Η αήττητη δύναμη «Ο λόγος γάρ ο του σταυρού τοις μεν απολλυμένοις μωρία εστί, τοις δε σωζομένοις ημίν δύναμις Θεού εστι»

ΚΥΡΙΑΚΗ 14 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2014 – Η ΥΨΩΣΗ ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΚΑΙ ΖΩΟΠΟΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ

Η αήττητη δύναμη

                       
«Ο λόγος γάρ ο του σταυρού τοις μεν απολλυμένοις μωρία εστί, τοις δε σωζομένοις ημίν δύναμις Θεού εστι»

Ο Σταυρός είναι η δύναμη που καταξιώνει τον άνθρωπο να εισέρχεται στο χώρο θεϊκής παρουσίας και ν’ αναδεικνύεται αιώνια ύπαρξη, με την κατάργηση της φθοράς και του θανάτου. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι ο απόστολος Παύλος προβάλλει το Σταυρό ως την ανεπανάληπτη ενέργεια του Θεού εν Χριστώ για την αποκατάσταση του ανθρώπου στην κοινωνία της αγάπης του.

Με τον Σταυρό ο Χριστός αποκαλύπτει στον κόσμο το μυστήριο της αγάπης του Θεού, ως τον κατ’  εξοχήν τρόπο καταξίωσης και ανάδειξής του σε τροχιές ουράνιας και αιώνιας εμβέλειας. Μάλιστα, η πατερική σκέψη μάς πληροφορεί ότι το μυστήριο του Σταυρού άρχισε «αϊδίως», δηλαδή προαιωνίως. Και αυτό, γιατί η φανέρωση της αγάπης του Θεού εν Χριστώ αποκαλύπτεται πάντοτε σταυρωμένη και θυσιαζόμενη.

Βέβαια, ο εγωκεντρικός άνθρωπος που αφήνει τον εαυτό του να βυθίζεται στην αμαρτία, δεν είναι σε θέση να κατανοήσει και να δεχθεί στη ζωή και την ύπαρξή του ότι η θυσιαζόμενη αγάπη είναι η κατ’ εξοχήν δύναμη που ακυρώνει τον θάνατο. Εδώ εστιάζεται και η υπέρβαση που συνιστά η δύναμη του Σταυρού, αφού ο θάνατος αποτελεί το επιστέγασμα της βιολογικής αναγκαιότητας ως κατάσταση που προέκυψε μετά από την πτώση, δηλαδή την άρνηση του ανθρώπου να δεχθεί στη ζωή του την αγάπη του Θεού. Ο άνθρωπος όμως που βιώνει ως πράξη ζωής το θυσιαστικό στοιχείο της αγάπης, όπως απορρέει από την πραγματικότητα του Σταυρού, μπορεί ν’ αντικρίζει το μεγάλο αυτό σύμβολο ως τη δύναμη που τον σώζει από τον θάνατο.

Ζωή και Ανάσταση

Ο Μέγας Βασίλειος σημειώνει χαρακτηριστικά ότι ο Θεός οικονομικώς επέτρεψε τον θάνατο «ίνα μή το κακόν αθάνατον γένηται». Γι’ αυτό και «ο αποθανών δεδικαίωται από της αμαρτίας», αναφέρει από την πλευρά του ο απόστολος Παύλος. Δηλαδή με τον θάνατο σταματά να αμαρτάνει και με αυτό τον τρόπο η αμαρτία δεν διαιωνίζεται. Ο θάνατος όμως παύει να έχει ισχύ γιατί λύεται από τη δύναμη του Σταυρού και της Ανάστασης. 

Αυτό που αρνήθηκε ο άνθρωπος στον Θεό το ανέλαβε ο Θεάνθρωπος Κύριος προκειμένου να αποκαταστήσει τη διασαλευθείσα σχέση, η οποία δεν είχε απλώς ηθικό χαρακτήρα αλλά είχε σαφώς οντολογική διάσταση. «Εδεήθημεν Θεού σαρκουμένου και νεκρουμένου, ίνα ζήσωμεν», τονίζει πολύ εμφαντικά σε σχέση με το πιο πάνω ο Γρηγόριος ο Θεολόγος. Για να συμπληρώσει μια άλλη μεγάλη πατερική μορφή, ο Μέγας Αθανάσιος: « Ο Λόγος σαρξ εγένετο διά να παύσει και να εξαφανίσει την φθοράν. Ο θάνατος νικάται όχι μόνο με την παρουσία της ζωής στο ανθρώπινο σώμα, αλλά και με τον εκούσιο θάνατο του Κυρίου». Αυτός αποκαλύπτεται ως μια προσφορά θυσίας που αναδεικνύει την αγάπη στην πιο αυθεντική της μορφή. Η αγάπη του Κυρίου είναι ακριβώς η εκούσια θυσία του στο Σταυρό «υπέρ της του κόσμου ζωής και σωτηρίας». Μάλιστα, η διά του Σταυρού προσφερόμενη σωτηρία δεν συνιστά απλή υπέρβαση της αμαρτίας αλλά και καταξίωση του ανθρώπου στην εμπειρία της θείας δόξας. Ο θάνατος με αυτό τον τρόπο από χωρισμός και φθορά μεταβάλλεται σε δίοδο αληθινής ζωής.

Ο Σταυρός του Κυρίου, την παγκόσμια ύψωση του οποίου γιορτάζουμε σήμερα, δεν είναι ένα απλό σύμβολο, έστω φορτισμένο με συναισθηματικές εξάρσεις και ανυψώσεις, αλλά είναι η ίδια η σφραγίδα της σωτηρίας, η διαπόμπευση του θανάτου. Η δύναμη του Σταυρού είναι τελικά η δύναμη της Ανάστασης.

Αγαπητοί αδελφοί, ο Σταυρός είναι η πραγματικότητα εκείνη που στη θέση του άκρατου εγωκεντρισμού που κυριαρχεί στη ζωή του σημερινού ανθρώπου, προβάλλει τη θυσιαζόμενη αγάπη ως την κατ’ εξοχήν ζωή που τόσο εναγωνίως ψάχνουμε στην εποχή μας. Με τη Δεσποτική εορτή της Παγκόσμιας Ύψωσης του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού, η Εκκλησία καλεί τον κάθε άνθρωπο να αποτολμήσει μια μεγάλη υπέρβαση. Να αγκαλιάσει το ακαταμάχητο όπλο «δι ού κατήργηται και εξηφάνισται η φθορά και κατεπόθη του θανάτου η δύναμις και υψώθημεν από γης εις ουράνια».

Χριστάκης Ευσταθίου, Θεολόγος.