Κατήχηση στήν πράξη καί ὄχι ... στή θεωρία! Ἡ ἰδιοτέλεια, ἡ σκοπιμότητα καί οἱ προσωπικές φιλοδοξίες γκρεμίζουν στά μάτια τοῦ Θεοῦ οἱανδήποτε ἔργο φιλανθρωπίας

Γράφει ὁ Διονύσης Μακρῆς

 

Οἱ ἐπισκέψεις σέ νοσοκομεῖα καί φυλακές, ἡ ἀνακούφιση τῶν ἀναξιοπαθούντων μέ χρηματικές ἐνισχύσεις, ἡ διανομή τροφίμων καί μία σειρά ἄλλων κοινωνικῶν πρωτοβουλιῶν πού ἀναλαμβάνουν αὐτές τίς ἡμέρες Ἱερές Μητροπόλεις καί Ἱεροί Ναοί δείχνουν τή δυναμική πού ἔχει καί πρέπει νά ἔχει πρός τό Χριστεπώνυμο ποίμνιο ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία. Μία δυναμική πού ἐπιβάλλεται κατά τρόπο τινά νά ἔχει διάρκεια καί νά καταστεῖ καθημερινότητα. Ὁ ἱερέας καί δή ὁ Ἐπίσκοπος ὅταν λειτουργεῖ ἀνιδιοτελῶς καθ’ αὐτό τόν τρόπο στήν καθημερινότητά του συμβάλει οὐσιαστικά στό νά ἀναδειχθεῖ ἡ διδασκαλία τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ μέσα στήν κοινωνία. Κι αὐτό γιατί οὐσιαστικά θέτει στήν πράξη τήν προσφορά πρός τόν πλησίον καί τήν ἀπαραίτητη εὐλογία πού συνοδεύει αὐτήν καί πού πρέπει νά προηγεῖται κάθε ἐκκλησιαστικῆς πρωτοβουλίας. 
Ἐνθυμήθηκα λοιπόν, παρακολουθώντας τή δραστηριότητα τοῦ ἱεροῦ κλήρου μας τίς ἡμέρες τοῦτες τῶν μεγάλων χριστιανικῶν ἑορτῶν τῆς γέννησης καιί τῆς βάπτισης τοῦ Κυρίου μας δύο ἄγνωστα στούς πολλούς γεγονότα πού ἀφοροῦν τή ζωή τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη Ν. Σμύρνης Χρυσοστόμου Βούλτση, τά ὁποῖα δύνανται νά ἀποτελέσουν τό παράδειγμα πρός μίμηση γιά τούς νεώτερους Ἐπισκόπους τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας. Τό πρῶτο ἀφοροῦσε τήν καθημερινή ἐπαφή του μέ τούς πιστούς, ὄχι, ὅπως εἴθισται μέσα ἀπό τά πολυτελῆ, ὅπως παρατηρεῖται γραφεῖα τῆς Μητροπόλεως ἀλλά μέ κατ’ ἰδίαν ἐπισκέψεις σέ οἰκογένειες τῆς ἐκκλησιαστικῆς του ἐπαρχίας. Συνήθιζε νά τίς ἐπισκέπτεται χωρίς καμιά προειδοποίηση συνήθως τίς μεσημεριανές ὧρες, κατά τίς ὧρες τοῦ φαγητοῦ! Πήγαινε πάντα φορτωμένος μέ τρόφιμα καί δῶρα γιά τά παιδιά καί ἐνίοτε τά ἐνίσχυε καί μέ χρηματικά ποσά. Τούς παρουσιαζόταν, σέ ὅσους δέν τόν γνώριζαν ὡς ἁπλός μοναχός καί ζητοῦσε νά γευματίσει μαζί τους. Κατά τή διάρκεια τοῦ γεύματος ἀφουγκραζόταν τά προβλήματα καί ἐνημερωνόταν λεπτομερῶς γιά τόν σταυρό πού κουβαλοῦσε ἡ οἰκογένεια... Ἐν συνέχεια φρόντιζε διακριτικά μέσω τῆς ἐνορίας νά ἁπαλύνει τό σταυρό τους. Πλήρωνε λ. χ. τούς λογαριασμούς σέ ἀπευθείας συνεννόηση μέ τή ΔΕΗ ἤ τό λογαριασμό τηλεφώνου τους, πλήρωνε τά δίδακτρα στά φροντιστήρια, φρόντιζε νά τακτοποιήσει τά ἄνεργα παιδιά τῆς οἰκογένειας καί ἐν γένει ἄνοιγε χωρίς τυμπανοκρουσίες μία ἀνοικτή πόρτα στήν οἰκογένεια γιά νά εἰσέλθει Χριστός. Δύο τρεῖς φορές μάλιστα τήν ἑβδομάδα ἐπισκεπτόταν γέροντες ἀσθενεῖς στά νοσοκομεῖα. Φοροῦσε τότε ἁπλά ἕνα καλογερικό σκουφάκι καί ἐκτελοῦσε καθήκοντα ἀποκλειστικῆς νοσοκόμας μέχρι τό πρωί ἐνῶ διάβαζε στούς ἀσθενεῖς ἁγιογραφικά ἤ πατερικά κείμενα ή καί τό ψαλτήριον. Ὡς καλόγερος ἀκόμη ἐπισκεπτόταν χώρους, ὅπου σύχναζαν φοιτητές καί φοιτήτριες πού ἀμφισβητοῦσαν τό Θεό, ἀναρχικοί κ.ο.κ. Τούς προκαλοῦσε σέ συζητήσεις καί τούς βοηθοῦσε νά ἀποκαταστήσουν τή σχέση τους μέ τό Θεό! Γιά τοῦ λόγου τό ἀληθές ὁ γράφων τόν εἶχε συναντήσει νά συνομιλεῖ μέ μία ὁμάδα φοιτητῶν στόν ἠλεκτρικό σταθμό τοῦ τρένου στό Θησεῖο! Κατέβηκα ἀπό τό τρένο καί προχωροῦσα γιά νά ἀσπαστῶ τό χέρι του. Ἐκεῖνος κατάλαβε πώς τόν ἀναγνώρισα καί μέ τρόπο μοῦ ἔγνεψε νά φύγω. Ὡστόσο ἀπό περιέργεια ἔμεινα διακριτικά λίγο ἀπόμακρα καί μέχρι νά ἔρθει ὁ ἑπόμενος συρμός ἀφουγκραζόμουν τή συζήτηση πού εἶχε μέ τούς νεαρούς. Μιλοῦσε στή γλώσσα τους ἔτσι ὥστε νά γίνεται καί ἀποδεκτός καί κατανοητός.
Τό δεύτερο γεγονός ἀπό τή ζωή τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη Χρυσοστόμου ἔχει νά κάνει μέ δύο ἀνήλικους νεαρούς, οἱ ὁποῖοι σέ ἡλικία 19 καί 20 ἐτῶν ἀντίστοιχα συνελήφθησαν τή στιγμή πού ἐπιχειροῦσαν νά κλέψουν τό παγκάρι ἑνός ἱεροῦ ναοῦ τῆς Ν. Σμύρνης. Ἡ ἀστυνομία εἰδοποίησε μετά τή σύλληψη τή Μητρόπολη. Ὅταν ἐνημερώθηκε γιά τό συμβάν ὁ μακαριστός Χρυσόστομος ἀποφάσισε ὁ ἴδιος νά μεταβεῖ στό ἀστυνομικό τμῆμα πού κρατοῦνταν οἱ δύο νεαροί. Ὁ ἀξιωματικός ὑπηρεσίας ζήτησε ἀπό τόν μακαριστό νά ὑποβάλλει μήνυση κατά τῶν δύο νεαρῶν. Ἐκεῖνος τοῦ χαμογέλασε καί χωρίς νά τοῦ ἀπαντήσει τόν παρακάλεσε νά τούς συναντήσει στό κρατητήριο. Μετά τή συνάντηση πού εἶχε μαζί τους ἀπαίτησε στήν κυριολεξία ἀπό τόν ἀξιωματικό νά τούς ἀφήσει ἐλεύθερους! Ἐκεῖνος ξαφνιάστηκε καί ὑποστήριξε πώς κάτι τέτοιο δέν μπορεῖ νά γίνει. Τότε ὁ Μητροπολίτης μέ ἐπιτακτικό τρόπο ἐπανέλαβε τήν πρότασή του νά ἀφεθοῦν οἱ νεαροί ἐλεύθεροι, ὅπερ καί ἐγένετο. Τήν ἑπομένη ἡμέρα οἱ δύο νεαροί περνοῦσαν τό κατώφλι τῶν μητροπολιτικῶν γραφείων. Ὁ ἴδιος ὁ Μητροπολίτης τούς νοίκιασε κατάστημα σέ κεντρικό δρόμο τῆς Ν. Σμύρνης, ἀνέλαβε νά τό ἐξοπλίσει, τούς βοήθησε νά φτιάξουν ἐταιρία καί τούς ἔδωσε καί ἕνα σημαντικό ποσό προκειμένου νά ἐργαστοῦν πλέον  ὡς καταστηματάρχες. Οἱ νέοι ἔκαναν ἀργότερα οἰκογένειες καί συνδέθηκαν κατά ἕνα μοναδικό τρόπο μέ τήν Ἐκκλησία. Ὁ Μητροπολίτης Χρυσόστομος, ὅπως οἱ ἴδιοι ἀποκάλυψαν τήν ἡμέρα τῆς κηδείας του ἦταν κάτι περισσότερο ἀπό πατέρας τους ἐκτός ἀπό πνευματικός τους ὁδηγός. Ἐνήλικες πλέον οἱ δύο νέοι θρήνησαν μαζί μέ τίς γυναίκες καί τά παιδιά τους πολύ περισσότερο ἀπό τόν καθένα τόν θάνατό του. Καί συνεχίζουν νά τόν τιμοῦν μέ συχνά μνημόσυνα πού τελοῦν. 
Αὐτό κατά τήν προσωπική μου ἄποψη πρέπει νά εἶναι τό πρόσωπο πού πρέπει νά ἐπιδεικνύει ὁ ἱερός κλῆρος καί δή οἱ Ἀρχιερεῖς μας στήν καθημερινότητα καί ὄχι μόνο κατά τή διάρκεια τῶν Χριστουγέννων. Δέν ἀρκεῖ κτά τή γνώμη μου μόνο νά δοθεῖ μία οἰκονομική ἤ ὑλική βοήθεια σέ κάποιον ἀναξιοπαθοῦντα. Χρειάζεται αὐτή τή βοήθεια νά τή συνοδεύει ὁ παρηγορητικός ἐνισχυτικός λόγος καί τό συνεχές ἐνδιαφέρον πού ἔχει νά κάνει μέ τήν πνευματική προκοπή του. Γιατί ἡ πνευματική ἀκριβῶς προκοπή συνδέεται μέ τήν ἐν Χριστῷ σωτηρία του.
Δέν θά ἤθελα νά παρουσιάσω τό πῶς λειτουργοῦσε στά συνοδικά του καθήκοντα ὁ μακαριστός Ἱεράρχης. Οἱ παλαιότεροι Ἀρχιερεῖς πού τόν ἔζησαν θά θυμοῦνται τό πώς ἀντιδροῦσε στίς συνεδριάσεις τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἱεραρχίας...
Σήμερα πολλές Ἱερές Μητροπόλεις ἔχουν νά ἐπιδείξουν ἕνα οὐσιαστικό θά ἔλεγα φιλανθρωπικό ἔργο. Ὡστόσο, σ’ αὐτό ἀκριβῶς τό ἔργο ἐπιβάλλεται θά ἔλεγα νά καταστεῖ προτεραιότητα ἡ πνευματική οἰκοδομή τῶν ἀναξιοπαθούντων ἀδελφῶν μας. Γιατί εἰδάλλως θά γίνει πραγματικότητα ὁ φόβος πού ἐξέφρασε προσφάτως ἐφημέριος ναοῦ τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀθηνῶν. «Φοβᾶμαι ὅτι θά στέλνουμε μέ τή συμπεριφορά μας χορτάτους ἀνθρώπους στήν κόλαση» εἶπε χαρακτηριστικά ἐπιχειρώντας νά τονίσει τήν ἀπουσία τοῦ θυσιαστικοῦ πνεύματος καί προπαντός τῆς κατηχήσεως σέ ἀνθρώπους πού προσεγγίζουν τήν Ἐκκλησία γιά νά λάβουν βοήθεια. Κάτι ἀνάλογο εἶχε ὑποστηρίξει στόν γράφοντα καί ὁ μακαριστός Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Χριστόδουλος. «Δέν ἀρκοῦν τά ἀνοίγματα καί οἱ προσκλήσεις τῆς Ἐκκλησίας πρός τούς νέους. Χρειάζεται καί ἀπαιτεῖται ἡ ἀνάλογη ὑποδομή ἀπό μέρους μας γιά νά δώσουμε σ’ αὐτούς τήν ἐλπίδα τῆς ἐν Χριστῶ σωτηρίας, τήν ὁποία δυστυχῶς δέν διαθέτουμε ἐπί τοῦ παρόντος» μοῦ εἶχε τονίσει χαρακτηριστικά.   
Καί γιά νά λέμε λοιπόν τά σύκα -σύκα καί τή σκάφη -σκάφη, ἡ Ἐκκλησία ὅλα αὐτά τά πέντε χρόνια τῆς οἰκονομικῆς κρίσης συνέβαλε τά μέγιστα προκειμένου νά ἁπαλύνει τόν πόνο πού προκαλοῦσαν οἱ ἀποφάσεις καί οἱ πράξεις τῶν μνημονιακῶν κυβερνήσεων. Βέβαια δέν λειτούργησε ἀνάλογα κατά τήν πνευματική κρίση πού ἐπί δεκαετίες μάστιζε καί μαστίζει τόν εὐλογημένο αὐτό τόπο. Ἐάν ὅμως κατά τά πέντε χρόνια αὐτά τῆς οἰκονομικῆς κρίσης ἐφαρμόζονταν καί οἱ συνταγές τῆς ἀδιάλειπτης καί ἀνιδιοτελοῦς προσφορᾶς τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Ν. Σμύρνης Χρυσοστόμου σήμερα θά μιλούσαμε γιά μεγάλα θαύματα. Γιατί οἱ συνταγές αὐτές καλοί μου Χριστιανοί ἀνοίγουν ἐκ τοῦ ἀσφαλοῦς καί πάντοτε τό δρόμο στόν Ἰησοῦ Χριστό μας γιά νά παράσχει τέτοιες εὐλογίες πού ἀλλάζουν ἄρδην τά οἱανδήποτε δεδομένα. Νά γιατί ἐπιμένουμε κάθε φορά ἀσκώντας ἐνίοτε καί αὐστηρή κριτική πρός τή θρησκευτική ἡγεσία μας καί δή πρός τόν Ἀρχιεπίσκοπο Ἱερώνυμο γιά τόν τρόπο πού πολιτεύονται ὡς λειτουργοί καί διάδοχοι τῶν Ἀποστόλων. Τά βαρύγδουπα λόγια καί οἱ θεωρίες εἶναι καλές καί ἄεριστες μόνο ὅταν συνοδεύονται ἀπό ἀνιδιοτελεῖς πράξεις καί ἔχουν ὡς κέντρο τή θυσιαστική ἀγάπη. Ὅταν ὡστόσο ἡ κοινωνική προσφορά κρύβει ἰδιοτέλειες καί ἀποβλέπει σέ ἐνδόμυχες ἐπιδιώξεις καί φιλοδοξίες ἤ γίνεται γιά χίλιους ἄλλους σκοπούς πού ἐξυπηρετοῦν καταστάσεις καί πρόσωπα, τά ὁποῖα δραστηριοποιοῦνται στό παρασκήνιο καί στίς σκοτεινές στοές... λογίζεται ἀπό τό Θεό ὡς ἀμιγῶς φαρισαϊκή καί ἀπορρίπτεται! Ὁ ἔχων ὦτα ἀκουέτω! 

Συντάκτης: ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΜΑΚΡΗΣ
Πηγή: ΣΤΥΛΟΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ (ΤΕΥΧ. 162) ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014