Νέκρωση τοῦ παλαιοῦ ἀνθρώπου γιά νά γίνουμε ἄξιοι τοῦ Χριστοῦ.

«Οἱδὲ τοῦ Χριστοῦ [Ἰησοῦ] τὴν σάρκα ἐσταύρωσαν σὺν τοῖς παθήμασιν καὶ ταῖς ἐπιθυμίαις. εἰ ζῶμεν πνεύματι͵ πνεύματι καὶ στοιχῶμεν»

1. Γιά νά ἔλθει καί νά ζήσει ὁ Χριστός μέσα μας πρέπει νά ἀποθάνουμε ὡς πρός τόν παλαιό ἄνθρωπο. Νά νεκρωθεῖ ἡ σάρκα (δηλ. τό σαρκικό φρόνημα) μαζί μέ τά πάθη καί τίς ἐπιθυμίες.

Τότε καθαρίζεται ἡ καρδιά μας καί καθίσταται δεκτική τοῦ Θεοῦ. Τότε, μπορεῖ νά ἔλθει ὁ Χριστός μέσα μας. Τότε γινόμαστε ἄξιοί Του.

Ἔλεγε ὁ μακαριστός Γέροντας: ««Ζῶ δέ οὐκέτι ἐγώ, ζῇ δέ ἐν ἐμοί Χριστός» (Γαλ. 2, 20).Μποροῦμε πολύ εὔκολα νά φθάσομε σ’ αὐτό τό σημεῖο. Ἀγαθή προαίρεση χρειάζεται κι ὁ Θεός εἶναι ἕτοιμος νά ἔλθει μέσα μας.

«Κρούει τήν θύραν» καί «καινά ποιεῖ πάντα» (Πρβλ. Ἀποκ. 3,20· 21,5), ὅπως λέγει στήν Ἀποκάλυψη τοῦ Ἰωάννου. Μεταβάλλεται ἡ σκέψη μας, ἀπαλλάσσεται ἀπό τήν κακία, γίνεται πιό καλή, πιό ἁγία, πιό εὔστροφος.
Ἄν, ὅμως, δέν ἀνοίξομε τοῦ κρούοντος τήν θύραν, ἄν δέν ἔχομε ἐκεῖνα πού θέλει Αὐτός, ἄν δέν εἴμαστε ἄξιοί Του, τότε δέν μπαίνει στήν καρδιά μας. Γιά νά γίνομε ὅμως ἄξιοί Του, πρέπει ν’ ἀποθάνομε κατά τόν παλαιό ἄνθρωπο, γιά νά μήν ἀποθάνομε ποτέ πλέον. Τότε θά ζοῦμε ἐν Χριστῷ ἐνσωματωμένοι μέ ὅλο τό σῶμα τῆς Ἐκκλησίας. Ἔτσι θά ἔλθει ἡ θεία χάρις. Καί ἅμα θά ἔλθει ἡ χάρις, θά μᾶς τά δώσει ὅλα»2.

Πρέπει νά καθαρθοῦμε ἀπό τά πάθη μας. Ὅλες οἱ κακίες (ἀγανάκτηση, θυμός, ζήλεια κ.λπ.) πρέπει νά μεταβληθοῦν σέ ἀγάπη πρός τόν Θεό. Τότε ἡ Θεία Χάρις καθιστᾶ τόν ἄνθρωπο ἀνίκανο νά ἁμαρτήσει.


Λέγει ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ: «Καθαρίσωμεν ἑαυτοὺς ἀπὸ παντὸς μολυσμοῦ σαρκὸς καὶ πνεύματος͵ ἐπιτελοῦντες ἁγιωσύνην ἐν φόβῳ θεοῦ»3. Ἡ κάθαρση εἶναι ἀπαραίτητη γιά τόν Χριστιανό. Διδάσκει ὁ Γέροντας: «Καταλάβατε λοιπόν, πῶς οἱ κακές μας σκέψεις, ἡ κακή μας διάθεση ἐπηρεάζουν τούς ἄλλους; Γι’ αὐτό πρέπει νά βροῦμε τρόπο νά καθαρίσομε τό βάθος τοῦ ἑαυτοῦ μας ἀπό κάθε κακία. Ὅταν ἡ ψυχή μας εἶναι ἁγιασμένη, ἀκτινοβολεῖ τό καλό. Στέλνομε τότε σιωπηλά τήν ἀγάπη μας χωρίς νά λέμε λόγια.


Βέβαια, αὐτό στήν ἀρχή εἶναι λίγο δύσκολο. Θυμηθεῖτε τόν Ἀπόστολο Παῦλο. Ἔτσι ἦταν ἡ ἀρχή καί γι’ αὐτόν.
Ἔλεγε μέ πόνο: «Οὐ γάρ ὅ θέλω ποιῶ ἀγαθόν, ἀλλ’ ὅ οὐ θέλω κακόν, τοῦτο πράσσω» (Ρωμ. 7,19). Καί στή συνέχεια: «Βλέπω ἕτερον νόμον ἐν τοῖς μέλεσί μου ἀντιστρατευόμενον τῷ νόμῳ τοῦ νοός μου καί αἰχμαλωτίζοντά με ἐν τῷ νόμῳ τῆς ἁμαρτίας τῷ ὄντι ἐν τοῖς μέλεσί μου. Ταλαίπωρος ἐγώ ἄνθρωπος· τίς με ῥύσεται ἐκ τοῦ σώματος τοῦ θανάτου τούτου;» (Ρωμ. 7, 23-24).
Ἦταν πολύ ἀδύνατος τότε καί δέν μποροῦσε νά κάνει τό καλό, ἐνῶ τό ἐπιθυμοῦσε καί τό ὀρεγότανε. Αὐτά τά ἔλεγε στήν ἀρχή. Κι ὅταν, λοιπόν, ἔτσι σιγά σιγά δόθηκε στήν ἀγάπη καί στή λατρεία τοῦ Θεοῦ, βλέποντας τίς διαθέσεις του ὁ Θεός εἰσῆλθεν εἰς αὐτόν καί ἐσκήνωσεν ἐν αὐτῷ ἡ θεία χάρις.
Ἔτσι κατόρθωσε νά ζεῖ τόν Χριστό. Μπῆκε ὁ ἴδιος ὁ Χριστός μέσα του κι αὐτός πού ἔλεγε, «δέν μπορῶ νά κάνω τό καλό, ἐνῶ τό ἐπιθυμῶ», κατόρθωσε, μέ τή χάρι τοῦ Θεοῦ, νά γίνει ἀνίκανος γιά τό κακό.
Πρῶτα ἦταν ἀνίκανος νά κάνει τό καλό, μετά πού ἦλθε ὁ Χριστός μέσα του ἔγινε ἀνίκανος νά κάνει τό κακό. Καί φώναζε μάλιστα: «Ζῶ δέ οὐκέτι ἐγώ, ζῇ δέν ἐν ἐμοί Χριστός» (Γαλ. 2,20).
Τό ἔλεγε, τό κήρυττε μέ καύχηση, ὅτι «ἔχω τόν Χριστό μέσα μου», ἐνῶ πρωτύτερα ἔλεγε: «Ἤθελα νά κάνω τό καλό, ἀλλά δέν μποροῦσα». Ποῦ πῆγε τό «ταλαίπωρος ἐγώ ὁ ἄνθρωπος…»; Πάει! Ἡ χάρις μέσα του ἐτελείωσε τό ἔργο της. Ἀπό ταλαίπωρος ἔγινε χαριτωμένος. Τόν ἐπλήρωσε ἡ χάρις, ἀφοῦ πρίν ταπεινώθηκε»4.


Ὅταν κανείς πληρωθεῖ μέ τό Ἅγιο Πνεῦμα τότε δέν μπορεῖ νά ἁμαρτήσει. Αὐτή εἶναι ἡ φυσική κατάσταση γιά τόν ἄνθρωπο: νά μήν ἁμαρτάνει ἀλλά νά «κατατρυφᾶ τοῦ Θεοῦ»5. Ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ εἶναι σαφής καί κρυστάλλινος: «Πᾶς ὁ γεγεννημένος ἐκ τοῦ Θεοῦ ἁμαρτίαν οὐ ποιεῖ͵ ὅτι σπέρμα Αὐτοῦ ἐν αὐτῷ μένει· καὶ οὐ δύναται ἁμαρτάνειν͵ ὅτι ἐκ τοῦ Θεοῦ γεγέννηται»6.
Αὐτά λέγει ἀκριβῶς καί τό στόμα τοῦ Γέροντα: « Ὅλοι μέ τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ γινόμαστε ἀνίκανοι πρός κάθε ἁμαρτία. Καθιστάμεθα ἀνίκανοι, διότι μέσα μας ζεῖ ὁ Χριστός. Εἴμαστε πλέον ἱκανοί μόνο γιά τό καλό.
Ἔτσι θ’ ἀποσπάσομε τήν χάρι τοῦ Θεοῦ, θά καταστοῦμε ἔνθεοι. Ἅμα δοθοῦμε κατά κεῖ, ἅμα δοθοῦμε στήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ, τότε ὅλα θά μεταβληθοῦν, ὅλα θά μεταστοιχειωθοῦν, ὅλα θά μεταποιηθοῦν, ὅλα θά μετουσιωθοῦν. Ὁ θυμός, ἡ ὀργή, ἡ ζήλεια, ὁ φθόνος, ἡ ἀγανάκτηση, ἡ κατάκριση, ἡ ἀχαριστία, ἡ μελαγχολία, ἡ κατάθλιψη, ὅλα θά γίνουν ἀγάπη, χαρά, λαχτάρα, θεῖος ἔρως. Παράδεισος!»7.


Τά πάθη δέν τά πολεμᾶμε, δίδασκε ὁ Γέροντας, ἀλλά τά μεταμορφώνουμε σέ δυνάμεις πού ἐργάζονται τήν ἀγάπη πρός τόν Θεό καί πρός τόν πλησίον,περιφρονώντας τό κακό. Τά πάθη δέν εἶναι παρά ἡ ὄχι σωστή χρήση τῶν δυνάμεων τῆς ψυχῆς.
Ὁ ἄνθρωπος δέν καλεῖται νά νεκρώσει αὐτές τίς δυνάμεις ἀλλά νά τίς λειτουργήσει σωστά, σύμφωνα μέ τίς προδιαγραφές τοῦ κατασκευαστῆ του, δηλ. τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ. Ὁ θυμός καί ἡ ἐπιθυμία δέν πρέπει νά καταστραφοῦν καί νά ἐκλείψουν.
Πρέπει νά χρησιμοποιηθοῦν γιά νά κινηθοῦμε ἀγαπητικά μέ ὁρμή, δύναμη, ἐπιθυμία καί λαχτάρα πρός τόν Χριστό μας.
Ἄν νεκρωθοῦν τότε πῶς θά μπορέσουμε νά ἀγαπήσουμε τόν Θεό καί τόν συνάνθρωπο; Ὁ Γέροντας δίδασκε αὐτήν τήν μεταμόρφωση τῶν παθῶν σέ Θεῖο ἔρωτα. Ὁ Θεῖος ἔρωτας, πού ἀναπτύσσεται διά τῆς πνευματικῆς μελέτης καί τῆς προσευχῆς, καθαρίζει τήν ψυχή ἀναίμακτα καί ἄκοπα.
Νά πῶς τό ἔλεγε ἀκριβῶς: «Ἡ ψυχή ἁγιάζεται καί καθαίρεται μέ τήν μελέτη τῶν λόγων τῶν Πατέρων, μέ τήν ἀποστήθιση ψαλμῶν, ἁγιογραφικῶν χωρίων, μέ τήν ψαλτική, μέ τήν εὐχή...
Εἶναι δύο δρόμοι πού μᾶς ὁδηγοῦν στόν Θεό, ὁ σκληρός καί κουραστικός μέ τίς ἄγριες ἐπιθέσεις κατά τοῦ κακοῦ καί ὁ εὔκολος μέ τήν ἀγάπη. Ὑπάρχουν πολλοί πού διάλεξαν τό σκληρό δρόμο καί «ἔχυσαν αἷμα, γιά νά λάβουν Πνεῦμα», ὥσπου ἔφθασαν σέ μεγάλη ἀρετή.
Ἐγώ βρίσκω ὅτι πιό σύντομος καί σίγουρος δρόμος εἶναι αὐτός μέ τήν ἀγάπη. Αὐτόν ν’ ἀκολουθήσετε κι ἐσεῖς.Μπορεῖτε, δηλαδή, νά κάνετε ἄλλη προσπάθεια. Νά μελετᾶτε καί νά προσεύχεσθε καί νά ἔχετε ὡς στόχο νά προχωρήσετε στήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ καί τῆς Ἐκκλησίας.
Μήν πολεμᾶτε νά διώξετε τό σκοτάδι ἀπ’ τό δωμάτιο τῆς ψυχῆς σας. Ἀνοῖξτε μιά τρυπίτσα, γιά νά ἔλθει τό φῶς, καί τό σκοτάδι θά φύγει. Τό ἴδιο ἰσχύει καί γιά τά πάθη καί τίς ἀδυναμίες. Νά μήν τά πολεμᾶτε, ἀλλά νά τά μεταμορφώνετε σέ δυνάμεις περιφρονώντας τό κακό»8.
Τά πάθη εἶναι σάν τά ἀγκάθια καί πληγώνουν. Δέν «συμφέρει» πνευματικά νά ἐρευνᾶ κανείς τά πάθη του διότι λερώνεται. Νά τί δίδασκε ὁ Γέροντας: « Ὅταν ὁ κῆπος τῆς ψυχῆς σου εἶναι γεμᾶτος ἀγκάθια (πάθη) μή προσπαθεῖς νά τά ξερριζώσεις καί βρίσκεσαι διαρκῶς τραυματισμένος καί μολυσμένος ἀπό τήν ἀσχολία μαζί τους. Δῶσε ὅλη τή δύναμή σου στά λουλούδια τῆς ψυχῆς σου, πότισέ τα, καί τότε τ’ ἀγκάθια θά ξεραθοῦν μόνα τους. Καί τό καλύτερο λουλούδι εἶναι ἡ ἀγάπη σου στό Χριστό. Ἄν ποτίσεις αὐτήν καί ἀναπτυχθεῖ ὅλα τά ἀγκάθια μαραίνονται»9.


«Νά καταγίνεσθε», συμβούλευε πάλι, «μέ τά τροπάρια, τούς κανόνες, τή λατρεία τοῦ Θεοῦ, τό θεῖο ἔρωτα. Ὅλα τ’ ἅγια βιβλία τῆς Ἐκκλησίας μας, ἡ Παρακλητική, τό Ὡρολόγιο, τό Ψαλτήρι, τά Μηναῖα περιέχουν λόγια ἅγια, ἐρωτικά πρός τόν Χριστό μας. Νά τά διαβάζετε μέ χαρά καί ἀγάπη καί ἀγαλλίαση.
Ὅταν δοθεῖτε σ’ αὐτήν τήν προσπάθεια μέ λαχτάρα, ἡ ψυχή σας θ’ ἁγιάζεται μέ τρόπο ἁπαλό, μυστικό χωρίς νά τό καταλάβαίνετε. Οἱ βίοι τῶν ἁγίων, καί πιό πολύ ὁ βίος τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Καλυβίτου, μοῦ ἔκαναν ἐντύπωση.
Οἱ ἅγιοι εἶναι οἱ φίλοι τοῦ Θεοῦ. Ὅλη τήν ἡμέρα μπορεῖτε νά ἐντρυφᾶτε καί ν’ ἀπολαμβάνετε τά κατορθώματά τους καί νά μιμεῖσθε τό βίο τους. Οἱ ἅγιοι εἶχαν δοθεῖ ἐξ ὁλοκλήρου στόν Χριστό. Μέ αὐτήν τή μελέτη σιγά σιγά θά ἀποκτήσετε τήν πραότητα, τήν ταπείνωση, τήν ἀγάπη καί ἡ ψυχή σας θά ἀγαθύνεται»10.



_________________________________________________________________
1 Γαλ. 5, 24-25.2 Γέροντος Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου, Βίος καί Λόγοι, σελ. 385.
3 Β΄ Κορ. 7, 1.

4 Γέροντος Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου, Βίος καί Λόγοι, σελ. 455-456.

5 Πρβλ. ΤLG, Ψαλμ. 36, 4: «κατατρύφησον τοῦ Κυρίου͵ καὶ δώσει σοι τὰ αἰτήματα τῆς καρδίας σου».

6 Ἰω. 3, 9

7 Γέροντος Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου, Βίος καί Λόγοι, σελ. 456.

8 Γέροντος Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου, Βίος καί Λόγοι, σελ. 288-9.

9 Θαυμαστά γεγονότα καί συμβουλές τοῦ Γέροντος Πορφυρίου, Ἐκδόσεις ἡ Μεταμόρφωσις τοῦ Σωτῆρος, Μήλεσι 2006, σελ. 32.

10 Γέροντος Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου, Βίος καί Λόγοι, σελ. 289-290.


Ἱερομόναχος Σάββας Ἁγιορείτης

πηγή  /  αντιγραφή