Η θεολογία τής Εκκλησίας έχει τοποθετήσει τόν άνθρωπο στήν υψηλότερη βαθμίδα αξιολόγησης. Ο άνθρωπος για τήν Εκκλησία τού Χριστού είναι, σύμφωνα με τήν έκφραση τού Αποστόλου, «ναός Θεού ζώντος».
Αυτή η θεολογική αλήθεια βασίζεται: α) Στήν βιβλική μαρτυρία «ποιήσωμεν άνθρωπον κατ’ εικόνα ημετέραν και καθ’ ομοίωσιν», δηλαδή ο άνθρωπος πλάσθηκε με λογικό και αυτεξούσιο, κατ’ εικόνα Θεού και για να μοιάσει κατά χάριν με τόν Θεό, β) Στήν φυσιολογία τού ανθρώπου, στό φυσικό χάρισμα τού ενδιάθετου και έναρθρου λόγου, στό προσόν που έχει να σκέπτεται, να διαλογίζεται, να κρίνει, να μιλάει και να καταγράφει τις σκέψεις του, γ) Στήν προσωπική συμπεριφορά τού ανθρώπου που ξεφεύγει από τα στενά όρια τών ενστίκτων, δημιουργεί δικό του χαρακτήρα, γίνεται πρόσωπο μοναδικό και ανεπανάληπτο. Κυρίως, όμως, στό μυστηριακό γεγονός ότι χρίσθηκε με τήν σφραγίδα τού Αγίου Πνεύματος και έγινε κοινωνός τής αγιαστικής χάριτος τού Δημιουργού.
Τα μυστήρια τελούνται μέν σε χειροποίητους ναούς, όμως τήν χάρη τους τήν καρπώνεται ο άνθρωπος, τόσο στήν ψυχή, όσο και στό σώμα, και γίνεται έμψυχος ζωντανός ναός θείας χάριτος και αγιασμού. Με αυτόν τόν τρόπο γίνεται κατανοητή και η φράση ότι ο Θεός «ουκ εν χειροποιήτοις ναοίς κατοικεί». Είναι πλασμένος να επιδιώκει, με σεβασμό στό πρόσωπο τού αληθινού Θεού, τόν αγιασμένο τρόπο ζωής, όπως ο απ. Παύλος γράφει, «επιτελούντες αγιωσύνην εν φόβω Θεού».
Μία από τις θείες ιδιότητες τού Θεού είναι η αγιότητα. Ο Χριστός αποκαλώ τόν Πατέρα του στήν Αρχιερατική προσευχή Του «Πάτερ άγιε». Και οι προφήτες τής Παλαιάς Διαθήκης είδαν τούς αγγέλους να υμνούν τόν Θεό λέγοντας: «Άγιος, άγιος, άγιος, Κύριος Σαβαώθ…». Και είναι θέλημα τού Θεού ο άνθρωπος να κοινωνεί τής αγιότητός Του όπως αναφέρεται στήν Βίβλο: «Άγιοι γίνεσθε, ότι εγώ άγιός ειμι».
Είναι λοιπόν αυτονόητο ότι ο άνθρωπος, επειδή είναι δημιούργημα τού αγίου Θεού, να επιδιώκει στήν ζωή του να αγιάσει. Δεν είναι, όμως, αυτονόητο αν θέλει να αγιάσει. Διότι δεν είναι φυσικό χάρισμα στόν άνθρωπο η αγιότητα, όπως είναι στόν Θεό. Είναι δυνατότητα που έχει κατά χάριν, αν βέβαια τήν αξιοποιήσει. Χαρακτηριστικά είναι τα λόγια τού απ. Πέτρου: «Ετοιμαστείτε πνευματικά και μείνετε άγρυπνοι. Αφού έχετε πάρει τήν απόφαση να υπακούετε στόν Θεό, μην αφήνετε τώρα να ρυθμίζουν τήν ζωή σας οι επιθυμίες, που είχατε πρίν τόν γνωρίσετε. Αντίθετα, όλη σας η συμπεριφορά να είναι αγία, όπως άγιος είναι κι ο Θεός που σας κάλεσε».
Η πνευματική εγρήγορση για να μην παρασυρθούμε από εφάμαρτες επιθυμίες και λογισμούς, για να μην παλινδρομήσουμε σε πράξεις τού παρελθόντος αλλά να επιμείνουμε στήν υπακοή τών εντολών τού Χριστού και τής Εκκλησίας είναι το πρώτο βήμα τού αγιασμού μας. Να καθαρίσουμε, λέει ο απ. Παύλος, τούς εαυτούς μας «από παντός μολυσμού σαρκός και πνεύματος», δηλαδή, από καθετί που μολύνει τό σώμα και τήν ψυχή μας. Διότι η επιθυμία τών πρωτοπλάστων γέννησε τήν παρακοή και οδήγησε στήν πτώση. Έχασαν οι πρωτόπλαστοι τήν χάρη τού αγιασμού που είχαν πρωτύτερα στόν χώρο τού Παραδείσου.
Το δεύτερο και σημαντικό βήμα είναι η ενεργός συμμετοχή μας στήν λατρευτική ζωή τής Εκκλησίας. Διότι ο αγιασμός δεν είναι μόνο θεωρία, αλλά κυρίως πράξη, είναι προσωπικό βίωμα. Είναι εμπειρία ολόκληρης τής ανθρώπινης ύπαρξης, όταν ο άγιος Θεός Πατέρας με τήν αγιαστική Του χάρη κάνει τόν πιστό άνθρωπο υιό κατά χάριν, συγγενή τής αγιότητός Του. Διότι όπως χαρακτηριστικά πάλι αναφέρει ο απ. Παύλος «θα είμαι για σας ο Πατέρας και εσείς θα είσθε γιοί και θυγατέρες μου». Αυτή η σχέση καλλιεργείται μέσα στόν λατρευτικό χώρο τής Εκκλησίας, διότι εκεί τελείται η ευχαριστία τής αγάπης τού Θεού προς τούς ανθρώπους και τής αγάπης τών ανθρώπων προς τόν Θεό, η αναίμακτος θυσία τού Χριστού. Εκεί ολόκληρο το εκκλησίασμα επικαλείται τόν Πατέρα Θεό και απαγγέλλει τήν Κυριακή προσευχή: «Πάτερ ημών ο εν τοις ουρανοίς αγιασθήτω το όνομά Σου».
Στην εποχή μας η λέξη «αγιότητα» έχει διάφορες ερμηνείες που πολλές απ’ αυτές δεν συμφωνούν με τήν ερμηνεία που δίνει η Εκκλησία.
Πολλοί, κινούμενοι από συναισθηματισμό, προσδίδουν σε συμπαθή προς αυτούς πρόσωπα τό χαρακτηρισμό άγιος, επειδή σε κάποιες στιγμές η συμπεριφορά και οι πράξεις τους συγκίνησαν και προκάλεσαν εντύπωση και θαυμασμό. Και συχνά ακούγεται η φράση «αυτός ή αυτή είναι άγιοι άνθρωποι» επειδή η ευγένειά τους ή ίσως η ανεκτικότητά τούς και η καλοσύνη τους εντυπωσίασαν.
Άλλοι θεωρούν τήν αγιότητα ανέφικτη ή και μη αναγκαία για τόν άνθρωπο. Δεν συσχετίζουν, είτε λόγω απιστίας είτε λόγω άγνοιας, τόν άνθρωπο με τήν τελειότητα και με τήν αγιότητα τού Θεού. Είναι οι «σάρκα φορούντες και τόν κόσμος οικούντες» άνθρωποι που δεν αντιλαμβάνονται τήν πνευματική υπόσταση τού ανθρώπου. Πιστεύουν στόν σαρκικό άνθρωπο.
Άλλοι πάλι που ανήκουν σε διαφορετικές ομολογίες πίστεως και σε άλλες θρησκείες έχουν τα δικά τους μέτρα χαρακτηρισμού ενός ανθρώπου ως αγίου. Υπάρχουν, τέλος, και εκείνοι που απορρίπτουν την έννοια τής αγιότητας διότι δεν πιστεύουν στήν ύπαρξη τού Θεού.
Σε όλες αυτές τις αντιλήψεις και θέσεις η Εκκλησία καταθέτει τήν αγιαστική εμπειρία τών ιερών μυστηρίων, όπου οι πιστοί δέχονται τήν χάρη και ενέργεια τού Αγίου Πνεύματος και αισθάνονται τήν παρουσία τού Παρακλήτου μέσα τους, όπως ο ίδιος ο Θεός εξηγεί, «ότι ενοικήσω εν αυτοίς και εμπεριπατήσω, και έσομαι αυτών Θεός», δηλαδή, ότι κατοικεί μέσα στούς πιστούς η χάρη τού τέλειου Θεού, που αναπληρώνει τις ελλείψεις τους και τούς αγιάζει.
Αρχιμ. Χ. Ν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Το «Ελληνικά και Ορθόδοξα» απεχθάνεται τις γκρίνιες τις ύβρεις και τα φραγγολεβέντικα (greeklish).
Παρακαλούμε, πριν δημοσιεύσετε το σχόλιό σας, έχετε υπόψη σας τα ακόλουθα:
1) Ο σχολιασμός και οι απόψεις είναι ελεύθερες πλην όμως να είναι κόσμιες .
2) Προτιμούμε τα ελληνικά αλλά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και ότι γλώσσα θέλετε αρκεί το γραπτό σας να είναι τεκμηριωμένο.
3) Ο κάθε σχολιαστής οφείλει να διατηρεί ένα μόνο όνομα ή ψευδώνυμο, το οποίο αποτελεί και την ταυτότητά του σε κάθε συζήτηση.
4) Κανένα σχόλιο δεν διαγράφεται εκτός από τα spam και τα υβριστικά