Ο ΑΓΓΕΛΟΣ ΤΗΣ ΕΝ ΣΜΥΡΝΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΑΓΙΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ (+ 1922)

Ιωάννης Ελ. Σιδηράς
Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός

Είναι 27 Αυγούστου του 1922, με το παλαιό ημερολόγιο. Το πρωί εκείνου του Σαββάτου, ενός άλλου «Μεγάλου Σαββάτου», όλος ο λαός, κάθε ηλικίας άνθρωποι, απεγνωσμένα και ικετευτικά, έχουν συγκεντρωθεί, όπως όλες τις τελευταίες ημέρες και νύκτες, στην Μεγάλη Εκκλησία και στον αυλόγυρο της Αγίας Φωτεινής, στο ιερώτατο αυτό σύμβολο της Σμύρνης, όπου ο αληθής ποιμένας και Επίσκοπος, ως άλλος «Άγγελος της εν Σμύρνη Εκκλησίας», Άγιος Χρυσόστομος τελεσιουργεί την τελευταία Θεία Λειτουργία ή μάλλον την «εξόδιο ακολουθία εν τη Θεία Ευχαριστία» του ιδίου και του πολυπαθούς και περιπόθητου ποιμνίου του, το οποίο δακρυσμένο και συντετριμμένο μετέχει του μυστηρίου του «αίματος και του σώματος» Ιησού Χριστού έχοντας κυριολεκτικώς καρφωμένο το εν απογνώσει βλέμμα του στον μάρτυρα και μεγαλομάρτυρα ποιμένα του.
Η περιώνυμος Εκκλησία της Αγίας Φωτεινής πριν από την άλωση της Σμύρνης, της μαρτυρικής αυτής Μητροπόλεως του Μικρασιατικού Ελληνισμού, κατ’ εκείνες τις «Μεγάλες Ώρες» εγκολπώνει ως άλλη Αγιά Σοφιά πριν από την άλωση της του Κωνσταντίνου Πόλεως, στην τελευταία Θεία Λειτουργία και μυσταγωγία, τους στεναγμούς του ευσεβούς και μαρτυρικού Γένους, του Ιωνικού Ελληνισμού, όπου ο «Άγγελος και Αρχιθύτης Ιεράρχης της των Σμυρναίων Εκκλησίας» ίσταται και προΐσταται κατά την υπερουράνια εκείνη μυσταγωγία, μιμούμενος Χριστού το μαρτύριον, ως ο εκουσίως προσφερόμενος και θυσιαζόμενος «άξιος και θεοπρόβλητος και λαοπρόβλητος ποιμήν» υπέρ του πολυφίλητου και περιποθήτου λαού του, του χριστεπωνύμου ποιμνίου του.
Από το περίβλεπτο, περικαλλές και περιώνυμο κωδωνοστάσιο (1792) της Αγίας Φωτεινής (1857) κατ’ εκείνες τις «Μεγάλες Ώρες» αντηχεί ακατάπαυστα ο πένθιμος ήχος της «Μεγάλης Παρασκευής» του ελληνισμού της Ιωνίας καθώς πλημμυρίζει τα ουράνια με την βαρύτιμη και πολύτιμη καμπάνα του, όπως είχε ζητήσει ο Άγιος Χρυσόστομος: «Να μην πάψει ούτε στιγμή ο επιτάφιος θρήνος, όπως τότε με την Πόλη του Κωνσταντίνου, τη Βασιλεύουσα!».
Ο Άγιος Χρυσόστομος πριν από τον προσωπικό του Γολγοθά, ως το «εθελόθυτον θύμα», είναι κάτωχρος από την πολυήμερη αγρυπνία, την άκρα νηστεία και την υπέρ του λαού του αγωνία και προσευχή. Γονυπετής έμπροσθεν της Αγίας Τραπέζης, προσεύχεται μυστικώς και εκτενώς, όπως άλλοτε ο Νυμφίος της Εκκλησίας Χριστός κατ’ εκείνη την μεγάλη νύκτα της εν Γεσθημανή προσευχής, όπου ο εναγώνιος ιδρώτας έρρεε ωσάν τους θρόμβους του αίματος. Και όπως θεοπνεύστως γράφει ο βιογράφος του Σπύρος Λοβέρδος: «Με φωτεινόν το μέτωπον, απαστράπτοντας οφθαλμούς, εγονυπέτωσεν ως αμαρτωλός εις το ιερόν βήμα, προ του Εσταυρωμένου, και με το ρίγος της θείας προσευχής ηγέρθη ως όσιος».
Όταν όμως εξέρχεται του ιερού βήματος και ίσταται στην Ωραία Πύλη καθίσταται ακριβής «τύπος και υπογραμμός» των πιστών. Γονατίζει και προσύχεται ενώπιον του ποιμνίου του: «Η Θεία Πρόνοια – λέγει εκφώνως – δοκιμάζει την πίστιν μας και το θάρρος μας και την υπομονήν μας την ώραν ταύτην. Αλλ’ ο θεός δεν εγκαταλείπει τους Χριστιανούς. Προσεύχεσθε και θα παρέλθει το ποτήριον τούτο. Θα ίδωμεν πάλιν καλάς ημέρας και θα ευλογήσωμεν τον Θεόν. Θαρρείτε ως εμπρέπει εις καλούς Χριστιανούς».
Όλοι είναι κρεμασμένοι από τα χείλη και τα μάτια του. Καθώς εισέρχεται στο Ιερό Βήμα, προσεύχεται σχεδόν προφητικώς για την εν Χριστώ τελείωση του ιδίου και του αθώοι ποιμνίου του, λέγοντας: «Ούτοι εισίν οι ερχόμενοι εκ της θλίψεως της μεγάλης, και έπλυναν τας στολάς αυτών και ελεύκαναν αυτάς εν τω αίματι του αρνίου. Χριστέ ο Θεός, επίβλεψον επ’ εμέ…».
Την 27η Αυγούστου 1922, ημέρα Παρασκευή, εισέρχεται στη Σμύρνη ο άτακτος στρατός (τσέτες) του Κεμάλ Μουσταφά Πασά με επικεφαλής τον Νουρεντίν Πασά, ο οποίος μισούσε θανάσιμα τον Μητροπολίτη Χρυσόστομο, επειδή ο Ιεράρχης είχε αναμετρηθεί μαζί του και με τις άοκνες ενέργειές του κατά τα προηγούμενα έτη είχε επιτύχει την ατιμωτική απομάκρυνσή του από τη θέση του Βαλή (Νομάρχη) της Σμύρνης. Ο Νουρεντίν όμως ουδέποτε ελησμόνησε την ήττα του και ζούσε για τη στιγμή της εκδικήσεώς του. Ύστερα από τρία έτη επέστρεψε στη Σμύρνη ως άνομος κριτής και αιμοβόρος δήμιος του Αγίου Χρυσοστόμου.
Όπως εύστοχα και εμπεριστατωμένα αναφέρει ο συγγραφέας Αλέξανδρος Αλεξανδρής: «έχουν γραφεί πολλά για τα φρικτά βασανιστήρια που υπέστη ο Άγιος Χρυσόστομος, όταν το βράδυ της 27ης Αυγούστου / 9 Σεπτεμβρίου 1922 (Νέο Ημερολόγιο) παραδόθηκε στον Τούρκο διοικητή Νουρεντίν Πασά. Αν και οι περιγραφές ως προς τον τρόπο με τον οποίο εμαρτύρησε ο Χρυσόστομος ποικίλλουν, οι περισσότερες αφηγήσεις συγκλίνουν στη μαρτυρία ότι ο Μητροπολίτης Σμύρνης βρήκε τραγικό τέλος στα χέρια του φανατισμένου τουρκικού όχλου, που είχε συγκεντρωθεί έξω από το Διοικητήριο της Σμύρνης».
Το βράδυ του Σαββάτου 27 Αυγούστου 1922 ο Χρυσόστομος εκρατήθη έγκλειστος και εμαρτύρησε φρικτά κατά το πρωί της Κυριακής 28 Αυγούστου. Τα δε περί της κατηγορίας σε βάρος του Αγίου Χρυσοστόμου ως «ενόχου εσχάτης προδοσίας» καταγράφει η Βικτωρία Σολωμονίδου, η οποία επισημαίνει ότι η συγκεκριμένη βαρύτατη κατηγορία εστηρίζετο στο γεγονός ότι «ως οθωμανός υπήκοος υπηρέτησε μετά φανατισμού την Ελλάδα, πρωτοστατήσας εις πάντα εναντίον του τουρκικού καθεστώτος κατά το τριετές διάστημα της ελληνικής κατοχής». Ο δε Νουρεντίν Πασάς από της πρώτης στιγμής που συναντήθηκε με τον Άγιο Χρυστόστομο, τον οποίο περιφρονητικά αποκαλούσε «Παπά», τον αντιμετώπισε ως προδότη και εχθρό του τουρκικού έθνους παραδίδοντας αυτόν τελικώς «εις χείρας ανόμων», οι οποίοι τον κατακρεούργησαν.
Ο Εθνάρχης της Σμύρνης και της Ιωνικής γης, ο οποίος είχε υψώσει αγέρωχο και ατρόμητο το ανάστημά του ενώπιον ισχυρών ανδρών του Νεοτουρκικού κομιτάτου, όπως ο Ταλαάτ, ο Ραχμή και ο Νουρεντίν, σε λίγο επρόκειτο να οδηγηθεί ως «άκακον αρνίον» επί σφαγήν ενώπιον του δημίου του. Ο ίδιος ο βιογράφος του Σπύρος Λοβέρδος γράφει χαρακτηριστικά για την εν γένει στάση του Αγίου Χρυσοστόμου έναντι του μαρτυρικού θανάτου του, τα εξής: «ησθάνετο την ανάγκην να εξοικειωθεί με τον ανημμένον σίδηρον και την αστράπτουσαν μάχαιραν, επροπονείτο διά να μη εμφανίσει ποτέ το ταπεινωτικόν δέος προ της απειλής του θανάτου και εκρατύνετο δια να μη διαψεύσει ποτέ τον εμψυχωτικόν τόνον του κηρύγματός του, το ευτελές ορμέφυτον της ζωής. Είχε την έμφυτον φιλαρέσκειαν να πέσει αγωνιζόμενος με ακάνθινον στέφανον εις τους κροτάφους». Και όντως παρέδωσε αλώβητο το πνεύμα του στον Ιησού Χριστό.
Περί του μαρτυρικού τέλους του Αγίου Χρυσοστόμου έχουν γραφεί πολλοί και μεταξύ αυτών ο πιστός κλητήρας του Θωμάς Βούλτσος, ο Αμερικανός Πρόξενος στη Σμύρνη George Horton, ο Διευθυντής του Γραφείου τύπου της Ύπατης Αρμοστείας Μιχαήλ Ροδάς, ο Δημοσιογράφος Δημήτριος Παρθένης, ο πολεμικός ανταποκριτής Κωνσταντίνος Μισαηλίδης, ο Rene Puaux, ο Ακαδημαϊκός Γεώργιος Μυλωνάς, ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χρυσόστομος Β΄(Χατζησταύρου), ο δημοσιογράφος Βασίλειος Βεκιαρέλλης, ο Ευάγγελος Βασιλείου κ.α.
Μία ακόμη περιγραφή του φρικτού μαρτυρίου του Αγίου Χρυσοστόμου υπό την μορφή άρθρου, η οποία είναι λιγότερο γνωστή περιλαμβάνεται στο «Προσωπικό Σημειωματάριο», δηλαδή το «Οικογενειακό ημερολόγιο» του Ηρακλέους Τσίτερ, ο οποίος ήταν γαμπρός του Αγίου Χρυσοστόμου, νυμφευθείς την αδελφή του Εριφύλη. Ο Ηρακλής Τσίτερ στο «σημειωματάριο» αυτό, υπό τον τίτλο: «Διάφορα Ηρακλή Τσίτερ», εκτός των άλλων προσωπικών σημειώσεων που κατέγραφε ο ίδιος και των λοιπών χειρογράφων, δημοσιευθέντων και αδημοσιεύτων, καθώς και πολλών άρθρων, τα οποία αφορούσαν τις τελευταίες ημέρες και το μαρτύριο του Αγίου Χρυσοστόμου, έχει αποθησαυρίσει και τα δύο αυτά συγκεκριμένα άρθρα.
Το οικογενειακό αυτό «σημειωματάριο» ο Ηρακλής Τσίτερ, προ του θανάτου του (4 Ιουνίου 1927), είχε παραδώσει στον τρίτο κατά σειρά υιό του Χρυσόστομο Τσίτερ, ανηψιό του Αγίου Χρυσοστόμου και μετέπειτα Μητροπολίτου Αυστρίας, ο οποίος κατά τη δεκαετία του 1990 παρέδωσε το οικογενειακό αυτό γραπτό κειμήλιο ως «ευλογία» στην ανηψιά του, θυγατέρα της αδελφής του Καλλιόπης, την Εριφύλη Κοντοπούλου, εγγονή του Ηρακλή Τσίτερ.
Το εν πολλοίς άγνωστο αυτό κείμενο, το οποίο αναφέρεται στο μαρτύριο του Αγίου Χρυσοστόμου είναι γραμμένο στην Αθήνα από τον φυλακισθέντα και από βέβαιο θάνατο ως εκ θαύματος διασωθέντα Αιδεσιμολογιώτατο π. Γεράσιμο Χαροκόπο, ο οποίος το υπογράφει με την φράση ως ο «αυτόπτης και δεινοπαθητής». Το άρθρο αυτό, στο οποίο δεν αναγράφεται η ημερομηνία της δημοσιεύσεώς του και δεν γίνεται καμμία αναφορά στην εφημερίδα όπου πρωτοδημοσιεύθηκε, φέρει τον μακροσκελή τίτλο: «Αι θετικώτεραι πληροφορίαι περί του τραγικού μαρτυρίου του Εθνομάρτυρος Μητροπολίτου Σμύρνης Χρυσοστόμου, 30 Αυγούστου, Κυριακή πρωί 1922».
Ο ιερεύς Γεράσιμος Χαροκόπος περιγράφει το μαρτύριον του Αγίου Χρυσοστόμου ως εξής: «Μόλις εισήλθον οι Τούρκοι και κατέλαβον το Διοικητήριον αμέσως διαταγή του Νουρεδίν Πασά εις τον Συνταγματάρχην Καράν Καζήμ Βέην και δι’ αυτού εις τον Αρχιαστυνόμον να ειδοποιήσουν εις τον Μητροπολίτην, όπως υπάγη εις το Διοικητήριον. Ο Αρχιαστυνόμος παρέλαβεν εκ της Μητροπόλεως φιλοφρόνως τον Μητροπολίτην και διηυθύνθη εις το Διοικητήριον όπου φιλοφρόνως και πάλιν του εδόθησαν συστάσεις, ότι ουδέν το έκτροπον θα λάβη χώραν και να καθησυχάσει τον αγωνιώντα λαόν. Ο Μητροπολίτης μετά του Αρχιαστυνόμου δι’ αυτοκινήτου διηυθήνθη εις την Μητρόπολιν, ένθα διά λόγων παραμυθητικών καθησύχασε τον λαόν και ο Αρχιαστυνόμος απήλθεν.
Ο Μητροπολίτης, όμως, καλώς γνωρίζων τα άγρια ένστικτα και τα προσχήματα των Τούρκων, έλεγεν εις τους περί αυτών, «εγκαταλήφθημεν εις την τύχην μας, ο απαίσιος τυραννίσκος Στεργιάδης και ο αμφίρροπος Χατζηανέστης θα μας προσφέρωσι άχρι τρυγός το ποτήριον της πικρίας, οι άγριοι Τούρκοι θα μας σφάξουν και, όσοι δύνασθε, απέλθετε, εγώ θα μείνω με το ποίμνιόν μου να υποστώ την αυτήν τύχην». Κρατών όμως την χαρακτηρίζουσαν αυτόν αφοβίαν και ψυχραιμίαν.
Ότε προς εσπέραν Σαββάτου έρχεται πάλιν ο Αρχιαστυνόμος μετά δύο λογχοφόρων και ζητεί τον Μητροπολίτην και τέσσαρες άλλους προύχοντας, οπότε έχων την κεφαλήν ακουμπισμένην επί της χειρός είπεν εις τους περί αυτού «Ο Μολώχ της κομματικής μας εμπαθείας, ας κορεσθεί πλέον από το αίμα τόσων μυριάδων θυμάτων, και το ελληνικόν έθνος ας διδαχθεί, ότι κανείς εξωτερικός εχθρός δεν κατέβαλε ποτέ την δύναμιν του ελληνισμού, αλλ’ ο εσωτερικός σπαραγμός και τα κομματικά πάθη κατέστρεψαν πάντοτε, όπως και τώρα, τας ενδοξοτέρας εποχάς του εθνικού μας βίου».
Παρέλαβον λοιπόν τον Μητροπολίτην, τον Γκιουριουκτσόγλου και δύο άλλους προύχοντας, του τετάρτου μη ευρεθέντος, και απήλθον εις το Διοικητήριον. Ο Νουρεδίν Πασάς προσκαλέσας παρ’ εαυτώ τον Μητροπολίτην του λέγει: «πολλαί κατηγορίαι και εγκλήματα καθοσιώσεως υπάρχουν και τώρα και προηγουμένως εναντίον σου, διότι ουδέποτε έπαυσας εργαζόμενος ως προπαγανδιστής εναντίον του κυριάρχου σου καθεστώτος και διά τούτο παρά της Εθνοσυνελεύσεως της Αγκύρας είσαι καταδεδικασμένος εις θάνατον, εγώ όμως απέσχων τοιαύτης καταδίκης, τούτο μόνον θα κάμω, θα σε παραδώσω εις τον λαόν, ο οποίος μαίνεται εναντίον σου και εκείνος, αν θέλη, ας σε αθωώσει ή θα καταδικάσει».
Και διέταξεν αμέσως την φυλάκισίν του Μητροπολίτου και των συν αυτώ τριών προυχόντων. Κατά μέσης νυκτός εκ της φυλακής αποστέλλει εις τον αδελφόν του Ευγένιον (ον προ δύο μηνών απεγχόνισαν εις το Νυμφαίον) μίαν κάρταν εν η λέγει: «Αδελφέ, κρατούμαι ως Αρχηγός της Αμύνης». Αυτό είναι και το τελευταίο σημείωμά του. Το πρωί Κυριακής παραδίδεται δέσμιος τας χείρας και με χιτώνα λευκόν εις την διάθεσιν του αγρίου όχλου, την αυτήν όμως στιγμήν απόσπασμα Γάλλων λογχοφόρων έφθασεν προς διάσωσίν του Μητροπολίτου, αλλ’ ο Μητροπολίτης τους είπεν: «Αν δύνησθε, σώσατε τον Λαόν».
Και τότε το μαινόμενον πλήθος ήρχισεν διά μαχαιρών, ροπάλων, λίθων να κτυπά τον ιερόν άνδρα, άλλοι τον εκαβαλίκευον, τον έπτυον, του απέσπασαν τους όνυχας, του έκοψαν την ρίνα, του έβγαλαν τον ένα οφθαλμόν και ότε τέλος του έμεινεν ολίγη πνοή, έδεσαν ανά εν μέλος του εις τους ίππους και τον διεμέλισαν, ταύτα πράττοντες διερχόμενον διάφορα μέρη, οπότε τέλος έφθασαν εις τον τουρκομαχαλάν, οπόθεν δεν εφαίνοντο από τα ξένα πλοία και εκεί συνετελέσθη το κακούργον έργον τους. Όλον δε αυτό το τραγικόν μαρτύριον παρηκολούθει και το απόσπασμα των Γάλλων με εστραμμένα τα όπλα.
Τέλος εμάζευσαν τα τεμάχια του ιερού σώματος, τα έρριψαν εις μίαν κάσαν και τα απέστειλαν εις το νεκροταφείον. Αλλά οι εν τω νεκροταφείω κρυμμένοι Χριστιανοί, άμα έμαθον ότι είναι το σώμα του Μητροπολίτου, απεφάσισαν, ίνα κρύφα τον ενταφιάσουν, αλλ’ όσοι ετόλμων να πλησιάσουν το κιβώτιον ετυφεκίζοντο μακρόθεν, το κιβώτιον έμεινεν εκεί, άγνωστον όμως τι απέγινεν. Τοιούτον υπήρξεν το τραγικόν τέλος του Μεγάλου ανδρός…».
Στον εθνοϊερομάρτυρα και μεγαλομάρτυρα Μητροπολίτη Σμύρνης Χρυσόστομο εμπρέπει το της Παλαιάς Διαθήκης: «Έδοξεν εν οφθαλμοίς αφρόνων τεθνάναι και ελογίσθη κάκωσις η έξοδος Αυτού και η αφ’ ημών πορεία σύντριμμα. Ο δε εστίν εν ειρήνη. Ολίγα παιδευθείς μεγάλα ευηρεστήθη. Ο Θεός επείρασεν αυτόν και εύρεν αυτόν άξιον εαυτού και ως ολοκάρπωμα θυσίας προσεδέξατο αυτόν. Εν καιρώ Επισκοπής Αυτού αναλάμψει (Σοφία Σολομ. Γ΄, 2 – 7).
πηγή

ΠΑΤΗΡ ΙΩΑΝΗΣ ΚΡΕΣΤΙΑΝΚΙΝ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ ΤΩΝ ΣΠΗΛΑΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΦΡΑΓΙΔΑ ΤΟΥ ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟΥ.

Η σφραγίδα του Αντίχριστου θα εμφανιστεί, όταν αυτός θα κυριαρχήσει και θα λάβει την εξουσία και θα είναι ο ένας και μοναδικός κυβερνήτης στη γη τώρα όμως κάθε κράτος έχει τη δική του κεφαλή.
Γι’ αυτό μην πανικοβάλλεστε πρόωρα, αλλά να φοβάστε τώρα τα αμαρτήματα, που διανοίγουν και στρώνουν τον δρόμο στον μελλοντικό Αντίχριστο. Οι τωρινές όμως ταυτότητες είναι ίδιες με τις προηγούμενες.





ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ. ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ Ο ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟΣ ΠΟΥ ΘΑ ΜΑΣ ΚΑΤΑΣΤΡΕΨΕΙ. ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΑ ΙΩΑΝΝΗ.

το είδαμε εδώ

Από σήμερα το βράδυ να ανάβετε ένα κεράκι για την Ελλάδα.

Τα μάτια μας και η Πατρίδα μας.

Από σήμερα το βράδυ να ανάβετε ένα κεράκι για την Ελλάδα.
Στις 11 Σεπτεμβρίου του 2014 αρθρογραφούσαμε Τούρκοι και Τοκογλύφοι «προθερμαίνονται»
Σήμερα στις 3 Σεπτεμβρίου 2015 ήρθε η κρίσιμη στιγμή που Τούρκοι και Τοκογλύφοι ¨ ξεσάλωσαν¨.


 
¨Χάος στην Μυτιλήνη – Λαθρομετανάστες συγκρούονται με αστυνομικούς¨ ¨Οι λαθρομετανάστες εξεγείρονται στην Κω και φωνάζουν «τζιχάντ-τζιχάντ» – Viktor Orbán: «Θα γίνει έκρηξη – Οι λαθρομετανάστες απειλούν τις χριστιανικές ρίζες της Ευρώπης» ¨Σε άρθρο που δημοσιεύθηκε σήμερα στη γερμανική εφημερίδα Frankfurter Allgemeine Zeitung ο Β.Όρμπαν ανέφερε ότι οι
Ευρωπαίοι πολίτες διαφωνούν με τη διαχείριση της κρίσης από την πλειονότητα των κυβερνήσεων.
«Οι πολίτες περιμένουν από εμάς να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση και να προστατεύσουμε τα σύνορά μας», επεσήμανε ο Ούγγρος πρωθυπουργός. «Μόνο αφού έχουμε προστατεύσει τα σύνορά μας μπορούν να τεθούν ερωτήματα σχετικά με τον αριθμό των μεταναστών που μπορούμε να υποδεχθούμε ή για το αν θα πρέπει να υπάρξουν ποσοστώσεις», τόνισε ο ίδιος¨ pronews.gr 03/09/2015
Ποιος σας είπε ότι και σήμερα δεν έχουμε ΠΟΝΤΙΟΥΣ ΠΙΛΑΤΟΥΣ;
¨Δεν υπάρχει στρατιωτικός τρόπος για την επίλυση της μεταναστευτικής κρίσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, δήλωσε σήμερα ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ.
«Δεν υπάρχει στρατιωτική λύση στην μεταναστευτική κρίση, αλλά αυτό που κάνει το ΝΑΤΟ είναι, συνεργαζόμενο με τους εταίρους στην Μέση Ανατολή, στην Βόρεια Αφρική, στο Αφγανιστάν, να αντιμετωπίζει τις αιτίες που προκαλούν την μεταναστευτική κρίση στη ρίζα τους», δήλωσε ο Στόλτενμπεργκ σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον πρωθυπουργό του Λουξεμβούργου Ξαβιέ Μπετέλ¨. 02|09|2015 23:20 http://www.iefimerida.gr/
ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΣ το πρόβλημα είναι ΑΛΥΤΟ και επειδή το έφτιαξαν δαιμονικά μυαλά μόνο Ο ΑΓΙΟΣ ΘΕΟΣ θα το λύσει.
Δεν πρόλαβε να σβήσει το κεράκι που άναψα για την δύσμοιρη Πατρίδα και λίγο πριν το μεσονυκτικό κτύπησε το τηλέφωνο.
Στην άλλη άκρη ένα γεροντάκι από ακριτικό νησάκι του Αρχιπελάγους μας Αιγαίου.
* Ξέρω ότι και εσύ ξενυχτάς όπως και πολλοί άλλοι για την Ελλάδα μας…
- ΜΗΝ ΣΤΕΝΟΧΩΡΙΕΣΤΕ ΑΛΛΑ ΝΑ ΠΡΟΣΕΥΧΕΣΤΕ ΚΑΙ ΝΑ ΕΙΣΤΕ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΟΝΟ ΕΤΟΙΜΟΙ…. -πρόσεξε παιδάκι μου..
- ΘΑ ΣΥΜΒΟΥΝ ΠΟΛΛΑ ΑΛΛΑ…
- ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΗΣ ΦΙΛΟΞΕΝΙΑΣ την έκαναν τον ΣΚΟΥΠΙΔΟΤΕΝΕΚΕ των ΨΥΧΩΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ…
-βιάζονται να την τελειώσουν.
- οι μετανάστες δίχως να το καταλαβαίνουν φέρνουν πιο γρήγορα από τις ρημαγμένες πατρίδες τους το μήνυμα της πολεμικής σύγκρουσης Ελλάδος- Τουρκίας , την διάλυση της Τουρκίας και την διάλυση της ΕΕ. – Ο Ουρανός συνωμοτεί να σωθεί από σήμερα η Ελλάδα.

-ΜΗΝ ΤΟ ΞΕΧΝΑΜΕ

- Η ΕΛΛΑΔΑ ΕΙΝΑΙ ΣΕ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗ .

- ΚΑΙ ΕΜΕΙΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΠΙΣΤΡΑΤΕΥΘΟΥΜΕ.

-ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΤΟΥ ΘΕΟΥ…ΟΧΙ ΝΑ ΓΙΝΟΥΜΕ ΔΥΝΑΤΟΙ ΚΑΙ ΔΥΝΑΣΤΕΣ ΣΑΝ ΤΟΥΣ ΣΗΜΕΡΙΝΟΥΣ ΤΗΣ ΓΗΣ…

-ΑΛΛΑ ΝΑ ΓΙΝΟΥΜΕ ΠΑΛΙ ΤΟ ΦΩΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ… ΦΩΣ ΧΡΙΣΤΟΥ ΦΑΙΝΕΙ ΠΑΣΙ

Κοίταξα το μελισσοκέρι που έσβησε και μια όμορφη ευωδία γέμισε το δωμάτιο…αναρωτήθηκα ..τι μπορεί να κάνει ένα κεράκι για την Ελλάδα;
ΔΟΞΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΤΡΙΑΔΙΚΟ ΘΕΟ
Με πνευματική ευθύνη και συνείδηση
Δρ. Κωνσταντίνος Βαρδάκας

πηγη 

ΣΥΝΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΡΟΥΜΑΝΟΥ ΑΣΚΗΤΗ ΠΕΤΡΩΝΙΟΥ ΜΕ ΤΟΝ ALAIN DYREL.

Μετά τη μεγαλειώδη και φοβερή Μεγάλη Εβδομάδα ήρθε ή λαμπρή και παραδείσια Διακαινήσιμος. ’Ένιωθα ότι ή ώρα της αναχώρησης έφθανε. Ό Μάρκ, από την πλευρά του. ήθελε να επιστρέφει στη Γαλλία. Δεν ήθελα όμως να φύγω από τον ’Άθωνα χωρίς να ξαναδώ μια φορά τον πατέρα Πετρώνιο. Πήγα με το πλοίο μέχρι τη Ρουμανική Σκήτη, όπου οι μοναχοί προσφέρθηκαν να με φιλοξενήσουν μερικές μέρες. Στον τόπο εκείνο έβρισκα ένα άσυλο ειρήνης και μπορούσα να γευτώ τέτοια ηρεμία πού σπάνια είχα γνωρίσει προηγουμένως. Αυτές τις έσχατες στιγμές αγιορείτικης γαλήνης, τις μοιράστηκα με τον Πετρ

ώνιο, αυτό τον άνθρωπο του οποίου ή σοφία και ή πνευματικότητα τον κατέτασσαν στον κόσμο των αγγέλων.

Κάναμε μαζί μακρές πεζοπορίες στο μονοπάτι πού πηγαίνει απ’ την πλευρά της Μεγάλης Λαύρας, απ’ όπου αποκαλύπτεται μαγευτική ή ομορφιά της Χαλκιδικής. Λένε ότι ή περιοχή αυτή είναι μια μικρογραφία της Ελλάδας, λόγω της μορφολογίας των ακτών, πού παράξενα κομμένες, αλλού υψώνονται σαν φράχτες, άλλου καταλήγουν σε ακρωτήρια. Οι διακριτοί ορεινοί όγκοι υψώνονται καταμεσής των χαμηλών επιπέδων σαν νησίδες στα νερά αρχιπελάγους.

 Ή Χαλκιδική προχωρεί μέσα στη θάλασσα σαν ένα γιγάντιο ανοιχτό χέρι, τεντωμένο πάνω στα νερά, και καταλήγει σε τρία ακρωτήρια πού χωρίζονται από τούς βαθείς κόλπους της Κασσάνδρας και τού Αγίου Όρους. Σ’ αυτό το τεντωμένο δάχτυλο, πού δείχνει προς την Ανατολή βαδίζαμε μαζί με τον Πετρώνιο, περιτριγυρισμένοι από αδιαπέραστα δάση γεμάτα δάφνες, βελανιδιές, κουμαριές, πεύκα και καστανιές, πάνω σ’ ένα κακοτράχαλο μονοπάτι πού όμως μάς πρόσφερε μεγαλόπρεπη θέα στη θάλασσα «με τα διαμάντια τού ήλιου», όπως λέει ένας Γάλλος ποιητής.

— Τον παλιό καιρό, αναφώνησε ό Πετρώνιος, οι άνθρωποι ήξεραν λίγα πράγματα, αλλά έκαναν πολλά. Σήμερα ξέρουν πολλά, αλλά δεν κάνουν και τίποτε σπουδαίο! Ό Χριστός είπε: «Ό γάρ ζυγός μου χρηστός και το φορτίον μου έλαφρόν έστιν» (Κατά Ματθαίον, κεφ, ια', 30) και εμείς, αντί να φέρουμε το ζυγό τού Χριστού, προτιμούμε να κουβαλάμε το ζυγό τού διαβόλου πού όμως είναι πολύ βαρύς. Ό ρόλος της εκκλησίας είναι να οδηγήσει τον άνθρωπο στη σωτηρία, αλλά, δυστυχώς, ό κόσμος δεν ακούει. 

Οι ίδιοι οι χριστιανοί αλληλοσκοτώνονται. Να, αυτή τη στιγμή στη Γιουγκοσλαβία  γίνεται κάτι πού ό Θεός δεν το θέλει. Ή Θεοτόκος εμφανίστηκε σε παιδιά στη Βοσνία και τούς 

είπε: «Πείτε στον κόσμο να μετανοήσει και να προσεύχεται αδιαλείπτως, αλλιώς θα παρουσιαστούν μεγάλα προβλήματα». Και νάτα τα προβλήματα, ήρθαν! Αδιαλείπτως προσεύχεσθε. Ό Θεός δε θέλει οι άνθρωποι να μάχονται μεταξύ τους, αυτό είναι δουλειά του διαβόλου.

—     Κατά τη γνώμη σας, πάτερ Πετρώνιε, τί είναι προτιμότερο για μένα, να μείνω στο Άγιο ’Όρος ή να πάω στη Γαλλία;

—     Είναι πολύ δύσκολο να ζήσει ένας ξένος στο Άγιο Όρος, μου απάντησε εκείνος. Θα είστε καλύτερα στη Γαλλία, όπου υπάρχουν ήδη ορθόδοξες κοινότητες. Παρά τα όσα λέγονται, γίνονται σπουδαία πράγματα στη Δύση, σε πνευματικό επίπεδο.

—     Γιατί οι άνθρωποι σήμερα στρέφονται στο βουδισμό ή σε σέκτες και όχι στο χριστιανισμό; ρώτησα.

—     Λόγω του μεγάλου πνευματικού κενού για το όποιο κύριος υπεύθυνος είναι ό ρωμαιοκαθολικισμός. Υπό την επίδραση του αύγουστίνειου πεσιμισμού, παραμόρφωσε το μήνυμα του Ευαγγελίου με την έννοια ενός απρόσωπου ήθικισμού και ενός ξηρού διανοητισμού. Ό καθολικισμός έχασε τις έννοιες της άσκησης και της ευθύνης έναντι της σωτηρίας. Δεν είναι μόνο ή ψυχή πού πρέπει να σωθεί αλλά ό άνθρωπος ολόκληρος, σώμα και ψυχή. Εξάλλου, ό Θεός δεν μπορεί να σώσει τον άνθρωπο ενάντια στη θέλησή του. Δεν αρκεί μόνο να σκέπτεσαι το Ευαγγέλιο, πρέπει και να το εφαρμόζεις. Ή χριστιανική πίστη είναι κάτι πολύ συγκεκριμένο. Ό άνθρωπος πρέπει να διαμορφωθεί κατ’ εικόνα και ομοίωση του Θεού, όπως ένας γλύπτης διαμορφώνει ένα κομμάτι μάρμαρο. Υπάρχει όμως μεγάλη λαχτάρα για το Θεό στη Δύση και μια κίνηση επιστροφής προς την ορθοδοξία. Ανακαλύπτουν την πνευματική σημασία των εικόνων, ανανεώνεται ή λειτουργική ζωή ορισμένων κοινοτήτων, γνωρίζουν την προσευχή τού Ιησού. Ή εικόνα έχει μεγάλη σημασία, αναπαριστά όχι μόνο τη Σάρκωση τού Χριστού αλλά και τη σάρκωση τού σχεδίου τού Θεού για τον άνθρωπο, δηλαδή την πραγμάτωση της σωτηρίας, διά των αγίων, πρότυπο των οποίων είναι ή Θεοτόκος.

—     Ασφαλώς, είπα εγώ, αλλά στη Δόση βλέπουμε και μια αντίθετη κίνηση, δηλαδή τη μεγάλη έκκοσμίκευση.

—     Φίλε μου καλέ, δε βλέπετε ότι και στις δυο περιπτώσεις αναγγέλλεται το λυκόφως των ειδώλων;

—     Πώς να συνδράμουμε την εκκλησία;

—     Κατά τη γνώμη μου, το μεγαλύτερο έργο πού μπορεί κανείς να κάνει για την εκκλησία είναι να βιώνει τη ζωή τού Ευαγγελίου.

Βλέποντας την αμηχανία μου. ό Πετρώνιος μού εξήγησε ότι κατά τη γνώμη του αυτό δε σημαίνει τίποτε άλλο παρά τη μοναστική ζωή.

—     Αλλά, πρόσθεσε, αυτή δεν είναι μια οδός μόνο για τούς εκλεκτούς, ό δρόμος στην ουσία είναι ένας.

—     Μα δεν μπορούν να γίνουν όλοι μοναχοί! αγανάκτησα εγώ.

—     Αυτός ό μοναδικός δρόμος πρέπει να προσαρμόζεται στις δυνατότητες τού καθενός, αλλά, όπως υπάρχει ποικιλία χαρισμάτων έντός τού ίδιου πνεύματος, υπάρχει και ποικιλία τρόπων ζωής έντός της μιας και μοναδικής μοναστικής πνευματικότητας, πού δεν είναι τίποτε άλλο παρά ή ζωή εν Άγίω Πνεύματι.

-— Και ή άσκηση; Πιστεύετε ότι πρέπει να εφαρμόζεται απ’ όλους;

— Υπήρχε στην Κωνσταντινούπολη ένας στυλίτης πού έζησε επί σαράντα χρόνια στην κορυφή ενόςστύλου, χωρίς ποτέ να ξαπλώσει, και για τροφή έπαιρνε λίγο ψωμί και λίγο νερό. Έ λοιπόν, το φαντάζεστε ότι ό άνθρωπος αυτός έζησε πάνω από εκατό χρόνια;

—     Τί αποδεικνύει αυτό;

—     Αυτό δείχνει ότι ή άσκηση κάνει καλό στην υγεία, είπε ό Πετρώνιος γελώντας. Ή σύγχρονη ιατρική γελιέται, όταν θέλει να παρουσιάσει τον άνθρωπο ως σωματική μόνο υπόσταση. Ό άνθρωπος είναι ένα πλάσμα πνευματικό πού ζει κυρίως από τη Θεία Χάρη. Ή άσκηση φανερώνει την αληθινή φύση τού ανθρώπου. Και αυτή ακριβώς ή συγκεκριμένη μεταμόρφωση ολοκλήρου τού ανθρωπίνου προσώπου, σώματος και ψυχής, είναι ή αληθινή ευαγγελική ζωή.

—     Αναφερθήκατε πριν από λίγο στα λόγια τού Χριστού: «Ό γάρ ζυγός μου χρηστός και το φορτίο μου έλαφρόν εστίν». Ότι ήταν ελαφρό το φορτίο για Εκείνον, τον Υιό τού Θεού, μπορώ να το καταλάβω, αλλά πώς να το πω ελαφρό για μένα;

—     Ένας ζυγός, αποκρίθηκε ό Πετρώνιος, αποτελείται από δύο στοιχεία και γενικά σύρεται από δύο ζώα. Όταν ό Χριστός μάς καλεί να σηκώσουμε το ζυγό του και λέει ότι είναι ελαφρός, αυτό σημαίνει ότι καλούμαστε να τον σηκώσουμε μαζί μ’ Εκείνον. Κι έτσι, επειδή παίρνει επάνω Του όλα τα βάρη τού φορτίου, ό ζυγός γίνεται ελαφρός.

—     Συγχωρέστε με πού ξαναγυρίζω, πολύ εγωιστικά, στο δικό μου πρόβλημα, αλλά πιστεύετε ότι πρέπει να μείνω στο Όρος ή να γυρίσω στη Γαλλία, κοντά στον πατέρα Πλακίδα;

— Πιστεύω ότι κοντά στον πατέρα Πλακίδα θα ήταν το καλύτερο. Το μοναστήρι δεν είναι μεγάλο, νομίζω ότι έχει ησυχία και επιπλέον ό πατήρ Πλακίδας είναι ένας καλός πνευματικός πατέρας. Μπορείτε να έχετε μαζί του στενή πνευματική σχέση και οικειότητα.

Επιστρέψαμε στη Ρουμανική Σκήτη για τον εσπερινό. Ακολούθησε το γεύμα και, αμέσως μετά, το απόδειπνο. Μέσα στη σιγή της νύχτας επέστρεψα στο δωμάτιο πού οι Ρουμάνοι πατέρες μου είχαν ετοιμάσει είχε θέα στη θάλασσα. Κάθισα για ώρα να βλέπω το φως της σελήνης να ασημώνει τη σκοτεινή επιφάνεια του νερού. Αυτή τη Μεσόγειο πόσο την αγαπούσα! Είχα ήδη από την επίσκεψη μου στην Αλεξάνδρεια νιώσει αυτό το παράξενο αίσθημα εγγύτητας. Συνδετικό στοιχείο μεταξύ Ευρώπης και Αφρικής, Ανατολής και Δύσης, ή θάλασσα αυτή ένωνε τις πιο μακρινές ακτές, τις έκανε κοντινές, γειτονικές, όμορες. Λατίνοι, Άραβες, Έλληνες, Εβραίοι, Τούρκοι μοιράζονταν από πολύ παλιά το αλμυρό αυτό σκαλοπάτι, προμηθευτή ψαριών και εμπορευμάτων, γλωσσών και λαών. Σίγουρα, οι Σταυροφόροι την είχαν οργώσει από Δύση σ’ Ανατολή, αλλά ή ιατρική και τα μαθηματικά είχαν ακολουθήσει την αντίστροφη πορεία, για να μεταφέρουν πολιτισμό στους βαρβάρους της Δύσης.

Αποκοιμήθηκα τελικά, αλλά στο μυαλό μου είχαν εντυπωθεί τα λόγια του Πετρώνιου. Εκείνη τη νύχτα ονειρεύτηκα κάτι παράξενο. Ό Ρουμάνος στάρετς μου εμφανίστηκε, πιο φωτεινός από κάθε άλλη φορά, κι έβαλε μέσα στην καρδιά μου την αδιάλειπτη προσευχή. Με το ξύπνημα, ή προσευχή τού Ιησού ήταν στα χείλη μου...

ALAIN  DUREL. Η ΧΕΡΣΟΝΗΣΟΣ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ. ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΤΕΡΜΟΝ

πηγή

ΟΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΩΡΕΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΣΜΥΡΝΗΣ (+1922)

Ιωάννης Ελ. Σιδηράς
θεολόγος, εκκλησιαστικός ιστορικός και νομικός

Παρήλθαν 93 συναπτά έτη από τις αποφράδες εκείνες τελευταίες ημέρες του Αυγούστου του 1922, όταν ο ελληνισμός της Ιωνίας βίωσε την απόλυτη «άλωση» και τον ολοκληρωτικό αφανισμό του.  Ποτέ όμως η συλλογική ιστορική μνήμη των Πανελλήνων δεν λησμόνησε ούτε έθαψε το Ιερό, καθαγιασμένο και μαρτυρικό πρόσωπο του Αγίου Εθνοϊερομάρτυρος Χρυσοστόμου Σμύρνης (+1922) ο οποίος παραμένει αιώνιο πρότυπο μάρτυρος ορθοδόξου Ιεράρχου και ακατάβλητου ήρωος Ρωμιού που προσέφερε και την τελευταία ρανίδα του αίματός του για την Ορθοδοξία και την αθάνατη Ρωμιοσύνη.

Από όλες τις αξιόπιστες καταγεγραμμένες μαρτυρίες και περιγραφές, τόσο των ημετέρων όσο και των ξένων, και παρά τις όποιες διαφοροποιήσεις ή αποκλίσεις μεταξύ τους, θεμελιώνεται έγκυρα και επιβεβαιώνεται αξιόπιστα το αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι ο Άγιος Χρυσόστομος παρεδόθη από τον Νουρεντίν Πασά στον φανατισμένο τουρκικό όχλο στα χέρια του οποίου βρήκε μαρτυρικό τέλος.  Παρά ταύτα, υπήρχε ένα γνόφος σχετικά με τα γενόμενα των απολύτως τελευταίων στιγμών της ζωής του εθνοϊερομάρτυρος, ήτοι του ακριβούς μέσου ή τρόπου της μαρτυρικής τελευτής του και του τόπου του ενταφιασμού του, εάν όντως ενταφιάστηκε το Ιερό λείψανό του ή αφού διαμελίστηκε από τον φανατισμένο όχλο, εξαφανίστηκε σκοπίμως από τους Τούρκους ριπτόμενο πιθανώς στη θάλασσα ή κάπου αλλού.

Ο δημοσιογράφος Βασίλειος Βακιαρέλλης γράφει για τον Χρυσόστομο Σμύρνης

Πριν παραθέσουμε τις δύο πλέον έγκυρες μαρτυρίες για το χριστομίμητο μαρτύριο του Αγίου Χρυσοστόμου, άξια μνείας είναι εν προκειμένω τα όσα γράφει ο δημοσιογράφος Βασίλειος Βακιαρέλλης, ο οποίος επισκέφθηκε την Σμύρνη στα τέλη του 1928: «Εις το Μπας Οτουράκ περιφέρεται σήμερα ένας Τούρκος ο οποίος βεβαιώνει ότι επί μίαν εβδομάδα και πλέον εφύλαττε στο σπίτι του ένα χέρι του Μάρτυρος Χρυσοστόμου.  Όταν τον ερωτούν τι το έκαμε κατόπιν, εις άλλους λέει ότι το έθαψε και εις άλλους ότι το έρριψε εις την θάλασσαν.  Ο ίδιος ο Τούρκος βεβαιώνει ότι, πριν εξορύξουν τους οφθαλμούς του Αγίου μας Δεσπότη, του έκοψαν το ένα αυτί και του το έδωσαν στο χέρι λέγοντας: «Πάρ’ το αυτό για να το στείλεις στο Βενιζέλο».  Ομοίως, του έκοψαν και του έδωσαν και το άλλο αυτί λέγοντας: «Και αυτό πάρ ’το για να το στείλεις στον Κωνσταντίνο».

Η μαρτυρία του Αρχιεπισκόπου Αθηνών Χρυσοστόμου Β΄

Η πρώτη εκ των μαρτυριών τούτων είναι του τότε Μητροπολίτου Εφέσου, έπειτα Βεροίας, είτα Φιλίππων και τέλος Αρχιεπισκόπου Αθηνών Χρυσοστόμου Β΄ (Χατζησταύρου), ο οποίος παιδιόθεν υπήρξε πνευματικό ανάστημα, προσωπικός φίλος και στενός συνεργάτης του Αγίου Χρυσοστόμου.  Η συγκεκριμένη μαρτυρία του Εφέσου Χρυσοστόμου δημοσιεύεται από τον ίδιο, κατά το έτος 1960, όταν ήταν πια Μητροπολίτης Φιλίππων, Νεαπόλεως και Θάσου, στον τιμητικό τόμο, ο οποίος εκδόθηκε «Επί τω Ιωβηλαίω» αυτού.  Ο μακαριστός Χρυσόστομος Χατζησταύρου γράφει τα παρακάτω άκρως αποκαλυπτικά και διαφωτιστικά: «Προς το εσπέρας της αυτής ημέρας (27 Αυγούστου 1922), εισελθών μετά στρατού, ανέλαβε την στρατιωτικήν διοίκησην της πόλεως το ανήμερον θηρίον, ο αιμοβόρος κομπαστής δια την εν Κιούτ – Ελ – Αμάρα δήθεν νίκην του κατά των Άγγλων Πολύς Νουρεντίν.  Μένεα πνέων κατά του Μητροπολίτου διότι είχε συντελέσει ούτος προηγουμένως εις την εκ Σμύρνης απομάκρυνσιν αυτού, έστειλε δύο άμαξας εις την Μητρόπολιν, εξ ων η μία πλήρης αξιωματικών της χωροφυλακής.  Ο επί κεφαλής ανέβη εις το γραφείον του Μητροπολίτου, εύρεν αυτόν συσκεπτόμενον μετά Δημογερόντων, ανεκοίνωσε την διαταγήν του Στρατιωτικού Διοικητού, καθ’ ην έπρεπε να οδηγήση αυτόν και όσους θα εύρισκεν εν τη Μητροπόλει Δημογέροντας, ενώπιών του.  Ιδιαιτέρως εζητήθη ο δημοσιογράφος και μέγας ισχύων παρά τοις Τούρκοις Δημογέρων Ν. Τσουρουκτσόγλου, όστις κληθείς προσήλθεν εις την Μητρόπολιν.  Ενώ δε επεβιβάζοντο εις την άμαξαν ο Τσουρουκτσόγλου παρέλαβε και των εκ των Δημογερόντων Κλιμάνογλου.  Ο Μητροπολίτης παρέστη λοιπόν ενώπιον του Πιλάτου και μετ’ αυτού οι ονομασθέντες ως άνω Δημογέροντες.

Ο Νουρεντίν δεν εδέχθη τον χαιρετισμόν του Μητροπολίτου, αλλ’ επλησίασεν αυτόν, αφήρεσε το καλυμμαύχιόν του, το ετοποθέτησεν εις το Γραφείον του, και ασκεπή τον έφερεν εις τον εξώστην, κάτωθεν του οποίου πλήθη φανατικών Τούρκων εκραύγαζον, ζητούντα εκδίκησιν.  Προς τα πλήθη ταύτα, αποταθείς ο Νουρεντίν είπεν: «Εγώ δεν κρίνω. Δεν αποφασίζω.  Σεις κάλλιον εμού γνωρίζετε τον εχθρόν και προδότην του Κράτους μας.  Αποφασίσατε ό,τι εγκρίνετε, σας τον παραδίδω.

Παραδίδεται λοιπόν εις χείρας ανόμων ο πιστός του Κυρίου και του Έθνους Ιεράρχης.  Σιωπών, ως πρόβατον επί σφαγήν, δέχεται κολαφισμούς, εμπτυσμούς, δαρμούς πληγάς, σύρεται εκ της γενειάδας εις τας οδούς, και εις την τουρκικήν συνοικίαν του Τιρκιλίκ προσάγεται ως ο προκάτοχός του Ιερομάρτης Πολύκαρπος, ως εις τον τόπον του μαρτυρίου…

Ημείς, οι εν τη Μητροπόλει αναμένοντες, ουδεμίαν είχομεν γνώσιν των συμβαινόντων. Συνείχεν όμως ημάς η αγωνία, διότι εγνωρίζομεν το αιμοβόρον της διαθέσεως του ανθρωπομόρφου τέρατος Νουρεντίν.  Αργά τη νύκτα ετόλμησα να εξέλθω εκ της θύρας του κωδωνοστασίου, δια να ερωτήσω τον μόνιμον από πολλού Τουρκοκρήτα αστυφύλακα της Τραπέζης Αθηνών περί της τύχης του αοιδίμου Γέροντός μου και των Δημογερόντων.  Η απάντησίς του ήτο: «Τον ιδικόν σας τον εξηφάνισαν αισχρώς» (Σιζίν Κινί μπιτσιρμισλέρ».  Μοι προσέθηκε δε, ότι αυτός έρριψε κατά της κεφαλής του τρεις χαριστικάς βολάς, διότι ώκτειρε την ελεεινήν κατάστασίν του, εις ην ηθέλησε να δώση τέλος.  Προσέθηκεν επίσης ότι οι δύο Δημογέροντες έσχον την ευθανασίαν τους δια πυροβολισμών τελειώσεως.

Η ανωτέρω είναι η αληθής ιστορία του μαρτυρίου του αξιομακαρίστου και αειμνήστου Γέροντός μου.  «Έδοξεν εν οφθαλμοίς αφρόνων τεθνάναι και ελογίσθη κάκωσις η έξοδος Αυτού και η αφ’ ημών πορεία σύντριμμα.  Ο δε έστιν εν ειρήνη.  Ολίγα παιδευθείς μεγάλα ευηργετήθη.  Ο Θεός επείρασεν αυτόν και εύρεν αυτόν άξιον εαυτού και ως ολοκάρπωμα θυσίας προσεδέξατο αυτόν.  Εν καιρώ επισκοπής Αυτού αναλάμψει».

Ο Μητροπολίτης Χρυσόστομος Χατζησταύρου σε άλλο σημείο της μαρτυρίας του αναφέρεται στην συγκλονιστική μαρτυρία κάποιου αιχμαλώτου Έλληνα στρατιώτη, ο οποίος αφού δραπέτευσε, έδωσε ένορκη γραπτή κατάθεση ενώπιον της ολομέλειας της εν Ελλάδι συσταθείσης επισήμου Επιτροπής σχετικά με το μαρτυρικό τέλος και την αμφιβολία περί του ενταφιασμού του σκηνώματος του Αγίου Χρυσοστόμου.  Γράφει λοιπόν ο Μητροπολίτης Χρυσόστομος Χατζησταύρου τα εξής: «Εν άλλω σημειώματι αναφέρω δια την καταρτισθείσαν μετά την προσφυγήν μας εις την Ελλάδα επίσημον Επιτροπήν εξακριβώσεως των τουρκικών ωμοτήτων.

Ενώπιον της ολομελείας της Επιτροπής ταύτης ενόρκως κατέθεσε, και την ένορκον ταύτην κατάθεσιν δια της απογραφής του εν επισήμω πρακτικώ εβεβαίωσε, στρατιώτης εκ Σμύρνης μετά την καταστροφήν αιχμάλωτος, περιπεσών και δραπετεύσας, ότι αγγαρεία εκτελών μετ’ άλλων αιχμαλώτων στρατιωτών ωδηγήθη εις την προ των στρατώνων του Διοικητηρίου της Σμύρνης παραλίαν και μετέφερε το εκεί ερριμένον άγιον λείψανον του Ιερομάρτυρός μας και έθαψαν αυτό εις το Στάδιον όχι του Πανιωνίου, αλλά του Απόλλωνος.  Ηρώτησα αυτόν δια τα χαρακτηριστικά του προσώπου και εύρον ταύτα σύμφωνα με την πραγματικότητα.  Εζήτησα να μάθω αν έφερε τι διακριτικόν εις το στήθος του και μοι είπεν ότι ένα μικρόν χρυσούν σταυρόν με χρυσήν άλυσιν και ότι επίτηδες αφήκαν τον σταυρόν τούτον, ίνα εν καιρώ αναγνωρισθεί το άγιον λείψανόν του.  Το τελευταίον τεκμήριον έπεισέ με, ότι έτυχε ταφής ο Ιερομάρτης ημών και το χώμα το αιματόβρεκτον της αγαπητής και περιποθήτου Σμύρνης μας καλύπτει αυτό, αναμένον την ένδοξον εκταφήν διά των χειρών των μελλόντων εκδικητών».

Δέον να υπογραμμισθεί ότι από όλες τις παρατεθείσες μαρτυρίες ή περιγραφές που αφορούν το μαρτυρικό πάθος του Αγίου Χρυσοστόμου, μόνο σε αυτή του Μητροπολίτου Χρυσοστόμου Χατζησταύρου γίνεται σαφής αναφορά και στον συγκεκριμένο χώρο όπου ενταφιάστηκε το μαρτυρικό σκήνωμα του Ιερομάρτυρος.

Η μαρτυρία του Ακαδημαϊκού Γεωργίου Μυλωνά

Η εκ των δύο τελευταίων, δεύτερη, κατά χρονολογική σειρά, γραπτή μαρτυρία που παραθέτουμε, είναι ίσως η πλέον αυθεντική, διαφωτιστική και συγκλονιστική, η οποία σε πολλά αμφιλεγόμενα σημεία επιβεβαιώνει και εκείνη του Μητροπολίτη Χρυσοστόμου Χατζησταύρου.

Πρόκειται για την μαρτυρία το Ακαδημαϊκού Γεωργίου Μυλωνά, ο οποίος κατά την έκτακτη συνεδρίαση της Ακαδημίας Αθηνών στις 14 Δεκεμβρίου 1982, επί τη συμπληρώσει 60 ετών από της Μικρασιατικής Καταστροφής, τελείωσε την ομιλία του με μια συγκλονιστική – ίσως την πλέον συγκλονιστική – περιγραφή του μαρτυρίου και της θανατώσεως του εθνοϊερομάρτυρος Αγίου Χρυσοστόμου.  Σημειωτέον εν προκειμένω ότι ο Γεώργιος Μυλωνάς ήταν από τη Σμύρνη, μετείχε στην αθλητική και πνευματική ζωή της πόλεως και γνώρισε εκ του σύνεγγυς τον τότε Μητροπολίτη Χρυσόστομο, από τη πρώτη μέρα που έφθασε στη Σμύρνη έως και τις τελευταίες ώρες της μεγάλης αγωνίας και μαρτυρικής δοκιμασίας του.

Η σοβαρότητα, η εγκυρότητα και η διεθνής αναγνώριση της επιστημονικής βαρύτητος του Γεωργίου Μυλωνά αποτελούν τα ασφαλή εχέγγυα για την αξιοπιστία της προσωπικής μαρτυρίας του, η οποία αυτολεξεί έχει ως εξής: «Θα μου επιτρέψετε να τελειώσω την ομιλία μου με προσωπική μαρτυρία, που για πρώτη φορά εξομολογούμαι.  Κατά τις τελευταίες ημέρες του Σεπτεμβρίου 1922 μία ομάδα φοιτητών του International College της Σμύρνης και εγώ βρεθήκαμε φυλακισμένοι σε απαίσιο υπόγειο, σ’ ένα από τα μπουντρούμια του Διοικητηρίου της Σμύρνης.  Σ’ αυτό ήταν ασφυκτικά στριμωγμένοι Έλληνες Χριστιανοί αιχμάλωτοι, μάλλον άνθρωποι προορισμένοι για θάνατο.

Τις βραδινές ώρες φύλακες μ’ επικεφαλής Τουρκοκρήτα παρελάμβαναν θύματα που ετυφεκίζοντο.  Στις 5 το απόγευμα της τελευταίας ημέρας του θλιβερού Σεπτεμβρίου ο Τουρκοκρής εκείνος με διέταξε να τον ακολουθήσω στην αυλή.  «Είσαι δάσκαλος», με ρωτά.  «Αυτή την τιμή είχα», του απαντώ.  «Και οι άλλοι που ήσαν μαζί σου είναι φοιτητές;», «Ναι», του λέγω.  «Γρήγορα μαζί μου έξω», λέγω στους συντρόφους μου.  «Φαίνεται ότι ήρθε η ώρα μας.  Εμπρός με θάρρος».  Ποια ήταν η έκπληξή μας όταν ακούσαμε τον Τουρκοκρητικό να λέει: «Δεν θα σας σκοτώσω, θα σας σώσω.  Απόψε θα θανατωθούν όλοι όσοι είναι στο μπουντρούμι, γιατί έφεραν και άλλους που δεν έχουμε χώρο να τους στοιβάξουμε.  Θα σας σώσω σήμερα, γιατί ελπίζω αυτό να με βοηθήσει να λησμονήσω μία τρομερή σκηνή που αντίκρυσαν τα μάτια μου, σκηνή στην οποία έλαβα μέρος».

Και συνέχισε: «Παρακολούθησα το χάλασμα του Δεσπότη σας.  Ήμουν μ’ εκείνους που τον τύφλωσαν, που του βγάζαν τα μάτια και αιμόφυρτο τον έσυραν από τα γένια και τα μαλλιά στα σοκάκια του Τουρκομαχαλά, τον ξυλοκοπούσαν, τον έβριζαν και τον πετσόκοβαν.  Βαθιά εντύπωση μου έκανε και αξέχαστος παραμένει η στάση του.  Στα μαρτύρια που τον υπέβαλαν δεν απήντα με φωνές, με παρακλήσεις, με κατάρες.  Το πρόσωπό του το κατάχλωμο, το σκεπασμένο με αίμα των ματιών του, το πρόσωπό του είχε στραμμένο προς τον ουρανό και διαρκώς κάτι ψιθύριζε που δεν ηκούετο πέρα από την περιοχή του.  Ξέρεις εσύ, δάσκαλε τι έλεγε;», «Ναι, ξέρω», του απήντησα.  Έλεγε «Πάτερ Άγιε, άφες αυτοίς, ου γαρ οίδασι τι ποιούσι».  «Δεν σε καταλαβαίνω, δάσκαλε, μα δεν πειράζει.  Από καιρού σε καιρό, όταν μπορούσε ύψωνε κάπως το δεξί του χέρι και ευλογούσε τους διώκτες του.  Κάποιος πατριώτης μου αναγνωρίζει τη χειρονομία της ευλογίας, μανιάζει, μανιάζει και με τρομερό μαχαίρι του κόβει και τα δύο χέρια του Δεσπότη.  Εκείνος σωριάστηκε στη ματωμένη γη με στεναγμό που φαινόταν ότι ήταν μάλλον στεναγμός ανακουφίσεως παρά πόνου.

Τόσο τον λυπήθηκα τότε που με δυο σφαίρες στο κεφάλι τον αποτελείωσα.  Αυτή είναι η ιστορία μου.  Τώρα που σας την είπα, ελπίζω πως θα ησυχάσω.  Γι’ αυτό σας χάρισα τη ζωή».  «Και πού τον έθαψαν;» ρώτησα με αγωνία.  «Κανείς δεν ξέρει που έρριξαν το κομματιασμένο του κορμί».

Και συνεχίζει ο Γεώργιος Μυλωνάς: « Από τη στιγμή που ακούσαμε την ομολογία του φύλακα, νοιώσαμε την σκιά του Δεσπότη να μας καλύπτει και να μας προστατεύει στην σκλαβιά μας, στην εξορία μας στα βάθη της Μικράς Ασίας μέχρι τον γυρισμό μας στην πατρίδα.  Όλοι – εγώ και οι σπουδαστές του Κολλεγίου γυρίσαμε ασφαλείς στην Πατρίδα χάρις στην Ευλογία Του…».

Ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Χριστόδουλος Α΄ (1998 – 2008) σε κάποια προ ετών επετειακή ομιλία του έγραφε σχετικά: «Και μόνο η περιγραφή αυτή αρκεί για την κατάρριψη κάποιων ενδοιασμών ή δισταγμών ως προς την αγιοποίηση του Χρυσοστόμου.  Ο Χρυσόστομος πέθανε ευλογώντας τους βασανιστές και δημίους του.  Πέθανε με θάνατο μαρτυρικό επειδή ήταν ο Μητροπολίτης, ο Χριστιανός, ο Ρωμηός, ο Έλληνας».

Ο ΑΓΙΟΣ ΦΑΝΟΥΡΙΟΣ -ΕΥΧΗ ΦΑΝΟΥΡΟΠΙΤΑΣ Μητροπολίτου Ν.Ιωνίας ΤΙΜΟΘΕΟΥ

ΕΥΧΗ ΕΠΙ ΕΥΛΟΓΙΑ ΠΙΤΑΣ ΑΓΙΟΥ ΦΑΝΟΥΡΙΟΥ 
 Μητροπολίτου Ν.Ιωνίας και Φιλαφελφείας ΤΙΜΟΘΕΟΥ  

 Κύριε Ιησού Χριστέ, ο Ουράνιος Άρτος,
ο της βρώσεως της μενούσης εις τον αιώνα
πλουσιοπάροχος χορηγός,
ο δοτήρ των αγαθών,
ο δέ Ηλιού τροφήν αγεώργητον πηγάσας,
η ελπίς των απηλπισμένων,
η βοήθεια των αβοηθήτων και σωτηρία των ψυχών ημών.

Ευλόγησον τα δώρα ταύτα
και τους ταύτα σοι προσκομίσαντας,
εις δόξαν σήν και τιμήν
του αγίου ενδόξου μεγαλομάρτυρος Φανουρίου.

Παράσχου δέ, αγαθέ,
τοις ευπρεπίσασι τους πλακούντας τούτους,
πάντα τά εγκόσμια καί υπερκόσμια αγαθά σου.

Εύφρανον αυτούς εν χαρά μετά του προσώπου σου,
δείξον αυτοίς οδούς προς σωτηρίαν.

Τα αιτήματα τών καρδιών αυτών καί πάσαν
τήν βουλήν αυτών ταχέως πλήρωσον,
οδηγών αυτούς προς εργασίαν τών εντολών σου,
ίνα διά παντός εν ευφροσύνη καί αγαλλιάσει
υμνώσι καί δοξάσωσι
το πάντιμον καί μεγαλοπρεπές όνομά σου,
πρεσβείαις της υπερευλογημένης Θεοτόκου,
του αγίου ένδοξου νεομάρτυρος Φανουρίου,
του Θαυματουργού, καί πάντων σου τών αγίων.  Αμήν 

ΑΠΟΛΥΤΙΚΙΟΝ 
Ήχος δ΄. Βασίλειον διάδημα
Ουράνιον εφύμνιον εν γη τελείται λαμπρώς, επίγειον πανήγυριν νυν εορτάζει φαιδρώς Αγγέλων πολίτευμα, άνωθεν υμνωδίαις, ευφημούσι τους άθλους, κάτωθεν Εκκλησία την ουράνιον δόξαν. ην εύρες πόνοις και άθλοις τοις σοις, Φανούριε ένδοξε.

ΚΟΝΤΑΚΙΟΝ 
Ήχος γ΄. Η Παρθένος σήμερον
Ιερείς διέσωσας αιχμαλωσίας αθέου και δεσμά συνέθλασας δυνάμει Θεία, Θεόφρον, ήσχυνας τυράννων θράση γενναιοφρόνως, ηύφρανας Αγγέλων τάξεις Μεγαλομάρτυς, δια τούτο σε τιμώμεν, θείε οπλίτα, Φανούριε ένδοξε.

ΜΕΓΑΛΥΝΑΡΙΟΝ

Τους ασπαζομένους την σην σεπτήν εικόνα εν πίστει και αιτούντας σην αρωγήν, Μάρτυς, κληρονόμους της Θείας Βασιλείας, Φανούριε, λιταίς σου πάντας ανάδειξον.

Ο ΑΓΙΟΣ ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΣ ΦΑΝΟΥΡΙΟΣ 

Ο Άγιος Φανούριος είναι αναμφίβολα μια άγια, σημαντική νεανική μορφή, που ξεχωρίζει με τον δικό του τρόπο ανάμεσα στους άλλους Αγίους της χριστιανοσύνης, γιατί δεν τιμάται απλώς σε μια μόνον ημε­ρομηνία, αλλά η πίστη των χριστιανών κά­νει συχνά τη γνωστή φανουρόπιτα.

 Ο Άγιος Φανούριος, που έζησε στα Ρω­μαϊκά χρόνια, συγκρούσθηκε τότε θαρρετά με τον κόσμο της ειδωλολατρίας, γιατί το χριστιανικό πνεύμα του θεανθρώπου, δεν του επέτρεπε ν' αρνηθεί τις αναμφισβήτη­τα ενάρετες αρχές του. Έτσι τα 12 μαρτύ­ρια που υπόφερε ο Άγιος, αποτελούν για μας ένα δυνατό κίνητρο για αντοχή και προ­σκόλληση στις ηθικές αξίες του χριστιανι­σμού, για να βγούμε νικητές από ένα αδιά­κοπο αγώνα, ενάντια στην απιστία και αδικία της εποχής μας. Ο Άγιος μας δίδαξε με την πραγματική θυσία του, πως εμείς τώ­ρα δεν παλεύουμε βέβαια με στρατοκράτες Ρωμαίους και απαίσιους Αγαρηνούς, αλλά έχομε ν' αντιμετωπίσουμε τις πιο έντεχνα στημένες παγίδες του υλισμού και αθεϊσμού, που προσπαθούν μαζικά να σαρώσουν τις τάξεις των χριστιανών.

 Ο Άγιος Φανούριος ακόμα μας δίδαξε, πως το στεφάνι της ενάρετης ζωής δεν κερ­δίζεται εύκολα, αλλά μόνον με συνεχείς δο­κιμασίες, με θάρρος, υπομονή και αντοχή. Επομένως σαν αληθινοί αγωνιστές της πί­στεως ας μιμηθούμε την υποδειγματική και άμεμπτη ζωή του Αγίου, για να καταξιωθούμε κάποτε κι εμείς να τιμήσουμε το χρι­στιανικό όνομα που φέρουμε, όπως κι αυ­τός επάξια το τίμησε.
Ο Άγιος Φανούριος
1. Γενικά για τη ζωή του
Για την καταγωγή και τη ζωή του Αγίου Φανουρίου δεν υπάρχει τίποτε συγκε­κριμένο, επειδή όλα τα στοιχεία της ζωής του χάθηκαν σε καιρούς ανωμαλίας.
 Τα μόνα στοιχεία που έχομε αναφορικά με τον Άγιο είναι η εύρεση της εικόνας του, γύ­ρω στα 1500 μ.Χ., σύμφωνα με τα συναξά­ρια, ή κατ' άλλους γύρω στα 1355-1369 μ.Χ. Άλλοι υποστηρίζουν πως η εικόνα του Αγίου βρέθηκε στη Ρόδο και άλλοι στην Κύ­προ.
2. Η εύρεση της εικόνας 

Επιστρέφομε στο παρελθόν, όταν οι Αγαρηνοί εξουσίαζαν τη Ρόδο και απο­φάσισαν να ξαναχτίσουν τα τείχη της πόλης, που βάρβαρα κατέστρεψαν και κατεδάφισαν στον πόλεμο λίγα χρόνια πριν.
Άρχισαν λοιπόν να στέλλουν εργάτες έξω απ' το νότιο μέρος του φρουρίου και να μαζεύουν πέτρες απ' τα μισογκρεμισμένα σπί­τια των κατοίκων, για να ξαναφτιάξουν τα νέα και ισχυρά τείχη της πόλης τους. Ξαφ­νικά μέσα στα χαλάσματα βρήκαν μια ωραιό­τατη, αλλά μισοχαλασμένη στη μια πλευρά εκκλησία κι εκεί μέσα βρήκαν ένα σωρό ει­κόνες, που απ' την πολυκαιρία δεν ξεχώρι­ζαν τις μορφές των Αγίων καθώς και τα γράμματα, που είχανε επάνω τους.
Μια μόνο καταπληκτική εικόνα ξεχώριζε απ' όλες, που ο χρόνος δεν την άγγιξε και παρίστανε ένα νέο ντυμένο σαν στρατιώτης. Ο Μητροπολίτης της Ρόδου Νείλος έτρεξε αμέσως επί τόπου και διάβασε καθαρά το όνομα του Αγίου, που λεγόταν Φανούριος. Συγκινημένος ο Σεβασμιώτατος, για τη φανέρωση του Αγίου, παρατήρησε, πως ήταν ντυμένος σαν Ρωμαίος στρατιωτικός, κρα­τώντας στο αριστερό χέρι του ένα σταυρό και στο δεξιό μια αναμμένη λαμπάδα. Ο α­γιογράφος ακόμα ολόγυρα της εικόνας ζω­γράφισε σε δώδεκα παραστάσεις τα μαρτύ­ρια, που υπόφερε ο Άγιος και, που εξιστορούν ολοφάνερα την όλη ζωή του.
Οι παραστάσεις αυτές είναι οι ακόλουθες:

Α΄. Ο Άγιος παρουσιάζεται όρθιος μπρο­στά στο Ρωμαίο ανακριτή του και φαίνεται ν' απολογείται με θάρρος και να υπερασπί­ζει την χριστιανική πίστη του.
Β΄. Οι στρατιώτες εδώ επεμβαίνουν και χτυ­πούν με πέτρες στο κεφάλι και στο στόμα τον Φανούριο, για ν' αναγκασθεί να υποκύ­ψει και ν' αρνηθεί τον Κύριο.
Γ΄. Οι στρατιώτες έχουν εξαγριωθεί πια απ' την επιμονή του Φανουρίου, γι' αυτό τον έριξαν κάτω και τον χτυπούν τώρα άγρια με ξύλα και ρόπαλα, για να κάμψουν το ακμαίο ηθικό του.
Δ΄. Ο Φανούριος είναι στη φυλακή κι εκεί βασανίζεται με αποτρόπαιο τρόπο. Φαίνε­ται εντελώς γυμνός κι οι στρατιώτες ολόγυ­ρα του ξεσχίζουν τις σάρκες του με αιχμη­ρά σιδερένια εργαλεία. Ο Άγιος υπομένει αγόγγυστα το τρομερό μαρτύριό του.
Ε΄. Ο Φανούριος βρίσκεται και πάλι στη φυ­λακή και προσεύχεται στον θεό, για να τον ενισχύσει ν' αντέξει μέχρι τέλους τα βασανι­στήρια.
ΣΤ΄. Ο Άγιος παρουσιάζεται και πάλιν μπροστά στον Ρωμαίο ανακριτή για ν' απο­λογηθεί για τη στάση του. Απ' την ατάρα­χη έκφραση του προσώπου του φαίνεται, πως ούτε τα βασανιστήρια που υπόφερε, ούτε οι μελλοντικές απειλές του τυράννου του εκλόνισαν την πίστη και έτσι απτόητος περιμένει ακόμη χειρότερα μαρτύρια.
Ζ΄. Οι δήμιοι του Φανουρίου με μανία και σκληρότητα καίουν με αναμμένες λαμπάδες το ολόγυμνο σώμα του, που φαίνεται έτσι η ανυπέρβλητη θυσία του για τον Εσταυ­ρωμένο. Ο Άγιος νικά και πάλιν με την α­δάμαστη θέληση και καρτερία του στον Κύ­ριο.
Η΄. Εδώ οι άγριοι βασανιστές του χρησιμο­ποιούν και μηχανικά μέσα για να φθάσουν στο κορύφωμα του μαρτυρίου του. Έχουν δέσει τον Άγιο πάνω σ' ένα μάγκανο κι αυ­τό σαν περιστρέφεται, του συντρίβει τα κόκκαλα. Υποφέρει εκείνος αγόγγυστα αλλά στο ωραίο πρόσωπό του είναι ζωγραφισμέ­νη ανέκφραστη αγαλλίαση, γιατί υποφέρει για χάρη του Κυρίου.
Θ΄. Ο Φανούριος ρίπτεται σ' ένα λάκκο, για να γίνει βορά άγριων θηρίων κι οι δήμιοί του από πάνω παρακολουθούν να δούνε το τέ­λος του. Τα θηρία όμως έχουν κυριολεκτι­κά εξημερωθεί απ' τη χάρη του Θεού, γι' αυ­τό τον περιτριγυρίζουν ήσυχα σαν αρνάκια και απολαμβάνουν θαυμάσια τη συντροφιά του.
Ι΄. Οι δήμιοί του δεν ικανοποιούνται απ' το προηγούμενο αποτέλεσμα κι έτσι τον βγάζουν απ' τον λάκκο και τον καταπλακώνουν μ' ένα μεγάλο λίθο, βέβαιοι πια πως θα τον αποτελειώσουν. Τίποτε όμως δεν πετυχαίνουνε κι αυτή τη φορά.
ΙΑ΄. Η σκηνή παρουσιάζει τον Άγιο μπρο­στά σε βωμό, όπου οι δήμιοί του τον προτρέπουν να θυσιάσει, βάζοντας στις παλά­μες του αναμμένα κάρβουνα. Ο Φανούριος βγαίνει και απ' αυτή τη δοκιμασία νικητής και αυτό διακρίνεται από ένα διάβολο, που έχει τη μορφή δράκου, που πετά στον αέ­ρα και κλαίει για την αποτυχία του.
ΙΒ΄. Η τελευταία σκηνή είναι το τέλος του μαρτυρίου του, με τον Φανούριο ριγμένο σ' ένα μεγάλο καμίνι να στέκεται όρθιος πάνω σ' ένα σκαμνί και να τον περιζώνουν φλό­γες και καπνοί. Ο Άγιος φαίνεται να προ­σεύχεται αδιάκοπα στον Θεό, χωρίς να εκ­φράζει κανένα παράπονο ή γογγυσμό κι έ­τσι άκαμπτος κι ανυποχώρητος πέταξε στα ουράνια, γεμάτος ικανοποίηση για όσα βά­σανα υπόφερε για χάρη του Κυρίου.

3.    Το χτίσιμο του ναού

Ο Μητροπολίτης τότε του νησιού, ο Νεί­λος, όταν μελέτησε επισταμένα την ει­κόνα που βρέθηκε, αποφάνθηκε, πως ο Φα­νούριος ήταν ένας απ' τους σπουδαιότε­ρους μεγαλομάρτυρες της Πίστεώς μας. Α­μέσως έστειλε αντιπροσωπεία στον ηγεμό­να του νησιού και τον παρακαλούσε να του δώσει άδεια για ν' ανακαινίσει την εκκλησία. Όταν όμως ο ηγεμόνας αρνήθηκε, τότε ο Μητροπολίτης μετέβη ο ίδιος προσωπικά στην Κωνσταντινούπολη και κατόρθωσε να εξασφαλίσει απ' τον Σουλτάνο την άδεια που ζητούσε. Επέστρεψε σύντομα στη Ρό­δο κι αναστήλωσε το ναό ακριβώς στην πα­λιά θέση του, έξω από τα τείχη του. Ο να­ός σώζεται ως τα σήμερα και αποτελεί από τότε ιερό προσκύνημα όλων των Χριστια­νών.
4.    Στοιχεία απ' την εύρεση της εικόνας 
Βλέποντας την εικόνα του Αγίου Φανου­ρίου που βρέθηκε στη Ρόδο, εξάγουμε πολλά αξιόλογα στοιχεία που είναι τα ακό­λουθα:
1.   Σαν διαβάσουμε στην εικόνα το όνομα του Αγίου συμπεραίνομε αμέσως, πως εί­ναι ελληνικής καταγωγής.
2. Επίσης συμπεραίνομε πως οι γονείς του ήταν πολύ ευσεβείς, για να του δώσουν ένα τόσο χριστιανικό όνομα.
3. Ο νέος αυτός ακόμα θα ήταν πολύ μορ­φωμένος για να γίνει στρατιωτικός.
4. Υπολογίζουμε ακόμα πως τα μαρτύρια του Αγίου Φανουρίου έγιναν τον β' και γ' αιώνα, όταν οι διωγμοί των χριστιανών βρί­σκονταν στο αποκορύφωμά τους.
5. Ο Φανούριος ολοφάνερα αποδεικνύε­ται πως ήταν Μεγαλομάρτυρας απ' τα πολ­λά και φοβερά μαρτύρια που υπέφερε.
6. Βεβαιωνόμαστε επίσης πως ετιμάτο απ' τους πιστούς χριστιανούς απ' τα χρόνια του μαρτυρίου του σε χριστιανικούς ναούς, για να βρεθεί μάλιστα ένας τέτοιος ναός και στη Ρόδο.
7.   Απ' την απεικόνιση του Αγίου φαίνεται πως ο Φανούριος μαρτύρησε σε νεαρά
ηλικία.

5.    Θαύματα του Αγίου

Ο Άγιος Φανούριος έκανε αρκετά θαύ­ματα στους πιστούς που επικαλούνται το όνομά του κι ένα απ' αυτά είναι το ακό­λουθο: 
Σε μια περίοδο της ιστορικής ζωής της η Κρήτη ήταν υποδουλωμένη στους Λατίνους (1204 - 1669 μ.Χ.), που είχαν δικό τους Αρ­χιεπίσκοπο και γι' αυτό προσπαθούσαν με κάθε τρόπο να παρασύρουν τους κατοίκους του νησιού στον Καθολικισμό (Παπισμό). 
Έτσι οι Λατίνοι πήρανε σαν καταπιεστι­κό μέτρο ενάντια στην Ορθοδοξία να μην επιτρέπουν να χειροτονούνται ιερείς στην Κρήτη, οπότε οι Κρητικοί αναγκάζονταν να μεταβαίνουν στο νησί Τσιρίγο (Κύθηρα) για να χειροτονηθούν ιερείς από Ορθόδοξο Αρχιερέα, που έδρευε εκεί. 
Κάποια εποχή λοιπόν ξεκίνησαν απ' την Κρήτη τρεις διάκονοι για το Τσιρίγο κι αφού χειροτονήθησαν εκεί ιερείς, επέστρεφαν τρι­σευτυχισμένοι στο πολύπαθο τότε απ' τη σκλαβιά νησί τους. Κατά κακή τους τύχη Αγαρηνοί πειρατές τους συνέλαβαν στο πέ­λαγος, τους μετέφεραν στη Ρόδο, όπου τους πώλησαν σε τρεις διαφορετικούς Αγαρηνούς αφέντες. 
Η θέση των τριών ιερέων ήταν αξιοθρή­νητη κι όμως μια γλυκειά προσμονή ήλθε να γλυκάνει το πικρό παράπονό τους. Μάθα­νε πως στη Ρόδο ο Άγιος Φανούριος θαυματουργούσε και σ' αυτόν στήριξαν τις ελ­πίδες τους κι ολοένα προσεύχονταν και τον επικαλούνταν ο καθένας τους ξεχωριστά, για να τους λυτρώσει απ' την σκληρή αιχ­μαλωσία στους μιαρούς Αγαρηνούς. 
Ζήτησε, λοιπόν, ο κάθε ιερέας, χωρίς να συνεννοηθούν μεταξύ τους, απ' τον αφέν­τη του, να του δώσει άδεια να μεταβεί στην εκκλησία για να προσκυνήσει την εικόνα του Αγίου Φανουρίου. Πήρανε κι οι τρεις τους μ' ευκολία την άδεια, προσκύνησαν μ' ευ­λάβεια την εικόνα του Αγίου βρέχοντας τη γη με τα δάκρυά τους γονατιστοί σαν προ­σεύχονταν και με όλη τη δύναμη της ψυχής τους παρακαλούσαν τον Άγιο Φανούριο να μεσολαβήσει για να γλυτώσουν πια απ' τα χέρια των Αγαρηνών. 
Αφού οι ιερείς αναχώρησαν, ανακουφι­σμένοι απ' τον πόνο τους, ο Άγιος Φανού­ριος παρουσιάστηκε τη νύχτα και στους τρεις αφέντες τους και τους διέταξε να ελευ­θερώσουν τους σκλάβους ιερείς τους, δια­φορετικά θα τους τιμωρούσε σκληρά. Οι Αγαρηνοί όμως άρχοντες θεώρησαν την επέμ­βαση του Αγίου σαν κάποια μαγεία, γι' αυ­τό αλυσόδεσαν τους σκλάβους τους κι άρ­χισαν να τους βασανίζουν με χειρότερο τρό­πο.  
Την άλλη όμως νύχτα ο Άγιος Φανούριος επέμβηκε πιο αποτελεσματικά, έλυσε τους τρεις ιερείς απ' τα δεσμά τους και τους υ­ποσχέθηκε, πως θα τους ελευθέρωνε από τους Αγαρηνούς την άλλη μέρα. Φανερώ­θηκε και πάλι στους Αγαρηνούς και τους απείλησε αυτή τη φορά, πως αν δεν ελευθέρωναν το πρωί τους ιερείς, θα μεταχειρι­ζότανε σκληρά μέτρα γι' αυτούς. 
Το άλλο πρωί οι Αγαρηνοί αισθάνθησαν την τιμωρία, γιατί έχασαν όλοι το φως τους και το κορμί τους έμεινε παράλυτο. Έτσι αναγκάσθησαν τότε να συμβουλευτούν τους συγγενείς τους, για να συζητήσουν το κα­κό που τους βρήκε. Όλοι δε οι άρχοντες α­ποφάσισαν να καλέσουν τους τρεις ιερείς, μήπως μπορούσαν να τους βοηθήσουν. Οι ιερείς την μόνη απάντηση που έδωσαν ήταν, πως αυτοί θα παρακαλούσαν τον Θεό τους κι Εκείνος θα αποφάσιζε. 
Την τρίτη νύχτα παρουσιάστηκε πάλι ο Άγιος Φανούριος στους Αγαρηνούς και τους ανακοίνωσε πως αν δεν έστελναν οι τρεις άρχοντες γραπτώς στο ναό του τη συγκατάθεση τους για την απελευθέρωση των ιερέων, δεν θα ξανάβρισκαν πια την υ­γεία τους. Οι Αγαρηνοί τότε θέλοντας και μη έγραψαν το γράμμα που ζήτησε ο Άγιος Φανούριος και δήλωναν απερίφραστα, πως παραχωρούσαν, στους τρεις ιερείς την ελευ­θερία τους. Αυτές οι δηλώσεις τους κατατέ­θηκαν στον ιερό ναό του Αγίου.  
Πριν ακόμα επιστρέψει η αντιπροσωπεία των Αγαρηνών απ' το ναό, οι τυφλοί και παράλυτοι άπιστοι έγιναν εντελώς καλά με το θέλημα του Αγίου. Οι πλούσιοι Αγαρηνοί έδωσαν στους τρεις ιερείς όλα τα έξοδα του ταξιδιού τους κι αυτοί πριν αναχωρή­σουν κατέφυγαν στην εκκλησία, και αφού ευχαρίστησαν τον Άγιο για την απελευθέ­ρωσή τους, αντέγραψαν πιστά την εικόνα του Αγίου Φανουρίου και την πήραν στην Κρήτη, όπου την τιμούσαν κάθε χρόνο με δοξολογίες και λιτανείες.

6. Η πίτα του Αγίου Φανουρίου 

Η μεγάλη τιμή που τρέφουν οι χριστιανοί στον Άγιο Φανούριο, έγινε αιτία να δημιουργηθεί στο λαό το παραδοσιακό έθι­μο της πίττας του Αγίου ή καλύτερα της φανουρόπιτας. 
Η πίτα συνήθως είναι μικρή και στρογ­γυλή και γίνεται από καθαρό αλεύρι, ζάχα­ρη, κανέλλα, λάδι κι αφού όλα αυτά τα υλι­κά ανακατευθούν, ζυμώνονται, μπαίνουν σε στρογγυλή φόρμα και η πίττα ψήνεται σε μέτρια θερμοκρασία στο φούρνο. 
Η πίτα γίνεται για να φανερώσει ο Ά­γιος σε κάποιον ένα χαμένο αντικείμενο, κά­ποια δουλειά αν ένας είναι άεργος, κάποια χαμένη υπόθεση, την υγειά σε κάποιο άρ­ρωστο και άλλα παρόμοια. 

Η Εκκλησία μας γιορτάζει τη μνήμη του στις 27 Αυγούστου.

πηγή