Τετάρτη, Ιανουαρίου 04, 2012

Θεοφάνεια ( Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης)




Σήμερον  κκλησία μν ορτάζει τνμεγάλην ορτν τν Θεοφανείωνκα ποιεταιμνείαν τς βαπτίσεως το Χριστο ν τορδάν ωάννης  Πρόδρομος καΒαπτιστήςστις μβρυον ν τ μήτρ εχενναγνωρίσει τν Λυτρωτν κα σκίρτησεν,νρ γενόμενος πρξε κα  πρτοςπιστεύσαςποδείξας κα κηρύξας τν Χριστόν. «δε  μνς το Θεο αρων τν μαρτίαντο κόσμου», επεν τε εδε τν ησονπεριπατοντα.
 «ρχεται λλος πίσω μουο οκ εμ κανςλσαι τν μάντα τν ποδημάτων ατο»,λεγε πρς τος μαθητάς τουΤινς δ τνμαθητν τούτωνγκαταλιπόντες ατόν,κολούθησαν τν ησονθεν  ωάννηςγκαρτερν κα ποτασσόμενος λεγεν, «κενον δε αξάνεινμ δ λαττοσθαι».κ τν μαθητν τούτων το ωάννου λέγεταιτι σαν  νδρέας  πρωτόκλητος κα δελφς ατο Σίμων Πέτροςστις καπρτος κ τν λλων ποστόλων μολόγησετν Χριστόν, «Ραββίσ ε  Χριστός υἱὸς το Θεοσ ε  βασιλες το σραήλ».Πρς τοτον λοιπν τν ωάννηντν κηρύττοντα κα βαπτίζοντα βάπτισμαμετανοίαςπροσλθεν  Χριστς ς νθρωπος κα βαπτίσθη θέλων ν δώση τπαράδειγμα.

πειδ περ βαπτίσματος  λόγοςκαλν νομίζω νταθα ν ποβάλω πρακτικάςτινας παρατηρήσεις περ το τρόπου καθ᾿ ν τελεται παρ᾿ μν τ Βάπτισμα.
Ο παλαιο πρακτικώτατοι κα μεμορφωμένοι ερεςκαίτοι γράμματοι λεγόμενοι,εξευρον ν κτελσι κανονικώτατα τς τρες καταδύσεις κα ναδύσεις,κρατοντες τν βαπτιζόμενον ρθιον πρς νατολς βλέπονταφαρμόζοντες τνδεξιν π τς μασχάλης το βρέφους βρς μα κα σφαλςφράττοντες δ διτς ριστερς τ στόμα ατοφρόντιζον περ τς θερμοκρασίας το δατος κακάστη κατάδυσις γίνετο καριαίατ δ διάλειμμα μεταξ τν καταδύσεωνγίνετο ρκετόνστε ν᾿ ναπνεύση τ βρέφος(1).
Τοιούτ τρόπ οδες βαπτιζόμενος παθε ποτέ τι ν τ κολυμβήθρ. Τ σημεριννμως σμνος τν ερέων, τος ποίους  διεφθαρμένη πολιτικ πιβάλλει πολλάκιςξέστους κα καλλιεργήτους ες τος Σ. Σ. εράρχας ν τος χειροτονσιν, φοκακς κτελε μλλον κακς παραλείπει τοσούτους λλους τύπους, φείλει τουλάχιστον ν σεβασθ ατ τ θεμέλιον τς πίστεως μν, τ γιον βάπτισμα.
Γράφομεν τατα, διότι χομεν λόγους ν πιστεύωμεν τι πολλο τν ερέων, χαριζόμενοι ες τν τυφλν κα μωρν πολλάκις φιλοστοργίαν μαθν καπροληπτικν γονέων, οτινες νομίζουν, τι κάτι θ πάθη τ χαϊδευμένον νεογνόν των ν τ ερ κολυμβήθρκτελοσι σχεδν ράντισμα, κα χι βάπτισμα.
Ο τς Δυτικς κκλησίας εναι συγγνωστοί, διότι γνόησαν τν ννοιαν τολληνικο ρήματος βαπτίζω, baptizo, τι δηλ. σημαίνει βάπτω, βυθίζω, βουτ, ολληνες μως δν πρέπει ποτ ν τν γνοήσωσιν.Εναι καιρς ν φυλαχθ  ερς οτος τύπος, διότι ν ξακολουθήση  μάθεια τοκλήρου, κα πληθυνθ  θεΐα κα  σέβεια, μετ μίαν γενεάν, τε θ εμεθα μισοβαφτισμένοι λοι, θ δεήση ν διαταχθ γενικς ναβαπτισμς λων τν κατοίκων το λληνικο Βασιλείου, ρρένων κα θηλέων. Διότι πρέπει ν εμεθα συνεπες.  μετέρα κκλησία ες μν τος προσερχομένους κ τν Δυτικν ες τος κόλπους της πιβάλλει τν ναβαπτισμόν, τος δ ρμενίους τος μυρώνει μόνον, κα τοτο διότι οτοι μν εναι κανονικς βεβαπτισμένοι δι τρινναδύσεων κα καταδύσεων, κενοι δ τελς μόνον δι ραντισμο. «Συντηρώμεθα χάριτι, πιστοί, κα σφραγδι, ς γρ λεθρον φυγον, βραοι, φλις πάλαι αμαχθείσης, οτω κα μν ξόδιον τ θεον τοτο, τς παλιγγενεσίας λουτήριον σταινεκεν κα τς Τριάδος, ψόμεθα φς τ δυτον».
ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΣ
φημερίς», 6 ανουαρίου 1888, 3α.)
Σημειώσεις
1. λες ατς ο λεπτομέρειες, πο κα ο παπάδες κόμα δν καλοξέρουν, μς φαίνονται περίεργες π᾿ τν πρώτη ματιά. Μ σοι διάβασαν τ βιογραφία τοΠαπαδιαμάντη κα τν παρακολούθησαν στ παιδικά του χρόνια, θ θυμονται πς τ παπαδοπαίδι κενο παρακολουθοσε βμα πρς βμα τν πατέρα του σ᾿ λες τς λειτουργίες κα τελετές, κα τν βοηθοσε «κα συνέψαλλε μετ᾿ ατο» κα τν ρωτοσε γι θρησκευτικς λεπτομέρειες κα τύπους, γιατ  πατέρας του τανρχαιοπρεπς παπς, πόγονος κα μαθητς τν κολλυβάδων τς Σκιάθου, καγνώριζε κατ βάθος τν παλαι κκλησιαστικ τάξη, κα τν τηροσε μ φανατισμό. Παπαδιαμάντης χει γράψει κα λλα παρόμοια εδικ λειτουργικ ρθρα, που κατήγγελλε  καυτηρίαζε διάφορες παρατυπίες κα παραλείψεις, π.χ. Τ«Μνημόσυνα κα τ Καθαρτήριον», «ερες τν πόλεων κα ερες τν χωρίων» κλπ. Τ δ διήγημά του «Τ τραγούδια το Θεο» χει τν ρχ κα τν μπνευσή του π᾿ τ πλούστατο γεγονς μις κκλησιαστικς παρατυπίας, πο θελε ν τν καυτηριάσει  Παπαδιαμάντης. Κα  παρατυπία ατ ταν τι στν κηδεία νς νηπίου ψάλη χι  εδική, μ  κοιν νεκρώσιμη κολουθία. Γι κκλησιαστικς παρατυπίες παράβαλε κα τ διήγημα « Καλόγερος», πάρχουν μως κι λλα σκόρπια χωρία στ διηγήματά του.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Το «Ελληνικά και Ορθόδοξα» απεχθάνεται τις γκρίνιες τις ύβρεις και τα φραγγολεβέντικα (greeklish).
Παρακαλούμε, πριν δημοσιεύσετε το σχόλιό σας, έχετε υπόψη σας τα ακόλουθα:
1) Ο σχολιασμός και οι απόψεις είναι ελεύθερες πλην όμως να είναι κόσμιες .
2) Προτιμούμε τα ελληνικά αλλά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και ότι γλώσσα θέλετε αρκεί το γραπτό σας να είναι τεκμηριωμένο.
3) Ο κάθε σχολιαστής οφείλει να διατηρεί ένα μόνο όνομα ή ψευδώνυμο, το οποίο αποτελεί και την ταυτότητά του σε κάθε συζήτηση.
4) Κανένα σχόλιο δεν διαγράφεται εκτός από τα spam και τα υβριστικά