Δευτέρα, Μαρτίου 11, 2013

ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ, ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ ΚΑΙ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΡΕΝΤΗ Σ Ε Ρ Α Φ Ε Ι Μ ΕΠΙ ΤΗι ΕΝΑΡΞΕΙ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗΣ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗΣ 2013


ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ
ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ
ΠΕΙΡΑΙΩΣ, ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ ΚΑΙ
ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΡΕΝΤΗ
Σ Ε Ρ Α Φ Ε Ι Μ

ΕΠΙ  ΤΗι  ΕΝΑΡΞΕΙ
ΤΗΣ  ΑΓΙΑΣ  ΚΑΙ  ΜΕΓΑΛΗΣ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗΣ  2013
* * * * *
  

γαπητο μου ἀδελφοί καί τέκνα ἐν Κυρίῳ,

Μ τὴν ἔναρξη το Τριωδίου κκλησία μερίμνησε, μέσα π τν λατρεία, τ εαγγελικ ναγνώματα κα τν μνολογία, γι τν κατάλληλη προπαρασκευή μας, τσι στε ν εσέλθουμε μ τρόπο πιο κα μαλ στν Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Τώρα, στς παρχς τς κκλησιαστικς ατς περιόδου, φροντίζει γι ν νοιχθομε στ σωτήριο πέλαγος τν πνευματικν γωνισμάτων, μ σιγουρι κα σφάλεια. Γιατί, σο κι ν κούγεται παράδοξο, κινδύνους κρύβουν συχνά, ο προσπάθειες στὸν πνευματικὸ ἀγῶνα, ταν ατς γίνονται προϋπόθετα. Πολλ πρόσωπα, παρ’ τι γωνίστηκαν πέρμετρα, χι μόνο δν κατέφεραν ν γευθον τος γλυκος καρπος τς σκήσεως, λλ ετε πογοητεύτηκαν κα γκατέλειψαν τν προσπάθεια, ετε κόμη χειρότερα, ξεγελάστηκαν π τν Πονηρὸ κα πίστεψαν πς προχώρησαν στ πνευματικά, πς φτασαν σ μέτρα γιότητος, μ ποτέλεσμα ν ποστερηθοῦν τς Θείας Χάριτος κα ν ποστον μεγάλους πειρασμούς κα τραγικς πτώσεις.

κκλησία μς διδάσκει τ ληθιν περιεχόμενο τς Τεσσαρακοστς, τ βαθύτερο νόημα Της, τ προσευχητικ κα σκητικ θος, τν τρόπο πο καλούμαστε ν διάγουμε τς ἡμέρες ατς. κριβς γνώση, μεμαρτυρημένη π τν γίων Πατέρων, τόσο ς πρς τ νόημα ατς τς κκλησιαστικς περιόδου, σο κα ὡς πρς τ βίωμα πο καλούμαστε ν χουμε, εναι παραίτητη προϋπόθεση το γώνα πο ξεκινοῦμε.

Στν προσπάθεια μας γι ναζήτηση το βαθυτέρου περιεχομένου τς Μεγάλης Τεσσαρακοστς, μεγλο φελος θ ποκομίσουμε, ν στρέψουμε τν προσοχή μας στν ννοια τς μετανοίας. Τοτο στν ποχή μας μοιάζει δύσκολο, φο μετανοησία προτάσσεται π τν κοσμικ λογικ ς δέουσα στάση ζως. Συχν κομε πρόσωπα, ν δηλώνουν, πολλς φορς κα δημόσια, πς δν μετανιώνουν γι τίποτα π σα στ ζω τους χουν πράξει.

Συμβαίνει μως ξ’ ἴσου συχν, πολλο π μς ν πιστεύουμε, πς βιώνουμε τν κατάσταση τς μετανοίας, μ πολύ ν πέχουμε π ατν. Τοτο φείλεται πρωτίστως στν δυσκολία ν τοποθετηθοῦμε μ τιμιότητα κα μ ελικρίνεια πέναντι στς στοχίες κα στς μαρτίες μας. λλοτε προσεγγίζουμε τς πτώσεις μας συναισθηματικ, κι λλοτε θικολογικά.

συναισθηματικ προσέγγιση τν μαρτημάτων μας, δηγε συνήθως σ κείνη τν ψυχικ κατάσταση πο κοινῶς ὀνομάζουμε τύψεις. Ο πρόγονοί μας στος ρχαίους καιρος, πρν γνωρίσουν τν Σωτήρα Χριστό, -τότε ποὺ μ μύθους προσπαθοῦσαν ν ψηλαφήσουν τν λήθεια τν πραγμάτων- εχαν περιγράψει τν ψυχικ κατάσταση το νθρώπου πο χει ὑποπέσει σ μεγάλο μάρτημα κα βασανίζεται π τύψεις, μσα π τς φοβερές μορφς τν μυθικῶν ρυνιν. Ο ρυνύες παρουσιάζονταν ν χουν ψη φρικτ. ποστολή τους ταν ν κυνηγον νελέητα τν νοχο λέγχοντάς τον γι τ δικήματά του. πάλη ατ ταν γεμάτη ὀδύνη, φο ἔνοχος δν σύχαζε ποτ κα πουθενά. Συχν κατέληγε στν τρέλα κόμα κα στν διο τν θάνατο.

Ο νθρωποι προσπαθομε πολλές φορς μήχανα ν ντιμετωπίσουν τς πτώσεις μας, ποδεχόμενοι ν διαλεχθομε μ τς τύψεις. Ο τύψεις, μς γυρίζουν πρς τ πίσω, κε που τ δυνηρ γεγονότα τν πτώσεών μας πανέρχονται ξαν κα ξαν στ νο, βασανίζοντας κα πληγώνοντας τν παρξη, χωρς ν χουν δύναμη ν τν ποκαταστήσουν κα ν τν θεραπεύσουν. Ο τύψεις, μς γκλωβίζουν στ παρελθόν, στ σα χουν διαπραχθε, χωρς ν δίδεται κάποια διέξοδος στ νθρώπινο δράμα, κάποια νάπαυση στ ψυχικ λγος. Ο τύψεις παράγουν δάκρυα, τ ποῖα μως δν προσφέρουν τὴν κάθαρση κα τν ἴαση, ντιθέτως θεριεύουν τν πόνο, ξύνουν τ πρόβλημα, ἑδραιώνουν τν πογοήτευση, πιβάλλουν τν δράνεια. Γι’ ατ ο τύψεις δν σχετίζονται μ τν ἀληθινή μετάνοια.

Ὅμως κα θικολογικ προσέγγιση τν μαρτημάτων, δν εναι καν ν προσφέρει μι πραγματικ ποκατάσταση. προπάθεια το νθρώπου ν διάγει τν βίο του μ τρόπο χρηστ κα δίκαιο, προσκρούει συνεχς στ πάθη κα τς δυναμίες τς φύσεως μας. ασθηση το δικαίου χει μαυρωθε μέσα μας κα γι’ ατ δικομε συχν τος γύρω μας, μ πι πολύ δικομε τν διο μας τν αυτό. Δν στεκόμαστε μ ελικρίνεια κα νδρεο φρόνημα ναντι τν μαρτιν μας. ναζητομε λαφρυντικ κα δικαιολογίες, προσπαθώντας ν κάνουμε τος λλους -σως κα τν διο μας τν αυτό- ν πιστέψουν πς δν εἴμαστε θῦτες, λλ θύματα. λλοτε πάλι κρίνουμε τ μαρτήματά μας μ μι στερα αστηρότητα, πο πέχει π τν λήθεια κα γι’ ατ δν εναι καν ν μς λευθερώσει π τ πάθη μας.

λεγχος το αυτο μας χρειάζεται ν συντελεῖται νὰ πάσα στιγμή. Ἄν θέλουμε ν ναμετρηθομε μ τ σφάλματα μας, φείλουμε ν ποδεχθομε τν νοχή μας γι’ ατά. Τοτο εναι να πρτο βῆμα, γι ν ντιμετωπίσουμε τ σα σκοτίζουν τν παρξή μας.

ποδοχ τν εθυνν μας παρὰ τατα, π μόνη της, δν δύναται ν φωτίσει τν ζωή μας, ν τν ποκατασήσει ἔναντι το Θεο κα τν ἀνθρώπων. νθρωπος πο ποδέχεται τν νοχ του, χει ντοπίσει τ πρόβλημα, δν χει γνωρίσει μως κόμα τν λύση του. Παραμένοντας σ’ ατ τν ψυχικ κατάσταση, τς ποδοχς πο δν καταλήγει στ λύτρωση κα στν πελευθέρωση π τς πιπτώσεις τν μαρτιν, τ πρόσωπα ετε πογοητεύονται ετε σκληραίνουν. Γι’ ατ νοχ δν εναι ὅρος συνώνυμος τς μετανοίας.

μως τί εναι τελικ μετάνοια; ς κούσουμε τος Πατέρες τς κκλησίας, κείνους πο μς δίδουν τν ρθόδοξη θεώρηση τς ζως κα τς πάρξεως, τ μαρτυρία καταθέτουν γι τν μετάνοια.

Λέγει γιος Γρηγόριος Παλαμς:
«Μετάνοια στ τ μισήσαι τν μαρτίαν κα γαπήσαι τν ἀρετν κα κκλίναι π το  κακο κα ποιήσαι τ γαθόν».
 (Μετάνοια εἶναι νά μισήσεις τήν ἁμαρτία καί νά ἀγαπήσεις τήν ἀρετή, νά ἀπομακρύνεσαι ἀπό τό κακό καί νά πράττης τό καλό.)

ναγνωρίζουμε τν μετάνοια κεῖ πο πάρχει ἀπέχθεια γι τν μαρτία κα γάπη γι τν ρετή. Ἄς προσέξουμε γαπητο τι μετάνοια ποτελε πρωτίστως κατάσταση σωτερικ, ποία συντελεῖται στ ψυχ το νθρώπου, κα χι ἁπλς μία βελτίωση τς συμπεριφορς μ τύπους κα σχήματα ξωτερικ. πάρχει λλοίωση στ βάθη τς πάρξεως, ποία δηγεῖ τελικ στν πομάκρυνση π τ κακ κα στν πιθυμία το νθρώπου ν πράττει μόνο τ γαθό.

ς δομε μως κα ὅσα σιος ωάννης Σιναΐτης καταγράφει στ βιβλίο τς «Κλίμακος» στ κεφάλαιο «Περ Μετανοίας»:
 «Μετανον σημαίνει γοραστς τς ταπεινώσεως. Μετάνοια σημαίνει μόνιμος ποκλεισμς κάθε σωματικς παρηγορίας. Μετάνοια σημαίνει σκέψις ατοκατακρίσεως, μεριμνησία γι λα τ λλα κα μέριμνα γι τν σωτηρία το αυτο μας. Μετάνοια σημαίνει θυγατέρα τς λπίδος κα ποκήρυξις τς πελπισίας. Μετανοών σημαίνει κατάδικος πηλλαγμένος π ασχύνη».

Ἄς προσέξουμε κα τος λόγους τούτους. μετάνοια συνοδεύεται π τν ταπείνωση, π τν ατοκατάκριση, π τν κούσιο ποκλεισμό π κάθε παρηγορία, μως τν ἴδια στιγμή παρουσιάζεται ς θυγατέρα τς λπίδος, ς ποκήρυξη τς πελπισίας, ς παλλαγ π τν ασχύνη τς μαρτίας. Δν εναι κατάσταση πο γκλωβίζει τν νθρωπο σ μι στερα θλίψη, λλ τν ναγεννᾶ πελευθερωμένο π τ δειν τν πτώσεών του.

Κι γιος ωάννης Χρυσόστομος παραγγέλει:
«μαρτες; Μετανόησον· μ δι τς ῥᾳθυμίας νίατον σεαυτ τ πάθος ποιήσς. Σκότος λλοιοται, φωτς φανέντος· κα μαρτία φανίζεται, μετανοίας φθείσης».
(Ἁμάρτησες; Μετανόησε κι ὄχι μέ τήν νωθρότητα νά κάνεις ἀνίατο τό πάθος γιά σένα. Ὅπως τό σκοτάδι ἐλλατώνεται ὅταν φανεῖ  τό φῶς ἔτσι ἡ ἁμαρτία ἀφανίζεται ὅταν φανεῖ ἡ μετάνοια).

Γι τν ερ Χρυσόστομο μόνη πάντηση στν μαρτία εναι μετάνοια, ποία νεργε ς τ φς τ πο μ τν παρουσία του φανίζει κάθε σκότος. μετάνοια εναι τ Φς το Χριστο πο φαίνει πσι, γι’ ατ ποτελε μετοχ στ θεία Χάρη, εναι θεῖος φωτισμς. Δν εναι κατάκτηση νθρώπινη, λλ δώρημα το Θεο σ κάθε νθρώπινη ψυχ πο παίρνει τν πόφαση ν γκαταλείψη τν ζοφώδη νύκτα τς μαρτίας.

σπουδ τν Πατέρων τς κκλησίας, μς ποδεικνύει πς μετάνοια δν εναι ο τύψεις κα ο νοχς, δὲν εναι συναισθηματικ συντριβ ὀρθολογικ δικαιοκρισία, δν εναι τ πεγνωσμένα δάκρυα πέλπιδη ατοκαταδίκη. μετάνοια δν εναι σχμα θεωρητικ, πρόσταγμα θικολογικ. Εναι λήθεια ψηλαφίσιμη σ πρόσωπα· στν τελώνη κα στν σωτο, στν σία Μαρία τν Αγυπτία, στος ποστόλους Πέτρο κα Παλο, στν ληστ, τν συσταυρωθέντα μετ το Κυρίου κα σ τόσες λλες γίες μορφς ποκκλησία τοποθετε νώπιόν μας καθημεριν γι ν γνωρίσουμε κα ἐμες ο ταλαίπωροι ποις εναι σίγουρος κα σφαλῆς δρόμος τς σωτηρίας.

γαπητο μου ἀδελφοί καί τέκνα ἐν Κυρίῳ,
θύρα τς μετανοίας νοίγει μ τν εἴσοδο μας στν Μεγάλη Τεσσαρακοστ. Μ φοβηθεῖτε τν στενότητα τς πύλης, μ διστάσετε μπροστ στν ταπεινή της ψη, μ δειλιάσετε ναλογιζόμενη τν πνευματικ σας γυμνότητα, μν ρνηθεῖτε τν εκαιρία πο Θες δίδει σ λους μας, ν πορευθοῦμε συνειδητ πρς τ Πάσχα, πρς κενο τ πέρασμα πο δηγε π τν δουλεία τς μαρτίας στν λευθερία το σταυρωθέντος κα ναστάντος Χριστο.

«δού καιρός επρόσδεκτος, δού καιρός μετανοίας»

Καλ κα ελογημένη γία κα Μεγάλη Τεσσαρακοστή !



Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΑΣ
+ ὁ Πειραιῶς ΣΕΡΑΦΕΙΜ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Το «Ελληνικά και Ορθόδοξα» απεχθάνεται τις γκρίνιες τις ύβρεις και τα φραγγολεβέντικα (greeklish).
Παρακαλούμε, πριν δημοσιεύσετε το σχόλιό σας, έχετε υπόψη σας τα ακόλουθα:
1) Ο σχολιασμός και οι απόψεις είναι ελεύθερες πλην όμως να είναι κόσμιες .
2) Προτιμούμε τα ελληνικά αλλά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και ότι γλώσσα θέλετε αρκεί το γραπτό σας να είναι τεκμηριωμένο.
3) Ο κάθε σχολιαστής οφείλει να διατηρεί ένα μόνο όνομα ή ψευδώνυμο, το οποίο αποτελεί και την ταυτότητά του σε κάθε συζήτηση.
4) Κανένα σχόλιο δεν διαγράφεται εκτός από τα spam και τα υβριστικά