«Ουχί οι δέκα εκαθαρίσθησαν; Οι δε εννέα που;» (Λουκ. ΙΖ΄,17) Ιερά Μητρόπολις Πάφου

«Ουχί οι δέκα εκαθαρίσθησαν; Οι δε εννέα που;» (Λουκ. ΙΖ΄,17)   

Βαθύτατα συγκινητική είναι, αγαπητοί μου αδελφοί, η σκηνή που μας περιγράφει η σημερινή ευαγγελική περικοπή. Δέκα σκελετωμένοι λεπροί, αργοπεθαίνουν απελπισμένοι, μακριά από τον κόσμο. Και καθώς ο Κύριος πλησιάζει σε κάποιο χωριό, προτού ακόμα εισέλθει σ’ αυτό, τρέχουν να Τον συναντήσουν όλοι μαζί.  Πρόκειται για δέκα πλάσματα πονεμένα και ταλαιπωρημένα, που ζουν μόνα τους χωρίς καμιά κοινωνική σχέση. Και τρέχουν με ελπίδα προς τον Κύριο, φωνάζοντας ικετευτικά με όλη τη δύναμη που τους έχει απομείνει: «Ιησού επιστάτα ελέησον ημάς». Και όλα αυτά συμβαίνουν λίγα λεπτά προτού θεραπευτούν. Μόλις όμως θεραπεύονται από τη φοβερή αρρώστια τους και γιατρεύονται οι πληγές τους και ανακουφίζονται από τους πόνους τους, όλα ξεχνιούνται. Λυτρωμένοι από το μαρτύριο και την απομόνωσή τους, εξαφανίζονται σχεδόν όλοι. Μόνο ένας απ’ αυτούς και μάλιστα Σαμαρείτης, αισθάνεται την ανάγκη να επιστρέψει για να ευχαριστήσει με όλη τη δύναμη της ψυχής του τον Κύριο. Και ο Κύριος, τότε, βλέποντας την φοβερή αχαριστία των άλλων εννέα, εκφράζει το μεγάλο παράπονο, λέγοντας: «Ουχί οι δέκα εκαθαρίσθησαν; Οι δε εννέα που; » Με αφορμή το μεγάλο αυτό παράπονο του Ιησού, καλό είναι να δούμε κι εμείς πως εκδηλώνεται στη σύγχρονη κοινωνία το πάθος αυτό της αχαριστίας και πως το καταπολεμούμε.  

Είναι αλήθεια ότι η αχαριστία και η μαύρη αγνωμοσύνη, προς κάθε ευεργέτη, αλλά κυρίως προς το Μεγάλο Ευεργέτη και Σωτήρα μας, τον Κύριο ημών Ιησού Χριστό, είναι φοβερό κακό. Αντίθετα η ευγνωμοσύνη είναι μεγάλη, λαμπρή, υπέροχη και άγια αρετή. Η πρώτη αποδεικνύει τον άνθρωπο, κατώτερο και από τα κτήνη, αφού πολλά και από τα ζώα και από αυτά τα άγρια θηρία ακόμα, ευγνωμονούν τους ευεργέτες τους. Η δεύτερη υψώνει ως τους αγγέλους τους ανθρώπους. Η αχαριστία καθιστά τον αχάριστο άνθρωπο, ανάξιο των δωρεών του Θεού. Η ευγνωμοσύνη του εξασφαλίζει και μεγαλύτερες δωρεές και ευεργεσίες. Συνηθισμένο κακό η αχαριστία που είναι κακία θεομίσητος και ελεεινή. Σπάνια η αρετή της ευγνωμοσύνης. Γιατί οι άνθρωποι εύκολα ζητούμε  και ευκολότερα λησμονούμε.

Η καταφυγή στον Κύριο, όπως είδαμε πιο πάνω, δεν υπήρξε μάταιη. Κοντά Του οι δέκα λεπροί βρήκαν, όπως το πίστεψαν, την θεραπεία τους. Κι έδειξαν έτσι και σε μας τι πρέπει να κάμνουμε στις ποικίλες ασθένειές μας. Τόσο στις δικές μας όσο και  των προσφιλών μας προσώπων. Όλοι υποκείμεθα στην ασθένεια. Την ελαφρότερη ή την σοβαρότερη.  Όταν λοιπόν μας επισκέπτεται η ασθένεια το πρώτο που πρέπει να κάμνουμε είναι να προσφεύγουμε στον Κύριο που είναι ο γιατρός των ψυχών και των σωμάτων. Και να ζητούμε από Αυτόν που είναι Παντοδύναμος και Πανάγαθος την θεραπεία. Και να προσευχόμαστε και να Τον παρακαλούμε να διώξει την ασθένεια. Και αν η προσευχή και η παράκληση καρποφορήσει να Τον ευχαριστήσουμε για το καλό που μας έχει κάμει.

 Δυστυχώς, όμως σε πάρα πολλούς από εμάς δεν συμβαίνει αυτό, γιατί αρκετοί από εμάς εύκολα λησμονούμε τις ευεργεσίες του Θεού. Μόλις περάσει η ασθένεια, για την οποία είχαμε παρακαλέσει τον Κύριο, ξαναγυρίζουμε στις καθημερινές μας φροντίδες και ξεχνούμε να ευχαριστήσουμε για την θεραπεία μας και για την απαλλαγή μας από τον πόνο μας. Ίσως είχαμε παρακαλέσει πολύ τον Θεό, για την θεραπεία του παιδιού μας, της συζύγου μας, του εαυτού μας. Τότε ζητούσαμε πολύ. Όταν όμως ο Κύριος έδιωξε το κακό, τότε ξεχάσαμε να Τον ευχαριστήσουμε ή το ευχαριστώ μας  ήταν πολύ φτωχό. Κι ενώ εμείς αμαρτήσαμε και αμαρτάνουμε αμέτρητες φορές, Αυτός ποτέ δεν μας απαρνήθηκε. Τουναντίον, ξεκούρασε και ξεκουράζει σε κάθε εξομολόγηση την ψυχή μας στο πετραχήλι του πνευματικού και στη Θεία Λειτουργία. Πολλές και πάλι  φορές μας μετάγγισε και μας μεταγγίζει Ζωή με το Τίμιο Σώμα Του και το Τίμιο Αίμα Του.

Κι έτσι το ίδιο παράπονο που εξέφρασε ο Κύριος για την αχαριστία των δέκα λεπρών, τούτο μπορεί να εκφρασθεί και σε πολλούς από μας. Γιατί κι εμείς στις δύσκολες στιγμές της ζωής μας, όταν μας κυκλώνουν πειρασμοί, θλίψεις, αρρώστιες, προβλήματα, στρεφόμαστε με πίστη στο Θεό, τρέχουμε στις εκκλησίες, προσευχόμαστε θερμά, κάνουμε τάματα, ανάβουμε λαμπάδες και με προσευχές ζητούμε το έλεος του Θεού. Και μόλις ο Θεός δώσει λύση στο πρόβλημά μας, μέσα στον πυρετό της ευτυχίας μας, παθαίνουμε αμνησία. Ξεχνούμε ότι ο Θεός μας έλυσε το πρόβλημα και ότι μας ευεργέτησε με άπειρες ευεργεσίες. Η φιλαυτία και ο ατομισμός μαζί με το πνεύμα επιδίωξης των ανέσεών μας κατάντησαν ξερό και άγονο χώμα, χωρίς πνευματικούς χυμούς και ψυχική δροσερότητα. Φίλαυτες και εγωιστικές ψυχές είναι αδύνατο ν’ ανοίξουν χώρο μέσα τους για να φυτρώσει, να ανθίσει και να καρποφορήσει η ευγνωμοσύνη προς τον Θείον Ευεργέτη.

Το ίδιο δυστυχώς κάνουμε κάποτε και προς τους ευεργέτες μας ανθρώπους. Κτυπούμε την πόρτα τους μόνο όταν τους έχουμε ανάγκη. Μόλις όμως πετύχουμε αυτό που θέλουμε, γινόμαστε ψυχροί και αδιάφοροι και κάνουμε πως δεν τους γνωρίζουμε. Αυτοί στέκονται δίπλα μας και με θυσίες ακόμη κι  εμείς δεν γνωρίζουμε να τους πούμε ούτε ένα ευχαριστώ. Παρερμηνεύουμε τα γεγονότα και καταπιέζουμε τα αισθήματα. Δεν θέλουμε να ταπεινωθούμε και να αναγνωρίσουμε την αξία τους. Αυτό που θα πρέπει να κάνουμε είναι να μιμηθούμε τον πρώην λεπρό στο δρόμο της επιστροφής. Να αναγνωρίσουμε τις ευεργεσίες που μας γίνονται και να εκδηλώσουμε την ευγνωμοσύνη μας γι’ αυτές. Όχι επιτελώντας ψυχρά ένα καθήκον, αλλά εκδηλώνοντας μια ανάγκη της ψυχής μας και μέσα από τα βάθη της καρδιάς μας να ευχαριστούμε τους ευεργέτες μας.

Αλήθεια, σκεπτόμαστε κάποτε, πόσο μας ευεργετεί πλουσιοπάροχα πάνω σε καθημερινή βάση ο Δωροδότης Θεός; Κάθε αγαθό που έχουμε από Αυτόν προέρχεται. Πλέουμε μέσα στις ευεργεσίες Του. Το φώς, ο ήλιος, ο αέρας, οι ομορφιές της γης και του Ουρανού. Αλλά και η υγεία και τα χαρίσματα που έχουμε. Πόσες φορές μας έχει γλιτώσει από μεγάλους κινδύνους; Πόσα θαύματα έκαμε στη ζωή μας; Σε μια βαριά αρρώστια, σε μια δύσκολη εγχείρηση, όταν κινδυνέψαμε στους δρόμους, όταν υποφέραμε πάλι από άλλα προβλήματα. Αλλά πολύ περισσότερο χρωστούμε ευγνωμοσύνη στο Θεό της απείρου αγάπης, γιατί άφησε το ύψος του ουρανού, κατέβηκε στη γη και έγινε άνθρωπος και σταυρώθηκε για τη δική μας σωτηρία. Δυστυχώς δεν εκτιμούμε τις μεγάλες δωρεές Του. Τις έχουμε συνηθίσει και σχεδόν θεωρούμε πως ο Θεός είναι υποχρεωμένος να μας ευεργετεί και ότι εμείς, δικαιωματικά απολαμβάνουμε αυτές τις ευεργεσίες.

Αδελφοί μου.  Βρισκόμαστε στις πρώτες μέρες του νέου Έτους. Έχουμε επομένως ένα επί πλέον λόγο, να ευγνωμονούμε Εκείνο που μας χαρίζει και τούτο το έτος. Ας εμπνευσθούμε, λοιπόν, από τον αξιοζήλευτο ευγνώμονα Σαμαρείτη και ας ποθήσουμε να γίνουμε μιμητές Του. Η ευγνωμοσύνη είναι πράξη. Είναι αγώνας κατά της αμαρτίας, την οποία τόσο αποστρέφεται ο Θεός. Αγώνας, να υποστούμε για χάρη Του ακόμη και αδικίες, δοκιμασίες, διωγμούς και θυσίες. Όλα δηλαδή αυτά που δοκιμάζουν τη γνησιότητα των αισθημάτων μας προς τον Θεό. Ας γίνουμε λοιπόν άνθρωποι με λεπτότητα αισθημάτων και ευγένεια ψυχής. Ας γίνουμε κι εμείς άνθρωποι της ευγνωμοσύνης.

† Ηγούμενος Χρυσορροϊατίσσης κ. Διονύσιος