Ο ΕΝ ΑΓΙΟΙΣ ΠΑΤΗΡ ΗΜΩΝ ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΠΕΝΤΑΠΟΛΕΩΣ Ο ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΟΣ Ο ΕΝ ΑΙΓΙΝῌ (9 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ) τοῦ π. Γ. Δορμπαράκη

.             «Ὁ ἅγιος γεννήθηκε στὴ Σηλυβρία τῆς Ἀνατολικῆς Θράκης τὴν 1η Ὀκτωβρίου 1846. Τὸ ὄνομα ποὺ τοῦ δόθηκε στὴ βάπτισή του ἦταν Ἀναστάσιος. Τελείωσε τὸ Δημοτικὸ καὶ τὶς τρεῖς πρῶτες τάξεις τοῦ Γυμνασίου (ἑλληνικὸ σχολεῖο) στὴ γενέτειρά του. Δεκατεσσάρων ἐτῶν πηγαίνει στὴν Κωνσταντινούπολη, ὅπου ἐργάζεται σὲ καπνοπωλεῖο, ἐνῶ παράλληλα παρακολουθεῖ μαθήματα στὴ Μεγάλη του Γένους Σχολή. Διορίζεται λίγο ἀργότερα δάσκαλος καὶ παιδονόμος στὸ σχολεῖο τοῦ Μετοχίου τοῦ Παναγίου Τάφου. Τὸ 1866 μεταβαίνει στὴ Χίο, ὅπου μετὰ δεκαετία κείρεται μοναχὸς στὴν Ἱερὰ Νέα Μονή, μὲ τὸ ὄνομα Λάζαρος, ἀφοῦ χρημάτισε γιὰ ἀρκετὰ χρόνια δάσκαλος στὸ χωριὸ Λιθί. Τὸ 1877 χειροτονεῖται διάκονος παίρνοντας τὸ ὄνομα Νεκτάριος. Ἔρχεται στὴν Ἀθήνα, γιὰ νὰ συμπληρώσει τὶς γυμνασιακές του σπουδές, ἐνῶ μὲ τὴν εὐλογία τοῦ πατριάρχου Ἀλεξανδρείας Σωφρονίου, ἐγγράφεται στὴ συνέχεια στὴ Θεολογικὴ Σχολὴ τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν. Τὸ 1885 παίρνει τὸ πτυχίο του καὶ μετὰ λίγους μῆνες χειροτονεῖται πρεσβύτερος. Ὁ Πατριάρχης, ἐκτιμώντας τὰ προσόντα του, τὸν χειροτονεῖ τὸ 1889 ἐπίσκοπο – μητροπολίτη Πενταπόλεως, θέση ποὺ ἀξιοποίησε γιὰ νὰ ἐπιτελέσει ἕνα τεράστιο πνευματικὸ καὶ κοινωνικὸ ἔργο. Ὁ φθόνος ὅμως ποὺ προκαλεῖ τὸ ἔργο τοῦ φέρνει ὡς ἀποτέλεσμα τὴν ἀπομάκρυνσή του (1890). Ἔρχεται στὴν Ἑλλάδα, ὅπου ἀναλαμβάνει τὴ θέση ἱεροκήρυκα στὴν Εὔβοια πρῶτα (1891) καὶ στὴ Φθιώτιδα ἔπειτα (1893). Τὸ 1894 ἀναλαμβάνει τὴ διεύθυνση τῆς Ριζαρείου Σχολῆς, θέση ποὺ θὰ κρατήσει μέχρι τὸ 1908, ὅποτε καὶ θὰ παραιτηθεῖ γιὰ λόγους ὑγείας. Στὸ μεταξύ, ἀπὸ τὸ 1904 ἤδη ἔχει ἱδρύσει τὸ μοναστήρι τῆς Ἁγίας Τριάδος στὴν Αἴγινα. Ἐκεῖ ἐγκαταβιώνει μετὰ τὴ Ριζάρειο καὶ ἐκεῖ ἀναδεικνύεται ἰδιαιτέρως ἡ ὀσιακὴ τοῦ προσωπικότητα. Ἀρρωσταίνει μετὰ ἀπὸ ὁρισμένα χρόνια βαριά, ὅποτε καὶ ἀποβιώνει στὸ Ἀρεταίειο νοσοκομεῖο τὴν 8η Νοεμβρίου 1920, μετὰ ἀπὸ δίμηνη ἐκεῖ νοσηλεία. Τὸν Ἀπρίλιο τοῦ 1921 ἄνοιξαν τὸν τάφο του μὲ σκοπὸ τὴν οἰκοδόμηση μαρμάρινου μνημείου. Τὸ σκήνωμά του βρέθηκε ἀνέπαφο, ἐνῶ ἡ εὐωδία ποὺ σκορποῦσε ἦταν ὑπέροχη. Τὸ ἴδιο ἐπανελήφθη καὶ μετὰ τρία χρόνια, καθὼς καὶ τὸ 1927. Καὶ τὶς δύο αὐτὲς φορὲς τὸ σκήνωμα ἦταν ἀνέπαφο καὶ ἡ εὐωδία ἡ ἴδια. Τὸ 1953 ἔγινε καὶ πάλι ἀνακομιδή. Τὴ φορὰ αὐτή, γιὰ λόγους ποὺ γνωρίζει ὁ Θεός, τὸ σκήνωμά του βρέθηκε διαλυμένο. Μὲ πατριαρχικὴ πράξη τῆς 20ής Ἀπριλίου τοῦ 1961 ἡ Ἐκκλησία μᾶς διεκήρυξε ἐπίσημα τὴν ἁγιότητά του. Τὸ συγγραφικό του ἔργο εἶναι πολὺ μεγάλο καὶ ἀξιόλογο, ἐνῶ τὰ θαύματά του εἶναι ἀμέτρητα».

.             Ὁ ἅγιος Νεκτάριος θεωρεῖται ἀπὸ ὅλους τοὺς πιστούς τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας ὡς ἕνας ἀπὸ τοὺς πιὸ ἀγαπητοὺς ἁγίους της. Ὄχι μόνον διότι ὁ Θεὸς ἐπιτελεῖ μέσω αὐτοῦ καθημερινῶς πάμπολλα θαύματα – «ἀναβλύζει γὰρ ἰάσεις παντοδαπᾶς» καὶ «ἰάσεις δαψιλεῖς καθ’  ἑκάστην ἡμέραν πηγάζει θαυμαστῶς θεϊκὴ χορηγία» (πλούσιες ἰάσεις καθημερινὰ πηγάζει (ἡ κάρα τοῦ) θαυμαστῶς μὲ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ), κατὰ τὸν γνωστὸ μακαριστὸ γέροντα ὑμνογράφο Γεράσιμο Μικραγιαννανίτη – ἀλλὰ καὶ διότι εἶναι ἕνας ἅγιος της ἐποχῆς μας, «ὁ ἅγιος του εἰκοστοῦ αἰώνα», καὶ μάλιστα  ὄχι μικρότερος ἀπὸ τοὺς ἄλλους μεγάλους ἁγίους ἱεράρχες τῆς Ἐκκλησίας ποὺ ἔζησαν τὰ παλαιότερα χρόνια. Κι αὐτὸ σημαίνει ὅτι μὲ τὸν ἅγιο Νεκτάριο ἀφενὸς νιώθουμε πλούσια τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ, μέσω κυρίως τῶν ἁγίων λειψάνων του, ποὺ κατανοοῦνται ὡς «ἰαμάτων κρήνη» καὶ «νέμοντα ὀσμὴν οὐρανίαν πάσι καὶ θείαν ἐωδίαν» (προσφέρουν οὐράνια ὀσμὴ καὶ θεία εὐωδία σὲ ὅλους), ἀφετέρου παίρνουμε ἀπάντηση  στὸ εὔλογο ἐρώτημα ποῦ τίθεται «γιατί δὲν ἔχουμε μεγάλους ἁγίους σήμερα;» Ὁ γέρων ὑμνογράφος λοιπὸν ἐπισημαίνει αὐτὸ τὸ ἰσοστάσιο τοῦ ἁγίου Νεκταρίου μὲ τοὺς προγενέστερους μεγάλους ἁγίους, δίνοντας μάλιστα καὶ τὴν ἐξήγηση: ὁ Νεκτάριος προσπάθησε νὰ ἀκολουθήσει τὰ ἴχνη τῶν παλαιῶν ἁγίων, μὲ τὴν καθαρότητα τῆς ζωῆς του, δηλαδὴ στὴν πραγματικότητα νὰ ζήσει σύμφωνα μὲ τὸ εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ. «Φωτὶ τῶν ἔργων σου, εὐαγγελίου τὸ φῶς ἐκφαίνεις, πάτερ, θαυμαστῶς πάσι τοῖς πέρασι» (Μὲ τὸ φῶς τῶν ἔργων σου φανερώνεις τὸ φῶς τοῦ Εὐαγγελίου, πάτερ, σὲ ὅλον τὸν κόσμο κατὰ θαυμαστὸ τρόπο). «Κατ’  ἴχνος, Νεκτάριε, ἀκολουθήσας, ζωῆς καθαρότητι, τοῖς πάλαι ὅσιε, ἀρχιερεύσι Χριστοῦ, ἴσος εὐκλείας τῆς αὐτῶν, ὤφθης καὶ μέτοχος» (Ἀκολούθησες, Νεκτάριε, τὰ ἴχνη τῶν παλαιῶν ἀρχιερέων τοῦ Χριστοῦ, μὲ τὴν καθαρότητα τῆς ζωῆς σου, καὶ φάνηκες ἴσος μὲ αὐτοὺς καὶ μέτοχός της δόξας τους).

.             Ὁ ἐμπνευσμένος ὑμνογράφος πέρα ἀπὸ τὴ γενικὴ ἀναφορὰ ποὺ κάνει γιὰ τὴν ἀκολουθία τῶν παλαιῶν Πατέρων ἀπὸ τὸν ἅγιο Νεκτάριο, ἑστιάζει τὴν προσοχή μας στὸν ἅγιο Διονύσιο. Κυρίως αὐτὸν ἀκολούθησε μὲ ἄμεμπτο τρόπο ὁ σήμερα ἑορταζόμενος ἅγιος, διότι καὶ ἐκεῖνος τὴν Αἴγινα εἶχε ὡς τόπο τῶν πνευματικῶν του ἀγώνων, ἀφοῦ ὑπῆρξεν ὁ ἐπίσκοπός της. Γι’  αὐτὸ καὶ μετέχουν, σημειώνει, καὶ οἱ δύο ἅγιοι, ὁ παλαιότερος καὶ ὁ νεώτερος, στὴν ἴδια δόξα τοῦ Θεοῦ, ἱκετεύοντας ἀσφαλῶς γιὰ ὅλους, κατεξοχὴν ὅμως γιὰ τὴ νῆσο τους. «Ἠκολούθησας ἀμέμπτως, τοῖς χρηστοῖς, Πάτερ, τρόποις σου, τῷ Διονυσίω, τῷ Αἰγίνης θείω ποιμάντορι, μεθ’ οὐ τῆς ἄνω μετέχων δόξης, ἅγιε, ταύτην σώζεσθαι ἀεὶ τὴν νῆσον ἱκέτευε». (Ἀκολούθησες καθαρὰ μὲ τοὺς ἐνάρετους τρόπους σου, ἅγιε, τὸν Διονύσιο, τὸν θεῖο ποιμένα τῆς Αἴγινας, μαζὶ μὲ τὸν ὁποῖο μετέχοντας στὴ δόξα τοῦ Θεοῦ, ἅγιε, ἱκέτευε νὰ σώζεται ἡ νῆσος πάντοτε). Μπορεῖ ἡ νῆσος Ζάκυνθος νὰ καυχᾶται, διότι κατέχει τὸ ἅγιο σκήνωμα τοῦ θείου Διονυσίου, ἀλλὰ καὶ ἡ νῆσος Αἴγινα δέχεται πάντοτε τὶς εὐεργετικὲς ἀκτίνες τῶν πρεσβειῶν του στὸν Θεό, ποὺ πολλαπλασιάζονται καὶ μὲ τὶς πρεσβεῖες τοῦ ἁγίου Νεκταρίου.

.             Ὅλοι μας προστρέχουμε συχνὰ-πυκνὰ στὸν ἅγιο Νεκτάριο, ἰδίως ἀνήμερα τῆς ἑορτῆς του, διότι ἡ καρδιὰ τοῦ πλατυμένη ἀπὸ τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, εἶναι γεμάτη ἀπὸ ἀγάπη καὶ πρὸς ἐμᾶς. Καὶ ἰδίως προστρέχουμε ὅσοι ταλαιπωρούμαστε ἀπὸ κάποιο πρόβλημα, ψυχικὸ ἢ σωματικό. Εἶναι τόσες πολλὲς οἱ θαυμαστὲς ἐπεμβάσεις του, ὥστε δὲν ὑπάρχει, θὰ ἔλεγε κανείς, ἄνθρωπος ποὺ μὲ πίστη τὸν ἐπικαλεῖται, καὶ δὲν εἰσπράττει τὸ θετικὸ ἀποτέλεσμα. Εἶναι χαρακτηριστικά, ἐπ’ αὐτοῦ, καὶ τὰ λόγια του γέροντος π. Ἀνανία Κουστένη, ὁ ὁποῖος θέλοντας νὰ τονίσει ἀκριβῶς τὴ θαυματουργία τοῦ ἁγίου Νεκταρίου σημειώνει μὲ χαριτωμένο τρόπο ὅτι μετὰ καὶ τὴ φανέρωση ἀπὸ τὸν Χριστὸ τοῦ ἄλλου μεγάλου θαυματουργοῦ ἁγίου της ἐποχῆς μας, ἀκόμη πιὸ σύγχρονου καὶ ἀπὸ τὸν ἅγιο Νεκτάριο, τοῦ ἁγίου Λουκᾶ τοῦ ἰατροῦ, τοῦ Ρώσου, ὁ ἅγιος Νεκτάριος ἔχει κάποιον νὰ τὸν ξεκουράσει. «Στέλνει ὁ ἅγιος Νεκτάριος τὸν ἅγιο Λουκᾶ στὴ θέση τοῦ πολλὲς φορές,  γιατί ἔχει κουραστεῖ ὁ ἴδιος  νὰ ἐπεμβαίνει στὶς τόσες ἐπικλήσεις τῶν κουρασμένων καὶ ἀσθενῶν χριστιανῶν μας».

«ΑΚΟΛΟΥΘΕΙΝ»

.             Ἐκεῖνο ὅμως ποὺ πράγματι εὐχαριστεῖ τὸν ἅγιο Νεκτάριο εἶναι ὄχι μόνον ἡ ἐπίκλησή του γιὰ τὶς ἰάσεις ποὺ ὁ Θεὸς τοῦ δίνει, ἀλλὰ κυρίως ἡ ἐπίκλησή του νὰ πρεσβεύει ὑπὲρ ἠμῶν, προκειμένου νὰ ἀκολουθοῦμε τὸν τρόπο τῆς ζωῆς του. Διότι αὐτὸ συνιστᾶ πάντοτε τὴν σωστὴ ἑορτὴ ἑνὸς ἁγίου: νὰ τὸν μιμούμαστε. Ὅπως τὸ λέει ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος: «τιμὴ μάρτυρος, μίμησις μάρτυρος», συνεπῶς «τιμὴ ἁγίου, μίμησις ἁγίου». Κι ἕνας ὕμνος ἔρχεται νὰ μᾶς ὑπενθυμίσει ποιὸ ἦταν τὸ «μυστικό» της ἁγιότητας τοῦ ἁγίου Νεκταρίου. «Πατέρων ἰσότιμος τῶν πάλαι ἐχρημάτισας, τούτων μιμησάμενος τὸν τρόπον, τὸν θεῖον ζῆλον καὶ τὰς λοιπᾶς ἀρετᾶς, ταπεινοφροσύνη ἀληθεῖ καὶ ἀπλάστοις ἤθεσι, διαπρέψας Νεκτάριε». (Ἔγινες ἰσότιμος τῶν παλαιῶν Πατέρων, διότι μιμήθηκες τὸν τρόπο τῆς ζωῆς τους, τὸν θεϊκὸ ζῆλο τους καὶ τὶς ὑπόλοιπες ἀρετές τους, Νεκτάριε, καὶ διέπρεψες στὴν ἀληθινὴ ταπεινοφροσύνη καὶ στὰ ἁπλὰ καὶ ἀπονήρευτα ἤθη). Ἂν ὁ ἅγιος Νεκτάριος ἔφτασε σὲ τόσο μεγάλο ὕψος ἁγιότητας, τὸ κατόρθωσε  ὄχι διότι ὑπῆρξε σπουδαῖος ἱεροκήρυκας, σπουδαῖος δάσκαλος, σοφὸς συγγραφέας, ἀλλὰ διότι ὑπῆρξε ταπεινός. Ἡ ὁδὸς τῆς ταπεινοφροσύνης ἦταν γι’ αὐτὸν ἡ ὁδὸς ποὺ τὸν ἔφτασε πολὺ γρήγορα στὴ δόξα τοῦ Οὐρανοῦ, ἡ ὁδὸς τῆς ταπεινοφροσύνης εἶναι πάντοτε αὐτή, μαζὶ μὲ τὴν ἀπονήρευτη διάθεση, ποὺ ἀνοίγει τὶς πύλες τοῦ Οὐρανοῦ καὶ γιὰ κάθε χριστιανό.

πηγή