ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΣΤΗ ΜΑΝΗ – Έθιμα

Στη Μάνη, στο χωριό μου, τα Χριστούγεννα, τον παλιό καλό καιρό χιόνιζε τόσο πολύ, που, στο σπίτι μας, για να ανοίξουν την πόρτα την τινάζανε, τη χτυπούσανε, για να ανοίξει..
Απο κάτω απο την πόρτα, η γιαγιά είχε φτιάξει μια τρυπούλα, για τις βαριές, χειμωνιάτικες ημέρες..
Πού εξυπηρετούσε αυτή η τρυπούλα?? Τις ημέρες, που το χιόνι έπεφτε βαρύ και σκέπαζε όλη την εξώπορτα,  η πόρτα δε μπορούσε να ανοίξει, έτσι, είχε φτιάξει μια μαγκουρίτσα και από μέσα έσπρωχνε τα χιόνια που ήταν έξω, για να κατέβει σιγά σιγά η στάθμη του χιονιού..

Προπαραμονή Χριστουγέννων και στο χωριό ζυμώνανε ψωμί.
Οι φιλενάδες μαζεύονταν σε ένα σπίτι και ζυμώνανε παρέα..
Αυτό γινότανε στις 5 το πρωί, νύχτα ακόμη, με πολύ χιόνι και το τζάκι να καίει με πολλά ξύλα μέσα..

Η γιαγιά απο το προηγούμενο βράδυ, ετοίμαζε μια μεγάλη κατσαρόλα με τραχανά και χυλοπίτες, για να φάνε το πρωί οι φιλενάδες, όταν θα θέλανε να ξαποστάσουν, τρώγοντας, φυσικά, ένα ζεστό πιατάκι..

Παραμονή Χριστουγέννων.. Σπίτια ασπρισμένα, καθαρά.. Όλο το χωριό λάμπει.. Το βράδυ αργά, όλα τα σπίτια ζυμώνουν τηγανίδες…  Οι νοικοκυρές είχαν το σοφρά, το στρογγυλό τραπέζι, καθόντουσαν στα σκαμνάκια τα
μικρά και φτιάχνανε τις τηγανίδες…
Για να ζυμώσουν, χρησιμοποιούσαν τις σκαφίδες τους, γιατί κάθε οικογένεια έκανε πάρα πολλά κιλά…
Η γιαγιά πλάθει με τα χέρια της χοντρά μακαρονάκια, τα οποία μετά βάζει σε μεγάλο τηγάνι, επάνω στην καυτή φωτιά..

Η πρώτη τηγανίδα είχε ένα σταυρό επάνω και η δεύτερη πήγαινε για το σπίτι..  Οι τηγανίδες ήταν πάρα πολλές και για το λόγο αυτό, η γιαγιά γέμιζε πολλά και μεγάλα στρογγυλά ταψιά, αλλά και λεκάνες, προκειμένου να φάει η οικογένεια εκείνες τις ημέρες, αλλά και να φιλέψει τους επισκέπτες!
Τις (πεντανόστιμες) τηγανίδες,  έτρωγαν με τυράκι φέτα, σύγκλινο, αλλά και λουκανικάκια χωριάτικα…

Πρωί Χριστουγέννων.. Νωρίς, νύχτα ακόμη, το χιόνι πέφτει απαλά, ο (αγουροξυπνημένος) παπάς χτυπάει την καμπάνα και οι χωριανοί με τα φαναράκια τους πηγαίνανε στην εκκλησία, για να παρακολουθήσουν την πρωινή λειτουργία..
Το μεσημέρι, σε κάθε σπίτι, οι οικογένειες έτρωγαν χοιρινό με σέλινο, ενώ, μετά, οι χωριανοί, συνήθιζαν να ανταλάσσουν επισκέψεις μεταξύ τους..

Τα χρόνια εκείνα (1940 και μετά), οι οικογένειες, δεν αντάλασσαν δώρα..  Η γιαγιά, όταν  ζύμωνε για την Παραμονή, έκανε κάτι μεγάλα κουλούρια και τα κρέμαγε με καρφάκια στο σαλόνι στον τοίχο.. Τοσα παιδιά τόσα και τα κουλούρια, για κάθε οικογένεια. Και αυτά, ήταν τα δώρα των παιδιών, για την Πρωτοχρονιά..
Για την Καλή Χρονιά, η γιαγιά έφτιαχνε και τις Δίπλες..

Παραδοσιακό, πεντανόστιμο, λίγο μπελαλίδικο γλυκό, το σήμα κατατεθέν της Μάνης!