Κλῆσις τεσσάρων μαθητῶν (Λουκ 5, 1-11)

Λουκ. 5,1-11. Ματθ. 4,18-22. Μάρκ. 1,16-20


Οἱ 5 ἢ 6 μαθηταὶ τοῦ Κυρίου, ἐκ τῶν ὁποίων οἱ 3—4 ἠκολούθησαν Αὐτὸν κατὰ σύστασιν τοῦ Προδρόμου, ὡς εἴδομεν, ἔμειναν μετὰ τοῦ Ἰησοῦ, ἐφ' ὅσον ὁ Κύριος ἦτο εἰς τὴν Ἰουδαίαν καὶ Σαμάρειαν. Ἀναχωροῦν δὲ οὗτοι ἐκ τοῦ Κυρίου διὰ τὸ ἁλιευτικὸν των ἔργον, ὅταν ὁ Πρόδρομος παρεδόθη εἰς τὴν φυλακὴν καὶ ὁ Κύριος ἀνεχώρησε διὰ τὴν Γαλιλαίαν ἢ ἀνεχώρησαν οὗτοι διὰ τὸ ἁλιευτικὸν των ἔργον, ὅταν ὁ Κύριος περιώδευε τὴν Γαλιλαίαν. Ἤδη ὅμως, ὅτε ὁ Κύριος ἤρξατο ἐπισήμως τοῦ δημοσίου Αὐτοῦ ἔργου ἐν Καπερναούμ, καλεῖ 4 ἐξ αὐτῶν ὄχι ὅπως τὴν προηγουμένην φορὰν προσωρινῶς ἀλλὰ ὁριστικῶς. Ἡ πρώτη ἐκείνη κλῆσις ἦτο ἁπλῆ γνωριμία τοῦ Κυρίου μετ' αὐτῶν. Ἡ κλῆσις αὕτη ἔχει δύο φάσεις. Πρώτη εἶναι ἡ πλουσία ἄγρα τῶν ἰχθύων, τὴν ὁποίαν περιγράφει ὁ Λουκᾶς, ἡ δὲ δευτέρα φάσις εἶναι ἡ ὁριστικὴ κλῆσις αὐτῶν, τὴν ὁποίαν περιγράφουσιν οἱ Εὐαγγελισταὶ Ματθαῖος καὶ Μάρκος. Κατ' ἄλλους ὅμως τοποθετεῖται πρώτη ἡ κλῆσις καὶ ἔπειτα ἡ πλουσία ἄγρα. Ἂς ἴδωμεν.

Ἡ πλουσία ἄγρα τῶν ἰχθύων

Λουκᾶ 5, 1-11

Αὕτη ἔχει ὡς ἑξῆς: «Ἐγένετο ἐν τῷ τὸν ὄχλον ἐπικεῖσθαι αὐτῷ καὶ ἀκούειν τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ καὶ αὐτὸς ἦν ἐστὼς παρὰ τὴν λίμνην Γεννησαρέτ». Ὅταν δηλαδὴ ὁ ὄχλος ἐπιθυμῶν νὰ ἀκούση τὸν λόγον Του συνωστίζετο πέριξ Αὐτοῦ καὶ ἐστενοχώρει Αὐτόν, Αὐτὸς δὲ ὁ Ἰησοῦς ἵστατο ὄρθιος καὶ ἐκήρυττε τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ πλησίον τῆς λίμνης Γεννησαρέτ, «εἶδεν πλοῖα δύο ἐστῶτα παρὰ τὴν λίμνην» ὁ Κύριος εἶδε δύο πλοῖα ἱστάμενα παρὰ τὴν λίμνην Γεννησαρέτ. Τὸ ἓν ἐξ αὐτῶν ἦτο τοῦ ἀποστόλου Πέτρου. «Οἱ δὲ ἁλιεῖς ἀποβάντες ἀπ' αὐτῶν ἔπλυνον τὰ δίκτυα». Οἱ ἁλιεῖς ἐξελθόντες ἐξ αὐτῶν ἔπλυνον τὰ δίκτυά των. Ὁ Κύριος κουρασθεὶς ἐκ τῆς ὀρθοστασίας καὶ ἐπιθυμῶν νὰ ἔχη τοὺς ἀκροατάς Του κατὰ μέτωπον «ἐμβὰς εἰς ἕν τῶν πλοίων, ὃ ἦν τοῦ Σίμωνος, ἠρώτησεν αὐτὸν ἀπὸ τῆς γῆς ἐπαναγαγεῖν ὀλίγον», εἰσελθὼν ἐντὸς ἑνὸς ἐκ τῶν πλοίων τὸ τοῦ Σίμωνος παρεκάλεσε δηλαδὴ ὁ Κύριος τὸν Σίμωνα, τὸν Πέτρον, νὰ σύρη τὸ πλοῖόν του ὀλίγον πρὸς τὴν θάλασσαν ἵνα δυνηθῆ νὰ ὁμιλῆ καὶ νὰ ἀκούεται εὐχερέστερον ὑπὸ τοῦ κατὰ μῆκος τῆς παραλίας εὑρισκομένου πλήθους. Ὁ Πέτρος ὑπακούει εἰς τὴν παράκληοιν τοῦ Κυρίου. Ὁ δὲ Κύριος εἰσελθὼν εἰς τὸ πλοῖον «καθίσας, ἐκ τοῦ πλοίου ἐδίδασκε τοὺς ὄχλους», καθίσας ἐδίδασκε τοὺς ὄχλους ἐκ τοῦ πλοιαρίου.

Ποῖον ἦτο τὸ θέμα τῆς ὁμιλίας κατὰ τὴν περίπτωσιν ταύτην, δὲν μᾶς ἀναφέρεται. Ὁ Λουκᾶς ὅμως μᾶς ἀναφέρει, ὅτι ὁ Κύριος «ὡς ἐπαύσατο λαλῶν» μετὰ τὸ τέλος δηλαδὴ τῆς ὁμιλίας Του ἀπευθύνεται πρὸς τοὺς ἁλιεῖς, οἱ ὁποῖοι ἀργότερον θὰ ἐγίνοντο μαθηταί Του, ἵνα διδάξη αὐτοὺς τὴν Θείαν Του αὐθεντίαν. Πρὸς τοῦτο «εἶπε πρὸς τὸν Σίμωνα· ἐπανάγαγε εἰς τὸ βάθος καὶ χαλάσατε τὰ δίκτυα ὑμῶν εἰς ἄγραν»· συνιστᾶ ὁ Κύριος εἰς τὸν Πέτρον ὡς ἰδιοκτήτην τοῦ πλοίου ἢ ὡς πηδαλιοῦχον νὰ τραβήξη εἰς τὰ ἀνοιχτὰ πρὸς ἁλιείαν καὶ εἰς τὸ πλήρωμα αὐτοῦ νὰ ρίψη τὰ δίκτυα στὰ ἀνοιχτά. «Ἀποκριθεὶς Σίμων εἶπεν· ἐπιστάτα δι’ ὅλης τῆς νυκτὸς κοπιάσαντες οὐδὲν ἐλάβομεν, ἐπὶ δὲ τῷ ρήματί σου χαλάσω τὸ δίκτυον» κύριε καθ' ὅλην τὴν νύκτα κοπιάσαντες δὲν ἐπιάσαμε τίποτα. Ἐπειδὴ ὅμως μᾶς τὸ λέγεις Σύ, θὰ ρίψω τὸ δίκτυον. «Καὶ τοῦτο ποιήσαντες συνέκλεισαν πλῆθος ἰχθύων πολὺ· διερρήγνυτο δὲ τὸ δίκτυον». Ἐκτελέσαντες τοῦτο συνέλαβον εἰς τὰ δίκτυά των μέγα πλῆθος ἰχθύων. Τόσον πλουσία ἦτο ἡ ἄγρα τῶν ἰχθύων, ὥστε ἐκινδύνευον κατὰ τὴν ἀνέλκυσιν νὰ σχισθοῦν τὰ δίκτυα.

Πρὸ τοῦ πλήθους τῶν συλληφθέντων ἰχθύων καὶ τοῦ φόβου των μήπως διαρραγοῦν τὰ δίκτυα «κατένευσαν τοῖς μετόχοις ἐν τῷ ἑτέρῳ πλοίῳ τοῦ ἐλθόντας συλλαβέσθαι αὐτοῖς» διὰ νευμάτων δηλαδὴ εἰδοποίησαν τὴν παρέα τους, ἡ ὁποία ἦτο εἰς τὸ ἄλλο πλοῖον, νὰ ἔλθη καὶ νὰ τοὺς βοηθήση. Οἱ συνέταιροι ἦλθον, ἐβοήθησαν καὶ τὰ ψάρια ἐρρίφθησαν καὶ εἰς τὰ δύο πλοιάρια. Τὰ ψάρια ἦσαν τόσον πολλά, ὥστε «ἔπλησαν ἀμφότερα τὰ πλοῖα, ὥστε βυθίζεσθαι αὐτὰ» ἐγέμισαν καὶ τὰ δύο πλοῖα, τὰ ὁποῖα ἐκινδύνευον νὰ βυθισθοῦν ἐκ τοῦ μεγάλου φορτίου.

Ὁ Πέτρος ἰδὼν τὸ θαῦμα τοῦτο καὶ αἰσθανθεὶς ἀφ' ἑνὸς μὲν τὴν ἰδίαν ἀναξιότητα, ἀφ' ἑτέρου δὲ ὅτι ὁ ἐνεργήσας τὸ θαῦμα αὐτὸ Ἰησοῦς ἦτο τί τὸ ὑπεράνθρωπον καὶ φοβηθεὶς «προσέπεσε τοῖς γόνασι» ἔπεσεν εἰς τὰ γόνατα ἐνώπιον τῶν ποδῶν τοῦ Ἰησοῦ λέγων, «ἔξελθε ἀπ’ ἐμοῦ, ὅτι ἀνὴρ ἁμαρτωλὸς εἰμὶ Κύριε» ἔξελθε Κύριε ἐκ τοῦ πλοιαρίου μου καὶ φύγε ἀπὸ κοντά μου, διότι εἶμαι ἁμαρτωλὸς ἄνθρωπος. Ἡ ἔκπληξις αὕτη δὲν κατέλαβε μόνον τὸν Σίμωνα, τὸν ἀπόστολον Πέτρον, ἀλλὰ καὶ τοὺς δύο ἀδελφοὺς Ἰάκωβον καὶ Ἰωάννην, τοὺς υἱοὺς Ζεβεδαίου, οἱ ὁποῖοι ἦσαν «κοινωνοὶ τῷ Σίμωνι» συνεταῖροι δηλ. τοῦ ἀποστόλου Πέτρου εἰς τὸ ἄλλο πλοῖον. Διὰ τοῦτο ὁ Εὐαγγελιστὴς σημειώνει· «Θάμβος γὰρ περιέσχεν αὐτὸν καὶ πάντας τοὺς σὺν αὐτῷ ἐπὶ τῇ ἄγρᾳ τῶν ἰχθύων, ᾗ συνέλαβον», κατάπληξιν προυξένησε ἡ πλουσία αὕτη ἁλιεία εἰς αὐτόν, «ὁμοίως δὲ καὶ Ἰάκωβον καὶ Ἰωάννην υἱοὺς Ζεβεδαίου, οἳ ἦσαν κοινωνοὶ τῷ Σίμωνι», οἱ ὁποῖοι ἦσαν συνέταιροι τοῦ Σίμωνος.

Ὁ Κύριος στρέφεται πρὸς τὸν φοβισμένον Σίμωνα καὶ ἐνθαρρύνει αὐτὸν λέγων «μὴ φοβοῦ, ἀπὸ τοῦ νῦν ἀνθρώπους ἔσῃ ζωγρῶν» μὴ φοβεῖσαι, ἀπὸ ἐδῶ καὶ εἰς τὸ ἑξῆς θὰ γίνης ἁλιεὺς τῶν ἀνθρώπων. Διὰ τῆς λέξεως ζωγρῶν, ἡ ὁποία σημαίνει συλλαμβάνω τινὰ ζωντανόν, ὁ Κύριος ἤθελε νὰ δηλώση, ὅτι ὁ πιστὸς οὐδεμίαν βλάβην ἔχει νὰ πάθη συλλαμβανόμενος εἰς τὰ δίκτυα τῶν ἀποστόλων.

Μετὰ τὴν προπαρασκευὴν ταύτην ἀκολουθεῖ ἡ ὁριστικὴ κλῆσις τῶν 4 μαθητῶν Ἀνδρέου, Πέτρου, Ἰωάννου καὶ Ἰακώβου, τὴν ὁποίαν λεπτομερῶς περιγράφουσιν, ὅπως θὰ ἴδωμεν κατωτέρω, ὁ Μάρκος καὶ ὁ Ματθαῖος. Ὁ Λουκᾶς ἐκ τῆς κλήσεως ταύτης ἀναφέρει τοῦτο μόνον: Οἱ σύντροφοι οὗτοι, «καταγαγόντες τὰ πλοῖα ἐπὶ τὴν γῆν» τραβήξαντες τὰ πλοῖα των εἰς τὴν ξηρὰν «ἀφέντες πάντα» ἀφήσαντες μισθωτούς, πατέρα καὶ δίκτυα «ἠκολούθησαν τὸν Χριστόν».



Θέμα: Μακρὰν καὶ πλησίον τοῦ Χριστοῦ

Α'. Μακράν τοῦ Χριστοῦ. Ἐκ τοῦ Εὐαγγελίου: «Δι’ ὅλης τῆς νυκτὸς κοπιάσαντες οὐδὲν ἐλάβομεν», λέγει ὁ Πέτρος εἰς τὸν Ἰησοῦν εἰς ἐντολήν Του, ὅπως ρίψωσι πάλιν τὰ δίκτυα. Ἑπομένως μακράν τοῦ Χριστοῦ εἶχον «νύκτα». Δι’ ὅλης τῆς νυκτὸς κοπιάσαντες «οὐδὲν ἐλάβομεν» ἑπομένως εἶχε κόπον καὶ ἀκαρπίαν. Ὥστε νύκτα, κόπος, ἀκαρπία μακράν τοῦ Χριστοῦ. Πράγματι!


Ἐκ τῆς ζωῆς 1) Νύκτα. Δύο εἶναι τὰ μάτια μας, μὲ τὰ ὁποῖα δεχόμεθα τὸ ἡλιακὸν φῶς, δύο εἶναι τὰ σκοτάδια ποὺ κάνουν νὰ ἔχη μεσάνυχτα ἡ ψυχή μας: ἡ ἀπιστία, ἡ ἁμαρτία. Συνεπῶς παντοτεινοὶ ξενύχτες εἶναι ἐκεῖνοι, οἱ ὁποῖοι δὲν πιστεύουν εἰς τὸν Χριστὸν καὶ ἐκεῖνοι οἱ ὁποῖοι πιστεύουν μέν, ἀλλὰ ζοῦν ἐν τῇ ἁμαρτίᾳ.

Θέλετε ἀποδείξεις; Λάβετε τὸ προχριστιανικὸν παρελθὸν διὰ τὸ πρῶτον, ὅτε ἡ ἀνθρωπότης ἐπάλαιε νὰ εὕρη τὴν ἀλήθειαν καὶ δὲν ἠδύνατο. Οἱ σοφώτατοι Ἕλληνες ἀκόμη ἐκυλίοντο εἰς τὴν πολυθεΐαν καὶ ὁ σοφώτατος πάντων Σωκράτης ὡμολόγει τὴν ἄγνοιάν του «ἕν οἶδα ὅτι οὐδὲν οἶδα». Θέλετε ἀποδείξεις τοῦ δευτέρου; Κυττάξετε τὸ παρόν, τὸ ἐντὸς καὶ ἐκτὸς ἡμῶν, ἔνθα βασιλεύουν τὰ πάθη. Κυττάξετε τὰ πάθη σας καὶ τὰ πάθη τῶν ἄλλων. Σκότος! Ἡ φιλαργυρία, ἡ χαιρεκακία, ἡ ζηλοτυπία, ὁ φθόνος, τὸ μίσος, ὁ ἐγωισμός, κ.λ.π. ἕνα κοινὸν σημεῖον ἔχουν, ποὺ τὰ ἐνώνει. Τὸ σκότος ! Ἑπομένως οἱ ἄπιστοι καὶ ἁμαρτωλοί, οἱ παντοτεινοὶ αὐτοὶ ξενύχτες ζῶντες ἐν τῷ σκότει δὲν γνωρίζουν πόθεν ἔρχονται καὶ ποῦ ὑπάγουν. Πλανῶνται !
Ἀλλὰ ἔχουν καὶ 2) κόπον. Ἡ νύκτα ἡ ἐκ τῆς ἀπουσίας τοῦ ὑλικοῦ φωτὸς προκαλουμένη χρησιμεύει πρὸς ἀνάπαυσιν καὶ ἀνάκτησιν τῶν σωματικῶν καὶ ψυχικῶν δυνάμεών μας. Ἡ ἐκ τῆς ἀπιστίας καὶ ἁμαρτίας ὅμως ψυχικὴ νύκτα δὲν ἔχει ἀνάπαυσιν οὐδὲ ἀνάκτησιν σωματικῶν καὶ ψυχικῶν δυνάμεων. Τουναντίον ἔχει καταπόνησιν. Ὁ πραγματικὸς φιλόσοφος ἄπιστος ὄχι μόνον εὑρίσκεται ἐν τῷ σκότει καὶ δὲν δύναται νὰ εὕρη τὴν ἠρεμοῦσαν τὴν καρδίαν του ἀλήθειαν, ἀλλὰ οὔτε δύναται νὰ μὴ ζητᾶ. Γνωρίζει, ὅτι τοῦ κάκου κοπιάζει, τοῦ τὸ λέγει ἡ φιλοσοφία, ἡ ὁποία εἶναι ἡ ἱστορία τῶν πλανῶν. Καὶ ὅμως εἶναι ἀνίκανος νὰ μὴ ζητᾶ. Ἀδυνατεῖ νὰ ἀποθάνη, πνευματικῶς ὥστε νὰ μὴ ζητᾶ. Οὕτω καὶ ὁ ἁμαρτωλός. Ἔχει νύκτα καὶ κόπον. Ὀλίγον κόπον καὶ ἀνησυχίαν ἔχουν οἱ φιλάργυροι, φιλύποπτοι, χαιρέκακοι, ζηλότυποι, κακοί, ἐγωϊσταί;

Ἀλλὰ ὄχι μόνον νύκτα καὶ κόπον ἔχουσιν οἱ ἄπιστοι καὶ ἁμαρτωλοὶ ἀλλὰ καὶ 3) ἀκαρπίαν. Τί κατώρθωσαν νὰ μᾶς δώσουν ἡ ἀπιστία μὲ τὴν φιλοσοφίαν; Οὐδέν. Καὶ αὐτοὶ ἀκόμη οἱ Ἀρχαῖοι μὲ τὴν φιλοσοφίαν, τὰς τέχνας καὶ τὰ γράμματα ὕμνησαν τοὺς θεοὺς τοῦ Ὀλύμπου καὶ τὰς ἀπαγωγὰς τῶν θεαινῶν. Τὰ δὲ πάθη τίνα καρπὸν ἔχουσι; Καὶ συγκεκριμένως ἡ φιλαργυρία. Ἐπὶ κατοχῆς συνέβη οἰκογένειά τις πλουτίσασα ἐκ τοῦ αἵματος τοῦ Ἑλληνικοῦ λαοῦ νὰ εὑρεθῆ ἔχουσα ράβδους χρυσοῦ καὶ νὰ δολοφονηθῆ ! Ποῖος ὁ καρπὸς τοῦ ἐγωισμοῦ μεγάλων τινῶν κρατῶν; Αἰσχύνη καὶ ταπείνωσις. Ποῖος ὁ καρπὸς τῆς φιλοπλουτίας; Ἡ κραυγὴ τοῦ κόσμου ἡ κατάρα καὶ τὸ χειρότερον ἡ γέννησις τοῦ κομμουνισμοῦ!

Ὥστε μακράν τοῦ Χριστιανισμοῦ ἔχομεν ἀνησυχίαν καὶ οὐδεμίαν ὠφέλειαν.


Β'. Πλησίον τοῦ Χριστοῦ. Ἐκ τοῦ Εὐαγγελίου. Μὲ τὴν ἀνατολὴν τοῦ ἡλίου ἐνεφανίσθη καὶ ὁ νοητὸς ἥλιος ὁ Χριστός. Τῇ ἐντολῇ Αὐτοῦ ρίπτονται καὶ πάλιν τὰ δίκτυα, ἐπαναλαμβάνεται ἡ ἐργασία των καὶ τὸ ἀποτέλεσμα εἶναι ἡ πλουσία ἄγρα τῶν ἰχθύων. Οἱ Ἀπόστολοι πλησίον τοῦ Χριστοῦ εἶχον ὄχι μόνον πλῆθος ἰχθύων καὶ συναίσθησιν ταπεινότητος ἔναντι τοῦ Κυρίου ἀλλὰ συνέλαβον πλῆθος ἀνθρώπων, τοὺς ὁποίους ἐφώτισαν. Ἑπομένως πλησίον τοῦ Χριστοῦ ὑπάρχει τὸ φῶς, ὁ κόπος ἡ εὐκαρπία.

Πράγματι! Ἐκ τῆς ζωῆς. Φωτεινὴ εἶναι ἡ ἐργασία τοῦ πιστοῦ, διότι δὲν ἔχει νύκτα ἀλλὰ ἡμέραν καὶ γνωρίζει τί κάμνει. Τὸ κάθε τι ἔχει τὴν θέσιν του. Ὅλα ἔχουν τὴν σειρὰν των, τὴν συνάρτησίν των. Ὅπως μιὰ καλὴ νοικοκυρὰ γνωρίζει ποῦ τοποθετεῖ τὰ πράγματά της, οὕτω καὶ ὁ πιστὸς ἔχει μέσα του ντουλάπα καὶ μὲ τάξιν ἔχει τοποθετήσει εἰς διάφορα ράφια τὸν ἐσωτερικόν του κόσμον. Καὶ τὰ πλέον μυστικὰ του ἀντέχουν ὄχι μόνον εἰς τὸ φῶς τῆς δημοσιότητος ἀλλὰ καὶ εἰς τὸ Θεῖον φῶς. Τὰ καθαρὰ τὰ κάμνει τὸ φῶς καθαρότερα. Ὁ πιστὸς ἐργάζεται, κοπιάζει καρποφόρως. Ἔχει συναίσθησιν τοῦ ἑαυτοῦ του, ὅπως καὶ ὁ Ἀπόστολος Πέτρος βλέπων τὸν Χριστόν. Ἐὰν εἶναι εὐφυής, βλέπει ἕνα ἀνθάκι τοῦ ἀγροῦ καὶ ταπεινοφρονεῖ. Ἐὰν εἶναι ἐνάρετος, βλέπει τὴν ἁγιότητα τοῦ Χριστοῦ, τὸν ὁποῖον ἔχει ἐμπρός του καὶ ταπεινώνεται. Ἐὰν εἶναι δυνατός, βλέπει τὴν παντοδυναμίαν τοῦ Χριστοῦ καὶ τὰ ἔργα Του καὶ δὲν ἐπαίρεται. Ὁ λόγος του εἶναι «ἅλατι ἠρτυμένος» ἔχει λόγια ἁλατισμένα. Φροντίζει, ὅπως λόγος σαπρὸς ἐκ τοῦ στόματος αὐτοῦ νὰ μὴ ἐξέρχεται, ἀλλὰ ἀγαθὸς πρὸς οἰκοδομὴν τῆς χρείας. Ἐνῶ εἶναι γενναιόδωρος, φροντίζει ὅμως κατὰ τὴν διάθεσιν τῶν ἀγαθῶν του νὰ μὴ σπαταλᾶ, ἀλλὰ νὰ οἰκονομῆ, ὅπως καὶ ὁ Κύριος κατὰ τὸν πολλαπλασιασμὸν τῶν ἄρτων καὶ νὰ συλλέγη τὰ ἀποκόμματα «ἵνα μὴ τι ἀπόληται» κατὰ τὴν ἐντολὴν τοῦ Κυρίου. Μεγάλος κόπος αὐτός!

Ἡ ἐργασία του εἶναι ἀποδοτικωτάτη. Συναισθανόμενος ὁ πιστὸς τὸν ἑαυτὸν του τὰς ἀδυναμίας του καὶ τακτοποιῶν τὸ ἐσωτερικόν του διὰ τοῦ φωτὸς τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἀποδοτικώτατος. Βλέπει τί ἔχει καὶ δοξάζει τὸν Θεόν. Βλέπει τί τοῦ λείπει καὶ ταπεινοφρονεῖ. Κατ' αὐτὸν τὸν τρόπον προοδεύει. Ὁ Χριστιανὸς ἔχει μεγάλην ἀποδοτικότητα, διότι ὁ κόσμος εἶναι γεμάτος ἀπὸ ἔργα Χριστιανικοῦ πολιτισμοῦ. Ἀλλὰ ὁ οἰκονομῶν τὰ λόγια του, τὰ πράγματά του, τὰς σκέψεις του πιστὸς ἔχει μεγάλην καρποφορίαν μεγάλην ἐπίδρασιν εἰς τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους.

Διδακτικώτατον καὶ τραγικώτατον ταυτοχρόνως παράδειγμα σκότους, κόπου καὶ ἀκαρπίας, τῶν μακράν τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἡ αὐτοκτονία τοῦ ἄνευ Χριστοῦ ποιητοῦ μας Λαπαθιώτου, ὁ ὁποῖος ηὐτοκτόνησεν κατὰ τὰ ἔτη τῆς κατοχῆς. Οὗτος πρὶν αὐτοκτονήση ἔγραψε τὰ ἑξῆς:

Ἔπειτα ἀπὸ ἁμαρτίας

«Τὸ καλοκαίρι πέρασε σὰν ρίγος,
καὶ ὁ χειμώνας μοῦ φαίνεται βαρύς,
τί σύντομα ποὺ πέρασε καὶ ὁ τρύγος,
δὲν πρόκαμες καρδιά μου νὰ χαρῆς».


Ἰδοὺ ὁ κόπος καὶ ἡ ἀκαρπία τοῦ μακράν τοῦ Χριστοῦ! Ἀλλὰ ὑπάρχει τὸ σκότος ἐπίσης τρομερόν. Γράφει λοιπὸν ὁ ἴδιος.

Πρὸ τῆς αὐτοκτονίας

«Καὶ τὸ μαῦρο τὸ σκοτάδι
ποὺ θαρθῆ νὰ μὲ τυλίξη,
θὰ γιατρέψη μιὰ γιὰ πάντα
τὴν ἀγιάτρευτή μου πλῆξι.
Μιὰ γιὰ πάντα θὰ γιατρέψη
καὶ τὴν πλῆξι καὶ τὴν τύψη,
τὸ μεγάλο τὸ σκοτάδι,
ποὺ θαρθῆ νὰ μὲ τυλίξη».

Ἰδοὺ σκότος, κόπος, ἀκαρπία τῶν μακράν τοῦ Χριστοῦ!

Ἰδοὺ ὁ μακρὰν καὶ ὁ ἐγγύς τοῦ Χριστοῦ. Ἰδοὺ τὸ σκότος ὁ κόπος, ἡ ἀκαρπία τοῦ πρώτου· ἰδοὺ ἡ φωτεινότης, ὁ κόπος καὶ ἡ εὐκαρπία τοῦ δευτέρου. Τί δέον γενέσθαι; Ἂς πλησιάσωμεν τὸν Χριστόν, τὸ φῶς, τὴν ἠρεμίαν, τὴν ἀφθονίαν, ἐὰν θέλωμεν ν' ἀποφύγωμεν τὸ σκότος, τὴν ἀνησυχίαν, τὸ ἄγονον καὶ τὴν ἀγωνίαν. Γένοιτο!

ΚΥΡΙΑΚΗ Α´ ΛΟΥΚΑ π. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΟΡΜΠΑΡΑΚΗΣ

«και καθίσας εδίδασκεν εκ του πλοίου τους όχλους»

α. Στον πρώτο καιρό της δημόσιας δράσης του Κυρίου μάς μεταφέρει το ευαγγελικό ανάγνωσμα: στη λίμνη Γεννησαρέτ, όπου ο Κύριος άρχισε να διδάσκει τον λαό και να καλεί τους πρώτους μαθητές Του να Τον ακολουθήσουν. Η πρώτη επαφή μάλιστα των μαθητών με τον Κύριο ήταν συγκλονιστική: τους δόθηκε η ευκαιρία να δουν τον Κύριο ως διδάσκαλο, όπως και να νιώσουν τη δύναμη του λόγου Του, μέσα από την «παράλογη» γι’ αυτούς εντολή που τους έδωσε, να ψαρέψουν εκεί που η εμπειρία και η γνώση τους έλεγε ότι ήταν αδύνατο. Και γι’ αυτό άφησαν τα πάντα, προκειμένου να Τον ακολουθήσουν. Τον Κύριο ως διδάσκαλο  θα προσεγγίσουμε δι’  ολίγων στη συνέχεια. «Και καθίσας εδίδασκεν εκ του πλοίου τους όχλους».

β. 1. Έχει τονιστεί με επάρκεια ότι η σωτηρία του ανθρώπου επιτεύχθηκε με όλη τη ζωή του Κυρίου: τη διδασκαλία, τα θαύματά Του, κυρίως όμως με την επί του Σταυρού θυσία Του και την Ανάστασή Του. Λέμε κυρίως με τη Σταυρική Του θυσία και την Ανάσταση που την ακολούθησε, διότι ως γνωστόν πάνω στον Σταυρό καταργήθηκε η αμαρτία, πατήθηκε ο θάνατος, νικήθηκε ο διάβολος και έτσι ο δρόμος προς τον Παράδεισο ανοίχθηκε και πάλι. «Τω πάθει Σου, Χριστέ, παθών ηλευθερώθημεν και τη Αναστάσει Σου εκ φθοράς ελυτρώθημεν, Κύριε, δόξα Σοι». Η διδασκαλία δηλαδή του Κυρίου, όπως και τα θαύματά Του, λειτούργησαν μεν θετικά προς φωτισμό του νου και της διάνοιας των ανθρώπων, προς προσανατολισμό τους στη Βασιλεία του Θεού, προς ενίσχυσή τους γενικά στην οδό του Κυρίου, δεν ήταν όμως ικανά να σώσουν τον άνθρωπο. Η διάβρωση της ανθρώπινης φύσης και η τραγικότητα στην οποία είχε περιέλθει απαιτούσαν κάτι δραστικότερο από τη διδασκαλία: τον θάνατο του ίδιου του Θεού! «Έδει παθείν τον Χριστόν».

2. Αν όμως δια του Σταυρού ήλθε η σωτηρία και η χαρά στον κόσμο – «ιδού γαρ ήλθε διά του Σταυρού χαρά εν όλω τω κόσμω» - δεν πρέπει και να υποβαθμίσουμε τη σημασία του Χριστού ως διδασκάλου. Ο Χριστός ως διδάσκαλος είναι ο προφήτης Χριστός, φανερώνεται με τη διδασκαλία Του το προφητικό Του αξίωμα, το οποίο λειτουργεί πάντοτε εν συνεργασία και με τα άλλα Του αξιώματα, το βασιλικό και το αρχιερατικό. Διότι βεβαίως στον Κύριο τα πάντα είναι ενιαία. Δεν υπάρχουν «αυτόνομες» περιοχές δράσης σ’  Εκείνον. Όπου δρούσε, φανέρωνε τη μία θεϊκή Του υπόσταση και τη διπλή Του, θεϊκή και ανθρώπινη, φύση. Με άλλα λόγια, ο Ίδιος που είναι ο διδάσκαλος και ο αίτιος των θαυμάτων που επιτελεί, ο Ίδιος είναι και ο αρχιερέας που θυσιάζεται για τον κόσμο, ο Ίδιος είναι και ο βασιλιάς, που ανασταίνει τον Εαυτό Του, ανέρχεται στα δεξιά του Πατέρα, στέλνει το άγιον Πνεύμα, ιδρύει και καθοδηγεί την Εκκλησία, το ζωντανό Σώμα Του.

 Κατά συνέπεια, και με τη διδασκαλία του Κυρίου λυτρωθήκαμε. Αν ο Κύριος τόνισε τη δύναμη της Μωσαϊκής νομοθεσίας και του λόγου των προφητών της Παλαιάς Διαθήκης, τέτοια που και το θαύμα της ανάστασης εκ νεκρών θεωρείται μικρότερο προς αλλαγή της καρδιάς του ανθρώπου – ας θυμηθούμε από την παραβολή του πλουσίου και του Λαζάρου την απάντηση του πατριάρχη Αβραάμ στον πλούσιο: «Αν δεν πιστέψουν (οι συγγενείς του πλουσίου)  στον Μωϋσή και τους προφήτες, και τον Λάζαρο να δουν αναστημένο από τους νεκρούς δεν πρόκειται να πιστέψουν» - πόση περισσότερη δύναμη δεν έχει ο λόγος Του, η διδασκαλία Του, η οποία πηγάζει όχι από κάποιο άνθρωπο, απεσταλμένο του Θεού, αλλά ακριβώς από τον ίδιο τον Θεό ως άνθρωπο; Γι’  αυτό και ο απόστολος Παύλος τον λόγο του Κυρίου τον χαρακτηρίζει ως δύναμη του Θεού, που είναι «τομώτερος υπέρ πάσαν δίστομον μάχαιραν, διϊκνούμενος άχρι μερισμού ψυχής». Ο λόγος του Κυρίου δηλαδή δεν είναι «έπεα πτερόεντα», αλλά περικλείουν την παντοδύναμη ενέργεια του Ίδιου, που όταν συναντήσει τον κατάλληλο δέκτη μπορεί να γίνει «ατομική βόμβα». Πρόκειται για τα «ρήματα αιωνίου ζωής» που ομολόγησε ο απόστολος Πέτρος, καταθέτοντας τη μαρτυρία του για τον Κύριο. «Προς τίνα απελευσόμεθα; Συ ρήματα ζωής αιωνίου έχεις».

3. Με τα παραπάνω κατανοούμε ότι ο Κύριος είναι μεν διδάσκαλος, όχι όμως σαν τους άλλους ανθρώπους διδασκάλους. Είναι ο κατεξοχήν Διδάσκαλος, ο απόλυτος και μοναδικός, που ποτέ δεν υπήρξε ούτε πρόκειται ποτέ να υπάρξει παρόμοια περίπτωσή Του, που σημαίνει ότι δεν πρόκειται ποτέ να συμβεί αυτό που συμβαίνει στη σχέση μαθητή και κοινού διδασκάλου: να φτάσει κάποια στιγμή ο μαθητής να γίνει σαν τον διδάσκαλο, κι ίσως και να τον ξεπεράσει.  Μπροστά στον Κύριο ως Διδάσκαλο, πάντοτε ο άνθρωπος θα παραμένει μαθητής, άρα το μόνο που μπορεί να κάνει είναι, αν μεν έχει καλοπροαίρετη διάθεση, να κλίνει το γόνυ της καρδιάς και του σώματος, να κάνει δηλαδή υπακοή και να μετανοήσει, αν δε ανήκει στους εχθρούς της πίστης, να ομολογήσει έκθαμβος ό,τι ομολόγησαν και οι απεσταλμένοι των Φαρισαίων που στάλθηκαν  για να παγιδέψουν τον Χριστό: «ουδέποτε ούτως ελάλησεν άνθρωπος, ως ούτος ο άνθρωπος»! Κι αυτό γιατί, όπως είπαμε, είναι ο ενανθρωπήσας Θεός, συνεπώς δίδασκε «ως εξουσίαν έχων και ουχ ως οι Γραμματείς».

4. Τι δίδασκε ο Κύριος, ποιο το περιεχόμενο του λόγου Του, τέτοιο που λειτουργούσε και εξακολουθεί βεβαίως να λειτουργεί  με τόσο ανατρεπτικό και επαναστατικό για τη ζωή του ανθρώπου τρόπο; Μα, ακριβώς τη ζωή Του, τη ζωή δηλαδή του Θεού: την ίδια την αγάπη. Ό,τι δίδαξε ο Κύριος ήταν η έκφραση της ζωής Του, που σημαίνει ότι είτε σιωπώντας ο Κύριος είτε ομιλώντας την αγάπη του Θεού φανέρωνε. «Οίος ο βίος, τοίος ο λόγος», κατά την έκφραση εκκλησιαστικού συγγραφέα. Κι αφού ο Θεός «αγάπη εστί», την αγάπη πάντοτε εκήρυσσε ο Κύριος με τη διπλή της διάσταση, όπως ήδη είχε μαρτυρηθεί τούτο και από τους προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης, την προς τον Θεό και την προς τον άνθρωπο. «Αγαπήσεις Κύριον τον Θεόν σου εξ όλης της ψυχής και εξ όλης της καρδίας και εξ όλης της διανοίας και εξ όλης της ισχύος, και τον πλησίον σου ως σεαυτόν». Και: «Αύτη εστίν η εντολή η εμή, ίνα αγαπάτε αλλήλους. Μείζονα ταύτης αγάπην ουδείς έχει, ίνα τις την ψυχήν αυτού θη υπέρ των φίλων αυτού».  Στην αγάπη συγκεφαλαιώνεται όλη η διδασκαλία του Κυρίου, γι’  αυτό και δεν υπάρχουν «μη» και «όχι» στον Κύριο. Τα «μη» και τα «όχι» έρχονται απλώς ως συνέπεια αυτού που ο άνθρωπος καλείται να κάνει στη ζωή του, αν θέλει να ακολουθεί τον Θεό. Κι από την άποψη αυτή η χριστιανική πίστη πάντοτε είναι θέση και όχι άρνηση. Εκείνος που ισχυρίζεται ότι ο χριστιανισμός είναι «μη», απλώς δεν έχει ανοίξει ποτέ του το ευαγγέλιο, δεν έχει γευτεί καθόλου αυτό που ο Χριστός και η Εκκλησία μας προσφέρει. Κατ’ επέκταση, κατανοούμε ότι οτιδήποτε γίνεται και υπάρχει στην Εκκλησία μας, προσευχές, ακολουθίες, νηστείες, οτιδήποτε, ένα και μοναδικό σκοπό έχει: να βοηθήσει τον άνθρωπο να φτάσει την αγάπη του Χριστού, δηλαδή την παρουσία του Θεού στη ζωή του. Αυτή νοηματίζει τα πάντα στην Εκκλησία κι αν βγει η αγάπη, όλα καταλύονται και μένουν μετέωρα άνευ νοήματος.

5. Δεν μπορούμε να μιλάμε όμως για τη διδασκαλία του Κυρίου, χωρίς αναφορά στα θαύματά Του. Διότι τα θαύματα του Κυρίου δεν είναι θαυμαστές και υπερφυσικές ενέργειες με σκοπό να «θαμπώσουν» τον άνθρωπο και να τον υποτάξουν σ’  Αυτόν. Τέτοια «θαύματα» επιτρέπει ο Θεός να κάνει ο διάβολος και τα αξιοθρήνητα όργανά του, προκειμένου να έρχεται στην επιφάνεια η γνησιότητα ή όχι της διάθεσης του ανθρώπου. Ο Κύριος έκανε θαύματα ως επιβεβαίωση και επισφράγιση της διδασκαλίας Του. Με άλλα λόγια τα θαύματα αποτελούν και αυτά στοιχείο αυτής της διδασκαλίας Του, φανερώνοντας το περιεχόμενο της βασιλείας του Θεού. «Παράθυρα στη Βασιλεία Του» έχει τονιστεί, και ορθά, ότι είναι. Γι’  αυτό και τα θαύματά Του προϋποθέτουν ό,τι και η διδασκαλία Του: την πίστη. Δεν είναι δυνατόν να αποδεχτεί κανείς τη διδασκαλία Του Χριστού, αν δεν είναι, όπως είπαμε, καλοπροαίρετος και δεν έχει συνεπώς πίστη σ’  Εκείνον. Το ίδιο συμβαίνει και με τα θαύματα. Γι’  αυτό και ο Κύριος, όπου δεν έβλεπε πίστη, «ουκ εποίει σημείον». Έτσι ο πιστός με το θαύμα ενισχυόταν στην πίστη, ενώ το θαύμα σ’  έναν άπιστο, σαν τους Φαρισαίους για παράδειγμα, λειτουργούσε για περαιτέρω δαιμονισμό του.

γ. Αν ο Κύριος είναι ο μοναδικός Διδάσκαλος και αν εμείς θέλουμε να είμαστε πιστοί και ακόλουθοί Του, ενταγμένοι στο άγιο σώμα Του, την Εκκλησία, τότε τα πράγματα πορεύονται «μονόδρομα»: Πρώτον, χρειάζεται αδιάκοπα να εγκύπτουμε σ’  αυτήν τη διδασκαλία είτε ως μελέτη καθαυτό της Αγίας Γραφής, και μάλιστα του Ευαγγελίου, είτε ως μελέτη των άλλων τρόπων εκφοράς αυτής της διδασκαλίας, διά των Πατερικών κειμένων, διά των συναξαρίων των αγίων μας, διά της υμνολογίας της Εκκλησίας. Με όλους αυτούς τους τρόπους εμβαπτιζόμαστε στον λόγο του Κυρίου και Τον αφήνουμε να φανερώνεται και με τον τρόπο αυτό μέσα μας. Μη ξεχνάμε ότι η θεία Κοινωνία δεν έρχεται μόνο με τον μυστηριακό τρόπο, της συμμετοχής στη Θεία Ευχαριστία, αλλά και με τη μελέτη του λόγου του Θεού, όταν βεβαίως ενεργοποιείται αυτός στην καθημερινή μας ζωή. Κι αυτό το τελευταίο είναι ακριβώς το δεύτερο σημείο: δεν έχει αξία να μελετά ή να ακροάται κανείς τον λόγο του Θεού, αν δεν τον κάνει στοιχείο της καθημερινής του ζωής. Ο Κύριος δίδαξε, μας φανέρωσε διά του λόγου Του τη ζωή Του, όχι σαν μία γνώση εγκεφαλικού τύπου, όχι σαν ένα ανάγνωσμα ευχάριστο, αλλά σαν ενέργεια αλλαγής της ζωής μας. Την ώρα που ο λόγος Του θα μας καταλαμβάνει, ψυχικά και σωματικά, εκείνη την ώρα θα καταλαβαίνουμε και τη δύναμή Του, όπως και την αλήθεια της πίστης μας σ’  Αυτόν. Διαφορετικά, θα ακούμε και θα ακούσουμε κι εμείς: «Ουκ οίδα υμάς. Απέλθετε απ’  εμού οι εργαζόμενοι την ανομίαν».

ΣΧΕΔΙΑΣΜΑ (1) ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟΥ ΚΗΡΥΓΜΑΤΟΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Α´ ΛΟΥΚΑ

῾᾽Αδελφοί, συνεργοῦντες παρακαλοῦμεν μή εἰς κενόν τήν χάριν τοῦ Θεοῦ δέξασθαι ὑμᾶς᾽ (Β´ Κορ. 6, 1)

(᾽Αδελφοί, συνεργάτες τοῦ Θεοῦ καθώς εἴμαστε, σᾶς παρακαλοῦμε νά μήν ἀφήσετε νά πάει χαμένη ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ πού δεχτήκατε).

α. Τό ἀποστολικό ἀνάγνωσμα τονίζει τή χάρη καί τή δωρεά πού ὁ Θεός ἔδωσε καί δίνει στούς ἀνθρώπους, ἀλλά καί τήν εὐθύνη πού ἔχουμε οἱ ἄνθρωποι ὡς συνεργάτες μέ τόν Θεό ἀπέναντι στή χάρη αὐτή.

β. 1. Καί κατά πρῶτον: εἴμαστε συνεργάτες τοῦ Θεοῦ. Μία ἀλήθεια πού θίγει σέ κάθε εὐκαιρία ὁ ἀπόστολος Παῦλος (῾συνεργοί Θεοῦ ἐσμεν᾽ θά πεῖ ἀλλοῦ), διότι ὁ Θεός μᾶς δημιούργησε ῾κατ᾽ εἰκόνα καί καθ᾽ ὁμοίωσίν᾽ Του. Δέν εἴμαστε δηλαδή πιόνια καί παιχνίδια στά χέρια τοῦ Θεοῦ. ῾Ο Παντοδύναμος Θεός θέλει νά αὐτοπεριορίζεται γιά νά φανερώνεται ἡ ἐλευθερία τῶν ἀνθρώπων, χωρίς τήν ὁποία ᾽Εκεῖνος δέν κάνει τίποτε. ῾῾Ο Θεός δέν μᾶς ἔδωσε ἁπλῶς ἐλευθερία. Χάραξε τήν ἐλευθερία μέσα μας᾽, ἔλεγε ὁ ἅγιος Γέρων Πορφύριος. ᾽Ακόμη καί στήν περίπτωση πού ὁ Θεός μᾶς βλέπει νά ἐπιλέγουμε τήν καταστροφή μας, καί πάλι δέν ἐπεμβαίνει ἐκβιαστικά στή ζωή μας. ῾῞Οστις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν…᾽.

2. ᾽Ακριβῶς γι᾽ αὐτό ὁ Θεός δέν κάνει ποτέ αὐτό πού μποροῦμε νά κάνουμε ἐμεῖς γιά τόν ἑαυτό μας. Μᾶς δίνει βεβαίως πάμπολλες εὐκαιρίες ἀνάνηψης καί συνετισμοῦ, μᾶς ὠθεῖ πρός τήν ἀλήθεια, μᾶς δίνει τήν πρώτη ὕλη θά λέγαμε, ἀλλά ἡ συνέχεια ἀνήκει σέ μᾶς. Κατά συνέπεια κατανοοῦμε γιατί ἡ χριστιανική πίστη δέν ἔχει καμμία σχέση μέ ὁποιαδήποτε μαγεία. ῾Η μαγεία (πέρα ἀπό τόν δαιμονισμό στόν ὁποῖο ὁδηγεῖ), προϋποθέτει ἀπραξία καί ἀνευθυνότητα, ἡ χριστιανική πίστη μᾶς κινητοποιεῖ καί μᾶς θέτει ἐνώπιον τῶν εὐθυνῶν μας. ῾Η πίστη μας μᾶς ἀντιμετωπίζει ὡς ἀληθινές καί ἐλεύθερες προσωπικότητες.

3. ῎Ετσι κατανοοῦμε καί τήν ἀγωνία τοῦ ἀποστόλου. ῎Οχι ἁπλῶς προτρέπει, ἀλλά παρακαλεῖ νά μήν πάει χαμένη ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ πού δόθηκε στούς πιστούς. Καί ποιά εἶναι αὐτή ἡ χάρη; Τό ἀπολυτρωτικό ἔργο τοῦ Χριστοῦ: ἡ συμφιλίωση μέ τόν Θεό. Κι εἶναι συγκλονιστικό νά σκεφτεῖ κανείς ὅτι ὁ Θεός μας ἔγινε ἄνθρωπος, ὁδηγήθηκε γιά χάρη μας στόν Σταυρό, σήκωσε τίς ἁμαρτίες μας ἐν ὀδύνῃ, κι ἐμεῖς  ἐπιπόλαια καί ἄσκοπα πετᾶμε τή χάρη αὐτή. Σάν νά μᾶς ἔχει κάνει κάποιος τό πιό πολύτιμο καί ἀπαραίτητο γιά τή ζωή μας δῶρο, χωρίς τό ὁποῖο θά πεθαίναμε, κι ἐμεῖς τελικῶς τό πετᾶμε στά σκουπίδια.

4. Πῶς δέν ἀφήνουμε τή χάρη αὐτή νά πάει χαμένη; Πῶς συνεργαζόμαστε σωστά μέ τόν Θεό; Ἡ περιγραφή πού κάνει ὁ ἀπόστολος γιά τή ζωή τή δική του καί τῶν ἄλλων ἀποστόλων δίνει τήν ἀπάντηση: μέ τή μεγάλη μας ὑπομονή στίς θλίψεις καί τίς δοκιμασίες, μέ τήν ἐντιμότητα, τήν ἀνεκτικότητα, τήν καλοσύνη, τήν ἀνυπόκριτη ἀγάπη, μέ ὅ,τι μέ ἄλλα λόγια κάνει ἕναν χριστιανό νά εἶναι ἀληθινός διάκονος Χριστοῦ. Κι αὐτό σημαίνει ὅτι ἡ ἐν ἐπιγνώσει ἐκκλησιαστική ζωή συνιστᾶ τήν ἀνταπόκριση τοῦ ἀνθρώπου στήν παρεχομένη χάρη τοῦ Θεοῦ, γεγονός πού ὁδηγεῖ στό νά γίνεται ὁ χριστιανός μία συνέχεια τοῦ Χριστοῦ στόν κόσμο, μέ τίς δυνάμεις ᾽Εκείνου.

γ. ῾Ο Θεός μας δέν μᾶς θέλει ὑπαλλήλους. Μᾶς θέλει σωστά ἀφεντικά τῆς ζωῆς μας, γιατί μᾶς καθιστᾶ συνεργούς Του μέ τήν συνεχή παροχή τῆς χάρης Του. Πολύ συχνά ὅμως ἐμεῖς διαγράφουμε τό μεγαλεῖο μας αὐτό καί μέ εὐκολία παραδίδουμε τήν ἐλευθερία μας στά πάθη μας καί τόν Πονηρό διάβολο. ᾽Αλλά αὐτό εἶναι ἡ καταδίκη καί ἡ κόλασή μας.

Ὁ Ἅγιος Καλλίστρατος καὶ οἱ μαζὶ μ᾿ αὐτὸν μαρτυρήσαντες 49 Μάρτυρες

Καταγόταν ἀπὸ τὴν Καρχηδόνα. Οἱ γονεῖς του, καθὼς καὶ οἱ προγονοί του, ἦταν εὐσεβέστατοι χριστιανοί.

Ὅταν μεγάλωσε ὁ Καλλίστρατος, κατατάχθηκε στὸ στρατὸ σὰ νεοσύλλεκτος. Ἡ «ὁμίχλη» τῆς σαρκολατρείας ποὺ ἐπικρατοῦσε στὸ στράτευμα δὲν ἐπηρέασε καθόλου τὸν Καλλίστρατο. Ἀντίθετα μάλιστα, καλλιέργησε ἀκόμα περισσότερο τὶς εὐσεβεῖς συνήθειές του. Μία ἀπ᾿ αὐτὲς ἦταν νὰ προσεύχεται κατὰ τὴν νύκτα. Αὐτὸ ὅταν τὸ εἶδαν οἱ συνάδελφοί του, τὸν κατήγγειλαν στὸ στρατηγὸ Περσεντίνο (287 μ.Χ.). Αὐτὸς ἀμέσως τὸν κάλεσε, καὶ ὅταν ἄκουσε καὶ ἀπὸ τὸν ἴδιο ὅτι εἶναι χριστιανός, διέταξε καὶ τὸν βασάνισαν σκληρά.

Κατόπιν, ἀφοῦ τὸν ἔδεσαν μέσα σ᾿ ἕνα σάκκο, τὸν ἔριξαν στὴ θάλασσα. Ἀλλὰ μὲ θαῦμα ὁ σάκκος σχίστηκε, καὶ δυὸ δελφίνια ἔφεραν σῶο καὶ ἀβλαβὴ τὸν Καλλίστρατο, στὴ στεριά.

Τότε, 49 στρατιῶτες ποὺ εἶδαν τὸ γεγονὸς πίστεψαν στὸ Χριστό, καὶ ἀφοῦ ἔτρεξαν στὸν Καλλίστρατο, τοῦ εἶπαν: «Πράγματι, εἴδαμε ὅτι ὑπάρχει στ᾿ ἀλήθεια καὶ εἶναι μεγάλος ὁ Θεός σου, ὁ ὁποῖος καὶ ἀπὸ τὸ βυθὸ τῆς θάλασσας ὑπερφυσικὰ σὲ ἔβγαλε. Θὰ μποροῦσε, ἄραγε, νὰ δεχθεῖ καὶ ἐμᾶς τοὺς εἰδωλολάτρες;».

Ὁ Καλλίστρατος τοὺς ἀπάντησε: «Ὁ δικός μου Κύριος Ἰησοῦς Χριστός, ἐκείνους ποὺ ἔρχονται κοντά του δὲν τοὺς διώχνει. Διότι Ἐκείνου ὁ λόγος εἶναι: «Δεῦτε πρός με πάντες οἱ κοπιῶντες καὶ πεφορτισμένοι, κἀγὼ ἀναπαύσω ὑμᾶς». Τότε ὁ Καλλίστρατος κατήχησε ὅλους αὐτοὺς τοὺς στρατιῶτες μέσα στὴ φυλακή.

Ὁ δὲ Περσεντίνος, ἐρχόμενος σὲ ἀδιέξοδο ἀπὸ τὴν πίστη τους, ὅλους τοὺς ἀποκεφάλισε.

Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’. Τὴν ὡραιότητα.
Τῷ θείῳ Πνεύματι, περιφραξάμενος, Μάρτυς Καλλίστρατε, λαμπρῶς ἠρίστευσας, καταβολῶν τὸν δυσμενῆ, σοφία τῶν σῶν ἀγώνων ὅθεν καὶ προσήγαγες, τῷ Χριστῷ ὡς θυμίαμα, δῆμον παναοίδιμον, Ἀθλητῶν πιστευσάντων σοί, μεθ' ὧν ὑπὲρ ἠμῶν ἐκδυσώπει, τῶν εὐφημούντων σὲ ἐν ὕμνοις.

Κοντάκιον
Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Ὥσπερ ἄστρον μέγιστον, ἔλαμψας κόσμω, τᾶς ἀκτῖνας ἄπασι, τῶν σῶν ἀγώνων ἐφαπλῶν, καὶ τῶν θαυμάτων τοὶς κράζουσι, Χαίροις Μαρτύρων, τὸ κλέος Καλλίστρατε.

Μεγαλυνάριον
Κάλλος εὐσεβείας ὑπερφερές, Καλλίστρατε Μάρτυς, ἐν ἀγῶσι καρποφόρων, πρὸς θεογνωσίας, τὴν καλλονὴν ἰθύνεις, ἀθλητικὴν χορείαν, μεθ’ ἧς τιμῶμέν σε.

Ὁ Οἶκος
Τὸν τοῦ Κυρίου ἀθλητήν, καὶ μέγαν στρατιώτην, καὶ φίλον τῆς Τριάδος, καὶ μύστην τῶν ἀρρήτων, καὶ μιμητὴν τοῦ Ἰησοῦ, ᾄσμασιν ἐν πίστει συνελθόντες οἱ πιστοὶ χαρμονικῶς ὑμνήσωμεν, γεραίροντες αὐτοῦ τὰ παλαίσματα καὶ τάς ἀριστείας, τοὺς πόνους, οὓς ὑπέστη διὰ Χριστὸν τὸν παμβασιλέα, αἰτούμενοι τυχεῖν αὐτοῦ ταῖς πρεσβείαις, τῆς ἀμείνονος ζωῆς τοῦ Παραδείσου, ἔνθα οἱ χοροὶ εὐφραίνονται τῶν κραζόντων· Χαίροις Μαρτύρων τὸ κλέος Καλλίστρατε.

Ἀνάμνησις τοῦ ὀράματος καὶ τῆς ἀφωνίας τοῦ προφήτου Ζαχαρίου

(Ἡ μνήμη αὐτὴ βρίσκεται στὸ Ἱεροσολυμιτικὸ Κανονάριο (σ. 112).

Ὁ Ζαχαρίας ἦταν ἱερέας. Τὴν ὥρα τοῦ θυμιάματος μέσα στὸ θυσιαστήριο, εἶδε ἄγγελο Κυρίου, ποὺ τοῦ ἀνήγγειλε, ὅτι θὰ ἀποκτοῦσε γιὸ καὶ θὰ ὀνομαζόταν Ἰωάννης. Ὁ Ζαχαρίας σκίρτησε ἀπὸ χαρά, ἀλλὰ δυσπίστησε. Ἡ γυναῖκα του ἦταν στεῖρα καὶ γριά, πῶς θὰ γινόταν αὐτὸ ποὺ ἄκουγε;

Τότε ὁ ἄγγελος τοῦ εἶπε ὅτι γιὰ νὰ τιμωρηθεῖ ἡ δυσπιστία του, μέχρι νὰ πραγματοποιηθεῖ ἡ βουλὴ τοῦ Θεοῦ, αὐτὸς θὰ ἔμενε κωφάλαλος.

Πράγματι, ἡ Ἐλισάβετ συνέλαβε, καὶ μετὰ ἐννιὰ μῆνες ἔκανε γιό. Μετὰ ὀκτὼ ἡμέρες, στὴν περιτομὴ τοῦ παιδιοῦ, οἱ συγγενεῖς θέλησαν νὰ τοῦ δώσουν τὸ ὄνομα τοῦ πατέρα του, Ζαχαρία. Ὅμως, ὁ Ζαχαρίας, ἔγραψε ἐπάνω σὲ πινακίδιο τὸ ὄνομα Ἰωάννης.

Ἀμέσως δέ, λύθηκε ἡ γλῶσσα του, καὶ ἡ χαρὰ γιὰ ὅλους ἦταν μεγάλη.

Ἡ Ἁγία Ἀκυλίνα

 

Καταγόταν ἀπὸ τὸ χωριὸ Ζαγκλιβέρι τῆς Θεσσαλονίκης καὶ ἀνατράφηκε ἀπὸ γονεῖς εὐσεβεῖς.

Ὁ πατέρας της ὅμως σκότωσε ἕνα Τοῦρκο, μετὰ ἀπὸ φιλονικία μαζί του. Γιὰ ν᾿ ἀποφύγει τὴν τιμωρία τοῦ θανάτου, δέχτηκε τὸν μουσουλμανισμό. Ἀλλ᾿ ἡ μητέρα της ἔμεινε σταθερὴ στὸν Χριστὸ καὶ κάθε μέρα δίδασκε στὴν Ἀκυλίνα τὴν ἀρετὴ καὶ τὴν πίστη. Παρὰ τὶς ἐπίμονες προσπάθειες τοῦ πατέρα της καὶ τὶς ἀπειλὲς τῶν Τούρκων, ἡ Ἀκυλίνα δὲν ἀρνήθηκε τὸν Χριστό.

Ὅταν τὴν ὁδηγοῦσαν στὸ μαρτύριο τὴν ἀκολουθοῦσε καὶ ἡ μητέρα της, ποὺ τὴν παρότρυνε σ᾿ αὐτό. Ἡ Ἀκυλίνα ἤλεγχε μὲ θάρρος τοὺς Τούρκους καὶ τὴν θρησκεία τους, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ πεθάνει μαρτυρικά, μετὰ ἀπὸ πολυήμερο ραβδισμό, στὶς 27 Σεπτεμβρίου 1764.

Ἀπολυτίκιον
Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
Ἀκυλίναν τὴν θείαν ἀνευφημήσωμεν, οἴα θεόφρονα κόρην καὶ Ἀθληφόρον Χριστοῦ, τὴ ἀγάπη γὰρ αὐτοῦ πίστει ἠνδρίσατο, καὶ καθεῖλε τὸν ἐχθρόν, δι' ἀγώνων ἱερῶν καὶ δόξης τυχοῦσα θείας Χριστῷ τῷ Λόγῳ πρεσβεύει, ἐλεηθήναι τᾶς ψυχᾶς ἠμῶν.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον
Ήχος πλ. α'. Τον συνάναρχον Λόγον
Ζαγκλιβέριον χαίρει εν τη αθλήσει σου, η σε βλαστήσασα κώμη ως άνθος εύοσμον, Ακυλίνα του Χριστού καλλιπάρθενε· συ γαρ ενήθλησας στερρώς, και εδέξω εκ Θεού το στέφος της αφθαρσίας, εκδυσωπούσα απαύστως, ελεηθήναι τας ψυχάς ημών.

Συναξαριστης της 27ης Σεπτεμβρίου

Ὁ Ἅγιος Καλλίστρατος καὶ οἱ μαζὶ μ᾿ αὐτὸν μαρτυρήσαντες 49 Μάρτυρες

 

Καταγόταν ἀπὸ τὴν Καρχηδόνα. Οἱ γονεῖς του, καθὼς καὶ οἱ προγονοί του, ἦταν εὐσεβέστατοι χριστιανοί.

Ὅταν μεγάλωσε ὁ Καλλίστρατος, κατατάχθηκε στὸ στρατὸ σὰ νεοσύλλεκτος. Ἡ «ὁμίχλη» τῆς σαρκολατρείας ποὺ ἐπικρατοῦσε στὸ στράτευμα δὲν ἐπηρέασε καθόλου τὸν Καλλίστρατο. Ἀντίθετα μάλιστα, καλλιέργησε ἀκόμα περισσότερο τὶς εὐσεβεῖς συνήθειές του. Μία ἀπ᾿ αὐτὲς ἦταν νὰ προσεύχεται κατὰ τὴν νύκτα. Αὐτὸ ὅταν τὸ εἶδαν οἱ συνάδελφοί του, τὸν κατήγγειλαν στὸ στρατηγὸ Περσεντίνο (287 μ.Χ.). Αὐτὸς ἀμέσως τὸν κάλεσε, καὶ ὅταν ἄκουσε καὶ ἀπὸ τὸν ἴδιο ὅτι εἶναι χριστιανός, διέταξε καὶ τὸν βασάνισαν σκληρά.

Κατόπιν, ἀφοῦ τὸν ἔδεσαν μέσα σ᾿ ἕνα σάκκο, τὸν ἔριξαν στὴ θάλασσα. Ἀλλὰ μὲ θαῦμα ὁ σάκκος σχίστηκε, καὶ δυὸ δελφίνια ἔφεραν σῶο καὶ ἀβλαβὴ τὸν Καλλίστρατο, στὴ στεριά.

Τότε, 49 στρατιῶτες ποὺ εἶδαν τὸ γεγονὸς πίστεψαν στὸ Χριστό, καὶ ἀφοῦ ἔτρεξαν στὸν Καλλίστρατο, τοῦ εἶπαν: «Πράγματι, εἴδαμε ὅτι ὑπάρχει στ᾿ ἀλήθεια καὶ εἶναι μεγάλος ὁ Θεός σου, ὁ ὁποῖος καὶ ἀπὸ τὸ βυθὸ τῆς θάλασσας ὑπερφυσικὰ σὲ ἔβγαλε. Θὰ μποροῦσε, ἄραγε, νὰ δεχθεῖ καὶ ἐμᾶς τοὺς εἰδωλολάτρες;».

Ὁ Καλλίστρατος τοὺς ἀπάντησε: «Ὁ δικός μου Κύριος Ἰησοῦς Χριστός, ἐκείνους ποὺ ἔρχονται κοντά του δὲν τοὺς διώχνει. Διότι Ἐκείνου ὁ λόγος εἶναι: «Δεῦτε πρός με πάντες οἱ κοπιῶντες καὶ πεφορτισμένοι, κἀγὼ ἀναπαύσω ὑμᾶς». Τότε ὁ Καλλίστρατος κατήχησε ὅλους αὐτοὺς τοὺς στρατιῶτες μέσα στὴ φυλακή.

Ὁ δὲ Περσεντίνος, ἐρχόμενος σὲ ἀδιέξοδο ἀπὸ τὴν πίστη τους, ὅλους τοὺς ἀποκεφάλισε.

Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’. Τὴν ὡραιότητα.
Τῷ θείῳ Πνεύματι, περιφραξάμενος, Μάρτυς Καλλίστρατε, λαμπρῶς ἠρίστευσας, καταβολῶν τὸν δυσμενῆ, σοφία τῶν σῶν ἀγώνων ὅθεν καὶ προσήγαγες, τῷ Χριστῷ ὡς θυμίαμα, δῆμον παναοίδιμον, Ἀθλητῶν πιστευσάντων σοί, μεθ' ὧν ὑπὲρ ἠμῶν ἐκδυσώπει, τῶν εὐφημούντων σὲ ἐν ὕμνοις.

Κοντάκιον
Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Ὥσπερ ἄστρον μέγιστον, ἔλαμψας κόσμω, τᾶς ἀκτῖνας ἄπασι, τῶν σῶν ἀγώνων ἐφαπλῶν, καὶ τῶν θαυμάτων τοὶς κράζουσι, Χαίροις Μαρτύρων, τὸ κλέος Καλλίστρατε.

Μεγαλυνάριον
Κάλλος εὐσεβείας ὑπερφερές, Καλλίστρατε Μάρτυς, ἐν ἀγῶσι καρποφόρων, πρὸς θεογνωσίας, τὴν καλλονὴν ἰθύνεις, ἀθλητικὴν χορείαν, μεθ’ ἧς τιμῶμέν σε.

Ὁ Οἶκος
Τὸν τοῦ Κυρίου ἀθλητήν, καὶ μέγαν στρατιώτην, καὶ φίλον τῆς Τριάδος, καὶ μύστην τῶν ἀρρήτων, καὶ μιμητὴν τοῦ Ἰησοῦ, ᾄσμασιν ἐν πίστει συνελθόντες οἱ πιστοὶ χαρμονικῶς ὑμνήσωμεν, γεραίροντες αὐτοῦ τὰ παλαίσματα καὶ τάς ἀριστείας, τοὺς πόνους, οὓς ὑπέστη διὰ Χριστὸν τὸν παμβασιλέα, αἰτούμενοι τυχεῖν αὐτοῦ ταῖς πρεσβείαις, τῆς ἀμείνονος ζωῆς τοῦ Παραδείσου, ἔνθα οἱ χοροὶ εὐφραίνονται τῶν κραζόντων· Χαίροις Μαρτύρων τὸ κλέος Καλλίστρατε.

---

 

Ἡ Ἁγία Ἐπίχαρις

Ἦταν ἀπὸ τὴν Ρώμη στὰ χρόνια τοῦ Διοκλητιανοῦ (298) καὶ συνελήφθη ἐπειδὴ ἦταν χριστιανὴ ἀπὸ τὸν ἔπαρχο Καισάριο. Ὁμολόγησε μὲ θάρρος τὸν Χριστὸ καὶ βασανίστηκε σκληρά. Συνέτριψαν τὰ μέλη της μὲ μολύβδινη σφαῖρα καὶ στὸ τέλος τὴν ἀποκεφάλισαν.

---

 

Ὁ Ὅσιος Ἰγνάτιος ἡγούμενος τῆς Μονῆς Σωτῆρος Χριστοῦ τῆς ἐπιλεγόμενης τοῦ Βαθέος Ρύακος

Καταγόταν ἀπὸ τὴν δεύτερη ἐπαρχία τῶν Καππαδοκῶν καὶ ἔζησε στὰ χρόνια τῶν βασιλέων Νικηφόρου Β´ Φωκᾶ (963-969) καὶ Ἰωάννη Α´ Τσιμισκῆ (969-976). Ἀπὸ μικρὸς ἀφιερώθηκε στὸν Θεὸ καὶ πῆγε στὸ Μοναστήρι τοῦ Βαθέος Ρύακος (ἡ Μονὴ αὐτὴ βρισκόταν στὴν Τρίγλια κοντὰ στὰ σημερινὰ Μουδανιὰ τῆς Μ. Ἀσίας).

Ἐκεῖ ἔμαθε ὅλη τὴν ἀσκητικὴ ἀκρίβεια ἀπὸ τὸν Ὅσιο Βασίλειο (+ 1 Ἰουλίου), ἡγούμενο καὶ κτήτορα τῆς Μονῆς αὐτῆς. Ὁ Ἰγνάτιος, ἐπειδὴ ἔφτασε σὲ μεγάλα ὕψη ἀρετῆς, χειροτονήθηκε Ἀναγνώστης, κατόπιν Ὑποδιάκονος, Διάκονος καὶ Πρεσβύτερος.

Ἔπειτα ἔγινε ἡγούμενος τῆς ἐν λόγῳ Μονῆς καὶ ἐπέφερε μεγάλη πρόοδο σ᾿ αὐτή, τόσο ὑλικὴ ὅσο καὶ πνευματική. Ὅταν κάποτε οἱ πολιτικοὶ ἄρχοντες θέλησαν νὰ μεταχειριστοῦν τὰ χρήματα τῆς Μονῆς, ὁ Ἰγνάτιος μὲ τὴν ἀποφασιστική του στάση, προστάτευσε τὴν μοναστηριακὴ περιουσία.

Ἀπεβίωσε στὸ δρόμο κοντὰ στὸ Ἀμόριο (κατ᾿ ἄλλους, ποὺ εἶναι καὶ τὸ πιθανότερο στὸ Ἀρμουτλῆ), ὅταν κάποτε ἐπέστρεφε ἀπὸ τὴν Κωνσταντινούπολη. Μετὰ ἕνα χρόνο τὸ λείψανό του ἀνακομίστηκε στὴν ἀγαπημένη του Μονή, γιὰ τὴν ὁποία τόσο εἶχε μοχθήσει.

---

 

Οἱ Ἅγιοι Μᾶρκος, Ἀρίσταρχος καὶ Ζήνων οἱ Ἀπόστολοι

Ὁ Ἀρίσταρχος εἶχε τὴν μεγάλη τιμὴ νὰ χρηματίσει συνεργάτης τοῦ ἀπ. Παύλου, (πρὸς Φιλήμ. α´, 23) καὶ συναιχμάλωτός του (Κολοσσ. δ´, 10). Κατόπιν διέπρεψε καὶ σὰν ἐπίσκοπος Ἀπαμείας στὴ Συρία.

 

Ὁ Μᾶρκος, ποὺ δὲν εἶναι βέβαια ὁ Εὐαγγελιστής, χειροτονήθηκε ἐπίσκοπος Βύβλου καὶ ἔδρασε ἀποστολικά. Ὅπως μάλιστα τοῦ Πέτρου (Πράξ. ε´, 15), ἔτσι καὶ αὐτοῦ ἡ σκιὰ μόνη ὅταν ἔπεφτε στοὺς ἀσθενεῖς τοὺς θεράπευε. Ὁ Ζήνων εἶναι ὁ ἴδιος με τὸν νομικὸ Ζηνᾶ, ποὺ σὰ γνήσιος καὶ εὐδόκιμος ἐργάτης τοῦ Εὐαγγελίου, βοήθησε γι᾿ αὐτὸ καὶ στὴν Κρήτη μαζὶ μὲ τὸν Ἀπολλώ.
 

Γι᾿ αὐτὸ καὶ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος τόσο συγκινητικὰ καὶ φιλόστοργα συνιστᾷ στὸν Τίτο, νὰ τοὺς φροντίσει τόσο πολύ, ὥστε νὰ μὴ τοὺς λείψει τίποτα (Τίτ. γ´. 13). Ὁ Ζήνων, διέπρεψε καὶ σὰν ἐπίσκοπος Διοσπόλεως.

---

 

Οἱ Ἅγιοι Φιλήμων ὁ Ἐπίσκοπος καὶ Φουρτουνιανός

Γιὰ τὴν ζωή τους δὲν βρίσκουμε κανένα στοιχεῖο στοὺς Συναξαριστές.

---

 

Ἡ Ἁγία Γαϊανή

Στοὺς Συναξαριστὲς δὲν ὑπάρχει κανένα βιογραφικό της στοιχεῖο, μόνο ἡ φράση «τὰ νῶτα φλεχθεῖσα τελειοῦται». (Ἄλλες πηγὲς ἀναφέρουν ὅτι μαρτύρησε μετὰ τῆς Ἁγίας Ἐπιχάρεως).

---

 

Οἱ Ἅγιοι 15 Μάρτυρες

Οἱ Ἅγιοι αὐτοὶ μαρτύρησαν μὲ τὸν ἑξῆς τρόπο: Ἀφοῦ τοὺς ἔβαλαν μέσα σ᾿ ἕνα πλοῖο καὶ ξανοίχτηκαν στὴ θάλασσα, κατόπιν οἱ εἰδωλολάτρες τρύπησαν τὸ πλοῖο μὲ ἀποτέλεσμα νὰ πνίγουν ὅλοι οἱ Ἅγιοι αὐτοί.

---

 

Ἡ Ἁγία Ἀκυλίνα

 

Καταγόταν ἀπὸ τὸ χωριὸ Ζαγκλιβέρι τῆς Θεσσαλονίκης καὶ ἀνατράφηκε ἀπὸ γονεῖς εὐσεβεῖς.

Ὁ πατέρας της ὅμως σκότωσε ἕνα Τοῦρκο, μετὰ ἀπὸ φιλονικία μαζί του. Γιὰ ν᾿ ἀποφύγει τὴν τιμωρία τοῦ θανάτου, δέχτηκε τὸν μουσουλμανισμό. Ἀλλ᾿ ἡ μητέρα της ἔμεινε σταθερὴ στὸν Χριστὸ καὶ κάθε μέρα δίδασκε στὴν Ἀκυλίνα τὴν ἀρετὴ καὶ τὴν πίστη. Παρὰ τὶς ἐπίμονες προσπάθειες τοῦ πατέρα της καὶ τὶς ἀπειλὲς τῶν Τούρκων, ἡ Ἀκυλίνα δὲν ἀρνήθηκε τὸν Χριστό.

Ὅταν τὴν ὁδηγοῦσαν στὸ μαρτύριο τὴν ἀκολουθοῦσε καὶ ἡ μητέρα της, ποὺ τὴν παρότρυνε σ᾿ αὐτό. Ἡ Ἀκυλίνα ἤλεγχε μὲ θάρρος τοὺς Τούρκους καὶ τὴν θρησκεία τους, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ πεθάνει μαρτυρικά, μετὰ ἀπὸ πολυήμερο ραβδισμό, στὶς 27 Σεπτεμβρίου 1764.

Ἀπολυτίκιον
Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
Ἀκυλίναν τὴν θείαν ἀνευφημήσωμεν, οἴα θεόφρονα κόρην καὶ Ἀθληφόρον Χριστοῦ, τὴ ἀγάπη γὰρ αὐτοῦ πίστει ἠνδρίσατο, καὶ καθεῖλε τὸν ἐχθρόν, δι' ἀγώνων ἱερῶν καὶ δόξης τυχοῦσα θείας Χριστῷ τῷ Λόγῳ πρεσβεύει, ἐλεηθήναι τᾶς ψυχᾶς ἠμῶν.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον
Ήχος πλ. α'. Τον συνάναρχον Λόγον
Ζαγκλιβέριον χαίρει εν τη αθλήσει σου, η σε βλαστήσασα κώμη ως άνθος εύοσμον, Ακυλίνα του Χριστού καλλιπάρθενε· συ γαρ ενήθλησας στερρώς, και εδέξω εκ Θεού το στέφος της αφθαρσίας, εκδυσωπούσα απαύστως, ελεηθήναι τας ψυχάς ημών.

---

 

Ὁ Ὅσιος Σαββάτιος « ὁ ἐν Σολοβέτσκῃ» (Ρῶσος)

 

---

 

Ἀνάμνησις τοῦ ὀράματος καὶ τῆς ἀφωνίας τοῦ προφήτου Ζαχαρίου

(Ἡ μνήμη αὐτὴ βρίσκεται στὸ Ἱεροσολυμιτικὸ Κανονάριο (σ. 112).

Ὁ Ζαχαρίας ἦταν ἱερέας. Τὴν ὥρα τοῦ θυμιάματος μέσα στὸ θυσιαστήριο, εἶδε ἄγγελο Κυρίου, ποὺ τοῦ ἀνήγγειλε, ὅτι θὰ ἀποκτοῦσε γιὸ καὶ θὰ ὀνομαζόταν Ἰωάννης. Ὁ Ζαχαρίας σκίρτησε ἀπὸ χαρά, ἀλλὰ δυσπίστησε. Ἡ γυναῖκα του ἦταν στεῖρα καὶ γριά, πῶς θὰ γινόταν αὐτὸ ποὺ ἄκουγε;

Τότε ὁ ἄγγελος τοῦ εἶπε ὅτι γιὰ νὰ τιμωρηθεῖ ἡ δυσπιστία του, μέχρι νὰ πραγματοποιηθεῖ ἡ βουλὴ τοῦ Θεοῦ, αὐτὸς θὰ ἔμενε κωφάλαλος.

Πράγματι, ἡ Ἐλισάβετ συνέλαβε, καὶ μετὰ ἐννιὰ μῆνες ἔκανε γιό. Μετὰ ὀκτὼ ἡμέρες, στὴν περιτομὴ τοῦ παιδιοῦ, οἱ συγγενεῖς θέλησαν νὰ τοῦ δώσουν τὸ ὄνομα τοῦ πατέρα του, Ζαχαρία. Ὅμως, ὁ Ζαχαρίας, ἔγραψε ἐπάνω σὲ πινακίδιο τὸ ὄνομα Ἰωάννης.

Ἀμέσως δέ, λύθηκε ἡ γλῶσσα του, καὶ ἡ χαρὰ γιὰ ὅλους ἦταν μεγάλη.

ΑΓΙΟΥ ΜΑΡΤΥΡΟΣ ΚΑΛΛΙΣΤΡΑΤΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΥΝ ΑΥΤΩ

Τῌ ΚΖ' ΤΟΥ ΑΥΤΟΥ ΜΗΝΟΣ
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ

Μνήμη τοῦ Ἁγίου Μάρτυρος Καλλιστράτου, καὶ τῶν σὺν αὐτῷ.
Τῇ ΚΖ' τοῦ αὐτοῦ μηνός, Μνήμη τοῦ ἁγίου Μάρτυρος Καλλιστράτου, καὶ τῶν σὺν αὐτῷ ἁγίων μθ' Μαρτύρων.
Τμηθεὶς ὁ Καλλίστρατος αὐχένα ξίφει,
Στρατῷ συνήφθη καλλινίκων Μαρτύρων.
Εἰς τοὺς ἁγίους μθ' Μάρτυρας
Δεκὰς τετραπλῆ Μαρτύρων σὺν ἐννάδι,
Διὰ ξίφους ἄθλησιν ἀθλεῖ τιμίαν.
Εἰκάδι ἑβδομάτῃ Καλλίστρατος ἔνθεν ἀέρθη.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Μνήμη τῆς ἁγίας Μάρτυρος Ἐπιχάρεως.
Εὔτολμος Ἐπίχαρις ἦν πρὸς τὸ ξίφος,
Συλλήπτορα πλουτοῦσα τὴν θείαν χάριν.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Μνήμη τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν Ἰγνατίου, Ἡγουμένου γενομένου τῆς Μονῆς τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ, τοῦ ἐπιλεγομένου Βαθέος Ῥύακος.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Μνήμη τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων Μάρκου, Ἀριστάρχου, καὶ Ζήνωνος.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ Μνήμη τῶν Ἁγίων Μαρτύρων Φιλήμονος ἐπισκόπου, καὶ Φουρτουνιανοῦ καὶ τῆς Ἁγίας Μάρτυρος Γαϊανῆς.
Γαϊανὴ φλεχθῆναι τὰ νῶτα δίδου,
Ὡς ἂν φλογίνης ῥομφαίας νῶτα φύγῃς.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Μνήμη τῶν Ἁγίων δεκαπέντε Μαρτύρων, οἵτινες ἐν πλοίῳ ἐμβληθέντες τοῦ πλοίου πυρποληθέντος, ἐν τῇ θαλάσσῃ ἀπεπνίγησαν.
Ὁ τριπλοπεντάριθμος ἀθλητῶν στόλος,
Καὶ πυθμένος κατῆρε μέχρι ποντίου.
Ἡ ἁγία Μάρτυς Ἀκυλῖνα, ῥάβδοις συνθλασθεῖσα τελειοῦται.
Ταῖς αὐτῶν ἁγίαις πρεσβείαις, Χριστὲ ὁ Θεός, ἐλέησον ἡμᾶς. Ἀμήν.

«Η Έρημος στην πίσω αυλή»

Η ανάγκη των ορθοδόξων στο δυτικό κόσμο για ναούς

Ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα που πρέπει να επιλύει παντού η Ορθόδοξη Ιεραποστολή είναι η απόκτηση ναών. Το πρόβλημα δεν υπάρχει μόνο στις χώρες του Τρίτου Κόσμου, αλλά και στις δυτικές χώρες, στις περιοχές όπου δεν δραστηριοποιείται ισχυρή παροικία μεταναστών από ορθόδοξες χώρες, όπως Ελλήνων ομογενών, Ρώσων, Σέρβων, Ρουμάνων κ.λ.π. κ.λ.π. 

Φωτο: ναός που οικοδόμησε ηλικιωμένος νεοφώτιστος στην Ισπανία. Βλ. εδώ, όπου και σχόλιο για την ανάγκη ορθόδοξων χώρων λατρείας.

Οι ισχυρές παροικίες ορθόδοξων μεταναστών συχνά χτίζουν και ναούς. Όταν όμως κάπου ζουν λίγοι ορθόδοξοι χριστιανοί, προφανώς δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα.

Η έλλειψη ναών δεν αποτελεί πρόβλημα μόνο για την πνευματική ζωή των ορθόδοξων χριστιανών ενός τόπου, αλλά και πρόβλημα για την Ιεραποστολή. Και τούτο, για δύο κυρίως λόγους: Αφενός, επειδή ένας ναός θα αποτελούσε πόλο έλξης περαστικών, είτε περίεργων είτε πνευματικών αναζητητών, και, εφόσον θα έβρισκαν εκεί κάποιον να συζητήσουν, πιθανόν κάποιοι από αυτούς, με τη βοήθεια του Θεού, να πλησίαζαν την Ορθοδοξία. Αφετέρου, επειδή συχνά οι τοπικές ορθόδοξες εκκλησίες χωρών όπου πλειοψηφούν οι αιρετικοί χριστιανοί (όπως οι χώρες της Δύσης) έχουν αποκτήσει την κακή συνήθεια να δέχονται την παραχώρηση δανεικών ρωμαιοκαθολικών ή προτεσταντικών ναών για την τέλεση των ορθόδοξων ακολουθιών. Αυτό όμως δημιουργεί μια υποχρέωση κακώς εννοούμενου «σεβασμού» από πλευράς της Ορθόδοξης Εκκλησίας, που έχει αναστολές να ασκήσει ιεραποστολή στους ντόπιους μη ορθόδοξους χριστιανούς.

Βεβαίως, δεν είμαι και πολύ σίγουρος ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία, ιδίως των Ελληνορθόδοξων Πατριαρχείων (ΚΠόλεως και Αλεξανδρείας), έχει όρεξη να αναλάβει ιεραποστολικό έργο στους αιρετικούς χριστιανούς (το Αντιοχείας φαίνεται ιεραποστολικά πιο δραστήριο στη Δύση, παρά τα προβλήματα στην έδρα του και την πιθανή ολιγωρία του να κάνει ιεραποστολή στους αιρετικούς χριστιανικούς πληθυσμούς της περιοχής του). Μπορεί και να κάνω λάθος – το εύχομαι. Πάντως έχουμε μπροστά μας ένα υπαρκτό πρόβλημα, που η υπέρβασή του μπορεί ν’ ανοίξει άλλες προοπτικές για τον ευαγγελισμό των λαών.

Παρακάτω θα δούμε πώς κάποιοι ορθόδοξοι Αμερικανοί αντιμετώπισαν το ζήτημα, μετατρέποντας σε παρεκκλήσια εξωτερικούς χώρους του σπιτιού τους – παρεκκλήσια, μάλιστα, που προσέλκυσαν πράγματι κι άλλους στην αρχαία Εκκλησία του Χριστού, την Ορθοδοξία. Αυτό μας δείχνει έναν τρόπο να ξεπεραστεί ως ένα βαθμό και ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζει πλέον η ελληνική επαρχία, όπου αρκετά χωριά δεν έχουν δικό τους ιερέα και αναγκάζονται να μοιράζονται τον ίδιο ιερέα με άλλα χωριά, μένοντας πολλές Κυριακές αλειτούργητα. Εδώ βλέπουμε πως μερικές ακολουθίες μπορούν να τελούνται και από λαϊκούς, χωρίς την παρουσία ιερέα. Όχι βέβαια τα μυστήρια, αλλά η παράκληση προς την Παναγία ή κάποιον άγιο, οι Χαιρετισμοί, ο εσπερινός, ο όρθρος και άλλες ακολουθίες μπορούν να τελεστούν όπως τελούνται σε μικρές μοναστικές κοινότητες χωρίς ιερομόναχο και όπως διαβάζουν την παράκληση ή τους χαιρετισμούς ή απόδειπνο κ.ά. κάποιοι ορθόδοξοι χριστιανοί στα σπίτια τους (τα λόγια του ιερέα παραλείπονται σ’ αυτή την περίπτωση).

Τα αποσπάσματα προέρχονται από το κλασικό πλέον έργο του Ιερομονάχου Δαμασκηνού, π. Σεραφείμ Ρόουζ, Η ζωή και τα έργα του, τόμοι Β΄ και Γ΄.

Ο π. Δαμασκηνός (Κρίστενσεν) είναι Αμερικανός πρώην βουδιστής που, μετά από δική του πνευματική αναζήτηση, έγινε ορθόδοξος χριστιανός ιερέας και μοναχός στη μονή του Αγίου Γερμανού της Αλάσκας, στην Πλατίνα.

Α. Το παρεκκλήσι στο αντλιοστάσιο

Ιερομονάχου Δαμασκηνού, π. Σεραφείμ Ρόουζ, Η ζωή και τα έργα του, τόμ. Β΄, Μυριόβιβλος 2007, σελ. 197-202 και 206-210.

Οι πατέρες της Πλατίνα κλήθηκαν επίσης να βοηθήσουν έναν άλλο σοβαρό αναζητητή του Θεού: τον Γκρεγκ Γιανγκ.

Όπως ο Βλαδίμηρος, έτσι και ο Γκρεγκ δίδασκε σε σχολείο ρωμαιοκαθολικό. Ήταν πολύ απογοητευμένος με τις ξαφνικές και αυθαίρετες αλλαγές που είχαν εμφανιστεί στη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία μετά από την Δεύτερη Βατικανή Σύνοδο. Το 1966, μαθαίνοντας για το βιβλιοπωλείο της Αδελφότητας στο Σαν Φρανσίσκο από έναν φίλο, είχε πάει εκεί και είχε μιλήσει με τους μελλοντικούς πατέρες Σεραφείμ (Ρόουζ) και Γερμανό. Όπως θυμόταν πολλά χρόνια αργότερα: «Όταν άφησα αυτό το κατάστημα, σκέφτηκα: αυτό είναι πραγματικά κάτι! Αυτό το μικρό κατάστημα και αυτά τα δυο πρόσωπα έρχονται κατ’ ευθείαν από έναν άλλο κόσμο – διαμορφωμένο από παλιά, έντονο, πραγματικό – και δεν τους αγγίζει ιδιαιτέρως ο κόσμος που τους περιτριγυρίζει. Ήθελα να μάθω περισσότερα για τον κόσμο τους». […]

Ο Γκρεγκ συνάντησε αργότερα τους πατέρες της Πλατίνα στον καθεδρικό ναό του Σαν Φρανσίσκο το Μεγάλο Σάββατο το 1970, έξι μήνες πριν την κουρά τους. Στο μεταξύ, ο Γκρεγκ και η σύζυγός του Σουζάνα, μετά από πολλούς αγώνες, είχαν αποφασίσει τελικά να μεταστραφούν στην Ορθοδοξία. […]

Τον Αύγουστο του ίδιου έτους ο Γκρεγκ, η Σουζάνα και ο τετραετής γιος τους Ιωάννης προσχώρησαν στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Ο Γκρεγκ πήρε το όνομα Αλέξιος, προς τιμήν του αγίου Αλεξίου, του Ανθρώπου του Θεού.

Δυο έτη νωρίτερα, το 1968, ο Αλέξιος μετακόμισε με την οικογένειά του κοντά στη μικρή πόλη Έτνα (με πληθυσμό 750 άτομα), κοντά στα σύνορα Καλιφόρνιας – Όρεγκον. Όχι μόνο δεν υπήρχε ορθόδοξη κοινότητα στην περιοχή, αλλά δεν υπήρχε και ορθόδοξος χριστιανός για εκατοντάδες μίλια. Αφότου έγιναν ορθόδοξοι, το ζεύγος Γιανγκ αναρωτήθηκε εάν έπρεπε να μετακομίσουν πίσω, στην περιοχή του Σαν Φρανσίσκο, ώστε να έχουν κανονική ενοριακή ζωή. Όταν όμως ο Αλέξιος έγραψε στους πατέρες της Πλατίνα εκφράζοντας αυτή την ανησυχία, ο π. Σεραφείμ του απάντησε: «Εμπιστεύσου το Θεό. Εμπιστευθείτε τους λόγους για τους οποίους σας οδήγησε από την πόλη στην επαρχία». […]

Κατά τη δεύτερη επίσκεψή του [στη μονή του αγίου Γερμανού] ο Αλέξιος έφερε μαζί του τη σύζυγο και το γιο του. […] Καθώς κοίταζε τους επισκέπτες του και αναρωτώμενος από πού ν’ αρχίσει, ο π. Γερμανός σκέφθηκε την εικόνα του π. Αδριανού από το Νέο Ντιβέγιεβο. Άρχισε να μιλά στην οικογένεια γι’ αυτόν τον καταπληκτικό έγγαμο ιερέα, λέγοντας πως, σε κάθε τόπο όπου οι ιστορικές περιστάσεις τον είχαν οδηγήσει (Κίεβο, Βερολίνο, Ουέντινγκεν, Νέα Υόρκη), συστηνόταν μια κοινότητα ορθοδόξων από λαϊκούς. Ακόμη και κατά τη διάρκεια των μεγάλων δοκιμασιών που υπέφερε στη Γερμανία κατά τη διάρκεια του δεύτερου παγκόσμιου πολέμου, ο π. Αδριανός ήταν σε θέση να συλλάβει εκ νέου τη χαμένη ησυχία της ορθόδοξης παιδικής ηλικίας του, να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις και να αποκτήσει την κατάσταση της ψυχής με την οποία αυτός και οι άνθρωποι γύρω του θα μπορούσαν να ζήσουν μια χριστιανική ζωή στην πληρότητα της θείας χάριτος. Η παρούσα κοινότητά του στην άνω Νέα Υόρκη, είπε ο π. Γερμανός, αναπτυσσόταν πνευματικά επειδή ο ίδιος ενστάλαζε στους ανθρώπους μια συνειδητή ορθόδοξη φιλοσοφία ζωής. Παρά το γεγονός ότι βρίσκονταν στη μέση του κόσμου, αυτός και το ποίμνιό του δεν ανήκαν στον κόσμο, διαμορφώνοντας ένα νησί ορθοδοξίας.

Ο π. Γερμανός επεσήμανε ότι ο παλμός της κοινότητας του π. Αδριανού προερχόταν από την τέλεση των καθημερινών ακολουθιών* και ενθάρρυνε τον Αλέξιο και τη Σούζαν να κάνουν το ίδιο. Τους προσέφερε ένα συγκεκριμένο πρότυπο που έπρεπε να ακολουθούν: από τις οκτώ ακολουθίες του καθημερινού κύκλου, είπε, πρέπει τουλάχιστον να κάνουν την ακολουθία της ενάτης ώρας (πριν τον εσπερινό) κάθε μέρα χωρίς παράλειψη.

Παίρνοντας το μήνυμα του π. Γερμανού για τις χριστιανικές κοινότητες των λαϊκών, ο Αλέξιος συγκινήθηκε βαθιά. «Αυτό είναι ό,τι χρειαζόμουν» είπε. «Τώρα έχω μια εικόνα για να ζήσω σύμφωνα με αυτήν».

Επιστρέφοντας στο σπίτι του στην Έτνα, ο Αλέξιος καλλιέργησε την «έρημο» στο πίσω μέρος της αυλής του. Κάθε βράδυ αυτός και η οικογένειά του έμπαιναν σε ένα μικρό παρεκκλήσι, που αφιερώθηκε στους αγίους Αδριανό και Ναταλία (ένα παντρεμένο ζευγάρι που μαρτύρησε για το Χριστό στη Νικομήδεια τον τέταρτο αιώνα μ.Χ.), το οποίο έφτιαξαν στο αντλιοστάσιο πίσω από το σπίτι τους. Εκεί διάβαζαν και έψαλλαν την ενάτη ώρα, στην οποία προσέθεσαν αργότερα την ακολουθία του εσπερινού.

Στο βήμα του ομιλητή η γνωστή φιγούρα του π. Σεραφείμ Ρόουζ. Ο ιερέας με τα γυαλιά, δεξιά, είναι ο π. Αλέξιος Γιανγκ, που αργότερα χειροτονήθηκε (φωτο από εδώ). Ο π. Αλέξιος σήκωσε το σταυρό της χηρείας, καθώς η σύζυγός του χρόνια αργότερα κοιμήθηκε και ο ίδιος σήμερα είναι ιερομόναχος με το όνομα Αμβρόσιος (δες εδώ παρακαλώ).

Έχοντας πτυχία στη δημοσιογραφία και συγγραφικό ταλέντο, ο Αλέξιος άρχισε επίσης να γράφει για τη νέα του ζωή ως ορθόδοξου χριστιανού. Το 1971 έστειλε στους πατέρες ένα σύντομο άρθρο που είχε συντάξει, αισθανόμενος κάπως αβέβαιος γι’ αυτή την πρόωρη προσπάθεια και ρωτώντας την άποψή τους.

Απαντώντας ο π. Σεραφείμ έγραψε: «Δεν είναι καθόλου “αταίριαστο” για σένα να γράψεις ένα τέτοιο άρθρο, διότι τουλάχιστον σε βοηθά να διευκρινίσεις και να αναπτύξεις τις ιδέες και τα συναισθήματά σου… Μπορώ ακόμη και να σκεφθώ μια καλή θέση όπου θα μπορούσε να δημοσιευθεί: σε μια εφημερίδα με τον τίτλο Ορθόδοξη Αμερική, όπου, εκτός από δημοσιεύματα ορθόδοξων ειδήσεων, διαφωτισμό και την κατάλληλη ορθόδοξη άποψη στα σύγχρονα ζητήματα, διαθέτουν ένα τμήμα στο οποίο οι ορθόδοξοι νεοφώτιστοι και όλα τα παιδιά της διασποράς της Ορθόδοξης Αμερικής μοιράζονται μερικές από τις ιδέες τους, απόψεις, ελπίδες κ.λ.π. Δυστυχώς, μια τέτοια εφημερίδα δεν υπάρχει! Ίσως να υπάρξει κάποια μέρα». («Ν»: Η εφημερίδα Ορθόδοξη Αμερική ιδρύθηκε με τη βοήθεια του πατέρων της Πλατίνα λίγα χρόνια αργότερα). […]

Στο μεταξύ, οι ακολουθίες που η οικογένεια του Αλέξιου έκανε καθημερινά στο μικρό παρεκκλήσι του αντλιοστάσιου δεν είχαν περάσει απαρατήρητες. Μια ημέρα, μια κυρία από τη γειτονιά ήρθε και τους είπε: «Συγχωρέστε με – παραβλέψτε την αγένειά μου. Κάθε μέρα, όταν πλένω τα πιάτα, σας βλέπω να πηγαίνετε γρήγορα στο αντλιοστάσιο. Και όταν βγαίνετε, μισή ώρα αργότερα ή τόσο περίπου, είστε διαφορετικοί, φαίνεστε τόσο ήρεμοι και γαλήνιοι. Τι είναι αυτό που κάνετε εκεί μέσα;».

Η απάντηση ήταν: «Ελάτε και δείτε»!

Σύντομα, αυτή η γυναίκα και η κόρη της – προηγουμένως ήσαν πεντηκοστιανοί – ενώθηκαν με την οικογένεια Γιανγκ στις ακολουθίες τους. Όταν η σύζυγος ενός από τους συναδέλφους του Αλέξιου στο σχολείο (ο Αλέξιος ήταν δάσκαλος) έμαθε σχετικά με την ορθόδοξη κοινότητα, θέλησε επίσης να συμμετέχει στη ζωή της καθημερινής προσευχής. Σύντομα αυτοί οι άνθρωποι μεταστράφηκαν στην ορθόδοξη πίστη και αργότερα ακολούθησαν κι άλλοι. «Η λέξη ορθοδοξία» σημείωσε ο π. Σεραφείμ αφότου μερικοί από αυτούς είχαν επισκεφτεί το ησυχαστήριο «αγγίζει τις αμερικάνικες καρδιές. Πόσο προσεκτικά πρέπει να καλλιεργούνται!».

Τον Ιανουάριο του 1974, οι πατέρες Σεραφείμ και Γερμανός έκαναν την πρώτη επίσκεψή τους στο σπίτι και το παρεκκλήσι του Αλέξιου στην Έτνα. Έκαναν μια ακολουθία στο παρεκκλήσι, που στο μεταξύ ήταν βαμμένο και διαρρυθμισμένο εκ νέου – μαζί με την οικογένεια των Γιανγκ και τις δύο άλλες ορθόδοξες οικογένειες των νεοφωτίστων, που τότε αποτελούσαν μια μικρή κοινότητα. «Οι πατέρες έψαλαν μαζί μας τον Ακάθιστο στον Κύριο ημών Ιησού Χριστό», θυμάται ο Αλέξιος. «Έψαλαν με τέτοια ζέση και συστολή, που, αν και βρισκόμασταν σε ταπεινά περίχωρα, “δεν γνωρίζαμε εάν ήμασταν στον ουρανό ή στη γη”. Έτσι είχαν παρουσιάσει την εμπειρία τους πριν από χίλια χρόνια οι απεσταλμένοι του μεγάλου δούκα Βλαδίμηρου μετά τη συμμετοχή τους σε ορθόδοξη λειτουργία για πρώτη φορά».

Επιστρέφοντας στο σπίτι μετά την επίσκεψη στην Έτνα, ο π. Σεραφείμ έγραψε ότι «εκεί, ο νεαρός βλαστός της ορθοδοξίας μεγαλώνει καλά». Αλλού σημείωσε ότι η κοινότητα «μέχρι στιγμής φαίνεται πως αναπτύσσεται σωστά για τη συντήρηση ενός καταφυγίου ορθοδοξίας».

Αυτή η νέα παραφυάδα της Αδελφότητας κέντρισε το ενδιαφέρον των πατέρων, ώστε να παρακολουθούν τις αρχές των λαϊκών ορθόδοξων κοινοτήτων, ειδικά όσων ζούσαν μέσα σε σύγχρονες συνθήκες. […]

Τα μέλη της κοινότητας της Έτνα πήγαιναν στο Σαν Φρανσίσκο για να κοινωνήσουν μια φορά το μήνα. Αλλά «η καθημερινή πνευματική ενίσχυσή τους» προερχόταν από την ανάγνωση πνευματικών κειμένων και τις ακολουθίες στο παρεκκλήσι. Το προφανέστερο εξωτερικό σημάδι μιας ορθόδοξης κοινότητας, έγραφε ο π. Σεραφείμ, «φαίνεται να είναι οι θείες ακολουθίες (ακόμη κι αν είναι μόνο ένα ελάχιστο μέρος τους), είτε με ιερέα είτε χωρίς – αλλά καθημερινά, αυτό είναι το σημείο γύρω από το οποίο όλα τα άλλα περιστρέφονται».

Σε μια σειρά άρθρων που έγραψε […] ο π. Σεραφείμ προσπάθησε να διαλύσει αυτό που αποκαλούσε «δημοφιλή παρερμηνεία, ότι οι ορθόδοξοι χριστιανοί δεν έχουν την άδεια να πραγματοποιούν οποιαδήποτε εκκλησιαστική ακολουθία χωρίς ιερέα και ότι, επομένως, γι’ αυτό το λόγο οι πιστοί άνθρωποι γίνονται αρκετά ανίσχυροι και είναι ουσιαστικά “ανίκανοι να προσευχηθούν” όταν βρίσκονται χωρίς ιερέα – κάτι που συμβαίνει όλο και συχνότερα σήμερα».

Μετά από έκκληση που έκανε ο Αρχιεπίσκοπος Αβέρκιος (στις ΗΠΑ) για τους ορθόδοξους χριστιανούς να ενωθούν σε κοινή προσευχή ακόμη και εκεί όπου δεν υπάρχει ιερέας, ο π. Σεραφείμ ολοκλήρωσε: «Αυτή η πρακτική μπορεί και πρέπει να αναπτυχθεί πολύ μεταξύ των πιστών, είτε πρόκειται για μια κοινότητα που έχει χάσει τον ιερέα της ή είναι πάρα πολύ μικρή για να έχει έναν είτε για μια ομάδα πιστών μακριά από την κοντινότερη εκκλησία, που δεν έχουν διαμορφώσει ακόμη κοινότητα, ή για μια απλή οικογένεια που αδυνατεί να παρευρεθεί στην εκκλησία κάθε Κυριακή και γιορτή».

Β. Μια ιεραποστολική εκκλησία στο γκαράζ – ή: όταν ο άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς ευλογούσε ένα υπόστεγο με κοτόπουλα…

Ιερομονάχου Δαμασκηνού, π. Σεραφείμ Ρόουζ, Η ζωή και τα έργα του, τόμ. Γ΄, Μυριόβιβλος 2009, σελ. 93-98.

Το απόσπασμα προέρχεται από το βιβλίο, λίγο μετά την αφήγηση της χειροτονίας των πατέρων Σεραφείμ και Γαβριήλ σε ιερείς (ιερομόναχους).

Μιας και οι πατέρες κλήθηκαν τώρα να διανέμουν τη χάρη μέσω της ιεροσύνης, η ποιμαντικής τους εργασία ήταν φυσικό να επεκταθεί και πιο μακριά από τη μονή. Η αδελφότητα επρόκειτο να μπει σε μια νέα φάση, ιδρύοντας ιεραποστολικά κέντρα και διαδίδοντας την Ορθοδοξία στα βορειοδυτικά.

Η πρώτη ιεραποστολή επρόκειτο ν’ αρχίσει το 1978 στη γειτονική πόλη του Ρέντινγκ. Καθώς όλο και περισσότεροι προσκυνητές είχαν αρχίσει να συρρέουν στη μονή, το σπίτι της Βαλεντίνας Χάρβεϊ στο Ρέντινγκ είχε γίνει ένας ενδιάμεσος σταθμός, όπου άνθρωποι – συμπεριλαμβανομένων ιερέων και επισκόπων – θα περνούσαν το βράδυ κατά τη διαδρομή τους προς και από το μοναστήρι. Εκείνη την εποχή η μητέρα της Βαλεντίνας και ο σύζυγός της είχαν κοιμηθεί και αυτή ζούσε με την κόρη της Αλεξάνδρα. Συχνά προσκυνητές που διανυκτέρευαν έκαναν ακολουθίες στο μικρό της «κελί προσευχής». Βλέποντας πως το «κελί προσευχής» δεν ήταν αρκετά μεγάλο για να χωρέσει τον αυξανόμενο αριθμό των προσκυνητών, η Βαλεντίνα πρότεινε κάποτε στον π. Γερμανό πως το παρεκκλήσι ίσως θα έπρεπε να χτιστεί στο ευρύχωρο γκαράζ της. Το γκαράζ ήταν ένα ξεχωριστό κτήριο (69x40 πόδια) στο πίσω μέρος της αυλής της, που το χρησιμοποιούσε σαν αποθηκευτικό χώρο. Είχε μόλις χτιστεί, όταν η φωτιά είχε κάψει ένα στεγασμένο κοτέτσι που υπήρχε στο ίδιο σημείο.

Η ώθηση για το ιεραποστολικό παρεκκλήσι ήρθε απροσδόκητα, σαν την ώθηση για την ίδρυση της αδελφότητας. Στην εορτή της Βαλεντίνας, το Φεβρουάριο του 1978, ο π. Σεραφείμ πήγε μέχρι στο Ρέντινγκ μαζί με κάποιους προσκυνητές της μονής για να της ευχηθούν. Αργότερα το ίδιο βράδυ, ο π. Γερμανός ξεκίνησε χωριστά, μαζί με δύο αδελφούς, για την ίδια κατεύθυνση, σχεδιάζοντας να κάνουν την ενάτη ώρα και τον εσπερινό στο σπίτι της Βαλεντίνας. Όταν το φορτηγό τους χάλασε, λίγα μίλια πριν από το Ρέντινγκ, ο π. Γερμανός σκέφτηκε: «Α, χτύπημα του πειρασμού: κάτι καλό πρόκειται να γίνει!».

Άρχισαν να περπατούν μέσα στη νύχτα. Αφού είχαν προχωρήσει λίγα μίλια, τους πήραν ο π. Σεραφείμ και οι άλλοι προσκυνητές, οι οποίοι επέστρεφαν στο μοναστήρι.

Παρά τις δυσκολίες, ήταν όλοι χαρούμενοι και εμψυχωμένοι. Ο π. Γερμανός αντιλήφθηκε αυτή την πνοή και αισθάνθηκε πως είχε φτάσει η ώρα να υλοποιήσει την από πολύ καιρό κρυφή ελπίδα ν’ αρχίσουν μία ιεραποστολή στο Ρέντινγκ. Ανέβηκαν όλοι στο φορτηγό και πήγαν στο σπίτι της Βαλεντίνας.

Εικ. από εδώ

Μόλις την είδαν, ο π. Γερμανός είπε: «Πήγαινέ μας στο κελί των προσευχών σου». Άναψαν εκεί κεριά και έψαλαν έναν παρακλητικό κανόνα στη Θεοτόκο. Έπειτα ο π. Γερμανός μίλησε, λέγοντας σε όλους πως εκείνη η νύχτα του θύμιζε τις ακολουθίες στις αρχαίες κατακόμβες· πως, όπως εκείνοι οι πιστοί, οι χριστιανοί της σύγχρονης εποχής έπρεπε να ξεχωρίσουν τους εαυτούς τους από το πνεύμα του κόσμου τούτου. Υπενθύμισε στους ανθρώπους πως ο αρχιεπίσκοπος Ιωάννης [Μαξίμοβιτς] ήταν σε αυτό το σπίτι, σε αυτό το ίδιο δωμάτιο.

«Θέλατε ένα παρεκκλήσι στο Ρέντινγκ, δεν θέλατε;» ρώτησε τη Βαλεντίνα. Αυτή ένευσε καταφατικά. «Τότε ας αρχίσουμε ένα ιεραποστολικό παρεκκλήσι εδώ» είπε ο π. Γερμανός, «έτσι ένας “χριστιανισμός του άλλου κόσμου”, που ο αρχιεπίσκοπος Ιωάννης εκπροσωπούσε, μπορεί να καλλιεργηθεί για τους λαϊκούς».

Ο π. Σεραφείμ παρακολουθούσε τον π. Γερμανό με εσωτερική αγαλλίαση. «Μπορώ να έχω το κλειδί του γκαράζ σου;» ρώτησε τη Βαλεντίνα ο π. Γερμανός. Όταν του το έδωσε, αυτός είπε: «Φέρε μου την εικόνα με την οποία ο Βλαντίκα Ιωάννης σε ευλόγησε – και μια σκούπα». Η Βαλεντίνα έκλαιγε. Χαμογελώντας, έφερε μια μικροσκοπική χάρτινη εικόνα που της είχε δώσει ο αρχιεπίσκοπος Ιωάννης όταν ήταν μαθήτρια του κατηχητικού στη Σαγκάη.

Εκείνο το βράδυ ο π. Γερμανός σκούπισε μια γωνία του γκαράζ και τοποθέτησε εικόνες. «Είθε αυτό να γίνει ο νέος καθεδρικός ναός της Εγγυήτριας των Αμαρτωλών, προς τιμήν του αρχιεπισκόπου Ιωάννη!» δήλωσε. Το είπε αυτό, επειδή ο καθεδρικός ναός του αρχιεπισκόπου Ιωάννη στη Σαγκάη ήταν αφιερωμένος στην εικόνα της Θεοτόκου «Εγγυήτρια των Αμαρτωλών». Όταν εξέφρασε την επιθυμία να γινόταν το γκαράζ ένας «καθεδρικός ναός», σκεφτόταν τον αρχιεπισκοπικό «καθεδρικό ναό» στη Γαλλία (προφανώς των Ρώσων της Διασποράς), ο οποίος επίσης ήταν μια εκκλησία χτισμένη έξω από ένα γκαράζ.

Ο αρχιεπίσκοπος Αντώνιος έδωσε την ευλογία του για τη λειτουργία του ιεραποστολικού παρεκκλησίου «Εγγυήτρια των Αμαρτωλών» στο Ρέντινγκ. Λίγο μετά, την Κυριακή της Ορθοδοξίας, ο π. Γερμανός πήρε όλους τους νέους από τη μονή και, μετά από μια λιτανεία με εικόνες και λάβαρα, ευλόγησε το νέο παρεκκλήσι με αγιασμό. Την Παρασκευή της Διακαινησίμου έγινε εκεί λειτουργία για πρώτη φορά. Στους μήνες που ακολούθησαν, η Βαλεντίνα, η κόρη της Αλεξάνδρα και άλλοι πιστοί της περιοχής δούλεψαν σκληρά για να μετατρέψουν το πρώην γκαράζ σε μια αληθινή ορθόδοξη εκκλησία.

Η Βαλεντίνα τώρα κατάλαβε γιατί, όταν σκεφτόταν να φύγει από το Ρέντινγκ πολλά χρόνια πριν, ο αρχιεπίσκοπος Ιωάννης της είχε πει πως ήταν στο Ρέντινγκ για κάποιο λόγο. Ακόμη περισσότερο αξιοσημείωτο ήταν ένα περιστατικό, το οποίο θυμήθηκε από την τελευταία επίσκεψη του αρχιεπισκόπου Ιωάννη στο σπίτι της, που πραγματοποιήθηκε μόλις τρεις μέρες πριν από την κοίμησή του στο Σιατλ. Όταν επρόκειτο να μπει στο αυτοκίνητο να φύγει για το Σιατλ, ξαφνικά σταμάτησε να ευλογήσει με την εικόνα της Θεοτόκου του Κουρσκ το υπόστεγο με τα κοτόπουλα της Βαλεντίνας. Έχοντας ευλογήσει την ιδιοκτησία της σε όλες τις κατευθύνσεις, πήγε άλλη μια φορά να ευλογήσει το υπόστεγο με τα κοτόπουλα.

Ρέντινγκ (από εδώ)

«Γιατί συνεχίζει να ευλογεί ένα υπόστεγο με κοτόπουλα;» ρώτησε η μητέρα της, στην οποία η Βαλεντίνα είχε απαντήσει αστειευόμενη: «Μάλλον θέλει να έχουμε την πιο ευλογημένη μονάδα κοτόπουλων!». […] Και μόνο τώρα, περισσότερα από είκοσι χρόνια αργότερα, όταν είχε ιδρυθεί ένα παρεκκλήσι στο γκαράζ της, στο ίδιο ακριβώς σημείο που πριν υπήρχε το κοτέτσι, η Βαλεντίνα συνειδητοποίησε τη σημασία των παράξενων πράξεων του αρχιεπισκόπου.

…Οι πατέρες θα λειτουργούσαν στο σταθμό του Ρέντινγκ όποτε μπορούσαν και πάντως όχι λιγότερο από μια φορά το μήνα.

Γ. Να βγάζεις τα σκουπίδια και ξαφνικά «να συναντάς το Βυζάντιο»…

Στο ίδιο, σελ. 100- 101.

… Από το 1978 ώς το 1984 η αδελφότητα ήταν σε θέση να ξεκινήσει περισσότερες ιεραποστολικές ενορίες σε: Γουΐλιτς, Καλιφόρνια· Μέντφορντ και Γούντμερντ, Όρεγκον· Μόσχα, Ίνταχο· και Σκοπέιν, Ουάσιγκντον. […] Η πλειοψηφία των μελών αυτών των ιεραποστολών ήταν κατά μέσο όρο Αμερικανοί που είχαν μεγαλώσει χωρίς να έχουν ακούσει τίποτα για την Ορθοδξία. […]

(Ο π. Γερμανός) ήταν ιδιαίτερα εντυπωσιασμένος με την ιεραποστολή στη Μόσχα, στο Ίνταχο, η οποία είχε αρχίσει από ανθρώπους που είχαν μετακομίσει εκεί από μια μικρή πόλη, όχι μακριά από την Πλατίνα, το Φόρεστ Γκλεν.

Εκείνη την εποχή, μέλη της ιεραποστολής της Μόσχας είχαν νοικιάσει ένα κατάστημα με πρόσοψη στο δρόμο, μέσα στο οποίο είχαν ένα παρεκκλήσι και εικονοστάσι. «Ενώ κάναμε αγρυπνία στο παρεκκλήσι» θυμάται ο π. Γερμανός, «μια γειτόνισσα κατέβηκε από το διαμέρισμά της για να βγάλει έξω τα σκουπίδια και μέσα από τη μπροστινή βιτρίνα είδε ξαφνικά έναν μικρόκοσμο του Βυζαντίου: κεριά, θυμιατήρια, εικόνες και ψαλμωδίες. Μη γνωρίζοντας τι έβλεπε, στεκόταν με δέος και, όπως είπε αργότερα, δε μπορούσε να συγκρατήσει τον εαυτό της από το να μπει μέσα και να καθίσει μέχρι το τέλος της μεγάλης ακολουθίας. Μέσω αυτού του περιστατικού η ζωή της άλλαξε».

 

* «Ν»: Ακολουθίες ονομάζονται οι εκκλησιαστικές τελετές της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Στον καθημερινό λειτουργικό κύκλο, που τηρείται στα μοναστήρια, είναι: ο εσπερινός (με τη δύση του ήλιου), το απόδειπνο, το μεσονυκτικό (τη νύχτα), ο όρθρος και η θεία λειτουργία (το πρωί) και, μέσα στην ημέρα, οι τέσσερις «ώρες» (πρώτη, τρίτη, έκτη και ενάτη), μικρές τελετές που περιλαμβάνουν λίγα τροπάρια και κάποια αναγνώσματα (ανάγνωση αποσπασμάτων από την Αγία Γραφή). Κάθε «ώρα» αντιστοιχεί σε συγκεκριμένους συμβολισμούς γεγονότων από την Αγία Γραφή.

Η ενάτη ώρα τελείται λίγο πριν τον εσπερινό, με τον οποίο αρχίζει ο κύκλος της επόμενης μέρας. (Εδώ οι ακολουθίες είναι εννέα – δεν ξέρω γιατί στο βιβλίο αναφέρει οκτώ. Μάλλον δεν προσμετράται η θεία λειτουργία, όπως επισημαίνει φίλος μπλογκοναύτης στα σχόλια).
πηγή

Σκέψεις πρὶν τὸν Γάμο

Ἄγνωστος συγγραφεύς

 

Ἀγαπητοί μας,

Ὁ Γάμος εἶναι θεοσύστατο Μυστήριο. Εἶναι μάλιστα Μυστήριο "Μέγα" τὸ ὁποῖο τελεῖται στὸ κέντρο τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ, μπροστὰ στὶς Ἅγιες Εἰκόνες τοῦ Χριστοῦ, τῆς Παναγίας καὶ τῶν Ἁγίων καὶ ἀπέναντι ἀκριβῶς ἀπὸ τὸ Ἱερὸ Θυσιαστήριο.

Στὸν Ἱερὸ αὐτὸ χῶρο ἐσεῖς οἱ δύο ὑποψήφιοι σύζυγοι σὲ λίγες ἡμέρες θὰ ὑποσχεθεῖτε ὅτι θὰ ζήσετε ἀφοσιωμένοι γιὰ πάντα ὁ ἕνας στὸν ἄλλο. Θὰ ζητήσετε καὶ θὰ πάρετε τὴν εὐλογία καὶ τὴ Χάρη τοῦ Χριστοῦ, γιὰ νὰ ξεκινήσετε τὴ νέα σας οἰκογένεια. Ἀπὸ τὴ στιγμὴ αὐτὴ θὰ ζεῖτε πλέον μαζί, μὲ ἀγάπη, συμπόνια καὶ ἀλληλοκατανόηση.


Τί εἶναι ὁ Γάμος;

Πολλὲς ἀπόψεις καὶ ὁρισμοὶ, εἰδικῶν καὶ μὴ, ἔχουν διατυπωθεῖ. Ἐμεῖς ὅμως ἐδῶ θὰ προσπαθήσουμε νὰ σᾶς κάνουμε κοινωνοὺς τοῦ γάμου ὡς Ἱεροῦ Μυστηρίου τῆς Ἐκκλησίας, στὸ ὁποῖο, ὅπως πιστεύουμε, οἰκειοθελῶς καὶ μὲ πλήρη ἐπίγνωση προσέρχεστε. Θὰ προσπαθήσουμε νὰ σᾶς κάνουμε κοινωνοὺς τῆς ἄγνωστης σὲ πολλοὺς ὀμορφιᾶς τοῦ γάμου, ποὺ ἡ Ἐκκλησία διαχρονικὰ προσφέρει καὶ θὰ προσφέρει στοὺς πιστούς της.

Ὁ Γάμος δὲν εἶναι μία συμφωνία ἢ ἕνα συμβόλαιο ἢ ἔστω καὶ μία ἁπλῆ καὶ ἤρεμη συμβίωση δύο ἀνθρώπων.

Ὁ γάμος εἶναι ἕνα Μυστήριο, ποὺ ὁδηγεῖ στὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Ἡ ἀμοιβαία ἀγάπη καὶ ὁ ἅγιος ἔρωτας, ποὺ νοιώθετε βαθιὰ μέσα σας μὲ τὴ Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, μεταμορφώνεται σὲ μία ἀδιάσπαστη ἕνωση ἔτσι ὥστε ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος νὰ ὁρίζει τὸ Γάμο ὡς : "Μυστήριο τῆς ἀγάπης". Ἡ ἀγάπη ὡς τρόπος ζωῆς εἶναι τόσο ἰσχυρή, ὥστε νὰ νικᾶ καὶ αὐτὸ τὸ θάνατο διότι "κραταιὰ ἕως θάνατον ἡ ἀγάπη" (Ἆσμα ἀσμάτων Η' 6)

Γι’ αὐτὸ καὶ ὁ ἀληθινὰ χριστιανικὸς γάμος εἶναι ἰσόβιος. Στὰ μέτρα τῆς ἀγάπης αὐτῆς φτάνετε, ἂν πολεμήσετε τὸν ἀτομισμό σας καὶ τὸν ἐγωισμό σας, ἂν καλλιεργήσετε ὄχι τὸ "ἐγὼ" ἀλλὰ τὸ "ἐμεῖς". Τότε ἴσως ἀκούσετε νὰ λένε ὅτι εἶσθε ἐκτὸς πραγματικότητας, ὅμως ἐσεῖς θὰ ζεῖτε μυστικὰ μέσα σας τὸν πνευματικὸ νόμο τῆς ἀγάπης, θὰ εἶσθε πλήρεις στὴν κένωσή σας καὶ αὐξημένοι στὴν ἐλάττωσή σας.

Αὐτὴ τὴ μεγάλη δωρεὰ τοῦ Ἱεροῦ Μυστηρίου νὰ μᾶς δωρίζει αὐτά, ποὺ οἱ ἄνθρωποι παρὰ τὰ πλούσια αἰσθήματά τους καὶ τοὺς μεγάλους ἔρωτές τους δὲν κατορθώνουν, μᾶς χαρίζει ἡ Ἐκκλησία. Ἔτσι ὁ γάμος εἶναι τὸ κλειδί, ποὺ ἀνοίγει τὴν μεγάλη θύρα τῆς ἁγιότητας καὶ τῆς ὁλοκληρωμένης ἀγάπης, εἶναι ἡ ἀρχὴ ἑνὸς δυναμικοῦ καὶ ὑπεύθυνου τρόπου ζωῆς, εἶναι ἡ προετοιμασία γιὰ τὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ.


Προετοιμασία γιὰ τὸ Γάμο.

Ἡ ἐλλιπὴς παιδεία γάμου ἔχει δυσάρεστα ἀποτελέσματα (πολλὰ διαζύγια). Ἡ προετοιμασία ἔχει σκοπὸ νὰ καλλιεργήσουν οἱ μελλόνυμφοι τὴν ἀγάπη καὶ τὴν ἑνότητα ἀπὸ τὴν περίοδο τῆς μνηστείας. Σὲ αὐτὸ συμφωνοῦν ὅλοι. Ἡ διαφορὰ μας εἶναι στὴ μέθοδο.

Χωρὶς νὰ θέλουμε νὰ πικράνουμε πρόσωπα, θὰ ἦταν ἀνέντιμο νὰ μὴν ἐπισημάνουμε τὴν, ὄχι μόνο ἀνορθόδοξη, ἀλλὰ καὶ τὴν γενικὰ ἐπιζήμια γιὰ τοὺς μελλονύμφους, συνταγὴ τῆς συμβίωσης πρὶν ἀπὸ τὸ γάμο.

Μία τάση ποὺ θέλει νὰ παρασύρει καὶ παρασύρει - καὶ τὶς χριστιανικὲς οἰκογένειες παίρνοντας μορφὴ "ἐπιδημίας" γιὰ τὴν ἀναγκαιότητά της καὶ ποὺ ἡ Ἐκκλησία δὲν υἱοθετεῖ ὡς προϋπόθεση ἐπιτυχίας ἑνὸς γάμου, διότι δὲν στηρίζεται στὰ πνευματικὰ θεμέλια, ποὺ οἰκοδομεῖται ὁ τίμιος γάμος.

Ἡ σαρκικὴ ἕνωση μέσα στὸ γάμο εἶναι ἡ πιστοποίηση τῆς ἑνότητας ποὺ ὑπάρχει καὶ ὄχι μία φυσικὴ ἐκπλήρωση τοῦ γενετησίου ἐνστίκτου, ποὺ μποροῦμε μὲ περισσὴ εὐκολία νὰ χυδαιοποιοῦμε ἀτιμώρητα.

Βασικὴ προϋπόθεση εἶναι ἡ πίστη στὸ Θεό. Ἀπὸ αὐτὴ τὴν πίστη καὶ μὲ τὴν ἐνεργὸ συμμετοχή σας στὴ μυστηριακὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας θὰ παίρνετε τὴ δύναμη, γιὰ νὰ ξεπεράσετε τὰ ἐμπόδια της ζωῆς. Ἡ ἀγάπη, ἢ καλύτερα ἡ ἐφαρμογὴ τῆς ἀγάπης μεταξύ σας, εἶναι ἀδύνατη χωρὶς τὴν ἀναφορά σας στὸ Θεό. Οἱ πιστοὶ σύζυγοι ἔχουν ὡς πρότυπο στὴ ζωὴ τους τὸ Χριστὸ καὶ τὴν Ἐκκλησία. Ὁ Χριστιανικὸς γάμος εἶναι ἕνα ἐργαστήρι ἁγιότητος, εἶναι μία δυνατότητα νὰ ζήσουμε τὸ Μυστήριο τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ μέσω τῆς ἑνότητος καὶ ἀνακαλύψεως τοῦ ἄλλου ὡς εἰκόνας τοῦ Θεοῦ.

Εἶναι λοιπὸν αὐτονόητο ὅτι βάζοντας στὴ ζωὴ σας αὐτὸν τὸν προσανατολισμὸ ἡ σωστὴ προετοιμασία σας δὲν θὰ ἐξαντληθεῖ στὴν ἀπόκτηση μόνο τῶν ἀναγκαίων ὑλικῶν ἀγαθῶν, ἀλλὰ κυρίως στὴν πνευματική σας ὑποδομή.

Ἡ τήρηση τῶν ἐντολῶν τοῦ Χριστοῦ καὶ ἡ πνευματικὴ ζωὴ θὰ σᾶς ἐνισχύουν στὴν κοινή σας πορεία. Ἡ πνευματικὴ ζωὴ εἶναι ἕνας συνεχὴς ἀγώνας γιὰ τὴν ἀπαλλαγὴ ἀπὸ τὸν κόσμο τῆς ἁμαρτίας-ἀποτυχίας καὶ γιὰ τὴν οἰκείωση μέσω τῆς Χάριτος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τῆς κοινωνίας σας μὲ τὸ Θεό. Ἔτσι ἡ πνευματικὴ ζωὴ δὲν "πνίγει" τὸ γάμο στὰ καθημερινά του προβλήματα, ἀλλὰ τὸν ἀναδεικνύει, τὸν προστατεύει καὶ χαρίζει στοὺς συζύγους τὴν κατάκτηση ἀρετῶν καὶ ὑψηλῶν πνευματικῶν βιωμάτων, τῶν ὁποίων κοινωνοὶ ( φορεῖς) εὐχόμεθα γρήγορα νὰ γίνετε.


Δυσκολίες στὸ γάμο σήμερα

Σήμερα, δυστυχῶς, οἱ περισσότεροι χριστιανοὶ δὲν κατανοοῦν τὸ γάμο ὡς Ἱερὸ Μυστήριο, ἀλλὰ σὰν ἕνα κοσμικὸ γεγονός. Ἡ εἰσβολὴ νέων ἰδεῶν στὴν ζωή μας, ξένων πρὸς τὶς Ἱερὲς Παραδόσεις μας, ἀπομακρύνουν τοὺς πιστοὺς ἀπὸ τὴ μυστηριακὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας καὶ συντελοῦν στὸ νὰ μὴ συνειδητοποιοῦν οἱ μελλόνυμφοι τὰ τελούμενα.

Ὁ ἐλλοχεύων ἐγωκεντρισμὸς καὶ ἡ ἀδυναμία πλήρους ἀποδοχῆς τοῦ ἄλλου διασποῦν τὴν ἑνότητα καὶ ἐπιφέρουν τὴ ρήξη καὶ τὴ σύγκρουση. Ἔτσι ἡ κάλυψη τῆς ἀπουσίας τῆς ἀγάπης καὶ ἡ ἐπιθυμητὴ δικαίωση βρίσκουν τὴν καταφυγὴ τους πολὺ εὔκολα στὸ νόμο. Ὁ Γάμος ὅμως δὲν στηρίζεται στὸ δίκαιο διακανονισμὸ ὑποχρεώσεων καὶ δικαιωμάτων, ἀλλὰ στὴν αὐτοπροσφορὰ τῶν ἀγαπώντων προσώπων.

Ὁ πανσεξουαλισμὸς μέσα στὴν ποικιλία τῶν μορφῶν ποὺ αὐτὸς παρουσιάζεται εἶναι ἕνας ἀρνητικὸς παράγων γιὰ τὸ γάμο. Ἡ ἀγάπη τῶν συζύγων ἀντὶ νὰ ὑπηρετεῖ τὴ σωφροσύνη θυσιάζεται στὸ βωμὸ ἀντιλήψεων ἄσχετων μὲ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ καὶ πολλὲς φορὲς δικαιωμένων μὲ τὸ μανδύα καὶ τὴν ἐπικάλυψη ὡς δῆθεν "νέων ἐπιστημονικῶν ἐπιτευγμάτων".

Καθημερινὰ σήμερα γινόμαστε μάρτυρες τέτοιων καταστάσεων ὅπου εἴτε μέσα ἀπὸ τὴν τηλεόραση εἴτε μέσα ἀπὸ τὸν τύπο κάποιοι εἰδικοὶ ἀναλαμβάνουν τὸν κόπο "ἐπιστημονικὰ" πλέον νὰ δικαιώσουν τὰ πάθη μας καὶ τὸ τέλμα μας. Ὅλες οἱ δυσκολίες ποὺ ὑπάρχουν εἶναι γιὰ μᾶς τοὺς πιστοὺς τρόποι ἀσκήσεως καὶ ὄχι δρόμοι φυγῆς. Εἶναι μία εὐλογία τοῦ Θεοῦ ὅπου μὲ λίγη ὑπομονή, μὲ ταπείνωση καὶ μὲ ἀγάπη καὶ οἱ δύο μαζὶ σταυρώνοντας τὴν ἐγωπάθειά μας καὶ τὴν αὐτάρκειά μας βιώνουμε στὴν κάθε στιγμὴ τὴ χαρὰ τῆς αἰωνιότητας.

Τελειώνοντας σᾶς ὑπενθυμίζουμε τὰ σοφὰ λόγια του μακαριστοῦ γέροντος Ἐπιφανίου Θεοδωρόπουλου: " Ὅταν κάποιος εἶναι ἐλεύθερος, ἔχει δικαιώματα καὶ ὑποχρεώσεις. Ὅταν γίνει ἔγγαμος, ἔχει ἐλάχιστα δικαιώματα καὶ πάρα πολλὲς ὑποχρεώσεις. Ὅταν ὅμως ἀποκτήσει καὶ τέκνα, δὲν ἔχει καθόλου δικαιώματα, ἀλλὰ μόνο ὑποχρεώσεις".

Ἀπὸ τὰ βάθη τῆς καρδιᾶς μας, σᾶς εὐχόμαστε νὰ ζήσετε μὲ ἀγάπη, μὲ ἑνότητα, παντοτινὴ εὐτυχία καὶ ἡ χάρη καὶ ἡ εὐλογία τοῦ Θεοῦ νὰ συνοδεύει τὴ νέα σας ζωή.


Θεωροῦμε ὑποχρέωσή μας νὰ σᾶς ὑπενθυμίσουμε τὰ ἀκόλουθα ποὺ ἀφοροῦν τὴ τέλεση τοῦ γάμου σας.

• Ὅπως προαναφέραμε εἶναι σωστὸ τώρα ποὺ πρόκειται νὰ πορευθεῖτε μαζὶ τὴ νέα σας ζωὴ ὡς ἐνεργὰ μέλη τῆς Ἐκκλησίας νὰ προετοιμασθεῖτε καὶ πνευματικά. Δηλαδὴ νὰ ἐπισκεφθεῖτε Πνευματικὸ γιὰ ἐξομολόγηση καὶ ἀκολουθώντας τὶς ὁδηγίες του νὰ ἑτοιμασθεῖτε γιὰ Θεία Κοινωνία.

• Παρακολουθεῖστε μὲ εὐλάβεια τὰ λόγια τοῦ Ἱεροῦ Μυστηρίου. Εἶναι γιὰ σᾶς. Μὴν ξεχνᾶτε ὅτι ὁ Ἱερὸς Ναὸς εἶναι τόπος λατρείας καὶ προσευχῆς. Κάποιες συνήθειες ὅπως τὸ πάτημα τοῦ ποδιοῦ, τὰ κουφέτα, ὁ στολισμός... δὲν ἀνήκουν στὴν παράδοσή μας. Ἀντιθέτως λειτουργοῦν εἰς βάρος τοῦ Μυστηρίου καὶ κυρίως ὅταν παρεμβάλλονται στὴν πιὸ ἱερὴ στιγμή του, ἀποσπώντας τὴν προσοχὴ ὅλων.

• Νὰ μὴ λησμονεῖτε ὅτι ὁ γάμος σας τελεῖται μέσα στὸν Ἱερὸ Ναό, ποὺ εἶναι τόπος λατρείας καὶ προσευχῆς. Ἔτσι ἡ ἐνδυμασία σας νὰ εἶναι εὐπρεπὴς καὶ ὄχι ἀσυμβίβαστη μὲ τὴν ἱερότητα τοῦ Μυστηρίου.

• Ἡ προσέλευσή σας στὸν Ἱερὸ Ναὸ νὰ εἶναι ἔγκαιρη καὶ τὴν ὥρα ἀκριβῶς ποὺ ἀναγράφεται στὸ προσκλητήριο. Ἔτσι θὰ ἀποφύγετε τὴ δική σας ταλαιπωρία καθὼς καὶ τῶν καλεσμένων, ἀφοῦ συνήθως μετὰ τὸ δικό σας Μυστήριο ἀκολουθεῖ κάποιο ἄλλο.

• Σᾶς παρακαλοῦμε, ἐὰν παρευρίσκονται φωτογράφοι καὶ βιντεογράφοι, νὰ τοὺς συστήσετε νὰ ἐνεργοῦν μὲ διάκριση, χωρὶς νὰ ἐνοχλοῦν, ἔχοντας σεβασμὸ στὸ Μυστήριο τοῦ Γάμου σας. Ὁ Ἱερὸς Ναὸς δὲν ὑποκαθιστᾶ σὲ καμμία περίπτωση τὸ στούντιο, στὸ ὁποῖο θὰ ἔπρεπε κανονικὰ νὰ βρίσκονται.

Πηγή