη «ἁμαρτία».

Ὁ δοῦλος τοῦ Θεοῦ καί ἡ προσκύνηση τοῦ Χριστοῦ.

Μέσα στό ἴδιο πνεῦμα τοῦ συσχηματισμοῦ μέ τόν κόσμο κινούμενος ὁ κ. Γιανναρᾶς «διορθώνει» τόν τιμητικό τίτλο «δοῦλος τοῦ Θεοῦ» πού ἀπονέμει  ὁ ἱερεύς σέ κάθε προσερχόμενο στή Θεία Μετάληψη.  Ἀντί λοιπόν τοῦ «Μεταλαμβάνει ὁ δοῦλος τοῦ Θεοῦ (δεῖνα)» βάζει ὁ κ. Γ. στό στόμα τοῦ ἱερέως τά λόγια : «Μεταλαμβάνει ὁ ἠγαπημένος(ἡ ἠγαπημένη) τοῦ Θεοῦ(ὄνομα) σῶμα καί αἷμα Χριστοῦ.  Ἀμήν». Καί πρός Θεοῦ!  Ὄχι «εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν»!

Ὁ π. Βασίλειος Θερμός στή βιβλιοκρισία του, τήν ἀνόητη ἰδέα τοῦ «ηγαπημένου» τήν συγκαταλέγει «στά σημαντικά θετικά ἐπιτεύγματα» τοῦ κ. Γιανναρᾶ γιατί αὐτή ἡ...διόρθωση εἶναι, λέει, «ἀπόρροια μιᾶς θεολογικῆς μετακίνησης πού μετρᾶ πλέον δύο γενιές»(περ. Σύναξη τευχ. 126 σ. 104).  Δέν θέλω νά ἀσχοληθῶ μέ ἀνασκευή αὐτῆς τῆς ἀνοησίας.  Παραθέτω ἁπλῶς ἁγιογραφικά χωρία πού δείχνουν πῶς συνιστοῦν οἱ ἅγιοι Ἀπόστολοι τόν ἑαυτό τους ἀρχίζοντας τίς ἐπιστολές τους καί καυχώμενοι γιά τόν τίτλο  «δοῦλος» : «Παῦλος, δοῦλος Ἰησοῦ Χριστοῦ, κλητός Ἀπόστολος»(Ρωμ. 1, 1) «Παῦλος καί Τιμόθεος, δοῦλοι Ἰησοῦ Χριστοῦ»(Φιλ. 1,1). «Ἰάκωβος, Θεοῦ καί Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ δοῦλος»(Ἰακ. 1,1). «Συμεών Πέτρος, δοῦλος καί ἀπόστολος Ἰησοῦ Χριστοῦ» (Β΄Πέτρ α΄,1). «Ἰούδας Ἰησοῦ Χριστοῦ δοῦλος»(Ἰουδ.1). «Ἀποκάλυψις Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἥν ἔδωκεν αὐτῷ ὁ Θεός...ἀποστείλας διά τοῦ ἀγγέλου αὐτοῦ τῷ δούλῳ αὐτοῦ Ἰωάννῃ» (Ἀποκ. α΄, 1).  Ἄν νιώθουμε ὅτι εἴμαστε κάτι ...καλλίτερο ἤ ἀλλιώτικο ἀπό τούς ἀποστόλους ἴσως ἔχουμε κάποιο πρόβλημα!            

Αὐτό τό...δημοκρατικό, ἐλεύθερο πνεῦμα πού διαπνέει τήν τερατουργία τοῦ κ. Γιανναρᾶ τόν παρασύρει καί σέ ἄλλο ἀτόπημα, ἐξ ἴσου ἄξιο κλαυσίγελου. Ὄχι «Δεῦτε προσκυνήσωμεν καί προσπέσωμεν Χριστῷ». Πολύ δουλικό καί ἀναξιοπρεπές μᾶς πέφτει! Ὁ κ. Γιανναρᾶς τό «διορθώνει» ἔτσι : «Δεῦτε ἀνυμνήσωμεν καί ἀναμέλψωμεν Χριστῷ»!  Κάθε ἀναφορά σέ προσκύνηση πού ὑπάρχει στή Θ. Λειτουργία ( Π.χ. «Ὅτι πρέπει σοι πᾶσα δόξα τιμή καί προσκύνησις» (ἐκφώνηση) «...καί ὑπό πάσης ἐπουρανίου δυνάμεως προσκυνούμενος......καί τήν ὀφειλομένην σοι προσκύνησιν ...προσάγειν»[Εὐχή τοῦ Τρισαγίου Ὕμνου] παραλείπεται). Μά λησμονοῦμε ΠΟΙΟΝ προσκυνοῦμε; 

Ὁ  Τρισάγιος  Ὕμνος.

Ὁ Τρισάγιος Ὕμνος, πού ψάλλεται ἤδη στήν Ἐκκλησία ἀδιάκοπα ἀπό τούς πρώτους αἰῶνες τῆς ζωῆς της, στή «λειτουργία»τοῦ κ. Γιανναρᾶ ὑφίσταται σοβαρή κακοποίηση.  Νά ἡ μοντέρνα ἐκδοχή του : « Ἅγιος ὁ Θεός, ἅγιος φωτουργός, Ἅγιος ζωήδωρος(!), γενοῦ μεθ΄ ἡμῶν».  Αὐτό τό «ζωήδωρος» δέν τό βρῆκα πουθενά σέ λεξικό.  Εἶναι... ποιητικό δημιούργημα τοῦ κ. Γιανναρᾶ!

Οἱ Ἄγγελοι.

Δέν θά βρεῖς στή «Λειτουργία» τοῦ κ. Γ. ὅσο κι ἄν ψάξεις, τήν παρουσία καί τή συμμετοχή τῶν ἀσωμάτων, ἀγγελικῶν δυνάμεων στήν τέλεση τῆς φρικτῆς ἱερουργίας οὔτε αἴτημα γιά βοήθεια καί προστασία τῶν πιστῶν ἀπό τούς ἁγίους Ἀγγέλους. Τήν αἴτηση «Ἄγγελον εἰρηνικόν, φύλακα τῶν ψυχῶν καί τῶν σωμάτων ἡμῶν» ἀντικαθιστᾶ ἔτσι :  «Στεῖλε τήν ἀγάπη σου φύλακα τοῦ καθενός μας, ἀσπίδα ἀποτροπῆς παντός κακοῦ...». Οἱ ἄγγελοι ἀπουσιάζουν καί κατά τήν ὥρα τῆς ἀναγνώσεως τῶν ἰδιορρύθμων εὐχῶν πρό καί κατά τόν καθαγιασμό τῶν Τιμίων Δώρων.  Δέν θά τούς συναντήσουμε οὔτε στήν ἀπόλυση πού ἔφτιαξε ὁ κ. Γιανναρᾶς.

Ἡ «Ὕπαρξη»  καί τά παράγωγά της.

Στή «λειτουργία» τοῦ κ. Γιανναρᾶ πλεονάζει ἡ λέξη «ὕπαρξη» καί ποικίλα παραγωγά της: «Ὕπαρξη», «συνύπαρξη», «ἀνυπαρξία», «ἀνύπαρκτος», «ὑπαρκτός», «ὑπαρκτικός».  

Αὐτά τά ὁποῖα γράφει στά βιβλία του, αὐτά πού λέει ὅταν μιλάει ὁ κ. Γιανναρᾶς τά ἔχει ἐντάξει σέ διάφορες «εὐχές», τίς ὁποῖες γιά νά καταλάβεις πρέπει νά μπεῖς στή στοχαστική λογική του.

Μποροῦν πολλά νά εἰπωθοῦν γιά τήν ἐκτροπή τῆς «λειτουργίας» αὐτῆς ἀπό τήν Παράδοση τῆς Ἐκκλησίας. Ἀντικατάσταση τοῦ «Ἄξιον ἐστί», τοῦ Χερουβικοῦ ἀπό τό «Σιγησάτω πᾶσα σάρξ βροτεία» κι᾿ αὐτό διαφοροποιημένο κλπ.

Ἀσεβές, ἄκομψο καί εὐσεβιστικό ἐγχείρημα.

Γενικῶς τό περιεχόμενο τῆς «λειτουργίας» τοῦ κ. Γ. ἔχει σχέση μέ τόν παρωχημένο ὑπαρξισμό, τήν θεολογία τῶν Παρισίων καί τήν ἐπιλεκτική χρήση τῶν ἁγίων Πατέρων.  Ὅλη δέ ἡ ὁρολογία, ὁ τρόπος, τό πνεῦμα πού διακατέχει τή «λειτουργία» αὐτή, εἶναι ξένα πρός τό ἦθος, τό πνεῦμα, τό λεκτικό καί τό περιεχόμενο τῆς Θείας Λειτουργίας. Καί ὅμως ὅλο αὐτό τό παράδοξο ἄν μή τι ἄλλο συνονθύλευμα ὁ π. Β. Θερμός λέει ὅτι «συνιστᾶ  μνημειῶδες βῆμα ἱστορικῆς σημασίας»!  Φαίνεται ὅτι στίς μέρες μας οἱ λέξεις καί οἱ φράσεις ἔχουν χάσει τό νόημα τους. Ἡ Θεία Λειτουργία, αὐτό τό ἀριστούργημα ποιητικοῦ λόγου, μέ τίς καλοβαλμένες ψηφίδες τοῦ ἕλληνος λόγου, πού ρέει ἀπό τό στόμα τῶν λειτουργῶν τοῦ θυσιαστηρίου  σάν ζωογόνο ποτάμι,(«ποταμοί ἐκ τῆς κοιλίας αὐτῶν ρεύσουσι ὕδατος ζῶντος») τό ἀπαύγασμα τῆς Θεολογίας, μέ τήν ἐκπληκτική λιτότητα καί πυκνότητα τῶν νοημάτων, τήν ἀπαράμιλλη μουσικότητα, ἀπό «ἀρχικό μεγαλειῶδες δημιούργημα» κατά τόν π. Θερμό,  μεταβλήθηκε  τελικά  «σέ ἕνα σύνολο εὐλαβῶν πράξεων».  Ἐνῷ ἡ ἄμετρη θεολογοῦσα φλυαρία τοῦ κ. Γιανναρᾶ, χωρίς ἴχνος ἐπαφῆς μέ τήν ἐκκλησιαστική πραγματικότητα καί τήν αἰσθητική εἶναι ἕνα «βῆμα μνημειῶδες» πού κάνει τομή στήν ἱστορία!  Ἄς εἶναι!

Δέν μπορῶ νά μπῶ στήν καρδιά τοῦ κ. Γιανναρᾶ καί νά κρίνω τή διάθεσή του νά προσφέρει τό καλλίτερο πού ἔχει στό σύγχρονο ἄνθρωπο. Ὅμως, θἐλοντας νά ἐξυγιάνει «τό ἐκκλησιαστικό μας φρόνημα», ὅπως γράφει ὁ π. Β. Θερμός, σίγουρα διάλεξε τόν πιό ἄστοχο τρόπο. Προσπάθησε νά μπεῖ στά ἄδυτα τῶν ἀδύτων, στόν λεπτό καί μυστικό χῶρο τῆς Θείας ἱερουργίας, ὅπου «ἐπιθυμοῦσι ἄγγελοι παρακῦψαι», ἐκεῖ πού οἱ ἅγιοι Πατέρες παρέδωσαν μόνο σέ μᾶς τούς ἱερεῖς ἔστω καί ἀναξίους, νά εἰσερχόμεθα καί  νά ἀναπέμπουμε  ὑπέρ ἡμῶν καί τοῦ λαοῦ, μετά φόβου καί τρόμου, εὐχές καί δεήσεις, τίς ὁποῖες οἱ ἴδιοι, πεπυρωμένοι ἀπό τήν ἄκτιστη δόξα τοῦ Θεοῦ, συνέταξαν. 

Παρακολουθώντας τήν ἀγωνία τοῦ π. Βασιλείου καί τοῦ κ. Γιανναρᾶ  γιά κατανόηση καί συμμετοχή,  θεωρῶ ὅτι εἶναι συνδεδεμένη μέ εὐσεβιστικές παραμέτρους.  Δέν ἐπιθυμῶ νά λυπήσω κανέναν, ἀλλά ὅλο αὐτό πού διάβασα μαζί μέ τήν κριτική του, μοῦ θυμίζουν τά παιδικά καί ἐφηβικά μου χρόνια : Τή «συμμετοχή» μας σάν παιδιῶν στή χριστιανική ζωή μέ τό «Κτίστες μπρός», τήν ἀφελῆ αὐτοσχέδια προσευχή, τήν «ὥρα εἰλικρινείας», τή συμψαλμωδία μέ τά μοτίβα τῆς χαζομουσικῆς τοῦ Σακελλαρίδη, καί τό σήκω-κάτσε μέσα στή Λειτουργία σύμφωνα μέ τό σύνθημα ἑνός ὑπευθύνου.  Τοὐλάχιστον ὅμως, καί αὐτό εἶναι σημαντικό, κανείς τότε δέν τολμοῦσε νά πειράξει τήν Θ. Λειτουργία.  Ἀλλά φαίνεται ὁ εὐσεβισμός μεταλλάχθηκε κρατώντας τή μανία γιά τό κάτι ἄλλο ἀπό τήν Παράδοση τῆς Ἐκκλησίας πού ἐθεωρεῖτο καί θεωρεῖται ξεπερασμένη καί ἀλλοιωμένη.  Καί αὐτή ἡ μετάλλαξη τοῦ εὐσεβισμοῦ σέ «ἀνανέωση» εἶναι ἐπικίνδυνη γιατί ἔχει πολύ θράσος καί ἐπιθυμεῖ νά «βάλει χέρι» στήν ἐντελέχεια, στόν πυρῆνα τῆς Ὀρθοδοξίας, τή Θεία Λατρεία.   «Ἡ νύξ προέκοψε»....

Νά φυλάξουμε ἀκαινοτόμητη τήν Ὀρθόδοξη λατρεία.

Ἐκεῖνο νομίζω πού προέχει αὐτό τόν καιρό τῆς συγχύσεως πού προκαλεῖ ἡ μεταμοντέρνα Ν. Ἐποχή τοῦ ἀποκρυφισμοῦ, τῆς ἄκρατης σαρκολατρείας καί τοῦ ἀθέου Οἰκουμενισμοῦ εἶναι ἡ ἀταλάντευτη ἐμμονή στήν Πίστη, στήν ἐν Χριστῷ ζωή καί τήν ὀρθόδοξη λατρεία, σ΄αὐτά δηλαδή πού συνέχουν καί συγκροτοῦν τό Σῶμα τῆς Ἐκκλησίας. Ὅσον ἀφορᾶ στή λατρεία φρονῶ ὅτι κληρικοί καί λαϊκοί α) δέν πρέπει νά μπαίνουν στή λογική νά «συζητοῦν» τήν Παράδοση τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως βιώνεται διαχρονικά ἀπό τούς Ἁγίους ὡς τίς μέρες μας. β) δέν πρέπει νά συμμετέχουν σέ λειτουργικούς πειραματισμούς τῶν ἀνανεωτῶν, ἀπό περιέργεια, μοιάζοντας μέ τούς ἀρχαίους Ἀθηναίους οἱ ὁποῖοι «εἰς οὐδέν ἕτερον εὐκαίρουν ἤ λέγειν τι καί ἀκούειν καινότερον»(Πράξ. ιζ΄, 21) Οἱ Ἀθηναῖοι μέ τίποτε ἄλλο δέν ἀσχολοῦνταν, λέει ὁ Ἀπόστολος, παρά μέ τό νά λένε καί νά ἀκοῦν ὁτιδήποτε καινούργιο. Ἕνα παράδειγμα ἐπιχειρούμενης στρεβλώσεως τῆς ἐκκλησιαστικῆς λατρείας εἶναι ἡ τέλεση, τώρα τελευταῖα, Ἑσπερινοῦ, Ὄρθρου καί Θ. Λειτουργίας ὁποιαδήποτε ὥρα τῆς ἡμέρας. 5-7μ.μ., 6-8μ.μ., 7-9μ.μ. 8-10μ.μ. Μέ τήν ἀποδοχή αὐτῆς τῆς καινοτομίας τήν ὁποία ἀνέχονται ὅλοι οἱ ἐπίσκοποι, καταστρέφουμε τόν ἡμερήσιο λατρευτικό κύκλο, δέν ξεχωρίζουμε τόν ὀρθό-ἔστω καί κατά προσέγγιση- χρόνο τελέσεως τῶν Ἀκολουθιῶν. Ὅλα γίνονται ...ἀχταρμᾶς! 

Ἡ μανία καί ἡ δίψα τοῦ ἀλλιώτικου καί τοῦ καινούργιου γιά ἕναν  χριστιανό σημαίνει, δείχνει, πώς δέν ἔχει καταλάβει ὅτι τό μόνο καινούργιο, τό μόνο πού ξεδιψᾶ καί ξανακαινουργώνει τόν ἄνθρωπο εἶναι ἡ κοινωνία μέ τόν Χριστό, ὄχι μέ αὐτοσχέδιο ἐγωϊστικό τρόπο, ἀλλά μέσα στά πλαίσια τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως καί παραδόσεως, δηλ. μέσῳ τοῦ ἐμπειρικοῦ τρόπου πού μᾶς δίδαξαν οἱ θεοφόροι Πατέρες.

Ἐπικίνδυνο  μονοπάτι.

Οἱ ἀνανεωτές ἄνοιξαν ἕνα ἐπικίνδυνο, στρεβλό μονοπάτι καί τό βαδίζουν ἀκατάβλητοι, βέβαιοι ὅτι ἐνεργοῦν σωστά. Ἄς προσέξουν γιατί ἡ σύγχυση πού δημιουργοῦν μπορεῖ νά καταστρέψει τήν ὀρθόδοξη λατρευτική συνείδηση τῶν πιστῶν.  Καί ἄν τό ἀγνοοῦν ἄς τό καταλάβουν ὅτι ὁ στόχος τῶν κέντρων πού κατευθύνουν τή λεγόμενη «λειτουργική ἀνανέωση»  δέν εἶναι ἡ συνειδητή συμμετοχή τῶν πιστῶν στή λατρεία τοῦ Θεοῦ μέ τή βοήθεια μοναδικῶν ἐγκεκριμένων μεταφράσεων.  Εἶναι ἡ ἐπιβολή μιᾶς πλήρους λειτουργικῆς ἀναρχίας, ὅπου κάθε κληρικός μέ τούς ἀκολούθους του θά ἐνεργεῖ αὐθαιρέτως καί κατά βούλησιν. Θά συγγράφει ὁ καθένας καί θά τελεῖ κάποια λειτουργία ὅπως τοῦ ἀρέσει. Τό ἴδιο θά κάνει καί μέ τήν τέλεση τῶν λοιπῶν Μυστηρίων καί τῶν ποικίλων λατρευτικῶν πράξεων.  Βαθύτερος σκοπός τῆς «ἀνανεώσεως» εἶναι ἡ ἐπιβολή μιᾶς Βαβέλ, πού θά πλουτισθεῖ μέ τά πιό μοντέρνα καί μεταμοντέρνα μοντέλα προσευχῆς, ὥστε ἄλλες ἰδέες π.χ. τῆς οἰκολογίας, τοῦ Οἰκουμενισμοῦ... νά ἐπιβληθοῦν στίς συνειδήσεις τῶν Χριστιανῶν, ἀλλοιώνοντας τό σκοπό τῆς Θείας Λατρείας καί κατ΄ἐπέκταση τῆς Πίστεως καί τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς.

Ἄς προσέξουμε λοιπόν γιατί ὁ πόλεμος κατά τῆς Ὀρθοδόξου Λατρεία καλά κρατεῖ.  Καί ὅσο κρατεῖ, μά κι ὅταν παύσει ὁ πόλεμος, ἄς κρατοῦμε καλά κι᾿ ἐμεῖς οἱ ὀρθόδοξοι χριστιανοί  ἀνόθευτη ἀπό «βέβηλες κενοφωνίες» σέ ὅλες τίς ἐκφάνσεις της τή λειτουργική μας Παράδοση, τρεφόμενοι καθημερινῶς ἀπό τούς ζωογόνους κεχαριτωμένους καρπούς της. 

Καί κάτι τελευταῖο, Ἡ ἀπόφασις κατά τῶν μεταφράσεων τῆς λατρείας πού ἐξέδωσε ἡ Ἱ. Σύνοδος καί ἡ στάση τοῦ Μητροπολίτου Νικοπόλεως καί Πρεβέζης κ. Χρυσοστόμου ἔδωσαν τέλος στίς θεατρικές παραστάσεις τῶν «ἀνανεωτῶν».  Ποτέ πάλι στήν ἁγία μας Ἐκκλησία τέτοιο θέατρο ἀσεβῶν σκιῶν τῆς ἀληθινῆς λατρείας!  Καί ὅπου τυχόν παρατηροῦν ἀλλοίωση τῆς λειτουργικῆς μας παραδόσεως οἱ πιστοί ὀφείλουν νά διαμαρτύρονται. Καί νά ἀπομακρύνονται ἀπό κάθε κληρικό ἤ λαϊκό πού στρεβλώνει ἔργω ἤ λόγῳ τήν τέλεση τῆς ὀρθοδόξου λατρείας.

«Οὐκ ἐκάθισα μετά συνεδρίου ματαιότητος καί μετά παρανομούντων οὐ μή εἰσέλθω∙ ἐμίσησα ἐκκλησίαν πονηρευομένων» (Ψαλμ. κε΄, 4-5).

[1] “Ἀπό γάρ τῶν προλαβόντων ἁγίων οἱ κατά γενεάν καί γενεάν διά τῆς τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ ἐργασίας ἐρχόμενοι ἅγιοι, τούτοις κολλώμενοι, ὁμοίως ἐκείνοις ἐλλάμπονται, τήν τοῦ Θεοῦ χάριν λαμβάνοντες κατά μέθεξιν, καί ὥσπερ τις γίνονται χρυσῆ ἅλυσις, καθείς τούτων ὄντες γονάτιον ἕν ἑκάτερος τῷ προλαβόντι τῇ πίστει καί τοῖς ἔργοις καί τῇ ἀγάπῃ συνδούμενος, ὡς εἶναι μίαν αὐτούς καί γίνεσθαι σειράν ἐν ἑνί τῷ Θεῷ μή δυναμένη ταχέως διαρραγῆναι»(ΑΓΙΟΥ ΣΥΜΕΩΝ Ν. ΘΕΟΛΟΓΟΥ, Κεφάλαια θεολογικά καί πρακτικά 4, Φιλοκαλία 19Α Συμεών Ν. Θεολόγος σ. 476)

[2] Kατά πόσον ἡ λεγομένη Θ. Λειτουργία τοῦ Ἰακώβου τοῦ Ἀδελφοθέου ἀντιπροσωπεύει «ἀρχαϊκό λατρευτικό τύπο» ἤ ἀποτελεῖ ἐπιδεικτική καινοτομία τό ἐξετάζει ὁ π. Βασίλειος Σπηλιόπουλος στό ἄρθρο του «Ἡ λεγομένη Λειτουργία τοῦ ἁγίου Ἰακώβου τοῦ Ἀδελφοθέου, Δούρειος ἵππος τῆς Λειτουργικῆς Ἀναγεννήσεως»(www.orthtros.org).

[3] ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΚΑΒΑΣΙΛΑ, Εἰς τήν θείαν Λειτουργίαν, Φιλοκαλία τῶν Νηπτικῶν καί Ἀσκητικῶν 22, Πατερικές Ἐκδόσεις «Γρηγόριος Παλαμᾶς», σ. 32.

ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΟΝΟΡΘΡΟ

Αντιαιρετικόν Εγκόλπιον www.egolpion.com

9    MAΡΤΙΟΥ   2015

Το είδαμε :εδώ