Κυριακή, Μαρτίου 16, 2014

ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΠΑΛΑΜΑΣ και η ορθόδοξη μυστική παράδοση

Oρθοδοξίας ό φωστήρ, Εκκλησίας το στήριγμα και διδάσκαλε, των μοναστών ή καλλονή, των θεολόγων υπέρμαχος άπροσμάχητος, Γρηγόριε, θαυματουργέ,Θεσσαλονίκης το καύχημα,κύρηξ της χάριτος ικέτευε δια παντός σωθήναι τας ψυχάς ημών
Свт. Григорий Палама
ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Ό ύμνος αυτός στον άγιο Γρηγόριο Παλαμά ψάλλεται από την "Ορθόδοξη Εκκλησία στη λειτουργία της Δεύτερης εβδομάδας της Μεγάλης Σαρακοστής. Εξυμνεί αυτόν που κατόρθωσε να συνοψίσει, μερικές δεκαετίες πριν από την πτώση του Βυζαντίου, σε δογματική σύνθεση την αιωνόβια παράδοση του θεωρητικού μοναχικού βίου της χριστιανικής Ανατολής, πού είναι γνωστός με το όνομα του «ήσυχασμοΰ».Ό ήσυχασμός είναι μοναχική κίνηση πού οί ρίζες της ανεβαίνουν ως τους πατέρες της Έρημου. Δεν μπορεί σίγουρα να προβάλει την απαίτηση πώς αντιπροσωπεύει μόνος του την «ορθόδοξη μυστική» πού γνώρισε καί γνωρίζει ακόμη καί σήμερα διαφορετικές μορφές. Ό Παλαμάς, ιδιαίτερα, μπορεί να παρουσιαστεί ως δάσκαλος «ορθόδοξης μυστικής» στο μέτρο πού ξεπερνάει τα πλαίσια μιας πνευματικής σχολής καί κάνει να ξαναζήσει στο έργο του ή ϊδια ή ουσία του Χριστιανικού Μυστηρίου.


Στήν Παλαμική εποχή, ό ανατολικός μοναχισμός είχε ήδη μακριά ιστορία. Οί μεγάλοι δάσκαλοι του είχαν κληροδοτήσει τεράστια φιλολογία. Είχε γνωρίσει τους πειρασμούς του. Διέθετε απεριόριστη δύναμη επιβολής πάνω στους ανθρώπους εκείνης της εποχής. Ό Παλαμάς δέχτηκε ανεπιφύλακτα όλη αυτή την κατάκτηση του παρελθόντος. Ό ρόλος του έγκειται ωστόσο στο ότι ανέσυρε άπ' το παρελθόν αυτό ένα μόνιμο δογματικό και πνευματικό στοιχείο. Κι αυτό το έκανε σε μια εποχή πού είχε αρχίσει να πνέει στο Βυζάντιο το πνεύμα της "Αναγέννησης και τη στιγμή πού ή χριστιανική Δύση ύφΐστατο έναν από τους πιο ριζικούς μετασχηματισμούς της ιστορίας της. Οί Μοντέρνοι Καιροί, παρασύροντας σε τελειωτική ερείπωση τόσες αξίες πού είχε άπολυτοποιήσει ό Μεσαίωνας, θά έφθαναν ως στο σημείο ν' αποσαθρώσουν την ουσία του Χριστιανισμού; Ή νέα πολιτεία, άφοΰ κατόρθωσε να κατακτήσει την αυτονομία του όρθού λόγου και της δημιουργίας, θα παραχωρούσε θέση στην υπερφυσική ζωή, πού ό Χριστός είχε προσφέρει ανεξάρτητα από όλα τα καθαρώς ανθρώπινα επιτεύγματα;

Το έργο του Παλαμά δίνει θετικές απαντήσεις σ' αυτά τα ερωτήματα. Να γιατί ό δογματικός θρίαμβός του στο Βυζάντιο του 14ου αιώνα θεωρήθηκε από την Ανατολική Εκκλησία όχι ως ό θρίαμβος μιας ιδιαίτερης μυστικής, αλλά ως ό θρίαμβος της ίδιας της Όρθοδοξίας. Ή εκκλησιαστική αυτή επιδοκιμασία ανέδειξε έτσι ό,τι παντοτεινό καί παγκόσμιο βρισκόταν σε μια καθαρώς μοναχική παράδοση.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ του Jean Meyendorff-Ο ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΠΑΛΑΜΑΣ και η Ορθόδοξη Μυστική παράδοση

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Το «Ελληνικά και Ορθόδοξα» απεχθάνεται τις γκρίνιες τις ύβρεις και τα φραγγολεβέντικα (greeklish).
Παρακαλούμε, πριν δημοσιεύσετε το σχόλιό σας, έχετε υπόψη σας τα ακόλουθα:
1) Ο σχολιασμός και οι απόψεις είναι ελεύθερες πλην όμως να είναι κόσμιες .
2) Προτιμούμε τα ελληνικά αλλά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και ότι γλώσσα θέλετε αρκεί το γραπτό σας να είναι τεκμηριωμένο.
3) Ο κάθε σχολιαστής οφείλει να διατηρεί ένα μόνο όνομα ή ψευδώνυμο, το οποίο αποτελεί και την ταυτότητά του σε κάθε συζήτηση.
4) Κανένα σχόλιο δεν διαγράφεται εκτός από τα spam και τα υβριστικά