Εἰ ζήσεται τὰ ὀστέα ταῦτα;

Καὶ ἐγένετο ἐπ᾿ ἐμὲ χεὶρ Κυρίου, καὶ ἐξήγαγέ με ἐν πνεύματι Κύριος καὶ ἔθηκέ με ἐν μέσῳ τοῦ πεδίου, καὶ τοῦτο ἦν μεστὸν ὀστέων ἀνθρωπίνων· καὶ περιήγαγέ με ἐπ᾿ αὐτὰ κυκλόθεν κύκλῳ, καὶ ἰδοὺ πολλὰ σφόδρα ἐπὶ προσώπου τοῦ πεδίου, ξηρὰ σφόδρα. καὶ εἶπε πρός με· υἱὲ ἀνθρώπου, εἰ ζήσεται τὰ ὀστέα ταῦτα; καὶ εἶπα· Κύριε Κύριε, σὺ ἐπίστῃ ταῦτα. καὶ εἶπε πρός με· προφήτευσον ἐπὶ τὰ ὀστᾶ ταῦτα καὶ ἐρεῖς αὐτοῖς· τὰ ὀστᾶ τὰ ξηρά, ἀκούσατε λόγον Κυρίου. 

τάδε λέγει Κύριος τοῖς ὀστέοις τούτοις· ἰδοὺ ἐγὼ φέρω ἐφ᾿ ὑμᾶς πνεῦμα ζωῆς καὶ δώσω ἐφ᾿ ὑμᾶς νεῦρα καὶ ἀνάξω ἐφ᾿ ὑμᾶς σάρκας, καὶ ἐκτενῶ ἐφ᾿ ὑμᾶς δέρμα καὶ δώσω πνεῦμά μου εἰς ὑμᾶς, καὶ ζήσεσθε· καὶ γνώσεσθε ὅτι ἐγώ εἰμι Κύριος. 

καὶ ἐπροφήτευσα καθὼς ἐνετείλατό μοι. καὶ ἐγένετο ἐν τῷ ἐμὲ προφητεῦσαι καὶ ἰδοὺ σεισμός, καὶ προσήγαγε τὰ ὀστᾶ ἑκάτερον πρὸς τὴν ἁρμονίαν αὐτοῦ. καὶ εἶδον καὶ ἰδοὺ ἐπ᾿ αὐτὰ νεῦρα καὶ σάρκες ἐφύοντο, καὶ ἀνέβαινεν ἐπ᾿ αὐτὰ δέρμα ἐπάνω, καὶ πνεῦμα οὐκ ἦν ἐπ᾿ αὐτοῖς. καὶ εἶπε πρός με· προφήτευσον ἐπὶ τὸ πνεῦμα, προφήτευσον, υἱὲ ἀνθρώπου, καὶ εἰπὸν τῷ πνεύματι· τάδε λέγει Κύριος· ἐκ τῶν τεσσάρων πνευμάτων ἐλθὲ καὶ ἐμφύσησον εἰς τοὺς νεκροὺς τούτους, καὶ ζησάτωσαν. καὶ ἐπροφήτευσα καθότι ἐνετείλατό μοι·

καὶ εἰσῆλθεν εἰς αὐτοὺς τὸ πνεῦμα, καὶ ἔζησαν καὶ ἔστησαν ἐπὶ τῶν ποδῶν αὐτῶν, συναγωγὴ πολλὴ σφόδρα. καὶ ἐλάλησε Κύριος πρός με λέγων· υἱὲ ἀνθρώπου, τὰ ὀστᾶ ταῦτα πᾶς οἶκος Ἰσραήλ ἐστι, καὶ αὐτοὶ λέγουσι· ξηρὰ γέγονε τὰ ὀστᾶ ἡμῶν, ἀπόλωλεν ἡ ἐλπὶς ἡμῶν, διαπεφωνήκαμεν. διὰ τοῦτο προφήτευσον καὶ εἰπὸν πρὸς αὐτούς· τάδε λέγει Κύριος· 

ἰδοὺ ἐγὼ ἀνοίγω τὰ μνήματα ὑμῶν καὶ ἀνάξω ὑμᾶς ἐκ τῶν μνημάτων ὑμῶν καὶ εἰσάξω ὑμᾶς εἰς τὴν γῆν τοῦ Ἰσραήλ, καὶ γνώσεσθε ὅτι ἐγώ εἰμι Κύριος ἐν τῷ ἀνοῖξαί με τοὺς τάφους ὑμῶν τοῦ ἀναγαγεῖν με ἐκ τῶν τάφων τὸν λαόν μου. καὶ δώσω πνεῦμά μου εἰς ὑμᾶς, καὶ ζήσεσθε, καὶ θήσομαι ὑμᾶς ἐπὶ τὴν γῆν ὑμῶν, καὶ γνώσεσθε ὅτι ἐγὼ Κύριος· λελάληκα καὶ ποιήσω, λέγει Κύριος.

Ο Κυριος εθεσε το χέρι του επάνω μου και δια του Πνεύματός του με έβγαλε και με έθεσεν ωσάν εν μέσω μιας πεδιάδος. Αυτή δε η πεδιάς ήτο γεμάτη από ανθρώπινα οστά.

Ο Κυριος με περιέφερεν ολόγυρα από τα οστά αυτά και ιδού, είδα ότι αυτά ήσαν πάρα πολλά εις όλην εκείνην την πεδιάδα, ξηρά δε πολύ.

Ο Κυριος είπε προς εμέ· “υιέ ανθρώπου, είναι δυνατόν να αποκτήσουν ζωήν τα οστά αυτά;” Και εγώ είπα· “Κυριε Κυριε, συ γνωρίζεις τι μπορεί να συμβή με αυτά”.

Ο Κυριος μου ειπέ· “προφήτευσε δια τα οστά αυτά και ειπέ τα εξής· Τα οστά τα ξηρά ακούσατε τον λόγον του Κυρίου.

Αυτά λέγει ο Κυριος εις αυτά τα ξηρά οστά· ιδού, εγώ φέρω εις σας πνεύμα ζωής,

θα δώσω εις σας νεύρα, θα σας καλύψω με σάρκας, θα απλώσω επάνω εις σας δέρμα και θα δώσω το Πνεύμα μου εις σας. Θα αποκτήσετε ζωήν και θα ζήσετε. Ετσι δε θα μάθετε, ότι εγώ είμαι ο Κυριος”.

Εγώ επροφήτευσα σύμφωνα με την εντολήν του Κυρίου. Οταν εγώ επροφήτευσα ιδού, έγινε σεισμός, ο οποίος έφέρε τα οστά το καθένα εις την φυσικήν του θέσιν και το ενηρμόνισε προς τα αλλά οστά, ώστε να αποτελεσθούν ολόκληροι σκελετοί. Και με κατάπληξίν μου

είδον και ιδού, ότι εφύτρωσαν επάνω εις αυτά νεύρα και σάρκες. Επάνω δε εις τας σάρκας και τα νεύρα, ηπλώθη δέρμα, αλλά πνοή ζωής δεν υπήρχεν ακόμη εις αυτά τα σώματα.

Ο Κυριος είπε τότε προς εμέ· “προφήτευσον προς το Πνεύμα· υιέανθρώπου, προφήτευσε και ειπέ στο ζωογόνον Πνεύμα· αυτά λέγει ο Κυριος· από τους τέσσαρας ανέμους, από όλα τα σημεία του ορίζοντος, συ Πνεύμα, πανταχού παρόν, έλα εδώ και εμφύσησε εις τα νεκρά αυτά σώματα, δια να λάβουν ζωήν και ζήσουν”.

Επροφήτευσα, όπως ο Κυριος με διέταξε, και εισήλθε πράγματι εις αυτά το Πνεύμα της ζωής και έζησαν και εστάθησαν όρθια επάνω στους πόδας των, λαός πάρα πολύς.

Ο Κυριος ωμίλησε πάλιν προς εμέ και είπεν· “υιέ ανθρώπου, αυτά τα οστά υποδηλώνουν τον ισραηλιτικόν λαόν, διότι οι Ισραηλίται λέγουν, ο καθένας δια τον εαυτόν του και δι' ολόκληρον τον λαόν, ότι τα οστά μας έγιναν κατάξηρα, εχάθη πλέον κάθε ελπίς δι' ημάς· έχομεν οριστικώς χαθή.

Δια τούτο προφήτευσε και είπε προς αυτούς· αυτά λέγει ο Κυριος· Ιδού εγώ θα ανοίξω τους τάφους σας και θα σας βγάλω μέσα από τα μνήματά σας και θα σας επαναφέρω εις την χώραν του Ισραήλ.

Και τότε θα μάθετε, ότι εγώ είμαι ο Κυριος, όταν θα ανοίξω τους τάφους σας και θα βγάλω τον λαόν μου μέσα από τα μνήματα του.

Θα σας δώσω το ζωοποιόν μου Πνεύμα, θα αναστηθήτε και θα αποκτήσετε ζωήν. Θα σας εγκαταστήσω εις την χώραν σας και θα μάθετε, ότι εγώ είμαι ο Κυριος. Εγώ ωμίληαα και θα πραγματοποιήσω αυτά που είπα, λέγει ο Κυριος”.

Ιεζ. 37,1-14

πηγή

Μια νύχτα στα Ίμια…

Όταν ο εμπνευστής της Παλλαϊκής Άμυνας έγραφε για την κρίση των Ιμίων, για την οποία είχε προειδοποιήσει και προτείνει τρόπους αντιμετώπισής της…

Με αφορμή την επέτειο των θλιβερών γεγονότων στα Ίμια και εκτιμώντας ότι απολύτως τίποτα δεν έχει αλλάξει από τότε, θεωρήσαμε σκόπιμο να αναρτήσουμε σχετικό άρθρο, που, αν και γραμμένο το 1998, είναι άκρως επίκαιρο ακόμα και σήμερα. Συντάκτης του άρθρου ο Χαράλαμπος Γεωργακάκης, πρώην βουλευτής και στην συνέχεια πρώτος γραμματέας του υπουργείου Αιγαίου, καθώς και ο εμπνευστής της παλλαϊκής άμυνας στα πρότυπα Ελβετίας και Ισραήλ, που, εφόσον εφαρμοζόταν, θα είχε αποτρέψει πολλά.

Ακολούθησε σχετικό νομοσχέδιο (1985), το οποίο αποσύρθηκε περιέργως λίγο πριν την ψήφισή του, με αφορμή την συνάντηση Α. Παπανδρέου-Οζάλ στο Νταβός και το οποίο προέβλεπε, μεταξύ άλλων, το χτίσιμο μικρής ορθόδοξης εκκλησίας στην μεγάλη Ίμια. Εάν το συγκεκριμένο σχέδιο είχε υλοποιηθεί, δεν θα υπήρχαν Ίμια και καμία αμφισβήτηση στην συγκεκριμένη περιοχή.

Φερβουάριος 1998 – Άρθρο στην εφημερίδα Βραδυνή, από το βιβλίο του Μπάμπη Γεωργαγάκη «Ταραγμένα Χωρικά Ύδατα, εκδόσεις Λιβάνη:

Δύο χρόνια μετά την κρίση στα Ίμια θα περίμενε κανείς έστω ελάχιστη σοφία από τους υπεύθυνους. Θα περίμενε να μας βεβαιώσουν ότι έκλεισε η τανάλια των όποιων αδυναμιών στην οριογραμμή άμυνας του Αιγαίου και ότι δεν θα υπάρξουν άλλα Ίμια στο μέλλον.

Αντ’ αυτού, γινόμαστε μάρτυρες μιας διαμάχης που ξεπερνά τα όρια του λογικού, βυθίζει ολόκληρο το έθνος σε ανησυχία και μας οδηγεί σε άσχημες σκέψεις.
μπάμπης_γεωργακάκης

Χ. Γεωργακάκης

Για να ακολουθήσουν αντιδηλώσεις: «Όλα όσα είπε ο Λυμπέρης τα έχει πει ευθέως ή διαδώσει με άνανδρο και ύπουλο τρόπο. Το πανελλήνιο περιμένει μια εξήγηση, πως δηλαδή και γιατί κατελήφθη η μικρή Ίμια από τους Τούρκους και ποιος είναι υπεύθυνος γι’ αυτό».

Για να ανταπαντήσει ο ναύαρχος: «Είσαι επικίνδυνος για τα εθνικά συμφέροντα».

Δεν θα σχολιάσω το ύφος και την ποιότητα των δηλώσεων και των δύο κορυφαίων για την εθνική μας άμυνα στελεχών, πρώην και νυν, και τα μηνύματα που περνούν σε εκείνους που, αν χρειαστεί, θα κληθούν αύριο να προασπίσουν τα εθνικά μας δίκαια.

Δύο χρόνια λοιπόν μετά από την τουρκική πρόκληση στα Ίμια, αντί να σιωπούμε, ξύνουμε πληγές, κάτι που δεν βοηθάει σε τίποτα και οι Τούρκοι από την αντίπερα τρίβουν τα χέρια τους.

Έχω ασχοληθεί προσωπικά με το Αιγαίο και την άμυνα του, αλλά και ως άνθρωπος που αγαπά τον τόπο του, ματώνει με τις πληγές του. Θα’ θελα να συστήσω σε κάθε κατεύθυνση σιωπή για ένα θέμα που δεν τιμά, ως προς τον χειρισμό του, ούτε τον αρχιστράτηγο των ενόπλων δυνάμεων, που είχε την ευθύνη του σχεδιασμού της άμυνας για την προστασία του ελληνικού εδάφους, ούτε εκείνους που ανταπαντούν και τον κατακρίνουν σήμερα και δεν τον απέπεμψαν ποτέ.

Στην περίπτωση των Ιμίων, αρχιστράτηγε, η άμυνά μας έμπαζε νερά και το γνωρίζατε καλά. Γι’ αυτό άλλωστε και πραγματοποιήθηκε η οπερετική απόβαση των Τούρκων, συνοδεία μάλιστα τηλεοπτικών συνεργείων. Ενέργεια που, όπως δήλωσες, πληροφορήθηκες από την τηλεόραση.

Όταν λοιπόν ως αρχιστράτηγος έχεις δεδομένη την εκδήλωση αποβατικής ή άλλου είδους τουρκικής ενέργειας σε κάποιο νησί και είσαι βέβαιος ότι το νησί αυτό είναι τα Ίμια, αφού είχε προηγηθεί η εγκατάσταση της τουρκικής σημαίας σ’ αυτό από Τούρκους δημοσιογράφους του καναλιού Star, θα έπρεπε να έχεις πάρει όλα τα απαραίτητα μέτρα, προκειμένου να προλάβεις κάθε εξέλιξη.

Ο ισχυρισμός ότι δεν σε άφησε ο Αρσένης να οχυρώσεις την μικρή Ίμια δεν πείθει, αλλά και δεν αρμόζει σε στρατιώτη.

Ο αρχιστράτηγος είναι υπεύθυνος και αποτελεί αποκλειστικά δικό του καθήκον ο σχεδιασμός της άμυνας, ώστε αυτή να μην μπάζει», κατά το κοινώς λεγόμενο.

Θα ’πρεπε επομένως να έχεις οχυρώσει το νησί και υπάρχουν πολλοί τρόποι γι’ αυτό, χωρίς καν να σε αντιληφθεί κανείς.

Ο ανορθόδοξος πόλεμος διδάσκεται ναύαρχε, στις πρώτες τάξεις των στρατιωτικών σχολών.

Αν τα κρίσιμα εκείνα βράδια είχες συνεργαστεί με τους ψαράδες, για παράδειγμα, της Καλύμνου, αφού η πολιτική ηγεσία, όπως ισχυρίζεσαι, δεν ήθελε να εμπλακούν οι ένοπλες δυνάμεις, σε διαβεβαιώνω, επειδή τους γνωρίζω, ότι ψαρεύοντας θα τύλιγαν το τουρκικό πλωτό και τις κάμερες στα δίχτυα τους.

Αν στην θέση σας ήταν ο Κουντουριώτης, τι θα ’κανε, κύριε Λυμπέρη, αν, όπως ισχυρίζεστε, τον εμπόδιζε η κυβέρνηση;

Ο Κουντουριώτης θα υπέβαλε αυτόματα την παραίτησή του ή θα έπραττε το καθήκον του, όπως επιτάσσει η τιμή της πατρίδας και του στρατιώτη, και ξέρετε πολύ καλά τι εννοώ.

Αυτά για μένα πρέπει να είναι τα χαρακτηριστικά του αρχιστράτηγου, στρατηλάτη, που δείχνει τις ικανότητες και την στρατιωτική του τέχνη στα δύσκολα και εκεί που άλλοι δεν δύνανται , για να δεχτώ τον ισχυρισμό σας.

Δεν γνωρίζω τα όσα διαδραματίστηκαν εκείνο το βράδυ, για να έχω υπεύθυνη άποψη. Ψέγω όμως την κυβέρνηση επειδή την επόμενη της απόβασης δεν αναζήτησε ευθύνες και δεν επέβαλε κυρώσεις για όλους όσοι οδήγησαν στο φιάσκο των Ιμίων και επέτρεψαν την απόβαση. Κυρώσεις για σοβαρές παραβάσεις στην άμυνα της χώρας, και φυσικά όχι μόνο στον αρχιστράτηγο.

Δεν ποιεί λοιπόν ευθύνη η συνεχιζόμενη εκ των υστέρων αντιπαράθεση για κανέναν και προπαντός για το έθνος.

Αν δεν μπορείτε να σιωπήσετε, τότε κάποιο «στρατοδικείο» επιβάλλεται, έστω και σήμερα, να φωτίσει εκείνη την νύχτα, για να μην μας κάνουν όλους να ντρεπόμαστε για αυτά που καταγγέλλετε σήμερα και δεν πράξατε ποτέ.

Τον λόγο, νομίζω, τον έχει πλέον ο πρωθυπουργός που δεν μπορεί να παραμένει αδιάφορος για το όλον θέμα. Θα πρέπει επιτέλους να προστατέψει την χώρα από αυτό τον εκφυλισμό των δηλώσεων, με όλους τους κινδύνους που συνεπάγονται και τα μηνύματα που μεταφέρονται στην κοινωνία και τον Ελληνισμό γενικότερα.

ΠΗΓΗ

Η ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΟΝ ΠΟΝΟ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ

Γέροντα Παΐσίου Αγιορείτου

Όταν ο άνθρωπος πονάει για το συνάνθρωπό του, ο Θεός κατά κάποιον τρόπο συγκινείται, χαίρεται, γιατί ο άνθρωπος αυτός, με την αγάπη που έχει, συγγενεύει μαζί Του και του δίνει θεία παρηγοριά. Αλλιώς δε θα μπορούσε να αντέξει τον πόνο για το συνάνθρωπό του. Όταν έχεις κι εσύ κάποιον πόνο, σκέφτεσαι τον πόνο του άλλου, έρχεσαι στη θέση του και πονάς πιο πολύ για εκείνον.

Ο πόνος ο δικός σου δηλαδή σε βοηθάει να καταλάβεις τον πόνο των άλλων. Και όταν δέχεσαι με χαρά τον δικό σου πόνο, δίνεις στους πονεμένους παρηγοριά. 

Όταν έχεις κάποιο πρόβλημα στην υγεία σου και δε σε απασχολεί αυτό, τότε κατά κάποιο τρόπο έχεις το δικαίωμα να παρακαλείς το Θεό να βελτιώσει την κατάσταση της υγείας των άλλων. Αλλά και όποιος δεν έχει δικό του πόνο, ας πονάει τουλάχιστον γι’ αυτούς που πονούν.

Παίρνουμε τον πόνο των άλλων με την αγάπη. όταν με αγάπη λέει κανείς «να πάρω τον πόνο σου», τον παίρνει. Αλλά, αν τον πάρει, μετά θέλει πολλή υπομονή, πολλή παλικαριά, πολλή δύναμη, για να τον αντιμετωπίσει. Έρχονται μερικοί και μου λένε: «Γέροντα, θέλω να πάρω τον πόνο σου». Αυτοί με το παραμικρό τρέχουν στον γιατρό και εύκολα απογοητεύονται. Το λίγο πόνο το δικό τους δεν μπορούν να σηκώσουν και λένε να πάρουν το δικό μου πόνο! Καλύτερα να κάνουν υπομονή στο δικό τους πόνο, να δέχονται με χαρά ό,τι επιτρέπει γι’ αυτούς ο Θεός και να μη ζητούν δήθεν από αγάπη να πάρουν την αρρώστια του άλλου. Γιατί, αν τυχόν ο Θεός εκπληρώσει το αίτημά τους και ξεχάσουν ότι οι ίδιοι το ζήτησαν, θα γογγύσουν και μπορεί να τα βάλουν και με τον Θεό.

Ένα βράδυ, την ώρα που πήγαινα στον ναό για την αγρυπνία, είδα σε μια άκρη ένα πατέρα με ένα παιδάκι σε αναπηρικό καροτσάκι. Πλησίασα, αγκάλιασα τον μικρό και τον φίλησα. «Είσαι ένα άγγελος, του είπα, το ξέρεις;». Και στον πατέρα του είπα: «Μεγάλη τιμή για σένα να υπηρετείς έναν άγγελο. Να χαίρεστε γιατί θα πάτε και οι δυο στον Παράδεισο.» Έλαμψαν από χαρά τα πρόσωπά τους, γιατί ένιωσαν την θεϊκή παρηγοριά. Αυτοί που διακονούν αρρώστους, αναπήρους κ.λ.π. με αγάπη και υπομονή, αν έχουν αμαρτίες σβήνουν τις αμαρτίες τους και τη θυσία που κάνουν – αν δεν έχουν αμαρτίες, αγιάζονται.

Όσοι υπηρετούν έναν άρρωστο, έναν κατάκοιτο, χρειάζεται πολύ να προσέξουν να μην τον κάνουν να γογγύσει. Μπορεί να τον υπηρετούν για χρόνια, αν όμως μια φορά στο τέλος τον κάνουν να γογγύσει, τα χάνουν όλα. Είναι πολύ βαρύ να φύγει η ψυχή με γογγυσμό από αυτόν τον κόσμο. Αλλά και εκείνους μετά ο πονηρός θα τους βασανίζει λεπταίνοντας δήθεν την συνείδησή τους.

ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ "ΛΟΓΟΙ" , ΤΟΜΟΣ Δ'.
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ ''ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ'' ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ,  2002
πηγή

«ΔΙΨΑ ΑΙΩΝΙΟΥ ΖΩΗΣ» Τί ἀγαλλίασις θὰ πληρώνη τὴν ὕπαρξι τῶν Ἁγίων, ὅταν θὰ ἐτοιμάζωνται νὰ μεταβοῦν πρὸς τὴν αἰωνιότητα

Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίο
«ΛΑΧΤΑΡΑ ΑΙΩΝΙΟΤΗΤΟΣ»
τοῦ ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΟΥ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΥ ΚΑΤΡΑΚΟΥΛΗ († 2001)Ἐκδόσεις «ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΥΨΕΛΗ», Θεσσαλονίκη

Ἰδού, ἔρχομαι ταχύ. Ἀμήν, ναὶ ἔρχου, Κύριε Ἰησοῦ. (Ἀποκ. κβ´ 20)

.         […] Κάθε μοναστήρι εἶναι ἕνα πέραμα, ἕνα φεριμπότ, ποὺ θὰ μᾶς περάση ἀπέναντι, στὴν ὄχθη τοῦ οὐρανοῦ. Σήμερα αὐτὸ μὲ ἀπησχόλησε ἐμένα αὐτὸ ἀκριβῶς τὸ ταξίδι. Πρέπει να σπάσωμε τὸν φραγμὸ τοῦ θανάτου μὲ τὴν ἐπιθυμία τῆς αἰωνίου ζωῆς. Σκεπτόμουν, λοιπόν, πῶς θὰ μπορέσωμε τὸ μήνυμα τοῦ θανάτου νὰ τὸ περιμένωμε ὡς τὴν πλέον εὐχάριστη ἀγγελία. Προχθὲς ἀναφέραμε μερικὲς θεῖες ἀποκαλύψεις, ποὺ εἶχε ὁ Μητροπολίτης Ε. στὶς τελευταῖες του στιγμές. Καὶ χάρηκε ἡ ψυχή μας. Πράγματι, γνωρίζομε ὅτι ὁ ἄνθρωπος, ὁ ἀγαπήσας τὸν Θεόν, δέχεται τέτοιες ἀποκαλύψεις στὶς τελευταῖες στιγμὲς τῆς ζωῆς του. Ὁ Κύριος τοῦ παρουσιάζει ἤδη ἀπὸ τὴν παροῦσα ζωὴ τὶ ἀπολαύσεις τὸν ἀναμένουν στὴν πανήγυρι τῶν πρωτοτόκων, ἐκεῖ ποὺ βασιλεύει τὸ φῶς, τὸ ἄκτιστο φῶς, τὸ γλυκύτατο ὡς ἡ χιών.
.         Ἡ ζωὴ τοῦ οὐρανοῦ εἶναι φῶς, γλυκύτατο, λευκότατο. Ἐπιθυμῶ αὐτὴν τὴν λευκοτάτη, τὴν χιονάτη ζωὴ τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Γιατὶ δὲν ὑπάρχει πιὸ εὐχάριστο γεγονὸς ἀπὸ αὐτὴν τὴν διάβασι στὴν ἀντίπερα ὄχθη. Ἐὰν νοσταλγοῦμε νὰ μεταβοῦμε σὲ μία παραλία, π.χ. στὴν Κέρκυρα ἢ στον Ἅγιο Διονύσιο, ὅπου θὰ ἀντικρύσωμε γήινες ὀμορφιές, ποὺ παρόμοιες ἔχομε ἤδη ἀπολαύσει, σκεφθῆτε πῶς πρέπει νὰ νοσταλγοῦμε αὐτὸ τὸ πέραμα στὴν ἄλλη ζωή, στὸ αἰώνιο Φῶς. Μέσα στὸ μοναστήρι γίνεται αὐτὴ ἡ ἑτοιμασία γιὰ τὴν μετάβασι στὴν οὐράνια ὄχθη τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Καὶ ἂν ἀπὸ τώρα γνωρισθοῦμε γιὰ τὰ καλὰ μὲ τὸν ἄνω κόσμο, θὰ ἔχωμε μία καλὴ συνοδεία φίλων Ἁγίων κατὰ τὴν ἔξοδο μας.
.         Μὲ πόση εὐχαρίστησι πρέπει νὰ ἀναμένωμε τὸν θάνατο! Νὰ μὴν τὸν ἀντικρύζωμε ὡς μάχαιρα ποὺ θὰ μᾶς κόψῃ ἀπὸ τὴν ζωή, ἀλλὰ σὰν φωτεινὴ πύλη, ποὺ θὰ μᾶς εἰσαγάγῃ στην αἰωνιότητα. Αὐτὴ ἦταν ἡ σκέψις μου ἐμένα σήμερα. Ἄλλωστε, ἔχομε πεῖ πολλὲς φορὲς ὅτι πρέπει να κάνωμε τὸν θάνατο εὐχάριστο. Νὰ μὴν τὸν ἀντιμετωπίζωμε μὲ φόβο. Ἅπαξ καὶ ὁ Χριστὸς ἐσταυρώθη καὶ ἀνέστη, κατελύθη ἡ ἰσχὺς τοῦ θανάτου, ἐσπάσθησαν τὰ κλεῖθρα τοῦ ᾅδου. Ἡ θύρα ἠνοίχθη. Καὶ ἐλευθέρως πλέον κάθε πιστὸς ἠμπορεῖ να εἰσέλθῃ στην αἰώνια μακαριότητα.
.            Τί εἶναι ὅμως αὐτὸ ποὺ θὰ μᾶς κάνη νὰ ἐπιθυμήσωμε τὸν θάνατο;
.             Ἡ φλόγα τῆς δροσερῆς ἀγάπης πρὸς τὸν Θεὸν ἀνάβει τὴν δίψα τῆς αἰωνίου ζωῆς. «Ἀγαπήσατε τὸν Θεὸν καὶ εὑρήσετε χάριν αἰώνιον… καὶ ἀνάπαυσιν μετὰ πάντων τῶν ἁγίων», λέγει ὁ ὑμνῳδὸς (Ἀκολουθία Ἀγ. Ἀντωνίου, δοξαστικὸν τῆς Λιτῆς). Ἐὰν ἡ καρδία μας φλέγεται ἀπὸ θεῖον ἔρωτα, ὁ Κύριος θὰ ἀνταποκριθῇ ἀμέσως στὴν ἀγάπη ποὺ θὰ τοῦ προσφέρωμε ἐμεῖς καὶ θὰ μᾶς χαρίσῃ τὴν αἰώνιο ἀτένισι τῆς θεϊκῆς Του μορφῆς.
.            Θὰ μοῦ πῆτε: «Καλὰ τὸ συζητᾶμε τώρα αὐτὸ τὸ θέμα. Ἀλλὰ μόλις φθάσωμε στὴν ὥρα τοῦ θανάτου, ἀμέσως μᾶς καταλαμβάνει ἔνας φόβος». Πράγματι ἔτσι λέει ἡ πεῖρα τῆς ζωῆς. Ὁ πιστὸς ὅμως δὲν συναντᾶ αὐτὴ τὴν δειλία. Καὶ σκεπτόμουν σήμερα πῶς θὰ νιώθουν αὐτοὶ οἱ πιστοί, οἱ μεγάλοι ἀγωνισταί, ποὺ ὁ Κύριος τοὺς πληροφορεῖ -εἴτε ὁ Ἴδιος, εἴτε διὰ τῆς Θεοτόκου εἴτε διὰ τῶν Ἁγίων Του- ὅτι «ἐντὸς ὀλίγου θὰ σὲ πάρω». Σκεφθῆτε τί θὰ αἰσθάνωνται αὐτοὶ οἱ ἄνθρωποι μέσα στὴν ψυχή τους! Τί ἀγαλλίασις θὰ πληρώνη τὴν ὕπαρξί τους, ὅταν θὰ ἐτοιμάζωνται νὰ μεταβοῦν πρὸς τὴν αἰωνιότητα! Αὐτὴν τὴν μεγάλη δωρεὰ ὁ Θεὸς δὲν τὴν παρέχει μόνο σὲ ὡρισμένους, ἀλλὰ σὲ ὅλους ἐκείνους ποὺ τὴν ἐπιθυμοῦν. Καὶ ἔλεγα σήμερα μόνος μου: «Ἆραγε εἶναι δύσκολο ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ νὰ μᾶς ἀξιώση καὶ μᾶς νὰ φθάσωμε στὴν εὐχάριστη αὐτὴ στιγμὴ καὶ να ἀκούσωμε τὴν εὐφροσύνη ἀγγελία;»
.              Λέμε ὅτι ἀγαπήσαμε τὸν Θεόν… Τί εἶναι ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ; Χαρὰ καὶ ἀγαλλίασις! Πῶς, λοιπόν, εἶναι δυνατόν, ὅταν φθάνῃ ὁ θάνατος, νὰ μᾶς καταλαμβάνῃ δυστυχία καὶ σκότος, ἀφοῦ ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ εἶναι φῶς καὶ αἰωνιότης καὶ εἰρήνη ἄφραστος; Αὐτὸ τὸ θέμα τοῦ θανάτου δὲν τὸ ἔχομε πολὺ καλλιεργήσει μέσα μας καὶ δὲν φθάσαμε ἀκόμη στὸ σημεῖο νὰ ἔχωμε πλήρη τὴν συνείδησι τῆς ἀθανάτου ζωῆς καὶ τὴν πληροφορία τῆς αἰωνιότητος. Τὸ πιστεύομε, τὸ ξέρομε ὅλοι, ἀλλὰ δεν τὸ ἀναμένομε ὡς ἕνα γεγονὸς εὐχάριστο, ἐνῶ γι’ αὐτὸ φύγαμε ἀπὸ τὸν κόσμο, γιὰ νὰ φθάσωμε σ’ αὐτὴ τὴν εὐφρόσυνο στιγμή, ν’ ἀναχωρήσωμε ἀπὸ τὸν παρόντα αἰῶνα πρὸς τὸ μέλλοντα, πρὸς τὴν αἰωνιότητα.

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ

πηγή

ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ “ΣΥΝΑΙΝΕΣΕΩΣ” (στὴν ἀφαίρεση ὀργάνων) ἢ καλύτερα ΤΟ ΑΛΛΟΘΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΑΠΑΤΗΣΗ ΤΟΥ ΔΟΤΗ ΟΡΓΑΝΩΝ!

Τὸ πρόβλημα τῆς συναινέσεως στὴν ἀφαίρεση ὀργάνων
ἀπὸ «ἐγκεφαλικὰ νεκροὺς» ἀσθενεῖς

Ἐμμανουὴλ Παναγόπουλος,
Ἄμ. Ἐπίκ. Καθηγητής Χειρουργικῆς

 Περιοδ. «Ἡ Δράση μας»,
ἀρ. τ. 515,  Ἰαν. 2014

ΕΙΣ. ΣΧ. «ΧΡ. ΒΙΒΛΙΟΓΡ.»: Ἀνάγλυφη ἄλλη μία πλευρὰ τῆς Ἐργολαβίας Ἀλλοτριώσεως καὶ ΕΞΑΠΑΤΗΣΕΩΣ. Πανταχόθεν δόλιες, ὕπουλες ἀλλὰ καὶ ΑΠΡΟΚΑΛΥΠΤΕΣ ΜΕΘΟΔΕΥΣΕΙΣ γιὰ τὴν ὑφαρπαγὴ ὅλων τῶν φυσικῶν καὶ πνευματικῶν μας στοιχείων, ἀπὸ τὰ σωματικὰ ὄργανα καὶ τὰ πολιτισμικὰ δεδομένα, μέχρι τὶς ἐθνικὲς δομὲς καὶ τὴν ἀνεξαρτησία, τὴν ἴδια τὴν ΥΠΟΣΤΑΣΗ ΜΑΣ.
Τὸ «πρόβλημα» τελικῶς δὲν εἶναι ἡ «συναίνεση», τὸ πρόβλημα εἴμαστε ΕΜΕΙΣ ΟΙ ΙΔΙΟΙ ποὺ ἐξουσιοδοτοῦμε τοὺς ΓΥΠΕΣ νὰ μᾶς ξεσκίζουν τὶς σωματικὲς καὶ πνευματικὲς σάρκες.

.                   Ὁ νόμος 3984/2011 περὶ μεταμοσχεύσεων εἰσήγαγε τὴν ἔννοια τῆς εἰκαζομένης συναινέσεως ποὺ διατυπώνεται στὸ ἄρθρο 9, παράγραφος 2 ὡς ἑξῆς: «Ἡ ἀφαίρεση ἑνὸς ἢ περισσοτέρων ὀργάνων ἀπὸ ἐνήλικο, θανὸν πρόσωπο, πραγματοποιεῖται ἐφ᾽ ὅσον, ὅσο ζοῦσε, δὲν εἶχε ἐκφράσει τὴν ἀντίθεσή του, σύμφωνα μὲ τὴν παράγραφο 3». Καὶ μὲ ἔναρξη ἰσχύος τὴν 1.6.2013. Ἡ διάταξη αὐτὴ δημιούργησε θόρυβο καὶ μεγάλη ἀντίδραση, ποὺ τελικὰ ὁδήγησε στὴν τροποποίησή της, μὲ τὸ ἄρθρο 55, παράγραφος 4 τοῦ Νόμου 4075/2012. Ἡ τροποποίηση ἔγινε μὲ τὴν προσθήκη, στὴν ἀρχικὴ διατύπωση τῆς ἐπίμαχης διάταξης, τῆς περιοριστικῆς πρότασης «καὶ κατόπιν συναίνεσης τῆς οἰκογενείας του». Τόσο ἡ ἀρχικὴ ὅσο καὶ ἡ τροποποιημένη διάταξη βασικὰἀντιστρατεύονται τὸ αὐτεξούσιο του ἀνθρώπου καὶ τὴν αὐτονομία του, ἀφοῦ γιὰ ἕνα τόσο κρίσιμο ζήτημα τῆς ζωῆς του, ἄλλοι καλοῦνται νὰ ἀποφασίσουν γι’ αὐτόν, εἰκάζοντες τὴ βούλησή του ἢ συναινοῦντες ἐρήμην αὐτοῦ.
.                   Ἐπιπλέον ὁ Νόμος 4075/2012 δὲν καθορίζει ἐπακριβῶς τὴν ἔννοια τῆς «οἰκογενείας του». Εἶναι ὁ πρῶτος, ὁ δεύτερος ἢ ὁ τρίτος βαθμὸς συγγένειας ποὺ ἔχει τὸ δικαίωμα νὰ ἀποφασίζει; Πῶς ἀποδεικνύεται ἡ οἰκογένεια; Ἀπὸ ποῦ πηγάζει τὸ δικαίωμα τῶν συγγενῶν τοῦ ἐγκεφαλικὰ νεκροῦ νὰ ἀποφασίζουν γιὰ τὴν τύχη του; Τί θὰ γίνει, ὅταν δὲν ὑπάρχει οἰκογένεια ἢ ὅταν δὲν ἐνημερωθεῖ ἢδὲν ἐμφανισθεῖ; Τότε θὰ ἐφαρμοσθεῖ ἡ εἰκαζόμενη συναίνεση, χωρὶς τὴ συναίνεση τῆς οἰκογένειας;
.                   Πρόσφατα γιὰ τὸ ζήτημα τῆς συναίνεσης ἀσχολήθηκε καὶ ἡ Διαρκὴς Ἱερὰ Σύνοδος (Δ.Ι.Σ.). Στὴ συνεδρίασή της στὶς 31.8.2013, ἡ Ι.Σ., κατόπιν σχετικῆς εἰσηγήσεως τῆς Εἰδικῆς Συνοδικῆς Ἐπιτροπῆς Βιοηθικῆς, ἔλαβε ἀπόφαση γιὰ πληροφόρηση τοῦ πληρώματός της, σχετικὰ μὲ τὴ διάταξη τῆς εἰκαζομένης συναινέσεως καὶ τὴν ἐν συνεχείᾳ τροποποίησή της. Στὶς 28.9.2013 στὸν ἐπίσημο διαδικτυακὸ ἰστοχῶρο της ἡ Δ.Ι.Σ. ἀνήρτησε ἕνα κείμενο μὲ τίτλο: «Περὶ τοῦ ζητήματος τῆς ΕΙΚΑΖΟΜΕΝΗΣ ΣΥΝΑΙΝΕΣΕΩΣ συμφώνως τοῖς Ν. 3984/2011 καὶ 4075/2012» μὲ ἀριθ. Πρωτοκόλλου 4035 καὶ ἀριθ. Διεκπ. 1778.
.                   Στὸ κείμενό της ἡ Δ.Ι.Σ. χαιρετίζει τὴν τροπολογία καὶ τὴν εἰσαγωγὴ τῆς συναίνεσης τῆς οἰκογένειας διότι, ὅπως ὑποστηρίζει, «καταργεῖ κατ’ οὐσίαν τὴν εἰκαζόμενη συναίνεση καὶ ὑπερέχει τοῦ παλαιότερου νόμου 2737/1999, διότι ἐκεῖ ἀρκοῦσε ἡ σιωπὴ τῶν στενῶν συγγενῶν, ἐνῶ τώρα ἀπαιτεῖται ὁπωσδήποτε ἡ συναίνεσή τους». Τὸ κείμενο καταλήγει λέγοντας ὅτι «ἡ ἀντίληψη ὅτι ἀπὸ 1.6.2013 ὅλοι εἴμαστε ἐν δυνάμει δότες, ἀποδεικνύεται πασιφανῶς ἐσφαλμένη».
.                   Δυστυχῶς ἡ εἰκαζομένη συναίνεση δὲν καταργεῖται, ἁπλὰ περιορίζεται ἀπὸ τὴν ὕπαρξη οἰκογένειας, ἂν φυσικὰ αὐτὴ ἐνημερωθεῖ καὶ ἐμφανισθεῖ. Ὅμως μὲ τὴν παρέμβασή της αὐτὴ ἡ Δ.Ι.Σ., ἠθελημένα ἢ ἀθέλητα,συναινεῖ καὶ καλύπτει τὴν πολιτεία, ἀποδεχόμενη ἐμμέσως τὴν ἔννοια τοῦἐγκεφαλικοῦ θανάτου καὶ δίδουσα τὴν ἐσφαλμένη ἐντύπωση ὅτι ἡ ὈρθόδοξηἘκκλησία εἶναι ὑπὲρ τοῦ ἐγκεφαλικοῦ θανάτου. Ὅμως ἡ Ὀρθόδοξη Ἑλληνικὴ Ἐκκλησία γιὰ τὸ ζήτημα τοῦ ἐγκεφαλικοῦ θανάτου, μέχρι σήμερα, δὲν ἔχει διατυπώσει ἐπίσημη θέση. Ἐπιπλέον θὰ πρέπει νὰ τονισθεῖ ὅτι μέσα στοὺς κόλπους τῆς Ἐκκλησίας μας ὑπάρχει σεβαστὴ μερίδα ἱεραρχῶν, κληρικῶν, θεολόγων καὶ πιστῶν ποὺ ἀντιτίθεται καὶ δὲν ἀποδέχεται τὸν λεγόμενο ἐγκεφαλικὸ θάνατο ὡς ταυτόσημο μὲ τὸν θάνατο τοῦ ἀτόμου. Καὶ παλαιότερα, ἀλλὰ κυρίως πρόσφατα, αὐτὴ ἡ ἐναντίωση πρὸς τὸν ἐγκεφαλικὸ θάνατο ἀναδείχθηκε μὲ τὴν ἡμερίδα γιὰ τὶς μεταμοσχεύσεις, ποὺ πραγματοποιήθηκε τὸν Ἀπρίλιο τοῦ 2013 στὸ Στάδιο Εἰρήνης καὶ Φιλίας, μὲ πάνω ἀπὸ χίλιους συμμετέχοντες καὶ μὲ διοργανωτὲς τὶς Ἱερὲς Μητροπόλεις Πειραιῶς καὶ Γλυφάδας καὶ τὴν Ἑστία Πατερικῶν Μελετῶν. Τὸ ζήτημα τοῦ ἐγκεφαλικοῦ θανάτου, παρὰ τὴ νομικὴ κατοχύρωσή του στὶς δυτικὲς κοινωνίες, παραμένει ἀνοικτὸ τόσο γιὰ τὴν Ἰατρικὴ ὅσο καὶ γιὰ τὴ Θεολογία καὶ τὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία.
.                   Τὸ ζήτημα τῆς ἐγκυρότητας τῆς συναίνεσης ποὺ δίδεται ἀπὸ τὸν δυνητικὸ δότη, ὅταν ὑπογράφει τὴν κάρτα δωρητοῦ, ἢ ἀπὸ τοὺς συγγενεῖς του, εἶναι πολὺ σοβαρό.
.                   Σὲ κάθε ἰατρικὴ πράξη, χειρουργική, φαρμακευτικὴ ἢ ἄλλη, ὑπάρχει ἡ ἠθικὴ ὑποχρέωση καὶ ἡ νομικὴ ἀπαίτηση ὄχι ἁπλὰ συναίνεσης (consent), ἀλλὰ συναίνεσης μετὰ ἀπὸ πλήρη ἐνημέρωση (informed consent). Μὲ δεδομένο ὅτι μέχρι σήμερα δὲν ὑπάρχει ὁμόφωνη ἰατρικὴ θέση γιὰ τὸ ταυτόσημο ἐγκεφαλικοῦ θανάτου καὶ βιολογικοῦ θανάτου καὶ ἡ ἀντιπαράθεση σὲ ἰατρικό, βιοηθικό, φιλοσοφικό, νομικὸ καὶ θεολογικὸ ἐπίπεδο καλὰ κρατεῖ, τὸ ἐρώτημα ποὺ τίθεται εἶναι τὸ ἀκόλουθο: Ποιά θὰ πρέπει νὰ εἶναι ἡ πληροφόρηση τοῦ δότη ἢ τῶν συγγενῶν του, ὥστε ἡ χορηγούμενη ἀπὸ αὐτοὺς συναίνεση νὰ εἶναι ἔγκυρη; Τὴν ἀπάντησή μας τὴν δίνει ὁ David Hill, ἐπίτιμος Διευθυντὴς Ἀναισθησιολόγος στὸ Addenbrook’s Hospital, στὸ Καίμπριτζ τῆς Ἀγγλίας, διεθνῶς γνωστὸ μεταμοσχευτικὸ κέντρο, μὲ ἐμπειρία πολλῶν ἑκατοντάδων μεταμοσχεύσεων νεφρῶν καὶ ἥπατος. Ὁ Hill σὲ παρέμβασή του τὸ 2007 στὸ περιοδικὸ British Medical Journal καὶ μὲ τίτλο «θάνατος ἀπὸ ἐξαπάτηση» γράφει: «Ἐὰν ἕνας δυνητικὸς ἢ πραγματικὸς δότης δὲν γνωρίζει ὅτι τὰ ὄργανά του θὰ ἀφαιρεθοῦν “μετὰ τὸν θάνατό μου”, ἐνῶ ἀκόμη ἀναπνέει, μὲ αὐτόματη λειτουργία τῆς καρδιᾶς καὶ τῆς κυκλοφορίας, μὲ λειτουργοῦντα ζωντανὰ ὄργανα (ἀλλιῶς δὲν θὰ ἦταν χρήσιμα γιὰ μεταμόσχευση), μὲ ὑπολειπόμενη δραστηριότητα τοῦ ἐγκεφάλου καὶ τοῦ κεντρικοῦ νευρικοῦ συστήματος, τέτοια ποὺ νὰ ἀπαιτεῖ κάποιας μορφῆς ἀναισθησία γιὰ τὸν ἔλεγχο τῶν ἀπαντήσεων στὸ ἐγχειρητικὸ τραῦμα, τότε ἡ συναίνεση ποὺ δίνει δὲν εἶναι καθόλου συναίνεση μετὰ ἀπὸπληροφόρηση». Ὁ Hill, ἐμμέσως πλὴν σαφῶς, ὑποστηρίζει ὅτι μία συναίνεση χωρὶς πραγματικὴ πληροφόρηση εἶναι ἐλλιπὴς καὶ πάντως μὴ ἔγκυρη. Ὅμως τέτοια πληροφόρηση πουθενὰ δὲν γίνεται, γιὰ εὐνοήτους λόγους. Ἡ μόνη πληροφόρηση τοῦ δότη ἢ τῶν συγγενῶν του εἶναι ὅτι τὰ ὄργανα θὰ ἀφαιρεθοῦν μετὰ τὸν θάνατο, δημιουργώντας τὴν ἐσφαλμένη ἐντύπωση ὅτι τὰ ὄργανα θὰἀφαιρεθοῦν, ὅταν ὁ δότης θὰ εἶναι νεκρός, δηλαδὴ πτῶμα. Μάλιστα αὐτὴ ἡ ἐντύπωση ἐνισχύεται καθὼς ὁμιλοῦν γιὰ πτωματικὲς μεταμοσχεύσεις, πτωματικοὺς δότες καὶ πτωματικὰ ὄργανα. Ὅμως ὁ ἐγκεφαλικὰ νεκρὸς ἀσθενὴς σὲ καμία περίπτωση δὲν εἶναι πτῶμα, γιατί δὲν ἔχει τὰ χαρακτηριστικὰ τοῦ πτώματος οὔτε αὐτὰ τοῦ ἄρτι θανόντος. Εἶναι ἕνας βαριὰ ἀσθενὴς σὲ πορεία θανάτου ἢ ὅπως εὐφυῶς ἐγράφη, εἶναι ἕνας ἀρκετὰ νεκρός, γιὰ νὰ μπορεῖ νὰ ταφεῖ καὶ ταυτόχρονα ἕνας ἀρκετὰ ζωντανός, γιὰ νὰ εἶναι δότης ὀργάνων.
.                   Συνεπῶς ἡ διδομένη σήμερα συναίνεση γιὰ τὴν ἀφαίρεση τῶν ὀργάνων ἀπὸ ἕναν ἐγκεφαλικὰ νεκρὸ ἀσθενῆ δὲν εἶναι ἔγκυρη οὔτε ἠθικὰ οὔτε νομικὰ λόγῳ ἐλλιποῦς πληροφόρησης τοῦ δυνητικοῦ δότη ἢ τῶν συγγενῶν του.Ἁπλὰ ἡ διδομένη συναίνεση ἀποτελεῖ τὸ ἄλλοθι γιὰ τὴν ἐξαπάτηση τοῦ δότη καὶτὴ νομιμοποίηση τῆς ὑφαρπαγῆς τῶν ὀργάνων του.

 ΠΗΓΗ ἠλ. κειμ. «Η ΑΛΛΗ ΟΨΙΣ»

«ΝΥΝ ΑΠΟΛΥΕΙΣ ΤΟΝ ΔΟΥΛΟΝ ΣΟΥ ΔΕΣΠΟΤΑ» ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ ΥΠΑΠΑΝΤΗΣ Αρχιμ. Ιωήλ Κωνστάνταρος

«ΝΥΝ ΑΠΟΛΥΕΙΣ ΤΟΝ ΔΟΥΛΟΝ ΣΟΥ ΔΕΣΠΟΤΑ»

ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ ΥΠΑΠΑΝΤΗΣ

Οι τα πάντα καλώς διαταξάμενοι πνευματοκίνητοι άγιοι Πατέρες μας, όρισαν, μέσα στον λειτουργικό της κύκλο, η Εκκλησία μας να εορτάζει την 2α Φεβρουαρίου την εορτή της Υπαπαντής του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού.

Αυτό συμβαίνει διότι η ευλογημένη αυτή ημέρα είναι η τεσσαρακοστή από την 25η Δεκεμβρίου, που εορτάζεται η κατά σάρκα Γέννηση του Κυρίου. Και όπως ο Ιησούς εκπλήρωσε στη ζωή του όλα τα του Νόμου της Παλαιάς Διαθήκης, έτσι και τώρα, σαράντα μέρες από την Γέννησή Του, προσφέρθηκε στο Ναό, σύμφωνα με τα καθιερωμένα, βάσει των διατάξεων του Λευιτικού (ΙΒ' κεφ.).

Επειδή στον Ναό τού έγινε υποδοχή από ανθρώπους του Θεού, και μάλιστα λόγω του ότι ο Συμεών τον πήρε στην γεροντική του αγκαλιά, γι' αυτό και η εορτή αυτή ονομάζεται Υπαπαντή.

Η λέξη προέρχεται από το ρήμα «υπαντάω», το οποίο σημαίνει ότι έρχομαι σε συνάντηση κάποιου.

Το περιστατικό αυτό της προσφοράς του Χριστού στον Ναό, μας το περιγράφει κατά τρόπο συγκινητικό ο Ιερός Ευαγγελιστής Λουκάς στο Β' κεφ. του Ιερού του Ευαγγελίου.

Η μεγάλη αυτή εορτή είναι Δεσποτικοθεομητορική δηλ. τα τα κύρια πρόσωπα που προβάλλονται και εορτάζουν, είναι ο Κύριος και η Πανάχραντος Μητέρα Του, η Κυρία Θεοτόκος.

Φυσικά η εορτή της Υπαπαντής, αποκαλύπτει μεγάλες δογματικές αλήθειες, οι οποίες αναπτύσσονται μέσα στη θεσπέσια υμνολογία και στα Ιερά τροπάρια που αναφέρονται στο γεγονός.

Όπως πάλι το Θεομητορικό πρόσωπο της Παναγίας μας, έχει τόσα να πει σε όλους μας, μα κυρίως στις μητέρες που η αγάπη του Θεού χάρισε τέκνα, και καλούνται να τα αναθρέψουν “εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου”. Αυτός άλλωστε είναι και ο λόγος που την ημέρα αυτή εορτάζουν, πρέπει να εορτάζουν οι Ορθόδοξες Χριστιανές μητέρες, και γι' αυτό, όταν το κράτος παλιότερα φαινόταν να τιμά την Χριστιανική μας πίστη, αυτή την ημέρα της Υπαπαντής είχε καθιερώσει ώστε να τιμώνται οι μητέρες που μεγαλώνουν και αναθρέφουν παιδιά.

Όμως, εμείς σήμερα, θα σταθούμε για λίγο στο σεβαστό πρόσωπο του Γέροντος Συμεών, ο οποίος την ημέρα αυτή, εντός του Ναού, αξιώθηκε ιδιαιτέρας και μοναδικής τιμής.

Αλλά τι ήταν ο πρεσβύτης αυτός που συνάντησε στο Ιερό το τεσαρακονθήμερον Θείον Βρέφος; Ένας απλός και άγνωστος κατά τον κόσμο, έως τότε άνθρωπος. Αλλά τι σημασία έχει η γνώμη του κόσμου και μάλιστα του μακράν του Θεού, όταν ο άνθρωπος είναι “δίκαιος και ευλαβής, προσδεχόμενος, παράκλησιν του Ισραήλ”; “Και πνεύμα ην Άγιον επ' αυτόν” (Λουκ. Β' 25).

Ο Γέροντας Συμεών, περίμενε με ζωηρό πάθος να έλθει η παρηγοριά στον Ισραηλιτικό λαό, με την έλευση του Μεσσία. Όχι μόνο γνώριζε τις Προφητείες που έκαναν λόγο περί του Λόγου του Θεού, αλλά τον είχε επισκεφθεί και τον είχε φωτίσει και του είχε αποκαλύψει αυτό το Πανάγιον Πνεύμα, “το λαλήσαν διά των Προφητών”, ότι δεν θα έφευγε από τον κόσμο αυτό, πριν δει με τους σωματικούς του οφθαλμούς τον Σωτήρα του κόσμου. Τον Κύριο Ιησού Χριστό!

Ο Ευαγγελιστής Λουκάς μας περιγράφει με συγκίνηση το γεγονός και εμείς με κομμένη την ανάσα, παρακολουθούμε την εξέλιξη της εορτής. Τόση δε ήταν η συγκίνησις του Συμεών, όταν εδέχθη από την Παναγία μας στην γεροντική του αγκάλη το Βρέφος Ιησούν, ώστε ανεβόησε: “Νυν απολύεις τον δούλον σου, Δέσποτα, κατά το ρήμα σου εν ειρήνη...” (Λουκ. Β' 29). Τώρα πλέον απόλυσέ με από την ζωή αυτή, Δέσποτα Κύριε. Απόλυσε τον πιστό σου δούλο, για να αναπαυθεί. Τώρα ας έρθει ο θάνατος να με πάρει.

Ο πόθος μου εκπληρώθηκε. Είδα με τα μάτια μου τον Υιόν σου. Αυτόν τον Υιόν και Λόγον που τον έστειλες σωτήρα του κόσμου. Ό,τι επιθυμούσα στην ταπεινή μου ζωή το επέτυχα. Τώρα δεν μπορώ να παραμείνω άλλο. Λάβε την ψυχή μου κοντά σου.

Χρειάζεται άραγε να τονίσουμε, το ποια και πόση παρρησία έχει λάβει ως δωρεά και ευλογία από τον Ίδιο τον Θεάνθρωπο Κύριο, ο Δίκαιος Συμεών;

Το πόσο εισακούονται οι προσευχές και οι δεήσεις αυτού, που έλαβε τον επίζηλο και μοναδικό τίτλο του “Θεοδόχου”;

Μια ματιά αν ρίξει κανείς στα ιερά συναξάρια, διαπιστώνει του λόγου το αληθές, ενθουσιάζεται και αισθάνεται να τον διαπερνά η συγκίνηση για τον μεγάλο αυτό προστάτη όλων όσων αγαπούν τον Κύριο και προστρέχουν στη “θεοδοχική του προστασία”.

Όμως είναι ανάγκη να σταθούμε και πάλι στους τελευταίους λόγους του Πρεσβύτου: “Ότι είδον οι οφθαλμοί μου το σωτήριόν σου ό ητοίμασας κατά πρόσωπον πάντων των λαών”, και να στραφούμε στους θεοφόρους αγίους Πατέρες μας, για να δούμε πώς εμβαθύνουν στα θεόπνευστα αυτά λόγια που καταγράφονται στη Γραφή.

Ο μεγάλος Άγιος της Εκκλησίας μας, ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης, που συνοψίζει όλους τους Πατέρες και την παράδοση της Εκκλησίας μας, γράφει τα εξής χαρακτηριστικά για τον Πρεσβύτη Συμεών στο βιβλίο του “Εορτοδρόμιο”: «Αν και έβλεπεν νήπιον τον Δεσπότην Χριστόν κατά την ανθρωπότητα, αλλ' όμως δεν έμεινεν ο νους του εις μόνον το έξω και το βλεπόμενον ταπεινόν σχήμα της ανθρωπότητας. Αλλά διά μέσου των θείων μελών του Παναγίου Βρέφους, ωσάν δια μέσου τινών λεπτών υμένων ή υέλων, παρέκυπτε εις το έσω και κεκρυμμένον φως της Θεότητος».

Βεβαίως, η ερμνηνευτική και δογματική αυτή ανάλυση του Αγίου Νικοδήμου, είναι εμπνευσμένη από μία ομιλία του Ουρανοφάντορος Μ. Βασιλείου, ο οποίος μεταξύ των άλλων αναφέρει τα εξής: “Άννα ευηγγελίζετο, Συμεών ενηγκαλίζετο εν μικρώ βρέφει τον μέγαν Θεόν προσκυνούντες, ού του ορωμένου καταφρονούντες, αλλά της Θεότητος αυτού την μεγαλοσύνην δοξολογούντες.

Εφαίνετο γαρ ώσπερ φως δι΄ υαλίνων υμένων δια του ανθρωπίνου σώματος η θεία δύναμις διαυγίζουσα τοις έχουσιν τους οφθαλμούς της καρδίας κεκαθαρμένους (PG 31, 1473)”.

Έλαμπε δηλ. η θεία δύναμις του Βρέφους και φώτιζε τους καθαρούς οφθαλμούς της καρδιάς του Συμεών και έτσι τον αξίωσε να δει τον Θεό. Να δει δηλ. ότι δεν ήταν ένα Βρέφος, όπως όλα τα άλλα, αλλά μέσα του κατοικούσε η όλη η Θεότητα.

Και αυτή τη μεγάλη αλήθεια θα την κηρύξει λίγα έτη αργότερα, ξεκάθαρα και δυναμικά ο Απ. Παύλος στους Κολασσαείς: “ότι εν αυτώ κατοικεί παν το πλήρωμα της Θεότητος σωματικώς” (Κολ. Β' 9).

Μια ουράνια αλήθεια που βιώνει εξ αρχής η Εκκλησία. Βάσει δε αυτής της αλήθειας προσφέρει την σωτηρία στις καλοπροαίρετες υπάρξεις. Αλλά αυτό ακριβώς είναι το βασικό σημείο στην Αγία Προσωπικότητα του Δικαίου Συμεών, σε σχέση με τον κάθε ένα από εμάς, και οπωσδήποτε είναι κάτι που πρέπει να προσεχθεί και πολύπλευρα να μελετηθεί. Πράγμα δηλαδή που σημαίνει ότι κάτω από την φαινομενική απλότητα του λόγου του Θεού και των Ιερών Μυστηρίων, κρύπτεται η ουσία της Πίστεως. Και φυσικά, αυτή η ουσία δεν είναι άλλη από το Λατρευτό Πρόσωπο του Κυρίου Ιησού Χριστού!

Βεβαίως, για να συμβαίνει αυτό, απαιτείται η ψυχική καθαρότητα. Όντως, χρειάζεται μέσα στα στήθη του να φυλάσσει μια καρδιά πεντακάθαρη ο πιστός για να αισθάνεται αυτή την κατάσταση που βίωσαν, κηρύσσουν και οικοδομούν οι Άγιοι.

Αυτό άλλωστε δεν μας διδάσκει ο ίδιος ο Κύριος στην επί του Όρους ομιλία; “Μακάριοι οι καθαροί τη καρδία ότι αυτοί τον Θεόν όψονται” (Ματθ. Ε' 8) . Και φυσικά η καθαρότητα αυτή δεν είναι ένα “ηθικιστικό επίχρισμα” του ανθρώπου, αλλά το αποτέλεσμα του σταθερού αγώνα για την κάθαρση. Για την κατάσταση δηλ. αυτή που στην συνέχεια οδηγεί στον φωτισμό του Παναγίου Πνεύματος και τέλος, σε λίγες των περιπτώσεων σε αυτή την κορυφή της θεώσεως. Και φυσικά, όλα αυτά όχι μεμονωμένα, ή σε ιδιαίτερες, έστω και «αυστηρές» ή «δυναμικές» ομάδες πιστών, αλλά εντός Του Σώματος της Εκκλησίας, με την μυστηριακή ενότητα «συν πάσι τοις αγίοις».

Ο Δίκαιος Συμεών που βρίσκεται μεταξύ του Νόμου και της Χάριτος, ο τελευταίος Δίκαιος του χώρου της προετοιμασίας και της προσμονής του ένσαρκου Λόγου του Θεού, είχε φθάσει ακριβώς στο επίπεδο αυτό. Ενώ οι εξωτερικές αισθήσεις είχαν αλλοιωθεί, λόγω του περασμένου της ηλικίας, και οι σωματικές γενικώς δυνάμεις τον εγκατέλειπαν, αντιθέτως, ο νους που εδρεύει στον χώρο της καρδίας, αισθανόταν και έβλεπε όσα δεν μπορούν να δουν οι έχοντες ακμαίες σωματικές, πλην όμως τυφλές τις ψυχικές τους δυνάμεις και αισθήσεις.

Αδελφοί μου, είναι καιρός να συνειδητοποιήσουμε ότι ο χρόνος της ζωής μας, δεν μας χαρίζεται από την αγάπη του Θεού, απλώς για να ζούμε καλά ή για να γίνουμε “καλοί άνθρωποι”, αλλά κυρίως και πρωτίστως, για να συνειδητοποιήσουμε τον σκοπό της ζωής μας και ταυτοχρόνως να ξεκινήσουμε την κατάκτησή του.

Είθε, δια πρεσβειών του Δικαίου Συμεών του θεοδόχου, να βιώσουμε την αυθεντική ζωή της Χάριτος, όπως αυτή μας την διδάσκουν οι άγιοι της Εκκλησίας μας, και τέλος να αξιωθούμε κι εμείς οι ίδιοι, έμπλεοι της χαράς του Παναγίου Πνεύματος, και εκ μέσης καρδίας να αναμέλψουμε το “νυν απολύεις τον δούλον σου Δέσποτα”.

Αρχιμ. Ιωήλ Κωνστάνταρος

Ο ΠΡΟΣΤΑΤΗΣ ΤΩΝ ΑΜΠΕΛΟΥΡΓΩΝ

Την πρώτη Φεβρουαρίου τιμά η Εκκλησία μας τη μνήμη του Αγίου Τρύφωνα, που έχει καθιερωθεί στην εθιμική λατρεία ως ο προστάτης των αμπελουργών. Ο Άγιος παρουσιάζεται μάλιστα στις νεώτερες λαϊκές αγιογραφίες ως “νέος, αγένειος, σγουρομάλλης, κρατών κλαδευτήρι”, εργαλείο δηλαδή με το οποίο γίνεται η κύρια αμπελουργική εργασία της χρονικής αυτής περιόδου. Πουθενά στο Συναξάριό του δεν αναφέρονται επεισόδια από το βίο ή τα θαύματά του, που να συνδέουν τον Άγιο με το αμπέλι και το κρασί. Πώς συσχετίσθηκε λοιπόν ο Μεγαλομάρτυρας Τρύφωνας με την άμπελο και το μεθυστικό της προϊόν ;

Ο Άγιος Τρύφωνας γεννήθηκε στη Λάμψακο, παραλιακή πόλη της Φρυγίας, και μαρτύρησε το 249 μ.Χ., όταν αυτοκράτορας του Ρωμαϊκού κράτους ήταν ο Δέκιος, στη Νίκαια της φρυγικής Βιθυνίας. Η περιοχή ήταν ξακουστή για τους αμπελώνες της όπως και όλα τα παράλια της Προποντίδας.  

Εκεί βρίσκονταν πόλεις που φημίζονταν για την αφθονία των κρασιών τους: η Ραιδεστός, η Κύζικος και η περιοχή της Βιθυνίας με τα κρασιά της Τρίγλειας, της Κίου, της Νίκαιας. Ο Άγιος πολιούχος της Νίκαιας συνδέεται λοιπόν καταρχήν με την άμπελο και τον οίνο λόγω ...προέλευσης από περιοχή παραγωγής οίνων ποιότητος, αφού λίγες ήταν οι βυζαντινές επαρχίες, που μπορούσαν να καυχηθούν για τον οίνο τους τόσο όσο οι περιοχές της Προποντίδας.

Η θέση της γιορτής του στον ετήσιο κύκλο πρέπει να έπαιξε επίσης ρόλο στην καθιέρωση του Αγίου ως προστάτη των αμπελουργών. Παρόλο που το αμπέλι “κοιμάται”, γυμνό από τσαμπιά, άνθη, φύλλα και χλωρούς βλαστούς, ο Φεβρουάριος αποτελεί κρίσιμη καμπή στο βλαστικό του κύκλο. Είναι η χρονική περίοδος κατά την οποία αρχίζει παραδοσιακά η σημαντικότερη ίσως αμπελουργική φροντίδα, το κλάδεμα.Το κλάδεμα είναι τεχνική εργασία για την οποία οι αμπελουργοί δηλώνουν ότι χρειάζεται πείρα, μαστοριά και γνώση του συγκεκριμένου αμπελώνα. Κλαδεύοντας, ο αμπελουργός επεμβαίνει δυναμικά στο αμπέλι του και ρυθμίζει την ποσότητα άρα και την ποιότητα της παραγωγής του, ενώ καθορίζει αναπόφευκτα τη διάρκεια της ζωής αλλά και την υγιεινή κατάσταση των κλημάτων.

Ὀρθοδοξία καὶ Ὀρθολογισμός

 

Ὀρθοδοξία καὶ Ὁρθολογισμὸς μὲ ἀφορμὴ τὴν ἑορτὴ τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν


Ἔχουμε, ἀλήθεια, σκεφτεῖ γιατί μιά γιορτή Παιδείας, ἕνας κατ' ἐξοχήν ἑορτασμός τοῦ πνεύματος, τῆς γνώσης καί τῆς καλλιέργειας ταυτίζεται στήν Ἑλλάδα μέ μιά γιορτή θρησκευτική, μιά γιορτή τιμῆς πρός τούς θεμελιωτές τῆς ὀρθόδοξης χριστιανικῆς πίστης; Γιατί συνεορτάζονται Παιδεία καί Τρεῖς Ἱεράρχες καί ὄχι λ.χ. Παιδεία καί πατριάρχης Φώτιος, μιά μεγάλη παιδευτική μορφή τοῦ Βυζαντίου, ἤ Παιδεία καί Εὐστάθιος ἤ Παιδεία καί Εὐγένιος Βούλγαρης; Εἶναι σύμπτωση; Εἶναι συμβολισμός; Εἶναι ἰδεολόγημα; Ἡ δική μου ἐκτίμηση εἶναι ὅτι ὁ συνεορτασμός αὐτός ὄχι μόνον δέν εἶναι συμπτωματικός ἤ προϊόν ἰδεολογήματος, ἀλλά εἶναι συσχετισμός οὐσίας, ἀπόρροια βαθύτερης πνευματικῆς καί πολιτισμικῆς σχέσης ταυτότητας καί ἱστορικῆς συνείδησης αὐτῆς τῆς χώρας.

Θεωρῶ ὅτι ὁ συνεορτασμός πηγάζει ἀπό μιά σαφή πολιτισμική παραδοχή καί ἐκδοχή τῆς Παιδείας μας: ὅτι ἡ ἑλληνική Παιδεία στηρίχτηκε σέ δύο παιδευτικούς ἄξονες, στόν ὀρθολογισμό καί στήν ὀρθοδοξία. Μέ ἄλλους ὅρους, στηρίχτηκε: στή σπουδή τῆς ἑλληνικῆς ὀρθολογικῆς σκέψης, ὅπως θεμελιώθηκε στά μεγάλα κείμενα τῆς ἀρχαίας ἑλληνικῆς διανόησης, καί στή σπουδή τῆς χριστιανικῆς ὀρθόδοξης πίστης, ὅπως θεμελιώνεται στή διδασκαλία τῆς Κ. Διαθήκης καί ἑρμηνεύεται στά μεγάλα κείμενα τῆς ὀρθόδοξης θεολογίας, στά κείμενα τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, τοῦ Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου καί τοῦ Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου. Ἡ ἑλληνική σύλληψη τῆς Σχολικῆς Ἐκπαίδευσης συνδυάζει ἀπό παλιά δύο παιδευτικές ἀρχές: τήν ἑλληνικότητα καί τή χριστιανική πίστη, ὅ,τι ὀνομάσθηκε ἑλληνοχριστιανικό ἰδεῶδες. Πρόκειται γιά ἕνα ἰδεῶδες, πού δέν ἀμφισβητήθηκε βεβαίως, ὅταν τό ὑποστήριζε ὁ Νεοελληνικός Διαφωτισμός μέ ἐπικεφαλῆς τόν Κοραή καί τούς Διδασκάλους τοῦ Γένους, ἱερωμένους τούς περισσότερους (τόν Εὐγένιο Βούλγαρη, τόν Νεόφυτο Δούκα, τόν Ἄνθιμο Γαζῆ, τόν Κωνσταντῖνο Οἰκονόμο, τόν Νεόφυτο Βάμβα κ.ἄ.), οὔτε ὅταν τό ὑποστήριξαν ὁ Μακρυγιάννης, ὁ Κολοκοτρώνης καί ἄλλοι ἀγωνιστές. Ἀμφισβητήθηκε ἀργότερα, ὅταν παρασυνδέθηκε μ' ἕναν ἔντονο συντηρητισμό στήν ἐκπαιδευτική πράξη, καί ὡς ὅρος ἀπαξιώθηκε συγκυριακά ὅταν χρησιμοποιήθηκε προπαγανδιστικά στή δικτατορία τοῦ Παπαδόπουλου ὡς ἐθνικιστικό σύνθημα. Τά πάντα, εἶναι γνωστό, μποροῦν νά στρεβλωθοῦν καί νά ἀπαξιωθοῦν, ἄν ἀποτελέσουν ἀντικείμενο σκοπιμοτήτων καί προκάλυμμα διαφορετικῶν προθέσεων. Σήμερα εἶναι, νομίζω, πλέον καιρός ἡ λέξη ἑλληνοχριστιανικός νά "ἀποχαρακτηρισθεῖ" πολιτικά καί ἰδεολογικά, μέ ἐξαίρεση τίς ἱστορικές ἀναφορές στήν περίοδο τῆς Ἑπταετίας, καί νά ἐπανακτήσει τό πρωτογενές καί οὐσιαστικό ἐννοιολογικό καί σημασιολογικό περιεχόμενό της, πού εἶναι ἡ ἀναφορά στό δίπολο ἑλληνικότητας καί χριστιανισμοῦ, κλασικοῦ ἑλληνικοῦ ὀρθολογισμοῦ καί χριστιανικῆς ὀρθοδοξίας.

Κι αὐτό γιατί οἱ τρεῖς αὐτοί γίγαντες τῆς πατερικῆς θεολογίας μέσα ἀπό τή βαθιά χριστιανική τους πίστη καί τό θεϊκό χάρισμα, "τή θεία χάρη" νά ἀποτελέσουν τούς κύριους καί αὐθεντικούς (μετά τόν Παῦλο) ἑρμηνευτές τῆς χριστιανικῆς διδασκαλίας, νά ὁρίσουν τήν ὀρθόδοξη διάσταση τοῦ Χριστιανισμοῦ, εἶχαν τό πρόσθετο προνόμιο νά ἀκονήσουν τό πνεῦμα τους στά μεγάλα κείμενα τῆς ἑλληνικῆς φιλοσοφίας καί τῆς ρητορικῆς, σέ γλώσσα ἑλληνική καί σέ μεγάλες Σχολές τοῦ Ἑλληνισμοῦ, στή Φιλοσοφική Σχολή τῶν Ἀθηνῶν ὁ Βασίλειος καί ὁ Γρηγόριος, στήν Ἀντιόχεια κοντά στόν Λιβάνιο ὁ Ἰωάννης. Ἔτσι, ἦταν λογικό νά γίνουν καί οἱ φυσικοί ὑποστηρικτές τῆς παιδευτικῆς σύζευξης τῶν ἑλληνικῶν γραμμάτων μέ τά χριστιανικά διδάγματα τῆς ὀρθόδοξης πίστης. Μέ τή θητεία τους στά ἑλληνικά γράμματα δέν ἀπαρνήθηκαν τήν ἴδια τους τήν ὕπαρξη, τή χριστιανική πίστη, μέ τήν ὁποία ταυτίστηκαν καί τήν ὁποία ὑπερασπίστηκαν καί στερέωσαν μέ τήν ἴδια τή ζωή καί τό ἔργο τους. Οὔτε ὅμως πρόδωσαν τήν καλλιέργεια πού ἀπέκτησαν ἀπό τήν ἀναστροφή τους μέ τόν ἑλληνικό στοχασμό. Αὐτοί ἦταν πού τόλμησαν νά ὑποστηρίξουν τήν ἀνάγκη ἐπαφῆς τοῦ Χριστιανοῦ, ἰδίως τῶν νέων, μέ τήν ἑλληνική παιδεία, μέ τά ἑλληνικά κείμενα: "καί ποιηταῖς καί λογοποιοῖς καί ρήτορσι καί πᾶσιν ἀνθρώποις ὁμιλητέον, ὅθεν ἄν μέλλη πρός τήν τῆς ψυχῆς ἐπιμέλειαν ὠφέλειάν τις ἔσεσθαι". Ὁ Μ. Βασίλειος δέν διστάζει νά πεῖ γιά τόν Ὅμηρο: "πᾶσα μέν ἡ ποίησις τῷ Ὁμήρῳ ἀρετῆς ἐστιν ἔπαινος, καί πάντα αὐτῷ πρός τοῦτο φέρει". Καί χρειάζεται θάρρος γιά νά χαρακτηρίσει κανείς ὡς ἀπληροφόρητους, ὡς "κακῶς εἰδότες", ὅσους θεωροῦν "τήν ἔξωθεν (παιδείαν, δηλ. τήν θύραθεν, τήν ἑλληνική) ὡς ἐπίβουλον καί σφαλεράν καί Θεοῦ πόρρω βάλλουσαν" καί νά λέει ἀπαξιωτικά "οὔκουν ἀτιμαστέον τήν παίδευσιν (ἐννοεῖ τήν ἑλληνικήν), ὅτι τοῦτο δοκεῖ τισιν".

Ἄν γεφυρώθηκε τό χάσμα ἀνάμεσα στήν ἀπέχθεια τῶν νεοφώτιστων Χριστιανῶν πρός τήν εἰδωλολατρία τῶν Ἑλλήνων καί τά ἀσεβῆ ἑλληνικά γράμματα (Ἕλλην, μή τό ξεχνᾶμε σήμαινε "εἰδωλολάτρης", τό ἴδιο ὅπως καί ἡ λέξη ἐθνικός) καί στήν, ἀπό τήν ἄλλη μεριά, περιφρόνηση τῶν Ἑλλήνων γιά τούς ἀπαίδευτους Χριστιανούς, αὐτό ἔγινε μόνο χάρις στή σθεναρή στάση, τό κύρος καί τήν πρακτική τῶν τριῶν Μεγάλων ἑλληνοσπουδασμένων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας. Στήν προσέγγιση μάλιστα πρός τά ἀρχαῖα ἑλληνικά κείμενα συνέβαλε καί ἡ υἱοθέτηση καί καθιέρωση τῆς ἀττικιστικῆς μορφῆς τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας (ἀντίθετα πρός τήν ἁπλούστερη ἑλληνιστική Κοινή, στήν ὁποία εἶναι γραμμένο τό Εὐαγγέλιο). Μέσα ἀπό αὐτήν ἡ πρόσβαση πρός τά ἀρχαῖα ἑλληνικά κείμενα ἔγινε εὐκολότερη.

Ἡ θέση τῶν τριῶν μεγάλων πνευματικῶν μορφῶν καί διδασκάλων τῆς ὀρθόδοξης θεολογίας ἦταν προϊόν μιᾶς βαθύτερης εἰλικρινοῦς βιωματικῆς κατάφασης πρός τόν Θεό, πρῶτα καί πάνω ἀπ' ὅλα, μέ τήν τριαδική χριστιανική του σύλληψη, πρός τόν ἄνθρωπο, τό τέλειο δημιούργημα τοῦ Θεοῦ, πρός τό πνεῦμα, πού κατ' ἐξοχήν συνδέει τόν ἄνθρωπο μέ τόν Δημιουργό του, καί πρός τήν καλλιέργεια του πνεύματος μέσα ἀπό τά διδάγματα τῆς ὀρθόδοξης χριστιανικῆς πίστης, ἀλλά καί μέ τήν κατάκτηση τῆς γνώσης καί τήν ἄσκηση τῆς κρίσης καί τῆς γλωσσικῆς ἔκφρασης ἀκόμη, ἡ ὁποία - γιά τούς τρεῖς μεγάλους διανοητές Χριστιανούς - περνάει μέσα ἀπό τήν ἑλληνική παιδεία καί τά ἑλληνικά κείμενα. Ἔτσι, στή διδασκαλία τῶν Μεγάλων αὐτῶν Πατέρων ἡ ὀρθολογική σκέψη τῆς Δύσης συνδυάσθηκε καί συμφιλιώθηκε μέ τήν ὀρθοδοξία τῆς Ἀνατολῆς, μέ τήν ἀποκάλυψη τῆς χριστιανικῆς ἀλήθειας στόν ἀνατολικό χῶρο, ἐνῶ ὁ οἰκουμενικός χαρακτήρας τῆς χριστιανικῆς πίστης κάλυψε καί καλύπτει Ἀνατολή καί Δύση.

Μπορῶ μετά ἀπό αὐτές τίς σκέψεις νά μήν ἐπαναλάβω, ἔστω καί ὡς φωνή βοῶντος ἐν τῇ ἐρήμῳ, ὅτι εἶναι τραγικό σφάλμα νά μή διδάσκονται στά σχολεῖα μας ἐπιλεγμένα ἀποσπάσματα κειμένων τῶν μεγάλων αὐτῶν μυσταγωγῶν τῆς Παιδείας μας;






 

πηγή

Ἐκ τῆς «Πρὸς Διόγνητον» ἐπιστολῆς

(Ἀγνώστου Ἀποστολικοῦ Πατρός, πιστωθεῖσα εἰς Ἰουστῖνον)

Προκαταρκτικά. Ὁ Διόγνητος εἶχε ζητήσει νὰ μάθει ἀπὸ κάποιον ἄγνωστό μας Ἀποστολικὸ Πατέρα (πιθανῶς τὸν Ἅγιο Εἰρηναῖο τῆς Λυών), 1) γιὰ τὸν Θεὸ στὸν ὁποῖο πιστεύουν οἱ Χριστιανοί· 2) γιὰ τὸ πῶς θρησκεύονται· 3) γιὰ τὸ πῶς μποροῦν καὶ παραβλέπουν τὰ τοῦ κόσμου· 4) πῶς καταφέρνουν νὰ περιφρονοῦν τὸν θάνατο· 5) τί εἶναι ἡ χριστιανικὴ ἀγάπη· 6) γιατί οἱ Χριστιανοὶ δὲν παρουσιάστηκαν πρωτύτερα στὸν κόσμο. Στὴν ἀπάντησή του ὁ Ἀποστολικὸς Πατέρας προτρέπει κατ᾿ ἀρχὰς τὸν Διόγνητο νὰ καθαρίσει πρῶτα τὸν ἑαυτό του γιὰ νὰ ἀναγεννηθεῖ καὶ ἔτσι νὰ μπορέσει νὰ καταλάβει τὴ νέα γλώσσα ποὺ πρόκειται νὰ ἀκούσει. Ἐν συνεχεία, παρουσιάζει μὲ τὴ σειρὰ Χριστιανικὲς ἀπόψεις γιὰ τὴν εἰδωλολατρία, γιὰ τὶς αἱματηρὲς θυσίες, καὶ τὴν Ἰουδαϊκὴ θρησκευτικότητα. Στὴν παράγραφο § 5 μιλᾶ γιὰ τὸ μυστήριο τοῦ χριστιανισμοῦ, καὶ στὴν παράγραφο § 6 σκιαγραφεῖ τὴν εἰκόνα τῶν Χριστιανῶν ὡς ψυχὴ τοῦ κόσμου· στὴν παράγραφο § 7 γράφει ὅτι ὁ χριστιανισμὸς εἶναι ἐξ Ἀποκαλύψεως· στὴν 8 ὅτι ἡ φιλοσοφία εἶναι ἀδύναμη νὰ διαπραγματευτεῖ τὸ ζήτημα τῆς οἰκονομίας τοῦ Θεοῦ γιὰ τὴν σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου· μιλᾶ τέλος γιὰ τὸ μυστήριο τῆς μετάνοιας, ἑρμηνεύει τὴν παρουσία τῶν Χριστιανῶν κατὰ τὴ συγκεκριμένη ἐποχή, ἀνακεφαλαιώνει καὶ συμπληρώνει. Παρακάτω παρουσιάζεται μία νεοελληνικὴ ἀπόδοση τῶν παραγράφων § 5 καὶ § 6.

5. Οἱ Χριστιανοὶ δὲν διακρίνονται ἀπὸ τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους οὔτε ἀπὸ τὴ χώρα ποὺ μένουν, οὔτε ἀπὸ τὴ γλώσσα ποὺ μιλοῦν, οὔτε ἀπὸ τὸν τρόπο ποὺ ντύνονται. Δὲν κατοικοῦν σὲ δικές τους πόλεις, οὔτε ἔχουν κάποια περίεργη προφορά, οὔτε ὁ τρόπος ζωῆς τους ἔχει τίποτε ποὺ νὰ τραβάει τὴν προσοχή. Ἡ χριστιανικὴ διδασκαλία δὲν εἶναι ἀνθρώπινη. Οἱ Χριστιανοὶ δὲν πρωτοστατοῦν σὲ ἔργο ποὺ προέρχεται ἀπὸ τὴν φαντασία καὶ τὴ σκέψη πολυσπούδαστων ἀνθρώπων. Κατοικοῦν βέβαια σὲ κάποιες πόλεις, Ἑλληνικὲς ἢ μή, ὁ καθένας κατὰ τὸν κλῆρο του· ἀλλὰ ἂν καὶ ἀκολουθοῦν τὰ τοπικὰ ἔθιμα, τὴν τοπικὴ ἐνδυμασία καὶ διατροφή, ὁ τρόπος τῆς ζωῆς τοὺς εἶναι θαυμαστὸς μαζὶ καὶ παράδοξος. Στὶς πατρίδες τους κατοικοῦν σὰν νὰ ἦταν πάροικοι· μετέχουν σὲ ὅλα ὅπως κάθε πολίτης, ἀλλὰ ὑπομένουν τὰ πάντα λὲς καὶ ἦταν ξένοι· κάθε ξένη γῆ εἶναι γι᾿ αὐτοὺς πατρίδα, καὶ κάθε πατρίδα εἶναι γι᾿ αὐτοὺς ξενιτειά. Παντρεύονται ὅπως ὅλοι καὶ κάνουν παιδιά, ἀλλὰ δὲν τὰ ἐγκαταλείπουν. Ὅλοι τους μοιράζονται τὸ ἴδιο τραπέζι, ἀλλὰ ὄχι καὶ τὸ ἴδιο κρεβάτι. Ἔχουν σάρκα, ἀλλὰ δὲν ζοῦν κατὰ σάρκα. Πάνω στὴ γῆ καταγίνονται, ἀλλὰ στὸν οὐρανὸ βρίσκεται ἡ πραγματικὰ δική τους πολιτεία. Πείθονται στοὺς διατεταγμένους νόμους, ἀλλὰ μὲ τὴν ἰδιαίτερη ζωὴ ποὺ κάνουν ὑπερνικοῦν αὐτοὺς τοὺς νόμους. Ὅλους τους ἀγαποῦν, καὶ ὑπὸ ὅλων διώκονται. Ἀγνοοῦνται, καὶ καταδικάζονται, καὶ θανατώνονται, καὶ (δι᾿ αὐτῶν) ζωοποιοῦνται. Οἱ ἴδιοι πτωχεύουν, ἀλλὰ πλουτίζουν τοὺς ἄλλους· στεροῦνται τὰ πάντα, ἀλλὰ καὶ ὅλα τα ἔχουν σὲ ἀφθονία. Περιφρονοῦνται, καὶ ὅμως μὲ τὴν περιφρόνηση ποὺ τοὺς γίνεται αὐτοὶ δοξάζονται. Βλασφημοῦνται καὶ δικαιώνονται, καὶ ἐμπαίζονται, ἀλλὰ αὐτοὶ εὐλογοῦν· σὲ ὅσους τοὺς ὑβρίζουν, ἀποδίδουν τιμή. Κάνουν τὸ καλὸ ἀλλὰ καταδικάζονται ὅπως οἱ κακοί· καὶ ἐνῶ καταδικάζονται χαίρονται καὶ εἶναι ὡς νὰ παίρνουν πάνω τους ζωή. Ἀπὸ τοὺς Ἰουδαίους πολεμοῦνται ὡς ἀλλόφυλοι, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τοὺς Ἕλληνες (ἐθνικοὺς στὸ θρήσκευμα) ἐπίσης διώκονται. Ὅμως, τὸ γιὰ ποιὰ αἰτία τοὺς ἐχθρεύονται δὲν τὸ ξέρουν οὔτε αὐτοὶ ποὺ τοὺς μισοῦν.

6. Μὲ δύο λόγια, ὅπως εἶναι ἡ ψυχὴ γιὰ τὸ σῶμα, ἔτσι εἶναι οἱ Χριστιανοὶ γιὰ τὸν κόσμο. Ἡ ψυχὴ ἐπεκτείνεται σὲ ὁλόκληρο τὸ σῶμα, καὶ οἱ Χριστιανοὶ βρίσκονται μέσα σὲ ὅλες τὶς πόλεις τοῦ κόσμου. Ἡ ψυχὴ κατοικεῖ εἰς τὸ σῶμα ἀλλὰ δὲν ἀνήκει στὸ σῶμα· παρόμοια καὶ οἱ Χριστιανοί, κατοικοῦν μὲν στὸν κόσμο ἀλλὰ δὲν εἶναι ἐκ τοῦ κόσμου τούτου. Ἡ ψυχὴ φρουρεῖται ἀόρατη μέσα στὸ ὁρατὸ σῶμα· καὶ τοὺς Χριστιανοὺς τοὺς βλέπουμε στὸν κόσμο, ἡ θεοσέβειά τους ὅμως παραμένει ἀόρατη. Ἡ σάρκα μισεῖ καὶ πολεμᾶ τὴν ψυχή, χωρὶς νὰ ἀδικεῖται ἀπὸ αὐτήν, γιὰ τὸν λόγο ὅτι ἐμποδίζεται στὶς ἡδονικὲς ἀπολαύσεις· καὶ ὁ κόσμος ποὺ καὶ αὐτὸς δὲν ἀδικεῖται σὲ τίποτε ἀπὸ τοὺς Χριστιανούς, τοὺς μισεῖ γιατὶ τοῦ γίνεται ἐμπόδιο γιὰ τὶς ἡδονές. Ἡ ψυχὴ ὅμως ἀγαπᾶ τὴ σάρκα ποὺ τὴ μισεῖ ὅπως καὶ κάθε μέλος τοῦ σώματος· καὶ οἱ Χριστιανοὶ ἀγαποῦν καὶ αὐτοὶ ὅσους τοὺς μισοῦν. Ἡ ψυχὴ εἶναι ἔγκλειστη στὸ σῶμα, αὐτὴ ὅμως εἶναι ποὺ διατηρεῖ τὸ σῶμα· καὶ οἱ Χριστιανοὶ ἐνῶ βρίσκονται σὰν σὲ φυλακὴ στὸν κόσμο, διατηροῦν τὸν κόσμο. Ἡ ἀθάνατη ψυχὴ κατοικεῖ σὲ σκηνὴ θνητή· καὶ οἱ Χριστιανοὶ σκηνώνουν μέσα στὴ φθορὰ σὲ ἀναμονὴ τῆς οὐράνιας ἀφθαρσίας. Μὲ τὴν πείνα καὶ τὴν δίψα ἡ ψυχὴ βελτιώνεται· καὶ οἱ κατατρεγμένοι Χριστιανοὶ κάθε μέρα ὅλο καὶ πολλαπλασιάζονται. Τόσο ὑψηλὴ εἶναι ἡ κλήση τοῦ Θεοῦ γιὰ αὐτούς, ποὺ δὲν τοὺς ἐπιτρέπεται νὰ ἐγκαταλείψουν τὴ θέση τους.

πηγή

Ο ΦΛΕΒΑΡΗΣ ΣΤΗΝ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ

  Το όνομα του (κοινώς Φλεβάρης) προέρχεται από τη λατινική λέξη februare (=εξαγνίζω), που σημαίνει καθαρτήρια γιορτή, γιατί κατά την διάρκεια  του γίνονταν στη Ρώμη γιορτές θρησκευτικού καθαρμού και εξαγνισμού. Επίσης λέγεται Φλιάρης, Κουτσουφλέβαρος ή Κουτσός, Κούντουρος ή Κούτσουρος (δηλ. με κομμένη την ουρά, Πόντος), Κουτσούκης ή Μικρός (Κύπρος) και Κλαδευτής. Από το 46 π.Χ. οπότε καθιερώθηκε το Ιουλιανό ημερολόγιο, οι ημέρες του μήνα αυτού, από 30  περιορίστηκαν σε 29, ενώ κατά την εποχή του Αυγούστου μειώθηκαν κατά μια ακόμη ημέρα, η οποία προστέθηκε στο μήνα Αύγουστο, για να τιμηθεί ο αυτοκράτορας. Για να συντονιστεί το ημερολόγιο των 365 ημερών προς το  ηλιακό έτος, καθιερώθηκε η αύξηση των ημερών του Φεβρουαρίου κατά μια, κάθε 4 χρόνια. Τότε λέμε πως η χρονιά είναι δίσεκτη. Το δίσεκτο έτος, θεωρείται από το λαό μας κακότυχο, γι’ αυτό δεν πρέπει να φυτεύουν αμπέλια οιγεωργοί ούτε να γίνονται γάμοι ούτε να χτίζονται σπίτια.
                ΕΡΓΑΣΙΕΣ:
                Φυτεύουν πατάτες.
                Προετοιμάζουν τα χωράφια για να σπείρουν ανοιξιάτικα σιτηρά & ενισχύουν τα φθινοπωρινά, λιπαίνοντάς τα.
                Κλαδεύουν αμπέλια & δέντρα.
                Καθαρισμός μαντριών.
                Συντήρηση κοπριάς σε λάκκους.
                Σβάρνισμα χωραφιών.
                ΕΘΙΜΑ-ΠΡΟΛΗΨΕΙΣ:                ΜΕΤΑΜΦΙΕΣΕΙΣ. Το πιο χαρακτηριστικό στοιχείο της αποκριάς.
                ΜΠΟΥΛΕΣ & ΓΕΝΙΤΣΑΡΟΙ (Νάουσα): Ένα έθιμο με βαθιές ρίζες, που στο πέρασμα της μακραίωνης ιστορίας του ενσωμάτωσε στοιχεία της τοπικής παράδοσης και των ηρωικών αγώνων.
         Πρώτη μαρτυρία για το δρώμενο έχουμε το 1706, αντί μνημόσυνου για το παιδομάζωμα της προηγούμενης χρονιάς. Την μεγαλύτερη ακμή του γνώρισε στα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ου αιώνα και φθάνει αναλλοίωτο μέχρι τις μέρες μας.
                Οι άνδρες συνηθίζουν να μεταμφιέζονται σε Γενίτσαρους και Μπούλες. Μπούλες ντύνονται οι λεπτοκαμωμένοι, ενώ Γενίτσαροι οι γεροδεμένοι. Η Μπούλα φορεί την τοπική γυναικεία νυφική φορεσιά και στολίζει το κεφάλι της με λευκό πέπλο, χρωματιστές κορδέλες και πολλά χάρτινα λουλούδια. Ο Γενίτσαρος φορεί φουστανέλα, τσαρούχια, μάλλινες μακριές κάλτσες και γιλέκο. Στολίζει το στήθος και την πλάτη του με πολλά νομίσματα και τη φουστανέλα του με πολλές αλυσίδες. Όταν περπατά, κουνάει το σώμα του και χοροπηδάει, για να κουδουνίζουν όσα φορεί. Στο κεφάλι, στη μέση και στο χέρι του δένει από ένα μαντίλι, ενώ στο λαιμό κρεμά σταυρό και αλυσίδα με φυλακτό. Η Μπούλα κι ο Γενίτσαρος φορούν στο πρόσωπο κέρινες μάσκες. Μαζεύονται παρέες-παρέες και κατεβαίνουν στην πλατεία της πόλης χορεύοντας.
                Οι κάτοικοι της Νάουσας λένε, ότι στα χρόνια της τουρκοκρατίας, οι αρματολοί έβρισκαν στις Απόκριες την ευκαιρία να έλθουν στην πόλη μασκαρεμένοι και να γλεντήσουν με τους συγγενείς και τους φίλους τους, χωρίς να φοβούνται ότι θα τους αναγνωρίσουν οι Τούρκοι.
                ΓΕΡΟΙ & ΚΟΡΕΛΕΣ (Σκύρος). Τοπικός μύθος ο οποίος λέει: Ήταν κάποτε ένας γέρος με τη γριά του κι είχαν πολλά κατσίκια. Όμως μια νύχτα του χειμώνα έπεσε στο βουνό χιόνι κι άγρια παγωνιά κι όλα τα κατσίκια ψόφησαν. Στην απελπισία τους οι βοσκοί ζώστηκαν τα κουδούνια των νεκρών ζώων και ροβόλησαν τις δύσβατες πλαγιές του βουνού μέχρι τη Χώρα. Με το κτύπο των κουδουνιών έφεραν στους χωριανούς τους το μήνυμα της καταστροφής. Από τότε κρατούν το έθιμο.
                Οι μεταμφιεσμένοι, με ζωόμορφη όψη, κρατώντας μακριές ξύλινες μαγκούρες και ζωσμένοι πολλά κουδούνια που ζυγίζουν ως και 50 κιλά (Γέροι), και οι Κορέλες, άντρες ντυμένοι γυναικεία, γυρίζουν δρόμους και σπίτια σηκώνοντας το νησί με χαρούμενες φωνές, ορχηστρικές κινήσεις, τραγούδια, χορούς και προπαντός με τους δυνατούς και αρμονικούς χτύπους των κουδουνιών.
                «ΜΠΑΜΠΟΥΓΕΡΑ» (Δράμα): Στην Καλή Βρύση πρωταγωνιστούν τα "Μπαμπούγερα", άντρες μεταμφιεσμένοι ζωόμορφα, ζωσμένοι βαριά κουδούνια. Με το πέρας της τελετής του αγιασμού τα Μπαμπούγερα έχουν ήδη συγκεντρωθεί έξω από την εκκλησία και με την εντυπωσιακή και θορυβώδη παρουσία τους κυριαρχούν σ' όλο το χωριό την ημέρα των Θεοφανίων και τις δύο επόμενες (6-8 Ιανουαρίου). Η αμφίεση των Μπαμπούγερων αποτελείται από άσπρη περισκελίδα, γυναικείο μαύρο επενδύτη αμανίκωτο, φλοκωτό στην εσωτερική μεριά, άσπρο πουκάμισο και πέντε μεγάλα κουδούνια που ζώνονται στη μέση. Η κεφαλή καλύπτεται με προσωπίδα από μάλλινο λευκό ύφασμα του αργαλειού. Στο μέτωπο ράβεται ένα στρογγυλό καθρεπτάκι, ενώ με ρούχα σχηματίζουν μεγάλη καμπούρα στη ράχη του μεταμφιεσμένου. Αποκορύφωμα και λήξη του γιορτασμού αποτελεί η σατιρική αναπαράσταση γάμου στις 8 Ιανουαρίου, με συμμετοχή στη χαρά και το γλέντι όλου του χωριού και των πολλών επισκεπτών, που τη μέρα αυτή συρρέουν στην Καλή Βρύση όχι μόνο από την περιοχή της Δράμας αλλά και από μακρινά μέρη. Η αναπαράσταση μιμείται το τοπικό εθιμικό τυπικό, με κάποιους νεωτερισμούς ή ευρηματικές προσαρμογές στην πραγματικότητα. Εντυπωσιακό στοιχείο αποτελεί η ξαφνική αρπαγή της νύφης από τα Μπαμπούγερα η οποία όμως αμέσως απελευθερώνεται. Παρότι το στοιχείο αυτό μπορεί να θεωρηθεί ως υστερογενές, αποτελεί παραδοσιακό μοτίβο. Την τρίτη μέρα, 8 Ιανουαρίου της Αγίας Δομνίκης, τιμούσαν τη μαμή, της οποίας η παρουσία ήταν τόσο πολύτιμη στην παραδοσιακή κοινότητα και κοινωνία.
                Μπαμπούγερα ντύνονται και παιδιά, στοιχείο της συνέχισης του εθίμου το οποίο στην Καλή Βρύση βιώνεται ως έκφραση ψυχικής ανάγκης και λειτουργεί ως συνειδητό χρέος στην προγονική κληρονομιά. Τα αναβιωμένα εθιμικά δρώμενα συνοδεύουν τα παραδοσιακά όργανα της περιοχής, η γκάιντα (είδος ασκού, μουσικού οργάνου γνωστού και στην αρχαιότητα), η λύρα και ο νταχαρές ή νταϊρές (ντέφι). Εκτός από αυτά όμως, ως μέσα μουσικής έκφρασης χρησιμοποιούνται και αντικείμενα της καθημερινής ζωής (κουδούνια καισήμαντρα). Το ανθρώπινο δε σώμα ως ηχοποιητικό μέσο με τα πόδια που χτυπούν στο έδαφος καθώς και ο τρόπος που κινείται φανερώνουν το πρωταρχικό στοιχείο της μουσικής, το ρυθμό.
                ΚΑΛΟΓΕΡΟΣ (=Καλός γέρος). Θρακικό δρώμενο (στη Βιζύη) τη Δευτέρα της «Τυρινής».         Τελείται σε 3 διαδοχικές σκηνές:
                1. την μπάμπω με το εφταμηνίτικο
                2. το φόνο του καλόγερου
                3. την ψευδοαροτροίωση
                Οι 2 πρώτες σκηνές είναι σατυρικές, η τελευταία σοβαρή. Έπαιρναν μέρος τα εξής πρόσωπα: οι 2 καλόγεροι (εκλέγονταν από τους προεστούς κάθε 4 χρόνια κι έπρεπε να ‘ναι παντρεμένοι), 2 κορίτσια ή Νύφες (2 ανύπαντροι νέοι που έπρεπε να μην παντρευτούν αυτά τα 4 χρόνια), η Μπάμπω (=μαμή) με το εφταμηνίτικο παιδί της, 2 κατσίβελοι (γύφτοι) και 2 Ζαπτιέδες (χωροφύλακες)
                Οι καλόγεροι φορούσαν δέρματα ζώων, στο κεφάλι τους περικεφαλαία από τομάρι λύκου ή αλεπούς και μάσκα στο πρόσωπό τους πάλι από δέρμα. Γύρω από τη μέση τους κρεμούσαν κουδούνια. Ο Αρχικαλόγερος κρατούσε στο χέρι του ένα τόξο που μ’ αυτό πετούσε στάχτη αντί για βέλη ενώ ο άλλος καλόγερος κρατούσε ένα ραβδί. Η Μπάμπω φορούσε κουρέλια, ήταν καμπούρα κι είχε «κροκιδένια μαλλιά». Το εφταμηνίτικο παιδί της (ομοίωμα) το είχε μέσα σε ένα καλάθι. Οι κατσίβελοι ήταν ντυμένοι με ρούχα φτωχικά, με πρόσωπα μουντζουρωμένα κι έλεγαν πειράγματα κι αστεία. Τέλος οι Ζαπτιέδες βαστούσαν όπλα κι ακολουθούσαν τους καλόγερους.
                Η πομπή ξεκινούσε με τύμπανα και γκάιντες. Περνούσε από τα σπίτια του χωριού κάνοντας έλεγχο σε κάθε σπιτικό, αν τα γεωργικά του εργαλεία ήταν στη θέση τους. Αφού επισκέπτονταν και το τελευταίο σπίτι κατέληγαν στην πλατεία του χωριού. Έτσι άρχιζε το δράμα με τις 3 σκηνές που προαναφέραμε. Αξίζει να σημειωθεί ότι μετά από την τρίτη σκηνή της «ψευδοαροτροίωσης», οι θεατές συμμετείχαν ενεργά. Έπιαναν διπλό και τριπλό χορό-μπροστά οι καλόγεροι- και χόρευαν ως αργά το βράδυ.
                ΟΙ «ΦΑΝΟΙ ΤΗΣ ΚΟΖΑΝΗΣ». Ένα διονυσιακό έθιμο, που αναβιώνει την Αποκριά στηνΚοζάνη είναι ο Φανός. Η παράδοση θέλει με το άναμμα του φανού το βράδυ της Μεγάλης Αποκριάς να ξεκινούν τραγούδια, τα οποία εξιστορούν τα κατορθώματα των κλεφτών, αλλά και τον έρωτα. Τα τραγούδια ονομάζονται ξενίντραπα, μασκαραλίτκα ή νοικοκυρίσια κι έχουν σατιρικό χαρακτήρα και έντονες φαλλικές αναφορές. Στο έθιμο συμμετέχει όλη η Κοζάνη, ανάβουν συνολικά δεκατρείς φανοί, ένας σε κάθε γειτονιά της Κοζάνης.
                Φωτιές που στήνονται στις γειτονιές ως είδος βωμού. Κάθε γειτονιά προσπαθεί να παρουσιάσει όχι μόνο τον ωραιότερο φανό, αλλά και τους πιο καλούς τραγουδιστές, που να έχουν θέση ξεχωριστή στην τοπική κοινωνία.
                ΧΑΣΚΑΣ ή ΧΑΣΚΑΡΗΣ ή ΧΑΨΑΡΟΣ ή ΧΑΨΑΛΟΣ (Πανελλήνιο). Το πιο διασκεδαστικό έθιμο. Ένα παιχνίδι με αβγό καθαρισμένο, σπανιότερα ακαθάριστο. Έδεναν το αβγό με μια κλωστή από το ταβάνι και κάποιος το στριφογύριζε. Όποιος το έπιανε με το στόμα ήταν ο τυχερός. Αλλού το αβγό το έδεναν με κλωστή σ’ ένα μακρύ ξύλο που το κουνούσε ο νοικοκύρης. Αλλού πάλι προσπαθούσαν να το πιάσουν τα παιδιά με το στόμα, γονατιστά και με τα χέρια δεμένα.
                ΑΛΕΥΡΟΜΟΥΤΖΟΥΡΩΜΑΤΑ (Γαλαξίδι). Στο Γαλαξίδι την Καθαρά Δευτέρα δεν παίζουν με σερπαντίνες και χαρτοπόλεμο, αλλά παίζουν "αλευροπόλεμο" με βασικό υλικό το αλεύρι. Αυτό το έθιμο διατηρείται από το 1801. Εκείνα τα χρόνια, παρ' όλο που το Γαλαξίδι τελούσε υπό την Τουρκική κατοχή, όλοι οι κάτοικοι περίμεναν τις Απόκριες για να διασκεδάσουν και να χορέψουν σε κύκλους. Ένας κύκλος για τις γυναίκες, ένας για τους άνδρες. Φορούσαν μάσκες ή απλά έβαφαν τα πρόσωπά τους με κάρβουνο. Στην συνέχεια προστέθηκε το αλεύρι, το λουλάκι, το βερνίκι των παπουτσιών και ή ώχρα. Στο μουντζούρωμα συμμετέχουν όλοι ανεξαιρέτως ηλικίας.
                Ο γαμπρός και η νύφη (πάλι άντρας παρελαύνουν στη παραλία και στη συνέχεια οι παρευρισκόμενοι στο έθιμο, που ραίνουν το ζευγάρι με φούμο (αλεύρι), αρχίζουν να αλληλομουτζουρώνονται, χορεύοντας και διασκεδάζοντας.
                ΜΠΟΥΡΑΝΙ (Τίρναβος). Διονυσιακό έθιμο. Μια αλάδωτη χορτόσουπα που ετοιμάζεται και μοιράζεται με τη συνοδεία άσεμνων τραγουδιών και τολμηρών χειρονομιών.
                ΒΛΑΧΙΚΟΣ ΓΑΜΟΣ (Θήβα). Η Θήβα φημίζεται για την αναπαράσταση του Βλάχικου Γάμου, κάθε Καθαρή Δευτέρα. Είναι ένα έθιμο που φθάνει στις ημέρες μας από το 1830 περίπου, μετά την απελευθέρωση των ορεινών περιοχών. Οι Βλάχοι, δηλ. οι τσοπάνηδες από την Μακεδονία, την Ήπειρο,Θεσσαλία και Ρούμελη, εγκατέλειψαν τότε την άγονη γη τους και βρήκαν γόνιμο έδαφος νοτιότερα. Το έθιμο αφομοιώθηκε και διατηρήθηκε μόνο στην Θήβα, την πατρίδα του Διονύσου. Πιστεύεται ότι ο Βλάχικος γάμος είναι κατάλοιπο Διονυσιακής Παράδοσης, (Πομπή, Πυρρίχιος χορός, Βακχευόμενος Σάτυρος ) στους βλάχους της Πίνδου.
                Προξενιό, προικοπαράδοση, ξύρισμα γαμπρού, νυφοστόλισμα και όλα τα άλλα γαμήλια νόμιμα γίνονται με την καθιερωμένη εθιμική τάξη. Παλαιότερα, σήμερα παραλείπεται, σε κάποια στιγμή ένας συμπέθερος ή και ο ίδιος ο γαμπρός έπεφτε καταγής, ύστερα δήθεν από κάποια φιλονικία, προσποιούμενος τον πεθαμένο. Άρχιζε μοιρολόγημα και κοπετός (θρήνος με στηθοκτυπήματα). Ξαφνικά όμως ο πεθαμένος σηκωνόταν σαν να ανασταινόταν, με όλους τους συμβολισμούς μιας τέτοιας παράστασης.
                ΤΟΥ ΚΟΥΤΡΟΥΛΗ Ο ΓΑΜΟΣ (Μεθώνη). Ανάμνηση πραγματικού γάμου, που έγινε στην πόλη αυτή πριν από αιώνες. Γαμπρός ήταν ο «καβαλάριος κυρ Ιωάννης ο Κουτρούλης», ο οποίος, ύστερα από πολλών χρόνων αναμονή και υπομονή, γιατί αντιδρούσε η εκκλησία, παντρεύτηκε την γυναίκα που αγαπούσε. Ο γάμος μεταβλήθηκε σε χαρούμενο πανηγύρι και πραγματικά έγινε παροιμιώδης. 
                Η ΜΟΝΟΗΜΕΡΗ ΚΛΩΣΤΗ (Βάρος Λήμνου). Γύρω στα 1916, μια ξαφνική αρρώστια έπληξε το Βάρος. Την αποκάλεσαν πανούκλα και θέριζε πραγματικά.
                Μέσα στο γενικό χαμό, μια γυναίκα του χωριού είδε στον ύπνο της τον Άγιο Χαράλαμπο, που τη συμβούλεψε να γνέσουν, σε μία μόνο μέρα, κλωστή, από τα βαμβάκια που καλλιεργούσαν, να την ενώσουν τρίκλωνη και να ζώσουν μ’ αυτή το χωριό.
                Πράγματι, την άλλη μέρα, όλες οι γυναίκες του χωριού έκαναν αυτό, που τους είπε ο Άγιος και το χωριό σώθηκε από την επιδημία.
                Από τότε, κάθε χρόνο, στη διάρκεια της Σαρακοστής, οι γυναίκες μαζεύονται σ’ ένα μεγάλο χορό και γνέθουν την κλωστή, την κάνουν τριπλή και φτιάχνουν 13 μεγάλα κουβάρια.
                Από την εκκλησία, ξεκινάει η πομπή, με επικεφαλής τον παπά του χωριού και μια γυναίκα, που κουβαλάει τα κουβάρια με τη μονοήμερη κλωστή. Στο παρεκκλήσι του Αγίου Χαράλαμπου γίνεται η πρώτη στάση για δέηση και ξεκινάει το ζώσιμο του χωριού.
                «ΜΠΡΑΜΔΕΣ» ή «ΟΙ ΚΑΛΕΣ» (Σκόπελος). Οι πιο αριστοκρατικές μεταμφιέσεις του νησιού. Φορούν τοπικές ενδυμασίες (φουστανέλες, βράκες, τουαλέτες εποχής…) και πολλά εξαρτήματα. Γυρίζουν από γειτονιά σε γειτονιά και τραγουδούν το επικό τραγούδι της «Βλάχας»:
                                       Άντε να πάμε Βλάχα στον πέρα καφενέ
                                      Να σε τρατάρω Βλάχα σουμάδα κι αργιλέ…
                                        Δε θέλω τη σουμάδα ούτε τον αργιλέ
                                     Μον θέλω ένα λουκούμι κι ένα γλυκό καφέ…                Οι Μπράμδες μαζεύονται την Κυριακή της Τυρινής στις πλατείες κι άλλα κεντρικά σημεία του νησιού, τραγουδούν και χορεύουν, ενώ παράλληλα τους κερνούν ρυζόγαλο, γαλατομπούρεκο κι άφθονο κρασί.
               «Το έθιμο του Αχυρένιου-Γληγοράκη» αναβιώνει κάθε Καθαρά Δευτέρα  στην πόλη τηςΒόνιτσας. Είναι μια νότα παράδοσης που καταφέρνει συνδυάζοντας σάτιρα και διασκέδαση να προσφέρει κάθε φορά ξεχωριστές στιγμές στους επισκέπτες και τους ντόπιους. Οι απόψεις για τη προέλευση του εθίμου διίστανται. Κατά μία εκδοχή το έθιμο είναι εξέλιξη της σκωπτικής παράστασης κάποιων μοναχών της Αγίας Παρασκευής εις βάρος ενός μοναχού με το όνομα Γρηγόριος. Άλλοι υποστηρίζουν ότι το έθιμο είναι κληρονομιά από τους Βενετσιάνους από την περίοδο που κατείχαν την περιοχή. Όμως η επικρατέστερη άποψη είναι αυτή που θέλει τον Γληγοράκη ψαρά ο οποίος αρνήθηκε τη θάλασσα και έψαξε τη τύχη του στη στεριά. Η θάλασσα όμως τον εκδικήθηκε και τον έριξε στα ξένα, να ταλαιπωρείται και να μην μπορεί να έχει σταθερή δουλειά. Σε κάθε περίπτωση πάντως, το δρώμενο έχει στοιχεία των Διονυσιακών τελετών και των αρχαίων τελετών που γίνονταν για την υποδοχή της Άνοιξης.
               Η διατήρηση και ο εμπλουτισμός του δρώμενου οφείλεται σίγουρα στους ντόπιους ψαράδες. Κάθε χρόνο την Αποκριά, οι ψαράδες ξαναθυμούνται εκείνο τον ψαρά, τον Γληγοράκη, και τον καταδικάζουν με το δικό τους τρόπο. Αφού πιουν, μασκαρευτούν από το Σαββατόβραδο της Τυρινής έως την Καθαρά Δευτέρα βλέπουν τον αρνητή της θάλασσας να έρχεται όπως τότε, που τον έφεραν σηκωτό για να τον πάνε στο Κοιμητήριο του ψαράδικου συνοικισμού.
               Πρόχειρα φτιαγμένος από άχυρο και παλιά ρούχα κάνει την είσοδό του πάνω σε ένα γάιδαρο που τον τραβά ένας αγροφύλακας και του προσφέρουν βοήθεια δύο γιδοβοσκοί. Οι ρόλοι είναι από χρόνια μοιρασμένοι. Η μάνα, η γυναίκα, οι μοιρολογίστρες, ο γιατρός, οι συγγενείς, ο παπάς. Κάθε χρόνο καινούργια βάσανα περιμένουν τον Γληγοράκη. Κάθε στάση που κάνει δίνεται και μια μικρή θεατρική παράσταση. Ο γιατρός βγάζει γνωμάτευση κάνοντας ερωτήσεις στους συγγενείς και εξετάζει τον ασθενή. Με το πέρασμα των χρόνων η γνωμάτευση άρχισε να προσαρμόζεται στα δεδομένα της εποχής και κατέληξε σε αναπαράσταση και διακωμώδηση της επικαιρότητας.
                Μέσα σε μοιρολόγια και θρήνους πλησιάζει ο παπάς με τα παπαδοπαίδια. Τα λόγια του παραλλαγμένα τροπάρια της νεκρώσιμης ακολουθίας. Το δειλινό στην κεντρική πλατεία της Βόνιτσας δίνεται η πιο μεγάλη παράσταση. Γλέντι με θαλασσινά, άφθονο κρασί, χορός και τραγούδι. Προς το τέλος της τελετής, σε κάποια διακοπή του γλεντιού, κάποιος εκφωνεί τον επικήδειο, που δεν είναι παρά μια καυστική σάτιρα της επικαιρότητας. Το απόβραδο ο Γληγοράκης στην άκρη του γιαλού ή μέσα σε πρόχειρα κατασκευασμένη βάρκα, ρίχνεται στη φωτιά. Γύρω από τον αχυρένιο που σιγοκαίγεται, γίνεται το γλέντι κορυφώνεται με χορό και ποτό. Άλλη μια Αποκριά φεύγει... μαζί με το «Γληγοράκη...»
                ΤΟ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ ΤΗΣ ΠΑΤΡΑΣ.   
                ΓΙΟΡΤΕΣ:
                ΣΥΜΟΓΙΟΡΤΑ. 
                1)Ο Άγιος Τρύφων (1/2). Προστατεύει τα αμπέλια & τους αγρούς από τα τρωκτικά.
                2) Η  Παναγία η Υπαπαντή (2/2). Προστατεύει μυλωνάδες & αγρότες. Λένε στην ΑΙΤΩΛΙΑ: Ό,τι καιρό κάνει της Υπαπαντής, τέτοιο καιρό θα κάνει τις επόμενες 40 μέρες.
                3) Ο Άγιος Συμεών (3/2). Οι έγκυες την ημέρα αυτή δε δούλευαν για μη σημαδευτούν τα παιδιά στην κοιλιά τους.
                ΤΣΙΚΝΟΠΕΜΠΤΗ. Είναι η Πέμπτη της Κρεατινής, που κάθε σπίτι ήθελε να «τσικνώσει τη γωνιά του», να ψήσει δηλαδή κρέας και η τσίκνα να απλωθεί ολόγυρα. Σήμερα, βέβαια, είναι απλά μία ακόμη ευκαιρία για διασκέδαση.
                ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ:
                «Του Φλεβάρη είπαν να βρέξει και λησμόνησε να πάψει».
                «Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει, καλοκαίρι θα μυρίσει. Μα αν τύχει και θυμώσει, μες το χιόνι θα σε χώσει».
                «Φλεβάρης, κουτσοφλέβαρος και του τσαπιού ο μήνας».
                «Ο Φλεβάρης με νερό, κουτσός μπαίνει στο χορό».
                «Παπαντή καλοβρεμένη, η κοφίνα γεμισμένη».
                «Το Φλεβάρη μη φυτέψεις, ούτε να στεφανωθείς, Τρίτη μέρα μη δουλέψεις, Σάββατο μη στολιστείς».
                «Άγιε Πολύκαρπε βόηθα το σπόρο να φυτρώσει και να πολυκαρπίσει».
                «Άμα αγκιάξει ο Κουτσοφλέβαρος το πόδι του, θα μας χώσει στα χιόνια».
                «Αν δεν βγει ο Φλεβάρης δεν μπαίνει ο Μάρτης».
                «Αν της Υπαπαντής δεν φανεί ο ήλιος, θα βρέχει 40 ημέρες. Αν φανεί θα έρθει καλή χρονιά».
                «Άσπρος Φλεβάρης, χαρούμενος ο χωραφιάρης».
                «Γενάρη γέννα το παιδί, Φλεβάρη, φλέβισέ το».
                «Γενάρη και Φλεβάρη καταβολάδα και ξινάρι».
                «Γενάρης με τα κρούσταλλα, Φλεβάρης με τα χιόνια».
                «Γεναριάτικο αρνί και Φλεβαριάτικο κατσίκι».
                «Ζεστός Φλεβάρης, το Πάσχα κρύο».
                «Η Παπαντή διώχνει τις γιορτές με τ' αντί».
                «Θύμωσε ο Φλεβαράκης, πλάκωσε ο χιονάκης».
                «Κάλλιο Μάρτης με παλούκια παρά Φλεβάρης με μπουμπούκια».
                «Καλοκαιριά της Υπαπαντής, Μαρτιάτικος Χειμώνας».
                «Κύριε ελέησον, Φλεβάρη, και στο χάλκωμα με βάνεις [δηλ. από το κρύο μπαίνω να ζεσταθώ μέσα στο καζάνι».
                «Ο μήνας Φλεβάρης ή τις φλέβες (του νερού) ανοίγει ή τις φλέβες κλείνει».
                «Ο Φλεβάρης αν θυμώσει, μες στο χιόνι θα μας χώσει».
                «Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίζει του Καλοκαιριού μυρίζει κι αν τις φλέβες του ανοίξει, θε να κάψει να φλογίσει».
                «Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίζει του Καλοκαιριού μυρίζει, κι αν αλήθεια φλογίσει πόσους σκύλους θα ψοφήσει».
                «Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίζει, πάλι ή άνοιξη μυρίζει μα κι αν τύχη να θυμώσει, μες στα χιόνια θα μας χώσει».
                «Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει καλοκαίρι θα μυρίσει κι άμα πει και θυμώσει μέσ’ τα χιόνια θα μας χώσει».
                «Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει καλοκαίρι θα μυρίσει, μ' αν τις φλέβες του ανοίξει ξεροπήγαδα γιομίζει».
                «Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει, καλοκαίρι θα μυρίσει».
                «Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει, καλοκαίρι θα μυρίσει, μα κι αν δώσει, μες στο χιόνι θα μας χώσει».
                «Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει, πάλι άνοιξη θ' ανθίσει. Μα αν κάμει και πεισμώσει, μες τα χιόνια θα μας χώσει».
                «Ο Φλεβάρης φλέβες ανοίγει και πόρτες σφαλάει».
                «Ο Φλεβάρης με νερό, κουτσός μπαίνει στο χορό».
                «Ότι έφτιασε ο Φλεβάρης έχει ο Αλωνάρης».
                «Ότι ημέρα κάμει της Παπαντής, θα την κάνει σαράντα μέρες».
                «Παπαντή καλοβρεμμένη, η κοφίνα γεμισμένη».
                «Παπαντούλα βροχερή και τ’ αλώνια σαν σωροί».
                «Παπαντούλα χιονισμένη, και τ’ αμπάρια γιομισμένα».
                «Σου ‘πανε Φλεβάρη βρέξε και λησμόνησες να πάψεις».
                «Στα μαλακά Φλεβάρη μου και έχει ο Θεός».
                «Στις δέκα εφτά του Φλεβάρη θα ζεσταθεί το νύχι του βοδιού» [δηλ. αρχίζει να ζεσταίνει ο καιρός]
                «Στις δεκαπέντ' από Φλεβάρη βαρεί το άλογο ποδάρι».
                «Τα γέρικα γαϊδούρια Φλεβάρη ψοφάνε».
                «Τα έκανε ο Φλεβάρης κι έσκασε ο Μάρτης».
                «Τα χιόνια του Φλεβάρη, βγάζουν τον Μάρτη παλικάρι».
                «Τα χρέη του Φλεβάρη, ο Μάρτης τα πλερώνει».
                «Την Τυρινή και των Βαγιών μπαίνει ο διάβολος στο γιαλό».
                «Της Κρεατινής τα κομμάτια τα τρώει η Τυρινή και της Τυρινής τα σκυλιά».
                «Το Φλεβάρη μη φυτέψεις, ούτε να στεφανωθείς, Τρίτη μέρα μη δουλέψεις, Σάββατο μη στολιστείς».
                «Τον Γενάρη κλάδευε και τον Φλεβάρη απόσκαφτε».
                «Τον κακό Φλεβάρη ψοφούν οι λύκοι απ’ την πείνα».
                «Τον καλό τον Φλεβαράκη σκάρισε τ’ αρνάκι».
                «Τον ξερό Φλεβάρη, σου παίρνει ο διάβολος το γαλάρι».
                «Τον Φλεβάρη ανοίγουνε οι φλέβες».
                «Τον Φλεβάρη τον καλό ανοίγει η γης από το νερό».
                «Του Αϊ-Τρυφώνου μην δουλέψεις και τα χέρια σου κλαδέψεις».
                «Του Φλεβάρη είπαν να βρέξει και λησμόνησε να πάψει».
                «Του Φλεβάρη είπαν να βρέξει κι αλησμόνησε να πάψει».
                «Του Φλεβάρη το κριθάρι του Μάρτη το κατσίκι».
                «Τρεις τα γέννα, τρεις τη Φώτα κ’ έξι τα μεγάλα Πάσχα».
                «Υπαπαντή καλοβρεγμένη, η κοφίνα γιομισμένη».
                «Φλέβαρε - κουτσοφλέβαρε, καταραμένε μήνα, το έκανες το παράκανες με πέθανες απ’ την πείνα».
                «Φλεβάρη κουτσοφλέβαρε καταραμένε μήνα, μας χιόνισες, μας απόπειρες, μας έλιωσες στην πείνα».
                «Φλεβάρη μήνα κοίταγε ήλιο και φεγγάρι, πάρε και γνώμη από αστρί και κάνε ότι βγάλει».
                «Φλεβάρη το ‘πες, Φλεβάρη το ‘κάνες».
                «Φλεβάρη, φλέβες (νερού) μ’ άνοιξες».
                «Φλεβάρης ,κουτσοφλέβαρος, έρχεται κούτσα κούτσα, όλο νερά και λούτσα».
                «Φλεβάρης κουτσοφλέβαρος, και του τσαπιού ο μήνας».
                «Φοβήθηκε ο παπάς τον Νοέμβρη και ο Δεσπότης τον Φλεβάρη».
                «Φυλάξου από τον διάβολο κι από Φλεβαριάτικο κρύο».
                «Χιόνι το Φλεβάρη βάνει στάπα στο κελάρι».
                «Χιόνι Φλεβαριάτικο, αλώνι αβερτιάτικο».
                «Χιόνια του Φλεβαριού, χρυσάφι του καλοκαιριού».