Κυριακή Αγίων Πάντων «ἀσθενοῦντας θεραπεύετε, λεπροὺς καθαρίζετε, νεκροὺς ἐγείρετε, δαιμόνια ἐκβάλλετε. δωρεὰν ἐλάβετε, δωρεὰν δότε» (Μτ 10,8) εκ της Ιεράς Μητροπόλεως Λαγκαδά

«ἀσθενοῦντας θεραπεύετε, λεπροὺς καθαρίζετε, νεκροὺς ἐγείρετε, δαιμόνια ἐκβάλλετε. δωρεὰν ἐλάβετε, δωρεὰν δότε» (Μτ 10,8)

Σήμερα, όπως είναι γνωστό, είναι η Κυριακή των Αγών Πάντων, κατά την οποία εορτάζουμε τη μνήμη όλων των Αγίων της Εκκλησίας μας. Tην εορτή αυτή, μετά την κάθοδο του Αγίου Πνεύματος την οποία εορτάσαμε την περασμένη Κυριακή, οι άγιοι Πατέρες της Εκκλησίας μας την καθόρισαν θέλοντας κατά κάποιο τρόπο να δείξουν τι η παρουσία του Αγίου Πνεύματος ενήργησε στο ανθρώπινο γένος. Το ότι δηλαδή ανθρώπους, όπως είμαστε και εμείς, το Άγιο Πνεύμα, εν Χριστώ, δηλαδή μέσα στην Εκκλησία, τους καθάρισε, τους αγίασε, και τους ανέβασε στο Θεό Πατέρα· άλλους μεν με το μαρτύριο του αίματος άλλους δε με το μαρτύριο της συνειδήσεως. Όλους με την πίστη την «δι’ ἀγάπης ἐνεργουμένη».

Κατέβηκε το Άγιο Πνεύμα και ανέβασε τον χοϊκό άνθρωπο. Αμαρτωλό μεν μετανοημένο δε. Και βέβαια μεταξύ των αγίων πρωτεύουσα θέση κατέχουν οι άγιοι Απόστολοι, και μάλιστα οι Δώδεκα, των οποίων τη Σύναξη, δηλαδή τη λειτουργική συγκέντρωση των πιστών, επιτελε,ί καθώς τη χρονιά αυτή συνέπεσε, επίσης σήμερα η Εκκλησία μας και σε αυτούς, δηλαδή στους δώδεκα μαθητές, αναφερόταν το σημερινό ευαγγελικό ανάγνωσμα.

Ο Κύριός μας όταν τους απέστειλε για πρώτη φορά σε ιεραποστολική περιοδεία τους παρήγγειλε, αφ' ενός μεν να κηρύττουν ότι πλησίαζε η βασιλεία των ουρανών, αφ' ετέρου δε τους έδωσε διάφορα χαρίσματα· την εξουσία κατά πνευμάτων ακαθάρτων, δηλαδή να διώχνουν δαιμόνια, να θεραπεύουν ασθενείς, να καθαρίζουν λεπρούς, να ανασταίνουν νεκρούς.

Βλέπουμε λοιπόν ότι τα χαρίσματα που έδωσε ο Χριστός μας στους μαθητές του συνδέονταν άμεσα με το κήρυγμα της βασιλείας των ουρανών. Τα υπερφυσικά αυτά χαρίσματα δεν δόθηκαν απλώς για κάποιες ευεργεσίες, αλλά ήταν "σημεία", σημάδια, αποδείξεις, ότι ήλθε στον κόσμο η βασιλεία αυτή.

Αλλά τι είναι αυτή η βασιλεία των ουρανών, ή όπως λέγεται αλλού, η βασιλεία του Θεού;

Όταν λέμε βασιλεία κάποιου επίγειου άρχοντα, βασιλέα, εννοούμε τη δύναμη και την ενέργεια με την οποία εξασκεί την εξουσία του. 'Ετσι και όταν λέμε βασιλεία του Θεού, εννοούμε την υπερφυσική, την δύναμη και ενέργεια του Θεού με την οποία δημιούργησε τον ορατό και αόρατο σε μας κόσμο, προνοεί γι' αυτόν, τον κρατά στην τάξη, αλλά και όταν θέλει θαυματουργεί και αγιάζει τα πλάσματά του εκείνα που μπορούν να αγιαστούν.

Αυτή τη θεϊκή δύναμη και ενέργεια την έδωσε ο Κύριός μας δωρεάν, εξ’ ου και χάρις, στους μαθητές του, για να διώχνουν δαιμόνια, να θεραπεύουν αρρώστους, να ανασταίνουν νεκρούς. 'Ετσι τα θαύματα του Χριστού και των Αποστόλων, αποτελούσαν εκδηλώσεις, φανερώσεις της χάριτος του Θεού, και απεδείκνυαν ότι ήλθε η βασιλεία των ουρανών. Δεν ήταν απλές φιλανθρωπικές εκδηλώσεις, αλλά είχαν βαθιά θεολογική και σωτηριολογική σημασία.

Τα χαρίσματα αυτά του Αγίου Πνεύματος δεν δόθηκαν αποκλειστικά στους αγίους Αποστόλους, αλλά δόθηκαν και δίδονται σ' όλη την Εκκλησία, σε όλα τα πραγματικά της μέλη.

O απ. Παύλος τα αναφέρει στην Α΄ προς Κορινθίους επιστολή του, και μάλιστα με μια ιεραρχική σειρά. Το κατώτερο, αλλά και η βάση όλων των άλλων χαρισμάτων, είναι τα «γένη γλωσσών», τα οποία δεν είναι οι άναρθρες και ακατάληπτες κραυγές των Πεντηκοστιανών και άλλων αιρετικών, αλλά το χάρισμα συνεννοήσεως μεταξύ ανθρώπων που μιλούν διαφορετικές γλώσσες ή κατά άλλη εκδοχή η αδιάλειπτη προσευχή την οποία ενεργεί το 'Αγιο Πνεύμα στην καρδιά του ανθρώπου. Πάνω από τα γένη γλωσσών, είναι τα χαρίσματα της διοικήσεως της Εκκλησίας, της προστασίας των ορφανών, χηρών και πτωχών, των θεραπειών, των διαφόρων άλλων θαυμάτων, της διδασκαλίας, στην κορυφή δε των χαρισματούχων βρίσκονται οι απόστολοι, οι οποίοι έχουν όλα τα χαρίσματα και αποτελούν το θεμέλιο της Εκκλησίας.

Γνωρίζουμε ότι άλλο είναι η αξία και άλλο το αξίωμα. Το αξίωμα είναι κάτι που δίνεται από έξω και δεν δίνει πραγματικά αξία στον άνθρωπο, διότι δεν αλλάζει την ποιότητά του. Απλώς δίνεται για τη διακονία της κοινωνίας.

Αλλά και τα χαρίσματα που δίνει ο Θεός, δεν τα δίνει για να τα καμαρώνει ο άνθρωπος, πολύ δε περισσότερο για να τα εκμεταλλεύεται ιδιοτελώς. Τα δίνει «πρὸς τὸν καταρτισμὸν τῶν ἁγίων» για τη διακονία της Εκκλησίας και της κοινωνίας.

Βέβαια, κατά κανόνα, ο Θεός δίνει κάποιο υπερφυσικό χάρισμα, εκεί που υπάρχει κάποια αντίστοιχη ανθρώπινη αρετή. Π.χ. δίνει το χάρισμα των ιαμάτων, της θεραπείας διαφόρων ασθενειών, σε ανθρώπους που έχουν σε μεγάλο βαθμό τη φυσική αρετή της φιλανθρωπίας.

Αλλά και εδώ πρέπει να διακρίνουμε μεταξύ της αρετής του ανθρώπου και του υπερφυσικού θεϊκού χαρίσματος. Αν και το υπερφυσικό χάρισμα ως θεϊκή ενέργεια έχει ανυπολόγιστη αξία, εν τούτοις, δεν προσδίδει αξία σ' αυτόν που το κατέχει. Σημασία για τον άνθρωπο έχει εκείνο που ο ίδιος είναι, και όχι τα εξωτερικά χαρίσματα. Εκείνο που δίνει αξία στον άνθρωπο είναι η αρετή και σε τελευταία ανάλυση η βασιλίδα και το επιστέγασμα των αρετών, που είναι η αγάπη. Η αγάπη είναι το μεγαλύτερο και σημαντικότερο χάρισμα. Χωρίς αυτή, όσα και όποια άλλα χαρίσματα και αξιώματα κι' αν έχει ο άνθρωπος, δεν είναι τίποτε. «’Εὰν ταῖς γλώσσαις τῶν ἀνθρώπων λαλῶ καὶ τῶν ἀγγέλων, ἀγάπην δὲ μὴ ἔχω, γέγονα χαλκὸς ἠχῶν ἢ κύμβαλον ἀλαλάζον. καὶ ἐὰν ἔχω προφητείαν καὶ εἰδῶ τὰ μυστήρια πάντα καὶ πᾶσαν τὴν γνῶσιν, καὶ ἐὰν ἔχω πᾶσαν τὴν πίστιν, ὥστε ὄρη μεθιστάνειν, ἀγάπην δὲ μὴ ἔχω, οὐδέν εἰμι».

Αλλά ποια είναι η αγάπη η οποία δίνει πραγματική αξία στον άνθρωπο;

Μας την περιγράφει παρακάτω ο πρωτοκορυφαίος Απόστολος. Κύριο χαρακτηριστικό της η ανιδιοτέλεια. Η αληθινή αγάπη «οὐ ζητεῖ τὰ ἑαυτῆς». Δεν επιδιώκει το συμφέρον.

Δεν είναι ακόμη ένα απλό γλυκερό συναίσθημα αλλά θυσία. Τέτοια είναι η αγάπη του Χριστού, τέτοια πρέπει να είναι και η αγάπη του ανθρώπου. Και αυτή η θυσία συνήθως παίρνει τη μορφή της υπομονής. Η αγάπη «πάντα ὑπομένει». Υπομένει τον κόπο και τον πόνο προκειμένου να κάνει το θέλημα του Θεού αλλά και να σηκώσει αγόγγυστα και με ευχαριστία όσα θλιβερά επιτρέψει αυτός να έλθουν στην καθημερινή μας ζωή.

Συνήθως, ζηλεύουμε, ποθούμε και επιδιώκουμε αξιώματα και χαρίσματα. Αυτά όμως χωρίς την αγάπη, είναι ανώφελα και επιζήμια.

Ας ποθήσουμε, αλλά και ας βαδίσουμε την «καθ' ὑπερβολὴν ὁδόν» της ανιδιοτελούς της θυσιαστικής αγάπης. «Ὑμῖν ἐχαρίσθη τὸ ὑπὲρ Χριστοῦ, οὐ μόνον τὸ εἰς αὐτὸν πιστεύειν, ἀλλὰ καὶ τὸ ὑπὲρ αὐτοῦ πάσχειν». Μας δόθηκε το χάρισμα όχι μόνο να πιστεύουμε στο Χριστό αλλά και να πάσχουμε γι’ αυτόν.

Αυτό το κατ’ εξοχήν χάρισμα, που δίνει ο Κύριος σ’ αυτούς που αγωνίζονται και κοπιάζουν, η πραγματική αγάπη, κάνει τον άνθρωπο να ομοιάζει με αυτόν και να ζει στον παράδεισο.

Μ' αυτό το χάρισμα της αγάπης αξιοποιούνται και τα οποιαδήποτε άλλα χαρίσματα και αξιώματα, προς οικοδομή του σώματος της Εκκλησίας, όφελος της κοινωνίας, και δόξα του δωρεοδότου Κυρίου. Αμήν.