Άμπελος και οι καρποί +Μητροπολίτου Φλωρίνης Αυγουστίνου

ΑΜΠΕΛΟΣ ΚΑΙ ΚΑΡΠΟΙ
Του μακαριστού Επισκόπου π. Αυγουστίνου Καντιώτου

«Κακούς κακώς απολέσει αυτούς» (Ματθ. 21,41)

ΑΣ ΒΓΟΥΜΕ, αγαπητοί μου, έξω από τις μεγαλουπόλεις, στην ύπαιθρο, όχι απλώς για ν' αναπνεύσουμε καθαρό αέρα, αλλά για να πάρουμε διδάγματα. Ας επισκεφθούμε περιοχές πού καλλιεργούνται αμπέλια.

Διανύουμε την περίοδο του τρύγου. Όλοι σηκώνονται πρωί, πηγαίνουν στ' αμπέλια και τρυγούν με τραγούδια. Γεμίζουν κοφίνια, τα μεταφέρουν εκεί που γίνεται η σύνθλιψις, κ' έτσι βγαίνει ο γλυκός ποταμός, ξανθός σαν κεχριμπάρι ή κόκκινος σαν αίμα. Απ’ αυτόν θα πιούν οι άνθρωποι σε ημέρες χαράς, όπως λέει ο ψαλμωδός ««Και οίνος ευφραίνει καρδίαν ανθρώπου» (Ψαλμ. 103,15). Απ’ αυτόν θα πιούν οι ασθενείς για να δυναμώσουν, οι γέροντες για να τονώσουν τα μέλη τους. Από αυτόν θα πάρη και ο ιερεύς, για να το κάνη αίμα Χριστού. Από τον ποταμό όμως αυτόν πίνουν και οι αλκοολικοί, μεθούν και κάνουν εγκλήματα. Το ίδιο πράγμα, βλέπετε, άλλου γίνεται νάμα για θεία λειτουργία κι άλλου όργανο κακού. Φταίει το κρασί, το δημιούργημα;

Φταίει ο άνθρωπος, που κάνει κακή χρήσι των δωρεών του Θεού.
Αλλά γιατί ομιλώ για αμπέλι και κρασί; Διότι το ευαγγέλιο σήμερα ομιλεί για αμπέλι. Κάποιος οικοδεσπότης, λέει, «εφύτευσεν αμπελώνα και φραγμόν αύτω περιέθηκε και ώρυξεν εν αυτώ ληνόν και ωκοδόμησε πύργον» (Ματθ. 21,33).

* * *

Η φύσι είνε ένας καθρέφτης, όπου φαίνεται η σοφία και η δύναμι του Θεού. Εξαρτάται τώρα με τι μάτι βλέπεις το κάθε τι, όπως και το αμπέλι. Αν είσαι φυσιολάτρης, θα θαυμάσης την πρασινάδα του, τις ιδιότητες του οίνου, θα φτειάξης και φεστιβάλ για το κρασί (Μια προφητεία λέει, ότι θα 'ρθη καιρός που θα καταργήσουν τις εορτές του Θεού και θα κάνουν άλλες κοσμικές - διαβολικές γιορτές). Αν λατρεύης τη φύσι χωρίς το Θεό, θα σταθής ως εκεί. Αν όμως είσαι Χριστιανός, τότε θα δης το αμπέλι υπό άλλο πρίσμα, κάτω από έναν άλλο φακό, πολύ διαφορετικά. Και ο φακός αυτός είνε το Ευαγγέλιο.

Υπό το πρίσμα του Ευαγγελίου πίσω από το φυσικό αμπέλι κρύβεται μία άλλη άμπελος. Σας έτυχε ν' ακούσετε τη θ. λειτουργία όταν λειτουργή δεσπότης; Εκεί, στο τέλος του τρισαγίου, κρατάει τα δικηροτρίκηρα και λέει, «Κύριε Κύριε, επίβλεψον εξ ουρανού και ίδε  και επίσκεψαι την άμπελον ταύτην...» (Ψαλμ. 79,15-16).

Ποια είνε η άμπελος; Εκλεκτή άμπελος, «Σωρήχ» όπως λέει ο προφήτης (Ησ. 5,2), ήταν ο λαός του Θεού, ο Ισραήλ. Αυτός ο λαός απήλαυσε τη φροντίδα του Κυρίου. Μέσα στην έρημο είδε θαύματα υπό την ηγεσία του Μωυσέως, ο οποίος στο τέλος της ζωής του είπε στον Ισραήλ. Αν ακούσης το Θεό και τις εντολές του, θα είσαι η εμπροσθοφυλακή των εθνών, διαφορετικά θα είσαι το ποδοπάτημά τους (βλ. Δευτ. κεφ. 28). Και όμως ο λαός αυτός αμάρτησε, φάνηκε αχάριστος —αυτά που ακούμε τη Μεγάλη Εβδομάδα—, έγινε σκολιόν-πονηρόν γένος. (Σήμερα κάτι μοντέρνοι θεολόγοι, με επί κεφαλής καθηγητάς πανεπιστημίου, θέλουν αυτά να τα σβήσουμε, για να μη προσβάλλουμε λένε το Ισραήλ, και τι να γράψουμε; Σιγά - σιγά θα μας καλέσουν να ...στεφανώσουμε και τον Ιούδα!). Έφτασαν οι Εβραίοι να διαπράξουν το μεγαλύτερο έγκλημα από όλα όσα έγιναν επί της γης, εσταύρωσαν τον Υιό του Θεού! Γι' αυτό τους περιμένει τιμωρία. Όπως ακούσαμε σήμερα, ««κακούς κακώς απολέσει αυτούς» (Ματθ. 21,41). Τέτοιος λαός θα τιμωρηθή. Αυτός ο λαός ήταν η άμπελος, που αντί να δώση σταφύλια έκανε αγκάθια και γι' αυτό κατεστράφη και τη θέσι του πήρε άλλος.

Ποιος είνε η νέα άμπελος; Είνε ο χριστιανικός λαός, η Εκκλησία του Χριστού. Εσύ, Χριστιανέ, από την ώρα που πίστεψες και βαπτίσθηκες, έγινες κλήμα - ρίζα και φυτεύθηκες στο αμπέλι του Χριστού. Καθένας από μας είμαστε κλήματα - βέργες σ' αυτό. Το κλήμα όμως δεν φυτεύεται μόνο για να κάνη πρασινάδα, φυτεύεται για να κάνη καρπό. Γι' αυτό ο αμπελουργός το σκάβει, το κλαδεύει, το ποτίζει, το περιποιείται. Και αν δεν φέρη καρπό, το ξερριζώνει. Είνε άχρηστο και στη θέσι του αχρήστου φυτεύει άλλο.

* * *

Όλοι, αδελφοί μου, γευόμεθα και γνωρίζουμε τι καρπό κάνει το αμπέλι. Αλλά και ο κάθε Χριστιανός πρέπει να καρποφορή. Δέντρο είνε κι αυτός. Ποιοι είνε οι καρποί του; Εμένα ρωτάτε τον άκαρπο; Ρωτήστε τον απόστολο Παύλο. Ανοίξτε στην προς Γαλάτας επιστολή, κεφάλαιο 5, στίχο 22. Διαβάστε ποιοι είνε οι καρποί του πνευματικού ανθρώπου, εκείνου που πίστεψε στο Χριστό κ' έκανε την καρδιά του ναό του αγίου Πνεύματος. Λοιπόν «ο καρπός του Πνεύματος εστίν αγάπη, χαρά, ειρήνη, μακροθυμία, χρηστότης, αγαθωσύνη, πίστις, πραότης, εγκράτεια». Πρώτος καρπός είνε η αγάπη, δεύτερος η χαρά, τρίτος η ειρήνη, τέταρτος η μακροθυμία, πέμπτος η χρηστότης, έκτος η αγαθωσύνη, έβδομος η πίστις, όγδοος η πραότης, ένατος η εγκράτεια. Υπάρχουν αυτά;

•    Αγάπη. Δεν είσαι μόνος πάνω στον πλανήτη. Να σκέπτεται και τους άλλους. Αν κοιτάς μόνο τον εαυτό σου, δεν έχεις αγάπη. Κι όταν λείπη η αγάπη, που είνε η βασίλισσα, κοντά σ' αυτήν λείπει και η ακολουθία της. Δηλαδή,

•    Λείπει η χαρά. Μη βλέπεις που οι άνθρωποι γελούν εξωτερικώς και καγχάζουν, στο βάθος δεν έχουν χαρά, φαρμάκι στάζει η καρδιά.

•    Έπειτα η ειρήνη. Η Εκκλησία μας παρακαλεί «υπέρ της άνωθεν ειρήνης», «υπέρ της ειρήνης του σύμπαντος κόσμου», και εύχεται «Ειρήνη πάσι». Τα έθνη κάνουν συσκέψεις για την ειρήνη. Αλλά πού ειρήνη; Είνε σαν το περιστέρι του Νώε, που πετούσε μα δεν είχε πού να πατήση, πού να σταθή.

•    Μακροθυμία. Πλατειά πρέπει να 'νε η καρδιά, να υπομένη, να συγχωρή όλους, μα εμάς η καρδιά μας είνε στενή, με μίση και εκδικήσεις. Αντί της μακροθυμίας υπάρχει μικροψυχία.

•    Αντί χρηστότητος έχουμε μοχθηρία, και αντί αγαθωσύνης έχουμε κακία.Δεν αισθανόμεθα χαρά όταν βλέπουμε τον άλλο να προοδεύη. Αντιθέτως, μοιάζουμε με κάποιον που ήταν μέσα σ' ένα καράβι, έπεσαν σε φουρτούνα και θα πνίγονταν όλοι, καμμιά πεντακοσαριά, κι αυτός ανέβηκε στο κατάρτι, να δη πώς θα πνιγούν πρώτα οι άλλοι, και τελευταίος να πνιγή αυτός.

•    Μετά η πίστις, η εμπιστοσύνη. Πάει πλέον κι αυτή. Σε ποιον να εμπιστευθής; Ποιο είνε το πιο ιερό συμβόλαιο; Ο γάμος; Κι αυτόν όμως σήμερα το έκαναν κουρέλι. Φυλαχτήτε οι άντρες από τις γυναίκες, οι γυναίκες από τους άντρες, οι γονείς από τα παιδιά, όπως λέει ο προφήτης Ιερεμίας (βλ. 9,4).

•    Μήπως υπάρχει πραότης; Ταραγμένες είνε οι συνειδήσεις, αγριεμένες οι ψυχές.

•    Και τέλος η εγκράτεια, που σήμερα χλευάζεται. Ω  νέοι, μη σπάτε σαν άλογα τα χαλινάρια, δοκιμάστε τον καρπό της εγκρατείας από το δέντρο του Χριστού.

Πού είνε λοιπόν αυτοί οι καρποί;  Άκαρποι μείναμε. Και ερωτώ, γιατί το αμπέλι του Χριστού δεν έχει καρπούς;  Ω  συ δεσπότη μου με τη μίτρα τη χρυσή και την πατερίτσα, που υψώνεις τα χέρια και λες «...και επίσκεψαι την άμπελον ταύτην και κατάρτισαι αυτήν», τι έκανες για το αμπέλι αυτό; Κ' εσύ ο ιεροκήρυκας κ' εσύ ο κληρικός κ' εσύ ο μοναχός κ' εσύ ο θρησκευτικός σύλλογος, τι κάνατε για το αμπέλι αυτό; Αμπέλι ξέφραγο κατήντησε η πατρίδα μας και «μονιός άγριος» (αγριογούρουνο) την κατέφαγε (Ψαλμ. 79,13).

* * *

Συχνά, αδελφοί μου, στ' αμπέλια πέφτει περονόσπορος. Ο Θεός λέει στο Δευτερονόμιο, Λαέ μου, αν μ' ακούσης, θα έχης ευλογία, αν δε μ' ακούσης, θα φυτεύης αμπέλια και δε θα τρως ούτε ένα τσαμπί (βλ. Δευτ. 28,30). Κατάρα στ' αμπέλια, κατάρα στις ελιές, κατάρα στη γη. Γιατί κατάρα; Διότι ασεβούμε και βλαστημούμε το Θεό. Τι καθυστερημένος καλόγερος! θα πήτε. Πέστε με, καθυστερημένο, σας χαρίζω την προοδευτικότητα, και μένω με το Χριστό τον Κύριό μου. Εγώ πιστεύω, ότι πίσω από τις καταστροφές υπάρχει τιμωρία Θεού, «κακούς κακώς απολέσει αυτούς».

Κ' εμείς, όπως είπαμε, κλήματα είμαστε. Μας φύτεψε ο Θεός για να φέρουμε καρπούς, έργα αγαθά, έργα αγάπης, αλληλεγγύης, συμπόνιας, ελέους, έργα Χριστού. Γιατί «η πίστι μόνη της, χωρίς έργα, είνε νεκρά» (Ιακ. 2,17). Έργα αγάπης ζητά η πίστι μας, ως συμπλήρωμα. Πού είνε λοιπόν η έμπρακτη αγάπη μας;

Αδελφοί, να μετανοήσουμε. Αν δε μετανοήσουμε, θα έχη εφαρμογή και σ' εμάς το «κακούς κακώς απολέσει αυτούς». Και οι πέτρες που πατούμε θα γίνουν φίδια να μας φάνε. Όλοι, μικροί και μεγάλοι, αριστεροί και δεξιοί, όλων των χρωμάτων, ας μετανοήσουμε και ας ζήσουμε κατά το Ευαγγέλιο του Χριστού, ω η δόξα και το κράτος εις τούς αιώνας, αμήν.

† Επίσκοπος Αυγουστίνος



Απο μαγνητοφωνημένη ομιλία, η οποία έγινε στον Ι. ναό Αγ. ΔημητρίουΑμπελοκήπων - Αθήναι την 4-9-1960. Καταγραφή καί σύντμησις 6-9-2009.Την ομιλία αυτή μπορείτε να την ακούσετε χωρίς περικοπές στο cd 13α' Α τής σειράς «ΦΩΝΗ ΒΟΩΝΤΟΣ» (πληροφορίες στο τηλέφωνο 23850-28868)

πηγή