ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΧΙΟΥ , ΨΑΡΡΩΝ ΚΑΙ ΟΙΝΟΥΣΣΩΝ κ.κ.ΜΑΡΚΟΥ

ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ

Πρός
τόν Ἱερόν Κλῆρον
καί τόν εὐσεβῆ λαόν
τῆς καθ’ ἡμᾶς Ἱερᾶς Μητροπόλεως

Ἀδελφοί μου,
Ἡ ἐνανθρώπηση τοῦ Κυρίου μας συνιστᾶ τήν «μητρόπολη τῶν ἑορτῶν» κατά τόν ἱερό Χρυσόστομο, τό θεμελιῶδες μυστήριο τῆς Θείας Οἰκονομίας, ἀπό ὅπου πηγάζουν ὅλα τά ἅγια ὁρόσημα τῆς ἔνσαρκης παρουσίας Του. Εἶναι ἡ «γενέθλιος ἡμέρα τῆς ἀνθρωπότητος» γιά τόν Μέγα Βασίλειο καί ἑορτή «τῆς ἀναπλάσεως» γιά τόν Γρηγόριο τόν Θεολόγο, γιατί ὁ Χριστός παρεμβάλλεται στήν Ἱστορία καταλύοντας «τό μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ» πού διαχωρίζει τόν Θεό ἀπό τούς ἀνθρώπους καί τήν δημιουργία Του. Στό Πρόσωπό Του ἡ ταπεινή ὕλη τοῦ κόσμου ἑνώνεται μέ τήν θεία φύση καί γίνεται σάρκα τοῦ Θεοῦ Λόγου, ὡς Σῶμα καί Αἷμα τοῦ Χριστοῦ μας. «Σωματοῦται ὁ ἀσώματος» καί «ὁ ἄκτιστος κτίζεται», «πτωχεύει ὁ πλούσιος καί «νηπιάζει ὁ ὕψιστος», «κρατεῖται ὁ ἀνέπαφος καί βαστάζεται ὁ βαστάζων τά σύμπαντα»[1][1], ὥστε νά ἔχουμε ὅλοι μας τή δυνατότητα νά πλουτίσουμε κατά τήν θεία Χάρη Του καί νά ἐνδυθεῖ τό φθαρτό ἀφθαρσία. Μέ τόν Λόγο ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ ἔκτισε τά πάντα, καί μέ τόν ἔνσαρκο Λόγο τά ἀνακαινίζει καί τά ἀναδημιουργεῖ.
Στό μυστήριο τῶν Χριστουγέννων θεᾶται, προσκυνεῖται καί δοξάζεται ὁλόκληρη ἡ σωτηρία. Πρόκειται γιά μυστήριο, γιατί ἀπευθύνεται σέ ὅσους μποροῦν νά ἀναγνωρίζουν τό μεγαλεῖο στήν ταπείνωση, τόν πλοῦτο στήν φτώχεια, τήν ἐλευθερία στήν ἀκρότατη συγκατάβαση. Σάν τόν ὁλόφωτο ἀστέρα, μέ τόν ὁποῖο διασήμανε τό γεγονός τῆς ἐνσαρκώσεώς Του γιά ὅσους ἦταν ἄξιοι νά δοῦν, ἡ σωτήριος ἑορτή τῶν Χριστουγέννων ἐπιλάμπει κάθε χρόνο ὑπερφυῶς στό νοητό στερέωμα τῆς Ἐκκλησίας μας. Μᾶς δίνεται ἡ εὐκαιρία νά προσέλθουμε στό σπήλαιο τῆς Γεννήσεως μέ ἁπλότητα καί ταπείνωση, ἀφήνοντας κατά μέρος τήν στυγνή αὐτάρκεια καί τήν ἰδιοτελή μέριμνα τοῦ βίου.Ὁ Χριστός γεννιέται γιά χάρη μας, γιά νά ἀνακλιθεῖ στό λίκνο τῆς καρδιᾶς μας. Πῶς ἐμεῖς θά τόν δεχτοῦμε καί ποιό θά εἶναι τό δικό μας δῶρο πρός τόν νεογέννητο Σωτήρα;
Ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ ἁγιάζει τήν κτίση καί δίνει στόν κόσμο ἕνα νέο νόημα, τό ὁποῖο εἶναι ὁ σκοπός καί ὁ λόγος τῆς ὕπαρξής του. Γι’ αὐτό καί στήν Εἰκόνα τῆς Γεννήσεως παρατηροῦμε γύρω ἀπό τόν Θεάνθρωπο ἐκπροσώπους ὅλων τῶν κτισμάτων νά προσφέρουν δείγματα
τῆς ἀναγνώρισης καί τῆς εὐγνωμοσύνης τους. «Οἱ ἄγγελοι τόν ὕμνον, οἱ οὐρανοί τόν ἀστέρα, οἱ μάγοι τά δῶρα, οἱ ποιμένες τό θαῦμα, ἡ γῆ τό σπήλαιον, ἡ ἔρημος τήν φάτνην, ἡμεῖς δέ μητέρα Παρθένον». Παρατηροῦμε ἐπίσης ὅτι ὁ Παντοκράτορας καί Κύριος τῆς Δημιουργίας γεννήθηκε σ’ ἕνα εὐτελές κατάλυμα ἀνάμεσα σέ ζῶα, καθώς δέν βρέθηκε θέση στά οἰκήματα τῶν ἀνθρώπων. Κι ὄχι μόνο δέν ἔγινε δεκτός στόν πολιτισμένο μας κόσμο, ἀλλά ὁ Ἡρώδης Τόν ἀναζητοῦσε μέσα στά νεογέννητα μέ σκοπό νά Τόν φονεύσει.
Ἡ ἐνάρετη ὅμως σπουδή ὁδήγησε τούς ταπεινότερους καί σοφότερους τῶν ἀνθρώπων νά ἔλθουν καί νά προσκυνήσουν τόν Ἥλιο τῆς δικαιοσύνης. Ἐνῶ οἱ ποιμένες ἀντιπροσωπεύουν τά πρῶτα τέκνα τῶν Ἰουδαίων πού ὁδηγήθηκαν στόν Χριστό μέ τήν εὐσέβεια καί τήν πίστη τους, ἡ Ἐκκλησία μας ἀναγνωρίζει στούς σοφούς Μάγους τίς ἀπαρχές τῆς Ἐκκλησίας ὅλων τῶν ἐθνῶν, τίς τάξεις τοῦ εἰδωλολατρικοῦ κόσμου, ὁ ὁποῖος ἐπίσης φωτιζόταν ἀπό τίς ἀκτῖνες τοῦ ἀλήθειας τοῦ Λόγου καί στόν ὁποῖο ἦταν διάχυτη ἡ προσδοκία τοῦ Λυτρωτῆ. Κατά τά λόγια τοῦ ἱεροῦ Χρυσοστόμου, «στήν Ἰουδαία γεννήθηκε ὁ Κύριος, ἀλλά τόν ὑποδέχθηκε ὁλόκληρη ἡ οἰκουμένη. Ἐκεῖ βλάστησε τό κλῆμα τῆς ἀμπέλου, ἀλλά σ’ ἐμᾶς ὡρίμασε ὁ βότρυς τῆς ἀληθείας»[2][2].
Ἀξίζει νά φέρουμε στό νοῦ μας μέ τί πίστη καί ἀφοσίωση οἱ φωτισμένοι μάγοι τῆς Ἀνατολῆς, κατά τίς ἐνδείξεις τοῦ νεοφανοῦς ἄστρου, ἐγκατέλειψαν τίς πατρίδες τους, τούς οἰκείους τους, τίς ἐνασχολήσεις καί τίς ὑποχρεώσεις τους, καί ἐπιχείρησαν τό μακρινό, ἐπικίνδυνο, δαπανηρό καί κοπιῶδες ταξίδι τους γιά νά ἀναζητήσουν καί νά τιμήσουν Αὐτόν, ὁ ὁποῖος ἦταν «ἡ προσδοκία τῶν Ἐθνῶν». Καί ὅταν ἀκόμη ἀντίκρισαν τό φτωχικό περιβάλλον πού περιέβαλλε τόν μικρό Χριστό, δέν κλονίστηκε ἡ πίστη τους, ἀλλά μέ εὐλάβεια Τόν προσκύνησαν, καί «ἀνοίξαντες τούς θησαυρούς αὐτῶν προσήνεγκαν Αὐτῷ δῶρα, χρυσόν καί λίβανον καί σμύρναν»: μέ τό πρῶτο ἀναγνωρίζοντάς τον ὡς βασιλέα, μέ τό δεύτερο ὡς Θεό καί μέ τό τρίτο ὡς θνητό, προμηνύοντας τόν ἐνταφιασμό Του μετά τό θεῖο πάθος. Γιατί, ὅπως τότε τοῦ προσφέρθηκε στάβλος, ἔμελλε νά τοῦ προσφερθεῖ ὄξος καί χολή. Σέ ὅλη Του τή ζωή ὁ Ποιητής τῶν ὅλων «οὐκ εἶχε ποῦ τήν κεφαλήν κλίνῃ», μέχρι πού ἀνάπαυσε τά μέλη Του στόν Σταυρό.
«Αὐτό εἶναι γιά μᾶς τό νόημα τῆς πανήγυρης καί αὐτό γιορτάζουμε σήμερα: τόν ἐρχομό τοῦ Θεοῦ στούς ἀνθρώπους, γιά νά ἐπανέλθουμε κοντά στόν Θεό, γιά νά ἐνδυθοῦμε τόν νέο ἄνθρωπο, ἀφοῦ ἐγκαταλείψουμε τόν παλαιό. Κι ὅπως ἔχουμε πεθάνει μαζί μέ τόν Ἀδάμ, ἄς ζήσουμε μαζί μέ τόν Χριστό, ἄς γεννηθοῦμε μαζί Του, ἄς συσταυρωθοῦμε καί ἄς ταφοῦμε μαζί Του, γιά νά ἀναστηθοῦμε μέ τήν ἀνάστασή Του. Ἄς γιορτάσουμε λοιπόν ὄχι μέ δημόσιες πανηγύρεις, ἀλλά μέ τρόπο θεϊκό. Ὄχι μέ τρόπο κοσμικό, ἀλλά μέ τρόπο ὑπερκόσμιο. Ὄχι τά δικά μας, ἀλλά τοῦ Κυρίου. Ὄχι ὅσα σχετίζονται μέ τήν ἀσθένεια, ἀλλά ὅσα σχετίζονται μέ τήν θεραπεία. Ὄχι τά ἔργα τῆς δημιουργίας, ἀλλά τῆς ἀναδημιουργίας»[3][3].
Τό πολυτιμότερο στοιχεῖο στόν ἄνθρωπο, τό ὁποῖο ἀποτελεῖ συγχρόνως τήν ἀνακεφαλαίωση καί τό νόημα ὅλης τῆς κτίσεως, εἶναι ἡ σχέση του πρός τόν ἐνσαρκωμένο Χριστό καί Λόγο τοῦ παντός. Ὅσοι ἀπό μᾶς θέλουν νά βρίσκονται ἐγγύτερα στή Βηθλεέμ παρά στά ἀνάκτορα τοῦ Ἡρώδη, ἄς ὁδεύσουμε μαζί μέ τόν ἀστέρα, φωτισμένοι ὅπως οἱ ταπεινοί Μάγοι. Ἄς προσφέρουμε στόν Χριστό τήν προσωπική ψυχική φάτνη μας, ὥστε Ἐκεῖνος νά τήν ἐνοικήσει καί νά τήν μετατρέψει σέ σῶμα τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ.

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ 2011

Μετά θερμῶν εὐχῶν

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ

+ Ο ΧΙΟΥ, ΨΑΡΩΝ ΚΑΙ ΟΙΝΟΥΣΣΩΝ ΜΑΡΚΟΣ

---

[1][1] Ἁγ. Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός, Λόγος εἰς τὸν Εὐαγγελισμὸν τῆς ὑπεραγίας Δε­σποί­νης ἡμῶν Θεοτόκου, PG 96, στ. 653.

[2][2] Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, Εἰς τό γενέθλιον τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, PG 56, στ. 389.

^[3][3] Γρηγόριος ὁ Θεολόγος, Λόγος ΛΗ΄ (Εἰς τὰ Θεοφάνια, εἴτουν Γενέθλια τοῦ Σω­τῆ­ρος), PG 36, στ. 316.