Η ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΦΩΤΟΓΕΝΕΙΑ ΚΑΙ Η ΑΘΛΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΑΜΑΘΕΙΑΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΟΠΑΙΔΩΝ ΕΞ ΑΦΟΡΜΗΣ ΤΗΣ ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΤΟΥ ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

Ἦθος ἀνθρώπῳ δαίμων

Θρηνώ για τον Ουμπέρτο Εκο, αλλά θρηνώ περισσότερο που δεν θα θρηνήσω ποτέ έναν Ελληνα Ουμπέρτο Εκο. Τουλάχιστον όχι στο όριο της ζωής που μου απομένει (εκτός κι αν στο μεταξύ έρθουν οι εξωγήινοι, οπότε χαιρέτα μου τους παρόντες προβληματισμούς κι ό,τι άλλο μάθαμε σ’ αυτήν τη ζήση). 

Επί του παρόντος, όμως, ας μείνουμε σε ορισμένα σημειολογικά από τη ζωή και τον θάνατο του Ουμπέρτο Έκο. Ο Έκο γνώριζε πολύ καλά αρχαία ελληνικά και λατινικά, στα ελληνικά σχολεία όμως τα αρχαία ελληνικά αποκαθηλώνονται και όσον οι ημέρες εξορίζονται κι ενίοτε εξορκίζονται.

Ο Ουμπέρτο Έκο γνώριζε απ’ έξω κι ανακατωτά τη βυζαντινή ιστορία, όχι μόνον ως καθηγητής ιστορικός του Μεσαίωνα, αλλά και ως ελληνιστής που στο Βυζάντιο είδε τη συνέχεια και την εξέλιξη του αρχαίου κόσμου στους μέσους χρόνους, έως την Αναγέννηση, καθώς και τις αλληλεπιδράσεις στη διαμόρφωση των εθνών εντός, εκτός και μετά το βυζαντινό πλαίσιο σε Δύση κι Ανατολή - απ’ την Ιβηρική ως τη Μεσοποταμία κι απ’ την Αίγυπτο έως τη Μόσχα.

Για το Βυζάντιο η τεράστια πλειοψηφία των Ελλήνων έχει μαύρα μεσάνυχτα. Ορισμένοι ξέρουν πέντε πράγματα για τον Μέγα Κωνσταντίνο, τον Ιουστινιανό και τον Μαρμαρωμένο Βασιλιά, άλλοι -οι πολύ περισσότεροι- νομίζουν ότι το Βυζάντιο ήταν ένα θεοκρατικό κράτος κι άλλοι το υποβάλλουν σε μια ακατανόητη ιδεολογική στοχοποίηση.

 Παρ’ ότι οι βυζαντινές σπουδές, οι παλαιότερες και οι (θαυμαστές) σύγχρονες, έχουν διακονηθεί με όλο και πιο πλούσια αποτελέσματα από ιστορικούς υλιστές, αριστερούς, ορθολογιστές και πάντως έγκυρους, η χύδην «αριστερά» στην πατρίδα μας τη βρίσκει να την πέφτει σε αυτό που δεν γνωρίζει και να το δαιμονοποιεί (αποδίδοντάς του ανύπαρκτες υποστάσεις - όπως έκανε και ο Μπαουντολίνο στο φερώνυμο έργο του Έκο, όταν οι δυτικοί, εκεί στα πέριξ του 13ου αιώνα, πίστευαν ακόμα ότι ανατολικώς του Ευφράτη υπάρχει ένας παράξενος κόσμος που ζουν μονοπόδαροι άνθρωποι, πλάσματα χωρίς κεφάλι και φυτά που τραγουδάνε).

Ο Έκο έπαιζε την ιστορία στα δάκτυλα, για αυτό τα βιβλία του είναι ιστορικά κατά τον τρόπο που η ιστορία εγχέεται στα πάντα. Στα ελληνικά σχολεία η Ιστορία έχει κατακοπεί, διδάσκεται αποσπασματικά, ξηρά, χωρίς να βγάζει νόημα, χωρίς να φτιάχνει έναν «χάρτη» των γεγονότων (με αποτέλεσμα πολλοί μαθητές να μην έχουν καμία γνώση ή αίσθημα του ιστορικού χρόνου), διδάσκεται υπό το κράτος των κόμπλεξ εκείνων που η ίδια η Ιστορία τους δείχνει πόσο μισάνθρωποι είναι.

Στα ελληνικά σχολεία η Ιστορία είναι μια παρείσακτη και όσοι ιστορικοί θα ήθελαν να διδάξουν τα ανθρωπιστικά στα ανθρώπινα, λοιδορούνται απ’ τα πράγματα (το αναλυτικό πρόγραμμα) και συχνά εξοστρακίζονται από τους βαλτούς και ιδιοτελείς.

Ο Ουμπέρτο Εκο ήταν ελληνιστής και για αυτό είχε μια οικουμενική αντίληψη για τον κόσμο, σε αντίθεση με τους καθ’ ημάς ανελλήνιστους που είναι ή εθνικιστές ή εθνομηδενιστές. Ή Μιχαλολιάκοι ή Λιάκοι.

Στο «Ονομα του Ρόδου» ο Ουμπέρτο Έκο με Χρυσόμαλλο Δέρας το Περί Κωμωδίας του Αριστοτέλη οργανώνει την περιγραφή της διαδρομής του ανθρώπου ανάμεσα στις εξουσίες στη βάση της αμφισβήτησης και της αμφιβολίας. Η δημοκρατία, η απολυταρχία, η σάτιρα, η καταστολή της, η μεταφυσική αγωνία, η παραπλάνηση, η αναζήτηση της αλήθειας, η παρέκβαση, η αγαθή τρέλα, η δαιμονική εξουσιολαγνεία, ο έρωτας, η πορεία προς τη σοφία και τη γαλήνη, οι ιστορικές αλληλοεπιδράσεις, ο φόβος, η αναζήτηση της ελευθερίας, οι αντιθέσεις και οι συνθέσεις, οι τέχνες, η γραφή, η ανάγνωση και η αφήγηση, οι μύθοι - όλα εξακτινούνται για να κεντήσουν με μαεστρία το τοπίο του πεπερασμένου. Διότι ακόμα και η φαντασία είναι πεπερασμένη εφόσον ο τρόπος που φανταζόμαστε βασίζεται κι αυτός στο πεπερασμένο. Αυτό που διαφορίζει τα πάντα στα γνωστά και στα άγνωστα.

 Στον «Μπαουντολίνο», μέσα από την αλληγορία που περιγράφει η επαφή του αναδυόμενου, βάρβαρου αλλά γενναίου κόσμου της Δύσης (στο πρόσωπο του Μπαουντολίνο) με τον εκλεπτυσμένο, σοφό αλλά και κουρασμένο κόσμο της Ανατολής (στο πρόσωπο του Νικήτα Χωνιάτη), περιγράφεται η αέναη αλληλοδιαδοχή των κύκλων μιας πραγματικότητας που διαμορφώνεται από την πολεμική φύση του ανθρώπου. Ο δυνάστης που ξεπέφτει δεν είναι λιγότερο δυνάστης απ’ τον δυνάστη που ανέρχεται. Ο Έκο εκτείνει σε βιβλίο ένα μικρό σπαρακτικό κείμενο -τον θρήνο του Νικήτα Χωνιάτη για την καταστροφή από τους Φράγκους της Πόλης των πόλεων- θυμίζοντας στο θύμα ότι ήταν θύτης και θυμίζοντας στη συνέχεια στη νίκη ότι θα ηττηθεί, λέγοντας δηλαδή όλα όσα λέει η λογοτεχνία απ’ τον Όμηρο ως τον Τζόυς.

Όλα αυτά κι άλλα πολύ περισσότερα που δεν είναι του παρόντος, ο Έκο, ένας λάτρης αλλά και δάσκαλος της μαζικής κουλτούρας, τα δημιουργεί βγάζοντας την ιστορία απ’ το μουσείο, συσχετίζοντας τις ιδεολογίες, τη φιλοσοφία και τις θρησκείες με το παραμικρό. Κάτι άκρως διασκεδαστικό, επειδή είναι σοφό, επειδή σε γεμίζει, επειδή σου προκαλεί ευφορία. Ο Έκο, ο Γκορ Βιντάλ, η Γιουρσενάρ δεν βλέπουν στην κάθαρση το τέλος της τραγωδίας, αλλά την αρχή της επόμενης. Κι έτσι, με έναν τρόπο ίσως ανεξήγητο (σε έναν κόσμο που ο πατέρας του είναι ο πόλεμος) η επίγνωση αυτή μας οδηγεί στην αναζήτηση της αγάπης.

Αν γύρω από την αγάπη περιστρέφεται το μυστήριο της ζωής κι αν γύρω απ τον πόλεμο περιστρέφεται η πραγματικότης του βίου, τότε, ώσπου να μάθουμε κάτι περισσότερο, η σάτιρα, δηλαδή η αυτογνωσία και συνεπώς η επανάσταση, είναι το μόνο μας σκαρί για το ταξίδι, ώσπου απ’ τα χέρια του Οδυσσέα να το πάρει ο Βαρκάρης.

Πολλά είπαμε για πολλά, που απ’ αυτά τα πιο πολλά μας υπερβαίνουν. Πολύ. Ας μείνουμε σήμερα σε ένα μικρό. Ανθρωποι ημιμαθείς, όπως η αφεντιά μου, ενθαρρύνθηκαν να μάθουν περισσότερα από το έργο ανθρώπων όπως ο Έκο και κατηγορήθηκαν για την ημιμάθειά τους από ανθρώπους μισάνθρωπους, του συρμού και των κλισέ, που θεωρούν τον εαυτό τους ελίτ. Αυτούς να φοβάσθε! Αυτούς που σας αποθαρρύνουν αντί να σας ενθαρρύνουν. Για τον αμαθή, τον ημιμαθή, τον πτωχό τω πνεύματι, για τη χάρη τους υπάρχουν οι Αϊνστάιν και οι Σαίξπηρ...

ΠΗΓΗ /ANTIΓΡΑΦΗ

ΤΟ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ ΤΩΝ ΠΑΤΡΩΝ +Μητροπολίτης Φλωρίνης Αυγουστίνος

ΤΟ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ ΤΩΝ ΠΑΤΡΩΝ

Ἔφθασαν, φίλοι ἀναγνῶσται, ἔφθασαν αἱ προφητευμέναι ἡμέραι, κατὰ τὰς ὁποίας οἱ ἄνθρωποι θὰ εὔχονται νὰ μὴ ἔχουν οὔτε μάτια, οὔτε αὐτιά, διὰ νὰ μὴ βλέπουν καὶ νὰ μὴ ἀκούουν τὰ φρικτὰ θεάματα καὶ ἀκροάσματα, τοὺς ἐξωφρενισμοὺς ἑνὸς κόσμου ἀποστατήσαντος ἀπὸ τοῦ Κυρίου καὶ συνεχῶς καταρρέοντος καὶ βυθιζομένου εἰς τὸν πολιτισμὸν Σοδόμων καὶ Γομόρρων. Τὸ ἐπληροφορήθητε; Εἰς τὴν ὡραίαν πρωτεύουσαν τῆς Πελοποννήσου ἑτοιμάζεται καὶ ἐφέτος καρναβάλι ποὺ θὰ σημειώση ρεκόρ, θὰ ὑπερβῆ εἰς ἐμφάνισιν, εἰς πολυτέλειαν καὶ τὰ καρναβάλια ἀκόμη τῆς Νικαίας, Βενετίας, Μασσαλίας καὶ εἴ τινος ἄλλης Εὑρωπαϊκῆς πόλεως. Βλέπετε συναγωνιζόμεθα βῆμα πρὸς βῆμα τὴν Δύσιν εἰς τὴν διαφθορᾶν.

– Ἀλλὰ τί εἶνε τὸ καρναβάλι;

– Μία ἀναδρομὴ εἰς τὸ παρελθὸν δὲν θὰ ἦτο ἄσκοπος.

* * *

Ἦτο ἐποχὴ κατὰ τὴν ὁποίαν ὁ ἀληθινὸς Θεὸς ἦτο ἄγνωστος. «Τῶ ἀγνώστω Θεῶ» ἦτο τὸ ἐπίγραμμα πλακὸς βωμοῦ ἐν Ἀθήναις. Ἐν σκότει διεπορεύετο ἡ Ἀνθρωπότης. Πηχτὸ τὸ σκοτάδι. Μεσάνυχτα εἶχεν ὁ κόσμος. Εἴδωλα παντοῦ. Τρομακτικὴ τις ἄγνοια ἐπεκράτει. Δεισιδαιμονία, εἰδωλολατρεία ἐβασίλευον. Τὰ πάντα, καὶ τὰ ρυπαρότερα τῶν ζώων καὶ τὰ εὐτελέστερα τῶν ἀντικειμένων, τὰ πάντα εἶχον θεοποιηθῆ. Καὶ αὐτὰ τὰ πάθη τοῦ ἀνθρώπου ἐθεοποιήθησαν. Ἡ μέθη εἶχε Θεὸν τὸν Βάκχον. Ἡ κλοπὴ τὸν Ἑρμῆν. Ἡ ἀκολασία τὴν Ἀφροδίτην. Ἡ μοιχεία τὸν Δία. Ἡ ἀγρία ἐκδίκησις τὸν Ἄρην… Φαντασθῆτε! Οἱ Θεοὶ προστάται τῆς κακίας, τῆς ἀνηθικότητος. Καὶ ἀνάλογος πρὸς τὴν ἠθικὴν τῶν θεῶν, βεβαίως ἦτο καὶ ἡ λατρεία, ἡ ὁποία ἀπεδίδετο εἰς τοὺς Θεοὺς παρὰ τῶν ἀρχαίων.Κατὰ τὴν ἡμέραν π.χ., κατὰ τὴν ὁποίαν ἑώρταζεν ὁ Βάκχος, κατὰ τὴν ἑορτὴν τῶν Βακχείων, οἱ ἑορτασταὶ ἔκαμνον πομπήν, ἐξεκίνουν ἀπὸ τὸν Ναὸν τοῦ Βάκχου ἐφόρουν προσωπίδας, ἐκράτουν αἰσχρὰ σύμβολα, ἀναμιγνύονται ἄνδρες καὶ γυναίκες, ἐκραύγαζον, ἐβωμολόχουν, ἐτραγουδοῦσαν τὰ πλέον ἀηδῆ ἀσματα, διήρχοντο τὰς ὁδοὺς καὶ τὰς πλατείας, περιέπαιζον τοὺς διαβάτας, ἐχόρευαν, ἐμεθύοντο, ἐκυλίοντο εἰς τοὺς δρόμους, ἠσχημόνουν, … ἔπραττον καὶ ἔλεγον κατὰ τὴν ἑορτὴν τοῦ Θεοῦ των «ὅσα αἰσχρὸν ἐστὶ καὶ λέγειν».

– Τοιαῦται ἦσαν αἱ ἑορταὶ καὶ αἱ πανηγύρεις τοῦ ἀρχαίου εἰδωλολατρικοῦ κόσμου Ἑλλήνων καὶ Ρωμαίων γνωσταὶ ὡς Διονύσια, Βάκχεια, Βοτά, Βρουμάλια, Σατουρνάλια, Λουπερκάλια, Κάλενδαι…

Ὑπὸ τὴν στέγην τῶν Ναῶν καὶ μὲ τὴν εὐλογίαν ἱερέων καὶ ἀρχιερέων τῆς ἐποχὴς ἐκείνης πᾶν εἴδος διαφθορᾶς ἐτελεῖτο. Ἄνωθεν ἐκ τῶν κορυφῶν τοῦ Ὀλύμπου ηὐλόγουν καὶ οἱ θεοὶ μετὰ τῶν θεαινῶν διασκεδάζοντες. Ὁλα ἐλεύθερα. Λοιπόν. Εὐοί, Εὐάν. Τὸ ἀπήτουν καὶ οἱ Θεοί.

* * *

Βουνὰ κοινωνικῆς κοπρίας, «κόπρος Αὐγείου» ἀπέραντος σταῦλος, μέσα εἰς τὸν ὁποῖον ἔρριπτον τὰς ἀκαθαρσίας τῆς ζωῆς των τὰ ἑκατομμύρια τῆς ἀνθρωπότητος, εἶχε καταντήσει ὁ προχριστιανικὸς κόσμος. Ἀλλʼ ἀκριβῶς εἰς τὸν «σταῦλον», εἰς ἕνα βρωμερὸν σπήλαιον, ἐγεννήθη πρὸ 1952 ἐτῶν ὁ Ἕνας, ὁ ἄσπιλος, ὁ ἀμόλυντος, ὁ ἀκηλίδωτος, ὁ Υἱὸς τῆς Παρθένου, ὁ Ἐμμανουήλ. Ἔκλινεν οὐρανοὺς καὶ κατέβη. Κατέβη εἰς σταῦλον. Διὰ νὰ καθαρίση τὸν σταῦλον, διὰ νὰ βγάλη δηλαδὴ τὸν ἄνθρωπον ἀπὸ τὴν δυσοσμίαν εἰς τὸν καθαρὸν ἀέρα, διὰ νὰ ζήση ὁ ἄνθρωπος καὶ νʼ ἀναπνεύση τὴν ἀρετήν. Πρὸς τοῦτο ὁ Κύριος προέβαλλε ἐνώπιον πάντων τὴν εἰκόνα μιᾶς ἐκπάγλου ἀρετῆς. «Ἴδε ὁ ἄνθρωπος». Κατὰ τῆς μέθης τῶν ὀπαδῶν τοῦ Βάκχου ἀντέταξε τὴν ἐγκράτειαν τῶν ἀσκητῶν. Κατὰ τῆς ἀκολασίας τῶν σατύρων τὴν ἀγνότητα τῶν παρθένων. Κατὰ τῶν αἰσχρῶν ἀσμάτων τῶν Μαινάδων τοὺς θεσπέσιους ὕμνους, τὰς πνευματικὰς ὠδὰς τῶν Δαμασκηνῶν καὶ Ρωμανῶν. Κατὰ τῆς κυριαρχίας τῶν παθών τὴν κυριαρχίαν τοῦ Πνεύματος. Κατὰ τῆς κοσμικῆς ἀγάπης, ἡ ὁποία ἐθεοποίει τὰ ἐγκόσμια, τὰ ἐφήμερα καὶ ἀπατηλὰ ἀντέταξε τὸν θεῖον ἕρωτα, τὴν ἐξ ὅλης ψυχῆς, καρδίας, διανοίας καὶ ἰσχύος, ἀγάπην τοῦ Θεοῦ. Ὤ Κύριε! Ἡ διδασκαλία Σου, ἡ ζωή Σου, ὁ Σταυρός Σου καὶ ἡ Ἀνάστασις Σου, ἐκαθάρισαν, εὐωδίασαν τὴν γῆν. Ὤ Κύριε! Μῦρον ἐκκενωθὲν ὄνομά Σου.

Τὸ νέον κήρυγμα, τὀ ὁποῖον ἠκούσθη κατʼ ἀρχὰς εἰς ἕνα μικρὸν κύκλον ἀλιέων τῆς Γαλιλαίας, ἡπλώθη μετʼ ὁλίγων μὲ ταχύτητα ἀστραπῆς. Ὁ Ἀνδρέας ὁ Πρωτόκλητος μαθητὴς τοῦ Κυρίου, ἰδοὺ ἐκ τῶν πρώτων φθάνει εἰς Πάτρας, κηρύττει καὶ ἐξαγνίζει τὴν πόλιν ἀπὸ τὰ εἰδωλολατρικὰ αἴσχη. Ὁ κορυφαῖος τῶν Ἀποστόλων, ὁ Παῦλος, φέρει τὸ μήνυματῆς καινῆς ζωῆς παντοῦ. Μέσα εἰς τὰ ἀρχαῖα κέντρα τοῦ εἰδωλολατρικοῦ κόσμου μὲ τοὺς Βάκχους καὶ τὰς Ἀφροδίτας των, μὲ τοὺς Σατύρους καὶ τὰς μαινάδας των, ἠκούσθη ἡ φωνή του˙ ποὺ δὲν ἐδέχετο κανένα συμβιβασμὸν μὲ τὸ σκότος, μὲ τὴν ζωὴν τῆς εἰδωλολατρείας. Ὁ λόγος του μαχαῖρι. Ἔκοπτε τὰ σεσήποτα. «Κανεὶς – ἐφώναζεν ὁ Ἀπόστολος – κανεὶς ἐκ τῶν πιστῶν δὲν ἐπιτρέπεται νὰ λαμβάνη μέρος εἰς κοσμικάς, εἰς ειδωλολατρικὰς τελετὰς καὶ συγκεντρώσεις, κατὰ τὰς ὁποίας φονεύεται ἡ ἀξιοπρέπεια τοῦ ἀνθρώπου, ὀργιάζει τὸ κτῆνος, θεοποιεῖται ἡ σάρξ». Ἀκούσωμεν τὴν ἀθάνατον φωνήν του! «Ὡς τὴν ἡμέρα εὐσχημόνως περιπατήσωμεν˙ μὴ κώμοις καὶ μέθης, μὴ κοίταις καὶ ἀσελγείαις… ἀλλʼ ἐνδύσασθε τὸν Κύριον καὶ τῆς σάρκας πρόνοιαν μὴ ποιεῖσθε εἰς ἐπιθυμίας. – Τὶς κοινωνία φωτὶ πρὸς σκότος; -Ὑμεῖς ναὸς Θεοῦ ἐστὲ ζῶντος. –Διὸ ἐξέλθετε ἐκ μέσου αὐτῶν καὶ ἀφορίσθητε» (Ἴδε Ρωμ. 13, 13 -Β΄ Κορινθ. 6, 13-18). Ἀποχὴ ἐκ τῆς εἰδωλολατρικὴς ζωῆς, τελετῶν καὶ πανηγύρεων, ἦτο τὸ ζωηρὸν, τὸ συνεχές, τὸ ἀδιάλειπτον σύνθημα-κήρυγμα τῆς Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας. Ἀποχὴ ποὺ ἐπισημοποιεῖτο μὲ ἱερὰν ὑπόσχεσιν. Διότι κατὰ τὴν ὥραν τοῦ μυστηρίου τοῦ Βαπτίσματος ὁ βαπτιζόμενος ὑπέσχετο ἐνώπιον Θεοῦ, ἀγγέλων καὶ ἀνθρώπων, ὅτι χριστιανὸς γενόμενος θʼ ἀπέχη τῶν σατανικῶν πομπῶν. «Ἀποτάσση τῶ Σατανᾶ; – ἐρωτᾶ ὁ ἱερεὺς – καὶ πάσι τοὶς ἔργοις αὐτοῦ; καὶ πάσι τοὶς ἀγγέλοις αὐτοῦ; καὶ πάσι τῆ λατρεία αὐτοῦ; καὶ πάση τῆ πομπῆ αὐτοῦ;» «Ἀποτάσσομαι» εἶνε ἡ ἀπάντησις. Ἰδοὺ ἡ ἱερὰ ὑπόσχεσις.

Οἱ χριστιανοὶ ἐκεῖνοι, ἐτήρουν τὰς ἱερὰς των ὑποσχέσεις, ἤκουον τὴν φωνὴν τῶν Πατέρων καὶ ἀπεῖχον παντὸς ἀκαθάρτου. Καθαρὰ τὰ ἤθη των. Ἁγνὴ ἡ ζωή των. Χρυσάφι ποὺ ἔλαμπε καὶ προὐκάλει τὸν θαυμασμὸν καὶ αὐτῶν ἀκόμη τῶν ἀπίστων καὶ τῶν διωκτῶν των. Ἡ γῆ εὐωδίαζε ἀπὸ τὴν εὐωδίαν τοῦ Χριστοῦ, ἀπὸ τὴν ζωὴν τῶν Χριστιανῶν τῶν πρώτων αἰώνων.

Ἀλλὰ ὅταν μετὰ τὴν κατάστασιν τῶν διωγμῶν καὶ τὴν ἐξωτερικὴν ἐπικράτησιν τῆς Ἐκκλησίας τὰ ἤθη τῶν Χριστιανῶν παρουσίασαν χαλαρότητα καὶ πολλοὶ τῶν Χριστιανῶν ποὺ εἶχον ἐλαστικὴν συνείδησιν δὲν εἶχον διὰ τίποτε νὰ λαμβάνουν μέρος εἰς ἑορτὰς καὶ πανηγύρεις ποὺ εἶχον εἰς τὸ πρόγραμμά των στοιχεῖα διαφθορᾶς καὶ λείψανα εἰδωλολατρικῆς ζωῆς, ἡ Ἐκκλησία δὲν ἐχαρίσθη εἰς τοὺς χλιαροὺς αὐτοὺς χριστιανούς, ἀλλὰ συνεχίζουσα τὴν ἔνδοξον ἀποστολικὴν παράδοσιν, ἄγρυπνος φύλαξ τῆς αἰωνίας ἠθικῆς τοῦ Εὐαγγελίου, συνῆλθεν εἰς Τοπικὰς καὶ Οἰκουμενικὰς Συνόδους ἀπεφάσισε, κατεδίκασεν, ἀφώρισε τοὺς εἰδωλολατρίζοντας αὐτοὺς χριστιανούς. (Ἴδε Κανόνα ΞΒ-ἕκτης Οἰκουμ. Συνόδου).

Οὕτω ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία ἀντέδρα κατὰ τῆς εἰσβολῆς τοῦ εἰδωλολατρικοῦ πνεύματος ποὺ προσεπάθει ὑπὸ μυρίας μορφὰς νὰ ὑπεισέλθη καὶ νὰ μολύνη τὸν χριστιανικὸν βίον. Ὑπογραμμίζομεν ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία. Διότι ἡ Δυτικὴ Ἐκκλησία κατὰ τινα σκοτεινὴν περίοδον ἐν τῶ ζητήματι τούτω συνυποκρίθη μετὰ τοῦ κόσμου καὶ παρουσίασε δυστυχῶς τὸ ἄθλιον θέαμα, ἀρχιερεῖς καὶ πάπας νὰ εὐλογοῦν, νὰ πρωτοστατοῦν εἰς τὴν διοργάνωσιν καρναβαλιῶν ποὺ ἕλκουν προφανῶς τὴν καταγωγὴν ἀπὸ τὰ Σατουρνάλια καὶ τὰ Λουπερκάλια τῆς ἀρχαίας Ρώμης, τῆς Βαβυλῶνος τοῦ κόσμου. Ἀλλʼ ἐδῶ ὄχι περὶ Ρώμης καὶ παπῶν, ἀλλὰ περὶ Ἑλλάδος καὶ ὀρθοδόξου λαοῦ ὁ λόγος. Καὶ συνεπῶς δὲν δύνανται μερικοὶ νὰ μᾶς παρουσιάζουν τὴν Νίκαιαν ὡς παράδειγμα. Δὲν εἴμεθα Δύσις.

* * *

Καὶ τώρα, φίλοι ἀναγνῶσται τῆς Σπίθας, κρατοῦντες τʼ ἀνωτέρω ὡς φῶς, ὡς καθρέπτην πλησιάσετε καὶ ἐξετάσετε, τὸ καρναβάλι τῶν Πατρῶν καὶ ἀποφανθῆτε, ἐὰν εἰμπορῆ νὰ σταθῆ μέσα εἰς μίαν Ὀρθόδοξον Χριστιανικὴν Κοινωνίαν.

Καθὼς πληροφορούμεθα, πέρυσι εἰς τὰς Πάτρας τὴν τελευταίαν Κυριακὴν τῶν Ἀπόκρεω, κατὰ τὴν ὁποίαν οἱ κώδωνες τῶν ὡραίων ναῶν τῆς πόλεως ἐκρούοντο καὶ ἐκάλουν τοὺς χριστιανοὺς εἰς ψυχικὴν ἀνάτασιν, εἰς πνευματικὴν περισυλλογήν, ἄτομα τινά, ξένα πρὸς τὸ πνεῦμα τοῦ Εὐαγγελίου, μιμηταὶ τῶν ἀθλιοτήτων τῶν πόλεων τῆς Δύσεως, διωργάνωσαν καρναβάλι καὶ συμπαρέσυραν τὴν πόλιν τοῦ Ἁγίου Ἀνδρέου τοῦ Πρωτοκλήτου εἰς σατανικὴν πομπήν. Ναί! Σατανικὴν πομπήν. Διότι ἐκτὸς τῶν ἄλλων τῆς ὅλης πομπῆς προηγεῖτο γιγαντιαῖον σύμβολον ποὺ παρίστανε τὸν Σατανᾶν, ὁ Σατανᾶς (ἔξω ἀπʼ ἐδῶ) ἐστηρίζετο ἐπάνω εἰς δύο ξυλοπόδαρα μήκους 2 μέτρων, διὰ νὰ εἶνε θεατὸς ἀπʼ ὅλον τὸ πλῆθος. Ἔφερε μακρὰν οὐράν. Μήπως ἡ οὐρὰ αὐτὴ ἦτο τὸ σύμβολον ποὺ ὑπενθύμιζε τὴν ἑλκτικὴν ἐκείνην δύναμιν τοῦ Σατανᾶ, ὅστις, κατὰ τὴν Ἀποκάλυψιν, μὲ τὴν οὐράν του ἔσυρε τὸ 1/3 τῶν ἀστέρων τοῦ οὐρανοῦ; Πόσους νὰ σύρη σήμερον; Ὄπισθεν τοῦ Σατανᾶ ἥρχετο ἡ γυνή, ἡ βασίλισσα τοῦ καρναβάλου, ἐστολισμένη μὲ φαντασμαγορικὴν στολήν. Ταύτην ἠκολούθουν ἅρματα πολλά. Ἄνδρες καὶ γυναῖκες μετημφιεσμένοι. Στολαὶ, παρίστανον ὅ,τι ἤθελες ἐκ τοῦ κόσμου τῶν ζώων καὶ τῶν ἀνθρώπων. Ὁ καρνάβαλος παρήλαυνε. Καὶ ὁ κόσμος συνωστιζόμενος ἐπάνω εἰς τὰ πεζοδρόμια ἐθεᾶτο, διετίθετο εὐμενῶς καὶ ἐχειροκρότει. Ἐχειροκρότει τʼ ἅρματα, τὰ ἐρασιτεχνικὰ συγκροτήματα, τὴν βασίλισσαν, τὸν Σατανᾶν. Ὡραία πράγματα! Ἡ σατανικὴ πομπή, ἀφοῦ ἔκαμε τὸν γῦρο της, ἔφθασε εἰς κεντρικὴν πλατεῖαν. Ἐκεῖ, παρουσία μικρῶν καὶ μεγάλων, ἀρχόντων καὶ ἀρχομένων, ἐκάη τὸ γιγαντιαῖον σύμβολον ἐν μέσω τῶν ἰαχῶν τοῦ πλήθους.

Ὁ Καρνάβαλος; Δὲν ὑπάρχει καμμία ἀμφιβολία, ὅτι ὅλη αὐτὴ ἡ πομπὴ τοῦ Σατανᾶ καὶ τῆς βασιλλίσης ποὺ δημιουργεῖ τὸ ψυχολογικὸν ἐκεῖνο κλίμα, μέσα εἰς τὸ ὁποῖον μοιραῖον εἶνε νὰ σημιώνεται χαλάρωσις τῶν ἠθῶν, καὶ ἐὰν ἀκόμη δὲν λαμβάνουν χώραν δημοσία αἱ μεγάλαι ἐκεῖναι ἀπρέπειαι τῶν Βακχικῶν ἑορτῶν, πάντως τὸ πνεῦμα τοῦ Βάκχου καὶ τῆς Ἀφροδίτης ἐπικρατεῖ. Ὁ Σατανᾶς τὰς ἡμέρας τοῦ Καρνάβαλου εἶνε πολυάσχολος. Ἡ πελατεία του μεγίστη. Σύρει πλήθη. Τὰ δίκτυά του ἀνασύρονται πλήρη ἀπὸ νέας καὶ νέους. Καὶ εἰς ποῖα ἁμαρτήματα δὲν παρασύρονται οἱ ἄνθρωποι κατὰ τὰς ἡμέρας αὐτὰς τοῦ Καρνάβαλου; Αστεῖα ἀηδῆ, ἄσματα πορνικά, χειρονομίαι ἀπρεπεῖς, πολυποσίαι, πολυφαγίαι, μέθαι, κραιπάλαι, αἰσχρολογίαι, βλασφημίαι, ἐξωφρενικοὶ χοροὶ Σαλώμης, αἰσχροὶ ἔρωτες καὶ συζυγικαὶ ἀπάται, προοίμια διαζυγίων καὶ οἰκογενειακῶν δραμάτων, ἰδοὺ τὰ ἁμαρτήματα, ἰδοὺ τὸ λιβάνι ποὺ καίεται πρὸς λατρείαν τοῦ Θεοῦ-Καρναβάλου. Τὶ ἄλλο, σᾶς ἐρωτῶμεν, τὶ ἄλλα θὰ ἔπρεπε νὰ γίνωνται διὰ νὰ κληθοῦν Σατανικαὶ πομπαί; Ὁ ἀκολουθῶν αὐτὰς γίνεται ἀρνητὴς τῆς ἐν τῶ βαπτίσματί του ὁμολογίας πίστεως.

– Τὶ δὲ νὰ εἴπωμεν περὶ σπατάλης ἑκατομμυρίων ὁλοκλήρων ποὺ ἐδαπανήθησαν διὰ τὴν ἐπιτυχῆ διεξαγωγὴν τῆς ἑορτῆς αὐτῆς; Αλλοίμονον! Χρήματα γίνονται καπνὸς καὶ καίονται. Ποῦ; Εἰς ἕνα κράτος ποὺ συντηρεῖται μὲ τὴν ἐπαιτείαν τῶν ξένων! Ποῦ; Εἰς μίαν πόλιν ποὺ διέρχεται οἰκονομικὴν κρίσιν! Ποῦ; Εἰς μίαν πόλιν μὲ στρατιὰν ἀπόρων τῆς ὁποίας οἱ ἄποροι φυματικοὶ δημοσιεύουν δραματικὰς ἐκκλήσεις καὶ ζητοῦν χρηματικὴν βοήθειαν διὰ ἀγορὰν φαρμάκων! Εἰς αὐτὴν λοιπὸν τὴν πόλιν γίνεται ὁ Καρνάβαλος καὶ μαζὺ μὲ αὐτὸν διωργανώνονται καὶ χοροεσπερίδες μυθώδεις, ὡς ἐκείνη ἡ τοῦ Λαδοπούλου. Δυστυχισμένη Πατρίδα! Χρήματα δὲν ὑπάρχουν διὰ γάλα, διὰ κρέας, διὰ φάρμακα, διὰ μίαν… πενικελλίνην ποὺ ζητεῖ ἡ χήρα καὶ τὸ ὀρφανὸ τῶν τελευταίων μας ἀγώνων. Ὑπάρχουν ὅμως χρήματα διὰ μάσκες, διὰ ἐνδυμασίας Κινέζων καὶ Ἰαπώνων, διὰ χαρτοπόλεμον, διὰ σοκολάτες ποὺ ἐκσφενδονίζουν εἰς τὰ μπαλκόνια οἱ νεαροὶ=δανδῆδες. Μὲ τὰ ποσὰ αὐτὰ τὰ ὁποία ἐξώδευσαν ἀσώτως οἱ υἱοὶ καὶ αἱ θυγατέρες τοῦ αἰῶνος τούτου, πόση κοινωνικὴ ἀνακούφισις θὰ ἠδύνατο νὰ γίνη κατὰ τὰς ἡμέρας τῶν Ἀποκρέω;

Ταῦτα ἔγιναν πέρυσι εἰς Πάτρας. Ἐφέτος δὲ τὶ μέλλει νὰ γίνη; Ἰδοὺ τὸ Δημ. Συμβούλιον Πατρέων συνεδριάζει. Ἰδοὺ ἡ ἐπιτροπὴ καρναβάλου ἀφίχθη εἰς Ἀθήνας, κτυπᾶ πόρτες, ζητεῖ ἑκατομμύρια πολλὰ διὰ τὴν λαμπροτέραν διοργάνωσιν. Ζητεῖ δάνειον καὶ ὁ Τουρισμὸς γίνεται ἐγγυητὴς διὰ τὰ ἔξοδα… τῶν «μασκαράδων»! Ἡ Λυρικὴ Σχολὴ θὰ στείλη κλιμάκιον. Τὸ πᾶν κινεῖται διὰ νὰ γίνουν αἱ Πάτραι ὄχι Ἀνατολή, ἀλλὰ Δύσις, Μασσαλία καὶ Νίκαια καὶ πρωτοπόρος καρναβαλικῶν ἑορτῶν καὶ πανηγύρεων καθʼ ὅλην τὴν Ἑλλάδα. Δόξαν ποὺ ἐζήλευσαν οἱ ἄνθρωποι! Ἐὰν εἰς ἄλλους ἐδόθη τὸ μετάλλιον τοῦ Ξενίου Διός, ἄς δοθῆ εἰς αὐτούς, διὰ νὰ φέρουν ἐπὶ τοῦ στήθους των, μετάλλιον μὲ ἀνάγλυφον τὴν εἰκόνα τοῦ Βάκχου. Ἀνάστασις εἰδωλολατρείας!

Ἀλλὰ ὄχι! Αἱ Πάτραι δὲν θὰ γίνουν Δύσις, Μασσαλία καὶ Νίκαια. Θὰ μείνη ἡ πόλις ἡ ἁγία, ἡ πόλις τοῦ Πρωτοκλήτου Ἀνδρέου. Πρὸς τοῦτο πρέπει νʼ ἀναληφθῆ ἀποστολικῆς πνοῆς καὶ δράσεως ΑΓΩΝ.

* * *

ΑΓΩΝ. Ἀλλὰ ποῖος θʼ ἀναλάβη τὸν ἀγῶνα; Ποῖος ἄλλος παρὰ ἡ Ἐκκλησία. Ἡ Ἀποστολικὴ Εκκλησία τῶν Πατρῶν δὲν δύναται, δὲν ἐπιτρέπεται νʼ ἀνέχεται τὴν κατάστασιν αὐτήν. Ἄς κατέλθη εἰς ἀγῶνα. Ἄς ἀρχίση ὁ πόλεμος! Ἄς ἀστράψουν ὅπλα τὰ ἱερά. Πνευματικὸν ὁπλοστάσιον εἶνε ἡ Ἐκκλησία. Ἔχει ὅπλα μὲ τὰ ὁποῖα δύναται νὰ νικήση κατὰ κράτος τὸν Σατανᾶν καὶ νʼ ἄρη θρίαμβον περιφανῆ. Ἀρκεῖ νὰ τὰ χρησιμοποιήση ἐγκαίρως καὶ γενναίως. Θέλετε νὰ ὁπλισθῆτε; Ὁπλον πρῶτον: Ἡ διὰ λόγου διαφώτισις τοῦ λαοῦ. Ἐπὶ δύο ἑβδομάδες οἱ ἱερεῖς τῶν Πατρῶν καὶ ἱεροκήρυκες θʼ ἀναπτύσσουν δημοσία καὶ κατʼ οἶκον τὰς ἀπόψεις τοῦ Χριστιανισμοῦ ἐπὶ τοῦ θέματος τούτου, θὰ ἀνοίξουν τὰ Πηδάλια, θʼ ἀναγνώσουν μεγαλοφώνως καὶ θὰ ἐρμηνεύσουν τοὺς θείους καὶ Ἱεροὺς Κανόνας, οἱ ὁποῖοι ἀποπνέουν τὸ ἄρωμα τῆς Εὐαγγελικῆς ἠθικῆς. Ὁπλον δεύτερον: Ἡ διὰ τοῦ τύπου διαφώτισις. Φλογερὰ ἐγκύκλιος τοῦ ἐπισκόπου Πατρῶν ἄς συνταχθῆ καὶ ἄς κυκλοφορήση κατὰ χιλιάδας ἀντιτύπων εἰς τὴν περιφέρειαν Πατρῶν καὶ πέραν αὐτῆς. Ὅπλον τρίτον… Ὅπλον τέταρτον… Ὅπλον πέμπτον… Διʼ ἔλλειψιν χώρου παραλείπεται ἡ περιγραφὴ τῶν ὅπλων τούτων. Ἄλλωστε δὲν εἶνε δύσκολον καὶ μόνοι σας μελετῶντες τοὺς Κανόνες νὰ εὔρητε τὰ ὅπλα ταῦτα ποὺ τὸ κάθε ἕνα ἔχει τὴν ἰδικήν του ἀποστολήν. Μεταξύ αὐτῶν θʼ ἀνακαλύψητε καὶ ἕνα ὅπλον ποὺ λέγεται ΑΦΟΡΙΣΜΟΣ. Τρομερὸν ὅπλον! Πᾶς ὁ μὴ ὑπακούων εἰς τὴν φωνὴν τῆς Ἐκκλησίας ἀφορίζεται οἱονδήποτε ἀξίωμα καὶ ἄν κατέχη. Ἄς κάμη χρήσιν τῶν ὅπλων της ἡ Ἐκκλησία. Καὶ ἐὰν παρʼ ὅλας τὰς συνεχεὶς προειδοποιήσεις καὶ ἐντόνους διαμαρτυρίας ποὺ θὰ φθάνουν μέχρι ἀφορισμοῦ τῶν πρωτοστατούντων εἰς τὰς τελετὰς τοῦ Καρναβάλου, ἐὰν παρʼ ὅλα αὐτὰ μία μερὶς λαοῦ δὲν θὰ θελήση νʼ ἀκούση τὴν φωνὴν τῆς Μητρὸς Ἐκκλησίας, ἀλλὰ θὰ ἐπιμένη ἡ μερὶς αὐτὴ νὰ διοργανώση τὴν σατανικὴν πομπὴν καὶ νὰ βεβηλώση τὴν πόλιν, ἀνιστῶσα τὴν εἰδωλολατρείαν, ἡ Ἐκκλησία Πατρῶν ἔχει νὰ πράξη σπουδαιότερον καὶ γενναιότερον. Δὲν θὰ κτυπήση πλέον λιανοντούφεκο, ἀλλὰ θὰ βάλη τοπομαχικόν. Τί; Τὴν στιγμήν, κατὰ τὴν ὁποίαν ἡ πομπὴ τοῦ Καρναβάλου θὰ έτοιμάζεται νὰ ἐκκινήση, ἀκριβῶς τὴν στιγμὴν ἐκείνην θὰ κτυπήσουν πενθίμως ὅλοι οἱ κώδωνες τῶν Ναῶν τῆς πόλεως, ὁ εὐλαβὴς λαὸς – τὸ πιστεύομεν διὰ τὸν λαὸν τῶν Πατρῶν – ὁ εὐλαβὴς λαός μας θὰ σπεύση θὰ συγκεντρωθῆ εἰς τὸν Ἱ. Ναῶν τοῦ ΑΓΙΟΥ ΑΝΔΡΕΟΥ, πολιούχου τῆς πόλεως. Ἐκεῖ θὰ ψαλλῆ κατανυκτικὴ δέησις, θὰ σχηματισθῆ ἄλλη θεϊκὴ πομπή, λιτανείας πρὸς ἐξαγνισμὸν τοῦ ἄγους. Ἐπικεφαλῆς ὁ Ἐπίσκοπος. Ἱερεῖς ἐνδεδυμένοι μὲ τὰς πένθιμας στολὰς τῆς Μ. Τεσσαρακοστῆς. Τίμιος Σταυρὸς θὰ ὑψώνεται. Θὰ λάμπουν ὑπὸ τὸν ἥλιον αἱ εἰκόνες τῶν Ἁγίων. Ἄσματα τῶν καλλιφώνων ψαλτῶν τῶν Πατρῶν θὰ δονοῦν τὸν ἀέρα. Ὁ εὐσεβὴς λαὸς θʼ ἀκολουθῆ. – Τὴν ἰδίαν ἡμέραν δύο λιτανεῖαι. Μία τοῦ Διαβόλου. Μία τοῦ Χριστοῦ. Καὶ τότε θὰ ἴδωμεν πόσος λαὸς θʼ ἀκολουθήση τὴν σατανικὴν πομπήν.

– Ἀδύνατα αὐτά; Ἀλλʼ ἔτσι ἄλλοτε ἐνήργησαν εἰς τὴν Βασιλίδα τῶν πόλεων ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος. Μὲ ἀγρυπνίαν ὁλονύκτιον, μὲ λιτανείαν ἱερὰν ἔκαυσε τὸν Διάβολον διέλυσε τὰς ὁρδὰς τῶν αἰρετικῶν καὶ τῶν εἰδωλολατρῶν, οἱ ὁποῖοι ἤθελαν νὰ λιτανεύσουν κατὰ τὰ ἔθιμα αὐτῶν.

Ἡ «Σπίθα», ταῦτα πιστεύει, ταῦτα κηρύττει, ταῦτα γράφει. Διὸ καὶ ἔκκλησιν ποιεῖται εἰς τὸν Σεβ. Μητροπολίτην Πατρῶν κ. Θεόκλητον, τοῦ ὁποίου ἡ τελευταία σθεναρὰ στάσις εἰς τὴν ὑπόθεσιν τῶν παρανόμων γάμων ἀριστοκρατικῆς οἰκογενείας Ἀθηνῶν, μᾶς παρέχει τὴν ἐλπίδα ὅτι καὶ εἰς προκειμένην σοβαρωτάτην ὑπόθεσιν θὰ θελήση νὰ κινηθῆ. Ἅγιε Πατρῶν! Τολμήσατε. Ἀγωνισθῆτε ὑπὲρ τῶν Νόμων τῆς Ἐκκλησίας. Δὲν θὰ μείνητε μόνος.

Παρὰ τὸ πλευρόν σας οἱ ἱεροκήρυκες τῆς πόλεως καὶ δὴ ὁ πατὴρ Γερβάσιος, ὅστις κατὰ τὸ παρελθὸν ἔτος, μόνος αὐτὸς ὕψωσε φωνὴν διαμαρτυρίας καὶ δικαίως τοὺς ἑορταστὰς ἀπεκάλεσεν Καρναβαλιστὰς καὶ ἀρνητὰς τῆς πατρώας πίστεως. Ἀλλʼ ὅταν τώρα σεῖς ὡς ἄλλος Γερμανὸς Πατρῶν ἐκδιπλώσητε τὴν ΣΗΜΑΙΑΝ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ, παγωμένες καρδιὲς θὰ θερμανθοῦν, κλειστὰ χείλη θʼ ἀνοίξουν, καὶ παράλυτα χέρια θὰ ὑψωθοῦν. Διότι θησαυροὶ πίστεως κρύπτονται εἰς τὰ βάθη τῆς λαϊκῆς ψυχῆς καὶ μὲ τὸ ἡρωϊκὸν σύνθημα τοῦ ἐπισκόπου των θὰ ἐκπηδήσουν δυνάμεις τεραστίαι. Ἀκραδάντως πιστεύομεν, ὅτι ἐνεργοῦντες δραστηρίως καὶ γενναίως, μηδὲν ἄλλο ὑπʼ ὄψιν λαμβάνοντες, εἰμὴ τοὺς Νόμους τοῦ Θεοῦ, θὰ νικήσετε, Σεβασμιώτατε, καὶ ὁ Σατανᾶς θὰ τινάξη τὰ ξυλοπόδαρά του εἰς τὸ Ἰόνιον πέλαγος διὰ νὰ ἐκβρασθοῦν ταῦτα ὡς οἰκτρὰ ναυάγια εἰς τὴν παραλίαν τῆς Νίκαιας. Ἴσως ἐκεῖ χρησιμοποιηθοῦν ὑπὸ τῆς συναδέλφου ἐπιτροπῆς Καρναβάλου Νίκαιας. Ἄν καὶ αἱ ἐκ Νίκαιας εἰδήσεις δύνανται νὰ πληροφορήσουν τοὺς Καρναβαλιστάς μας, ὅτι ὁ Καρνάβαλος ἐκεῖ πνέει τὰ λοίσθια. Τί κρίμα!

– Ἐὰν ὅμως, παρʼ ἐλπίδα, οὐδὲν ἐκ ὅσων ἀνωτέρω προτείνομεν, γίνη, καὶ ὁ Σατανᾶς ἀνεμπόδιστος ἀφεθῆ καὶ ἐκτελέση τὸ ἰδικόν του θέλημα καὶ ἡ πόλις τῶν Πατρῶν παραδοθῆ καὶ ἐφέτος εἰς τὴν διάθεσιν τῶν καταχθονίων δυνάμεων, καὶ ἡ ὡραία Νύμφη κυλιστῆ εἰς τὸν βόρβορον, τότε τὴν ἐπομένην τὸ πρωΐ μὲ τὸ ὀτομοτρὶς πρέπει νʼ ἀναχωρήση ἐκ τῶν Πατρῶν ὅλον τὸν ἱερατεῖον ὡς ἄχρηστον. Διότι ἐρωτῶμεν πῶς ἕνας καὶ μόνον ἄλλοτε ἀπόστολος τοῦ Χριστοῦ, ὁ Ἅγιος Ἀνδρέας, ἐξυγίανεν ὅλην τὴν πόλιν ἐκ τῆς εἰδωλολατρείας καὶ σήμερον δύο καὶ τρεῖς δωδεκάδες ἱερέων μὲ ἐπίσκοπον ἐπὶ κεφαλῆς δὲν δύνανται νὰ περιστείλουν καὶ νὰ ἐξαλείψουν τὸ κακόν; Ἔγιναν ὅλοι ἅλας μωρόν; Ὄχι. Δὲν θέλομεν νὰ τὸ πιστεύσωμεν. Τουναντίον πιστεύομεν, ὅτι ἐὰν Κλῆρος καὶ εὐσεβῆς λαὸς κινηθοῦν, θὰ σαρώσουν τὸν Διάβολον. Οὐδὲν τῆς Ἐκκλησίας ἰσχυρότερον ὅταν ἐγκλείη εἰς τοὺς κόλπους της πιστοὺς ἄνδρας καὶ γυναίκας ἕως θανάτου. Καὶ ἔχει δόξα τῶ Θεῶ τοιούτους ἡ πόλις τῶν Πατρῶν.

Ἡ Χριστιανικὴ Ἑλλὰς ἀναμένει φῶς, κάτι περισσότερον˙ ΝΙΚΗΝ ΕΚ ΠΑΤΡΩΝ.

• ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ: – Τὸ παρὸν ἐκδίδεται κυρίως διὰ τὴν πόλιν τῶν Πατρῶν, τὴν ὁποίαν ὁ Διάβολος ἐξέλεξε διὰ νὰ κάμη τὸ πείραμά του. Ἀλλʼ ἐπειδὴ ἐξ ἀφορμῆς τοῦ Καρναβάλου Πατρῶν καὶ εἰς ἄλλας πόλεις καὶ χωρία τῆς Πατρίδος ἴσως γίνουν ἀπόπειραι ἀναβιώσεως ειδωλολατρικῶν πομπῶν, οἱ εὐλαβεῖς ἱερεῖς μετὰ τοῦ πιστοῦ λαοῦ ἄς κινηθοῦν καὶ ἄς ἐφαρμόσουν ὅσα, βάσει τῶν Κανόνων καὶ τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἱστορίας, ὑποδεικνύει τὸ φυλλάδιον τοῦτο καὶ ἀσφαλῶς θὰ ἴδουν τὴν νίκην. Ἡμεῖς πέρυσι τὴν εἴδομεν εἰς Κύμην Εὐβοίας – Διότι ἀπείρως ἰσχυρότερος εἶνε ὁ Κύριός μαςὑπὲρ τὸν κόσμον ὅλον.

«ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΣΠΙΘΑ» Φεβρουάριο 1952 αριθμ. φύλ. 125

ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΦΛΩΡΙΝΗΣ π. ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ ΚΑΝΤΙΩΤΟΥ

πηγή

ΚΑΜΙΑ ΕΠΑΝΑΠΡΟΩΘΗΣΗ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ Οι Γερμανοί παραδίδουν το Αιγαίο στην Τουρκία - Δεκτές όλες οι τουρκικές απαιτήσεις για τα νησιά του Α.Αιγαίου

του Θεόφραστου Ανδρεόπουλου

Οι Γερμανοί κατάφεραν μέσω ΝΑΤΟ να παραδώσουν όπως πάντα ήθελαν το Αιγαίο στους Τούρκους καθώς έκαναν δεκτές όλες τις τουρκικές απαιτήσεις και κατάφεραν να τις επιβάλουν την Συμμαχία ενώ ο Γερμανός εκπρόσωπος του γερμανικού ΥΠΑΜ δήλωσε πριν από λίγο ότι δεν θα γίνεται καμια επαναπροώθηση λαθρομετανστών-προσφύγων!

Οσον αφορά την επαναπροώθηση προσφύγων στην Τουρκία, ο Γερμανός εκπρόσωπος υπογράμμισε πως «στην αρχή υπήρξε η πρωτοβουλία της Γερμανίας, της Τουρκίας και της Ελλάδας σε ό,τι αφορά τη χρήση αυτής της μονάδας δράσης στο Αιγαίο. Στο πλαίσιο αυτής της πρωτοβουλίας είναι γνωστό ότι η Τουρκία είχε δηλώσει πρόθυμη να πάρει πίσω τους πρόσφυγες που έρχονται από την Τουρκία. Το ΝΑΤΟ επεξεργάζεται τώρα όλες τις νομικές λεπτομέρειες, αλλά είναι σημαντικό να επαναλάβουμε ότι πρόκειται για αποστολή παρακολούθησης και προώθησης πληροφοριών στους αρμόδιους οργανισμούς της Ελλάδας και της Τουρκίας, δηλαδή απλώς για προώθηση πληροφοριών. Εάν υπάρξει η οποιαδήποτε υποδοχή (προσφύγων) τότε αυτό θα μπορούσε μόνο - και αυτό είναι μόνο υποθετικό - να συμβεί στο πλαίσιο μιας θαλάσσιας διάσωσης έκτακτης ανάγκης. Και εδώ θα πρέπει να δούμε πώς θα το κάνουμε τότε».

Έτσι η Γερμανία απλώς θα περιπολεί μαζί με την ΝΑΤΟϊκή δύναμη στο Αιγαίο παραδίνοντας την επιχειρησιακή δράση στην Τουρκία.

Για του λόγου το αληθές πριν λίγο το pronews.gr αποκάλυψε ότι την ώρα που το ΝΑΤΟ δυναμίτιζε την απόφαση των Υπουργών Άμυνας του ΝΑΤΟ για το μεταναστευτικό -προσφυγικό στο Αιγαιο ζητώντας ''την Αρτα και τα Γιάννενα'' και ''της Παναγιάς τα μάτια'' η Συμμαχία προετοιμάζεται  από την 1η Μαρτίου να αναθέσει  καθήκοντα βοηθού Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ. στον  Τούρκο Πρέσβη κ.Τατζάν Ιλντέμ!

Ο κ. Ιλντέμ θα είναι, όπως μετέδωσε η τουρκική TV,'' δεξί χέρι'' του Γενικού Γραμματέα κ. Γενς Στόλτενμπεργκ, με αντικείμενο - άκουσον -άκουσον- την ...κατανόηση των  πολιτικών της Συμμαχίας από την  κοινή γνώμη διεθνώς ώστε οι θέσεις και πολιτικές της να έχουν την υποστήριξη της.

 

Δηλαδή την ώρα που όλη η Συμμαχία καταλάβαινε από πρώτο χέρι το πως η Αγκυρα επιχείρησε να εμφανίσει το άσπρο-μαύρο σε σχέση με την απόφαση για τον έλεγχο της μεταναστευτικής ροής στο Αιγαίο, επέλεξε να αναθέσει τον ρόλο του ...επίσημου προπαγανδιστή του ΝΑΤΟ στον ...''Αλί Μπαμπά''!

 

Κατά την Αγκυρα - που επενδύει ήδη στον νέο άνθρωπό της στην δομή του ΝΑΤΟ <<ο Τούρκος Πρέσβης στα νέα του καθήκοντα θα διαδραματίσει ρόλο-κλειδί στην ανάπτυξη στρατηγικών δημόσιας διπλωματίας και στην παρακολούθηση των πολιτικών δημόσιας διπλωματίας στις συμμαχικές χώρες καθώς και στις εταίρους του ΝΑΤΟ>>.

 

Ειναι αυτονόητο πως το Τμήμα Δημόσιας Διπλωματίας του ΝΑΤΟ  είναι σημαντικό όσον αφορά την διαβίβαση των στρατηγικών και πολιτικών μηνυμάτων του ΝΑΤΟ όσον αφορά τη δράση και τις πολιτικές του και αναλυτές αναρωτιούνται πως με ελαφρά την καρδία η Συμμαχία, σε αυτήν την λεπτή φάση εξελίξεων στην Νοτιοανατολική Μεσόγειο-Μέση Ανατολή όπου η Τουρκία παιζει αμφιλεγόμενο ( τουλάχιστον...) ρόλο, ο κ. Γενς Στόλτενμπεργκ  εξακολουθεί να του εμπιστεύεται στην θέση αυτή! 

 

Όμως έχει και συνέχεια. Ο κύριος Ιντλέμ είναι η αρχή, καθώς η διπλωμάτης καριέρας Burcu San τοποθετήθηκε Διευθύντρια της διεθνούς Γραμματείας του Επιχειρησιακού Τμήματος του ΝΑΤΟ. Δηλαδή ο επιχειρησιακός έλεγχος θα ανήκει στην Τουρκία!

Την Παρασκευή θα ξεκινήσει η αποστολή του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο, κατόπιν της ολοκλήρωσης του σχεδιασμού που βρίσκεται σε εξέλιξη από τα αρμόδια όργανα της Συμμαχίας.

Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του γερμανικού υπουργείου Αμυνας, Μίχαελ Χένγιες, η αποστολή προσανατολίζεται στην θαλάσσια αναγνώριση και στην προώθηση πληροφοριών στις αρμόδιες υπηρεσίες της Ελλάδας και της Τουρκίας.

«Η αποστολή του ΝΑΤΟ βρίσκεται ήδη στο Αιγαίο, αλλά η δράση του ΝΑΤΟ σε ό,τι αφορά αυτή τη μονάδα δεν έχει ακόμη ξεκινήσει, διότι ο σχεδιασμός βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη στο πλαίσιο των αρμόδιων οργάνων του ΝΑΤΟ. Περιμένουμε τις αποφάσεις του ΝΑΤΟ. Η αποστολή είναι προσανατολισμένη στην θαλάσσια αναγνώριση σε αυτή την περιοχή και στην παρακολούθηση αυτών των διεθνών υδάτων και υπό αυτή την έννοια δεν προβλέπονται εκτελεστικά μέτρα», 

Η μονάδα τελεί υπό γερμανική διοίκηση, ενώ η ναυαρχίδα «Βόννη» βρίσκεται στο λιμάνι της Σούδας, στην Κρήτη.

«Πιστεύω ότι τα αποτελέσματα αυτού του σχεδιασμού πιθανώς ήδη σήμερα το βράδυ θα τεθούν στο συμβούλιο του ΝΑΤΟ. Πιστεύω ότι η μετακίνηση θα γίνει την Παρασκευή», επεσήμανε.

 πηγή

῾Ο στάρετς Γαβριήλ μιλᾶ γιά τούς ἔσχατους καιρούς...

:

Δίδασκε ο στάρετς : "Στους εσχάτους καιρούς τους ανθρώπους θα τους σώσουν η αγάπη, η ταπείνωση και η καλοσύνη. Η καλοσύνη ανοίγει τις πύλες του Παραδείσου, η ταπείνωση οδηγεί μέσα σ' αυτόν, αλλά η αγάπη εμφανίζει τον Θεό".
Όλους όσους πήγαιναν σ΄αυτόν για ευλογία, τους παρακαλούσε κλαίγοντας: < Νά κάνετε το καλό για να σας σώσει η καλοσύνη σας. Η γη κατά το ήμισυ έγινε Άδης. Ο Αντίχριστος στέκεται στην πόρτα και δεν τη χτυπά απλώς, αλλά ορμά μέσα. Εσείς θα τον δείτε τον Αντίχριστο. Θα προσπαθήσει να βασιλεύσει σε όλον τον πλανήτη. Παντού θα γίνονται διωγμοί... Μη μένετε χώρια. Κρατηθείτε μαζί, δέκα- δεκαπέντε μαζί. Βοηθείτε ο ένας τον άλλο.
Στους έσχατους χρόνους να μην κοιτάτε τον ουρανό : Μπορεί να πλανηθείτε από τα ψευδοσημεία πού θα παρουσιάζονται εκεί. Θα εξαπατηθείτε και θα απωλεσθείτε... Θα βάλουν τό χάραγμά του Αντιχρίστου στο χέρι και το μέτωπο. Τα διάφορα προϊόντα δεν μπορούν να σας προκαλέσουν βλάβη. Έστω κι αν βάζουν σ' αυτά τον αριθμό του Αντιχρίστου, αυτό δεν είναι ακόμη το χάραγμα. Πρέπει να λέτε το "Πάτερ ημών¨, να κάνετε το Σταυρό σας και η τροφή σας θα αγιάζεται.
Στα χρόνια του Αντιχρίστου οι άνθρωποι θα περιμένουν τη σωτηρία από το Διάστημα. Αυτό θα είναι το μεγαλύτερο τέχνασμα του Διαβόλου. Η ανθρωπότητα θα ζητεί βοήθεια απότους εξωγήινους, χωρίς να γνωρίζει ότι αυτοί στην πραγματικότητα είναι δαίμονες>.
Ρώτησαν το στάρετς αν μπορεί κανείς να κλέψει τροφή, όταν δε θα μπορεί να την αγοράσει. Απάντησε έτσι : < Αν κλέψεις, θα παραβείς μία από τις δέκα εντολές. Όποιος ενεργεί έτσι, ακόμη κι έτσι δέχεται τον Αντίχριστο. Ο πιστός άνθρωπος πρέπει να ελπίζει στο Θεό.
Ο κύριος στους εσχάτους χρόνους θά ενεργεί τέτοια θαύματα, ώστε ένα φυλλαράκι από το δέντρο θα φθάνει για τροφή ενός μηνός. Στ΄αλήθεια. Ο πιστός άνθρωπος θα σταυρώνει τη γη και εκείνη θα του δίνει ψωμί. Αν βιάσουν ένα κορίτσι, το διακορεύσουν χωρίς τη θέλησή του, αυτό ενώπιον του Θεού θα παραμείνει παρθένος. Έτσι θα γίνει και με το χάραγμα του Αντιχρίστου.
Αν δώσουν το χάραγμα ενάντια στη θέληση του ανθρώπου, αυτό δεν θά ενεργεί πάνω του. Στο Ευαγγέλιο ειναι γραμμένο ότι παντού θα γίνονται διωγμοί αλλά και θλίψη σε όποιον προδίδει το Ευαγγέλιο. Θα έρθει καιρός που θα είναι απαραίτητο να φύγετε στα βουνά, μόνο να μην το κάνετε ένας-ένας. Ομαδικά να φεύγετε στα βουνά και τα δάση. Για τους πιστούς χριστιανούς η μεγαλίτερη θλίψη θα είναι ότι αυτοί θα φεύγουν στο δάσος αλλά οι κοντινοί τους άνθρωποι θα δέχονται το χάραγμα του Αντιχρίστου.
Στους εσχάτους χρόνους οι οπαδοί του Αντιχρίστου θα πηγαίνουν στην εκκλησία, θα βαπτίζονται, θα κηρύττουν για τις ευαγγελικές εντολές. Ομως μην τους πιστεύετε. Αυτοί δεν θα έχουν τα καλά έργα. Μόνο με τα καλά έργα μπορεί κάποιος να αναγνωρίσει τον αληθινό χριστιανό>.
Όσα γράφει ο Γέροντας δεν πρέπει να μας δημιουργούν άγχος και υπερβολική ανησυχία αλλά να μας οπλίζουν με πίστη και υπομονή να μας ενθαρύνουν σέ περισσότερη προσευχή και προσοχή στη ζωή μας. Και, εννοείται, δεν πρέπει να παραιτηθούμε, όσο ακόμη μας παίρνει, από τα δικαιώματά μας, την εργασία μας και τη φροντίδα των παιδιών μας.
Διαβάστε τη ζωή του γέροντα Γαβριήλ και τους διωγμούς που υπέστη εδώ
πηγή

''Πως εκδικούνται οι νεκροί'' (Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς)

Γράμμα του Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς σε μια κυρία

Μου γράφεις πως κάτι σε αναστατώνει στον ύπνο.

Τρία παιδιά εμφανίζονται μόλις κλείσεις τα μάτια και γελούν μαζί σου, σε κοροϊδεύουν, σε απειλούν και σε τρομάζουν.

Πήγες, είπες, σε έξυπνους ανθρώπους και έψαχνες φάρμακο. Εκείνοι σου είπαν: «Δεν είναι τίποτα»! Εσύ τους είπες: «Αφού δεν είναι τίποτα διώξτε αυτό το τέρας από μένα! Μα, μπορεί να μην είναι τίποτα εκείνο που δεν μ’ αφήνει να ησυχάσω ήδη έξι μήνες»; Και εκείνοι σου απάντησαν: «Άλλαξε αέρα, πήγαινε σε χαρούμενες παρέες, να τρέφεσαι καλύτερα. Αυτό είναι απλή υποχονδρία».

Ξέρω, αδελφή, τέτοιους «έξυπνους». Αυτοί έπιασαν στο στόμα τους έτσι μερικές λέξεις όπως «υποχονδρία», «τηλεπάθεια», «αυθυποβολή», με τις οποίες προσπερνούν την αδιαμφισβήτητη πνευματική πραγματικότητακαι σε καθημερινή βάση μιλούν στον αέρα, με ελαφρότητα και άγνοια σαν να μιλά το κρασί.

Εγώ πιστεύω ότι αυτά τα τρία παιδιά που εμφανίζονται είναι τα ίδια εκείνα τρία δικά σου παιδιά που εσύ κατά την προσωπική σου ομολογία νέκρωσες πριν ο λαμπερός ήλιος τα φιλήσει ζωντανά. Και αυτά τώρα σε εκδικούνται. Και η εκδίκηση των νεκρών είναι πολύ φρικαλέα! Επειδή εσύ αυτοαποκαλείσαι διαβασμένη γυναίκα, θα σου μιλήσω από τα βιβλία. Από το βιβλία θα θυμηθείς τον Μάκβεθ ή πώς το πνεύμα ενός νεκρού ανθρώπου σκότωσε τον Άγγλο βασιλιά. Διάβασες οπωσδήποτε πως ο βασιλιάς Βλάδισλαβ, δολοφόνος του βασιλιά Βλαδίμηρου, δολοφονήθηκε από το πνεύμα του Βλαδίμηρου.

Όμως ίσως διάβασες για την ακόλουθη περίπτωση. Ο Βυζαντινός βασιλιάς Κώνστας είχε αδελφό τον Θεοδόσιο, τον οποίο δεν αγαπούσε, επειδή φοβόταν να μην τον ρίξει από τον θρόνο. Γι’ αυτό ο Κώνστας ανάγκασε τον Θεοδόσιο να γίνει διάκονος. Αλλά ο φόβος δεν άφηνε τον βασιλιά ούτε τότε. Τελικά ο βασιλιάς αποφάσισε να εγκληματήσει. Κανόνισε ώστε να σκοτώσουν τον Θεοδόσιο. Όταν πέτυχε τον δόλιο σκοπό του ανέπνευσε η ψυχή του νομίζοντας ότι για πάντα ελευθερώθηκε από τον αντίπαλό του.

Όμως ο αδαής δεν φαντάστηκε ότι οι νεκροί είναι πιο δυνατοί από τους ζωντανούς και ότι εκείνος που σκοτώνει αθώο άνθρωπο στην πραγματικότητα δεν νικά αλλά παραδίδει τα όπλα μπροστά στον νεκρό. Μετά από αυτό μια νύχτα ο δολοφονημένος διάκονος Θεοδόσιος εμφανίστηκε στον αδελφό του, τον βασιλιά, με ένα ποτήρι αίμα που άχνιζε και φώναξε με φοβερή φωνή: «Πιες αδελφέ»!

Ο βασιλιάς αναπήδησε, ξεσήκωσε όλο το παλάτι όμως κανένας δεν ήξερε να του πει τίποτα.

Μια άλλη νύχτα επαναλήφθηκε η ίδια σκηνή: Ο διάκονος με ένα ποτήρι αίμα και τη φρικτή κραυγή: «Πιες αδελφέ»!

Ο βασιλιάς ξεσήκωσε όλη την Κωνσταντινούπολη, όμως όλοι τον χάζευαν όπως εσένα εκείνοι οι έξυπνοι που σε στέλνουν στον καθαρό αέρα και την καλύτερη κουζίνα. Πάλι μια νύχτα επαναλήφθηκε το ίδιο. Τελικά ο βασιλιάς Κώνστας βρέθηκε ξαφνικά ένα πρωί νεκρός στο κρεβάτι του.

Διαβάζεις την Αγία Γραφή; Εκεί έχουν ειπωθεί όλα, όλα έχουν εξηγηθεί, πώς και γιατί οι νεκροί εκδικούνται τους ζωντανούς. Διάβασε άλλη μια φορά για τον Κάιν ο οποίος λόγω της δολοφονίας του αδελφού του πουθενά και ποτέ δεν έβρισκε ειρήνη. Διάβασε πώς το πνεύμα του προσβεβλημένου Σαμουήλ εκδικείτο τον Σαούλ. Και πώς ο καημένος ο Δαβίδ φρικτά βασανιζόταν, χρόνια και χρόνια, λόγω της δολοφονίας του Ούριε. Και ακόμα θα βρεις χιλιάδες και χιλιάδες παρόμοιες περιπτώσεις από τον Κάιν έως εσένα. Και θα καταλάβεις τι σε βασανίζει και γιατί. Θα καταλάβεις ότι ο κόσμος των δολοφονημένων είναι πιο δυνατός από τους δολοφόνους τους και εκδικείται φοβερά.

Πρώτα κατάλαβε αυτό και κατανόησέ το. Ύστερα κάνε ό,τι μπορείς για τα σκοτωμένα παιδιά σου.

Και ο ελεήμων Θεός, στον Οποίο δεν υπάρχουν νεκροί, θα σε συγχωρήσει και θα σου χαρίσει ειρήνη. Και όσο για όλα εκείνα που πρέπει να πράξεις ρώτησε την Εκκλησία. Οι ιερείς τα ξέρουν

Ο Θεός να σε ελεήσει

“Δρόμος χωρίς Θεό δεν αντέχεται.”, Ιεραποστολικές επιστολές Α’, εκδόσεις "Εν πλω"

πηγή

Το φοβερό όραμα του Γέροντα Εφραίμ της Αριζόνας

Διήγηση π. Στεφάνου Αναγνωστόπουλου

Κάποτε ο γέροντάς μου, ο πατήρ Εφραίμ, είδε το εξής φοβερόν όραμα: Βρέθηκα, μας διηγείται, όπως μας το διηγείται -μας το έχει διηγηθεί πέντε δέκα φορές μέχρι τώρα-, σε ένα απέραντο τόπο, όπου υπήρχαν χιλιάδες χιλιάδων άνθρωποι, πάσης ηλικίας και φύλου.

Και μπροστά σ’ αυτό το πλήθος, στεκόμουν και γώ. Απέναντι από μένα βρισκόταν ένας γίγαντας, ένας δαιμόνιος άνθρωπος, ένας φοβερός κατήγορος, έτοιμος να κατηγορήσει, και να τους καταδικάσει όλους, με επιχειρήματα σατανικά. Επιχειρήματα που του έδιδε αυτό το πλήθος. Το αξιοπερίεργον λοιπόν ήτο, ότι όλο αυτό το πλήθος, ήταν βουβό, είχαν μεν όλοι στόματα, όπως και μάτια και τα λοιπά και πρόσωπο, αλλά το στόμα τους ήταν κλειστό. Ήταν όλοι τους μουγγοί.

Διότι όλοι τους ήσαν αναπολόγητοι σ’ αυτή την κρίση που γινόταν, σ’ αυτό το δικαστήριο. Και τώρα τι θα γίνει; Τι πρέπει να κάνω εγώ; Και αμέσως του λέγω θαρρετά -ο γέροντας, λέει θαρρετά, στον δαιμόνιο αυτόν άνθρωπο-: «Δεν μπορείς να τους καταδικάζεις όλους αυτούς τους ανθρώπους εσύ, επειδή συ έτσι το θέλεις!»

Εκεί τότε εκείνο το φοβερό δαιμόνιο, άρχισε να κατηγορεί τον καθέναν χωριστά, για τα αμαρτήματά του. Και πρώτον, διότι δεν είχε κανείς μετάνοια. Το επαναλαμβάνω σε όλους. Δεν είχε κανείς μετάνοια!

Δεύτερον, τρίτον, τέταρτον, πέμπτο, έκτο, έβδομο, όγδοο, ένατο, δέκατο, θα απαριθμήσω μερικά απ’ αυτά. Ο ένας ήταν κλέπτης. Ο άλλος, μέρα νύχτα έλεγε ψέματα. Ο άλλος ήταν υπερήφανος. Και για να μη λέω ο άλλος, ο άλλος, λέω, εγωιστής, κενόδοξος, πόρνος, μοιχός, παιδεραστής, ομοφυλόφιλος, φονιάς, πατροκτόνος, μητροκτόνος, εκτρώσεις, αρσενοκοιτία, μέθυσοι χαρτοπαίκτες, λίδοροι, μαλακοί, δειλοί, φιλάργυροι, οργίλοι, θυμώδεις, κατακριτές, κουτσομπόληδες, αργολόγοι, αιμομίχτες, φθονεροί, ζηλιάρηδες, άδικοι, άρπαγες, δόλιοι, πονηροί, χωρίς προσευχή, χωρίς εκκλησιασμό, χωρίς εξομολόγηση και μετάνοια, χωρίς Θεία Κοινωνία, ανελεήμονες, άσπλαχνοι, άστοργοι, ασεβείς προς τους γονείς και μεγαλυτέρους, κακούργοι, αναρχικοί, ανήθικοι, αργόσχολοι, σκληροτράχηλοι, αγνώμονες, αχάριστοι, θέλετε να πω και άλλα; Και γώ, λέει ο γέροντας, τους υπερασπιζόμουν όλους αυτούς.

Να τι κάνει το κομποσχοινάκι σας! Να τι κάνει η προσευχή. Να τι κάνει η αγιασμένη ζωή, να τι κάνει ηπαρρησία προς το Θεό! Υπερασπίζεσαι τον άνθρωπο που είναι αμετανόητος. Και τους δίδεις φώς! Και θείον φόβον! Για να έρθουν στη μετάνοια!

Και όμως, αυτός τους καταδίκαζε με βάση την Αγία Γραφή, διότι όλες αυτές οι αμαρτίες που ανέφερα, είναι όντως γραμμένες σε ολόκληρη την Παλαιά και την Καινή Διαθήκη και στο Ευαγγέλιο.

Και συνεχίζει ο γέροντας: Κι όμως εγώ τους υπερασπιζόμουν όλους αυτούς, επικαλούμενος την ευσπλαχνία του Θεού, την άκρα μακροθυμία Του και το έλεός Του. «Όχι», φώναζε αυτός, «θα καταδικαστούν όλοι τους στους αιώνας των αιώνων, διότι δεν είχαν μετάνοια ειλικρινή, θείον φόβον, αγάπη, θεία μυστήρια, προσευχή, ελεημοσύνη, και δε συγχωρούσε ο ένας τον άλλον».

Και ξέρετε, άμα θυμώσουμε λιγάκι, κατεβάζουμε μια μούρη μέχρι κει κάτω, έτσι, μέχρι κει κάτω πάει η μούρη μας. Ιδίως μεταξύ των συζύγων. Μη παρεξηγείται κανένας. Και μεταξύ φίλων, και μεταξύ συνεργατών, και μεταξύ γειτόνων, και μεταξύ παπάδων, και μεταξύ δεσποτάδων, και μεταξύ μοναχών, και μεταξύ όλων ημών.

Έβλεπα αυτούς τους ανθρώπους μουγκούς και βουβούς, και τους λυπόμουνα κατάβαθα. Δεμένες οι γλώσσες τους. Κλειστά τα στόματά τους. Και όμως εγώ δεν σταματούσα να αντιμάχομαι. Προσέξτε τώρα με τι αντιμάχομαι. Με νηστεία, αγρυπνία, προσευχή, μετάνοιες, κομποσχοίνι, ελεημοσύνη, εγκράτεια, δάκρυα παρακλητικά προς τον φιλάνθρωπον Κύριον, και Σωτήρα ημών Ιησούν Χριστόν και την Παναγία Μητέρα Του.

Κι ενώ συνεχώς μαχόμουν μαζί του, λέγοντας αυτός τα δικά του, και ’γω αντιλέγοντας, υπερασπιζόμενος όλους αυτούς, ακριβώς τότε, από τις πολλές φορές, που έλεγε κείνος και έλεγα κι εγώ, ήλθα εις εαυτόν.

Και ερχόμενος εις εαυτόν, είπα: «Και τώρα τι γίνεται; Παναγία μου!», φώναξα μέσα στο κελί μου: «Χριστέ μου! σε τι μέρες ζούμε; Χάνονται εκατομμύρια και δισεκατομμύρια ψυχές. Χριστέ μου, πού πάμε; Πού πάμε; Πού πάμε;»

«Η ώρα του θανάτου έρχεται, οι άνθρωποι και μείς μαζί τους περπατάμε αδιάφοροι. Μας κατέλαβε όλους μια απέραντη πνευματική νάρκη και ραθυμία. Ούτε πίστις, ούτε Θεός, ούτε αγάπη, ούτε έλεος προς τον πλησίον, ούτε συμμετοχή στα άγια μυστήρια, ούτε προσευχή, ούτε μετάνοια, ούτε δάκρυα. Πώς θα σώσουμε την ψυχή μας, Χριστέ μου; Πώς;»

πηγή

Στην οργή Του και στο έλεός Του οι άνθρωποι Τον γνωρίζουν καλύτερα! Αγ. Νικολάου Βελιμίροβιτς

Ο Θεός επιτιμά και ο Θεός πάλι ευδοκεί σε αγαλλίαση. Μία σκέψη μετανοίας μας αρκεί για να κατευνάσει την οργή του Θεού· διότι ο Θεός δεν οργίζεται με τους ανθρώπους όπως οργίζεται ένας που εχθρεύεται, αλλά η οργή Του προς τους ανθρώπους είναι όπως του πατέρα προς τα παιδιά του. Η οργή Του είναι στιγμιαία ενώ το έλεός Του άπειρο και αιώνιο. Εάν ο Θεός σε επιτίμησε το βράδυ, ορθρίζοντας όμως το πρωί θα σε κάνει να αγγέλλεσαι: στην οργή Του και στο έλεός Του οι άνθρωποι Τον γνωρίζουν καλύτερα.
Ω αδελφοί μου, εάν οι άνθρωποι γνώριζαν διαρκώς και αναγνώριζαν τον Θεό ως τον Ποιητή κάθε αγαθού, ως Αγαθοποιό, δεν θα Τον γνώριζαν ποτέ ως Κριτή ο οποίος επιτιμά. Ο Θεός ευαρεστείται περισσότερο όταν Τον αναγνωρίζουμε στο έλεός Του μάλλον, παρά στην οργή Του! Ωστόσο υπάρχουν και άνθρωποι εξαιρετικά αγνώμονες και άφρονες, οι οποίοι ποτέ δεν θυμούνται τον Θεό, όταν δείχνει το ελεός Του  απεναντίας Τον θυμούνται όταν τους επιτιμά και τους νουθετεί μέσα από αρρώστιες, θανάτους αγαπημένων, απο¬τυχίες και ονειδισμούς, φωτιές, ξίφη, σεισμούς, πλημμύρες, και πλήθος άλλων τιμωριών, με τις οποίες ο Θεός φρονηματίζει «δια της ράβδου» όσους δεν αφυπνίστηκαν, υπενθυμίζει στους αγνώμονες την παρουσία Του, φέρνει σε συναίσθηση τους σφάλλοντες και υπενθυμίζει σε όλους ότι Αυτός είναι ο Δημιουργός και Κύριος, ο Δωρεοδότης και ο Κριτής.
«Το εσπέρας αυλισθήσεται κλαυθμός και εν τω πρωί άγαλλίασις» Τα λόγια αυτά σημαίνουν επίσης ότι το βράδυ είναι για δάκρυα και προσευχή, μετάνοια και θεία περισυλλογή. Το βράδυ ενδείκνυται ιδιαιτέρως για τη μετάνοια· και δεν υπάρχει αληθινή μετάνοια χωρίς δάκρυα.
Το βράδυ ο άνθρωπος αναλογίζεται ανεμπόδιστα τα λόγια, τα έργα και τις σκέψεις του  και μετανιώνει για όλα όσα έχει κάνει ενάντια στον νόμο του Θεού.

Αν ένας άνθρωπος κλαίει με δάκρυα μετανοίας το βράδυ, κατά τη διάρκεια της ημέρας θα αγάλλεται. Θα ευφραίνεται αγαλλόμενος σαν αρτιγέννητο βρέφος, όπως αυτός που λούστηκε και ξεπλύθηκε και ανακουφίστηκε από τον ζυγό της αμαρτίας. Αν όμως περνά το βράδυ μέσα στην αμαρτία και το ξέφρενο γλεντοκόπι, τότε ξημερώνει γι αυτόν μια μέρα γεμάτη δάκρυα θλίψεως.
Κύριε Ιησού Χριστέ, Σωτήρα και Διδάσκαλέ μας, επιτίμησέ μας, αλλά συγχώρησέ μας, συνέτισε και σώσε μας.
(Αγ. Νικολάου Βελιμίροβιτς, «Ο Πρόλογος της Αχρίδος»-Οκτώβριος, εκδ. Άθως)

Η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΕΙΝΑΙ ΕΚΕΙΝΗ ΠΟΥ ΜΑΣ ΚΡΑΤΑΕΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΘΗΡΙΩΔΙΑ

ΝΗΦΑΛΙΟΣ ΜΕΘΗ ΚΑΙ ΑΝΟΜΟΣ ΛΥΣΣΑ

«Έλληνες και Βάρβαροι

Ποτέ δε χτυπήσαν οι καμπάνες χαρμόσυνα μιαν ολόκληρη μέρα.

Διακόπτουν στη μέση τις γιορτές σας οι βάρβαροι,

Έλληνες. Μέσα ή έξω απ’ τις πύλες, πάντοτε οι βάρβαροι.

...Και χτες και προχτές. Και σήμερα, οι βάρβαροι».

[Νικηφόρος Βρεττάκος, Νοέμβρης 1965]

Νηφάλιος Μέθη και Άνομος Λύσσα

του Λεωνίδα Χ. Αποσκίτη

Η τραγικότητα του νεώτερου Ελληνισμού, μετά το 1830, ήταν εξ αρχής ότι βολόδερνε μεταξύ του δυτικόφρονα μηδενισμού και της δικής του αιώνιας πνευματικής παράδοσης, μεταξύ της συμμόρφωσης στους νόμους του καθημερινού δαρβίνειου άγους και της απόδρασης στην συνείδηση του κοσμικού χρέους, μεταξύ της άνομης υλικής λύσσας και της νηφάλιας πνευματικής μέθης.

Ιδιαίτερα τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες, έχοντας ασπασθεί τις αξίες ενός δυτικού πολιτισμού τον οποίον κατά βάθος δεν πιστεύουν, αν δεν περιφρονούν κιόλας, οι Έλληνες βρέθηκαν στα πρόθυρα της βαρβαρότητας με αποτέλεσμα σήμερα να κρέμονται στο χείλος του γκρεμού.

«Η Ελλάδα έχει μια τραγικότητα διαφορετική από εκείνη της Δύσης», έλεγε ο Ιερομόναχος Συμεών Γρηγοριάτης, σε μια ομιλία του που έκανε σε φοιτητές διαφόρων πανεπιστημίων της χώρας κατά την διάρκεια του 1984.

«Ο Έλληνας ανέκαθεν ζητά, μέσα στον χώρο και τον χρόνο, την Παραμυθία, την υπέρβαση του χώρου και του χρόνου, του ίδιου του εαυτού του. Ο Δυτικός αντίθετα, αρνιέται την Παραμυθία με την κατακτητική του στάση απέναντι σε όλα». (Ιερομόναχος Συμεών, Νηφάλιος Μέθη, 1984)

Ο Ιερομόναχος Συμεών, που μίλησε τριάντα χρόνια πριν για την «πλανερή αίγλη του δυτικού πολιτισμού», είναι ένας Περουβιανός, κατά κόσμον Χουάν ντε λα Χάρα, που μεγάλωσε στην Λίμα του Περού, σπούδασε κινηματογραφία στο Παρίσι, ταξίδεψε σ’ όλο τον κόσμο... και κατάληξε στο Άγιον Όρος.

Με λίγα λόγια, η βαθύτερη αιτία των όσων τραγικών συμβαίνουν στην χώρα μας τα τελευταία χρόνια είναι το γεγονός ότι παραπαίουμε ανάμεσα σ’ έναν πολιτισμό που δεν είναι δικός μας και στην Παράδοσή μας που δεν ξέρουμε πια πώς να την αφουγκραστούμε.

Απέναντί μας έχουμε όλο το θρασύδειλο λεφούσι του Μαμωνά, που ορμούσε πάντα και θέριζε τις ψυχές μας, όπως το περιγράφει, σοφά, ο Βασίλης Ρώτας στο «Σάλπισμα του Μαμωνά»:

Εμείς ο Μαμωνάς, ο αφέντης του Άδη και του Χα,

ο κύριος του χρυσού και των καταχθονίων μετάλλων,

ο άρχοντας σε στοιχιά του Ερέβου, ζουδιακά του Σκότου

και φύτρα νεοπλασματικά της Τερατογονίας, εξουσιαστής εγκάτων, ο κλειδούχος στις σουρμές της φρίκης,

της παρά φύσιν ηδονής και της αλλοφροσύνης,

εμείς η ολανθισμένη η λώβη απ’ την παχειά σαπίλα,

σαλπίζουμε συναγερμό να συνταχτεί ο στρατός μας.

Ο Μαμωνάς, δια στόματος Σόϊμπλε, προστάζει Dura Lex… said Lex… Σκληρός ο Νόμος... όμως Νόμος.

Κανείς υποταχτικός μας, σκλάβος ή πλερωτός ...δεν τον παραβαίνει.

Προσκυνήστε κοπαδιασμένες φάλαγγες, ακέφαλα κορμιά τον ...Μέγα Σκιάζαρο, Βόλφγκανγκ τον πορνοβοσκό, τους σατράπες του Βερολίνου και τους σαλτιμπάγκους των Βρυξελλών.

«Μπόγηδες, σφάχτες, μπράβοι και τραμπούκοι», που έλεγε ο Ρώτας. Και χτες και σήμερα, με την ίδια άνομη λύσσα, τον διεστραμμένο σαδισμό, όπως τον περιέγραφε κι ο Ιάκωβος Καμπανέλλης μιλώντας για τους τρόπους βασανισμού των ανθρώπων από τους δημίους Γερμανούς στο στρατόπεδο Μαουτχάουζεν, όπου έμεινε κλεισμένος από το 1943 ώς το τέλος του πολέμου. Ανάμεσα στ’ άλλα, γράφει και τούτα για έναν Τσέχο κρατούμενο, που τον σκότωσαν σε κάποιο δάσος κοντά στο Μαουτχάουζεν:

«...Ο Ες-Ες υπαξιωματικός τα ‘χε κανονίσει έτσι ώστε η εκτέλεση να γίνει μεσημέρι. Οι Ες-Ες στρατιώτες είχανε πάρει το συσσίτιό τους μαζί. Είπαν στο μελλοθάνατο να περιμένει κι αυτοί καθήσανε στο χορτάρι να φάνε. Τον ρώτησαν αν θέλει να φάει κι αυτός. Τους είπε πως το μόνο, που θέλει είναι να τον σκοτώσουν αμέσως. Ο υπαξιωματικός του απάντησε πως δεν πρέπει να βιάζεται, γιατί αυτουνού «του αρέσει όταν είναι εκδρομή να τρώει αργά. Εκτός αν προτιμά καμιά ξώφαλτση σφαίρα για πρώτη δόση». Ο Τσέχος δε μίλησε. Σαν αποφάγανε και καπνίσανε, ο υπαξιωματικός διέταξε τους στρατιώτες να ετοιμαστούν. Μπήκαν στη γραμμή, σήκωσαν τα όπλα. Ο Τσέχος κοίταζε ήρεμος τα όπλα. Ο υπαξιωματικός δεν είπε «πυρ». Τους έκανε νόημα να κατεβάσουν τα όπλα. Έβγαλε τα τσιγάρα του και πρόσφερε στο μελλοθάνατο. Αυτός αρνήθηκε. Ύστερα ο υπαξιωματικός του είπε: «Φύγε, είσαι ελεύθερος. Αυτά όλα γίνανε για να καταλάβεις πως αυτό που έκανες και σε φέρανε στο Μαουτχάουζεν δεν πρέπει να το ξανακάνεις. Φύγε».

 «Ακούστε», είπε ο Τσέχος, «δεν φοβάμαι να βλέπω τα όπλα σας. Δεν χρειάζεται να με πυροβολήσετε στην πλάτη». «Ώστε δεν φοβάσαι;», μούγκρισε ο Ες-Ες: «Τότε απλώς θα σου δέσουνε τα μάτια». «Δεν θέλω τίποτα, δε φοβάμαι! Γιατί με βασανίζετε; Πυροβολείστε να τελειώνουμε». «Ούτε τα μάτια;» ξαναρώτησε ο Ες-Ες: «Τότε κλείστα αυτά τα γουρουνίσια μάτια, κλείστα να μην τα βλέπω». Κι όσο τα λεγε αυτά, χτυπούσε το μελλοθάνατο στο πρόσωπο με βέργα. Ο Τσέχος δεν έκλεινε τα μάτια. Ο υπαξιωματικός πρόσταξε να τον δέσουν γερά σ’ ένα δέντρο. Όταν τον δέσανε πλησίασε, έβγαλε το σουγιά του, τον άνοιξε, τύφλωσε τον Τσέχο κι ύστερα τον ρώτησε: «Μας βλέπεις τώρα;». «Όχι, αλλά σας θυμάμαι» απάντησε ο μελλοθάνατος. «Ε, τότε, πριν σε σκοτώσω θα σε κάνω να μας ξεχάσεις», συνέχισε ο Ες-Ες. Πριν τον αποτελειώσουν τον βασάνιζαν επί ώρες. Άρχισε να παραληρεί και να λέει ασυναρτησίες. Τον έλυσαν απ’ το δέντρο και διασκέδαζαν βλέποντάς τον να σέρνεται, να σηκώνεται, να σκουντουφλά, να τρακέρνει πάνω στα δέντρα. Όταν νομίσανε πως είχε αρκετά εξευτελιστεί η αντοχή του και το θάρρος του τον αποτελειώσανε με όλα τα τυπικά μιας καθωσπρέπει εκτελέσεως». (Βλ. Ιάκωβου Καμπανέλλη: «Μαουτχάουζεν», σελ.102-103)

Ο Μισέλ Τουρνιέ, ο Γάλλος συγγραφέας από τους σημαντικότερους του 20ου αιώνα, που «έφυγε» από την ζωή πολύ πρόσφατα, είχε προλάβει να δηλώσει στο «Spiegel» τα εξής: «Η γερμανική ιστορία από τον Τριακονταετή Πόλεμο μέχρι την Πτώση του Τείχους, είναι ένα σκέτο χάος, αλλά οι Γάλλοι νομίζουν ότι πουθενά αλλού δεν υπάρχει καλύτερη οργάνωση απ’ ό,τι στην Γερμανία».

Όμως, αυτό το χάος φέρνει και τις θετικές εξελίξεις. Η απελπισία και η διάλυση που έφερε η Δύση φτάνει στο τέλος της, ανεξάρτητα αν ελάχιστοι το νοιώθουν. Ο πλανήτης μπαίνει σε μια νέα περίοδο, μέσα από πολλές καταστροφές και αίμα, καθώς οι ανθρωποφάγοι πλανητάρχες, Καίσαρες και Επίτροποι και Καγκελάριοι προσπαθούν να πνίξουνε της γης την ανταρσία.

Δύο εκατομμύρια οι νεκροί της Μέσης Ανατολής, από το δυτικό μαχαίρι.

Όλοι μαζί οι «πολιτισμένοι» φονιάδες, με τους οικονομικούς εκτελεστές τους, εποφθαλμιούν και την δική μας γη.

Όμως, οι δήμιοι ας ξέρουν ότι η περίοδος της απόλυτης κυριαρχίας τους τελειώνει οριστικά. Δεν τους φοβόμαστε τους βαρβάρους γιατί:

«Εδώ δεν υπάρχει:

πέτρα που πάνω της να μην έχει αίμα. Ούτε χαράκι

χωρίς ρυάκι πόνου. Ούτε και χώρος, αλώνι, πλαγιά,

χωρίς Αντιγόνη, ανυμέναιη, αφίλητη, άκλαυτη,

πάντοτε...»

Η μεγάλη εθνικοαπελευθερωτική επανάσταση που έχει ανάγκη ο τόπος ΘΑ ΓΙΝΕΙ, θα γίνει ακόμα κι αν δεν μπορεί κανένας μας να τη φέρει σε πέρας... τότε θα σηκωθούν οι πέτρες για να το κάνουν, γιατί είναι θέλημα Θεού

Πηγή

Η νηστεία από τις τροφές την Μεγάλη Τεσσαρακοστή

του Αρχιμ. Μαξίμου Ματθαίου

Η νηστεία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, μαζί με τη νηστεία της Τετάρτης και της Παρασκευής, είναι οι αρχαιότερες και μόνες νηστείες, που έχουν Οικουμενική κάλυψη, δηλαδή επικυρώθηκαν με Κανόνες Οικουμενικής Συνόδου (ξθ΄ ῾Αγ. ᾿Αποστ., ε΄ της Α΄, β΄, κθ΄ και πθ΄ της ΣΤ΄). Οι λοιπές καθιερωμένες νηστείες του έτους, βασίζονται στην ῾Ιερή Παράδοση της ᾿Εκκλησίας μας, που κι αυτή είναι ισχυρή και έγκυρη.

῾Η νηστεία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής ανάγεται ήδη στους αποστολικούς χρόνους και θεσμοθετήθηκε κατά μίμηση της σαραντάμερης νηστείας του Κυρίου μας (Ματθ. δ΄, 2), ως και των σαραντάμερων νηστειών των Προφητών Μωυσέως (᾿Εξοδ. λδ΄, 28) και ᾿Ηλιού (Γ΄ Βασ. ιθ΄ 8).

Η αρχαιότητά της, έγκειται και στο γεγονός, ότι μόνον κατ᾿ αυτή, σε αντίθεση με τις άλλες μεταγενέστερες μακρές νηστείες, δεν επιτρέπεται η τέλεση της αναιμάκτου θυσίας (τελείας Θείας Λειτουργίας), παρά μόνο τα Σάββατα και τις Κυριακές.

Από νωρίς συνδέθηκε με την αρχαία νηστεία του Πάσχα, της μιάς, δύο και μετά έξι ημερών προ της Κυριακής του Πάσχα (Μεγάλη ῾Εβδομάδα). Μια εκδοχή, ότι αρχικά η Τεσσαρακοστή συνδέθηκε με τα Θεοφάνεια, κατά ακριβή μίμηση της σαραντάμερης νηστείας του Κυρίου στην έρημο μετά το Βάπτισμα Του, αρχόμενη από τις 7 ᾿Ιανουαρίου, δεν έχει αποκτήσει σταθερά ερείσματα και θεμελιωμένες αποδείξεις.

Αρχικό νόημα
Το νόημα της νηστείας των σαράντα ημερών, αρχικά ήταν ταυτισμένο με την προετοιμασία των Κατηχουμένων και “των προς το άγιον φώτισμα ευτρεπιζομένων”, για το βάπτισμά τους, κατά τη νύκτα του Μ. Σαββάτου, στην παννυχίδα – αγρυπνία του Πάσχα. Στη “Λειτουργία της Μ. Τεσσαρακοστής”, των Προηγιασμένων Δώρων ή Προηγιασμένη, οι σχετικές “δεήσεις”, που μέχρι σήμερα έχουν διατηρηθεί ανέπαφες, μαρτυρούν αυτό το αρχικό νόημα. Το αυτό μαρτυρεί και η καθημερινή ᾿Ανάγνωση, στις ᾿Ακολουθίες αυτής της περιόδου, των Βιβλίων, που χρησιμοποιούσε η ᾿Αρχαία ᾿Εκκλησία για Κατήχηση, ήτοι της Γενέσεως, του ᾿Ησαία και των Παροιμιών.

Το Πάσχα παρέχει τη μεγάλη ιερότητα που έχει το Μυστήριο του ῾Αγίου Βαπτίσματος, ως συμμετοχή (συνταφή και συνανάσταση) στον εκούσιο Θάνατο και την ᾿Ανάσταση του Κυρίου, κατά την θεμελιώδη ερμηνεία του θείου Παύλου: “συνετάφημεν αυτώ διά του βαπτίσματος εις τον θάνατον, ίνα ώσπερ ηγέρθη Χριστός εκ νεκρών, ούτω και ημείς εν καινότητι ζωής περιπατήσωμεν” (Ρωμ. ς΄ 4). ῾Η Λειτουργία της Παννυχίδας του Πάσχα ήταν μια καθαρά “βαπτισματική” Λειτουργία, στοιχεία της οποίας, έχουν μέχρι σήμερα διατηρηθεί στην αντίστοιχή της εσπερινή Λειτουργία του Μ. Σαββάτου (῾Εσπερινός ᾿Αναστάσεως με τη Λειτουργία του Μ. Βασιλείου). Αυτά είναι:

α) τα 15 Παλαιοδιαθηκικά ᾿Αναγνώσματα του ῾Εσπερινού (σήμερα αναγινώσκονται τρία) για την κάλυψη του χρόνου Βαπτίσεως των Κατηχουμένων στο Βαπτιστήριο και σε αναμονή των πιστών για την υποδοχή τους στο Ναό, που γινόταν με την ψαλμωδία του εισοδικού ύμνου “῞Οσοι εις Χριστόν εβαπτίσθητε…”, για την τέλεση της Λειτουργίας,

β) τα Καινοδιαθηκικά ᾿Αναγνώσματα (᾿Απόστολος και Ευαγγέλιο), που είναι του ῾Αγίου Βαπτίσματος και

γ) η ψαλμωδία του βαπτισματικού ύμνου “῞Οσοι εις Χριστόν εβαπτίσθητε…”, σε αντικατάσταση του Τρισαγίου ύμνου.

Περίοδος μετανοίας
῾Η σταδιακή ατονία του θεσμού των Κατηχουμένων με την επικράτηση του νηπιοβαπτισμού κατά τον 6ο αιώνα, είχε ως αποτέλεσμα
α) την κατάργηση της ομαδικού βαπτίσματος, ως μεγάλου εκκλησιαστικού γεγονότος, συνδεδεμένου με τη Λειτουργία του Πάσχα,
β) την τέλεση μεμονομένων πλέον (ιδιωτικών!) βαπτίσεων, αποσυνδεμένων από το Πάσχα ή από άλλες μεγάλες Δεσποτικές εορτές (Χριστούγεννα, Θεοφάνεια, Πεντηκοστή, που όμως μέχρι σήμερα διατηρούν τον βαπτισματικό τους χαρακτήρα στη Λειτουργία), αλλά κυρίως

γ) την αλλαγή του νοήματος και του χαρακτήρα της Μ. Τεσσαρακοστής, από “κατηχητικής” περιόδου προετοιμασίας των Κατηχουμένων (και όλης της εκκλησιαστικής κοινότητος, για το γεγονός της εισόδου “διά του βαπτίσματος” νέων μελών σ᾿ αυτήν), σε περίοδο “μετανοίας”, προετοιμασίας των πιστών για τον εορτασμό του Πάσχα.

Το νόημα του Χριστιανικού Πάσχα, ως προσωπικής διαβάσεως του καθενός μας “διά της ᾿Εκκλησίας” και μέσα στην ᾿Εκκλησία, από το ζοφερό χώρο της δουλείας των παθών και της αιχμαλωσίας του Σατανά, στο χώρο της ελευθερίας των “υιών του Θεού”, της Νέας ᾿Επαγγελίας, προσφέρει ακριβώς την “ανάληψη” του αγώνα, γι᾿ αυτήν την υπέρβαση, στο “στάδιο των αρετών”, την Μ. Τεσσαρακοστή.
Αυτή η υπέρβαση θα επιτευχθεί με τη μετάνοια, όπως ακριβώς την εξήγγειλε η εκπλήρωση και φανέρωση της πρώτης “επαγγελίας του Πατρός”, ο Μεσσίας, στην πρώτη Του διδασκαλία: “Μετανοείτε, ήγγικεν γαρ η βασιλεία των ουρανών”. ῾Η μετάνοια είναι άλλωστε το “δεύτερο βάπτισμα” και ταυτίζεται με τον “αγώνα της νηστείας”, που είναι η Μ. Τεσσαρακοστή.

῾Ο νέος αυτός προσανατολισμός της Μ. Τεσσαρακοστής, συνέβαλε, ώστε από τον 9οκυρίως αιώνα να δημιουργηθεί, με κέντρο τη Μονή του Στουδίου στην Κωνσταντινούπολη και ειδικότερα από τον άγιο Θεόδωρο το Στουδίτη αρχικά, το λειτουργικό βιβλίο της Μ. Τεσσαρακοστής “Τριώδιο”, στο οποίο καταχωρήθηκε και διασώθηκε ο τεράστιος και αξεπέραστος υμνολογικός πλούτος, επικεντρωμένος ακριβώς στο νέο νόημα, τη μετάνοια. Το βιβλίο αυτό φανερώνει και τον τελικό σύνδεσμο της Τεσσαρακοστής με τη Μεγάλη ῾Εβδομάδα, την προέκταση της αρχαίας νηστείας του Πάσχα.

Διάρκεια της Μ. Τεσσαρακοστής
῾Η περίοδος διάρκειας και ο τρόπος μετρήσεως της Τεσσαρακοστής, μέχρι την τελική διαμόρφωσή της, που ισχύει για μας σήμερα, παρουσίασε μεγάλη ποικιλία κατά τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες.

Πρόκειται περί του διαφορετικού υπολογισμού των ημερών της μεγάλης αυτής και μακράς Νηστείας, που την διαφοροποιεί κατά τη χρονική διάρκεια και έκτασή της. Συγκεκριμένα, υπήρξε εξ αρχής προβληματισμός στις κατά τόπους ᾿Εκκλησίες, ως προς το:

· Ποιες θα είναι αυτές οι σαράντα μέρες νηστείας;
· Το Σάββατο και η Κυριακή, που είναι ευχαριστιακές και καταλύσιμες ημέρες, θα συμπεριλαμβάνονται στη χρονική διάρκεια;
· ῾Η Μεγάλη ῾Εβδομάδα θα συμπεριλαμβάνεται στη μέτρηση των 40 ημερών;

Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία
Για μας επικράτησε “η μορφή της Κωνσταντινουπόλεως”, δηλαδή ο τρόπος μέτρησης που εφαρμόστηκε τελικά στη Βασιλεύουσα μετά τον 8ο αιώνα, όταν οριστικοποιήθηκε το νέο νόημα της Τεσσαρακοστής, με τη διαμόρφωση και του λειτουργικού της βιβλίου του “Τριωδίου”.

Κατά την ισχύσασα αυτή “μορφή” στην Μεγ. Τεσσαρακοστή:

· δεν συμπεριλαμβάνεται η Μεγάλη ῾Εβδομάδα,
· προσμετρούνται όμως τα Σάββατα και οι Κυριακές, που, αν και δεν είναι ημέρες νηστείας, εντάσσονται στη λειτουργική περίοδο της Μ. Τεσσαρακοστής και
· χρειάζονται 6 εβδομάδες για τη συμπλήρωσή της.
῞Εξι εβδομάδες επί επτά ημέρες κάνουν σαράντα δύο μέρες (6x7=42). ᾿Αφαιρούνται οι δύο τελευταίες μέρες, το Σάββατο του Λαζάρου και η Κυριακή των Βαίων και έτσι έχουμε 40 ημέρες.

῾Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή, αρχίζει από τη Δευτέρα της Α΄ ῾Εβδομάδος των Νηστειών (Καθαρά Δευτέρα – Καθαρά ῾Εβδομάς) και λήγει την Παρασκευή της ΣΤ΄ ῾Εβδομάδος (προ των Βαίων). Τα τροπάρια αυτής της τελευταίας μέρας στο “Τριώδιο”, φανερώνουν “την πλήρωσιν της ψυχοφελούς Τεσσαρακοστής” και την αναμονή της “αγίας εβδομάδας του Πάθους”.

Αυτός ο υπολογισμός υπονοείται, κατά την ερμηνεία πολλών, και από τις ᾿Αποστολικές Διαταγές (κείμενο του τέλους του δ΄ αιώνος), που λέγουν: “᾿Επιτελείσθω δε η νηστεία αύτη προ της νηστείας του Πάσχα, αρχομένη μεν Δευτέραν, πληρουμένη δε εις Παρασκευήν. Μεθ᾿ ας απονηστεύσαντες άρξασθε της αγίας του Πάσχα εβδομάδος, νηστεύοντες αυτήν πάντες μετά φόβου και τρόμου” (Ε΄ 18,19).

Το Σάββατο του Λαζάρου και η Κυριακή των Βαίων, είναι Δεσποτικές εορτές. ᾿Εξ αιτίας του νέου υπολογισμού της Τεσσαρακοστής, που λήγει πριν τη Μ. ῾Εβδομάδα, η Λειτουργία του Σαββάτου του Λαζάρου, διασώζει στοιχεία βαπτισματικής Λειτουργίας, για την ολοκλήρωση της σαρανταήμερης προετοιμασίας των Κατηχουμένων. Αυτό φαίνεται από την ψαλμωδία του βαπτισματικού ύμνου “῞Οσοι εις Χριστόν εβαπτίσθητε…”, σε αντικατάσταση του Τρισαγίου ύμνου, κατά το Σάββατο του Λαζάρου και από το β΄ απολυτίκιο της Κυριακής των Βαίων “Συνταφέντες σοι διά του Βαπτίσματος, Χριστέ ο Θεός, της αθανάτου ζωής ηξιώθημεν τη ᾿Αναστάσει σου…”, που φανερώνει την ήδη τελεσθείσα Βάπτιση των Κατηχουμένων στη λήξη της Τεσσαρακοστής.

Αρχαίες “Προχαλκηδόνιες” εκκλησίες
Το ότι αρχικά συμπεριλαμβανόταν η Μεγάλη ῾Εβδομάδα στην Τεσσαρακοστή, φαίνεται καθαρά στον κθ΄ κανόνα της ΣΤ΄ Οικ. Συνόδου (691), κατά τον οποίο η Μ. Εβδομάδα αναφέρεται, ως “υστέρα (εσχάτη) εβδομάς” της Τεσσαρακοστής, στον ν΄ της εν Λαοδικεία (343 με 381, ίσως 360), καθώς και στο ῾Οδοιπορικό της Αιθερίας (381 με 384).

Την συμπερίληψη της Μ. ῾Εβδομάδος στην Τεσσαρακοστή, διετήρησαν οι αρχαίες “ελάσσονες” εκκλησίες, που απεσχίσθησαν από την ᾿Ορθόδοξη ᾿Εκκλησία μετά την “εν Χαλκηδόνι” (481), συνελθούσα Δ΄ Οικ. Σύνοδο (Προχαλκηδόνιες), όπως η ᾿Αρμενική, Κοπτική, Αιθιοπική κ.α.

Κατά την παλαιά μέτρηση δεν συμπεριλαμβάνονται τα Σάββατα και οι Κυριακές, ως καταλύσιμες μέρες. ῾Υπολογίζουν μόνο πέντε (5) μέρες νηστείας την εβδομάδα, γι᾿ αυτό χρειάζονται οκτώ (8) εβδομάδες για την ολοκλήρωση των 40 ημερών νηστείας (5x8=40). ᾿Αρχίζει η Τεσσαρακοστή δηλαδή, μια εβδομάδα πριν από μας (Δευτέρα Τυροφάγου).

Γι᾿ αυτό και η εβδομάδα της Τυροφάγου, που για μας μέχρι σήμερα έχει περιορισμένη νηστεία και πολλά λειτουργικά στοιχεία της Μ. Τεσσαρακοστής, φανερώνει την προσπάθεια συμβιβασμού των 6 ή 8 εβδομάδων, ως προς τη χρονική διάρκεια της Μ. Τεσσαρακοστής.

Επίσης, παρά τη νέα ρύθμιση, κατά την οποία η Μ. ῾Εβδομάδα είναι εκτός Τεσσαρακοστής, στις Προηγιασμένες Λειτουργίες της Μ. ῾Εβδομάδος, παραμένει ως οπισθάμβωνος ευχή, αυτή που αναφέρεται στη Τεσσαρακονθήμερο νηστεία. Δεν υπήρξε πρόβλεψη για αλλαγή της ευχής κατ᾿ αυτές τις ημέρες, που δεν συμπεριλαμβάνονται στη Μ. Τεσσαρακοστή (όπως προβλέπει το Τυπικό της ᾿Αναστάσεως, κωδ. τ. Σταυρού 43, για την τέλεση της αρχαίας ιεροσολυμίτικης Προηγιασμένης του ῾Αγίου ᾿Ιακώβου του ᾿Αδελφοθέου, τις ημέρες της Μ. ῾Εβδομάδος). Δείγμα και αυτό της παλαιάς συμπερίληψης της Μ. ῾Εβδομάδος στη Τεσσαρακοστή. ῎Αλλωστε στη συνείδηση του κόσμου η Μ. ῾Εβδομάδα δεν ξεχωρίζεται από τη Τεσσαρακοστή.

Δυτική Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία
Και η Ρωμαιοκαθολική εκκλησία διετήρησε τη συμπερίληψη της Μ. ῾Εβδομάδος στην Τεσσαρακοστή. Πλην όμως, από τις αρχές του 3ου αιώνα στη Ρώμη, αργότερα τον 4ο αιώνα στην ᾿Ισπανία (Σύνοδος ᾿Ελβίρας, καν.26) και οριστικά τον 5ο αιώνα (Ρώμης ᾿Ιννοκέντιος ο Α΄, 401-417, επιστ. 25, Migne, 20,555), κατήργησε την κατάλυση του Σαββάτου και αυθαιρέτως εθέσπισε το Σάββατο ως νηστήσιμη ημέρα της εβδομάδος, επεκτείνοντας την ενιαύσια νηστεία του Μ. Σαββάτου, σε εβδομαδιαία, παρά τη ρητή απαγόρευση του ξς΄ αποστολικού κανόνος. ῾Ως αποτέλεσμα αυτής της καινοτομίας, παραμένει η αυστηρή έκδοση του νε΄κανόνος της ΣΤ΄ Οικ. Συνόδου.

῎Ετσι η Δυτική εκκλησία υπολογίζει 6 μέρες νηστείας την εβδομάδα, αφαιρώντας μόνο την Κυριακή. Για την συμπλήρωση των 40 ημερών χρειάζεται 6 εβδομάδες (6x6 = 36) και 4 ημέρες. ῎Ετσι η Τεσσαρακοστή για τη Δυτική εκκλησία, αρχίζει ημέρα Τετάρτη (Καθαρά), την αντίστοιχη Τετάρτη της Α΄ (Καθαράς) εβδομάδος των Νηστειών για μας, αν συμπέσει το Πάσχα κοινό. Γι᾿ αυτό και οι Δυτικοί εορτάζουν τις ᾿Απόκριες και την (για μας Καθαρά) Δευτέρα και την Τρίτη (αποκριάτικο τριήμερο). ῎Ετσι εξηγείται και η παρατηρούμενη, δυστυχώς, εορταστική επέκταση… της περιόδου του Τριωδίου την Καθαρά Δευτέρα, κατά μίμηση ξενικών εορταστικών εθίμων.

Η αργία της Καθαράς Δευτέρας, στο ᾿Ορθόδοξο Κράτος μας, θεσπίστηκε άραγε για την δυνατότητα απερίσπαστης περισυλλογής “επί τη ενάρξει” της Μεγ. Τεσσαρακοστής ή εξ επιδράσεως της δυτικής αποκριάτικης εορτής;

Ο τρόπος της νηστείας
α) Περίοδος Τριωδίου.

Στην εβδομάδα της Τυροφάγου, κατάλοιπο της Τεσσαρακοστής των 8 εβδομάδων, προστέθηκαν και άλλες δύο, η “Προφωνήσιμος” και η “᾿Απόκρεως”, για να γίνουν τρεις, οι εβδομάδες προετοιμασίας για την είσοδό μας στη Μ. Τεσσαρακοστή. ῾Η περίοδος αυτή ονομάζεται “Τριώδιο”.

Στη Νηστεία της Μ. Τεσσαρακοστής εισερχόμεθα σταδιακά, κατά την περίοδο του Τριωδίου, περίοδο πνευματικής προετοιμασίας για την είσοδό μας σ᾿ αυτήν.

Κατά την πρώτη εβδομάδα (από την Κυριακή του Τελώνου και Φαρισαίου μέχρι την Κυριακή του ᾿Ασώτου), που καλείται Προφωνήσιμη, επειδή αποτελεί την προαναγγελία της Μ. Τεσσαρακοστής, ή “αρτσιβούριο” (=προπομπός), έχουμε όλες τις μέρες της εβδομάδος “κατάλυσιν εις πάντα” (απολυτή).

Κατά την δεύτερη εβδομάδα, της ᾿Αποκριάς ή Κρεατινής (από την Κυριακή του ᾿Ασώτου μέχρι την Κυριακή των ᾿Απόκρεω), καταλύουμε εις πάντα, εκτός Τετάρτης και Παρασκευής, ημέρες αυστηρής νηστείας. ῾Η Κυριακή των ᾿Απόκρεω, είναι η τελευταία ημέρα, που τρώμε κρέας.

Και κατά την τρίτη εβδομάδα, την Τυροφάγο ή Τυρινή (από την Δευτέρα μετά την Κυριακή των ᾿Απόκρεω μέχρι και την Κυριακή της Τυροφάγου), καταλύουμε απ᾿ όλα, όλες τις ημέρες, εκτός από κρέας (λευκή νηστεία). Την εβδομάδα αυτή ο άγιος Θεόδωρος ο Στουδίτης την ονομάζει “προνήστιμον” και η υμνογραφία “προκαθάρσιον”, επειδή κατ᾿ εξοχήν αυτή μας προετοιμάζει, για να εισέλθουμε στην Τεσσαρακοστή.

Με την Κυριακή της Τυρινής, κλείνει η προπαρασκευαστική περίοδος των τριών εβδομάδων του Τριωδίου και εισερχόμεθα στην Μ. Τεσσαρακοστή, με τον Κατανυκτικό ῾Εσπερινό της “Συγγνώμης”.

β) Μ. Τεσσαρακοστή.

Κατά την Μ. Τεσσαρακοστή, η νηστεία είναι αυστηρή, άνευ καταλύσεως “οίνου και ελαίου”.

Λάδι και κρασί καταλύουμε μόνο τα Σάββατα και τις Κυριακές (ως λύση της νηστείας), και κατά την εορτή των αγίων Τεσσαράκοντα Μαρτύρων. ῎Αν κάποιοι τρώνε λάδι Δευτέρα, Τρίτη και Πέμπτη, αυτό γίνεται για ιδιαίτερους λόγους αδυναμίας ή ασθενείας, με τη διάκριση και έγκριση του Πνευματικού.

Ψάρι καταλύουμε κατά την εορτή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου.

῾Η πρώτη εβδομάδα ονομάζεται Καθαρά. Ξεκινάει την Καθαρά Δευτέρα, ημέρα αυστηρής νηστείας, που χαρακτηρίστηκε έτσι, από το ιστορικό πείραμα του αυτοκράτορα ᾿Ιουλιανού του Παραβάτη, ο οποίος αποπειράθηκε κατά την ημέρα αυτή να μολύνει τις τροφές των χριστιανών στη Κωνσταντινούπολη. ῾Η πανουργία αυτή αποκαλύφθηκε με την, από τον Θεό, επέμβαση του αθλοφόρου αγίου μάρτυρος Θεοδώρου, του προερχόμενου από το Τηρωνικό τάγμα (Τήρων = νεοσύλλεκτος). ῾Ο άγιος Θεόδωρος ο Τήρων, διά του Πατριάρχου Κ/Πόλεως Ευδοξίου, παρώτρυνε το λαό να τραφεί με κόλλυβα. Το παράδοξο αυτό θαύμα γιορτάζεται το Σάββατο της Α΄ αυτής εβδομάδας της Τεσσαρακοστής, επειδή “εν τη Τεσσαρακοστή ου τελούνται μνήμαι μαρτύρων, ει μη εν Σαββάτω και Κυριακή” (να΄Λαοδικ.).
῾Η εβδομάδα αυτή τηρείται με ξηροφαγία ή με τριήμερο αποχή (υπέρθεση) από παντός τροφίμου κατά τις τρεις πρώτες μέρες, ή ακόμη με ασιτία μέχρι το Μ. ᾿Απόδειπνο της Πέμπτης και τους Χαιρετισμούς της Παρασκευής.

γ) Σάββατο Λαζάρου – Κυριακή Βαίων.

῾Η Μ. Τεσσαρακοστή πληρούται την Παρασκευή της έκτης εβδομάδας. ᾿Ακολουθούν δύο πανηγυρικές ημέρες, δύο Δεσποτικές εορτές (κατά τις οποίες δεν τελούνται μνημόσυνα, όπως όλες τις Δεσποτικές εορτές),

· “της ᾿Εγέρσεως του αγίου και δικαίου, φίλου του Χριστού, Λαζάρου του τετραημέρου” το Σάββατο και
· “της λαμπράς και ενδόξου πανηγύρεως της εις ῾Ιερουσαλήμ εισόδου του Κυρίου ημών ᾿Ιησού Χριστού” την Κυριακή.

Κατ᾿ αυτές, για τη λήξη της Νηστείας και το θρίαμβο του Χριστού κατά του θανάτου “πιστουμένου την κοινήν ανάστασιν, προ του Πάθους Του”, το μεν Σάββατο καταλύουμε “έλαιον και οίνον”, την δε Κυριακή των Βαίων “ιχθύας”. ῾Ο Θεόδωρος Στουδίτης ώριζε για τους μοναχούς της Μονής Στουδίου κατάλυση ιχθύων και το Σάββατο του Λαζάρου (Migne, 99, 1791).

δ) Μεγάλη ῾Εβδομάδα.

Κατά τη Μεγάλη ῾Εβδομάδα, από τη Μ. Δευτέρα μέχρι και το Μ. Σάββατο, ορίζεται αυστηρή νηστεία με αποχή από λάδι.

Για τη Μ. Πέμπτη ειδικότερα, σύμφωνα με το τυπικό της Μονής του ῾Αγίου Σάββα, που έχει καταγραφεί και στο “Τριώδιο”, άλλα Τυπικά ᾿Εκκλησιών και Μονών, τη γνώμη του οσιωτάτου Πατριάρχου Κ/Πόλεως Νικολάου, καθώς και την ευρύτατα διαδεδομένη παράδοση του λαού μας και τη συνήθεια των χριστιανών, μπορούμε να καταλύουμε λάδι, μετά τη Θεία Μετάληψη, προς τιμήν της ημέρας του Μυστικού Δείπνου, κατά το οποίο μας παρέδωσε ο Κύριος το Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας.

Για το Μ. Σάββατο χρειάζεται προσοχή, γιατί είναι ημέρα αυστηρής νηστείας, το μόνο Σάββατο που νηστεύεται και η νηστεία παρατείνεται μέχρι του μεσονυκτίου, “ότε, επιφωσκούσης της Κυριακής “, εξαγγέλλεται η ᾿Ανάστασις του Κυρίου, όπως ακριβώς ορίζουν οι ᾿Αποστολικές Διαταγές:
“Τω δε Σαββάτω μέχρις αλεκτροφωνίας παρατείνοντες απονηστίζεσθε επιφωσκούσης της μιάς Σαββάτων, ήτις εστίν η Κυριακή” (Ε΄ 19).

πηγή