Σεβ.Μητροπολίτου Αλεξανδρουπόλεως κ.κ. Άνθιμου -ΚΥΡΙΑΚΗ Δ' ΛΟΥΚΑ

ΚΥΡΙΑΚΗ Δ' ΛΟΥΚΑ

(Λουκά η' 5-15)

Ο λόγος του Θεού στην ανθρωπότητα είναι σαν το σπόρο που σπέρνεται στο χώμα. Κρύβει μέσα του την δυναμική της δημιουργίας που διαρκώς καινουργιώνει το πρόσωπο της γης. Έτσι παρομοίασε ο Χριστός σήμερα την αξία του λόγου του. Γενικά, όμως, κάθε λόγος περί του Θεού, ακόμα και αν δεν διδαχθεί υπάρχει έμφυτος σε κάθε άνθρωπο που οπωσδήποτε κάποτε διερωτάται από πού προήλθε, γιατί υπάρχει, και, πού θα πάει μετά το θάνατό του. Αυτοί οι υπαρξιακοί συλλογισμοί, οδηγούν στο αναπόφευκτο ερώτημα «εάν υπάρχει ο Θεός και ποιά είναι η σχέση μας με αυτόν». Σ’ αυτή του την αναζήτηση ο άνθρωπος, στην αρχή προσκύνησε άψυχα είδωλα, μυθικά τέρατα και φυσικά φαινόμενα. Αργότερα θεοποίησε ήρωες και προσπαθούσε να τους εξευμενίσει. Η σχέση του ανθρώπου με τους θεούς ήταν σχέση εξάρτησης και υποταγής. Η ζωή του ανθρώπου ήταν παιχνίδι στα χέρια των θεών, η μοίρα του ανθρώπου παίζονταν στα ζάρια των ημιθέων. Ακόμα και τα παιδιά τους θυσίαζαν, προκειμένου να έχουν την εύνοια των αθανάτων. Αμυδρά μόνο ξεχώριζε, κάποτε, η αρετή, ελάχιστες φορές δικαιώνονταν η δικαιοσύνη και όσο πλησίαζε ο κόσμος στα ιστορικά χρόνια, άρχισε να καταγράφει κάποιους πίνακες αξιών. Αποτελούσε μύχια ελπίδα των ανθρώπων η προσμονή να γίνουν οι θεοί υποστηρικτές τους και δικαιοκρίτες. Κάθε λόγος μεταξύ θεών και ανθρώπων εδράζονταν κυρίως στο άλογο και σε εξαιρετικές περιπτώσεις στο παράλογο. Ακόμα και η ελληνική διανόηση, πολύ αργά έφτασε στο να απορρίψει την μοιρολατρία του δωδεκαθεϊσμού και γι’ αυτό, πολλοί σοφοί της κλασσικής αρχαιότητος κατηγορήθηκαν και κάποιοι καταδικάστηκαν για αθεΐα. Ενας δύσκολος τοκετός που επί χιλιετίες περίμενε καρτερικά τη γέννηση μιας «άλλης σχέσης» με το Θεό.

Υ

πήρξαν και αρκετοί που τη σχέση τους με το Θεό, την αντικατέστησαν με την «έννοια της τύχης». Έτσι δεν κουράστηκαν να βρούν το λόγο της υπάρξεώς τους, δεν χρειάστηκε να οικοδομήσουν κάποιο λόγο με το Θεό, δηλαδή, απαρνήθηκαν κάθε λογική διεργασία μαζί του και απέδωσαν τα πάντα σε μιά άλλη θεότητα την «μοίρα», την «ειμαρμένη». Ήταν εκείνοι που αποποιήθηκαν κάθε ευθύνη για την πορεία της ζωής τους, «δεν φταίμε εμείς σε τίποτε» διαλαλούσαν, «είμαστε τυχαία περιστατικά, δημιουργήματα συμπτώσεων, τίποτε δεν εξαρτάται από μας».

Μην σας φαίνεται περίεργο, αλλά τέτοιοι άνθρωποι υπάρχουν και σήμερα. Άνθρωποι που δεν ψάχνουν για ποιό λόγο γεννήθηκαν, δεν συζητούν με το Θεό και νομίζουν ότι δεν θα τους ζητηθεί λόγος για το πώς διαχειρίστηκαν τη ζωή που τους δόθηκε. Είναι οι τεμπέληδες που δεν κουράζονται με γρίφους. Είναι οι ανεύθυνοι που γυρεύουν άλλοθι για την ξέφρενη πορεία της ζωής τους.

Όμως, ο αρχαίος μας πρόγονος, ο σοφός Αριστοτέλης, καταδίκασε για πάντα την έννοια της τύχης και της μοίρας. Είπε, «όπου υπάρχει νούς και λόγος, εκεί υπάρχει ελάχιστη τύχη. Όπου υπάρχει πολύ τύχη, εκεί υπάρχει ελάχιστος λόγος και νούς». Οπότε ο άνθρωπος καλείται πλέον να καλλιεργήσει το μυαλό του και το λογικό του, που και τα δύο εκφράζονται με το λόγο του. Στην εποχή μας η ψευδαίσθηση της «τύχης» αντικαταστάθηκε με τον όρο «η επιστήμη». Με αυτήν προσπαθούν πολλοί να ερμηνεύσουν τον λόγο της υπάρξεώς τους και να μαντέψουν το μέλλον τους. Κρατώντας το κερί της επιστήμης νομίζουν ότι θα διαλύσουν το σκοτάδι της αγνωσίας που υπάρχει βαθύ γύρω μας. Στο τέλος καταδικάζουν και την επιστήμη σε ασφιξία και την πνίγουν σ’ενα πεδίο χωρίς ορίζοντα.

Η

διδασκαλία του Ευαγγελίου αποκαλύπτει στον κόσμο τα «περί του Θεού». Ο ίδιος ο Χριστός φανερώνεται ως Λόγος του Θεού που είναι πρόσωπο και υπήρχε «εξ αρχής». Δημιούργησε τον κόσμο σε συνεργασία με το Θεό, οπότε είναι λόγος Δημιουργικός. Μας παρουσίασε την πραγματική σχέση που έχουμε με το Θεό, σχέση παιδιών προς πατέρα. Ο Θεός δεν χρειάζεται τίποτε από τους ανθρώπους. Εκείνος είναι η πηγή των αγαθών δωρεών. Δεν τιμωρεί τους ανθρώπους αλλά τους παιδαγωγεί. Δεν μας εγκαταλείπει αλλά μας περιμένει πάντοτε. Δεν μας προσκαλεί αλλά έρχεται ο ίδιος να μας συναντήσει. Ψάχνει να μας βρει και να μας επαναφέρει στην ασφάλεια και στην ξεγνοιασιά. Νίκησε και το θάνατό μας (που μόνοι μας φέραμε στον κόσμο) και μας χάρισε ανάσταση και ζωή. Για όλα αυτά βεβαιώθηκε ο κόσμος καθώς κατέγραψε τη ζωή, τη διδασκαλία, το πάθος και την Ανάσταση του Ιησού Χριστού. Κατέγραψε τις εμπειρικές, ζωντανές μαρτυρίες για εκείνον. Έτσι έγινε πραγματικότητα ότι ο λόγος του είναι «ζωντανός και δραστικός». Εξάλλου οι ίδιοι οι εχθροί του ομολόγησαν ότι «ποτέ άλλοτε δεν μίλησε άνθρωπος, όπως εκείνος». Και σημείωσαν ότι μιλούσε «έχοντας εξουσία και όχι όπως οι Γραμματείς». Μετά το Χριστό η Εκκλησία διατήρησε προφορικά και γραπτά τον απόηχο των λόγων του. Βίωσε ότι ο λόγος του ήταν αληθινός. Οι χριστιανοί τον αξιοποίησαν σαν λυχνάρι, για να αποφεύγουν τις κακοτοπιές στο σκοτάδι. Γι αυτό, ενώ κάθε ανθρώπινος λόγος μας βοηθά να σκεπτόμαστε, ο λόγος του Θεού μας βοηθά να ζούμε. Είναι λόγος που εξηγεί τα παρελθόντα, δίνει νόημα στα παρόντα και προετοιμάζει για τα μελλούμενα. Είναι λόγος που μας πιάνει από το χέρι μόλις γεννηθούμε και μας οδηγεί μέχρι να μας περάσει στα μετά το θάνατο. Πέρασαν δυό χιλιάδες χρόνια από τότε που ακούστηκε ο λόγος του Χριστού στη γη και μας αποκάλυψε το Θεό Πατέρα. Από τότε μέ-χρι σήμερα όλα άλλαξαν στον πλανήτη μας. Το μόνο που παραμένει ίδιο είναι το Ευαγγέλιο. Όσοι το πιστεύουμε, ζούμε μ’αυτό. Όσοι δεν το πιστεύουν, δεν κατάφεραν να το εξαλείψουν από τα ενδιαφέροντα των ανθρώπων. Όσοι το πολεμούν, δεν μπόρεσαν και να το εγκαταλείψουν σε σκονισμένες βιβλιοθήκες. Έρχεται και ξανάρχεται ως αφορμή, «άλλοι να πέφτουν κι άλλοι να σηκώνονται». Αποτελεί το αλάτι που νοστιμεύει τη ζωή όσων θέλουν. Κάθε καινούργια επιστήμη και κάθε νέα ανακάλυψη της τεχνολογίας, είτε θα συμφωνεί με το Ευαγγέλιο, είτε θα έρχεται σε αντίθεση με αυτό. Ο Χριστός είχε διαβεβαιώσει πως ο ουρανός και η γη θα περάσουν, όμως τα λόγια του θα μείνουν για πάντα.

Το δίλημμα πλέον υπάρχει σε μας, σήμερα. Πόσο θεωρούμε το Χριστό, Λόγο του Θεού; Πόσο αξιοποιούμε το λόγο του Θεού στη ζωή μας; Δεν είναι εύκολος λόγος, γι’αυτό μπορώ να πω: πόσο παλεύουμε με το λόγο του Θεού; Μόνο παλεύοντας με το Ευαγγέλιο μπορούμε να νιώσουμε ελεύθεροι από κάθε δουλεία, είτε εσωτερικής προελεύσεως είτε εξωτερικής. Μόνο τότε μπορούμε να καταλάβουμε την ευθύνη μας έναντι του κόσμου και απέναντι των συνανθρώπων μας. Μόνο τότε γινόμαστε κύριοι της Δημιουργίας και μπορούμε να διαφεντεύουμε το παρόν και το μέλλον μας.

Αγαπητοί μου,

Από σήμερα, ας αφήσουμε το λόγο του Θεού, σαν σπόρο να μπεί στην καρδιά μας. Ας τον καλλιεργήσουμε κι ας τον αφήσουμε να μεγαλώσει για να μας προσφέρει τους καρπούς του. Ας αποφασίσουμε από σήμερα να ανοίγουμε και να διαβάζουμε, κάθε ημέρα, επί 1 ώρα το Ευαγγέλιο, που είναι γραμμένο στα ελληνικά. Η γεύση της σχέσεώς μας με το Θεό, περνάει μέσα από τις σελίδες του. Ειναι κρίμα να ζούμε χωρίς Χριστό, είναι κρίμα να αγνοούμε τη σχέση μας με τον κόσμο, είναι κρίμα να φεύγουμε από αυτό τον κόσμο, χωρίς να ξέρουμε που πηγαίνουμε. Ας αφήσουμε το σπόρο να καρποφορήσει.

Ο Μητροπολίτης σας

✥ Ο Αλεξανδρουπόλεως Άνθιμος

Κυριακή Γ Λουκά-Σεβ.Μητροπολίτου Αλεξανδρουπόλεως κ.κ. Άνθιμου

ΚΥΡΙΑΚΗ Γ' ΛΟΥΚΑ

(Λουκά ζ' 11-16)

Συνεχίζουμε και σήμερα αυτή τη γραπτή επικοινωνία μεταξύ μας, επειδή όλοι έχουμε ανάγκη να γνωρίσουμε τη Διδαχή του Ευαγγελίου και ο καθένας μας χρειάζεται να ανταλάσσει όση εμπειρία διαθέτει από την «κατά Χριστόν» ζωή του. Βαπτιστήκαμε Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί και από την παιδική μας ηλικία, άλλος λίγο άλλος πολύ, ακούσαμε όσα δίδαξε ὁ Χριστός, μάθαμε για τα θαύματα που έκαμε, για το σταυρικό του θάνατο και την Ανάστασή του. Επάνω στο γεγονός της Αναστάσεώς του στηρίζεται ολόκληρο το οικοδόμημα της Εκκλησίας μέχρι και σήμερα. Αυτά αποτελούν τη διδαχή της Εκκλησίας στον κόσμο, έτσι όπως οι Μαθητές, οι Απόστολοι και οι Ευαγγελιστές τα κατέγραψαν και τα διέσωσαν, προκειμένου να διατηρηθούν στη μνήμη των πιστών. Στο μεταξύ προέκυψαν και άλλα ευσεβή κείμενα, τά λεγόμενα «Απόκρυφα» που η Εκκλησία, αφού τα ερεύνησε, τελικά δεν τα αποδέχτηκε ως γνήσια και τα απέρριψε. Έτσι συγκροτήθηκε ο Κανόνας των βιβλίων της Καινής Διαθήκης, που είναι το δεύτερο μέρος της Αγίας Γραφής και που μαζύ με την Παλαιά Διαθήκη αποτελεί την αποκάλυψη του ενός και μοναδικού Θεού στον κόσμο.

Για πολλές χιλιετίες οι άνθρωποι βασανίζονταν στην πολυθεΐα καθώς προσπαθούσαν να εξευμενίσουν τους θεούς. Το καταστάλλαγμα μέχρι τη μονοθεΐα διήρκεσε πολλούς αιώνες. Όταν ωρίμασε η σκέψη του ανθρώπου, τότε αποκαλύφθηκε ο Θεός. Αποκαλύφθηκε αμυδρά και σαν σκιά στον Αβραάμ, αινιγματικά με μύθους στους Έλληνες αλλά και σε άλλους λαούς. Μέχρι τον ερχομό του Χριστού στη γη, καθώς περιγράφεται στα ευαγγελικά κείμενα, που είναι γραμμένα στην ελληνική μας γλώσσα και αποτελούν το καλό μήνυμα που φέρνει και προτείνει ἡ Εκκλησία.

Σ

τους πρώτους αιώνες μετά την Ανάσταση του Χριστού, η Εκκλησία χρειάστηκε να λύσει διάφορες απορίες των Χριστιανών της, ώστε να περιφρουρήσει την γνησιότητα της διδασκαλίας της από διάφορες αιρέσεις, αλλά συγχρόνως, να αναπαύσει και τις συνειδήσεις των πιστών της από ξένες προτάσεις ζωής που τους γίνονταν. Τότε θέσπισε τα Δόγματα, δηλαδή, κατέγραψε την εμπειρία της. Τα Δόγματα της πίστεώς μας δεν είναι «ξερές και άτεγκτες» αποφάσεις των Οικουμενικών Συνόδων, αλλά είναι τρόποι ζωής που αδιαμφισβήτητα ξεκουράζουν τους ανθρώπους στην πορεία τους προς το Χριστό. Είναι η βιωμένη καλή εμπειρία των Χριστιανών, που ζουν σύμφωνα με τη διδασκαλία του Ευαγγελίου. Γι’ αυτό και τα Δόγματα περιλαμβάνουν όλο το πλάτος της ζωής στις λεπτομέρειές της. Σήμερα οι άνθρωποι ονομάζουν «δογματικό» κάτι που δεν τους επιτρέπεται να το ανατρέψουν. Για την Εκκλησία μας, «δογματικό» είναι ό,τι δοκιμάστηκε από πολλούς ανθρώπους και λαούς, σε διάφορους τόπους και εποχές, και αποδείχτηκε περίτρανα ότι όντως ελαφραίνει το ζυγό της ζωής μας. Αυτή η εμπειρία των Χριστιανών φανερώνει πόσο είναι εφικτό, ευχάριστο αλλά και χρήσιμο να ζει ο άνθρωπος σύμφωνα με τη διδασκαλία του Χριστού. Η εμπειρία μας των Χριστιανών είναι πιό δυνατή από τη διδαχή της Εκκλησίας. Δεν καλούμαστε να συμμορφώσουμε τη ζωή μας βάσει του βιβλίου της Αγίας Γραφής, αλλά καλούμαστε με τη ζωή μας να βεβαιώσουμε τα όσα περιγράφονται στην Αγία Γραφή, αφού τα ζήσουμε στο σήμερα, σύμφωνα με τον τρόπο που μας προτείνει η Εκκλησία. Έτσι με τον καθημερινό πνευματικό μας αγώνα θα αποδεικνύεται του «λόγου το αληθές» και θα φανερώνεται πόσο «ελαφρύς είναι ο ζυγός» που μας πρότεινε ο Χριστός.

Μ

ε βάση, λοιπόν, τα όσα εκθέσαμε και που δικαιολογούν τον τίτλο του παρόντος γραπτού κηρύγματος, πώς θα μπορούσαμε να αποδεχτούμε τη διδαχή περί του θαύματος που περιγράφει η σημερινή ευαγγελική περικοπή; Ο Ιησούς, έξω από την πόλη Ναΐν, συνάντησε μια νεκρική πομπή. Είχε πεθάνει το μοναχοπαίδι μιας χήρας. Ο Χριστός, σταμάτησε, λυπήθηκε την γυναίκα, πλησίασε το νεκροκρέββατο και ανάστησε το παιδί της. Το γεγονός δεν είναι συνηθισμένο και γι’ αυτό προκάλεσε το θαυμασμό και την απορία όσων συνόδευαν την κηδεία και όσων το πληροφορήθηκαν στη συνέχεια μέχρι και σήμερα. Όσες αναστάσεις νεκρών αναφέρονται στα Ευαγγέλια, ερμηνεύονται σαν ανταπόκριση του Θεού στην προσευχή του Ιησού: «Μας επισκέφθηκε η δύναμη του Θεού, μέσῳ του προφήτου Ιησού» διαλαλούσαν οι αυτόπτες μάρτυρες. Και έτσι εξηγούσαν όλα τα θαύματα που τελούσε ο Κύριος. Αλλά και οι Μαθητές του πίστευαν ότι ο Δάσκαλός τους ήταν ένας «καλός άνθρωπος» και γι’ αυτό τον άκουγε ο Θεός σε ό,τι του ζητούσε. Όταν, όμως, πέθανε ο Δάσκαλός τους επάνω στο Σταυρό, τότε νόμισαν πως όλα τελείωσαν. Ποιός, τώρα, θα προσεύχονταν για εκείνον; Γι’ αυτό κατέλαβε την ψυχή τους θλίψη και απογοήτευση. Με την Ανάστασή του ο Χριστός, τους απέδειξε ότι δεν ήταν ένας καλός άνθρωπος που τον άκουγε ο Θεός, αλλά ήταν ο ίδιος Θεός! Η Ανάστασή του δεν έπρεπε να τους ξαφνιάσει επειδή επί 3 χρόνια τους προετοίαζε ότι επρόκειτο να αναστηθεί. Δεν το πίστευαν, όμως. Γι’ αυτό τους έδωσε την εμπειρία του γεγονότος. Η διδαχή δεν έμεινε σε θεωρητικό πεδίο αλλά έγινε χειροπιαστά ψηλαφητή. Τον είδαν με τα μάτια τους, τον άκουσαν με τα αφτιά τους και τον ψηλάφισαν με τά χέρια τους. Και η εμπειρία τους ήταν τόσο αληθινή που πέθαναν ολοι μαρτυρικά επειδή δεν αποδέχονταν την αμφισβήτησή της.

Επάνω στην εμπειρία εκείνων στήθηκε η Εκκλησία. Και μας προσφέρει μέχρι σήμερα μια διδαχή που αποδείχτηκε αληθινή και μας προσκαλεί να την αποδεχτούμε. Αυτή είναι η πρόταση της Εκκλησίας στον σύγχρονο άνθρωπο. Σε μιά εποχή που απαιτεί χειροπιαστές αποδείξεις, σε μια εποχή που δεν πείθεται ούτε σε όσα βλέπει, η Εκκλησία ζητάει από μας να πιστέψουμε σε πράγματα που δεν χωρούν στη λογική μας. Για να καταξιωθεί η πνευματική διαδικασία της λογικής μας, χρειάζεται να εμπιστευθούμε το υπέρ-λογο. Να αποφασίσουμε να ελέγξουμε όσα δεν βλέπουμε. Να απαρνηθούμε την πεζότητα του βίου και των λειτουργιών του.

Αν η Εκκλησία ήθελε οπαδούς, θα πρότεινε πιό λογικά πράγματα. Όμως, την αδυναμία της λογικής πρόσβασης, μας την συμπληρώνει με την εμπειρία της εκκλησιαστικής ζωής. Με αυτήν την εμπειρία ο άνθρωπος θα αρπαχθεί, είτε με το σώμα του είτε χωρίς το σώμα του, μέχρι τρίτου ουρανού και εκεί θα δει και θα ακούσει πράγματα που δεν θα μπορεί να διηγηθεί ανθρώπινος λόγος. Τότε η διδαχή θα έχει γίνει εμπειρία και βίωμα του καθενός μας.

Το Ευαγγέλιο, μας διδάσκει να ζήσουμε αυτή τη ζωή, κάτω από το πρίσμα της άλλης που ακολουθεί. Χωρίς το δεδομένο της Ανάστασης του Χριστού και χωρίς την βέβαιη προοπτική της δικής μας ανάστασης (κατά τη Δεύτερη Παρουσία του) τίποτε απολύτως σ’αυτό τον κόσμο δεν έχει αξία. Τα πάντα αξιώνονται μόνο άν αναστηθούν. Ο Χριστός απέδειξε ότι είναι: ο Κύριος της ζωής και του θανάτου. Το φανέρωσε με λόγια και με έργα. Εμείς καλούμαστε να το διαπιστώσουμε. Εδώ χρειάζεται προσοχή! Η διαπίστωση μπορεί να γίνει μόνο με ακράδαντη πίστη στο Χριστό. Δηλαδή, με εμπιστοσύνη στη διδαχή του και με ψηλάφιση των πράξεών του μέσῳ των Μυστηρίων του. Αυτό κάνουμε στη Εκκλησία, γι’αυτό παραμένουμε χριστιανοί, γι’αυτό παλεύουμε με το Θεό, γι’αυτό ελπίζουμε σ’ αυτόν. Για να χαιρόμαστε καθημερινά και μόνιμα την επίσκεψή του στη ζωή μας. Αμήν.

Ο Μητροπολίτης σας

✥ Ο Αλεξανδρουπόλεως Άνθιμος