΄Αγιος Στυλιανός, ΄Αγιος Νίκων ο μετανοείτε, ΄Αγιος Αλύπιος

Άγιος Στυλιανός ο Παφλαγών. Κι αυτός παιδί θαύμα. Ηγιασμέος εκ κοιλίας μητρός του. Μεγάλωσε, λοιπόν, κι είχε έφεση προς τον μοναχισμό και προς τον Θείο έρωτα. Οι γονείς του ήταν πλούσιοι, και αφού τους εκήδεψε, όταν κοιμήθησαν, εκείνος μοίρασε την περιουσία του την αμύθητη στους φτωχούς και τους αναγκεμένους και στις Εκκλησίες που χρειαζόντουσαν να φροντίσουν τους φτωχούς και όλους και πήγε σε μια μονή. Ανέβηκε γρήγορα ψηλά. Ήταν χαριτωμένος. Και σε κάποια στιγμή, λέει στους πατέρες: "Εγώ θα φύγω". Είχε τόσο Θείο έρωτα που ήθελε να βρίσκεται μόνος προς μόνον, τον Χριστό, και να εύχεται και να απολαμβάνει Αυτόν, και να Τον χαίρεται. Και πήγε σ' ένα σπήλαιο κι εξαφανίστηκε. Κι εκεί, άγγελος Κυρίου του πήγαινε τροφή. Και έτρωγε ουράνιον άρτον. Και ζούσε. Του 'δωσε τη χάρη να θαυματουργεί ο Χριστός. Και τον ανακάλυψαν οι άνθρωποι και πήγαιναν αμέτρητοι στο σπήλαιον να τους βοηθήσει. Και του έδωσε μια ιδιαίτερη χάρη. Να είναι προστάτης και σωτήρας των παιδιών. Γυναίκες που πέθαιναν τα παιδιά τους, κατά την γέννα, ζωγράφιζαν, λέει, αγιογραφούσαν, δηλαδή, τη μορφή του, κι αμέσως εκείνος εστύλωνε τα παιδιά και δεν πέθαιναν στη συνέχεια. Έτσι. Γι' αυτό λέει: "Παίδων προστάτις πέφυκα -είμαι- Θεού το δώρον" Είμαι προστάτης των παιδιών. Κι αυτό το δώρο, τη χάρη, μου την έδωσε ο Θεός. Και πλήρης ημερών, ανεπαύθη.

Ίδια μέρα έχουμε  και τον άγιο Νίκωνα, τον μετανοείτε. Απ' τον Πόντο κι αυτός. Τι έβγαλε εκείνος ο Πόντος! Πλουσιόπαιδο, άκουσε στο ευαγγέλιο τη φωνή του Κυρίου, που λέει: "Όποιος αφήσει τα πάντα και μ' ακολουθήσει, εκείνος θα πάρει εκατονταπλάσια και θα κληρονομήσει και τη Θεία Βασιλεία". Πήγε σε μια μονή, ασκήθηκε, υψώθηκε πάρα πολύ. Ο πατέρας του τον έψαχνε, το 'μαθε εκείνος κι έφυγε, μην τον πιάσει. Κι έτρεξε όλη τη Μικρασία κηρύττοντας μια λέξη μόνο: "Μετανοείτε". "Μετανοείτε". Ο Νίκων ο μετανοείτε. Έλεγε "Μετανοείτε" όπως ο άη Γιάννης ο Πρόδρομος. Και είχε την ίδια μορφή με τον άη Γιάννη. Έρχεται στην Κρήτη, που 'χαν εκεί οι Σαρακηνοί κάνει τους Κρητικούς τους περισσότερους μωαμεθανούς, εκήρυξε,  επανέφερε αμέτρητους στην ορθοδοξία, πέρασε στην Πελοπόννησο, ήρθε στην Αθήνα, πήγε στη Χαλκίδα, πήγε παντού, κατέληξε στη Σπάρτη. Κι εκεί βοήθησε τα μέγιστα τους Λάκωνας, έφτιαξε ωραία εκκλησία του Σωτήρος Χριστού και μια μονή στην οποία εγκαταβίωσε κι εκοιμήθη το 998, στις 26 Νοεμβρίου. Μεγάλος άγιος και μεγάλος προστάτης.

Έχουμε και τον άγιο Αλύπιο τον κιονίτη. Τον στυλίτη, επάνω στον κίονα, στον στύλο. Ήταν από την Ανδριανούπολη της Παφλαγονίας. Στον Πόντο. Στα χρόνια του ευσεβούς βασιλέως Ηρακλείου. Αυτός ήταν ο όντως μεγάλος Σταυροφόρος της Ανατολής, κι ο άγιος Θεοφάνης ο Χρονογράφος, τον θαυμάζει και τον αγαπά ιδιαίτερα. Και τον εκθειάζει. Είχε δίκιο. Στα χρόνια, λοιπόν, του Ηρακλείου, 610-640, τον 7ο αιώνα, έζησε ο άγιος Αλύπιος. Αυτός που δεν έχει λύπη. Κι ο Παπαδιαμάντης μας μιλά για αλύπιον οίνον. Όταν πίνει κανείς κανονικά κρασί, του παίρνει την λύπη. "Και οίνος ευφραίνει καρδίαν ανθρώπου", τι σημαίνει; Του φτιάχνει τη διάθεση. Αλλά να το πίνουμε και να μη μας πίνει, έλεγαν στα χωριά μας. Λοιπόν. Με μέτρον. Δεν απαγορεύεται η χρήση του οίνου. Η μέθη απαγορεύεται. Γιατί μετά μας κάνει γραμματισμένους και δεν ξέρουμε τι κάνουμε. Γελάτε, ε; Που βγαίνουμε και πρωθυπουργοί.

Ο άγιος Αλύπιος, λοιπόν, ο κιονίτης, ήτανε παιδί θαύμα. Ηγιασμένος εκ κοιλίας μητρός. Η μάνα του, πριν τον γεννήσει, είδε μες στο σπίτι ένα αρνί ολόλευκο, κι είχε στα κέρατα, ήταν κριός, φαίνεται, στα κέρατα λαμπάδες μεγάλες που έφεγγαν κι έκαναν το δωμάτιο να είναι ολόφωτο. Και λέει: "Μπα, κάτι θα γίνει". Κι όταν γέννησε το παιδί κι ήταν τόσο χαριτωμένο ο Αλύπιος λέει: "Αυτό είναι. Ο γιος μου θ' ανέβει ψηλά και θα φωτίσει τον κόσμο. Και πράγματι, όταν μεγάλωσε κάμποσο, έφυγε και πήγε στην έρημο. Έφτιαξε ένα στύλο, έναν κίονα, κι ανέβηκε επάνω. Και καθόταν όρθιος, παρακαλώ! Εδώ είναι η υπομονή και η καρτερία του η μεγάλη. Όρθιος, παρακαλώ, επάνω στον στύλο, χειμώνες και καλοκαίρια, με λιοπύρια και βροχές και χιόνια και τα υπόλοιπα, 53 χρόνια! Είναι αυτά έργα της Θείας Χάριτος, βέβαια. Εμείς τ' ακούμε και γελάμε. Τι να πούμε; Έχουν γίνει, όμως, αυτά. Πόσες δυνατότητες έχει ο άνθρωπος και τι προοπτική έχει! Απ' το κατ' εικόνα στο καθ' ομοίωσιν. 53 χρόνια! Και ο διάβολος δεν άντεξε την υπομονή του, τον έπληξε με αρρώστεια. Κι εκείνος τι έκανε; Δεν κατέβηκε. Όχι. Ξάπλωσε, όμως, στο ένα του πλευρό, γιατί ήταν όρθιος τα 53, και ξαπλωμένος στο ένα πλευρό, έζησε ακόμα 13 χρόνια. Το όλον, 66 χρόνια επάνω στο στύλο. Γι' αυτό και σ' εμάς όταν τυχαίνουν δυσκολίες ή ό,τι άλλο, να σκεπτόμαστε ότι οι άγιοι έκαναν τόση υπομονή. Όλη την υπομονή. Κι ας μας δίνει κι εμάς αυτή τη χάρη της υπομονής ο Χρισός μας. Και ύστερα, 106 ετών, ανεπαύθη εν Κυρίω. Αφού γέμισε με θαύματα την οικουμένη και με τις διδασκαλίες του, καθώς ήρχοντο στο στύλο οδήγησε πολλούς στον Παράδεισο και φρόντισε αμέτρητους.

Από το Φθινοπωρινό Συναξάρι, Αρχιμανδρίτη Ανανία Κουστένη, Ακτή, Λευκωσία, 2008.