ΚΥΡΙΑΚΗ ΑΠΟΚΡΕΩ ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΡΟΝΑΞΙΑΣ

Ο Απόστολος Παύλος καθ΄ όλη τη διάρκεια του αποστολικού του έργου δεν φοβήθηκε ποτέ και από κανένα. Ούτε τα θηρία της φύσεως, ούτε τα θρονιασμένα θηρία της εξουσίας, ούτε τα στοιχεία της φύσεως, ούτε τις επιθέσεις των ψευδαδέλφων. Λεονταρίσια ψυχή προχωρούσε μπροστά «κατά σκοπόν διώκων επί το βραβείον της άνω κλήσεως». Τίποτε δε φοβήθηκε, γιατί είχε στο νου του τα λόγια του Κυρίου. «Μη φοβού αλλά λάλει και μη σιωπήσεις, διότι εγώ ειμέ μετάσου» (πραξ. 18, 9 -10). Και όμως αυτός ο ατρόμητος Παύλος φοβόταν το σκάνδαλο.  Ήθελε πάντα να οικοδομεί, και φοβόταν μήπως κάποια πράξη ή ενέργειά του γίνει αιτία και δώσει αφορμή πνευματικής ζημιάς στους άλλους. Φοβόταν μήπως σκανδαλίσει.      Η λέξη σκάνδαλο σημαίνει κυριολεκτικά το εμπόδιο, την πέτρα που είναι ριγμένη στη μέση του δρόμου και πάνω σ΄ αυτήν σκοντάφουν και τσακίζονται ανύποπτοι διαβάτες. Στο σημερινό αποστολικό ανάγνωσμα παρουσιάζει ο Παύλος επανειλημμένα τον κίνδυνο του σκανδαλισμού. Φτάνει στο σημείο να θυσιάζει «γνώσιν» και «εξουσίαν», για να αποφύγει το σκάνδαλο. Αυτός που σκανδαλίζει είναι σαν να μαστιγώνει έναν άρρωστο, που βρίσκεται κατάκοιτος στο κρεββάτι. Στοργή και περιποίηση, τρυφερότητα και αγάπη θέλει ο άρρωστος, όχι αγριότητα, επίπληξη και μαστίγωμα. Ασθενή συνείδηση έχουν ορισμένοι απλοϊκοί αδελφοί μας. Αυτός που δεν τους υπολογίζει και κάνει ενέργειες που επιτρέπουν να σκανδαλίζουν τους απλοϊκούς, αυτός είναι σαν να κρατά ένα μαστίγιο και να μαστιγώνει τη συνείδηση των αδελφών του. Παρουσιάζοντας ο απ. Παύλος στο σημερινό αποστολικό ανάγνωσμα το θέμα του σκανδαλισμού, αναφέρεται πρώτα – πρώτα στους σκανδαλιζομένους. Ποίοι σκανδαλίζονται; Οι ασθενείς. Ποίοι ασθενείς; Οι ασθενείς τη πίστει. Είναι οι Χριστιανοί που δεν εδραιώθηκαν στην πίστη. Οι Χριστιανοί που δεν έχουν ξεκαθαρίσει μέσα τους τα πράγματα και δεν μπορούν να ξεχωρίσουν τα δευτερεύοντα από τα πρωτεύοντα. Οι Χριστιανοί που παρασύρονται εύκολα. Οι Χριστιανοί που δεν γνωρίζουν το γνήσιο πνεύμα του Ευαγγελίου. Είναι οι ευσκανδάλιστοι Χριστιανοί. Αυτοί οι Χριστιανοί μοιάζουν με ετοιμόρροπα σπίτια, που αν δεν προλάβουν να βάλουν υποστυλώματα, θα σωριαστούν ερείπια. Μοιάζουν με χωλούς ανθρώπους, που, αν δεν κρατήσουν μπαστούνι ή δεκανίκι κινδυνεύουν να πέσουν. Πρόκειται για ασταθείς ανθρώπους, που τρικλίζουν στην πίστη. Λένε ότι πιστεύουν, αλλά στην πραγματικότητα αυτό που πιστεύουν δεν είναι η ορθή πίστη, η σώζουσα πίστη. Αυτοί οι άνθρωποι θέλουν πολλή προσοχή και αγάπη, όπως ο άρρωστος. Ο ευσκανδάλιστος Χριστιανός έχει ανάγκη από ειδική αγωγή και από πολλή αγάπη. Στην εποχή του Παύλου ευσκανδάλιστοι Χριστιανοί με νοσηρές αντιλήψεις και στους Ιουδαϊζοντες, δηλ. αυτί που πριν γίνουν Χριστιανοί ήσαν Ιουδαίοι, πίστευαν στην Ιουδαϊκή θρησκεία και στους Εθνικούς. Δηλαδή αυτούς που πριν γίνουν Χριστιανοί ήσαν ειδωλολάτρες. Οι Ιουδαϊζοντες έδιναν σωτηριώδη σημασία στην περιτομή και επέμεναν να περιτέμνονται πρώτα όσοι γίνονται Χριστιανοί. Για τους Ιουδαϊζοντες η ακροβιστία, δηλαδή η μη περιτομή, ήταν σκάνδαλο. Οι εξ εθνών Χριστιανοί, αυτοί που είχαν ασθενή πίστη, έδιναν μολυσματική σημασία στην ειδωλόθυτα, στο αν τρώνε δηλαδή οι Χριστιανοί κρέατα, που είχαν προσφερθεί θυσία σε ειδωλολατρικούς βωμούς. Τρομερό γι΄ αυτούς σκάνδαλο το «ειδωλόθυτα εσθίειν». Για τον Παύλο το σωστό ήταν «Βρώμα ημάς ου παρίστησι τω Θεώ. ούτε γαρ εάν φάγωμεν περισσεύομεν, ούτε εάν μη φάγωμεν υστερούμεθα». Για τον Παύλο ήταν απλή η αλήθεια: Τα ειδωλόθυτα είναι ψεύτικα. Η θυσία κρεάτων σε ψεύτικους θεούς δεν μολύνει τα θυσιαζόμενα κρέατα. Ο άνθρωπος που προσφέρει θυσίες στα είδωλα μολύνεται, γιατί έχει σχέση με «τράπεζαν δαιμονίαν» (Α΄ Κορ. 10.21). Τα κρέατα δεν μολύνονται. Και επομένως ένας Χριστιανός ένας Χριστιανός έχει δικαίωμα να τρώει και από τα κρέατα αυτά. Έχει βέβαια και την δυνατότητα να μην τρώει.      Η σωστή θέση για την περιτομή: «εν γάρ Χριστώ Ιησού ούτε περιτομή τις ισχύει, ούτε ακροβιστία, αλλά καινή κτίσις» (Γαλ.6, 15). Και στην εποχή μας υπάρχουν ορισμένα πράγματα που αποτελούν σκάνδαλα, αλλά που δεν είναι σκάνδαλα, αλλά γίνονται ή πεπρούνται σκάνδαλα και άλλα που θεωρούνται σκάνδαλα, και όχι μόνον δεν είναι σκάνδαλα, αλλά αντιθέτως είναι επαινετές και επιβαλλόμενες ενέργειες. Υπάρχουν πράγματα που αποτελούν σκάνδαλα και άνθρωποι που αληθινά σκανδαλίζουν. Είναι εκείνοι που προβαίνουν σε δημόσιες ενέργειες, που σαφώς αντιτίθενται στο θέλημα του Θεού και προκαλούν. Μια κακή ενέργεια όταν γίνεται κρυφά και μυστικά αποτελεί αμαρτία και σε περίπτωση αμετανοησίας οδηγεί στην κόλαση. Η ίδια ενέργεια που γίνεται δημόσια και πλήττει τα οπτικοακουστικά νεύρα άλλων ανθρώπων. την βλέπουν δηλαδή και την ακούνε και άλλοι, τότε παύει να είναι απλώς αμαρτία, γίνεται σκάνδαλο και υπάρχει κίνδυνος να οδηγηθούν πολλές φορές στην απώλεια. Στην περίπτωση δηλαδή του σκανδάλου η πράξη προκαλεί το δημόσιο αίσθημα και κλονίζει αστήρικτες ψυχές. Τέτοια σκάνδαλα πάντα υπήρχαν και πάντα θα υπάρχουν στην κοινωνία. Και πρέπει οι πιστοί να εθιστούν στο να μη σκανδαλίζονται.  Η πίστη και η ζωή τους εξαρτώνται από το Αίμα και από τη Χάρη του Χριστού. Οπωσδήποτε όμως η ευθύνη εκείνων που προκαλούν τα σκάνδαλα είναι τρομερή και η τιμωρία τους φρικτή. «Ουαί τω κόσμω από των σκανδάλων. ανάγκη γαρ εστίν ελθείν τα σκάνδαλα. Πλην ουαί τω ανθρώπω εκείνω, δι΄ ου το σκάνδαλον έρχεται» (Ματθ. 18, 7). Η εποχή μας είναι γεμάτη από τέτοια σκάνδαλα. Η απρόσεκτη και ασυνεπής ζωή αξιωματούχων της πολιτείας, και μάλιστα της Εκκλησίας, η κοινωνική αδικία και απάτη, η δημοσίευση αισχρών φωτογραφιών και εικόνων, η προκλητική εμφάνιση το γυμνισμού, είναι από σκάνδαλα της εποχής μας, που συγκεντρώνουν τους προβολείς των μέσων μαζικής ενημέρωσης και διατυμπανίζονται στη διαπασών. Η ζημία που γίνεται από τα σκάνδαλα είναι αφάνταστη. Ιδιαίτερα στην εύπλαστη παιδική ψυχή, στην ευερέθιστη εφηβική και στην ευσκανδάλιστη νεανική ψυχή. Γι΄ αυτό ο Κύριος είπε εκείνον τον τρομερό λόγο. «ος δ΄ αν σκανδαλίσει ένα των μικρών τούτων των πιστευόντων εις εμέ, συμφέρει αυτώ ίνα κρεμασθή, μύλος ανικός επί τον τράχηλον αυτού να καταποντισθή εν τω πελάγει της θαλάσσης» (Ματθ. 18, 6). Μία άλλη κατηγορία ενεργειών και πράξεων είναι εκείνες που είναι ηθικά αδιάφορες, πράξεις καθαρά τυπικές και απτές, που όμως είναι δυνατόν να τις παρερμηνεύσουν και να σκανδαλίσουν σε «ασθενείς» την συνείδησιν και οι μικρόνοες. Τέτοια ενέργεια στην εποχή του Παύλου ήταν η βρώση ειδωλοθύτων όπου φαίνεται από το λόγο του «βρώμα ημάς ου παρίστησι τω Θεώ. ούτε γαρ εάν φάγωμεν περισσεύομεν ούτε εάν μη φάγωμεν υστερούμεθα». Φυσικά με τα λόγια αυτά ο Παύλος δεν αμφισβητεί την αξίαν της νηστείας που είναι θεόσδοτος  θεσμός. Δεν κατηγορεί τη νηστεία ο Παύλος αλλά καταργεί τη διάκριση των τροφών σε μολυσμένες και μη για λόγους θρησκευτικούς. Για λόγους υγιεινής οι τροφές διακρίνονται σε μολυσμένες και μη. Για λόγους όμως θρησκευτικούς δεν υπάρχει διάκριση τροφών. Αν έχει όμως κάποιος το δικαίωμα να γεύεται οποιαδήποτε τροφή που σωματικά έχει ανάγκη, εξ ίσου έχει και την υποχρέωση ν απέχει από ορισμένες τροφές και να νηστεύει γα λόγους θρησκευτικής άσκησης και υπακοής στο θέλημα του Θεού.      Στις περιπτώσεις σκανδαλισμού κριτήριο είναι ο «αδελφός» με τη σημασία της πνευματικής συγγένειας. Ο άλλος είναι αδελφός μας. Για να δείξει ο Παύλος πόσο πρέπει να προσέχουμε να μη τον σκανδαλίζουμε, παρουσιάζει την αξία που έχει ένας αδελφός εν Χριστώ, ένας άνθρωπος. Γι΄ αυτόν τον αδελφό απέθανεν ο Χριστός. Πως σκανδαλίζεις μια ψυχή για την οποία ο Χριστός σταυρώθηκε;      Αγαπητοί αδελφοί: Η θυσία του Χριστού για μια ψυχή ας είναι πάντα μπροστά μας. Αν εκείνος θυσίασε τη ζωή του για τη σωτηρία μιας ψυχής, τί είναι για μας να θυσιάσουμε ένα δικαίωμά μας για μία ψυχή ευσκανδάλιστη;      Στόχος μας η ωφέλεια των άλλων. Να λάμπει έτσι το παράδειγμά μας στους άλλους, ώστε να δοξάζεται πάντοτε το όνομα του Θεού. π. Ι.Μ.