Ὁραματίστηκα ἕνα ἄνοιγμα καί μιά θαυμαστική περιήγηση στούς πολιτιστικούς ἀνθόκηπους τῆς ἐποχῆς μου. Καί, ξαφνικά, ἔνοιωσα νά σέρνομαι, φορτωμένος ἀπογοήτευση, στήν κοιλάδα τῶν δακρύων. Οἱ βαρυφορτωμένες καί βαρυστολισμένες μέ ἐντυπωσιακά μνημεῖα τέχνης πολιτεῖες τοῦ πλανήτη μας, εἶναι ἀτέλειωτες. Τίς περπατᾶς καί σέ μαγεύουν. Οἱ ἀρχαιότερες κατασκευές ἀποτυπώνουν καί ἱστοροῦν τόν πρωτόγονο ἀναπτυξιακό βηματισμό τοῦ πολιτισμοῦ. Τήν ἀκοίμητη ἔμπνευση, τήν ἀκάματη δεξιότητα τῆς τεχνουργίας, τήν εὐχέρεια μεταφορᾶς στήν ἄψυχη πέτρα τῶν σκιρτημάτων τοῦ πνεύματος. Οἱ πρόσθετες, ἐκλεπτισμένες δημιουργίες τῆς νεωτερικότητας, παράλληλα πρός τή δυναμική τῆς ἀνεξάντλητης ἔμπνευσης, ἐπικυρώνουν, μέ τό φόρτο τῶν ἀναπτυγμάτων τους, καί τό στίγμα τῆς σύγχρονης τεχνολογικῆς μέθης. Ἐξειδικεύουν τή λειτουργικότητα τοῦ μοντέρνου πολιτισμοῦ μας, στό σχῆμα τοῦ κυκλώματος ἔργου τέχνης καί ἀγορᾶς, μηχανῆς καί χρηματιστηρίου. Τά διαφημιστικά σπότς καταμετροῦν, φωτίζουν καί λανσάρουν τά πλεονεκτήματα καί τίς ἐξυπηρετήσεις τῶν καινούργιων τεχνολογικῶν ἐπιτευγμάτων. Ἐρεθίζουν τό ἐνδιαφέρον τοῦ σύγχρονου ὁδίτη, γιά χρήση τῆς ἀποδοτικότερης μηχανῆς καί, ἀντίστοιχη, μείωση τοῦ μόχθου τῆς καθημερινότητας. Ἤ κεντρίζουν τήν ἀγωνία του, γιά πολλαπλασιασμό καί ἐμπλουτισμό τῶν τίτλων τῆς κοινωνικῆς ὑπεραξίας του καί γιά ἐγγραφή του στή λίστα τῶν καταξιωμένων σοφῶν ἐφευρετῶν ἤ τῶν διαπλεκόμενων πλουσίων.
Αὐτή εἶναι ἡ πρώτη ἐντύπωση, πού ἐγγράφει στίς ψυχές μας ἡ χάρτα τοῦ σύγχρονου πολιτισμοῦ μας. Ἡ ταμπέλα, πού συνοδεύει τήν ἐμπορική διακίνηση τῆς παραγωγῆς καί διεγείρει τήν ἀγοραστική ἐξόρμηση. Ἄλλοι, ὡστόσο, παράγοντες, πού λειτουργοῦν μυστικά ἤ ὑπόγεια, πέρα ἀπό τή διαφημιστική ἀξιολόγηση τῆς εὐμάρειας, ἀποθηκεύουν στόν ἀνήσυχο λογισμό μας καί στήν ἀκόρεστη δίψα τῆς καρδιᾶς μας τήν ἀπογοήτευση καί τό δάκρυ. Οἱ φωτισμένες πινακίδες ὡραιοποιοῦν τήν ἀπόλαυση τῆς ἀπεριόριστης κατανάλωσης. Καί τά σκυθρωπά πρόσωπα τῶν ἐξαπατημένων ἀκτινοβολοῦν τό φόβο, τόν πόνο καί τόν ἀκράτητο ἐξοργισμό. Ἀσύλληπτη ἡ τραγικότητα, πού θολώνει, τοῦτες τίς ἔσχατες μέρες μας, τόν πολιτιστικό ὁρίζοντα τῆς χώρας μου. Τῆς πατρίδας, πού τήν περπάτησε ὁ χαρισματικός καί δυναμικός Ἀπόστολος Παῦλος καί ἔστρωσε τή λεωφόρο τῆς καλλιεργημένης ἀνθρωπιᾶς, τῆς ὑπέρβασης τῶν μικροτήτων, τῆς συνειδητῆς συναδέλφωσης, τῆς οἰκοδόμησης τῆς κοινωνίας τῆς ἀγάπης. "Ὅσα ἐστίν ἀληθῆ, ὅσα σεμνά, ὅσα δίκαια, ὅσα ἁγνά, ὅσα προσφιλῆ, ὅσα εὔφημα, εἴ τις ἀρετή καί εἴ τις ἔπαινος, ταῦτα λογίζεσθε, ἅ καί ἐμάθετε καί παρελάβετε καί ἠκούσατε καί εἴδετε ἐν ἐμοί, ταῦτα πράσσετε καί ὁ Θεός τῆς εἰρήνης ἔσται μεθ᾿ ὑμῶν"(Φιλιπ. δ΄8-9). Ἀλλοτριωμένο, σήμερα, τό πνευματικό κλίμα τῆς χώρας μου. Ἀποκομμένο καί ἀποξενωμένο ἀπό τή διδαχή καί τήν ἐμπειρία τοῦ μεγάλου Ἀποστόλου. Βιώνει, τούτη τήν ὥρα, τήν ἔσχατη ὑποβάθμιση καί τήν περιπλάνηση στούς μολυσμένους βάλτους τῆς διαφθορᾶς καί τῆς ἀδιάντροπης ἀναξιοπρέπειας. Τά ἡγετικά της στελέχη, πού χρέος ἔχουν τή χειραγώγηση τῆς λαϊκῆς μάζας στή νομιμότητα καί στήν ἐντιμότητα, περπατοῦν, μέ τό κεφάλι σκυμμένο, κατεγνωσμένοι καί στιγματισμένοι γιά κακοδιαχείριση, γιά ποδοπάτηση τῶν ὅρκων τους, γιά νοσφισμό τοῦ δημόσιου ἀποθεματικοῦ, γιά πράξεις, πού κατακουρελιάζουν τήν ἡγετική ἀξιοπρέπεια καί ἐκβαρβαρίζουν τούς σχεδιασμούς καί τούς χειρισμούς της. Ἔξω ἀπό τούς χώρους τῆς ὑψηλῆς, νομοθετικῆς καί διαχειριστικῆς διαβούλευσης, ἡ λαϊκή μάζα φωνάζει, διαμαρτύρεται, φορτίζει τήν ἀτμόσφαιρα, καταλογίζει εὐθῦνες, ζητάει ἀπολογισμούς, κινεῖ ἐπανάσταση.
Ἡ χάρτα τῶν ἀξιῶν τοῦ πολιτισμοῦ, αὐτῶν, πού κληρονομήσαμε ἀπό τούς ἀρχαίους προγόνους μας, αὐτῶν, πού ἔσπειραν στή γόνιμη γῆ μας οἱ ἅγιοι Ἀπόστολοι καί αὐτῶν, πού καλλιέργησαν οἱ ἐξαγιασμένοι πατέρες μας, ξεσχίζεται καί κουρελιάζεται. Ἡ καθημερινή ζωή ἐξελίσσεται σέ συνεχή, ἀκράτητο ὑποβιβασμό τοῦ ἀνθρώπινου προσώπου, σέ διακίνηση εὐτέλειας, σέ ἐπένδυση διαφθορᾶς, σέ δαιμονική κούρσα πλουτισμοῦ καί ἀπόλαυσης.
Καί ἄν βρεῖτε τήν τόλμη νά ἁπλώσετε τό ἐνδιαφέρον σας καί τήν ἔρευνά σας ἔξω ἀπό τά σύνορα τῆς ἑλληνικῆς πατρίδας, δέ θά σᾶς αἰφνιδιάσει τό ἐκεῖ ἁπλωμένο πολιτιστικό πλαίσιο. Κυρίαρχη καί ἐκεῖ ἡ διαφθορά. Μόνα ὄνειρα, ἡ ὑπερδύναμη, ὁ ἄμετρος πλουτισμός, ἡ χλιδάτη εὐμάρεια, ἡ ἀκόρεστη ἀπόλαυση. Ἐδῶ-στή χώρα μας-οἱ κλοπές τοῦ δημόσιου πλούτου καί οἱ ἀτέλειωτοι δανεισμοί. Ἐκεῖ-στήν ἑσπερία-οἱ ἀχόρταγοι τοκογλύφοι καί οἱ ξεσηκωμένοι ἐπενδυτές, πού εἶναι ἕτοιμοι νά ἁρπάξουν καί νά κατασπαράξουν καί τή γῆ μας καί τόν κρυφό πλοῦτο της. Ἐδῶ, τά θύματα τῶν πολλαπλῶν ληστειῶν, μέ τήν ἀθεράπευτη πικρία καί μέ τήν κολοβωμένη ἐλπίδα. Στήν κοιλάδα τῶν δακρύων. Στή στέρηση τῆς ἀνθρωπιᾶς. Στήν ἐρημιά τῆς ἀγάπης.
