ΚΥΡΙΑΚΕΣ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ.

ΚΥΡΙΑΚΕΣ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ.

Εάν ξεφυλλίσουμε προσεκτικά το ημερολόγιο της Εκκλησίας μας, θα παρατηρήσουμε ότι τρεις Κυριακές το χρόνο έχει «Κυριακή των αγίων πατέρων».
Μια φορά μετά την εορτή της Αναλήψεως, όπου εορτάζουμε τους πατέρες της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου, που έγινε στην Νίκαια και καταδίκασε τον Άρειο, ο οποίος δίδασκε ότι ο Χριστός είναι κτίσμα και όχι Θεός.
Δεύτερη φορά τον Ιούλιο, που γιορτάζουμε τους πατέρες της Δ΄ εν Χαλκηδόνι Συνόδου, η οποία εξέδωσε όρο δογματικό περί της υποστατικής ενώσεως (ένωση σ’ ένα πρόσωπο, σε μια υπόσταση) των δύο εν Χριστώ φύσεων «αχωρίστως, αδιαιρέτως, ατρέπτως και ασυγχύτως» και καταδίκασε τον Ευτυχή ο οποίος δίδασκε ότι ο Χριστός είχε μόνο μία φύση την θεία (αίρεση μονοφυσιτισμού). Η ανθρώπινη φύση, έλεγε ο Ευτυχής, απορροφήθηκε από την θεία και επομένως ο Χριστός υπήρξε μόνο Θεός και φαινομενικώς άνθρωπος.
Και τρίτη φορά τον Οκτώβριο εορτάζουμε και τιμούμε τους πατέρες της Ζ΄ Οικουμενικής Συνόδου, που καταδίκασε την εικονομαχία, δηλαδή και πάλι τον μονοφυσιτισμό, αφού μη δεχόμενοι οι εικονομάχοι -ανάμεσα στ’ άλλα που πρεσβεύανε- την εξεικόνιση του Θεού, δεν δεχότανε ουσιαστικά την ανθρώπινή του φύση η οποία ενώθηκε με την θεία όπως δογμάτισε η Δ΄ Οικουμενική Σύνοδος. Τον Θεό κανείς δεν είδε λέγει η Γραφή, αλλά την ανθρώπινη φύση του Χριστού, που ενώθηκε με την θεία, την είδαμε και συνεπώς μπορούμε να την ζωγραφίσουμε, όπως και τα οράματα των προφητών της Παλαιάς Διαθήκης.

Συνεπώς παρατηρούμε ότι η Εκκλησία μας, τρεις Κυριακές το χρόνο, τιμά όλους εκείνους τους πατέρες, οι οποίοι από μακρινά μέρη, διανύοντας τεράστιες αποστάσεις, χωρίς να έχουν τρένα, αυτοκίνητα ή αεροπλάνα, περνώντας μέσα από δάση, ερήμους, ληστές, θηρία και χίλιες δυο αντίξοες συνθήκες, συγκεντρωνόταν σε μια πόλη της αυτοκρατορίας για να συζητήσουν τα πιο σοβαρά θέματα. Δεν κάνανε συνεδριάσεις για ν’ ασχοληθούν με θέματα μικρά και ασήμαντα, γήινα και εφήμερα, για τα οποία γίνονται ένα σωρό συνέδρια σήμερα και μάλιστα τρεις στην ώρα. Συγκεντρωνόταν και συνεδρίαζαν πρωτίστως για θέματα πίστεως και για θέματα που είχαν σχέση με τη ζωή των χριστιανών και της Εκκλησίας μας.
Ποια είναι η πίστη μας, τι πιστεύουμε, από πού κινδυνεύει, από ποιο σημείο έχουμε ρύπανση και μόλυνση όχι απλώς του περιβάλλοντος και της ατμοσφαίρας αλλά του πνευματικού χώρου και περιβάλλοντος. Αγωνιζότανε επίσης να προσδιορίσουν ποια πρέπει να είναι η ζωή των χριστιανών, η πολιτεία τους όπως λένε τα συναξάρια. «Ίδε αληθώς Ισραηλίτης, εν ω δόλος ουκ έστι» (Ιω. 1,48) είπε ο Χριστός για τον Ναθαναήλ. Δηλαδή αληθινός και σωστός Ισραηλίτης δεν είναι μόνο αυτός που πιστεύει κατά τον Μωυσή και τους προφήτες, αλλά κι αυτός που δεν έχει δόλο. Αυτός που είναι άκακος, απονήρευτος, αγαθός και χαριτωμένος. Μόνο αυτός μπορεί να έχει εμπειρία του αληθινού Θεού. Γνωρίζανε λοιπόν οι άγιοι πατέρες των Οικουμενικών Συνόδων ότι χωρίς το σωστό δόγμα και χωρίς το σωστό βίο δεν μπορεί να υπάρξει σωστός πολιτισμός, σωστή πρόοδος, αληθινή ευτυχία, αιώνια ζωή, κατά Θεό καταξίωση.
Η σωστή πίστη από την οποία απορρέει η σωστή ζωή είναι θείο δώρο, θεία αποκάλυψη, θείο αγαθό, πράγμα ουράνιο και τέλειο. Βοηθεί τον άνθρωπο να προσανατολισθεί σωστά στις σχέσεις του με το Θεό και τους συνανθρώπους του· να θεραπεύσει τα πάθη του· να έχει υγεία ψυχική και σωματική. Η σωστή πίστη έχει επαγγελία ζωής, της νυν και της μέλλουσας (Α΄ Τιμ. 4,8). Κι αν ακόμη για διαφόρους λόγους χάσουμε τη σωματική υγεία, η σωστή πίστη θα μας βοηθήσει να υπομένουμε την νόσο ή τις νόσους που μας κατατρύχουν και να τις εκμεταλλευθούμε ώστε να κερδίσουμε «αιώνιον βάρος δόξης». Ας θυμηθούμε τι λέγει ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός· «Ψυχή και Χριστός σας χρειάζονται· το σώμα σας ας το τηγανίσουν, τα χέρια σας ας τα κόψουν, τα μάτια σας ας τα βγάλουν, τίποτα δεν είναι· τίποτα δεν σας βλάπτει, αν δεν χάσετε το Χριστό και την πίστη σας». Και πράγματι τι έχασαν οι διάφοροι άγιοι που υπέστησαν τα πάντα για την πίστη τους; Εκτός από την πρόσκαιρη και παροδική οδύνη που υπέστησαν χάριν του Χριστού τίποτα το ουσιαστικό και αξιόλογο. Η δόξα τους αμάραντη και εδώ και στον παράδεισο, η ευτυχία και η χαρά τους αιώνια, η ένωση τους με τον Χριστό συνεχής και μόνιμη.

* * *
Πολύτιμο λοιπόν πράγμα η πίστη. Αλλά όλα τα πολύτιμα κινδυνεύουν. Κι όσο πιο πολύτιμα είναι τόσο μεγαλύτεροι οι κίνδυνοι που τ’ απειλούν. Τ’ άχρηστα πράγματα κανείς δεν τα δίδει σημασία και κανείς δεν ενδιαφέρεται να τ’ αποκτήσει. Τα πολύτιμα όμως όλοι τα επιβουλεύονται και όλοι τα επιθυμούν. Ποιοι είναι αυτοί που επιβουλεύονται την πίστη και την χριστιανική ζωή;

α΄) Η απιστία.
Εμφανίσθηκε στον παράδεισο και κατέλαβε τους πρωτόπλαστους οι οποίοι απίστησαν στο Θεό και πίστευσαν στον διάβολο. Έκτοτε συνυπάρχει μετά των ανθρώπων και θα υφίσταται μέχρι την Β΄ Παρουσία, απειλώντας ενίοτε και τους εκλεκτούς. Η απιστία κρύβεται κάτω από την τέχνη, τη φιλοσοφία, τα αντιχριστιανικά ήθη και έθιμα, τη νομοθεσία, την παιδεία. Ειδικά στην εποχή μας εν ονόματι της ανεξιθρησκείας και των δικαιωμάτων του ανθρώπου επιχειρείται ο εξοβελισμός κάθε τι που θυμίζει τον Χριστό και την Εκκλησία του. Παγκοσμίως και μάλιστα στην δήθεν χριστιανική Δύση επιχειρείται η επιστροφή στην προ Χριστού εποχή.

β΄) Η αίρεση.
Αυτή είναι διεστραμμένη πίστη. Είναι πίστη κατά τα ανθρώπινα μέτρα και τις αντιλήψεις. Μαζί με την απιστία αποτελούν την λεγόμενη «εθελοθρησκεία» (Κολ.2,23). Μια θρησκεία που δεν πείθεται στην Θεία Αποκάλυψη. Μια θρησκεία κατά τα γούστα του ανθρώπου και τις μεθοδεύσεις του διαβόλου. Πολύ σωστά οι πατέρες λέγουν ότι η αίρεση είναι «η βοτάνη του διαβόλου». Είναι τα ζιζάνια που σπείρει ο πονηρός εκεί που πέφτει ο θείος σπόρος για να τον καταστρέψει (Ματθ.13,24-30).
γ΄) Ο συγκρητισμός.
«Η λέξη συγκρητισμός αναφέρεται από τον Πλούταρχο και λέγεται ότι αποδίδεται στην ένωση των Κρητών, παρά τις διαφορές, μπροστά σε ένα κίνδυνο. Ο όρος συγκρητισμός προσέλαβε από τον ΙΘ΄ αιώνα και θρησκευτική σημασία και με τον όρο αυτό εννοείται η ανάμειξη μερικών θρησκευτικών ιδεολογικών απόψεων, και τρόπου ζωής. Σήμερα η λέξη συγκρητισμός αποδίδεται και με πολλούς άλλους όρους, όπως την μετανεωτερικότητα ή μεταμοντερνισμό, τον οικουμενισμό, την νέα εποχή, την ολιστική θεωρία, την πολιτισμική παγκοσμιοποίηση, την νέα τάξη πραγμάτων κ.λ.π. Αναλύοντας περισσότερο τον όρο συγκρητισμό, με τα σύγχρονα δεδομένα, μπορούμε να πούμε ότι με τον όρο αυτόν εννοείται η προσπάθεια να εντοπίζουμε τα κοινά σημεία μεταξύ των διαφόρων Χριστιανικών ομολογιών και των διαφόρων θρησκειών και να παραθεωρούμε τις διαφορές μεταξύ των ομολογιών και θρησκειών. Οι συγκρητιστές βλέπουν τα κοινά σημεία, τα οποία υπάρχουν ούτως ή άλλως σε όλες τις θρησκείες και δεν βλέπουν τις θεολογικές διαφορές» (Μητροπολίτης Ναυπάκτου Ιερόθεος).

Ο Θεός της Ορθοδοξίας είναι ο Τριαδικός Θεός, ο αληθινός Θεός, ο μόνος που λυτρώνει τον άνθρωπο. Πατήρ-Υιός-Άγιο Πνεύμα. Και ο Υιός, ο ένας της Τριάδος, μας αποκαλύπτει η Γραφή και μας παραδίδει η ιστορία, ενσαρκώθηκε, προσέλαβε το ημέτερο φύραμα, το θεράπευσε και το ζωοποίησε εις τον αιώνα, αφού «το απρόσληπτον αθεράπευτον» λένε οι πατέρες της Εκκλησίας μας. Ο Υιός είναι ο Μεσσίας ή Χριστός, αυτός δηλαδή που έχει το χρίσμα και την αποστολή να ενανθρωπήσει, να καταστεί Θεάνθρωπος και να σώσει τον άνθρωπο. Είναι με την ενανθρώπησή του ο απόγονος της Εύας, που θα συντρίψει τον σατανά. Είναι, ως άνθρωπος, ο νέος Αδάμ, που με την υπακοή του θα ξαναδείξει το δρόμο της σωτηρίας προς τον άνθρωπο.
«Και ουκ έστιν εν άλλω ουδενί η σωτηρία· ουδέ γαρ όνομα έστιν έτερον υπό τον ουρανόν το δεδομένον εν ανθρώποις εν ω δει σωθήναι ημάς» (Πραξ.4,12) μας αποκαλύπτει ο θεόπνευστος απόστολος Πέτρος. Κανείς άλλος εκτός του Χριστού δεν μπορεί να οδηγήσει στη θεογνωσία, στην αληθινή ένωση του ανθρώπου με το Θεό, του κτιστού μετά του Ακτίστου.
Καμμία λοιπόν σχέση δεν έχει ο Θεός της Ορθοδοξίας με το θεό των άλλων θρησκειών, ακόμη και αυτών των μονοθεϊστικών. Κανένα κοινό σημείο, κανένα σημείο επαφής. Οι άλλες θρησκείες αρνούνται την Τριαδικότητα του Θεού, την ενανθρώπηση του Υιού, το Θεανθρώπινο πρόσωπο του Σωτήρος μας. Ματαιοπονούν όσοι κάνουν συνέδρια με τις άλλες μονοθεϊστικές και άλλες θρησκείες. Τα είδωλα των εθνών και των διαφόρων ανθρώπων είναι δαιμόνια σύμφωνα με τη Γραφή ή δημιουργήματα του πεπτωκότος ανθρώπου.

Γι’ αυτό οι πατέρες των τριών Οικουμενικών Συνόδων που προαναφέραμε ασχοληθήκανε με το Χριστολογικό δόγμα και το αποσαφηνίσανε από κάθε πλευρά. Διακηρύξανε την ορθή πίστη, αντιμετωπίσανε την αίρεση, ξεκαθαρίσανε ότι δεν μπορεί να δέχεται ο χριστιανός τον συγκρητισμό. Κι όπως τιμάμε αυτούς που μας χαρίσανε την εθνική ελευθερία και ανεξαρτησία έτσι πρέπει να τιμάμε αυτούς που μας ελευθέρωσαν από την σκλαβιά της απιστίας, της αιρέσεως, του συγκρητισμού και να κρατήσουμε σώο και αβλαβή τον θησαυρό που μας παρέδωσαν.


ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΑΠ. ΒΑΔΡΑΧΑΝΗΣ
ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗΣ

πηγή