Κυριακή των Απόκρεω Αρχιμανδρίτης Ιωήλ Κωνστάνταρος

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΠΟΚΡΕΩΝ

(Ματθ. ΚΕ΄ 31-46)

Όπως δεν υπάρχει Χριστιανός που να αγνοεί ή να λησμονεί την μέλλουσα κρίση και την Δευτέρα παρουσία του Κυρίου Ιησού Χριστού, έτσι και δεν υπάρχει και άνθρωπος (ισορροπημένος) που να αρνείται στα βάθη της καρδιάς του το δίκαιο και την απόδοση της δικαιοσύνης. Δεν υπάρχει άνθρωπος που να μη θέλει την ορθή κρίση και το να απολαμβάνει ο καθένας σύμφωνα με τα έργα του και την ελεύθερη επιλογή του.

Δόξα τω Θεώ η αποκάλυψη του ιερού Ευαγγελίου και στo βασικότατο αυτό σημείο μας διακηρύττει ξεκάθαρα ότι αυτό ακριβώς που λαχταρούμε, τελικώς θα έρθει. Θα πραγματοποιηθεί και ουδείς θα κατορθώσει να διαφύγει την διαδικασία της μελλούσης Κρίσεως, από τον πρώτο που έζησε, έως και τους τελευταίους ανθρώπους που θα βρίσκονται εκείνη τη στιγμή επάνω στη γη.

Ναι, ο λόγος του Κυρίου Ιησού, είναι τόσο ξεκάθαρος που δεν επιδέχεται καμμία αμφισβήτηση. Ο Υιός του ανθρώπου θα έλθει εν τη δόξη Αυτού, για να κρίνει ζώντες και νεκρούς! Θα έλθει, όχι όπως στην πρώτη του παρουσία, ταπεινά και μέσα στην αφάνεια, αλλά θα έρθει ένδοξα, ως Κριτής, και θέλοντας και μη θα τον αντιμετωπίσει ο κάθε άνθρωπος. Αυτήν ακριβώς την μεγάλη δογματική αλήθεια, την ομολογούμε κάθε φορά που απαγγέλουμε το Ιερό Σύμβολο της Ορθοδόξου Πίστεώς μας, στο έβδομο άρθρο του: «…Και πάλιν ερχόμενον μετά δόξης κρίναι ζώντας και νεκρούς, ου της βασιλείας ουκ έσται τέλος».

Βεβαίως, όπως είναι γνωστό, το κριτήριο βάσει του οποίου θα μας κρίνει ο ένδοξος Κριτής, δεν είναι άλλο από την Αγάπη!

Είναι λοιπόν ανάγκη με προσοχή και ησυχία να μελετήσουμε μόνοι μας την Ευαγγελική περικοπή. Να δούμε δηλ. να ξετυλίγεται μπροστά μας η θριαμβευτική παρουσία, αλλά συνάμα και ο δραματικός διαχωρισμός όλων των ανθρώπων!

Κριτήριο λοιπόν η Αγάπη προς τους αδελφούς! Αλλά όπως πάρα πολλά πράγματα παρεξηγούνται και παρερμηνεύονται, έτσι και η κεντρική αυτή Ευαγγελική περικοπή, παρεξηγείται, με αποτέλεσμα να παρερμηνεύεται αυτό ακριβώς το κριτήριο της Αγάπης.

Περί ποίας λοιπόν Αγάπης κάνει λόγο ο Κριτής; Και υπάρχουν άνθρωποι που να μη διαθέτουν αγάπη; Και άρα όλοι οι άνθρωποι, αφού λίγο έως πολύ, διαθέτουν αγάπη, θα βρεθούν στα δεξιά του Κριτού; Δηλ. όλοι θα σωθούν;

Μακάρι να ήταν έτσι τα πράγματα και μακάρι να εσώζωντο όλοι οι άνθρωποι. Όμως η κατάσταση ως προς το σημείο αυτό είναι περισσότερο δραματική απ΄όσο μπορούμε να φανταστούμε. Ο ίδιος ο Κριτής μας βεβαιώνει ξεκάθαρα ότι θα υπάρξει αυστηρός διαχωρισμός. Άρα στα αριστερά του θα βρεθούν τα ερίφια. Εικόνα δηλ. αποκαλυπτική που φωτογραφίζει την αιώνια κόλαση! Αλλά και πάλι ο ίδιος ο πράος και ταπεινός τη καρδία Ιησούς, σε διαφορετική περίσταση μας αποκαλύπτει ότι: «πολλοί γαρ εισί κλητοί, ολίγοι δε εκλεκτοί» (Ματθ. ΚΒ΄ 14).

Αλλά και πάλι ανακύπτει σοβαρότατο υπαρξιακό και θεολογικό ερώτημα. Αφού όλοι σχεδόν οι άνθρωποι διαθέτουν αγάπη, όλοι κατά το μάλλον η ήττον όταν μπορούν κάνουν κάποια ή κάποιες αγαθοεργίες στη ζωή τους, αφού συγκινούνται τόσες και τόσες ψυχές μπροστά στο ανθρώπινο λεγόμενο δράμα, γιατί δεν λειτουργεί αυτή η αγάπη ώστε να αποφευχθεί η αιώνια κόλαση;

Εδώ αδελφοί μου βρισκόμαστε σε πολύ λεπτό σημείο και θα πρέπει να δούμε το θέμα μας Βιβλικά και αντικειμενικά, μακριά από συναισθηματισμούς και γενικώς από καταστάσεις που νοθεύουν την πνευματική μας ζωή και που μας οδηγούν, όχι απλώς σε λανθασμένα συμπεράσματα, αλλά αλλοίμονο, και σε επικίνδυνα μονοπάτια τρόπου ζωής, που καταλήγουν σ΄αυτή την «κόλασιν την αιώνιον» (Ματθ. ΚΕ΄46).

Βεβαίως, δεν θα αναπτύξουμε τώρα το θέμα της αγάπης. Το υψηλότερο όλων των θεμάτων. Την κορυφή της Ορθοδόξου πνευματικότητας. Τούτο για να γίνει, θα χρειαζόταν να γραφτούν τόνοι ολόκληροι. Τονίζουμε όμως αυτό το βασικό σημείο. Όπως για να υπάρξει στέγη θα πρέπει να υφίστανται τα τειχία και πρωτίστως να έχουν τεθεί τα ασφαλή θεμέλια του όλου οικοδομήματος, έτσι και στο θέμα της αγάπης. Εάν δεν υφίσταται η Πίστη στον Κύριο Ιησού Χριστό, στον «ακρογωνιαίον λίθον» (Εφεσ. Β΄ 20), με ό,τι βεβαίως αυτό συνεπάγεται, εάν απουσιάζει στην συνέχεια η Ελπίδα, η βεβαία Χριστιανική Ελπίδα, τότε ο λόγος περί αγάπης καταντά κενή θεωρία που η ανάπτυξή της καταλήγει μάλλον σε φαιδρολογία. Και όπως, όσο υψηλότερα βρίσκεται ένα πράγμα, τόσο και περισσότερο ασχημίζει όταν το καταβαραθρώνουμε, έτσι ακριβώς συμβαίνει και στο θέμα της αγάπης. Δεν υπάρχει τίποτε χειρότερο από το να κάνει κανείς λόγο περί αυτής, χωρίς αντίκρισμα ή να νομίζει ο άνθρωπος ότι διαθέτει τούτο το χρυσό νόμισμα και τελικώς να διαπιστώνει ότι αντί του χρυσού, κρατά στα χέρια (μάλλον στην καρδιά) άνθρακες, εάν όχι τίποτε άλλο χειρότερο και βρωμερότερο.

Δεν θα θέλαμε στο σημείο αυτό να αναφερθούμε σε κοσμικές οργανώσεις, οι οποίες διατείνονται ότι εξασκούν τα έργα της φιλανθρωπίας και της αγάπης, αλλά ταυτοχρόνως αρνούνται τη Θεότητα του Χριστού. Απορρίπτουν δηλ. τον ίδιο τον Κριτή. Και δεν το κάνουμε για να μη μολύνουμε την ατμόσφαιρα. Τούτο όμως επιβάλλεται να υπογραμμίσουμε στο σημείο αυτό. Όλοι αυτοί που έχουν αναδειχθεί «αρχιτέκτονες» στο να εξαπατούν «εαυτούς και αλλήλους», νομίζοντας, τρομάρα τους οι ταλαίπωροι ότι θα ξεγελάσουν και Αυτόν (Τον Ιησού) τον οποίον επισήμως και με φρικτούς όρκους απορρίπτουν και συκοφαντούν, πλανώνται πλάνην οικτράν. Ας είναι δε βέβαιοι όλοι αυτοί οι κύριοι, που βοηθούν «χήρες και ορφανά» και κάνουν εσωτερικούς εράνους για «τον υιόν της χήρας», ότι εάν δεν μετανοήσουν ειλικρινά και δεν δείξουν έμπρακτη Χριστιανική αγάπη, Αυτός ο Κριτής που τώρα διακωμωδούν, θα τους κατατάξει στα αριστερά Του με αποτέλεσμα να «κερδίσουν» την αιωνιότητα της κολάσεως… Το φρικτό τέλος του Βολτέρου, έχει να τους διδάξει πάρα πολλά…

Ούτε πάλι να περιμένει κανείς ότι αφού έδωσε ή δίνει κάτι στον «έρανο της αγάπης» ή όπου αλλού, αρνείται όμως την μυστηριακή ζωή του Χριστού, αρνείται δηλ. να είναι συνειδητό μέλος της Εκκλησίας Του, ότι εξοφλεί το χρέος της αγάπης και έτσι έβγαλε το εισιτήριο της Βασιλείας των Ουρανών.

Επομένως αδελφοί μου, το κριτήριο της μελλούσης Κρίσεως, είναι βεβαίως η αγάπη, αλλά όχι απλώς ένα πλαδαρό συναίσθημα που επιτέλους όλοι οι άνθρωποι διαθέτουν, αλλά η αγάπη που αναφέρεται στον Χριστό! Η αγάπη που προσφέρεται στους αδελφούς, έχοντας όμως φιλτραριστεί πρώτα στην αγάπη του Χριστού, μέσω της ακραδάντου πίστεως στη Θεότητά του! Πιο απλά, κριτήριο αδυσώπητο, δεν είναι ένα απλό συναίσθημα, αλλά κριτήριο είναι Αυτός ο ίδιος ο Ιησούς! Δεν είναι μόνο Κριτής που μετρά και εξετάζει και κρίνει, αλλά να συνειδητοποιήσουμε ότι είναι το ίδιο το κριτήριο, σύμφωνα με το οποίο θα μετρηθούν οι άνθρωποι. Το κριτήριο που μετρά για το αν αξίζουν ή δεν αξίζουν να στέκονται μπροστά στο Θεό!

Μέσα λοιπόν σ΄αυτή την αντικειμενική Θεανθρώπινη προοπτική, επάνω ακριβώς στη βάση αυτή, οι άνθρωποι γίνονται «οι ευλογημένοι του Πατρός» (Ματθ. ΚΕ΄34). Και όπου ο Πατήρ, εκεί και ο Υιός, εκεί και το Άγιον Πνεύμα (Ιωάννου ΙΔ΄23).

Έτσι λοιπόν, αφού ξεκαθαρίζεται και διαφαίνεται ορθά η όλη βάση του κριτηρίου, τότε όχι απλώς πρέπει, αλλά επιβάλλεται να περάσουμε στις φιλανθρωπίες και στα έργα ευποιίας, τα οποία οικοδομούν την όλη προσωπικότητα του ανθρώπου (Τίτου Γ΄14). Τώρα, μέσα στο ευλογημένο αυτό πλαίσιο,ο κάθε Χριστιανός που ανήκει στο σώμα του Χριστού δηλ. την Ορθόδοξη Εκκλησία, αυξάνει και προοδεύει πνευματικώς, έως ότου εξομοιωθεί κατά πάντα με Αυτόν τον Χριστό ο οποίος είναι η Κεφαλή (Εφεσ. Δ΄ 15). Η Κεφαλή, και τελικώς ο Κριτής, και η ζωή Του, το Κριτήριο!

Οπωσδήποτε η όλη συμμόρφωση στον Ευαγγελικό νόμο της αγάπης, χρειάζεται και κόπο και θυσίες. Ουσιαστικές θυσίες, εάν βεβαίως πρόκειται να πάρουμε στα σοβαρά την Χριστιανική διδασκαλία και περισσότερο στα σοβαρά ότι θα κριθούμε. Προπαντός όμως, χρειάζεται θυσία του «εγώ». Αντιθέτως, οι «ανέξοδες αγάπες» και οι ψευδοσυναισθηματισμοί, είναι κάτι το φτηνό, το βολικό, το μεγαλόστομο, που πολλές φορές αφήνει ελευθερία σε κατώτερα ένστικτα, που εκτρέφει το «εγώ», και που καμμιά φορά προσπορίζεται και οφέλη πολλά και πολλών ειδών… Αλλά όλ΄αυτά, μπορεί να είναι ο,τιδήποτε, άλλο εκτός της γνησίας και αυθεντικής Χριστιανικής αγάπης η οποία τελικώς γίνεται και το κριτήριο για την άλλη ζωή, αφού πρώτα έχει καταστεί η λυδία λίθος της παρούσης ζωής!

Από την Ευαγγελική αυτή θέση της αυθεντικής αγάπης, βλέπουμε επίσης πόσο έξω πέφτουν, όσοι, επηρεασμένοι από το ακάθαρτο πνεύμα του οικουμενισμού και του θρησκευτικού συγκρητισμού, ισχυρίζονται ότι δεν χρειάζονται οι δογματικές τοποθετήσεις και τα Εκκλησιαστικό όρια (που ο Ίδιος ο Χριστός έθεσε για το Σώμα Του,”Ιωάννου Ι΄28-29”), αφού κριτήριο γι΄αυτούς είναι μόνο τα δήθεν «έργα αγάπης».

Ταλαίπωροι δυστυχώς άνθρωποι που «αστόχησαν περί την Πίστην» (Α΄Τιμ. ΣΤ΄ 21). Ζητούν ήθος άνευ δόγματος. Επιζητούν ίαση άνευ θεραπείας και κηρύττουν θεωρίες που οδηγούν τις αστήρικτες ψυχές στην απώλεια (Ιούδα 13).

Αδελφοί μου. Η μέλλουσα Κρίση αποτελεί μια φοβερή πραγματικότητα, είτε το θέλουμε είτε όχι. Προφανώς οδηγεί και στον φόβο του Θεού. Βεβαίως! Αλλ΄επιτέλους, αντί ο άνθρωπος να καταντήσει αθεόφοβος, αντί να παρασύρεται στα καλοστημένα, δεξιά και αριστερά μονοπάτια του διαβόλου, ας συνειδητοποιήσουμε το τι αναπόφευκτα μας αναμένει.

Ευχή και προσευχή μας ας είναι το «Εύφρανον τας καρδίας ημών, εις το φοβείσθαι το όνομά σου το άγιον» ώστε στη συνέχεια να «επιτελούμεν δικαιοσύνην και αγιασμόν», αφού «και η Πίστις, εάν μη έργα έχει, νεκρά εστί καθ΄ευατήν» (Ιακώβου Β΄17).

Και ας θυμώμαστε πάντοτε: «Το μέτρο της αγάπης (στο Χριστό και στους αδελφούς μας), είναι η άνευ μέτρου έμπρακτη Χριστιανική αγάπη»!

Αμήν. 

π. Ιωήλ Κωνστάνταρος

Κόνιτσα.

Email: p.ioil@freemail.gr