Ο ΑΓΙΟΣ ΦΑΝΟΥΡΙΟΣ -ΕΥΧΗ ΦΑΝΟΥΡΟΠΙΤΑΣ Μητροπολίτου Ν.Ιωνίας ΤΙΜΟΘΕΟΥ

ΕΥΧΗ ΕΠΙ ΕΥΛΟΓΙΑ ΠΙΤΑΣ ΑΓΙΟΥ ΦΑΝΟΥΡΙΟΥ 
 Μητροπολίτου Ν.Ιωνίας και Φιλαφελφείας ΤΙΜΟΘΕΟΥ  

 Κύριε Ιησού Χριστέ, ο Ουράνιος Άρτος,
ο της βρώσεως της μενούσης εις τον αιώνα
πλουσιοπάροχος χορηγός,
ο δοτήρ των αγαθών,
ο δέ Ηλιού τροφήν αγεώργητον πηγάσας,
η ελπίς των απηλπισμένων,
η βοήθεια των αβοηθήτων και σωτηρία των ψυχών ημών.

Ευλόγησον τα δώρα ταύτα
και τους ταύτα σοι προσκομίσαντας,
εις δόξαν σήν και τιμήν
του αγίου ενδόξου μεγαλομάρτυρος Φανουρίου.

Παράσχου δέ, αγαθέ,
τοις ευπρεπίσασι τους πλακούντας τούτους,
πάντα τά εγκόσμια καί υπερκόσμια αγαθά σου.

Εύφρανον αυτούς εν χαρά μετά του προσώπου σου,
δείξον αυτοίς οδούς προς σωτηρίαν.

Τα αιτήματα τών καρδιών αυτών καί πάσαν
τήν βουλήν αυτών ταχέως πλήρωσον,
οδηγών αυτούς προς εργασίαν τών εντολών σου,
ίνα διά παντός εν ευφροσύνη καί αγαλλιάσει
υμνώσι καί δοξάσωσι
το πάντιμον καί μεγαλοπρεπές όνομά σου,
πρεσβείαις της υπερευλογημένης Θεοτόκου,
του αγίου ένδοξου νεομάρτυρος Φανουρίου,
του Θαυματουργού, καί πάντων σου τών αγίων.  Αμήν 

ΑΠΟΛΥΤΙΚΙΟΝ 
Ήχος δ΄. Βασίλειον διάδημα
Ουράνιον εφύμνιον εν γη τελείται λαμπρώς, επίγειον πανήγυριν νυν εορτάζει φαιδρώς Αγγέλων πολίτευμα, άνωθεν υμνωδίαις, ευφημούσι τους άθλους, κάτωθεν Εκκλησία την ουράνιον δόξαν. ην εύρες πόνοις και άθλοις τοις σοις, Φανούριε ένδοξε.

ΚΟΝΤΑΚΙΟΝ 
Ήχος γ΄. Η Παρθένος σήμερον
Ιερείς διέσωσας αιχμαλωσίας αθέου και δεσμά συνέθλασας δυνάμει Θεία, Θεόφρον, ήσχυνας τυράννων θράση γενναιοφρόνως, ηύφρανας Αγγέλων τάξεις Μεγαλομάρτυς, δια τούτο σε τιμώμεν, θείε οπλίτα, Φανούριε ένδοξε.

ΜΕΓΑΛΥΝΑΡΙΟΝ

Τους ασπαζομένους την σην σεπτήν εικόνα εν πίστει και αιτούντας σην αρωγήν, Μάρτυς, κληρονόμους της Θείας Βασιλείας, Φανούριε, λιταίς σου πάντας ανάδειξον.

Ο ΑΓΙΟΣ ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΣ ΦΑΝΟΥΡΙΟΣ 

Ο Άγιος Φανούριος είναι αναμφίβολα μια άγια, σημαντική νεανική μορφή, που ξεχωρίζει με τον δικό του τρόπο ανάμεσα στους άλλους Αγίους της χριστιανοσύνης, γιατί δεν τιμάται απλώς σε μια μόνον ημε­ρομηνία, αλλά η πίστη των χριστιανών κά­νει συχνά τη γνωστή φανουρόπιτα.

 Ο Άγιος Φανούριος, που έζησε στα Ρω­μαϊκά χρόνια, συγκρούσθηκε τότε θαρρετά με τον κόσμο της ειδωλολατρίας, γιατί το χριστιανικό πνεύμα του θεανθρώπου, δεν του επέτρεπε ν' αρνηθεί τις αναμφισβήτη­τα ενάρετες αρχές του. Έτσι τα 12 μαρτύ­ρια που υπόφερε ο Άγιος, αποτελούν για μας ένα δυνατό κίνητρο για αντοχή και προ­σκόλληση στις ηθικές αξίες του χριστιανι­σμού, για να βγούμε νικητές από ένα αδιά­κοπο αγώνα, ενάντια στην απιστία και αδικία της εποχής μας. Ο Άγιος μας δίδαξε με την πραγματική θυσία του, πως εμείς τώ­ρα δεν παλεύουμε βέβαια με στρατοκράτες Ρωμαίους και απαίσιους Αγαρηνούς, αλλά έχομε ν' αντιμετωπίσουμε τις πιο έντεχνα στημένες παγίδες του υλισμού και αθεϊσμού, που προσπαθούν μαζικά να σαρώσουν τις τάξεις των χριστιανών.

 Ο Άγιος Φανούριος ακόμα μας δίδαξε, πως το στεφάνι της ενάρετης ζωής δεν κερ­δίζεται εύκολα, αλλά μόνον με συνεχείς δο­κιμασίες, με θάρρος, υπομονή και αντοχή. Επομένως σαν αληθινοί αγωνιστές της πί­στεως ας μιμηθούμε την υποδειγματική και άμεμπτη ζωή του Αγίου, για να καταξιωθούμε κάποτε κι εμείς να τιμήσουμε το χρι­στιανικό όνομα που φέρουμε, όπως κι αυ­τός επάξια το τίμησε.
Ο Άγιος Φανούριος
1. Γενικά για τη ζωή του
Για την καταγωγή και τη ζωή του Αγίου Φανουρίου δεν υπάρχει τίποτε συγκε­κριμένο, επειδή όλα τα στοιχεία της ζωής του χάθηκαν σε καιρούς ανωμαλίας.
 Τα μόνα στοιχεία που έχομε αναφορικά με τον Άγιο είναι η εύρεση της εικόνας του, γύ­ρω στα 1500 μ.Χ., σύμφωνα με τα συναξά­ρια, ή κατ' άλλους γύρω στα 1355-1369 μ.Χ. Άλλοι υποστηρίζουν πως η εικόνα του Αγίου βρέθηκε στη Ρόδο και άλλοι στην Κύ­προ.
2. Η εύρεση της εικόνας 

Επιστρέφομε στο παρελθόν, όταν οι Αγαρηνοί εξουσίαζαν τη Ρόδο και απο­φάσισαν να ξαναχτίσουν τα τείχη της πόλης, που βάρβαρα κατέστρεψαν και κατεδάφισαν στον πόλεμο λίγα χρόνια πριν.
Άρχισαν λοιπόν να στέλλουν εργάτες έξω απ' το νότιο μέρος του φρουρίου και να μαζεύουν πέτρες απ' τα μισογκρεμισμένα σπί­τια των κατοίκων, για να ξαναφτιάξουν τα νέα και ισχυρά τείχη της πόλης τους. Ξαφ­νικά μέσα στα χαλάσματα βρήκαν μια ωραιό­τατη, αλλά μισοχαλασμένη στη μια πλευρά εκκλησία κι εκεί μέσα βρήκαν ένα σωρό ει­κόνες, που απ' την πολυκαιρία δεν ξεχώρι­ζαν τις μορφές των Αγίων καθώς και τα γράμματα, που είχανε επάνω τους.
Μια μόνο καταπληκτική εικόνα ξεχώριζε απ' όλες, που ο χρόνος δεν την άγγιξε και παρίστανε ένα νέο ντυμένο σαν στρατιώτης. Ο Μητροπολίτης της Ρόδου Νείλος έτρεξε αμέσως επί τόπου και διάβασε καθαρά το όνομα του Αγίου, που λεγόταν Φανούριος. Συγκινημένος ο Σεβασμιώτατος, για τη φανέρωση του Αγίου, παρατήρησε, πως ήταν ντυμένος σαν Ρωμαίος στρατιωτικός, κρα­τώντας στο αριστερό χέρι του ένα σταυρό και στο δεξιό μια αναμμένη λαμπάδα. Ο α­γιογράφος ακόμα ολόγυρα της εικόνας ζω­γράφισε σε δώδεκα παραστάσεις τα μαρτύ­ρια, που υπόφερε ο Άγιος και, που εξιστορούν ολοφάνερα την όλη ζωή του.
Οι παραστάσεις αυτές είναι οι ακόλουθες:

Α΄. Ο Άγιος παρουσιάζεται όρθιος μπρο­στά στο Ρωμαίο ανακριτή του και φαίνεται ν' απολογείται με θάρρος και να υπερασπί­ζει την χριστιανική πίστη του.
Β΄. Οι στρατιώτες εδώ επεμβαίνουν και χτυ­πούν με πέτρες στο κεφάλι και στο στόμα τον Φανούριο, για ν' αναγκασθεί να υποκύ­ψει και ν' αρνηθεί τον Κύριο.
Γ΄. Οι στρατιώτες έχουν εξαγριωθεί πια απ' την επιμονή του Φανουρίου, γι' αυτό τον έριξαν κάτω και τον χτυπούν τώρα άγρια με ξύλα και ρόπαλα, για να κάμψουν το ακμαίο ηθικό του.
Δ΄. Ο Φανούριος είναι στη φυλακή κι εκεί βασανίζεται με αποτρόπαιο τρόπο. Φαίνε­ται εντελώς γυμνός κι οι στρατιώτες ολόγυ­ρα του ξεσχίζουν τις σάρκες του με αιχμη­ρά σιδερένια εργαλεία. Ο Άγιος υπομένει αγόγγυστα το τρομερό μαρτύριό του.
Ε΄. Ο Φανούριος βρίσκεται και πάλι στη φυ­λακή και προσεύχεται στον θεό, για να τον ενισχύσει ν' αντέξει μέχρι τέλους τα βασανι­στήρια.
ΣΤ΄. Ο Άγιος παρουσιάζεται και πάλιν μπροστά στον Ρωμαίο ανακριτή για ν' απο­λογηθεί για τη στάση του. Απ' την ατάρα­χη έκφραση του προσώπου του φαίνεται, πως ούτε τα βασανιστήρια που υπόφερε, ούτε οι μελλοντικές απειλές του τυράννου του εκλόνισαν την πίστη και έτσι απτόητος περιμένει ακόμη χειρότερα μαρτύρια.
Ζ΄. Οι δήμιοι του Φανουρίου με μανία και σκληρότητα καίουν με αναμμένες λαμπάδες το ολόγυμνο σώμα του, που φαίνεται έτσι η ανυπέρβλητη θυσία του για τον Εσταυ­ρωμένο. Ο Άγιος νικά και πάλιν με την α­δάμαστη θέληση και καρτερία του στον Κύ­ριο.
Η΄. Εδώ οι άγριοι βασανιστές του χρησιμο­ποιούν και μηχανικά μέσα για να φθάσουν στο κορύφωμα του μαρτυρίου του. Έχουν δέσει τον Άγιο πάνω σ' ένα μάγκανο κι αυ­τό σαν περιστρέφεται, του συντρίβει τα κόκκαλα. Υποφέρει εκείνος αγόγγυστα αλλά στο ωραίο πρόσωπό του είναι ζωγραφισμέ­νη ανέκφραστη αγαλλίαση, γιατί υποφέρει για χάρη του Κυρίου.
Θ΄. Ο Φανούριος ρίπτεται σ' ένα λάκκο, για να γίνει βορά άγριων θηρίων κι οι δήμιοί του από πάνω παρακολουθούν να δούνε το τέ­λος του. Τα θηρία όμως έχουν κυριολεκτι­κά εξημερωθεί απ' τη χάρη του Θεού, γι' αυ­τό τον περιτριγυρίζουν ήσυχα σαν αρνάκια και απολαμβάνουν θαυμάσια τη συντροφιά του.
Ι΄. Οι δήμιοί του δεν ικανοποιούνται απ' το προηγούμενο αποτέλεσμα κι έτσι τον βγάζουν απ' τον λάκκο και τον καταπλακώνουν μ' ένα μεγάλο λίθο, βέβαιοι πια πως θα τον αποτελειώσουν. Τίποτε όμως δεν πετυχαίνουνε κι αυτή τη φορά.
ΙΑ΄. Η σκηνή παρουσιάζει τον Άγιο μπρο­στά σε βωμό, όπου οι δήμιοί του τον προτρέπουν να θυσιάσει, βάζοντας στις παλά­μες του αναμμένα κάρβουνα. Ο Φανούριος βγαίνει και απ' αυτή τη δοκιμασία νικητής και αυτό διακρίνεται από ένα διάβολο, που έχει τη μορφή δράκου, που πετά στον αέ­ρα και κλαίει για την αποτυχία του.
ΙΒ΄. Η τελευταία σκηνή είναι το τέλος του μαρτυρίου του, με τον Φανούριο ριγμένο σ' ένα μεγάλο καμίνι να στέκεται όρθιος πάνω σ' ένα σκαμνί και να τον περιζώνουν φλό­γες και καπνοί. Ο Άγιος φαίνεται να προ­σεύχεται αδιάκοπα στον Θεό, χωρίς να εκ­φράζει κανένα παράπονο ή γογγυσμό κι έ­τσι άκαμπτος κι ανυποχώρητος πέταξε στα ουράνια, γεμάτος ικανοποίηση για όσα βά­σανα υπόφερε για χάρη του Κυρίου.

3.    Το χτίσιμο του ναού

Ο Μητροπολίτης τότε του νησιού, ο Νεί­λος, όταν μελέτησε επισταμένα την ει­κόνα που βρέθηκε, αποφάνθηκε, πως ο Φα­νούριος ήταν ένας απ' τους σπουδαιότε­ρους μεγαλομάρτυρες της Πίστεώς μας. Α­μέσως έστειλε αντιπροσωπεία στον ηγεμό­να του νησιού και τον παρακαλούσε να του δώσει άδεια για ν' ανακαινίσει την εκκλησία. Όταν όμως ο ηγεμόνας αρνήθηκε, τότε ο Μητροπολίτης μετέβη ο ίδιος προσωπικά στην Κωνσταντινούπολη και κατόρθωσε να εξασφαλίσει απ' τον Σουλτάνο την άδεια που ζητούσε. Επέστρεψε σύντομα στη Ρό­δο κι αναστήλωσε το ναό ακριβώς στην πα­λιά θέση του, έξω από τα τείχη του. Ο να­ός σώζεται ως τα σήμερα και αποτελεί από τότε ιερό προσκύνημα όλων των Χριστια­νών.
4.    Στοιχεία απ' την εύρεση της εικόνας 
Βλέποντας την εικόνα του Αγίου Φανου­ρίου που βρέθηκε στη Ρόδο, εξάγουμε πολλά αξιόλογα στοιχεία που είναι τα ακό­λουθα:
1.   Σαν διαβάσουμε στην εικόνα το όνομα του Αγίου συμπεραίνομε αμέσως, πως εί­ναι ελληνικής καταγωγής.
2. Επίσης συμπεραίνομε πως οι γονείς του ήταν πολύ ευσεβείς, για να του δώσουν ένα τόσο χριστιανικό όνομα.
3. Ο νέος αυτός ακόμα θα ήταν πολύ μορ­φωμένος για να γίνει στρατιωτικός.
4. Υπολογίζουμε ακόμα πως τα μαρτύρια του Αγίου Φανουρίου έγιναν τον β' και γ' αιώνα, όταν οι διωγμοί των χριστιανών βρί­σκονταν στο αποκορύφωμά τους.
5. Ο Φανούριος ολοφάνερα αποδεικνύε­ται πως ήταν Μεγαλομάρτυρας απ' τα πολ­λά και φοβερά μαρτύρια που υπέφερε.
6. Βεβαιωνόμαστε επίσης πως ετιμάτο απ' τους πιστούς χριστιανούς απ' τα χρόνια του μαρτυρίου του σε χριστιανικούς ναούς, για να βρεθεί μάλιστα ένας τέτοιος ναός και στη Ρόδο.
7.   Απ' την απεικόνιση του Αγίου φαίνεται πως ο Φανούριος μαρτύρησε σε νεαρά
ηλικία.

5.    Θαύματα του Αγίου

Ο Άγιος Φανούριος έκανε αρκετά θαύ­ματα στους πιστούς που επικαλούνται το όνομά του κι ένα απ' αυτά είναι το ακό­λουθο: 
Σε μια περίοδο της ιστορικής ζωής της η Κρήτη ήταν υποδουλωμένη στους Λατίνους (1204 - 1669 μ.Χ.), που είχαν δικό τους Αρ­χιεπίσκοπο και γι' αυτό προσπαθούσαν με κάθε τρόπο να παρασύρουν τους κατοίκους του νησιού στον Καθολικισμό (Παπισμό). 
Έτσι οι Λατίνοι πήρανε σαν καταπιεστι­κό μέτρο ενάντια στην Ορθοδοξία να μην επιτρέπουν να χειροτονούνται ιερείς στην Κρήτη, οπότε οι Κρητικοί αναγκάζονταν να μεταβαίνουν στο νησί Τσιρίγο (Κύθηρα) για να χειροτονηθούν ιερείς από Ορθόδοξο Αρχιερέα, που έδρευε εκεί. 
Κάποια εποχή λοιπόν ξεκίνησαν απ' την Κρήτη τρεις διάκονοι για το Τσιρίγο κι αφού χειροτονήθησαν εκεί ιερείς, επέστρεφαν τρι­σευτυχισμένοι στο πολύπαθο τότε απ' τη σκλαβιά νησί τους. Κατά κακή τους τύχη Αγαρηνοί πειρατές τους συνέλαβαν στο πέ­λαγος, τους μετέφεραν στη Ρόδο, όπου τους πώλησαν σε τρεις διαφορετικούς Αγαρηνούς αφέντες. 
Η θέση των τριών ιερέων ήταν αξιοθρή­νητη κι όμως μια γλυκειά προσμονή ήλθε να γλυκάνει το πικρό παράπονό τους. Μάθα­νε πως στη Ρόδο ο Άγιος Φανούριος θαυματουργούσε και σ' αυτόν στήριξαν τις ελ­πίδες τους κι ολοένα προσεύχονταν και τον επικαλούνταν ο καθένας τους ξεχωριστά, για να τους λυτρώσει απ' την σκληρή αιχ­μαλωσία στους μιαρούς Αγαρηνούς. 
Ζήτησε, λοιπόν, ο κάθε ιερέας, χωρίς να συνεννοηθούν μεταξύ τους, απ' τον αφέν­τη του, να του δώσει άδεια να μεταβεί στην εκκλησία για να προσκυνήσει την εικόνα του Αγίου Φανουρίου. Πήρανε κι οι τρεις τους μ' ευκολία την άδεια, προσκύνησαν μ' ευ­λάβεια την εικόνα του Αγίου βρέχοντας τη γη με τα δάκρυά τους γονατιστοί σαν προ­σεύχονταν και με όλη τη δύναμη της ψυχής τους παρακαλούσαν τον Άγιο Φανούριο να μεσολαβήσει για να γλυτώσουν πια απ' τα χέρια των Αγαρηνών. 
Αφού οι ιερείς αναχώρησαν, ανακουφι­σμένοι απ' τον πόνο τους, ο Άγιος Φανού­ριος παρουσιάστηκε τη νύχτα και στους τρεις αφέντες τους και τους διέταξε να ελευ­θερώσουν τους σκλάβους ιερείς τους, δια­φορετικά θα τους τιμωρούσε σκληρά. Οι Αγαρηνοί όμως άρχοντες θεώρησαν την επέμ­βαση του Αγίου σαν κάποια μαγεία, γι' αυ­τό αλυσόδεσαν τους σκλάβους τους κι άρ­χισαν να τους βασανίζουν με χειρότερο τρό­πο.  
Την άλλη όμως νύχτα ο Άγιος Φανούριος επέμβηκε πιο αποτελεσματικά, έλυσε τους τρεις ιερείς απ' τα δεσμά τους και τους υ­ποσχέθηκε, πως θα τους ελευθέρωνε από τους Αγαρηνούς την άλλη μέρα. Φανερώ­θηκε και πάλι στους Αγαρηνούς και τους απείλησε αυτή τη φορά, πως αν δεν ελευθέρωναν το πρωί τους ιερείς, θα μεταχειρι­ζότανε σκληρά μέτρα γι' αυτούς. 
Το άλλο πρωί οι Αγαρηνοί αισθάνθησαν την τιμωρία, γιατί έχασαν όλοι το φως τους και το κορμί τους έμεινε παράλυτο. Έτσι αναγκάσθησαν τότε να συμβουλευτούν τους συγγενείς τους, για να συζητήσουν το κα­κό που τους βρήκε. Όλοι δε οι άρχοντες α­ποφάσισαν να καλέσουν τους τρεις ιερείς, μήπως μπορούσαν να τους βοηθήσουν. Οι ιερείς την μόνη απάντηση που έδωσαν ήταν, πως αυτοί θα παρακαλούσαν τον Θεό τους κι Εκείνος θα αποφάσιζε. 
Την τρίτη νύχτα παρουσιάστηκε πάλι ο Άγιος Φανούριος στους Αγαρηνούς και τους ανακοίνωσε πως αν δεν έστελναν οι τρεις άρχοντες γραπτώς στο ναό του τη συγκατάθεση τους για την απελευθέρωση των ιερέων, δεν θα ξανάβρισκαν πια την υ­γεία τους. Οι Αγαρηνοί τότε θέλοντας και μη έγραψαν το γράμμα που ζήτησε ο Άγιος Φανούριος και δήλωναν απερίφραστα, πως παραχωρούσαν, στους τρεις ιερείς την ελευ­θερία τους. Αυτές οι δηλώσεις τους κατατέ­θηκαν στον ιερό ναό του Αγίου.  
Πριν ακόμα επιστρέψει η αντιπροσωπεία των Αγαρηνών απ' το ναό, οι τυφλοί και παράλυτοι άπιστοι έγιναν εντελώς καλά με το θέλημα του Αγίου. Οι πλούσιοι Αγαρηνοί έδωσαν στους τρεις ιερείς όλα τα έξοδα του ταξιδιού τους κι αυτοί πριν αναχωρή­σουν κατέφυγαν στην εκκλησία, και αφού ευχαρίστησαν τον Άγιο για την απελευθέ­ρωσή τους, αντέγραψαν πιστά την εικόνα του Αγίου Φανουρίου και την πήραν στην Κρήτη, όπου την τιμούσαν κάθε χρόνο με δοξολογίες και λιτανείες.

6. Η πίτα του Αγίου Φανουρίου 

Η μεγάλη τιμή που τρέφουν οι χριστιανοί στον Άγιο Φανούριο, έγινε αιτία να δημιουργηθεί στο λαό το παραδοσιακό έθι­μο της πίττας του Αγίου ή καλύτερα της φανουρόπιτας. 
Η πίτα συνήθως είναι μικρή και στρογ­γυλή και γίνεται από καθαρό αλεύρι, ζάχα­ρη, κανέλλα, λάδι κι αφού όλα αυτά τα υλι­κά ανακατευθούν, ζυμώνονται, μπαίνουν σε στρογγυλή φόρμα και η πίττα ψήνεται σε μέτρια θερμοκρασία στο φούρνο. 
Η πίτα γίνεται για να φανερώσει ο Ά­γιος σε κάποιον ένα χαμένο αντικείμενο, κά­ποια δουλειά αν ένας είναι άεργος, κάποια χαμένη υπόθεση, την υγειά σε κάποιο άρ­ρωστο και άλλα παρόμοια. 

Η Εκκλησία μας γιορτάζει τη μνήμη του στις 27 Αυγούστου.

πηγή

Ομιλία στο ευαγγέλιο της Ι΄ Κυριακής του Ματθαίου, του μακαριστού + Μητροπολίτου Νικοπόλεως π. Μελετίου Καλαμαρά

ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΤΗΣ Ι΄ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΟΥ ΜΑΤΘΑΙΟΥ

ΠΟΥ ΑΝΑΦΕΡΕΤΑΙ ΣΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥ ΔΑΙΜΟΝΙΖΟΜΕΝΟΥ ΝΕΟΥ

(Ματθ. ι7΄, 14-23)

Περιμένοντας τόν Κύριο

   Ἐρχόμαστε στήν Ἐκκλησία γιά νά πάρομε χάρη καί ἔλεος, δηλαδή γιά ἕνα ἀνώτερο πνευματικό σκοπό.

Ἐρχόμαστε καί παρακαλοῦμε τόν Κύριο. Καί παρακαλώντας «περιμένομε» νά λάβομε τήν χάρη καί τό ἔλεός Του.

Γιατί ξέρομε ὅτι ὁ Κύριος μας Ἰησοῦς Χριστός, ὁ Θεός μας, γιά λόγους πού ἐκεῖνος γνωρίζει, δέν μᾶς ἀπαντᾶ ποτέ ἀμέσως. Δέν μᾶς δίδει ἐκεῖνο πού ζητᾶμε, τότε πού ἐμεῖς τό θέλομε. Ἐκπληρώνει τά αἰτήματά μας, ὅταν μέ τήν σοφία Του καί μέ τήν καλωσύνη Του, κρίνει ὅτι εἶναι ὁ καταλληλότερος καιρός. Καί ἐμεῖς, μέσα στήν Ἐκκλησία καί ἔξω ἀπό τήν Ἐκκλησία, γύρω του, κοντά του, «περιμένομε». Τόν περιμένομε.

   Δέν ὑπάρχει ὡραιότερη ἐκδήλωση, γιά τόν ἄνθρωπο ἀπό τό νά βρίσκεται κοντά στόν Χριστό καί συγχρόνως νά τόν «περιμένει». Νά περιμένει τήν εὐλογία Του, τήν χάρη Του, τήν προστασία Του, τήν καλωσύνη Του, τήν ἀμοιβή Του, τίς δωρεές Του..

Καί σ’ αὐτή τήν ζωή καί στήν ἀτελεύτητη Βασιλεία Του.

Εἴμαστε πιό προνομιοῦχοι

   Τό Εὐαγγέλιο πού ἀκούσαμε σήμερα, μᾶς μιλᾶ καί γι’ αὐτό. Μᾶς παρουσιάζει στό κέντρο τόν Χριστό. Γύρω Του κόσμος πολύς. Ὅλοι περιμένουν. Τί εὐλογημένη κατάσταση.

   Ὅπως τότε οἱ Ἰουδαῖοι, ἔτσι καί ἐμεῖς, γιά διαφορετικό λόγο ὁ καθένας, μέ διαφορετικό πόνο, μέ τήν δική του ἱκεσία ὁ καθένας, εἴμαστε σήμερα μέσα στό Ναό τοῦ Κυρίου· κοντά στόν Χριστό. Ἔστω ἄν δέν τόν βλέπομε σωματικά παρόντα ἀνάμεσά μας, ἀλλά μόνο νοερά:

-Μέσα ἀπό τήν εἰκόνα Του.

-Μέσα ἀπό τήν Θεία Εὐχαριστία -τό ἅγιο  Σῶμα Του καί τό Αἷμα Του- πού μᾶς προσφέρει «εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν καί εἰς ζωήν τήν αἰώνιον».

Μή μᾶς φανεῖ παράξενο. Εἴμαστε πιό προνομιοῦχοι ἀπό τούς τότε. Ἐκεῖνοι δέν τόν εἶχαν πιστεύσει  Θεό καί Σωτήρα τοῦ κόσμου. Ἐμεῖς, Τόν πιστεύομε. Ἔστω καί ἄν δέν εἴμαστε ἐντάξει ἀπέναντί Του.

Γιατί οὔτε τό σῶμα μας τό διατηροῦμε ὅπως πρέπει καθαρό, οὔτε στήν καρδιά μας τήν ἔχομε ὅσο πρέπει καλή, δηλαδή γεμάτη ἀγάπη. Οὔτε τό μυαλό καί τή σκέψη μας τά διατηροῦμε στήν ὑπακοή τοῦ Θεοῦ, στήν δοξολογία Του, στήν ἀναζήτηση τοῦ Κυρίου καί τοῦ θελήματός Του. Ἀλλά ἀφήνομε τό μυαλό μας, νά ἀσχολεῖται μέ γελοιότητες καί λεπτομέρειες, πού δέν ἔχουν οὐσία καί διστάζομε νά ἀφιερώσομε ἔστω καί τόν ἐλάχιστο χρόνο, σ’ ἐκεῖνα πού εἶναι ἀλήθεια, ζωή, ἀνάσταση.

Ἀφύπνιση. Ὄχι προσβολή

   Καί νά. Ἕνας πατέρας μέ τό ἄρρωστο παιδί του, πού εἶχε καταληφθεῖ ἀπό δαιμόνιο, πλησιάζει τόν Χριστό. Ζοῦσε μιά μόνιμη τραγωδία. Τό παιδί του, ἄλλοτε ἔπεφτε στή φωτιά, ἄλλοτε στό νερό. Ὅτι τύχαινε μπροστά του. Ὁ ταλαίπωρος πατέρας ἔτρεχε ἀσταμάτητα νά τό σώσει, νά τό προλάβει. Καί ζοῦσε μέ τήν ἀγωνία ἑνός θλιβεροῦ τέλους.

Μαζί λοιπόν μέ τούς ἀνθρώπους πού περίμεναν νά δοῦν καί νά ἀκούσουν τόν Χριστό, εἶναι καί ὁ πατέρας.

«Κύριε», τοῦ λέει, «ξέρεις πόση ὥρα εἶμαι ἐδῶ καί περιμένω. Τό παιδί μου, πότε πέφτει στή φωτιά καί  πότε στό νερό. Δέν θέλησα νά σέ κουράσω καί τό πῆγα στούς μαθητές σου. Μά δέ μπόρεσαν νά κάνουν τίποτε. Μπορεῖς ἐσύ; Κάνε ἕνα καλό. Πονεμένος ἄνθρωπος εἶμαι».

Τοῦ λέει ὁ Χριστός:

«Ὤ  γενεά ἄπιστος καί διεστραμμένη».

   Δέν μᾶς βρίζει ὁ Χριστός. Δέν μιλᾶ μέ κακία. Εἶναι πάντοτε γεμάτος καλωσύνη. Τά λόγια Του αὐτά εἶναι ἐγχείρηση, ἀφύπνιση.

• Ἐγχείρηση, γιά νά κοπεῖ ἀπό τήν καρδιά μας τό σάπιο. Καί νά γίνομε ὑγιεῖς.

• Ξυπνητῆρι, γιατί τήν ὥρα πού πρέπει νά γρηγοροῦμε καί νά περιμένομε τήν Βασιλεία Του πού ἔρχεται, ἐμεῖς κοιμόμαστε. Δέν ἐννοοῦμε σωματικά ἀλλά ψυχικά. Καί ὑπάρχει κίνδυνος νά παραδοθοῦμε στό αἰώνιο ὕπνο τοῦ πνευματικοῦ θανάτου.

«Γενεά ἄπιστη καί διεστραμμένη»... Ὅταν ποῦμε ἕναν ἄνθρωπο διεστραμμένο, τόν βρίζομε. Ἀλλά σκεφθήκαμε ποτέ τί εἶναι ἡ πιό φοβερή διαστροφή;

Ὅταν ἡ καρδιά μας, ἀντί γιά καλωσύνη, ἔχει κακία.

Καί μάλιστα, ὅταν δέν ἀγαπᾶμε αὐτούς πού μᾶς ἀγαποῦν, τούς εὐεργέτες μας: πατέρα, μητέρα, ἀδέλφια...

Ὑπάρχει κάποιος πού μᾶς ἀγάπησε περισσότερο ἀπό τόν Χριστό;

Ἄν ἕνας ἄνθρωπος,  δέν ξεχωρίζει τόν Κτίστη του καί Δημιουργό του, τόν Σωτήρα καί λυτρωτή του, ὁ ὁποῖος σταυρώθηκε γιά μᾶς καί ἔκανε τόσα γιά μᾶς,  ἄραγε πῶς θά τόν χαρακτηρίσομε;

Ὑπάρχει χειρότερη διαστροφή,  ἀπό τό νά μήν ἔχεις καρδιά νά ἀγαπήσεις τόν Χριστό; Καί θέληση καί ἀπόφαση νά κοπιάσεις γιά τόν Χριστό;

Λοιπόν; Μᾶς βρίζει ὁ Κύριος ὅταν μᾶς λέει ἄπιστους καί διεστραμμένους; Ἤ παίρνει τό νυστέρι γιά νά θεραπεύσει μέ τήν ἀγαθότητά Του τήν ψυχή μας, ἀπό φρονήματα πού ὁδηγοῦν στό θάνατο;

Γιατί δέν τά καταφέρνομε;

   Ὁ Χριστός, θεράπευσε τό δαιμονιζόμενο...

Ὅσοι εἶδαν τό θαῦμα, πίστευσαν ὅτι εἶναι Θεός. Κύριος τοῦ κόσμου καί Σωτήρας. Φωτίστηκαν.

Λέγει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ θεολόγος: «Ἔκανε πολλά ὁ Χριστός. Γράψαμε λίγα. Ἀλλά αὐτά πού γράψαμε, τά γράψαμε γιά ἕνα λόγο. Νά τά βλέπετε νά καταλάβετε τό μεγαλεῖο, τήν δύναμι καί τήν ἀγαθότητα τοῦ Χριστοῦ. Γιά νά πιστεύσετε· καί πιστεύοντας σ’ αὐτόν νά ἀποκτήσετε αἰώνιο ζωή».

   Ρώτησαν οἱ ἅγιοι ἀπόστολοι τόν Χριστό: Γιατί ἐμεῖς δέν μπορέσαμε νά κάνομε τίποτε;

-Διά τήν ἀπιστίαν ὑμῶν. Τούς ἀπάντησε.

Δέν ἔχετε τήν πίστη πού πρέπει. Ἄν εἴχατε πίστη ἕνα κόκκο –ἕνα σπυράκι- σινάπεως θά λέγατε στό βουνό νά περιπατήσει καί θά τό ἔκανε.

Ἐρώτημα: Ἐμεῖς πτωχοί, ἁπλοῖ καί ἀδύνατοι ἄνθρωποι, ναί, μᾶς ταιριάζει νά χαρακτηριστοῦμε ἄπιστοι καί ὀλιγόπιστοι. Οἱ ἀπόστολοι ὅμως;

Μά αὐτοί, εἶχαν ἀκολουθήσει τόν Χριστό μέ ὅλη τους τήν καρδιά, ἐγκαταλείποντας τά πάντα. Ἦταν ἀκόμη ὀλιγόπιστοι;

Τί πρέπει δηλαδή νά κάνει κανείς γιά νά τόν θεωρήσει ὁ Χριστός πιστό;

Τό θέμα χρειάζεται ξεκαθάρισμα.

Κατ’ ἀρχήν νά θυμόμαστε, ὅτι ὁ Χριστός δέν εἶπε στούς ἀποστόλους, «ἄν εἴχατε πίστη σάν ἕνα κόκκο ἄμμου», ἀλλά «ἄν εἴχατε πίστη, σάν ἕνα κόκκο ἀπό σινάπι». Ἕνα σποράκι δηλαδή.

Γιατί δέν εἶπε σάν ἕνα κόκκο ἄμμου;

Γιατί ὁ σπόρος, κρύβει μέσα του ζωή. Καί ἅμα τόν προσέξεις, δίνει καρπό. Τό χαλικάκι, ἡ ἄμμος, νεκρό εἶναι καί νεκρό μένει. Μᾶς λέγει ὁ Κύριος: Προσέξτε! Ἡ πίστη σας, νά εἶναι ζωντανή. Σάν τόν σπόρο. Τόν σκεπάζεις μέ λίγο χῶμα, τόν ποτίζεις καί φυτρώνει. Γίνεται βλαστάρι καί ἀνάλογα μέ τό πόσο τόν φροντίζεις κάνει καρπό. Πολύ καρπό. Τό ἕνα γίνεται τριάντα, ἑξῆντα, ἑκατό.

Τέστ πίστης

 Λοιπόν; Ἔχομε πίστη; Πῶς θά τό ἐλέγξομε;

Ἡ πίστη εἶναι δύο εἰδῶν:

• Πρῶτα τοῦ Θεοῦ πρός ἐμᾶς καί,

• ἔπειτα ἡ δική μας πίστη πρός τόν Θεό.

Ὅταν ὁ Θεός ἔχει πίστη –ἐμπιστοσύνη- σέ μᾶς, κάνει θαύματα, ἀκούει τά λόγια μας.

Ὅταν ἐμεῖς ἔχομε πίστη στό Θεό, μελετᾶμε τόν λόγο Του, τόν τηροῦμε καί δίνομε πάντοτε πρώτη προτεραιότητα στό θέλημά Του.

Θέλεις νά δεῖς μέ ἕνα ἁπλό τέστ ἄν ἔχεις πίστη;

Ἀναρρωτήσου:

-Ὅταν ἀκούσω τήν καμπάνα, πηγαίνω πρόθυμα στήν Ἐκκλησία ἤ προτιμῶ τόν περίπατο.

-Εἶναι Παρασκευή. Ἔχω διάθεση νά νηστεύσω γιά τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ;

-Ἀφήνω τήν ἀνάπαυσή μου, γιά νά συμπαρασταθῶ στόν πονεμένο;

Εἶπε ὁ Χριστός: Μή τό ξεχνᾶτε, ὅτι τοῦτο τό γένος, δηλαδή οἱ δαίμονες, δέν ξεκολλᾶνε ἀπό τόν ἄνθρωπο παρά μόνο μέ προσευχή καί νηστεία.

   Ὑπάρχει χειρότερη ἀδικία γιά τόν ἑαυτό μας, ἀπό τό νά μή προσευχόμαστε καί νά μή νηστεύομε;

Εἶναι σάν νά λέμε στά δαιμόνια:

«Ἐλᾶτε. Ὁρμᾶτε πάνω μας».

Ποιός μᾶς φταίει; Μήπως δέν μᾶς προειδοποίησε ὁ Χριστός;

Ξέρεις νά «περιμένεις» σάν τόν Ἀβραάμ;

Ἄς ἐπανέλθομε στό πῶς «περιμένομε» τόν Χριστό.

Ἄς δοῦμε τί λέγει ἡ Ἁγία Γραφή.

   Μιά πολύ παληά ἐποχή, πού ὁ κόσμος ἦταν σχεδόν στό σύνολό του χαλασμένος, διάλεξε ὁ Θεός ἕνα ἐκλεκτό δοῦλο Του, τόν Ἀβραάμ καί τοῦ εἶπε:

-Σήκω καί φῦγε ἀπό αὐτό τόν ἁμαρτωλό κόσμο καί πήγαινε ἐκεῖ πού θά σοῦ δείξω νά ζήσεις ἀλλιῶς· καθαρά. Καί νά ξέρεις ὅτι ἀπό ἕνα παιδί σου, ἀπόγονό σου, θά εὐλογηθεῖ ὁλόκληρος ὁ κόσμος.

Ἦταν 80 χρονῶν ὁ Ἀβραάμ, τότε. Ἄτεκνος. Μέ τήν γυναίκα του Σάρρα στεῖρα. Καί ὁ Ἀβραάμ ἀρχίζει νά περιμένει. Πέρασαν δέκα χρόνια χωρίς ἀποτέλεσμα.

Ὁ Ἀβραάμ εἶναι πιά 90 χρονῶν γέρος. Τοῦ ξαναλέει ὁ Θεός:

-Μή φοβᾶσαι Ἀβραάμ. Οἱ ἀπόγονοί σου θά εἶναι σάν τήν ἄμμο στό χεῖλος τῆς θάλασσας. Σάν τά ἄστρα τοῦ οὐρανοῦ. Ἑκατομμύρια.

-Μά πότε Κύριε, ἐγώ πεθαίνω ἄτεκνος.

   Περνᾶνε ἀκόμη πάνω ἀπό 20 χρόνια. Ὁ Ἀβραάμ φτάνει τά ἑκατό. Καί ὅπως λέγει ὁ ἀπόστολος Παῦλος, ὁ Ἀβραάμ βλέπει τόν ἑαυτό του καί ἀναρρωτιέται:

«Εἶναι δυνατόν νά κάνω παιδί; Ἐγώ εἶμαι νεκρός. Ἀλλά τό εἶπε ὁ Θεός. Ἄν θέλει ὁ Θεός μέ ζωντανεύει».

Πραγματικά! Ἦλθε ἡ ὥρα, καί ὁ Θεός ζωντάνεψε τόν Ἀβραάμ καί τήν γερόντισσα Σάρρα, καί γέννησαν τόν Ἰσαάκ.

Περίμεναν 25 χρόνια. Δέν ξέχασαν τήν ὑπόσχεση τοῦ Θεοῦ. Μά οὔτε ὁ Θεός ξέχασε. Ἔστειλε τήν εὐλογία Του καί ἐκπλήρωσε τήν ὑπόσχεσή Του.

Τί διδασκόμαστε;

   -Εὐλογημένε, εἶναι δυνατόν νά δώσεις ἐντολές στό Θεό;

Ποιός εἶσαι σύ πού μέ τήν προσευχή σου, θά στείλεις τελεσίγραφο στό Θεό;

-Τώρα μοὖρθε. Τώρα τό θέλω!

Οὔτε τά πιό πεισματάρικα παιδιά δέν τό κάνουν στόν πατέρα τους.

Ἐπιτρέπεται ἐμεῖς, λογικοί ἄνθρωποι, νά ἔχομε τέτοια διάθεση; Ἄς λέμε στήν προσευχή μας:

«Πιστεύω Κύριε, ὅτι σύ εἶσαι Πατέρας μας. Δημιουργός μας. Εὐεργέτης μας. Ὅτι μᾶς ἀγαπᾶς, περισσότερο ἀπό ὅτι ἐμεῖς ἀγαπᾶμε τόν ἑαυτό μας. Ἄκουσε τήν ταπεινή μου προσευχή καί ὅποτε θέλεις, ἄν θέλεις, ἄν εἶναι γιά τό συμφέρον μου, κάνε ἐκεῖνο πού ξέρεις σάν φιλάνθρωπος Θεός».

«Περιμένεις» σάν τίς φρόνιμες παρθένες;

   Ἄς προχωρήσομε λίγο ἀκόμη:

Ἡ παραβολή τῶν δέκα παρθένων μιλᾶ γιά ἕνα γάμο. Τίνος; Τοῦ Χριστοῦ. Πότε θά γίνει; Στή Δευτέρα Παρουσία Του.

Τότε ὅλοι ἐμεῖς -σάν τίς παρθένες ἐκεῖνες- θά πᾶμε στό γάμο. Μέ τίς λαμπάδες μας, μέ τά γιορτινά ροῦχα μας, μέ τήν προετοιμασία μας. Πού συμβολίζουν τί;

Τά καλά μας ἔργα, τήν καλή μας καρδιά, τήν ἀγάπη μας, τόν φόβο τοῦ Θεοῦ. Μαζεύτηκαν οἱ δέκα παρθένες καί περίμεναν. Πόσο;

Ὅσο περιμένομε καί ἐμεῖς τόν ἐρχομό τοῦ Χριστοῦ.

Γιά μιά στιγμή κοιμήθηκαν ὅλες. Πού σημαίνει:

Ἄρχισαν νά ἀναρρωτιοῦνται:

-Θά ἔλθει ἡ δευτέρα Παρουσία; Δέν θά ἔλθει; Πότε θά ἔλθει; Νά περιμένομε, ἤ μποροῦμε νά ἀσχολιόμαστε καί μέ κάτι ἄλλο.

Οἱ πέντε φρόνιμες, οἱ μυαλωμένες, εἶπαν σάν τόν Ἀβραάμ:

-Τό εἶπε ὁ Θεός; Θά γίνει! Μπορεῖ νά μή γίνει; Ἐμεῖς, τί πρέπει νά κάνομε; «Μακάριος ὁ δοῦλος ὅν εὑρήσει γρηγοροῦντα». Λοιπόν. Τά μάτια ἀνοικτά.

Ὅπως λένε καί σήμερα οἱ πιστοί δοῦλοι τοῦ Θεοῦ: «Ἔχετε τά μάτια σας ἀνοικτά ἀδελφοί.... Θά ἔλθει ἡ δευτέρα Παρουσία. Θά γίνει ἡ κρίση. Θά γίνει ἡ ἀνταπόδοση. Μήν ἀκοῦτε, αὐτούς πού λένε ἐξυπνάδες. Τόν Χριστό νά ἀκοῦτε πού εἶναι τό φῶς καί ἡ ἀλήθεια».

Καί αὐτές –οἱ φρόνιμες- παρθένες,  πού εἶχαν καί θά ἔχουν τέτοια μυαλά, μέχρι τήν ἡμέρα ἐκείνη τήν μεγάλη καί τήν πολυπόθητη πού θά ἔλθει ὁ Χριστός, γιά νά μᾶς δώσει τήν Βασιλεία Του, θά ἑτοιμάζονται.

Καί ὅσο θά ἑτοιμάζονται, τόσο θά πλουτίζουν πνευματικά.

Τόσο θά μεγαλώνει ἡ ἀνταμοιβή τους.

   Ναί δέν εἴμαστε σάν τόν Ἀβραάμ...

Φτωχοί εἴμαστε. Στό μυαλό, στήν πίστη, στήν καρδιά. Φτωχοί σέ ὅλα.

Ἀλλά ἔχομε ἕνα πάμπλουτο πατέρα. Πάμπλουτο σέ ἀγάπη.  Πάμπλουτο σέ χάρη. Πάμπλουτο σέ προθυμία νά μᾶς πλουτήσει.

   Ἄς τόν «περιμένομε» μέ ὑπομονή καί ἐλπίδα! Ἀμήν.-

Τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Νικοπόλεως κυροῦ Μελετίου,

διασκευασμένες ὁμιλίες πού ἔγιναν στό Ἄνω Κοτσανόπουλο στίς 8/8/1999 καί στήν Ἄνω Σκαφιδωτή στίς 20/8/2006

πηγή