Γέροντας Ἐφραὶμ καὶ Ἱερὰ Μονὴ Βατοπεδίου

 

Γράφει ὁ Ἄρχ. Ἰωὴλ Κωνστάνταρος

Ἀρκετὲς φορὲς στὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας μας, ἕως τώρα, ἔχουμε δεῖ ἀνθρώπους, οἱ ὁποῖοι, δίχως νὰ ἔχουν διαπράξει ἐγκλήματα ἢ πράξεις ἐνοχῆς, νὰ κατηγοροῦνται, νὰ καταδικάζονται, νὰ διασύρονται, νὰ κλείνονται στὶς φυλακὲς ἢ καὶ νὰ ἐξορίζονται!

Πρὶν μάλιστα ἀπὸ μερικὰ χρόνια, ἀκριβῶς στὸν χῶρο τῆς ἐκκλησιαστικῆς διοικήσεως, ζήσαμε πρωτόγνωρα δραματικὰ γεγονότα. Εἴδαμε Ἀρχιερεῖς, ἐντελῶς ἀκατηγόρητους ἀπὸ δογματικῆς, νομοκανονικῆς καὶ ἠθικῆς ἀπόψεως, ἄψογες στὴν κυριολεξία προσωπικότητες, νὰ καταδικάζονται ἀναπολόγητοι καὶ νὰ ἐκδιώκονται ἀπὸ τὸ ἀγαπημένο τοὺς ποίμνιο, βάσει κατάπτυστων συντακτικῶν πράξεων…

Σήμερα, ὅλοι οἱ πιστοὶ ζοῦμε ἕνα ἄλλο μεγάλο δράμα, μὲ πρωταγωνιστοῦν πρόσωπον τὸν Γέροντα Ἐφραίμ, καθηγούμενο τῆς Μεγίστης Ἱερᾶς Μονῆς Βατοπαιδίου. Ὁπωσδήποτε οἱ ἐπεκτάσεις τοῦ διωγμοῦ αὐτοῦ, εἶναι τόσο κοινωνικές, ὅσο καὶ Ἐθνικές. «Ἴσασιν οἱ μεμυημένοι».

Βεβαίως, δὲν θ’ ἀσχοληθοῦμε στὸ ἄρθρο μᾶς αὐτὸ μὲ τὴν νομικὴ πλευρὰ τοῦ ζητήματος. Τοῦτο μόνο σημειώνουμε. Εἰδικοὶ καὶ κορυφαῖοι περὶ τὴν Νομικὴ Ἐπιστήμη, ἤδη ἀπεφάνθησαν ὅτι ἡ ἀπόφαση τοῦ ἐγκλεισμοῦ τοῦ Γέροντος Ἐφραὶμ στὶς φυλακές, εἶναι διάτρητη ἀπὸ κάθε ἄποψη, τόσο νομική, ὅσο βεβαίως καὶ ἠθικὴ (καὶ μάλιστα ἐν μέσω τῶν μεγάλων ἑορτῶν τῆς Χριστιανοσύνης).

Πράγματι, φίλοι μου, θὰ πρέπει νὰ ζεῖ κανεὶς ἐκτὸς πραγματικότητας καὶ μάλιστα Ἑλληνικῆς, γιὰ νὰ...

μὴ βλέπει ὅτι…

Ἀλλ’ ἂς ἀφήσουμε τώρα τὸ νομικὸ κεφάλαιο τῆς ὅλης ὑποθέσεως, ποὺ ἄλλωστε, ἀργὰ ἢ γρήγορα ἡ ἀλήθεια θ’ ἀποκαλυφθεῖ πανηγυρικά, διότι, ὡς γνωστόν, «Οὐδὲν κρυπτὸν ὑπὸ τὸν ἥλιον». Ἂς ἀφήσουμε τὶς ὑποθέσεις καὶ τὰ δημοσιογραφικὰ σενάρια ποὺ δίνουν καὶ παίρνουν (ἀποδεικνύοντας στὴν πράξη ὅτι ὑφίσταται δικαιοσύνη «δύο ταχυτήτων»), ἂς ξεφύγουμε ἀπὸ τὰ «μυστικὰ τοῦ Βάλτου» καὶ ἂς περάσουμε ἔστω καὶ γιὰ λίγο νὰ δοῦμε τὸ θέμα τοῦ διωγμοῦ ἀπὸ μία συγκεκριμένη τοῦ πτυχή.

Πρόκειται γιὰ τὴν συκοφαντία καὶ τὸν διωγμὸ μὲ ὅλα του τὰ παρεπόμενα…

Ὄντως, τὸ νὰ βρίσκεται ἕνας πνευματικός, καὶ μάλιστα καθηγούμενος τῆς περιωπῆς τοῦ Γέροντος Ἐφραὶμ στὴν θέση τοῦ κατηγορουμένου, καὶ μάλιστα στὶς φυλακές, τοῦτο, πλὴν τῶν ἄλλων δηλώνει τὰ πνευματικὰ ὕψη τοῦ ἀνδρός, τὰ ὁποία καὶ ἐπιτρέπουν τὸ συγκεκριμένο εἶδος αὐτοῦ του μεγάλου πειρασμοῦ.

Ἡ Πατρολογία καὶ τὰ Συναξάρια ποὺ περιγράφουν τοὺς ποικίλους διωγμοὺς τῶν αὐθεντικῶν Πατέρων, τὰ Γεροντικὰ καὶ κυρίως τὰ Φιλοκαλικὰ κείμενα καὶ γενικῶς εἰπεῖν οἱ πνευματικοὶ θησαυροὶ τῆς Ὀρθοδόξου ἀσκητικῆς βιοτῆς ποὺ ἀναλύουν τὶς διαβαθμίσεις τῶν πειρασμῶν καὶ ἰδίως τῆς συκοφαντίας καὶ τῶν διωγμῶν, ἀποδεικνύουν τοῦ λόγου τὸ ἀληθές. Ὅτι, δηλαδή, δὲν εἶναι γιὰ τὸν καθένα αὐτοῦ του εἴδους οἱ περιπέτειες καὶ αὐτοὶ οἱ εἰδικοὶ πειρασμοί.

Νὰ δοῦμε τώρα τὸ ἐπίμαχο θέμα τῶν συγκεκριμένων ἀγωνισμάτων μέσα ἀπὸ τὸν ἀψευδῆ λόγο τοῦ Θεοῦ;

Ὡς οὐράνιος μετεωρίτης, προβάλλει μπροστὰ στὰ μάτια μας, ὁ παρηγορητικὸς λόγος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ποὺ σημειώνεται μὲ τὴν γραφίδα τοῦ μεγάλου συκοφαντούμενου ἀπὸ τοὺς Ἑβραίους, τοῦ Ἀποστόλου τῶν Ἐθνῶν, Παύλου: «Πειρασμὸς ὑμᾶς οὐκ εἴληφεν εἰ μὴ ἀνθρώπινος. Πιστὸς δὲ ὁ Θεός, ὃς οὐκ ἐάσει ὑμᾶς πειρασθῆναι ὑπὲρ ὃ δύνασθε, ἀλλὰ ποιήσει σὺν τῷ περασμῶ καὶ τὴν ἔκβασιν τοῦ δύνασθαι ὑμᾶς ὑπενεγκεῖν» (Ἃ΄ Κόρ. Ι΄, 13). Δήλ: Δὲν σᾶς ἔχει καταλάβει δοκιμασία, εἰ μὴ ἀνάλογη πρὸς τὶς ἀνθρώπινες δυνάμεις. Ὁ δὲ Θεὸς εἶναι εὔσπλαγχνος καὶ δὲν θὰ σᾶς ἀφήσει νὰ δοκιμαστεῖτε παραπάνω ἀπὸ τὶς δυνάμεις σας, ἀλλὰ μαζὶ μὲ τὴν δοκιμασία θὰ δώσει καὶ τὴ διέξοδο, ὥστε νὰ δύνασθε νὰ ὑποφέρετε.

Ἀλλὰ καὶ πόσο συμβάλλει, ὥστε νὰ ἀναπτερώνεται τὸ ἠθικόν του ἀγωνιστοῦ, ὁ λόγος τοῦ δεδιωγμένου ἕνεκεν δικαιοσύνης (καὶ ἕνεκα ψευδαδέλφων…), Ἱεροῦ Χρυσοστόμου: «Ἑαυτὸν μὴ ἀδικοῦντα, οὐδεὶς παραβλάψαι δύναται».

Πάντως, τὸ μόνο βέβαιο στὴν ὅλη ὑπόθεση εἶναι ὅτι, ὅπως μέχρι τώρα, ὁ Γέροντας Ἐφραὶμ μὲ τὴν εὐλογημένη τοῦ συνοδεία, ἀποτελοῦσε φωτεινὸ παράδειγμα γιὰ πλεῖστα ὅσα θέματα ποὺ σχετίζονται ἄμεσα μὲ τὸν Ἁγιορείτικο μοναχισμό, ἀλλὰ καὶ μὲ αὐτὴ τὴν ἐσωτερικὴ καὶ βεβαίως ἐξωτερικὴ Ἱεραποστολὴ τῆς Ἐκκλησίας μας, ἔτσι καὶ τώρα, ἡ καθαρῶς πνευματικὴ ἀντιμετώπιση τοῦ ὅλου θέματος, ἀπὸ τὸν ἴδιο τὸν Γέροντα, θὰ ἀποτελεῖ παράδειγμα ἀντιμετωπίσεως, ἀναλόγων πειρασμῶν, τόσο ἀπὸ πνευματικοὺς ταγοὺς ποὺ διακονοῦν σὲ ποικίλους τομεῖς τὴν Ἐκκλησία καὶ τὸ Ἔθνος, ὅσο καὶ ἀπὸ λαϊκοὺς ὀρθοδόξους Χριστιανούς, καὶ βεβαίως ἀπὸ μοναχούς.

Ὅσο δὲ καὶ ἂν φαίνεται ἀκραία ἡ ἄποψις (περὶ συκοφαντιῶν καὶ διωγμοῦ) ποὺ σημειώσαμε, (μακάρι νὰ μὴν ἐπιβεβαιωθοῦμε), ἐφεξῆς, θὰ βλέπουμε τέτοιου εἴδους κατασκευασμένες ὑποθέσεις, νὰ κάνουν τὴν ἐμφάνισή τους ἀπὸ τοὺς δίαυλους τῶν Μ.Μ.Ε. Δήλ: τῶν Μέσων Μαζικῆς Ἐξαχρειώσεως…

Φυσικὰ ὁ σκοπὸς τοῦ σχεδίου αὐτοῦ εἶναι, ὅπως ὅλοι κατανοοῦμε, νὰ κλονιστεῖ ἡ ἐμπιστοσύνη τοῦ λαοῦ μας στὸν Ὀρθόδοξο Κλῆρο, στὸν μοναχισμὸ καὶ δὴ τὸν Ἁγιορείτικο μοναχισμό, καὶ ὁ ἀπώτερος στόχος εἶναι νὰ ἐπέλθει ἡ διάσπαση μεταξὺ Ἑλληνικοῦ Ἔθνους καὶ Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Αὐτὸ τελικῶς εἶναι ὁ αἰσχρὸς πόθος ὅλων τῶν ἀντιχρίστων δυνάμεων…

Χρειάζεται ἄραγε νὰ τονιστεῖ ὅτι τὰ παραρτήματα τοῦ Ἅδου ματαιοπονοῦν; Αὐτὸ τὸ γνωρίζουμε ὄχι μόνο ἐμεῖς οἱ πιστοί, ἀλλὰ καὶ αὐτὰ τὰ ταλαίπωρα θύματα, δήλ. οἱ γενίτσαροι τῆς Ρωμιοσύνης, ἀφοῦ, ὅπως ὁμολογοῦν σὲ στιγμὲς εἰλικρινείας καὶ σὲ περιόδους ἀνανήψεως, στὸ πίσω μέρος τοῦ μυαλοῦ τοὺς βρίσκονται πάντοτε οἱ φράσεις τοῦ «Λευκοῦ Ἱππέως τῆς Ἀποκαλύψεως», δήλ. τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ πρὸς τὸν Σαούλ: «Σαούλ, Σαούλ, τί μὲ διώκεις; Σκληρὸν σοὶ πρὸς κέντρα λακτίζειν» (Πράξ. Ἄπ. ΚΣΤ΄ 14).

Καὶ φυσικά, ἔτι ἅπαξ ἡ Ἱστορία θὰ ἀντιγράψει τὶς σελίδες της, ἐξευτελίζοντας μὲν τοὺς διῶκτες καὶ τοὺς ἀντιχρίστους τῶν «ποικίλων στοῶν», δικαιώνοντας δὲ καὶ ἀποκαθιστώντας τοὺς δεδιωγμένους ἕνεκεν Ὀρθοδοξίας καὶ Ἑλληνισμοῦ…

Θὰ ἀποτελοῦσε ὅμως μεγάλη παράλειψη, ἐὰν δὲν στρέφαμε ἔστω καὶ γιὰ λίγο τὴν γραφίδα μας, στὴν εὐλογημένη καὶ πολυμελῆ, φιλτάτη μας ἀδελφότητα τῆς δοκιμαζομένης νῦν, Μεγίστης Ἱερᾶς Μονῆς τοῦ Βατοπαιδίου. Ὅ,τι βεβαίως κι ἂν γραφεῖ, δὲν θὰ μπορέσει ποτὲ νὰ περιγράψει ἀφ’ ἑνὸς τὴν θλίψη τῶν Πατέρων γιὰ τὸν ἄδικο διωγμὸ τοῦ Γέροντός τους, ἀφ’ ἑτέρου δὲ τὴν μυστικὴ πνευματικὴ χαρὰ στὰ βάθη τῶν καρδιῶν, ἐξ’ αἰτίας τῶν πνευματικῶν δώρων ποὺ ἕπονται ἀπὸ τὴν Ἔφορον τοῦ Ἁγίου Ὅρους Κυρίαν Θεοτόκον, ἀκριβῶς λόγω τοῦ μεγάλου καὶ ἐν ἐξελίξει αὐτοῦ πειρασμοῦ.

Μόνο ὅσοι ἀξιώθηκαν νὰ ζήσουν παρόμοιες καταστάσεις, δύνανται κάπως νὰ αἰσθανθοῦν τὸν πόνο, τὴν συντριβή, ἀλλὰ καὶ τὴν γλυκιὰ Ἐλπίδα. Τὴν Ἐλπίδα τῆς Ἀναστάσεως ποὺ νομοτελειακῶς ἔρχεται μετὰ τὸν Σταυρό.΄

Καὶ κάτι ἀκόμα. Μόνο ὅσοι ἔζησαν παρόμοιες περιπτώσεις βιώνουν καρδιακὰ τὴν Εὐαγγελικὴ προτροπή: «Ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθροὺς ὑμῶν, εὐλογεῖτε τοὺς καταρωμένους ὑμᾶς, καλῶς ποιεῖτε τοῖς μισούσιν ὑμᾶς καὶ προσεύχεσθε ὑπὲρ τῶν ἐπηρεαζόντων ὑμᾶς καὶ διωκόντων ὑμᾶς» (Μάτθ, Ἐ΄ 44). Δήλ: «Ν’ ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθρούς σας, νὰ δίνετε εὐχὲς σ’ ὅσους σᾶς καταρῶνται, νὰ εὐεργετεῖτε ὅσους σᾶς μισοῦν, καὶ νὰ προσεύχεσθε γιὰ ὅσους σᾶς συμπεριφέρονται κακῶς καὶ σᾶς διώκουν» (διότι οἱ ταλαίπωροι διῶκτες εἶναι τὸ ὀλιγοτερον δυστυχισμένοι…)

Μόνο οἱ δεδιωγμένοι ἕνεκεν δικαιοσύνης καὶ ἀληθείας, Ὀρθοδοξίας καὶ Ἑλληνικοῦ Ἔθνους καὶ γενικῶς Ἑλληνοχριστιανικῶν Ἰδεωδῶν, μὲ παρηγορητικὰ δάκρυα, ἐκφέρουν τὴν αἴτηση τοῦ Ἀποδείπνου: «Ὑπὲρ τῶν μισούντων καὶ ἀγαπώντων ἠμᾶς».

Εἴμαστε δὲ βέβαιοι, ὅτι κατ’ ἀναλογίαν, οἱ Πατέρες τῆς Ι. Μ. Βατοπαιδίου, στὴν περιπέτειά τους αὐτή, θὰ αἰσθάνονται τὸν πόνο ἀλλὰ καὶ τὴν ἄνωθεν παρηγορίαν ποὺ ἐβίωναν οἱ Στουδίτες Πατέρες, στὴν Βυζαντινή μας Αὐτοκρατορία, ὅταν οἱ ἄρχοντες τοῦ καιροῦ ἐκείνου, ἔσυραν στὴν μεγάλη περιπέτειά του τὸν πρόμαχο τοῦ Ὀρθοδόξου Δόγματος καὶ τοῦ Εὐαγγελικοῦ Ἤθους, τὸν Ὅσιο Θεόδωρο τὸν Στουδίτη!

Ἀλλά, κουράγιο πατέρες καὶ ἀδελφοί.

Τὰ μαῦρα σύννεφα δὲν θὰ μπορέσουν νὰ καλύψουν γιὰ πάντα τὸν λάμποντα Ἥλιο.

Ἂς κοάζουν οἱ βάτραχοι τῶν θρασύδειλων καὶ ζοφερῶν δυνάμεων.

Ὑπομονὴ καὶ θάρρος, διότι ὅπως γνωρίζετε πολὺ καλύτερα ἀπὸ ἐμᾶς, σύμφωνα μὲ τὸν Ἅγιο Ἰάκωβο τὸν Ἀδελφόθεο: «Πάσαν χαρὰν ἠγήσασθε, ἀδελφοί μου, ὅταν πειρασμοῖς περιπέσητε ποικίλοις, γινώσκοντες ὅτι τὸ δοκίμιον ὑμῶν τῆς πίστεως κατεργάζεται ὑπομονήν. Ἡ δὲ ὑπομονὴ ἔργον τέλειον ἐχέτω, ἴνα ἦτε τέλειοι καὶ ὁλόκληροι, ἐν μηδενὶ λειπόμενοι» (Ἰακ. Ἃ΄ 2)

Δὲν ἔχουμε, παρὰ νὰ εὐχηθοῦμε ἐκ μέσης καρδίας.

• Ἡ Κυρία Θεοτόκος, τῆς ὁποίας ἡ Ἁγία Ζώνη καὶ θαυματουργὲς εἰκόνες τῆς διαφυλάσσονται στὴν Αὐτοκρατορικὴ Μονή, νὰ χαρίζει ὑπομονὴ στὴν ὅλη ἀδελφότητα καὶ ταχεία ἔκβαση στὴν ὑπόθεση. Τοῦτο δὲ εἶναι καὶ τὸ μόνο βέβαιον.

• Νὰ δώσει γνήσια μετάνοια τόσο στοὺς ἠθικοὺς αὐτουργούς… ὅσο καὶ στὰ ἐκτελεστικὰ ὄργανα τοῦ διωγμοῦ (διότι ἂς μὴ λησμονοῦν ποτὲ ὅτι ὑπάρχουν καὶ οἱ λεγόμενοι πνευματικοὶ νόμοι, οἱ ὁποῖοι θάττον ἢ βράδιον θὰ λειτουργήσουν πρὸς παραδειγματισμόν).

• Τέλος δέ, νὰ εὐχηθοῦμε, μετὰ τὴν περιπέτεια, ὅλοι μαζί, κλῆρος καὶ λαὸς τοῦ Θεοῦ, μὲ εὐγνώμονες καρδιὲς καὶ «ὡς φωνὴ ὑδάτων πολλῶν» (Ἀποκ. Ἃ΄ 15), νὰ ψάλλουμε πανηγυρικὰ τὸν παιάνα τῆς Δοξολογίας μας στὸν Ἐν Τριάδι Θεόν.

• «Κύριε...δία τοὺς λόγους τῶν χειλέων σου, ἐγὼ ἐφύλαξα ὁδοὺς σκληρᾶς».

(Ψαλμοὶ 16 4).

Μὲ τὴν ἐν Χριστῷ ἀγάπη, Ἑλληνορθόδοξους χαιρετισμοὺς καὶ εὐχὲς γιὰ τὶς Ἅγιες Ἡμέρες,

Ἀπὸ τὴν ἀκριτικὴ Κόνιτσα,

Ἄρχ. Ἰωὴλ Κωνστάνταρος