Συναξαριστής της 15ης Ιουνίου

Ὁ Προφήτης Ἀμώς

 

Ὁ Ἀμὼς γεννήθηκε στὸ χωριὸ Θεκουὲ τῆς γῆς τοῦ Ἰούδα. Ἦταν βοσκὸς προβάτων, ἀλλὰ ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ ἀνέδειξε τὸν Ἀμὼς προφήτη.

Προφήτευσε 800 χρόνια πρὸ Χριστοῦ, τότε ποὺ βασιλιὰς τοῦ Ἰούδα ἦταν ὁ Ὀζίας καὶ τοῦ Ἰσραὴλ ὁ Ἱεροθοάμ, γιὸς τοῦ Ἰωᾶς. Στὶς προφητεῖες του χρησιμοποιεῖ σκληρὴ γλῶσσα καὶ ἐλέγχει αὐστηρὰ τὸν ἀποστάτη λαὸ τοῦ Ἰσραήλ.

Νὰ τί λέει ὁ Θεὸς μὲ τὸ στόμα τοῦ προφήτη Ἀμώς, στὸ λαὸ ποὺ γνωρίζει, ἀλλὰ καταφρονεῖ τὸ Νόμο Του: «Πλὴν ὑμᾶς ἔγνων ἐκ πασῶν τῶν φυλῶν τῆς γῆς· διὰ τοῦτο ἐκδικήσω ἐφ᾿ ὑμᾶς πάσας τὰς ἁμαρτίας ὑμῶν». Γνωρίζετε καλά, ὅτι ἐγώ σας ἐξέλεξα σὰν λαό μου ἀπὸ ὅλες τὶς φυλὲς τῆς γῆς καὶ ἀπολαύσατε ἀπὸ μένα πολλὰ ὑλικὰ καὶ πνευματικὰ ἀγαθά. Ἐπειδή, ὅμως, σεῖς καταφρονήσατε τὸ Νόμο μου καὶ ἁμαρτήσατε, γι᾿ αὐτὸ θὰ σᾶς τιμωρήσω γιὰ ὅλες τὶς ἁμαρτίες σας, περισσότερο ἀπὸ ὅσο τὰ ἄλλα ἔθνη.

Ἂς προσέξει, λοιπόν, καὶ σήμερα κάθε χριστιανός, ποὺ ὁ Θεὸς τὸν ἀξίωσε νὰ γνωρίσει τὸ Νόμο Του, νὰ διαχειρίζεται αὐτὸν μὲ ἱερὴ προσήλωση καὶ αὐταπάρνηση. (Νὰ σημειώσουμε ἐδῶ ὅτι, ὁ προφήτης Ἀμὼς ἦταν πατέρας τοῦ προφήτη Ἡσαΐα).

 

Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’. Τὸν τάφον σου Σωτήρ.
Προφήτην σε πιστόν, καὶ τῶν ἄνω ἐπόπτην, ἀνέδειξεν Ἀμώς, ἐκ ποιμνίου ὁ Λόγος, τοῦ βίου σου δεξάμενος, εὐμενῶς τὴν χρηστότητα· ὅθεν ἤλεγξας, τοὺς ἀσεβοῦντας ἀνδρείως, καὶ τὸν θάνατον, μαρτυρικῶς δεδεγμένος, ζωῆς θείας ἔτυχες.

Κοντάκιον
Ἦχος β’. Τοῖς τῶν αἱμάτων σου.
Τὴν θεοδώρητον φαίνων ἐνέργειαν, προφητικῷ ἀξιώματι ἔλαμψας, καὶ πᾶσι προλέγων τὰ μέλλοντα, τὴν τῶν ἀνθρώπων ἀνόρθωσιν εἴρηκας, Ἀμὼς ὡς Προφήτης θεόληπτος.

Μεγαλυνάριον
Χαίροις ὦ Προφῆτα Θεοῦ Ἀμώς· τὴν γὰρ πεπτωκυῖαν, ὡς προέφης σκηνὴν Δαβίδ, σαρκωθεὶς ὁ Λόγος, ἀνέστησεν ἐνδόξως, καὶ ταύτην θεουργήσας, Πατρὶ προσήγαγε.


------------------------------------------------------------------------------
 

Ὁ Ἅγιος Δουλᾶς

Καταγόταν ἀπὸ ἕνα χωριὸ τῆς Πραιτωριάδας στὴν Κιλικία, ποὺ ὀνομαζόταν Ζεφύρι. Διακρινόταν γιὰ τὰ φιλανθρωπικά του ἔργα, τὸ ζῆλο του γιὰ τὸν Χριστὸ καὶ γιὰ τὴν συνεχὴ προσπάθειά του νὰ φωτίζει ψυχὲς στὸ δρόμο τῆς ἀληθινῆς σωτηρίας.

Καταγγέλθηκε λοιπὸν γι᾿ αὐτὸ στὸν ἔπαρχο Μάξιμο καὶ ἐπειδὴ δὲν μπόρεσαν νὰ κάμψουν τὸ χριστιανικό του φρόνημα, τὸν ὑπέβαλαν σὲ φρικτὰ βασανιστήρια. Ἔχυσαν καυτὸ λάδι στὸ κεφάλι του, ἔβαλαν πυρακτωμένα σίδερα στὴ ῥάχη του, συνέτριψαν τὰ μέλη του, χωρὶς ὅμως νὰ πετύχουν μ᾿ αὐτὰ τὴν παραμικρὴ ὑποχώρηση τῆς πίστεως καὶ τοῦ ἡρωισμοῦ του. Κατόπιν ὁ ἔπαρχος μὲ ὠμὸ τρόπο ξέσχισε τὴν κοιλιά του, ἀπὸ τὴν ὁποία χύθηκαν τὰ σπλάγχνα του. Ἔτσι μισοπεθαμένο, τὸν ἀνάγκασαν νὰ τρέχει γύρω στὰ 20 μίλια, μὲ ἀποτέλεσμα ὁ Ἅγιος νὰ πέσει νεκρὸς καὶ ἡ ἁγία του ψυχὴ νὰ πετάξει στὶς σκηνὲς τῶν δικαίων, νικήτρια τῆς εἰδωλολατρικῆς αὐθαιρεσίας καὶ τυραννίας.


------------------------------------------------------------------------------
 

Οἱ Ἅγιοι Φουρτουνᾶτος, Ἀχαϊκὸς καὶ Στεφανᾶς οἱ Ἀπόστολοι

Καὶ οἱ τρεῖς ἦταν συνεργάτες τοῦ ἀποστόλου Παύλου, ποὺ μὲ ὅλη τους τὴν ψυχὴ βοηθοῦσαν γιὰ τὴν διάδοση τοῦ Εὐαγγελίου μεταξὺ τῶν ἐθνῶν. Ἀναφέρει καὶ τοὺς τρεῖς ὁ Παῦλος, στὴν Α´ πρὸς Κορινθίους ἐπιστολή του (ιστ´ 17). Ὅτι δηλαδὴ πῆγαν πρὸς αὐτὸν στὴν Ἔφεσο, ἀπὸ τὴν Κόρινθο, καὶ ἀνακούφισαν τὸ πνεῦμα του μὲ τὴν παρουσία τους καὶ μὲ τὴν βοήθεια ποὺ τοῦ προσέφεραν γιὰ τοὺς ἀγῶνες ὑπὲρ τῆς Ἐκκλησίας.

Γι᾿ αὐτὸ συνιστᾷ στοὺς χριστιανοὺς τῆς Κορίνθου νὰ τοὺς τιμοῦν. Ἰδιαίτερα γιὰ τὸ σπίτι τοῦ Στεφανᾶ λέει ὅτι ὑπῆρξε ὁ πρῶτος χριστιανικὸς οἶκος τῆς ἐπαρχίας Ἀχαΐας, ποὺ ὑπαγόταν τότε καὶ ἡ Κόρινθος.

Τὴν οἰκογένεια τοῦ Στεφανᾶ βάπτισε ὁ ἴδιος ὁ Παῦλος, καὶ μᾶς πληροφορεῖ ὅτι ὅλα της τὰ μέλη ἀφοσιώθηκαν στὴν ὑπηρεσία τῶν ἁγίων.

Ὁ Φουρτουνάτος εἶναι ἴσως τὸ λατινικὸ ὄνομα τοῦ Τυχικοῦ, ποὺ οἱ Πράξεις τῶν Ἀποστόλων ἀναφέρουν ὅτι καταγόταν ἀπὸ τὴν Ἀσία καὶ συνόδευε τὸν Παῦλο, μαζὶ μὲ ἄλλους, ὅποτε ἐπέστρεφε ἀπὸ τὴν κυρίως Ἑλλάδα διὰ τῆς Μακεδονίας (Πραξ. Κ´ 4).


------------------------------------------------------------------------------
 

Ὁ Ὅσιος Ὀρτίσιος

Ὁ Ὅσιος αὐτὸς ἦταν ἕνας ἀπὸ τοὺς διάσημους ἀσκητὲς τῆς ἐρήμου καὶ ἀποφθέγματά του σῴζονται στὸν «Παράδεισο τῶν Πατέρων» τοῦ Παλλαδίου. Ἀπεβίωσε εἰρηνικά.


------------------------------------------------------------------------------
 

Ὁ Ὅσιος Ἱερώνυμος

 

Γεννήθηκε τὸ 345 στὸ χωριὸ Στριδώνι τῆς Δαλματίας ἀπὸ γονεῖς ἐνάρετους χριστιανούς, οἱ ὁποῖοι γιὰ νὰ τὸν μορφώσουν καλύτερα, τὸν ἔστειλαν στὴ Ῥώμη. Ἐκεῖ βαπτίστηκε, ἀλλὰ καὶ ἐκεῖ ἔπεσε στὴ διαφθορά.

Μετὰ τὴν Ῥώμη ἐπισκέφθηκε τὴν Γαλλία. Ἔπειτα ἐπέστρεψε στὴν Ἰταλία καὶ ἀπὸ ἐκεῖ πέρασε στὴν Ἀνατολὴ καὶ ἔφθασε τὸ 373 στὴν Ἀντιόχεια γιὰ νὰ συνεχίσει τὶς σπουδές του. Ἀφοῦ βέβαια γρήγορα συνῆλθε ἀπὸ τὶς νεανικές του παρεκτροπές, ἀποσύρθηκε στὴν ἔρημο τῆς Χαλκίδας (στὴ Συρία) καὶ ζοῦσε ἀσκητικὴ ζωή. Ἀηδιασμένος ὅμως ἀπὸ τοὺς ἐκεῖ ὑποκριτὲς μοναχοὺς ἐπέστρεψε στὴν Κωνσταντινούπολη, ὅπου γνωρίστηκε μὲ τὸν Γρηγόριο τὸν Ναζιανζηνὸ καὶ τὸν Γρηγόριο Νύσσης καὶ ἀπὸ ἐκεῖ ἐπέστρεψε στὴ Ῥώμη, πολὺ ἐκτιμώμενος γιὰ τὴν πολυμάθειά του.

Ἀλλ᾿ οἱ σχέσεις του μὲ μία πλούσια, ἀλλ᾿ εὐσεβὴ χήρα, τὴν Πάουλα, καὶ τὶς θυγατέρες της, σκανδάλισε τὴν Ῥωμαϊκὴ κοινωνία καὶ ἀναγκάσθηκε νὰ φύγει μὲ τὴν συνοδεία αὐτῶν ἀπὸ τὴν Ῥώμη καὶ νὰ πάει διὰ τῆς Ἀντιοχείας στὰ Ἱεροσόλυμα καὶ ἀπὸ ἐκεῖ στὴ Βηθλεέμ, ὅπου ἔκτισαν δυὸ Μονές, μία ἀνδρικὴ καὶ μία γυναικεία, στὶς ὁποῖες καὶ διέμεναν. Καὶ ἡ μὲν Πάουλα πέθανε στὴ Βηθλεὲμ τὸ 404 καὶ λύπησε πολὺ τὸν Ἱερώνυμο, αὐτὸς δὲ τὸ 420.

Ἀργότερα τὸ ἱερό του λείψανο μετακομίστηκε στὴ Ῥώμη καὶ ἐναποτέθηκε στὸν Ναὸ τῆς S. Maria Maggiore.
Ἀκολουθία του, ποίημα Νήφωνος Ἁγιορείτου, ἐκδόθηκε στὴν Ἀθήνα τὸ 1925.

Ἀπολυτίκιον 
Ἦχος α´. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Τὴν σοφίαν τιμήσας Ἱερώνυμε Ὅσιε, παρ’ αὐτῆς ἐτιμήθης οὐρανίοις χαρίσμασι, καὶ γέγονας φωστὴρ περιφανής, βιώσας ὥσπερ ἄγγελος ἐν γῇ· διὰ τοῦτο σοῦ τὴν μνήμην τὴν ἱεράν, τελοῦμεν ἀνακράζοντες· δόξα τῷ σὲ δοξάσαντι Χριστῷ, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τῷ χορηγοῦντι διὰ σοῦ, χάριν ἡμῖν καὶ ἔλεος.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον 
Ἦχος δ´. Ταχὺ προκατάλαβε.
Σοφία καὶ χάριτι κεκοσμημένος λαμπρῶς, ὁσίως ἐβίωσας, ἐν ἐγκρατείᾳ πολλῇ, σοφὲ Ἱερώνυμε· ὅθεν τῆς τοῦ Σωτῆρος, Ἐκκλησίας ἐδείχθης, πάμφωτος λύχνος Πάτερ, ἀρετῶν ταῖς ἀκτῖσι· καὶ νῦν Χριστὸν δυσώπησον, ὑπὲρ τῶν τιμώντων σέ.

Κοντάκιον 
Ἦχος β´. Τοὺς ἀσφαλεῖς.
Τὸν εὐκλεῆ, τῶν ἀρετῶν διδάσκαλον, καὶ μυστικήν, τῆς εὐσέβειας σάλπιγγα, Ἱερώνυμον τὸν μέγιστον, μελωδικὼς ἀνευφημήσωμεν ἐν κόσμῳ γὰρ ὁσίως πεπολίτευται, καὶ μύστης τῆς σοφίας ὤφθη ἔνθεος, αἰτούμενος πᾶσι θείαν ἔλλαμψιν.

Ὁ Οἶκος 
Σοφίαν ἐκ νεότητος ποθήσας, καὶ ταύτην ὁλοτρόπως ἐκζητήσας, τῶν ἐν τῷ κόσμῳ ἀγαθῶν, ὡς σφαλλομένων νουνεχώς, ἐμίσησας τὴν σχέσιν καὶ τὸν ζυγὸν τοῦ Σωτῆρος ἄρας, ἀσκητικῆς ζωῆς πρὸς τελειότητα ἔδραμες, ἀπαρνησάμενος σαυτόν, καὶ ἅπαν φρόνημα σαρκός, νεκρώσας θεοφόρε ἐντεῦθεν τῇ πρὸς Θεὸν μυστικὴ ἑνώσει, ἐν μετοχῇ θείᾳ ἐθεώθης, καὶ τῆς σοφίας τὸν δοτῆρα ἐθεράπευσας, τὸν δόντα σοι λόγον σοφίας καὶ γνώσεως· δι’ ὅ, σοφὲ Ἱερώνυμε, μοναστῶν ὑποφήτης καὶ ἀλείπτης γέγονας, καὶ Ἐκκλησίας λύχνος ἀείφωτος, αἰτούμενος πᾶσι θείαν ἔλλαμψιν.

Κάθισμα 
Ἦχος γ´. Θείας πίστεως.
Θείου Πνεύματος, τῇ ἐπιπνοίᾳ, γλῶσσαν ἔνθεον, καταπλουτήσας, μυστογράφος ἐδείχθης τῆς χάριτος, τὴν τῶν Γραφῶν σαφηνίζων ἀκρίβειαν, καὶ ἀρετῶν ἀναπτύσσων τὴν ἔλλαμψιν ὅθεν πρέσβευε, θεόσοφε Ἱερώνυμε, δωρήσασθαι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.

Μεγαλυνάριον Χαίροις ἐνάρετου βίου εἰκών, καὶ τοῦ Παρακλήτου, ἐνδιαίτημα ἱερὸν χαίροις συνωνύμων, τῶν σῶν προστάτης θεῖος, καὶ πρέσβυς πρὸς τὸν Κτίστην, ὦ Ἱερώνυμε.


------------------------------------------------------------------------------
 

Ὁ Ἅγιος Αὐγουστῖνος ἐπίσκοπος Ἰππῶνος καὶ Μόνικα ἡ εὐσεβεστάτη μητέρα του

 

Γεννήθηκε στὴν Ταγάστη τῆς Νουμηδίας στὴν Ἀφρική, τὸ ἔτος 354, ἀπὸ μητέρα χριστιανή, τὴν Μόνικα, καὶ πατέρα εἰδωλολάτρη, τὸν Πατρίκιο. Τὶς πρῶτες του σπουδὲς ἔκανε στὴν ἴδια του τὴν πατρίδα καὶ κατόπιν ὁ πατέρας του τὸν ἔστειλε στὰ Μάδαυρα καὶ γιὰ ἀνώτερες σπουδὲς στὴν Καρχηδόνα.

Σὰν φοιτητὴς ἔζησε ζωὴ ἔκλυτη, μάλιστα ἀπέκτησε καὶ ἕναν ἐξώγαμο γιό. Στὴν Ἀφρικὴ προσῆλθε στὸ Μανιχαϊσμό, ἀλλ᾿ ὅταν ἀργότερα ἦλθε στὸ Μιλάνο, οἱ θερμὲς προσευχὲς τῆς μητέρας του Μόνικας, ἡ μελέτη τῶν Γραφῶν ἀπὸ τὸν ἴδιο καὶ τὰ φλογερὰ κηρύγματα τοῦ Ἀμβροσίου Μεδιολάνων, τράβηξαν τὸν Αὐγουστίνο στὸν χριστιανισμὸ καὶ βαπτίστηκε μαζὶ μὲ τὸ 15χρονο γιό του Ἀδεοδάτη.

Ἀπὸ τὸ Μιλάνο ἐπανῆλθε στὴν Ἀφρικὴ καὶ μετὰ τὸν θάνατο τῆς μητέρας του πῆγε στὴ Ῥώμη. Ὅταν δὲ τὸ 391 ἐπισκέφθηκε κάποιους φίλους του στὴν Ἰππῶνα (στὰ παράλια της Νουμηδίας), χειροτονήθηκε ἀπὸ τὸν ἐπίσκοπο τῆς πόλης Βαλέριο πρεσβύτερος (395), ἔπειτα βοηθὸς ἐπίσκοπος, καὶ μετὰ τὸν θάνατο τοῦ Βαλερίου τὸν διαδέχτηκε στὸ θρόνο Ἰππῶνος (396).

Γιὰ 34 ὁλόκληρα χρόνια, ποίμανε ἄριστα τὸ ποίμνιό του καὶ πέθανε στὶς 28 Αὐγούστου 430 σὲ ἡλικία 76 χρονῶν.

Ἀκολουθία τοῦ Ἁγίου συνέταξε ὁ Ἁγιορείτης Ἰάκωβος, ποὺ ἐκδόθηκε στὴ Σμύρνη τὸ 1861 καὶ ὁ ἀρχιμανδρίτης Ἰωάννης Δανιηλίδης, ποὺ ἐκδόθηκε στὴν Ἀθήνα τὸ 1914.

Ἀπολυτίκιον 
Ἦχος πλ. α΄. Τὸν Συνάναρχον Λόγον.
Αὐγουστῖνον τὸν μέγαν ἀνευφημήσωμεν, τὸν Ἱεράρχην τὸν θεῖον τῆς Ἐκκλησίας Χριστοῦ καὶ σοφὸν ὑφηγητήν· τῆς ἄνω πόλεως, τὸν θεολόγον τὸν κλεινὸν, προσευχῆς τὸν ἔραστὴν, καὶ στήλην τῆς μετανοίας· πρεσβεύει γὰρ τῷ Κυρίῳ, ἐλεηθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Κοντάκιον 
Ἦχος β΄. Τὰ ἄνω ζητῶν.
Τὸ φῶς τοῦ Χριστοῦ, δεχθεὶς ἐν τῇ καρδίᾳ σου, καὶ φῶς γεγονὼς, πιστοὺς ἐφωταγώγησας, τοὺς δὲ ἐχθροὺς κατέφλεξας, τοῖς σοφοῖς σου Πάτερ συγγράμμασιν, Αὐγουστῖνε μακάρ Χριστὸν, ἀεὶ ἐκδυσώπει, ὑπὲρ πάντων ἡμῶν.

Ὁ Οἶκος 
Ἐκ τοῦ κρατῆρος τοῦ Πνεύματος πλησθεὶς καὶ τὰ βάθη τῆς τοῦ Θεοῦ σοφίας ἐκεῖθεν μυηθεὶς, γέγονας τοῖς πᾶσι περίβλεπτος. Ποιμὴν δὲ τῆς Ἐκκλησίας προχειρισθεὶς πνευματικοῖς τε ἄνθεσιν τὴν Ποίμνην σου ἐκθρέψας καὶ πρὸς Θεὸν χειραγωγήσας, ἀπῆλθες πρὸς τὸν Χριστόν· ὅν ἐκδυσώπει ἀεὶ ὑπὲρ τῶν ψυχῶν ἡμῶν.

Κάθισμα 
Ἦχος πλ. δ΄. Τῆν Σοφίαν καὶ Λόγον.
Τὴν σοφίαν ζηλώσας τὴν τοῦ Θεοῦ, καὶ ἐκ ταύτης πλησθῆναι ἐπιποθῶν, τὸν νοῦν σου ἐπέστησας, ἐν τοῖς λόγοις τοῦ Πνεύματος, ἀνιχνεύων μάκαρ, ὡς ἕμφρων τὰ κρύφια, καὶ ἀρδεύων θείως, ψυχῆς σου τὰς αὔλακας. Ὅθεν ὡσεὶ δένδρον, ἐν ἐξόδοις ὑδάτων, χλοάζον ταῖς πράξεσι, καὶ καρποῦν θεωρήμασιν, ἀνεδείχθης μακάριε· πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεω, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι, τοῖς ἑορτάζουσι πόθῳ, τὴν ἁγίαν μνήμην σου.

Μεγαλυνάριον 
Ἱεράρχην πάντες τὸν τοῦ Χριστοῦ, καὶ τῶν θεολόγων σεμνολόγημα, καὶ τερπνὸν τοῦ Πνεύματος δοχεῖον, μεσίτην δὲ τῶν πόθῳ, τὴν μνήμην ἐκτελούντων αὐτοῦ ὑμνήσωμεν.


------------------------------------------------------------------------------
 

Ἡ Ἁγία Γραῦς

Μαρτύρησε διὰ ξίφους.


------------------------------------------------------------------------------
 

Ὁ Ἅγιος Νερσῆς

Τὸ ὄνομα τοῦ Μάρτυρα αὐτοῦ δὲν συναντᾶμε πουθενὰ στοὺς Συναξαριστές. Ἴσως νὰ λέγεται Ναρσῆς.


------------------------------------------------------------------------------
 

Ἡ Σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου πέραν ἐν τοῖς Μαρανακίου

------------------------------------------------------------------------------
 

Ὁ Ἅγιος Ἰωνᾶς τῆς Μονῆς Πεσόνσα (Ῥῶσος)

Διὰ Χριστὸν Σαλός.