Σάββατο, Νοεμβρίου 05, 2011

Ἀνάλυση στὸ Γαλ. β΄ 16-20

Διονύσιος Ψαριανός (Μητροπολίτης Σερβίων καί Κοζάνης (+))


18 Σεπτεμβρίου 1966



Ἀγαπητοὶ χριστιανοί,

Καὶ στὸ Ἀνάγνωσμα τῆς περασμένης Κυριακῆς καὶ στὸ σημερινὸ ὁ Ἀπόστολος μᾶς μιλάει γιὰ τὸ Σταυρὸ τοῦ Κυρίου. Τότε μᾶς εἶπε πὼς δὲν θὰ ἤθελε νὰ καυχιέται γιὰ τίποτ' ἄλλο παρὰ γιὰ τὸ Σταυρὸ τοῦ Κυρίου, καὶ σήμερα μᾶς λέγει πὼς εἶναι σταυρωμένος μαζὶ μὲ τὸ Χριστό. Γιὰ ποιὸ λόγο τώρα διαβάζονται στὴ συνέχεια οἱ δυὸ αὐτὲς περικοπές, τὸ εἴπαμε κι ἄλλη φορά. Εἶναι σὰν καὶ νὰ δορυφοροῦνε καὶ νὰ συνοδεύουνε οἱ δυὸ αὐτὲς περικοπὲς τὴν ἑορτὴ τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ· ἡ μία προπορεύεται σὰν προάγγελος τῆς ἑορτῆς ποὺ ἔρχεται κι ἡ ἄλλη ἀκολουθεῖ σὰν ἀντίλαλος τῆς ἑορτῆς ποὺ πέρασε. Ἂς ξανακούσουμε τώρα τὴ σημερινὴ περικοπή, ἐξηγημένη στὴν ἁπλὴ ἑλληνικὴ γλώσσα.

Ἀδελφοί, ἐπειδὴ τὸ ξέρουμε πὼς δὲν θὰ δικαιωθῆ ὁ ἄνθρωπος μὲ τὰ ἔργα τοῦ νόμου παρὰ μόνον μὲ τὴν πίστη στὸν Ἰησοῦ Χριστό, γι' αὐτὸ κι ἐμεῖς πιστέψαμε στὸν Ἰησοῦ Χριστό, γιὰ νὰ δικαιωθοῦμε μὲ τὴν πίστη στὸ Χριστὸ κι ὄχι μὲ τὰ ἔργα τοῦ νόμου, γιατί δὲν θὰ δικαιωθῆ μὲ τὰ ἔργα τοῦ νόμου κανένας ἄνθρωπος. Ἂν τώρα, ἐνῶ πᾶμε νὰ δικαιωθοῦμε μὲ τὴν πίστη στὸ Χριστό, βρεθήκαμε κι ἐμεῖς ἁμαρτωλοί, τότε λοιπὸν ὁ Χριστὸς εἶναι αἴτιος τῆς ἁμαρτίας μας; Ἂς μὴ γίνη ποτὲ νὰ περάση τέτοιος λογισμὸς ἀπὸ τὸ μυαλό μας. Γιατί, ἂν ἐκεῖνα ποὺ γκρέμισα τὰ ξαναχτίζω, τότε παρουσιάζω τὸν ἑαυτό μου παραβάτη. Ὅμως ἐγὼ μὲ τὸ νόμο ἀπέθανα γιὰ τὸ νόμο, γιὰ νὰ ζήσω μαζὶ μὲ τὸ Θεό. Σταυρώθηκα μαζὶ μὲ τὸ Χριστὸ καὶ δὲν ζῶ πιὰ ἐγώ, ἀλλὰ ζῆ μέσα μου ὁ Χριστός. Κι ἡ ζωή μου τώρα σὲ τοῦτο τὸν κόσμο εἶναι ζωὴ μὲ πίστη στὸν Υἱὸ τοῦ Θεοῦ, ποὺ μὲ ἀγάπησε κι ἔδωκε τὸν ἑαυτό του γιὰ μένα.


Τὸ κήρυγμα τοῦ Σταυροῦ, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, εἶναι τὸ κήρυγμα τῆς Ἐκκλησίας. Τὸ γράφει καθαρὰ ὁ Ἀπόστολος πρὸς τοὺς Κορινθίους· ὅταν ἦρθα, λέγει, στὴν Κόρινθο, ἔκρινα πὼς δὲν εἶχα νὰ σᾶς κηρύξω ἄλλο παρὰ τὸ Χριστό, «καὶ τοῦτον ἐσταυρωμένον». Αὐτὸ τὸ κήρυγμα τοῦ Σταυροῦ ἦταν ποὺ σκανδάλιζε τοὺς Ἰουδαίους κι ἔκανε τοὺς Ἕλληνας νὰ γελοῦν. Γι' αὐτὸ ὁ Ἀπόστολος γράφει πὼς ὁ λόγος τοῦ Σταυροῦ εἶναι «Ἰουδαίοις μὲν σκάνδαλον, Ἕλλησι δὲ μωρία». Πῶς μποροῦσαν νὰ καταλάβουν οἱ Ἰουδαῖοι Θεὸ σταυρωμένο, καὶ πῶς μποροῦσαν νὰ δεχθοῦν οἱ Ἕλληνες ἕνα σταυρωμένο γιὰ Θεό; Κι ὅμως ὁ σταυρωμένος Ἰησοῦς εἶναι ὁ Χριστός, ἡ δύναμη τοῦ Θεοῦ καὶ ἡ σοφία τοῦ Θεοῦ, ὅπως ἀκριβῶς τὸ γράφει πάλι ὁ Ἀπόστολος· «ἡμεῖς δὲ κηρύσσομεν Χριστὸν ἐσταυρωμένον... Θεοῦ δύναμιν καὶ Θεοῦ σοφίαν». Ὅμως ἄλλη φορὰ ἐκηρύξαμε, καθὼς δὲν τὸ ξεχνᾶτε, χριστιανοί μου, πὼς ἡ Ἀνάσταση εἶναι τὸ κήρυγμα τῆς Ἐκκλησίας, ἐνῶ σήμερα λέμε πὼς εἶναι ὁ Σταυρός. Πῶς λοιπὸν συμβιβάζονται αὐτὰ τὰ δύο; Πότε λέγαμε σωστά, τότε ἡ τώρα; Καὶ τότε καὶ τώρα τὸ ἴδιο λέμε. Ὁ Σταυρὸς καὶ ἡ Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου εἶναι σὰν οἱ δύο ὄψεις τοῦ ἴδιου πράγματος. Ὅπως ἀκριβῶς τὸ βλέπουμε στὸ Εὐαγγέλιο τῆς Ἐκκλησίας, ποὺ εἶναι στὴν ἁγία Τράπεζα· στὴ μία ὄψη εἰκονίζεται ἡ Σταύρωση καὶ στὴν ἄλλη ἡ Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου. Χωρὶς τὴ Σταύρωση δὲν ἔρχεται ἡ Ἀνάσταση καὶ χωρὶς τὴν Ἀνάσταση δὲν δικαιώνεται ἡ Σταύρωση, γι' αὐτὸ ἡ Ἐκκλησία ψάλλει τὸ Μέγα Σάββατο τὸ πρωὶ στὴν Ἀκολουθία· «Δόξα, Κύριε, τῷ Σταυρῷ σου καὶ τῇ Ἀναστάσει σου». Καὶ στὴν ἑορτὴ τοῦ Σταυροῦ πάλι ἡ Ἐκκλησία ψάλλει· «Τὸν Σταυρόν σου προσκυνοῦμεν, Δέσποτα, καὶ τὴν ἁγίαν σου Ἀνάστασιν δοξάζομεν».

Μαζὶ πηγαίνουν, χριστιανοί μου, ὁ Σταυρὸς καὶ ἡ Ἀνάσταση, ὅπως μαζὶ πηγαίνουν ὁ θάνατος καὶ ἡ ζωή. Χωρὶς τὸ ἕνα δὲν στέκει τὸ ἄλλο. Ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς σταυρώθηκε γιὰ νὰ ἀναστηθῆ καὶ ἀναστήθηκε ἐπειδὴ σταυρώθηκε. Ὁ λόγος ὅμως τοῦ Σταυροῦ εἶναι «πολὺς καὶ δυσερμήνευτος», πρέπει δηλαδὴ νὰ ποῦμε πολλὰ καὶ πάλι δύσκολα θὰ μπορέσουμε νὰ ἐξηγήσουμε τὸ μυστήριο τοῦ Σταυροῦ. Γιατί ὁ Σταυρὸς τοῦ Κυρίου εἶναι τωόντι μυστήριο, εἶναι δηλαδὴ ἕνα γεγονὸς καὶ μία ἀλήθεια τῆς πίστεώς μας ποὺ τὸ βλέπουμε, μὰ λογικὰ δὲν μποροῦμε νὰ τὸ ἐξηγήσουμε, γι' αὐτὸ καὶ μόνο τὸ προσκυνοῦμε. Κι ὅταν λέμε Σταυρό, δὲν ἐννοοῦμε ἁπλῶς τὸ θανατικὸ ὄργανο τοῦ σταυροῦ, μὰ ἐννοοῦμε πρῶτα τὸ σταυρικὸ θάνατο τοῦ Κυρίου κι ἔπειτα τὸ σχῆμα καὶ τὸ σημεῖο τοῦ Σταυροῦ, ποὺ δὲν εἶναι πιὰ ὄργανο θανατικῆς ἐκτελέσεως καὶ ξύλο κατάρας, μὰ ὄργανο ζωῆς καὶ σωτηρίας καὶ σχῆμα καὶ σημεῖο ποὺ σφραγίζει τοὺς πιστούς, ποὺ τοὺς φυλάγει καὶ τοὺς προστατεύει ἀπὸ κάθε κακό. Ὁ Σταυρὸς εἶναι τὸ εὐλογημένο ξύλο, ὅπως τὸν χαιρετίζει ἡ Ἐκκλησία καὶ λέγει: «Χαῖρε, ξύλον, εὐλογημένον!». Ἐπειδὴ λοιπὸν ὁ λόγος τοῦ Σταυροῦ εἶναι «πολὺς καὶ δυσερμήνευτος», γι' αὐτὸ καὶ δὲν θὰ ποῦμε τώρα περισσότερα, θέλοντας τάχα νὰ ἐξηγήσουμε ὅλη τὴν ἀλήθεια τοῦ Σταυροῦ, ποὺ πάντα παραμένει γιὰ τὸ λογισμὸ μας μυστήριο προσκυνούμενο.

Ἀλλὰ ἀκούσαμε σήμερα, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, τὸν Ἀπόστολο τοῦ Χριστοῦ νὰ λέγη· «Χριστῷ συνεσταύρωμαι· ζῶ δὲ οὐκέτι ἐγώ, ζῇ δὲ ἐν ἐμοὶ Χριστός». Αὐτό, ὅπως τὸ ἐξηγήσαμε, θὰ πῆ· εἶμαι σταυρωμένος μαζὶ μὲ τὸ Χριστό, καὶ δὲν ζῶ πιὰ ἐγώ, ἀλλὰ ζῆ μέσα μου ὁ Χριστός! Μά, ὅπως τὸ εἴπαμε κι ἄλλη φορά, δὲν φθάνει νὰ ξέρουμε τί θὰ πῆ ἕνας λόγος στὴ θεία Γραφή· εἶναι ἀνάγκη νὰ καταλάβουμε τὴ βαθύτερη σημασία του καὶ νὰ τὸν ζήσουμε στὴν οὐσία του. Οἱ λέξεις ἁπλῶς εἶναι τὸ γράμμα, ὅμως κάθε φορὰ κάτω ἀπὸ τὸ γράμμα πρέπει νὰ ψάξουμε νὰ βροῦμε τὸ πνεῦμα τοῦ θείου λόγου. Γιατί, ὅπως τὸ εἶπε ὁ Χριστός, τὸ γράμμα δὲν ὠφελεῖ σὲ τίποτα, ἀλλὰ τὸ πνεῦμα εἶναι ποὺ ζωοποιεῖ. Καὶ τί τάχα θὰ πῆ ζωοποιεῖ; Ὅτι μᾶς δίνει ζωή, ὅτι μᾶς κάνει νὰ ζοῦμε. Σὲ τίποτα λοιπὸν δὲν μᾶς ὠφελεῖ νὰ ξέρουμε μόνο τί θὰ πῆ κάθε λόγος τῆς θείας Γραφῆς· ἐκεῖνο ποὺ τωόντι μᾶς ὠφελεῖ κι εἶναι γιὰ μᾶς ζωὴ καὶ σωτηρία, εἶναι νὰ δεχθοῦμε ἐντὸς μας τὴν μυστικὴ καὶ πνευματικὴ δύναμη τοῦ θείου λόγου.

Εἴπαμε παραπάνω πὼς τὸ σχῆμα καὶ τὸ σημεῖο τοῦ Σταυροῦ σφραγίζει τοὺς πιστούς, τοὺς φυλάγει καὶ τοὺς προστατεύει ἀπὸ κάθε κακό. Ἀκοῦμε τώρα καὶ τὸν Ἀπόστολο νὰ λέγη· «Χριστῷ συνεσταύρωμαι» καὶ «ζῇ ἐν ἐμοὶ Χριστός». Τάχα τί σχέση μπορεῖ νὰ ὑπάρχη σ' αὐτὸ ποὺ λέμε ἐμεῖς καὶ σ' αὐτὸ ποὺ λέγει ὁ Ἀπόστολος; Ὑπάρχει, χριστιανοί μου, ἡ ἑξῆς· καὶ τὰ δύο ἐκφράζουν ἐτούτη τὴν ἀλήθεια, ὅτι δηλαδὴ ὁ λόγος τῆς θείας Γραφῆς καὶ τὰ σύμβολα καὶ τὰ σημεῖα τῆς πίστεως δὲν ἀσκοῦν ἐπάνω μας μαγικὴ καὶ ἐκβιαστικὴ ἐπίδραση, μὰ ἔχουν μέσα τους μυστικὴ καὶ πνευματικὴ δύναμη. Ὁ λόγος καὶ τὸ σημεῖο τοῦ Σταυροῦ δὲν πρέπει νὰ περιμένουμε νὰ ἐνεργήσουν σὲ μᾶς μὲ μαγικὸ τρόπο, σὰν κι ἐμεῖς νὰ εἴμαστε πράγματα χωρὶς ψυχὴ καὶ ἀντικείμενα χωρὶς συνείδηση, ἀλλὰ πρέπει ἐμεῖς νὰ ἀνοίξουμε τὶς πύλες τῆς ψυχῆς μας καὶ νὰ δεχθοῦμε ἐντὸς μας τὴ μυστικὴ καὶ πνευματικὴ δύναμη τοῦ θείου λόγου καὶ τῶν ἱερῶν σημείων.

Ἂς τὸ ποῦμε πιὸ ἁπλά, γιὰ νὰ τὸ καταλάβουμε. Λές, ἐσύ, πὼς εἶσαι χριστιανός. Ἔχεις ἐπάνω σου τὴ σφραγίδα τοῦ Σταυροῦ, ποὺ φανερώνει τὴ δωρεὰ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Κάνεις κάθε μέρα τὸ σημεῖο τοῦ Σταυροῦ, φορεῖς καὶ τὸ Σταυρό, θὲς γιὰ νὰ σὲ φυλάη, θὲς καὶ γιὰ στολίδι. Ἀπ' ὅλα ἐτοῦτα τί αἰσθάνεσαι καὶ τί ζῆς μέσα σου; Γιατί ὅλα αὐτὰ εἶναι ἐξωτερικά, εἶναι σημεῖα, ποὺ πρέπει νὰ ἔχουν ἕνα ἀντικρυσμα μέσα σου καὶ νὰ ἐκφράζουν ἕναν ἐσωτερικὸ κόσμο. Ὅταν κάνης τὸ σημεῖο τοῦ Σταυροῦ, πάει νὰ πῆ πὼς φέρνεις στὸ λογισμό σου τὸ Σωτήρα σου κρεμασμένο στὸ Σταυρὸ καὶ πὼς καὶ σὺ αἰσθάνεσαι τὸν ἑαυτό σου σταυρωμένο μαζί του, ὅπως τὸ αἰσθανότανε ὁ Ἀπόστολος κι ἔλεγε· «Χριστῷ συνεσταύρωμαι». Κι ὅταν φορῆς τὸ Σταυρό, γιὰ φυλαχτὸ ἤ καὶ γιὰ στολίδι, πάει νὰ πῆ πὼς αἰσθάνεσαι τὸ «ζῇ ἐν ἐμοὶ Χριστός». Ὅταν τὸ φρόνημά σου καὶ ὁ βίος σου δὲν ἔχουνε σχέση μὲ τὸ Σταυρό, ποὺ εἶναι ἡ ἀγάπη, ἡ ὑπακοή, ἡ αὐταπάρνηση, ἡ θυσία, τότε ὅλα τὰ σημεῖα καὶ τὰ στολίδια τοῦ Σταυροῦ ἐπάνω σου εἶναι ἕνα κάλπικο νόμισμα, ποὺ τὸ θέτεις σὲ κυκλοφορία χωρὶς νὰ ἔχη ἀντικρυσμα μέσα σου. Καμμιὰ φορὰ μάλιστα συμβαίνει κι ἐτοῦτο τὸ φοβερὸ κι ἀνήκουστο· κάνεις τὸ σημεῖο τοῦ Σταυροῦ κι ὕστερα χυδαῖα καὶ πρόστυχα βρίζεις τὸ Σταυρό· φορεῖς τὸ Σταυρὸ γιὰ φυλαχτὸ καὶ σὰν ἄπιστος καὶ ἄθεος τὸν βλαστημᾶς. Ἐδῶ δὲν ἔχω πιὰ νὰ σοῦ πῶ τίποτα γιὰ τὸ μυστήριο τοῦ Σταυροῦ, μόνο παρακαλῶ τὸ Θεὸ νὰ σὲ λυπηθῆ καὶ νὰ σὲ συνεφέρη.


Ἀγαπητοὶ χριστιανοί,

Ἡ σφραγίδα μας, ἡ σημαία μας καὶ τὸ ὅπλο μας εἶναι ὁ Τίμιος Σταυρός. Ὄχι γιὰ νὰ σκοτώσουμε τὸν κόσμο, μὰ γιὰ νὰ φτιάξουμε τὸν ἑαυτό μας, σκοτώνοντας μέσα μας τὸν «παλαιὸν ἄνθρωπον», ποὺ εἶναι ὁ ἄνθρωπος τῆς ἁμαρτίας. Κι ἂς μὴ γελιώμαστε· ἐκεῖνο ποὺ μᾶς λείπει καὶ σήμερα καὶ πάντα καὶ γι' αὐτὸ εἶναι ὁ κόσμος ἄνω κάτω, εἶναι τὸ φρόνημα τοῦ Σταυροῦ, δηλαδὴ τὸ πνεῦμα τῆς ὑπακοῆς, τῆς ἀγάπης, τῆς αὐταπαρνήσεως καὶ τῆς θυσίας. Θέλουμε νὰ ζήσουμε κι ἀκόμη δὲν τὸ μάθαμε πὼς γιὰ νὰ ζήσουμε πρέπει νὰ πεθάνουμε. Ἂς γίνη λοιπὸν νὰ σταυρωθοῦμε καὶ νὰ πεθάνουμε μαζὶ μὲ τὸ Χριστό, γιὰ νὰ ἀναστηθῆ καὶ νὰ ζήση μέσα μας ὁ Χριστός. Ἀμήν.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Το «Ελληνικά και Ορθόδοξα» απεχθάνεται τις γκρίνιες τις ύβρεις και τα φραγγολεβέντικα (greeklish).
Παρακαλούμε, πριν δημοσιεύσετε το σχόλιό σας, έχετε υπόψη σας τα ακόλουθα:
1) Ο σχολιασμός και οι απόψεις είναι ελεύθερες πλην όμως να είναι κόσμιες .
2) Προτιμούμε τα ελληνικά αλλά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και ότι γλώσσα θέλετε αρκεί το γραπτό σας να είναι τεκμηριωμένο.
3) Ο κάθε σχολιαστής οφείλει να διατηρεί ένα μόνο όνομα ή ψευδώνυμο, το οποίο αποτελεί και την ταυτότητά του σε κάθε συζήτηση.
4) Κανένα σχόλιο δεν διαγράφεται εκτός από τα spam και τα υβριστικά