Η Θεία Λειτουργία.(+Διονυσίου, Μητροπ. Σερβίων και Κοζάνης)

Επάνω στη γη κάθε μέρα γίνεται ένα έργο· είναι το πιο μεγάλο, το πιο σπουδαίο και το πιο ιερό έργο, που μπορούν να κάνουν οι άνθρωποι. Είναι η θεία Λειτουργία, η συνέχιση του μυστικού δείπνου που έκανε ο Ιησούς Χριστός με τους μαθητές του. Οι άνθρωποι μπορούν να κάνουν πολλά και μεγάλα έργα, μα τίποτε περισσότερο και πιο σπουδαίο από τη θεία Λειτουργία. Αυτό είναι ένα μοναδικό προνόμιο, που έδωσε ο Θεός στους ανθρώπους, γιατί ούτε οι Άγγελοι μπορούν να τελέσουν τη θεία Λειτουργία. Στη θεία Λειτουργία οι Άγγελοι συνεργάζονται με τους ανθρώπους, καθώς το ακούμε στο τροπάριο του άγιου Σπυρίδωνα· «και εν τω μέλπειν τας αγίας σου ευχάς, αγγέλους έσχες συλλειτουργούντας σοι», κι όταν έκανες τη θεία Λειτουργία, οι άγγελοι συλλειτουρ­γούσαν μαζί σου. Πραγματικά σ’ αυτό που με τα χέρια του ιερέα γίνεται επάνω στην αγία Τράπεζα, καθώς γράφει ο απόστολος Πέτρος, «επιθυμούσιν άγγελοι παρακύψαι», οι άγγελοι επιθυμούν να σκύψουν και να δουν.

Λειτουργία θα πει δημόσιο έργο, έργο δηλαδή για το λαό, το λαό του Θεού. Η Εκκλησία προσεύχεται για όλο τον κόσμο, αλλά τελεί τη θεία λειτουργία μόνο για τους πιστούς, «Υπέρ των ευσεβών και ορθοδόξων χριστιανών». Η Εκκλησία είναι ο λαός του Θεού, και επομένως η θεία Λειτουργία, σαν δημόσιο έργο, γίνεται για το λαό του Θεού από τον ίδιο το λαό. Γιατί δεν λειτουργούν μόνοι τους ούτε μυστικά οι ιερείς της Εκκλησίας, αλλά κάθε φορά ο λαός του Θεού με τους ιερείς του τελούν τη θεία Λειτουργία. Όταν λέμε λαός του Θεού, δεν εννοούμε χωριστά τους λαϊκούς από τους κληρικούς, αλλά και τους λαϊκούς και τους κληρικούς· όλοι μαζί και λαϊκοί και κληρικοί είμαστε ο λαός του Θεού.

Δεν είναι εύκολο να πούμε τι είναι η Εκκλησία, το καταλαβαίνομε όμως και το ζούμε αυτό το πράγμα, όταν τελούμε τη θεία Λειτουργία. Όταν είμαστε μέσα στο ναό και γίνεται η θεία Λειτουργία, εμείς δεν παρακολουθούμε απλώς σαν θεατές ό,τι γίνεται, αλλά είμαστε εμείς όλοι που λειτουργούμε. Εμείς είμαστε ο λαός του Θεού, κι εμείς τελούμε τη θεία λειτουργία, με τους λειτουργούς της Εκκλησίας, που με τη χειροτονία έχουν τη χάρη της ιερωσύνης. Γι’ αυτό όλες οι ευχές κι όλοι οι ύμνοι της θείας Λειτουργίας είναι γραμμένοι έτσι, που να φαίνεται πως δεν λειτουργεί μόνος ο ιερέας, αλλά όλοι οι χριστιανοί που είναι μέσα στο ναό. «Του Κυρίου δεηθώμεν» λέει ο διάκονος και «Πρόσχωμεν», και το λέει για όλο το λαό, γιατί όλοι είμαστε η Εκκλησία κι όλοι μαζί τελούμε θεία Λειτουργία.

Κάθε φορά που μαζευόμαστε στο ναό λέμε πως έχομε σύναξη, και σύναξη θα πει, όχι ότι πάμε στην Εκκλησία, αλλά ότι συναζόμαστε για να γίνωμε η Εκκλησία· η σύναξή μας αυτή δείχνει πως είμαστε η Εκκλησία. Μα ακόμα πολύ περισσότερο είμαστε η Εκκλησία, όχι μόνο όταν συναζόμαστε, αλλά όταν μαζί με τον ιερέα τελούμε τη θεία Λειτουργία. Στη θεία Λειτουργία φαίνεται τι είναι η Εκκλησία. Η λειτουργική σύναξη είναι η Εκκλησία. Η θεία Λειτουργία είναι το κέντρο όλων των ιερών Ακολουθιών, που γίνονται από την Εκκλησία μέσα στο ναό. Πάντα με την παρουσία μεταξύ μας του ιερέα, γιατί χωρίς ιερέα και χωρίς θεία Λειτουργία δεν είμαστε Εκκλησία, αλλά μια απλή συγκέντρωση, σαν εκείνες που κάνουν τα σωματεία και οι σύλλογοι. Εκκλησία θα πει ο λαός, ο ιερέας και, η αγία Τράπεζα, δηλαδή η θεία Λειτουργία. Η θεία Λειτουργία δεν είναι βέβαια κάτι που το σκέφτηκαν οι άνθρωποι, αλλά είναι το μεγάλο και θειότατο Μυστήριο, που το ίδρυσε και το σύστησε ο Ιησούς Χριστός. Για να το πούμε καλύτερα, ο Ιησούς Χριστές ίδρυσε το Μυστήριο της θείας Ευχαριστίας και η Εκκλησία τελεί τη θεία Λειτουργία, συνεχίζοντας το μεγάλο και θειότατο Μυστήριο. Γι’ αυτό η θεία Λειτουργία λέγεται και θεία Ευχαριστία κι είναι το ίδιο πράγμα, η ιερή δηλαδή και άγια τελετή της Εκκλησίας, στην οποία συνεχίζεται αναίμακτα η θυσία του Ιησού Χριστού.

Η θεία Λειτουργία ή η θεία Ευχαριστία είναι η ίδια θυσία που έκανε ο Ιησούς Χριστός, προσφέροντας ο ίδιος τον εαυτό του για τη σωτηρία του κόσμου. Το βράδυ στο μυστικό δείπνο, έκοψε το ψωμί, έδωσε στους μαθητές του και τους είπε· «Λάβετε φάγετε· τούτο έστι το σώμα μου…» Ευλόγησε ύστερα το ποτήριο, έδωσε στους μαθητές του και τους είπε· «Πίετε εξ αυτού πάντες·τούτο έστι το αίμα μου…». Και τις δύο φορές είπε καθαρά και εννοούσε κυριολεκτικά αυτό που έλεγε· «αυτό είναι το σώμα μου» και «αυτό είναι, το αίμα μου». Αλλά δεν τους βεβαίωσε μόνο γι’ αυτό, αλλά και τους έδωσε εντολή και τους είπε·«Τούτο ποιείτε εις την εμήν ανάμνησιν», αυτό να κάνετε, για να με θυμάστε. Έτσι λοιπόν η Εκκλησία τώρα, με την εντολή του Ιησού Χριστού, τελεί τη θεία Λειτουργία και συνεχίζει την ίδια θυσία και το Μυστήριο της θείας Ευχαριστίας.

Μέσα στα λόγια του Ιησού Χριστού προς τους μαθητές του είναι και η συνέχιση της θυσίας και η κοινωνία από το σώμα και το αίμα του. Η Λειτουργία δηλαδή και η θεία Ευχαριστία δεν είναι μόνο θυσία και ανάμνηση του μυστικού δείπνου, αλλά και η κοινωνία των πιστών. Η Εκκλησία τελεί τη θεία Λειτουργία και συνεχίζει τη θυσία του Ιησού Χριστού, για να κοινωνήσουμε το σώμα και το αίμα του. Όταν λέμε θυσία του Ιησού Χρίστου, εννοούμε το σταυρικό του θάνατο, αλλά και την ύστερα από τρεις ημέρες ανάστασή του. Κι όταν τελούμε τη θεία Λειτουργία, καθώς το λέει σε μια ευχή ο λειτουργός ιερέας, «τον θάνατον αυτού καταγγελλόμεν, την ανάστασιν αυτού ομολογούμεν». Όταν ο Ιησούς Χριστός στο μυστικό δείπνο σύστησε το μυστήριο της θείας Ευχαριστίας, μιλούσε για το θάνατο και την ανάστασή του. Για το άγιο σώμα του, που θα πέθαι­νε στο σταυρό και για το τίμιο αίμα του, που θα έρρεε από την πλευρά του. Για το σώμα του, που έλαβε κατά την ενανθρώπησή του και που σε τρεις μέρες θα ανασταινότανε άφθαρτο και αθάνατο, αυτό που στο θείο μυστήριο μεταδίδεται τώρα «εις βρώσιν τοις πιστοίς, εις άφεσιν αμαρτιών και εις ζωήν  την αιώνιον».

Όλα όσα γίνονται στη θεία Λειτουργία δεν τα χωράει το μυαλό μας, γι’ αυτό πρέπει να έχουμε πίστη για να τα ζούμε μέσα μας. Είναι πάντα πολύ περισσότερο ένα πράγμα να το ζούμε μέσα μας παρά μόνο να το καταλαβαίνουμε στεγνά με το μυαλό μας. Και η θεία Λειτουργία δεν είναι μια νεκρή, αλλά ζωντανή πράξη της Εκκλησίας, που τόσο καλύτερα την καταλαβαίνομε, όσο πιο ζωντανά μετέχουμε σ’ αυτήν. Όχι όταν παρακολουθούμε σαν θεατές όσα γίνονται μέσα στο ναό, αλλά όταν είμαστε εμείς οι ίδιοι που ζωντανά τελούμε τη θεία Λειτουργία. Θα το επαναλάβουμε και θα το ξαναπούμε, αυτό που είναι βασική αλήθεια και θεία πραγματικότητα· δεν είναι δηλαδή η Εκκλησία κάτι ξένο κι έξω από μας, που λειτουργεί κι εμείς πηγαίνουμε στη θεία Λειτουργία, μα εμείς συναγμένοι είμαστε η Εκκλησία, που κάθε φορά τελούμε τη θεία Λειτουργία.

(+Διονυσίου, Μητροπ. Σερβίων και Κοζάνης, «Η Θεία Λειτουργία», εκδ. Αποστ. Διακονίας)

πηγή