ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΒ΄ ΛΟΥΚΑ (ΔΕΚΑ ΛΕΠΡΩΝ) Ευχαριστιακές προσεγγίσεις «ουχ ευρέθησαν υποστρέψαντες δούναι δόξαν τω Θεώ»

**************************

ΚΥΡΙΑΚΗ 17 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016 
ΙΒ΄ ΛΟΥΚΑ (ΔΕΚΑ ΛΕΠΡΩΝ)(Λουκ. ιζ΄ 12-19)                                                (Εβρ. ιγ΄ 17-21)

Ευχαριστιακές προσεγγίσεις

                                    «ουχ ευρέθησαν υποστρέψαντες δούναι δόξαν τω Θεώ»

                                                                                                           
Την ευαγγελική περικοπή που αναφέρεται στη θεραπεία των δέκα λεπρών, προβάλλει σήμερα η Εκκλησία μας, σπρώχνοντάς μας να ενδιατρίψουμε στα βαθύτερα μηνύματα της και ειδικότερα στον ευχαριστιακό τρόπο ζωής. Είναι αξιοπρόσεκτο ότι τη συγκεκριμένη περικοπή διασώζει μόνο ο ευαγγελιστής Λουκάς, ο οποίος, ως ιατρός, τη διατήρησε στη μνήμη του. Πρόκειται για τα τελευταία θαύματα που επιτέλεσε ο Κύριος.

Όπως ακούσαμε στη διήγηση, οι δέκα λεπροί επιζητούν το έλεος του Θεού. Από τη στάση τους, όπως προκύπτει μέσα από τη σχετική περιγραφή, φαίνονταν να εμπιστεύονται τον εαυτό τους και να τον εναπόθεταν στην πρόνοια του Θεού. Πραγματικά, εκείνο που διαπιστώνουμε συνήθως είναι ότι όταν ο άνθρωπος βιώνει τον πόνο και την θλίψη, δεν επιμένει να στηρίζεται στον εαυτό του, γιατί ακριβώς τον βλέπει να καταρρέει και να συνθλίβεται. Αυτόν τον αδύναμο εαυτό του τον εναποθέτει στην αγάπη και το έλεος του Θεού. Θυμούμαστε εδώ ένα από τα ωραιότατα προκείμενα του Εσπερινού: «Το έλεος σου, Κύριε, καταδιώξει με πάσας τας ημέρας της ζωής μου».

Από τα πιο πάνω μπορεί να κατανοήσει κάποιος το λόγο για τον οποίο όταν οι δέκα λεπροί συνάντησαν τον Χριστό, κραύγασαν: «Διδάσκαλε Ιησού λυπήσου μας, ελέησέ μας». Ο Χριστός σε τέτοιες περιπτώσεις αγκαλιάζει τον άνθρωπο και του προσφέρει την αγάπη του. Πρόσφερε το έλεός του με τη θαυματουργία του και στη συνέχεια έδωσε μια οδηγία στους γιατρευθέντες πρώην λεπρούς: «Πορευθέντες, επιδείξατε εαυτούς τοις ιερεύσι». Την εποχή εκείνη μόνο οι ιερείς μπορούσαν, σύμφωνα με το νόμο, να πιστοποιήσουν τη θεραπεία τους». Οι λεπροί μετέβησαν στους ιερείς, δείχνοντας την εμπιστοσύνη τους στο μεγάλο ιατρό που τους θεράπευσε.

Η αχαριστία των εννέα

Το γεγονός ήταν θαυμαστό: οι λεπροί έχαιραν άκρας υγείας. Από το σημείο αυτό, όμως, ο άνθρωπος μπαίνει σε μια νέα φάση δοκιμασίας. Θα συνεχίσει να εμπιστεύεται τον Χριστό ή θα στηρίζεται και πάλι στις βιολογικές του δυνάμεις;  Δυστυχώς στην περίπτωση των εννέα λεπρών συνέβη το δεύτερο. Ξανακλείστηκαν στον εαυτό τους, συμπεριφέρθηκαν αλαζονικά και εγωκεντρικά και λησμόνησαν τον ευεργέτη τους Κύριο. Δεν ένιωσαν ότι η κοινωνία μαζί του είναι μια μόνιμη και ολοκληρωτική κατάσταση χωρίς παλινδρομήσεις και εκπτώσεις. Οι εννέα από τους δέκα βυθίστηκαν πάλι στο έρεβος της αμαρτίας και έμειναν μακριά από την κοινωνία της αγάπης του Χριστού. Με την αχαριστία και την αγνωμοσύνη προς τον Θεό επαναλαμβάνεται το προπατορικό αμάρτημα. Εισερχόμαστε στις συχνότητες της αντίφασης να δεχόμαστε μεν τις δωρεές του Θεού, αλλά ν’ απορρίπτουμε την παρουσία εκείνου που με την κοινωνία της αγάπης του ζωοποιεί την ύπαρξή μας. Όταν κλεινόμαστε στον εαυτό μας, όταν μας καταλαμβάνει η φαρισαϊκή αυτάρκεια, όταν η αυτοπεποίθησή μας υψώνεται αυτοκαταστροφικά, τότε οι οσμώσεις του θανάτου μας κυκλώνουν στραγγαλιστικά. Διότι «αγαθός ων ο Θεός και δίκαιος, και διά της αγαθότητος παν αγαθόν ημίν χαρίζηται, όταν κατ’ ευγνωμοσύνην έχωμεν, ως από δικαίου πόρου δήθεν διά της ευχαριστίας. Αλλ’ εάν αγνώμονες φαινώμεθα, εκπίπτομεν του αγαθού τη δικαιοκρισία του Θεού», διαβεβαιώνει ο όσιος Πέτρος ο Δαμασκηνός.

Η ευχαριστία του ενός

Δεν συμπεριφέρθηκε με αγνωμοσύνη ο ένας από τους δέκα πρώην λεπρούς. Όταν συνειδητοποίησε ότι έγινε υγιής, επέστρεψε δοξολογώντας τον Θεό.  Μάλιστα αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι αυτός που γύρισε για να ευχαριστήσει τον Κύριο ήταν αλλοεθνής, Σαμαρείτης.  Αυτός, λοιπόν, ένιωσε ότι πραγματικά αναστήθηκε ως ύπαρξη. Όταν ο Κύριος ερωτά το Σαμαρείτη «μα δεν καθαρίσθηκαν και οι δέκα, οι άλλοι εννέα πού είναι», δεν σημαίνει ότι είχε ανάγκη της ευχαριστίας, αλλά έδινε ξεκάθαρο το μήνυμα ότι η αχαριστία, είναι φάση που οδηγεί τον άνθρωπο στην καταστροφή. Εξοβελίζει τον Θεό από τη ζωή μας και προβάλλει το θεοποιημένο «εγώ» μας.

Η ύπαρξη του ανθρώπου καταξιώνεται τελικά όταν δοξάζει τον Θεό για όλες τις ευεργεσίες που του προσφέρει. Χαρακτηριστική μορφή ευχαριστίας είναι όταν προσφέρει την αγάπη στους συνανθρώπους του και δεν την κατακρατεί μόνο για τον εαυτό του. Αποκορύφωμα της ευχαριστιακής ζωής είναι η συμμετοχή στο Ευχαριστιακό Δείπνο που προσφέρεται στο λειτουργικό χρόνο.

Αγαπητοί αδελφοί, ο ευχαριστιακός τρόπος ζωής είναι ο μόνος καταξιωμένος και ευλογημένος που επιτρέπει στον άνθρωπο να εγκολπώνεται τη θεία αγάπη και να γεύεται τους αγλαούς πνευματικούς καρπούς της. Αυτός ο δρόμος φανερώνεται και μέσα από τις αγιασμένες μορφές που κοσμούν το στερέωμα της Εκκλησίας. Μια τέτοια μεγάλη μορφή που θυμούμαστε σήμερα είναι ο Μεγάλος Αντώνιος, του οποίου η βιωτή αναδεικνύει το ύψος που ανεβαίνει με τη χάρη του Θεού ο άνθρωπος, όταν η ζωή του κυλά στους ορίζοντες της ευχαριστίας. Ειδικότερα, η συνειδητή συμμετοχή στη λατρεία μαθαίνει τον άνθρωπο να ευχαριστεί το Θεό για όλα όσα του προσφέρει η αγάπη του αλλά και να αγαπά όλους τους συνανθρώπους του.  Μόνο έτσι δεν γαντζώνεται μόνο στη θεραπεία του σώματος, όπως έπραξαν οι εννέα λεπροί, αλλά μέσα από την καρδιά μπορεί ν’ αναφωνεί: «Τα σα εκ των σων σοί προσφέρωμεν, Κύριε, κατά πάντα και διά πάντα».

Χριστάκης Ευσταθίου, Θεολόγος