Τρίτη, Ιανουαρίου 10, 2012

Πως ερμηνεύεται το «πίπτ’ έγειραι», δηλαδή, το πέσε και σήκω. Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου




Ας μη σε πλανήση, αδελφέ, ο λογισμός λέγοντάς σου να που οι Πατέρες λέγουν «πίπτ’ έγειραι», δηλαδή, όσες φορές πέσης, σήκω και σώζεσαι. Λοιπόν αυτή είναι η μετάνοια, το να πέφτη κανείς, δηλαδή, και να σηκώνεται και το να σηκώνεται και πάλι να πέφτη; 
Αδελφέ, πλανεμένη και κακή εξήγησις είναι αυτή που κάνεις  του ρητού αυτού, διότι οι Πατέρες το είπαν αυτό για να βγάλουν από τους ανθρώπους τον φόβο της απογνώσεως και όχι για να τους κάνουν να αμαρτάνουν με την ελπίδα της εξομολογήσεως και της μετανοίας.
Μακρυά μία τέτοια σκέψις! Γι’ αυτό λέει ο άγιος Ισαάκ: «Την ανδρεία, που οι θείοι Πατέρες τοποθέτησαν στις θείες τους Γραφές……. δεν πρέπει για μας να γίνη βοήθεια της αμαρτίας……. Για να έχουμε εμείς ελπίδα μετανοίας, σκέφτηκαν να κλέψουν από το νου μας τον φόβο της απογνώσεως» (Λόγος ο΄). 
Έπειτα οι πατέρες είπαν «πίπτ’ έγειρε», πέσε και σήκω και όχι σήκω και πέσε, όπως αντίστροφα το ερμηνεύεις εσύ, πολύ διαφέρει το ένα από το άλλο.


 Ώστε το να πέφτη κάποιος και να σηκώνεται, και κατόπιν, αφού σηκωθή πάλι να πέφτη, αυτό ούτε είναι, ούτε ονομάζεται μετάνοια, όπως την ονομάζεις εσύ, αλλά είναι και ονομάζεται από τον Απόστολο Πέτρο σκύλος, που γυρίζει στον εμετό του και γουρούνι που κυλιέται πάλι στην προηγούμενη λάσπη του (Β’ Πέτρου 2,22).
Το δε αληθινό νόημα του «Πίπτ’ έγειραι» είναι, ότι ο άνθρπωπος πρέπει με όλες του τις δυνάμεις να βρίσκεται μακρυά από την αμαρτία και να φυλάγεται να μη πέση. Αν όμως από ασθένεια ανθρώπινη πέση και όχι με την δική του προαίρεσι, δεν πρέπει να απελπίζεται, αλλά αμέσως να σηκώνεται και να εξομολογήται και να μετανοή χωρίς να χάνη καιρό.
 Επειδή σύμφωνα με τον άγιο Ιωάννη της Κλίμακος, «Γνώρισμα των Αγγέλων είναι το να μην πέφτουν, και αν ποτέ συμβή αυτό, αμέσως να σηκώνωνται» (Λόγος δ’ περί Υπακοής). Γι’ αυτό και συ, αδελφέ, ανίσως έπεσες από την μεγάλη σου δυστυχία και την ασθένεια, μη γελασθής και πης στον εαυτό σου,  εγώ τώρα έπεσα και έπεσα, λοιπόν ας ξεναπέσω ακόμη και ας κάνω πάλι και πάλι την αμαρτία, επειδή έπεσα μία φορά στην λάσπη, και ύστερα εξομολογούμαι και μετανοώ για όλα και απομακρύνομαι πλέον από το κακό.
 Για την αγάπη του Κυρίου, αδελφέ, μην ακούς το λογισμό αυτό, γιατί φανερά προέρχεται από τον διάβολο, που ζητεί την καταστροφή σου.
 Αλλά μόλις αμαρτήσης μια φορά, μη το κάνης για δεύτερη φορά πάλι, μην αργοπορήσης, ούτε να υπομένης και να κυλιέσαι μέσα στη λάσπη: «Μην  αναβάλης την επιστροφή  σου προς τον Κύριο, και μη αναβάλης από μέρα σε μέρα» (Σοφ. Σειρ. 5,7), αλλά σήκω και πήγαινε στον Πνευματικό και εξομολογήσου, γιατί όσο νέα είναι η πληγή, τόσο πιο εύκολα ιατρεύεται, όπως λέει ο άγιος Ιωάννης της Κλίμακος: «Όσο ακόμη το τραύμα είναι νέο και ζεστό, γρήγορα θεραπεύεται, ενώ τα χρόνια τραύματα, επειδή δέχθηκαν την αδιαφορία και παρέμειναν αφρόντιστα, δύσκολα θεραπεύονται» (Λόγ. Ε’ περί Μετανοίας).
 Και αν πάλι δεν βρης προς το παρόν καιρό για εξομολόγησι, δείξε μετάνοια στον Θεό χωρίς να περιμένης τον καιρό της Εξομολογήσεως και προσπάθησε να συμφιλιωθής και να ειρηνεύσης με τον Θεό για μέσου πολλών πράξεων πόνου και συντριβής και μετανοώντας όσο μπορείς και μη κοιμηθής ούτε μία νύκτα ευχαριστημένος, αν προηγουμένως δεν προσπέσης και δεν μετανοήσης στον Θεό, μέχρις ότου πας στον Πνευματικό να εξομολογηθής, γιατί  αυτή είναι μία ανυπόφορη αυθάδεια, όντας εσύ κάθε ώρα καταδικασμένος σε θάνατο, να σταθής έστω και για μία στιγμή σε κάποια θανάσιμη αμαρτία και να κρεμασθής από μία κλωστή, όπως είναι ο Άδης.
 Αχ! Αλλά εσύ ταλαίπωρε, όχι μόνο μία στιγμή στέκεσαι στην αμαρτία αμετανόητος, αλλά στέκεσαι μήνες και καιρούς. Και για να βγης από ένα τέτοιο κίνδυνο, περιμένεις την ημέρα της Λαμπρής ή των Αποστόλων ή των Χριστουγέννων, για να εξομολογηθής και παίζεις και γελάς και κοιμάσαι αμέριμνος σαν να έβλαπτες όχι την λογική και αθάνατη ψυχή σου, αλλά ένα αναίσθητο δαυλό, που δεν αισθάνεται την βλάβη που του προξενείς, ούτε μπορεί να σε εκδικηθή. Γι’ αυτό άκουσε αυτό το φοβερό περιστατικό, που διαβάζουμε στις ιστορίες.


Λόγος περί μετανοίας
Ἔκδοσις
Συνοδία Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου
Νέα Σκήτη Ἅγιον Ὅρος
σέλ. 62-64
Ἐπιμέλεια κειμένου Ἀναβάσεις 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Το «Ελληνικά και Ορθόδοξα» απεχθάνεται τις γκρίνιες τις ύβρεις και τα φραγγολεβέντικα (greeklish).
Παρακαλούμε, πριν δημοσιεύσετε το σχόλιό σας, έχετε υπόψη σας τα ακόλουθα:
1) Ο σχολιασμός και οι απόψεις είναι ελεύθερες πλην όμως να είναι κόσμιες .
2) Προτιμούμε τα ελληνικά αλλά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και ότι γλώσσα θέλετε αρκεί το γραπτό σας να είναι τεκμηριωμένο.
3) Ο κάθε σχολιαστής οφείλει να διατηρεί ένα μόνο όνομα ή ψευδώνυμο, το οποίο αποτελεί και την ταυτότητά του σε κάθε συζήτηση.
4) Κανένα σχόλιο δεν διαγράφεται εκτός από τα spam και τα υβριστικά