Τρίτη, Απριλίου 07, 2015

Αυτή ήταν η γυναίκα του τροπαρίου της Κασσιανής


Πρόκειται ίσως για το πιο παρεξηγημένο πρόσωπο της θρησκείας μας. Μια γυναίκα, ξεχωριστή με τη δική της παρουσία στην Ιστορία και με ένα έργο που αν μη τι άλλο έμεινε αθάνατο.

Η Κασσιανή είναι η γυναίκα που «έδωσε» το όνομα της στο γνωστό τροπάριο «κερδίζοντας» ταυτόχρονα το στίγμα της «εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσούσας Γυνής».

Η πρώτη της «γνωριμία» με την Ιστορία έγινε εξαιτίας μια στιχομυθίας που είχε με τον παραλίγο σύζυγο της Αυτοκράτορα Θεόφιλο του Βυζαντίου.

Λένε πως ήταν αρκετά όμορφη, τόσο ώστε να επιλεχθεί ως υποψήφια νύφη του Αυτοκράτορα. Όταν ο Θεοδόσιος την πλησίασε σχεδόν έτοιμος να της δώσει το χρυσό μήλο που συμβόλιζε ότι την είχε επιλέξει, της είπε την φράση «Εκ γυναικός τα χείρω» Δηλαδή από την γυναίκα ήρθαν στον κόσμο τα κακά, υπονοώντας την αμαρτία της Ευας με το μήλο που στέρησε τον Παράδεισο από τους ανθρώπους.

Εκείνη δεν δίστασε και του έδωσε μια «πληρωμένη» απάντηση που όπως φάνηκε εκ του αποτελέσματος, σόκαρε τον Αυτοκράτορα. «Kαι εκ γυναικός τα κρείττω» του είπε.

Αυτό το «και από τη γυναίκα έρχονται τα καλύτερα» σύμφωνα με τους χρονογράφους σήμαινε ότι από μια γυναίκα, την Παναγία, ήρθε η ελπίδα και η σωτηρία στους ανθρώπους.

Όμορφη μεν, ετοιμόλογη και αυθάδης για τα δεδομένα της εποχής, έχασε το χρυσό μήλο που τελικά πήγε στη Θεοδώρα, και εκείνη κατέληξε σε μοναστήρι.

Στην Κασσιανή αποδίδονται γύρω στα 45 έργα, από τα οποία τα 23 τουλάχιστον είναι χωρίς αμφιβολία δικά της, ενώ τα υπόλοιπα είναι αγνώστου προελεύσεως.

Η ΕΝ ΠΟΛΛΑΙΣ ΑΜΑΡΤΙΕΣ

Όπως είναι γνωστό, ακόμη και σε ανθρώπους που δεν πηγαίνουν καν στην Εκκλησία, το πιο γνωστό κείμενο της είναι το ομώνυμο της τροπάριο. Μιλά για μια πόρνη που προσφέρει μύρα στον Ιησού, πριν τον ενταφιασμό Του.

Πρόκειται για ένα απίστευτης δυναμικής κείμενο που μέσα σε μόλις 116 λέξεις κάνει τον αναγνώστη του να νιώθει ένα χείμαρρο συναισθημάτων.

Πρέπει να σημειώσουμε εδώ ότι μόνο γι αυτό το τροπάριο, αρκετοί κάθε χρόνο αναζητούν έμπειρους ψάλτες που να μπορούν να αποδώσουν σωστά το κείμενο.

Γεννημένη κάπου 800 χρόνια μετά τον Χριστό δεν θα μπορούσε να είναι η πόρνη του τροπαρίου. Η ζωή της πάλι, δεν ήταν σε καμία περίπτωση τέτοια που να μπορούσε να «ταυτιστεί» με την πόρνη. Έναν άνδρα ερωτεύτηκε και η απόρριψη του στάθηκε αρκετή για να την στείλει σε μοναστήρι.

ΗΤΑΝ Η ΜΑΡΙΑ Η ΜΑΓΔΑΛΗΝΗ;

Μια άλλη γυναίκα, σύγχρονη αυτή τη φορά του Ιησού που επίσης έχει δεχθεί μια ιστορική «ρετσινιά» είναι η Μαρία η Μαγδαληνή.

Η Μαγδαληνή είναι το πρώτο όνομα που λένε όσοι μαθαίνουν πως η γυναίκα που περιγράφεται στο τροπάριο δεν είναι η Κασσιανή. Ούτε όμως κι εκείνη ήταν αυτή.

Η Μαγδαληνή ήταν μια γυναίκα δαιμονισμένη κατά το Ευαγγέλιο, που αφού ο Χριστός την απελευθέρωσε. Εκείνη Τον ακολούθησε μέχρι την τελευταία στιγμή.

Η γυναίκα λοιπόν αυτή «η εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσούσα» είναι άγνωστη.

Λέγεται πως ο Ευαγγελιστής Λουκάς που περιγράφει στο Ευαγγέλιο του την σκηνή που αλείφει τα πόδια του Ιησού με το πιο ακριβό μύρο, δεν διέσωσε το όνομα της για να μην την στιγματίσει.

Για την ιστορία να σημειώσω πως η Κασσιανή θεωρείται Οσία της Εκκλησίας και τιμάται στις 7 Σεπτεμβρίου. Όσο για το τροπάριο; Το κείμενο του που ακολουθεί είναι η πραγματικά ζωντανή απόδειξη της απίστευτης δυναμικής της αθάνατης ελληνικής γλώσσας που δυστυχώς δεν μιλάμε σήμερα

Κύριε, η εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσούσα Γυνή,
την σην αισθομένη Θεότητα, μυροφόρου αναλαβούσα τάξιν,
οδυρομένη μύρα σοι, προ του ενταφιασμού κομίζει.
Οίμοι! λέγουσα, ότι νυξ μοι, υπάρχει, οίστρος ακολασίας,
ζοφώδης τε και ασέληνος, έρως της αμαρτίας.
Δέξαι μου τας πηγάς των δακρύων,
ο νεφέλαις διεξάγων της θαλάσσης το ύδωρ•
κάμφθητί μοι προς τους στεναγμούς της καρδίας,
ο κλίνας τους Ουρανούς, τη αφάτω σου κενώσει•
καταφιλήσω τους αχράντους σου πόδας,
αποσμήξω τούτους δε πάλιν, τοις της κεφαλής μου βοστρύχοις•
ων εν τω Παραδείσω Εύα το δειλινόν,
κρότον τοις ωσίν ηχηθείσα, τω φόβω εκρύβη.
Αμαρτιών μου τα πλήθη και κριμάτων σου αβύσσους,
τις εξιχνιάσει ψυχοσώστα Σωτήρ μου;
Μη με την σην δούλην παρίδης, ο αμέτρητον έχων το έλεος.


Ακούστε μια σπουδαία εκτέλεση από την χορωδία του πρωτοψάλτη Θ. Βασιλικού


 


πηγή

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Το «Ελληνικά και Ορθόδοξα» απεχθάνεται τις γκρίνιες τις ύβρεις και τα φραγγολεβέντικα (greeklish).
Παρακαλούμε, πριν δημοσιεύσετε το σχόλιό σας, έχετε υπόψη σας τα ακόλουθα:
1) Ο σχολιασμός και οι απόψεις είναι ελεύθερες πλην όμως να είναι κόσμιες .
2) Προτιμούμε τα ελληνικά αλλά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και ότι γλώσσα θέλετε αρκεί το γραπτό σας να είναι τεκμηριωμένο.
3) Ο κάθε σχολιαστής οφείλει να διατηρεί ένα μόνο όνομα ή ψευδώνυμο, το οποίο αποτελεί και την ταυτότητά του σε κάθε συζήτηση.
4) Κανένα σχόλιο δεν διαγράφεται εκτός από τα spam και τα υβριστικά