Α΄ Παρασκευή τῶν Χαιρετισμῶν "Χαῖρε, δι᾿ ἧς ἡ ἀρά ἐκλείψει"

"Χαῖρε, δι᾿ ἧς ἡ ἀρά ἐκλείψει"

Νά εὐχαριστήσουμε, ἀγαπητοί μου, τόν Θεό καί τήν Παναγία, πού μᾶς ἀξίωσε γιά μιά ἀκόμη φορά νά ψάλλουμε καί νά παρακολουθήσουμε τήν ἀκολουθία τῶν Χαιρετισμῶν. Μπήκαμε σ᾿ ἕνα ὄμορφο περιβόλι , σ᾿ ἕνα πολύχρωμο κῆπο μέ εὐωδιαστά λουλούδια. Ἀπό αὐτά θά κόψουμε ἕνα ἄνθος καί θά τό προσφέρουμε στήν ἀγάπη σας. Ἀπό ὅλα τά "χαῖρε", πού ἀκούσθηκαν θά ἐπιστήσουμε τήν προσοχή μας σέ ἕνα, πού λέει, "χαῖρε, δι᾿ ἧς ἡ ἀρά ἐκλείψει". Μέ ἄλλα λόγια ὁ στίχος αὐτός μᾶς μιλάει γιά κάποια κατάρα.

Γιά νά δοῦμε ποιά εἶναι αὐτή ἡ κατάρα, πρέπει νά ἀνοίξουμε τήν Ἁγία Γραφή καί πιό συγκεκριμένα τό πρῶτο βιβλίο τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, τήν Γένεση. Ἐκεῖ στά τρία πρῶτα κεφάλαια, εἶναι γραμμένη ἡ ἱστορία τοῦ κόσμου, ἡ δημιουργία τοῦ κόσμου, ἡ λεγόμενη κοσμογονία. Ἐκεῖ μέσα βλέπουμε, πῶς ὁ Θεός δημιούργησε τόν κόσμο, καί τελευταῖο ἀπό ὅλα τόν ἄνθρωπο. Ἔκανε πρῶτα τό βασίλειο, τόν παράδεισο καί κατόπιν ἐκεῖ μέσα ἔβαλε τόν βασιλιά, τόν ἄνθρωπο. 

Ὁ παράδεισος ἦταν ὅ,τι καλύτερο μπορεῖ νά φαντασθεῖ κάποιος. Δέν ἦταν ἁπλῶς ἕνα εἰδυλλιακό τοπίο μέ δέντρα, λουλούδια, πουλιά καί νερά. Ἦταν κάτι ἀνώτερο, μιά πιό πνευματική κατάστασις. Ἦταν ἡ ἀθωότητα καί ἡ ἁγνότητα τῶν πρωτοπλάστων. Τό ὅτι ὁ ἄνθρωπος ἦταν καθαρός καί ἀμόλυντος, χωρίς ἁμαρτία. Ἦταν ὑγειής καί στήν ψυχή καί στό σῶμα. Ζοῦσε σέ ἁρμονία μέ τόν Θεό, τήν φύση καί τόν ἑαυτό του.

Αὐτήν τήν εὐτυχία τοῦ ἀνθρώπου τήν φθόνησε ὁ διάβολος καί ἔτσι παρέσυρε τόν ἄνθρωπο στήν ἁμαρτία, στήν παράβαση τοῦ θελήματος τοῦ Θεοῦ. Ἀπό ἐκείνη τήν στιγμή ἔφυγε ἡ χαρά καί ἦρθε ἡ ἀρά, ἡ κατάρα καί ἡ τιμωρία στόν Ἀδάμ καί τήν Εὔα καί σέ ὅλο τό ἀνθρώπινο γένος.

Ποιά ἦταν ἡ τιμωρία πού ἦρθε; 

Πρώτη, ἡ τύψις τῆς συνειδήσεως, τῆς ὁποίας δέν ὑπάρχει τίποτε πιό πικρό καί ἡ ὁποία μαστιγώνει ἀλύπητα τόν ἔνοχο, τόν παραβάτη.

Ἄλλη τιμωρία ἦταν ὁ φόβος, πού αἰσθάνθηκαν οἱ πρωτόπλαστοι μετά τήν ἁμαρτία. Καί αὐτός ὁ φόβος τούς ἔκανε νά τρέξουν νά κρυφτοῦν. Δέν μποροῦσαν πλέον νά δοῦν τόν Θεό, ὅπως ἕνα παιδί πού ἔσφαλε, δέν τολμάει νά δεῖ τόν πατέρα του στό πρόσωπο. 

Τρίτη τιμωρία. Ἡ γῆ ἀγρίεψε, ἐπαναστάτησε κατά τοῦ ἀντάρτη ἀνθρώπου,  γέμισε ἀγκάθια καί τριβόλια. Τά ζῶα ἀγρίεψαν, τά δέντρα ἀγρίεψαν, τά φυσικά φαινόμενα ἀγρίεψαν, τά πάντα ἀγρίεψαν.

Ἄλλη τιμωρία. Μέχρι τώρα ὁ ἄνθρωπος εἶχε τήν ἐντολή νά ἐργάζεται καί νά φυλάττει τόν παράδεισο. Αὐτό ὅμως ἦταν ἀπόλαυσις, ἦταν χαρά καί διασκέδασις. Δέν ὑπῆρχε κόπος καί ἱδρώτας. Στό ἑξῆς θά καλλιεργεῖ τήν γῆ χύνοντας ποταμούς ἱδρώτα καί τό ψωμί, πού μέ πολλούς κόπους θά βγάζει, θά εἶναι ἄρτος ὀδύνης, πικρό ψωμί. 

Ἄλλη κατάρα καί τιμωρία ἀπευθυνόταν στήν γυναίκα, ὡς ὑπαίτιο τῆς ἁμαρτίας περισσότερο ἀπό τόν ἄνδρα. Ἡ δική της τιμωρία ἦταν σφοδρότερη ἀπό ὅτι δέχθηκε ὁ ἄνδρας. Θά φέρνει τά παιδιά της στόν κόσμο μέσα σέ φρικτούς πόνους καί θά ὑποταγεῖ στόν ἄνδρα της. Αὐτός θά τήν κυριεύει.

Τιμωρία ἐπί πλέον ἦταν τό ὅτι ὁ ἄγγελος μέ πύρινη ρομφαία ἔδιωξε τούς ἀχάριστους ἀπό τόν παράδεισο τῆς τρυφῆς καί ἔκτοτε ἔπεσαν στήν κοιλάδα τοῦ κλαυθμῶνος, ἐκεῖ ὅπου ὑπάρχει λύπη, πόνος, κόπος, στεναγμός καί ἄφθονα δάκρυα.

Τιμωρία καί κατάρα, ἀκόμη δέν εἴπαμε τίποτε. Τό χειρότερο ὅλων εἶναι, ὅτι ἀπό τότε ἔκανε τήν ἐμφάνισή του τό ἀγριότερο θηρίο, τό φοβερώτερο ὅλων τῶν κακῶν, ὁ θάνατος. Ἀπό τότε αὐτή ἡ ἀρά σάν ἕνα μαῦρο σύννεφο πλανᾶται ἐπάνω στήν ἀνθρωπότητα, σάν ἕνα κοφτερό σπαθί κρέμεται πάνω ἀπό τά κεφάλια ὅλων τῶν ἀνθρώπων. Ὁ θάνατος ἀδιακρίτως χτυπάει τήν πόρτα ὅλων τῶν ἀνθρώπων, πλουσίων καί φτωχῶν, ἁπλοϊκῶν καί ἀρχόντων καί τό κακό εἶναι, ὅτι ὅλους τούς κατέπινε ὁ ἄδης ὁ παμφάγος. Ἕνα μεγάλο τεῖχος στήθηκε ἀνάμεσα στό Θεό καί στούς ἀνθρώπους, τό μεσότειχον τοῦ φραγμοῦ, πού ἔχτισε ὁ ἄνθρωπος μέ τίς πολλές ἁμαρτίες του. Αὐτές τόν χώρισαν καί τόν ἀπεμάκρυναν ἀπό τόν Θεό.

Ἀλλά, ἀγαπητοί μου, ἄς δοξάσουμε τόν Θεό. Ἄς εὐχαριστήσουμε τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο. Ἡ κατάρα αὐτή ἐξαλείφθηκε. Τήν πῆρε καί τήν πέταξε, τήν κατήργησε ὁ Υἱός τῆς Παρθένου, ὁ Χριστός. Αὐτόν πού γέννησε ἡ Παναγία καί τόν ἔφερε στόν κόσμο, ἔγινε γιά μᾶς κατάρα καί ἔλυσε τήν κατάρα τοῦ ἀνθρωπίνου γένους. Γι᾿ αὐτόν ἀναφέρει ὁ ἀπόστολος Παῦλος τά λόγια τοῦ  Μωϋσῆ, ἐπικατάρατος πᾶς ὁ κρεμάμενος ἐπί ξύλου. Γι᾿ αὐτόν προφήτευσε ὁ Ἡσαΐας: Οὗτος τά ἁμαρτίας ἡμῶν φέρει καί περί ἡμῶν ὀδυνᾶται. Αὐτόν ἔδειξε ὁ Τίμιος Πρόδρομος, ὅταν εἶπε, Ἴδε ὁ ἀμνός τοῦ Θεοῦ ὁ αἵρων τήν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου.  

Ἕνα τροπάριο τοῦ ἑσπερινοῦ τῶν Χριστουγέννων πανηγυρικά μᾶς  λέει, τό μεσότειχον τοῦ φραγμοῦ διαλέλυται, ἡ φλογίνη ρομφαία τά νῶτα δίδωσι... Ἡ φλογίνη ρομφαία πού ἔκλεινε τήν πύλη τῆς Ἐδέμ παραμερίσθηκε, ἔκανε στό πλαϊ καί ἐλευθέρωσε τήν εἴσοδο γιά τόν παράδεισο. Τό μεσότειχο τοῦ φραγμοῦ γκρεμίσθηκε. Ὁ ἄνθρωπος δέν ἔχει πλέον ἐμπόδια, μπορεῖ νά πλησιάσει τόν Θεό. 

Ὁ ἄγγελος πού ἐμφανίσθηκε στούς βοσκούς τήν νύχτα τῶν Χριστουγέννων τούς εἶπε, σᾶς φέρνω μεγάλη εἴδηση, τρανή χαρά, γεννήθηκε γιά σᾶς ὁ σωτήρ τοῦ κόσμου, ὁ Χριστός. Στό "ἀνάστασιν Χριστοῦ θεασάμενοι" λέμε, "ἰδού γάρ ἦλθε διά τοῦ Σταυροῦ χαρά ἐν ὅλῳ τῷ κόσμῳ". Στήν λεγομένη ἀρχιερατική προσευχή ὁ Κύριος παρακαλεῖ καί προσεύχεται στόν ἐπουράνιο Πατέρα του, νά ἔχουν οἱ πιστοί του "τήν χαράν τήν ἐμήν πεπληρωμένην ἐν αὐτοῖς". Οἱ καρδιές μας νά εἶναι γεμάτες ἀπό τήν χαρά τοῦ Χριστοῦ. Τέλος ἕνα τροπάριο ἀναφερόμενο στήν Παναγία λέει, "Χαῖρε, ἡ τήν χαράν τοῦ κόσμου δεξαμένη", πού πάει νά πεῖ, ὅτι ἡ πραγματική χαρά τοῦ κόσμου εἶναι τό πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ.

Ἀγαπητοί μου,

Πρέπει νά τό καταλάβουμε, νά τό πιστέψουμε καί νά τό βάλουμε βαθιά μέσα μας, ὅτι χωρίς Χριστό χαρά δέν ὑπάρχει. Χωρίς Χριστό θά ζοῦμε  μέσα στό σκοτάδι. Αὐτός εἶναι τό φῶς τό ἀληθινό, τό φῶς τοῦ κόσμου. Χωρίς Χριστό ἡ ζωή μας θά εἶναι κόλασις καί μαρτύριο. Μέ τόν Χριστό ἡ ζωή μας ἀποκτᾶ νόημα, ἀξία καί περιεχόμενο. 

Γι᾿ αὐτό ἐμεῖς οἱ πιστοί, λίγοι ἤ πολλοί, ὅσοι καί ἄν εἴμαστε, "Δεῦτε προσκυνήσωμεν καί προσπέσωμεν Χριστῶ". Νά μείνουμε κοντά του, ἑδραιωμένοι στήν πίστη τήν ὀρθόδοξη. Μέ εὐγνωμοσύνη νά εὐχαριστοῦμε τήν Παναγία, πού ἔσβησε τήν ἀρά καί ἔφερε τήν ἀληθινή χαρά. Ὅπως τό μικρό παιδί κρατάει τό φόρεμα τῆς μητέρας του, ἔτσι κι᾿ ἐμεῖς νά κρατοῦμε σταθερά τό ἔνδυμα τῆς Παναγίας, πρός τήν ὁποία ἀπό τά βάθη τῆς ψυχῆς μας θά λέμε:  Χαῖρε, δι᾿ ἧς ἡ χαρά ἐκλάμψει, χαῖρε, δι᾿ ἧς ἡ ἀρά ἐκλείψει. Ἀμήν.-

π. Γεώργιος Ρ. Ζουμῆς,