Η ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ - Η ΑΠΟΡΡΙΨΗ Τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καισαριανῆς, Βύρωνος καί Ὑμηττοῦ κ. ΔΑΝΙΗΛ

Στήν ἱστορική πορεία τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ καί ἰδιαιτέρως κατά τίς τελευταῖες ἡμέρες τῆς ἐπιγείου ζωῆς του συναντᾶμε δύο πρόσωπα, τά ὁποία δέν μποροῦμε νά προσπεράσουμε ἀδιάφορα. Εἶναι τά πρόσωπα τῆς ἁμαρτωλοῦ γυναικός τῆς Βηθανίας καί τοῦ Ἰούδα τοῦ Ἰσκαριώτη, τοῦ ὄντος ἐκ τοῦ ἱεροῦ συλλόγου τῶν Δώδεκα μαθητῶν τοῦ Χριστοῦ καί γενομένου προδότου τοῦ Διδασκάλου του. Στά πρόσωπα αὐτά ἐπικεντρώνει τό ἐνδιαφέρον μας ἡ Ἐκκλησία τή Μεγάλη Τετάρτη, ἀφοῦ καί τά δύο ἔδρασαν δύο ἡμέρες πρίν τό θάνατο τοῦ Θεανθρώπου.

Τά δύο ἱστορικά αὐτά πρόσωπα ἔχουν πολλά κοινά σημεῖα καί μιά διαφορά:

α'

Οἱ ἐνέργειες ἀμφοτέρων, τόσον ἡ μετάνοια τῆς πόρνης ὅσον καί ἡ προδοσία τοῦ μαθητοῦ, ἔχουν σχέση μέ τό χρῆμα. Ἡ πόρνη μέ τή μετάνοιά της ἔπαυσε νά ἐμπορεύεται τό σῶμα της. Ὁ μαθητής μέ τήν προδοσία ἐκπόρνευσε τήν ψυχή του διά τόν ἔρωτα τῶν χρημάτων.

β'

Ἡ πόρνη ἐμπορεύετο τό σῶμα της. Στή πορνεία της διεσπᾶτο ἡ μοναδικότητα τῆς ἀνθρώπινης ἐπικοινωνίας καί ἡ ἀπόλυτη συντροφικότητα. Ἀπό τήν ἀνθρώπινη ἐπικοινωνία ἀπεσπᾶτο ἡ σωματική καί μετεβάλλετο σέ ἀντικείμενο οἰκονομικῆς συναλλαγῆς. Ἡ δέ συντροφικότητα παρεχώρει τή θέση της εἰς τήν ὀδυνηρή ἀνεστιότητα. Στήν πορνεία, τό ἀνθρώπινο σῶμα ὑποκαθιστᾶ τό ἀνθρώπινο πρόσωπο καί ὑποβαθμίζεται σέ ἐργαλεῖο ἐμπορευσίμου ἡδονῆς.

Τήν ἴδια στιγμή ὁ μαθητής διαπραγματεύεται τήν πνευματική του ὀντότητα μέ τήν ἔμμισθη προδοσία. Ἡ πρώτη ἐπώλη τό σῶμα. Ὁ δέ δεύτερος τήν ψυχή του.

γ'

Καί οἱ δύο εἶναι πρότυπα. Ἡ μέν μέ τήν μετάνοιά της, ἔγινε πρότυπο ἐλπίδος. Ὁ δέ μέ τήν προδοσία του, ἔγινε πρότυπο ἀπορρίψεως.

δ'

Ἀμφότεροι ἀντιπροσωπεύουν τίς δύο στάσεις τῶν ἀνθρώπων ἔναντι τοῦ Θεανδρικοῦ προσώπου τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἡ πρώτη στό πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ ἀνεγνώρισε τόν Λυτρωτήν Θεόν της. Ὁ δεύτερος στό ἴδιο πρόσωπο ἀπέρριψε τόν ἀγαπῶντα καί συγχωροῦντα Θεόν.

Εἶναι γνωστό ὅτι ὁ Ἰησοῦς Χριστός μέ τήν διδασκαλία Του ἐξηφάνισε πάσαν ἀφορμήν διαιρέσεως τῶν ἀνθρώπων. Αὐτός, λοιπόν, ὁ Ὁποῖος «εἰς ἑνότητα πάντας ἐκάλεσε» καί συνῆψε τούς πάντας εἰς τήν Μίαν Ποίμνην, τήν Μίαν Ἁγίαν Καθολικήν καί Ἀποστολικήν Ἐκκλησίαν, εἰσήγαγε καί τήν μοναδικήν διάκρισιν τῶν ἀνθρώπων σέ πιστούς καί ἄπιστους, σέ μετανοημένους διά τήν ἔκπτωσίν των ἐκ τῆς ζωῆς καί ἀμετανοήτους. Ἡ πρώτη ἀντιπροσωπεύει τούς ἀναγνωρίζοντας τήν θεότητα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ὁ μαθητής ἀντιπροσωπεύει τούς ἀπορρίπτοντας τόν Ἰησοῦν Χριστόν ὡς Θεόν.

Μέ ἰδιαίτερο λυρισμό ἡ ὑμνολογία τῆς Ἐκκλησίας συμπλέκει τά δύο αὐτά θέματα καί πρόσωπα: «Σέ τόν τῆς Παρθένου Υἱόν, πόρνη ἐπιγνοῦσα Θεόν, ἔλεγεν ἐν κλαυθμῷ δυσωποῦσα...». Καί: «Ὅτε ἡ ἁμαρτωλός προσέφερε τό μῦρον, τότε ὁ μαθητής συνεφώνει τοῖς παρανόμοις· ἡ μέν ἔχαιρε κενοῦσα τό πολύτιμον, ὁ δέ ἔσπευδε πωλῆσαι τόν ἀτίμητον· αὐτή τόν Δεσπότην ἐπεγίνωσκεν, οὗτος τοῦ Δεσπότου ἐχωρίζετο· αὐτή ἠλευθεροῦτο καί ὁ Ἰούδας δοῦλος ἐγεγόνει τοῦ ἐχθροῦ...»

ε'

Ἡ ἁμαρτωλός γυναίκα ἔπασχε τό πονηρό πάθος τῆς αἰσχρᾶς ἁμαρτίας τῆς φιληδονίας. Ὁ προδότης ἔπασχε τό ἄτιμον πάθος τῆς φιλαργυρίας.

στ'

Ἡ διαφορά μεταξύ των εἶναι ὅτι ἡ ἁμαρτία δέν ἐμπόδισε τήν γυναίκα νά πιστέψει εἰς τόν Υἱόν τοῦ Θεοῦ καί νά ἀναγνωρίσει τόν Ἰησοῦν Χριστόν ὡς τόν ἀληθινόν καί ζῶντα Θεόν. Ἀντιθέτως, ἡ ἁμαρτία ἠμπόδισε τόν Ἰούδα νά ἀναγνωρίσει τόν Ἰησοῦν Χριστόν ὡς Θεόν.

Τό μήνυμα τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ὅτι ὅλοι εἴμαστε ἁμαρτωλοί. Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος τό διακηρύσσει κατηγορηματικῶς: «Πάντες γάρ ἥμαρτον καί ὑστεροῦνται τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ». (Ρωμ. γ' 24). Ἡ ἁμαρτία εἶναι στέρησις τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ. Ὡστόσον ὅμως ὁ Θεός ἔδωσε τή δυνατότητα σ᾽ ὅλους νά δικαιωθοῦν, νά ἀποκατασταθοῦν ἀπέναντί Του, «δικαιούμενοι δωρεάν τῇ αὐτοῦ χάριτι διά τῆς ἀπολυτρώσεως τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ». (Ρωμ. γ' 24).

Ὁ Θεός ὡς μοναδικήν προϋπόθεσιν διά νά δικαιώσει τόν ἄνθρωπον, νά τόν ἀπαλλάξει τῆς τιμωρίας ἐπειδή παραβαίνει τό θέλημά Του καί νά συγχωρήσει τίς ἁμαρτίες του θέτει τήν πίστιν, τήν ἀναγνώρισιν τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ καί ὅν ἀπέστειλεν εἰς τόν κόσμον Ἰησοῦν Χριστόν. Αὐτή ἡ Παύλειος θεολογία εὑρίσκεται εἰς τήν βάσιν τῆς σωτηριολογίας τῆς Ἐκκλησίας μας.

Ἡ πόρνη γυναίκα, ἄν καί ἁμαρτωλός βεβυθισμένη εἰς τόν βόρβορον τῆς φιλήδονης ζωῆς, ἐξυψώθηκε σέ πρότυπο μετανοίας, πίστεως καί ἐλπίδος γιά τόν ἄνθρωπο. Ὁ μαθητής, ἄν καί εὐνοήθηκε ποικιλοτρόπως ἀπό τόν Θεό, μέ κορυφαίαν αὐτήν τοῦ νά εἶναι αὐτόπτης καί αὐτήκοος μάρτυς ὅσων ὁ Ἰησοῦς ἐποίησεν καί ἐδίδαξεν, δέν κατόρθωσε νά ξεπεράσει τόν ἐγωϊσμόν του καί νά προσκυνήσει τόν σαρκωθέντα Θεόν. Ἡ ἁμαρτωλός ὑπέταξε ἑαυτήν εἰς τόν νόμον τῆς πίστεως. Ὁ μαθητής ἐπεδίωξε νά ὑποτάξει τόν Θεόν στίς ἰδικές του ἐπιθυμίες καί ἀντιλήψεις. Ἡ πρώτη ἐσώθη. Ὁ δεύτερος κατεκρίθη.

Ἄς παρακαλέσουμε τόν Θεόν νά μᾶς δίδει τήν μετάνοια τῆς πόρνης καί νά μᾶς γλιτώνει ἀπό τήν ἀθλιότητα τοῦ προδότη μαθητή.