Πρωτοπρ. Διονύσιος Τάτσης, Η φιλαργυρία

πηγή: Ορθόδοξος Τύπος, 16/12/2011

Η ΦΙΛΑΡΓΥΡΙΑ

Τοῦ Πρωτοπρεσβυτέρου Διονυσίου Τάτση

ΠΟΛΛΟΙ ἄνθρωποι παραπονοῦνται γιὰ ὅσα συμβαίνουν στὴν κοινωνία καὶ ἀναφέρονται στὸ ρόλο ἐκείνων, ποὺ ἔχουν κάποια ἐξουσία. Μὲ ἐπιμονὴ καὶ σταθερότητα προτείνουν διάφορες λύσεις, γιὰ τὴ βελτίωση τῶν πραγμάτων, χωρὶς ὡστόσο νὰ ἔχουν γνώση καὶ σχετικὴ ἐμπειρία. Ζοῦν μέσα σὲ ἕνα κλίμα ἀναστάτωσης καὶ ἐκνευρισμοῦ, γεγονὸς ποὺ μειώνει τὴν ἐλπίδα ὅτι αὔριο τὰ πράγματα θὰ γίνουν καλύτερα.

Κάτι, λοιπόν, λείπει ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους, γι΄ αὐτὸ καὶ βρίσκονται σὲ αὐτὸ τὸ κατάντημα. Προσπάθησα πολλὲς φορὲς νὰ τὸ ἐπισημάνω καὶ νὰ τὸ περιγράψω, ἀλλὰ δὲν κατέληξα πουθενά. Κάποια μέρα ὅμως μελετώντας τὴν Καινὴ Διαθήκη, γιὰ πνευματικὴ τροφοδοσία, ἔπεσα πάνω σ΄ ἕνα λόγο τοῦ Παύλου πρὸς τὸ μαθητὴ του Τιμόθεο καὶ χάρηκα, γιατί εἶχα βρεῖ αὐτὸ ποὺ ἐπίμονα ἔψαχνα...

Ὁ ἀπόστολος μὲ τρόπο καθαρὸ καὶ σαφῆ λέει ὅτι «ρίζα πάντων τῶν κακῶν ἡ φιλαργυρία». Σκέφτηκα ὅτι, ἐὰν δὲν ὑπῆρχε στοὺς ἀνθρώπους τὸ φοβερὸ πάθος τῆς φιλαργυρίας, θὰ εἶχαν ἐξαφανιστεῖ ἀπὸ τὴν κοινωνία ὅλα τὰ κακά, τὰ ὁποῖα τὴν ἔχουν μετατρέψει σὲ ζούγκλα. Τὸ ἀδιάκοπο κυνηγητὸ τοῦ συμφέροντος ἀχρηστεύει πνευματικὰ τὸν ἄνθρωπο καὶ τὸν κάνει ἀποκρουστικό. Κανένας δὲν θέλει νὰ βρίσκεται κοντὰ σ’ ἕνα φιλάργυρο, γιατί δὲν μπορεῖ νὰ ὑποφέρει τὶς σκέψεις του, τὴν ἐπιθυμία τοῦ πλούτου, τὶς μεθοδεύσεις του καὶ γενικὰ τὴν ἐνοχλητικὴ συμπεριφορά του.

Πῶς νὰ σταθεῖ κανεὶς κοντὰ σ’ ἕνα ἄνθρωπο αἰχμάλωτο τοῦ συμφέροντος καὶ τῆς φιλαργυρίας; Πῶς νὰ ἐπικοινωνήσεις μαζί του, ὅταν ὁ νοῦς του εἶναι κολλημένος στὴν ἀπόκτηση ὅσο τὸ δυνατὸν περισσότερων ὑλικῶν ἀγαθῶν, ἐνῶ γιὰ τὰ πνευματικὰ ἀγαθὰ δὲν θέλει νὰ ἀκούει; Πῶς νὰ συνεργαστεῖς μαζί του, ὅταν σὲ βλέπει εὐάλωτο στὴν ἐκμετάλλευση;

Τώρα, ἂν σκεφτεῖ κανεὶς ὅτι οἱ περισσότεροι ἄνθρωποι εἶναι φιλάργυροι, πῶς μπορεῖ νὰ ἐλπίζει γιὰ κάτι καλύτερο στὴν κοινωνία; Ὅλα τὰ κακὰ στὴν κοινωνία τὰ δημιουργοῦν οἱ ἴδιοι οἱ ἄνθρωποι, γι’ αὐτὸ καὶ ἡ ἀπαλλαγὴ ἀπὸ αὐτὰ εἶναι δικό τους ἔργο. Πρέπει μόνοι τους νὰ δώσουν λύσεις καὶ νὰ ἀλλάξουν νοοτροπία καὶ συμπεριφορά. Τί σημαίνει αὐτό; Ἀποδοχὴ ἠθικῶν κανόνων καὶ ἀρχῶν ἢ γιὰ νὰ τὸ πῶ καλύτερα, χρειάζεται ὁ Θεὸς ἀνάμεσά μας! Ἐὰν τολμήσεις νὰ τὸ προτείνεις αὐτό, θὰ συνασπισθοῦν ὅλοι οἱ δαίμονες, γιὰ νὰ σὲ πνίξουν καὶ νὰ μὴ

ἀκουστεῖ ἡ ἐνοχλητικὴ φωνή σου.

Κλείνοντας τοῦτο τὸ ἄρθρο, θὰ παραθέσω ἕνα ἀπόσπασμα ἀπὸ κείμενο τοῦ Φώτη Κόντογλου, τὸ ὁποῖο ἀναφέρεται στὴ φιλαργυρία, «τὴ βαριὰ ἀρρώστια τῆς ψυχῆς». Εἶναι ἀξιοπρόσεκτο καὶ ἄκρως ἐπίκαιρο: «Ἀπ’ ὅλες τὶς ἀρρώστιες, ποὺ παθαίνει ἡ ψυχὴ τοῦ ἀνθρώπου, ἡ πιὸ σιχαμερὴ κατὰ τὴν κρίση μου, εἶναι ἡ φιλαργυρία, ἡ τσιγκουνιά. Ἀπὸ μικρὸς τὴν ἀπεχθανόμουνα. Καὶ τώρα, μ’ ὅλο ποὺ μὲ τὴν ἡλικία, ἄλλαξα γνώμη γιὰ πολλὰ πράγματα, γιὰ τὴν τσιγκουνιὰ δὲν ἄλλαξα. Προτιμῶ νὰ ‘χω νὰ κάνω μ’ ἕνα φονιὰ ἀκόμα, παρὰ μ’ ἕναν τσιγκούνη. Γιατί, ὁ φονιὰς μπορεῖ νὰ σκότωσε σὲ ἀναβρασμὸ ψυχῆς ἀπάνω στὸ θυμό του καὶ νὰ μετάνοιωσε ὕστερα, ἐνῶ ὁ τσιγκούνης εἶναι ψυχρὸς ὑπολογιστής, ὡς τὸ κόκκαλο χαλασμένος. Στὸν φονιὰ μπορεῖ νὰ βρεῖς καὶ κάποια αἰσθήματα• στὸν τσιγκούνη δὲν θὰ βρεῖς κανένα. Ὁ τσιγκούνης εἶναι, βέβαια, πάντα ἐγωιστής, ἀγαπᾶ μοναχὰ τὸν ἑαυτό του, ἀλλὰ πολλὲς φορὲς εἶναι ἕνα τέρας χειρότερο κι ἀπὸ τὸν ἐγωιστή, γιατί μπορεῖ νὰ μὴ ἀγαπᾶ μήτε τὸν ἑαυτό του καὶ νὰ τὸν ἀφήσει νὰ πεθάνει ἀπὸ τὴν πεῖνα».