Γιώργος Παπαθανασόπουλος, Βατικανό: η αθέατη πλευρά του εορτασμού

Πηγή

Βατικανό: η αθέατη πλευρά του εορτασμού

Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

Με πομπώδη τρόπο και με την παρουσία του Οικουμενικού Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου και του Αρχιεπισκόπου του Κάντερμπουρι κ. Ρόουαν Ουίλιαμς, εορτάσθηκε στο Βατικανό η 50ή επέτειος της έναρξης της εκεί διεξαχθείσης Β' Συνόδου των Ρωμαιοκαθολικών. Όλοι οι ομιλητές, συμπεριλαμβανομένου  του Οικουμενικού Πατριάρχου, εξύμνησαν τα, κατά την άποψη τους, θετικά σημεία του γεγονότος. Όμως υπάρχει και η αθέατη, η κρυπτόμενη πλευρά του εορτασμού, που δεν προβλημάτισε τους παρευρισκόμενους. Ίσως γιατί δεν είναι ευχάριστη.

          Στα πενήντα χρόνια που πέρασαν (1962-2012) οι Ρωμαιοκαθολικοί γνώρισαν στην Ευρώπη τη μεγαλύτερη στην ιστορία τους υποχώρηση της χριστιανικής πίστης. Αντίθετα η Ορθοδοξία, μετά τη σκληρότατη δοκιμασία στο καμίνι του αθεϊσμού και του ολοκληρωτισμού, γνωρίζει άνθηση στην Ευρώπη. Θα αναφέρουμε το χαρακτηριστικό παράδειγμα της Γαλλίας, χώρας με έντονη την παρουσία των Καθολικών, αλλά και των αντιχριστιανικών δυνάμεων. Στα 1966 χειροτονήθηκαν σε όλη τη χώρα 600 κληρικοί, ενώ στα 2009 μόνο 89.

Πρόσφατη (Σημ. Δημοσιεύθηκε στις 10 Οκτωβρίου του 2012) δημοσκόπηση του Ινστιτούτου IFOP  και της Ρωμαιοκαθολικής Γαλλικής Εφημερίδας "La Croix"   δείχνει πως τον Μάρτιο του 1961 το 92% των Γάλλων ήσαν βαπτισμένοι και το 2012 είναι το 80%. Το 1962 στη Θεία Λειτουργία πήγαινε τακτικά το 38% των πιστών και το 2012 μόνο το 7%. Επίσης το 1961 το 26% του 92% των βαπτισμένων Γάλλων ποτέ δεν πήγαινε στην Εκκλησία, ενώ το 2012 από το 80% των βαπτισμένων Γάλλων ποτέ δεν πηγαίνει το 58%! Ο ερευνητής της κοινωνιολογίας της θρησκείας Γκυ Μισελά σημειώνει ότι μετά τα σκάνδαλα της παιδεραστίας και της ομοφυλοφιλίας, που είχαν ως πρωταγωνιστές ρωμαιοκαθολικούς ιερείς και μοναχούς, παρατηρείται όχι μόνο στη Γαλλία, αλλά σε όλη τη Δυτική Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική μια σημαντική μείωση των προσερχομένων πιστών στην Εκκλησία. Πολλοί από αυτούς που δεν προσέρχονται πλέον μπορεί να μην έγιναν άθεοι ή αγνωστικιστές, αλλά δεν αποδέχονται πλέον την οργανωμένη Εκκλησία και μερικοί μετακινούνται σε άλλα δόγματα και σε άλλες θρησκείες, ακόμη και στο Ισλάμ! Πρόσφατα ρεπορτάζ της εφημερίδας "Λε Φιγκαρό" αποκαλύπτει ότι στο Βιερζόν ( κεντρική Γαλλία) υπάρχουν ζωηρές αντιδράσεις για τη συζητούμενη πώληση σε μουσουλμάνους και μετατροπή σε τζαμί  του Ρωμαιοκαθολικού Ναού του Αγίου Ελουά,.

                   Κατρακύλα στην εκκοσμίκευση

Στα πενήντα χρόνια από τη Β' Σύνοδο των Ρωμαιοκαθολικών έχει επιδεινωθεί η εκκοσμίκευση στο Βατικανό. Ενδεικτική της εκεί κατάστασης είναι η πρόσφατη καταδίκη του εξ απορρήτων θαλαμηπόλου του Πάπα για διαρροή στον Τύπο απόρρητων προσωπικών εγγράφων και σημειώσεων του Ποντίφικα. Είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι βιβλία έχουν εκδοθεί και περιοδικά έχουν αφιερώματα για τη "γεωστρατηγική" ή "γεωπολιτική" του Βατικανού. Οι συγγραφείς των σχετικών κειμένων το αντιμετωπίζουν ως μια κοσμική οντότητα, με διεθνή διπλωματία και με προβολή της πολιτικής και της οικονομικής της ισχύος.

Σε διπλωματικό πεδίο το Βατικανό ( στοιχεία 2010) διατηρεί διπλωματικές σχέσεις με 178 χώρες, μεταξύ των οποίων και με την Ελλάδα. Σε δέκα επτά χώρες, όπως είναι η Σαουδική Αραβία, η Κίνα, το Βιετνάμ και η Μαυριτανία, το Βατικανό δεν έχει διπλωματική εκπροσώπηση, αλλά υπάρχουν και με αυτές συζητήσεις και επίσημες επισκέψεις αντιπροσωπειών. Ειδικά με την Κίνα υπάρχει ένταση, γιατί η εν λόγω χώρα θέλει να ρυθμίζει τη δραστηριότητα και την ανέλιξη των Ρωμαιοκαθολικών κληρικών. Για την ανάπτυξη της παρουσίας του Βατικανού ανά τον κόσμο καθιερώθηκαν από τον Πάπα Παύλο τον Στ', αναπτύχθηκαν σε πολύ μεγάλο βαθμό από τον Πάπα Ιωάννη Παύλο τον Β' και συνεχίζονται από τον σημερινό Πάπα Βενέδικτο  επισκέψεις σε διάφορες χώρες, ανάλογα με τη στρατηγική σημασία που αποδίδει σ' αυτές η Κουρία. Λ.χ. ο Πάπας Ιωάννης Παύλος ο Β' από το 1978 έως το 2005 έκαμε 143 ταξίδια και πάνω από πέντε στις ΗΠΑ, στο Μεξικό, στην Ισπανία, στην πατρίδα του, την Πολωνία, στη Γαλλία και στην Ισπανία. Ο σημερινός Πάπας, παρά την προχωρημένη ηλικία του, από το 2005 έως πρόσφατα επισκέφθηκε τουλάχιστον δύο φορές την πατρίδα του Γερμανία και την Ισπανία. Επισκέφθηκε επίσης, μεταξύ των άλλων, τις ΗΠΑ, τη Βραζιλία, την Αυστραλία, την Πολωνία, την Αγγλία, τη Γαλλία. Στην εκκοσμίκευση οφείλεται και η διπλωματική γλώσσα του Βατικανού, που είναι ανάλογη με τα γεωπολιτικά του συμφέροντα και όχι με την αλήθεια. Αυτό το ζήσαμε οι Έλληνες τόσο στο Μακεδονικό θέμα, όσο και στο Κυπριακό.

                             Τα οικονομικά του Βατικανού

Τα ζητήματα στη διαχείριση των οικονομικών του Βατικανού είναι ένα ακόμη αποτέλεσμα της εκκοσμίκευσης του. Το 1982 το κραχ της Αμβροσιανής Τράπεζας προκάλεσε στο Βατικανό ζημία ύψους 241 εκατομμυρίων δολαρίων. Στα χρόνια της δεκαετίας του 1990 η Τράπεζα του Βατικανού επένδυσε σε διάφορες ανά τον κόσμο εταιρείες δέκα δισεκατομμύρια δολάρια. Στελέχη του Βατικανού θεωρήθηκαν ότι συμμετείχαν σε παράνομες δραστηριότητες ξεπλύματος μαύρου χρήματος και μάλιστα οικογενειών μαφιόζων. Στα 2010 ο σημερινός Πάπας ψήφισε νόμους, με τους οποίους καθορίστηκαν αυστηρότερα μέτρα για την καταπολέμηση των παράνομων δραστηριοτήτων στον χρηματοοικονομικό τομέα. Επίσης υπήρξαν διαβεβαιώσεις προς την ΕΕ για καλή μαζί της συνεργασία και για διαφάνεια στις οικονομικές δραστηριότητες του Βατικανού. Ο Πάπας Βενέδικτος, ως απόλυτος μονάρχης του Βατικανού, θεωρείται ο τρίτος στον κόσμο ιδιοκτήτης γης, μετά την Βασίλισσα της Αγγλίας Ελισάβετ και τον Βασιλιά Αμπντάλα της Σαουδικής Αραβίας.

                             Εμμονή στις κακοδοξίες

Ως προς τον εκκλησιολογικό τομέα οι Ρωμαιοκαθολικοί και μετά την Β' Βατικανή Σύνοδο επιμένουν στις κακοδοξίες τους, κάτι που σημαίνει ότι ανθρωπίνως είναι αδύνατη οποιαδήποτε προσέγγιση με την Ορθόδοξη Εκκλησία. Συγκεκριμένα, ενώ με τις ληφθείσες σ' αυτήν αποφάσεις  υπήρξε ενδυνάμωση της εκ μέρους των Ρωμαιοκαθολικών οικουμενικής λεγομένης κινήσεως, τα κείμενα που ακολούθησαν, όπως η Παπική Εγκύκλιος του 1995  "Ίνα πάντες εν ώσιν" και η Διακήρυξη του 2000 " Dominus Iesus"  της υπό τον τότε καρδινάλιο Γιόζεφ Ράτζινγκερ και σήμερα Πάπα Βενέδικτο "Επιτροπής για τη Διδασκαλία της Πίστεως", διέψευσαν κάθε ελπίδα ότι οι Καθολικοί θα προσέρχονταν στον θεολογικό διάλογο με τους Ορθοδόξους με ειλικρινή συναισθήματα αυτοκριτικής, ταπείνωσης και μετανοίας. Τα εν λόγω κείμενα δικαιολογούν ή και ενισχύουν την κοσμική αντίληψη της παντοδυναμίας του Πάπα επί όλων των Χριστιανών. Η επιμονή στην εντατικοποίηση της δράσης των Ουνιτών σε βάρος των Ορθοδόξων και η αφαίρεση από τον σημερινό Πάπα του τίτλου "Πατριάρχης της Δύσης", - για να υποδηλώσει ότι είναι Πατριάρχης όλου του κόσμου, κάτι που προκάλεσε τη διαμαρτυρία τόσο του Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου όσο και του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου-,  είναι δυο ακόμη σημεία του πώς το Βατικανό εννοεί την ενότητα των Χριστιανών.

                   Κριτική εκ των έσω στον παπισμό

Κριτική στον παπισμό δεν κάνουν μόνο οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί και οι Προτεστάντες, αλλά και οι Ρωμαιοκαθολικοί. Ο γνωστός δομινικανός συγγραφέας AndreJean Festugiere, σε κείμενο του 1972 με τίτλο "Περί Χριστιανισμού" διερωτάται, με μιαν προφανή έκφραση αγωνίας: " Γιατί από τον Χριστιανισμό χάθηκε κάθε μυστηριακό στοιχείο και δεν του έμεινε παρά ο σκελετός μιας άψυχης ηθικολογίας;".    

          Κριτικός προς το Βατικανό είναι και ο γνωστός 84χρονος σήμερα Ελβετός Ρωμαιοκαθολικός ιερέας και θεολόγος Χανς Κουνγκ, επ. καθηγητής του Πανεπιστημίου της Τυβίγγης. Ο Κουνγκ κατακρίνει το Βατικανό  για το αλάθητο του Πάπα και για την επιβολή της αγαμίας σε όλους τους κληρικούς και ζητεί να επιτραπεί στους χωρισμένους έγγαμους Καθολικούς να μπορούν, υπό προϋποθέσεις, να λάβουν τη θεία Κοινωνία, να μπορούν να ξαναπαντρευτούν και να επιτραπεί η διακοπή της κυήσεως σε έγγαμο γυναίκα, που κινδυνεύει η ζωή της. Να καθιερωθεί επίσης άλλος τρόπος εκλογής των Επισκόπων και των ιερέων, με συμμετοχή του τοπικού στοιχείου και όχι αποκλειστικά μέσω της κουρίας, όπως γίνεται έως σήμερα. Οι θέσεις του έχουν προκαλέσει την οργή του Βατικανού, που του έχει απαγορεύσει να κηρύττει.