Του Μανόλη Γ. Δρεττάκη*
«ἰατρέ θεράπευσον
σεαυτόν»
(Λούκ. Δ΄23)
Παρόλο
ὅτι τό νέο ἑλληνικό κράτος ἔχει ἡλικία δυό σχεδόν αἰώνων, ἕνα μεγάλο ποσοστό τῶν νοικοκυριῶν καί τῶν ἐπιχειρήσεων συμπεριφέρονται
ἀπέναντί του ὡς ἐάν εἴναι διάδοχό του Τούρκου
κατακτητῆ, καί –ἀντί νά θεωροῦν τούς ἑαυτούς τους ὡς μέλη του, καί ὅτι, ἑπομένως, ἔχουν ὑποχρεώσεις ἀπέναντί του προκειμένου νά
τοῦ δοθεῖ ἡ δυνατότητα νά παράσχει αὐτά ποῦ ζητοῦν ἀπό αὐτό– προσπαθοῦν μέ κάθε τρόπο νά τό ἐξαπατήσουν καί νά τό κλέψουν, χωρίς νά
ἀντιλαμβάνονται ὅτι ἐξαπατοῦν καί κλέβουν τόν ἑαυτό
τους.
Μετά τήν κατάρρευση
τῆς ἑφτάχρονης δικτατορίας
ὑπῆρχε πρόσφορο
ἔδαφος, δηλαδή μία
χρυσή εὐκαιρία, γιά νά
πραγματοποιηθεῖ μία πραγματική
ἐξυγίανση καί
ἐκσυγχρονισμός...
τοῦ κράτους (μέ εὐρεία ἔννοια, δηλαδή τῆς
κεντρικῆς διοίκησης, τῆς τοπικῆς αὐτοδιοίκησης καί τῶν δημόσιων ἐπιχειρήσεων)
προκειμένου ἡ χώρα νά μπορέσει νά μετάσχει ἐνεργά καί δημιουργικά στό νέο
εὐρωπαϊκό καί παγκόσμιο γίγνεσθαι.
Τό
δυστύχημα γιά τή χώρα ἦταν ὅτι ἐκεῖνοι ποῦ ἡγήθηκαν τῶν κομμάτων ἐξουσίας καί κυβέρνησαν τή χώρα μετά τή
δικτατορία καί γιά 22 χρόνια (1974-1996) ἦταν μέλη τῆς πολιτικῆς ἡγεσίας τῆς χώρας καί πρίν ἀπό τό 1967, καί ἀντί νά ἀξιοποιήσουν τή μοναδική αὐτή εὐκαιρία καί νά ἀπαλλαγοῦν ἀπό τίς κακές συνήθειες τοῦ παρελθόντος, ὄχι μόνο τήν ἄφησαν νά παρέλθει ἀναξιοποίητη, ἀλλά διατήρησαν, «ἐπαύξησαν» καί «βελτίωσαν» τίς
πρακτικές του παρελθόντος. Δυστυχῶς καί οἱ διάδοχοί τους τά ἑπόμενα 15 χρόνια (1996-2011)
ἀκολούθησαν καί «ἐκσυγχρόνισαν» τίς πρακτικές
αὐτές.
Ἔτσι οἱ πελατειακές σχέσεις τῶν κομμάτων αὐτῶν, τῶν Βουλευτῶν καί πολιτευτῶν τους μέ τούς ψηφοφόρους τους καί
ἡ διαπλοκή τους μέ τά μεγάλα (ξένα καί
ντόπια) οἰκονομικά συμφέροντα συνεχίστηκαν καί
ἐπεκτάθηκαν. Τήν ἴδια περίοδο, ἐξαιτίας τοῦ λεγόμενου «πολιτικοῦ κόστους», τά κόμματα αὐτά δέν θέλησαν νά ἀπαλλάξουν τή χώρα ἀπό τή διαφθορά, νά περιορίσουν δραστικά
τήν παραοικονομία καί νά πατάξουν τή φοροδιαφυγή, μέ ἀποτέλεσμα ἤ Ἑλλάδα, ἐδῶ καί πολλά χρόνια νά βρίσκεται στίς
πρῶτες θέσεις στόν κόσμο σέ ὅ,τι ἀφορᾶ αὐτές τίς μάστιγες. Σύμφωνα, μάλιστα, μέ
τά τελευταία στοιχεῖα διεθνῶν ὀργανισμῶν καί εἰδικῶν ἡ χώρα μας τό 2010 κατέχει,
δυστυχῶς, τήν πρώτη θέση σ’ αὐτές ἀνάμεσα στά 27 κράτη μέλη τῆς Ε.Ε.
Τά δυό
κόμματα ἐξουσίας, προκειμένου νά ἀνέλθουν στήν ἐξουσία, ὑπόσχονταν, ἀνάμεσα στά ἄλλα, ὅτι θά ἀντιμετωπίσουν ἀποτελεσματικά καί θά ἐξαλείψουν τίς τρεῖς αὐτές μάστιγες καί θά ἐξυγιάνουν τό κράτος. Ἀντί, ὅμως, ὅμως, νά ἐξαλειφθεῖ, ἡ διαφθορά ἔχει πλέον ὑπεισέλθει παντοῦ καί ἡ παραοικονομία καί ἡ φοροδιαφυγή ἔχουν γιγαντωθεῖ μέ ἀποτέλεσμα τό κράτος νά χάνει
ἔσοδα τῆς τάξης τῶν 15-20 δίσ. εὐρώ τό
χρόνο.
Τόσο
ἐξαιτίας τῆς ἀπώλειας ἐσόδων ὅσο καί τῶν μή παραγωγικῶν δαπανῶν καί τῆς σπατάλης τοῦ δημόσιου χρήματος,
δημιουργοῦνταν κάθε χρόνο μεγάλα δημόσια
ἐλλείμματα τά ὁποῖα αὔξαναν συνεχῶς τό δημόσιο χρέος. Τό 2009 τό χρέος
αὐτό ἔφτασε σέ δυσθεώρητα ὕψη (πλησίασε τά 300 δίσ. εὐρώ), ἐνῶ ταυτόχρονα –τόσο λόγο τῆς πολιτικῆς ποῦ ἀσκήθηκε ὅσο καί τῆς παγκόσμιας οἰκονομικῆς κρίσης– ἡ πραγματική οἰκονομία τῆς συρρικνώθηκε, μέ ἀποτέλεσμα ἡ κυβέρνηση νά βρεθεῖ σέ ἀδυναμία ἐξόφλησης τῶν τοκοχρεωλυσίων τοῦ δημόσιου χρέους μέ προσφυγή σέ
δανεισμό, ἐξαιτίας τῶν ὑψηλῶν ἐπιτοκίων ποῦ ἀπαιτοῦσαν οἱ ἀγορές.
Μπροστά σ’
αὐτή τήν ἀδυναμία, γιά τήν ὁποία εὐθύνονται ὅλες οἱ κυβερνήσεις τῶν 36 τελευταίων ἐτῶν, ἡ σημερινή κυβέρνηση κατέφυγε στήν
τρόϊκα (τήν Εὐρωπαϊκή Ἕνωση, τήν Εὐρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα καί τό Διεθνές
Νομισματικό Ταμεῖο) γιά νά τῆς παράσχει τά ἀπαιτούμενα ποσά ὡς δάνεια καταβάλλοντας,
δυστυχῶς, ἕνα ἀρκετά ὑψηλό ἐπιτόκιο. Προκειμένου ὅμως ἡ τρόϊκα νά διασφαλίσει τήν ἐπιστροφή τῶν χρημάτων ποῦ θά δανείσει, ὑποχρέωσε τήν κυβέρνηση νά ὑπογράψει καί νά ψηφίσει τό διαβόητο
Μνημόνιο, τό ὁποῖο, οὐσιαστικά, κατέστησε ὑποτελῆ τή χώρα μας ἀπέναντί της, ἀφοῦ ἡ κυβέρνηση εἶναι ὑποχρεωμένη νά ἐφαρμόζει τή ἐντολές
της.
Τά μέτρα
ποῦ ἔλαβε ἡ κυβέρνηση κατ’ ἐντολή τῆς τρόϊκας ἔχουν προκαλέσει μείωση τῶν μισθῶν καί τῶν συντάξεων, μεγάλη αὔξηση τῆς ἀνεργίας, ἐκτίναξη στά ὕψη τοῦ πληθωρισμοῦ ἐξαιτίας τῆς αὔξησης τῶν ἔμμεσων φόρων, αὔξηση τοῦ ποσοστοῦ τοῦ πληθυσμοῦ ποῦ βρίσκεται κάτω ἀπό τό ὅριο τῆς φτώχειας καί αὔξηση τῶν ἤδη μεγάλων οἰκονομικῶν καί κοινωνικῶν ἀνισοτήτων.
Καί
ἐνῶ συνέβαιναν ὅλα αὐτά στά οἰκονομικά της χώρας, τά δυό κόμματα
ἐξουσίας, προκειμένου νά συνεχίσουν νά
ἀσκοῦν τήν ἐξουσία (ἄν ἦταν στήν κυβέρνηση) ἤ γιά νά ἐπανέλθουν σ’ αὐτήν (ἄν ἦταν στήν ἀντιπολίτευση) ἐπιδίδονταν, σέ ἕνα μεταξύ τους ἀνταγωνισμό μέ πολυδάπανες προεκλογικές
ἐκστρατεῖες καί μέ ἄλλες δαπάνες στό διάστημα
ποῦ μεσολαβεῖ ἀνάμεσα σέ δυό ἐκλογικές ἀναμετρήσεις, μέ ἀποτέλεσμα νά μήν ἐπαρκοῦν ἡ σημαντική ἐτήσια ἐπιχορήγησή τους ἀπό τόν κρατικό προϋπολογισμό,
οἱ διάφορες ἀφανείς «χορηγίες» ποῦ ἔπαιρναν ἀπό τούς οἰκονομικά ἰσχυρούς καί οἱ ἰσχνές εἰσφορές τῶν μελῶν τους γιά τήν κάλυψη τῶν ὑπέρογκων αὐτῶν δαπανῶν. Προκειμένου νά καλύψουν τά
ἐτήσια ἐλλείμματά τους, τά κόμματα
αὐτά κατέφευγαν σέ τράπεζες καί
δανείζονταν πολύ μεγάλα ποσά μέ ἐνέχειρο τήν κρατική ἐπιχορήγηση ἑπόμενων ἐτῶν (!) Ἀποτέλεσμα τῆς ἀλόγιστης αὐτῆς διαχείρισης τῶν οἰκονομικῶν τους, εἶναι τό χρέος τους πρός τίς τράπεζες νά
εἶναι σήμερα πολλαπλάσιό της ἐτήσια κρατικῆς ἐπιχορήγησης
(!!).
Τήν κύρια
εὐθύνη γιά τήν κατάσταση αὐτή φέρουν οἱ ἀρχηγοί τῶν κομμάτων ἐξουσίας ποῦ διετέλεσαν καί Πρωθυπουργοί καί
ὁ στενός κύκλος γύρω ἀπό αὐτούς, οἱ ὁποῖοι τελοῦσαν ἐν πλήρη γνώσει τόσο τῶν «χορηγιῶν» ποῦ προαναφέρθηκαν ὅσο καί τῶν ἐλλειμμάτων καί τοῦ ὑπέρογκου χρέους τῶν κομμάτων τους. Ἐξαιτίας τοῦ χρέους αὐτοῦ δέν εἶναι ὑπερβολή νά κατατάξει τά κόμματα
ἐξουσίας στίς προβληματικές ὑπερχρεωμένες «ἐπιχειρήσεις». Τά κόμματα, δηλαδή,
ἐξουσίας διαχειρίστηκαν τά οἰκονομικά του «οἴκου» τους, μέ τόν ἴδιο ἀκριβῶς τρόπο μέ τόν ὁποῖο διαχειρίστηκαν τά δημόσια
οἰκονομικά ὅταν βρίσκονταν στήν κυβέρνηση μέ τά
ἴδια ἐπώδυνα γιά τό λαό ἀποτελέσματα.
Ἐκτός, ὅμως, ἀπό τή δεινή οἰκονομική κατάσταση στήν ὁποία βρίσκονται τά κόμματα ἐξουσίας, οἱ διάφορες «χορηγίες» πρός αὐτά ἀπό τούς οἰκονομικά ἰσχυρούς (μέ τό ἀζημίωτο, φυσικά) συνοδεύτηκαν καί
ἀπό μεγάλα οἰκονομικά σκάνδαλα στά ὁποῖα ἐμπλέκονταν στελέχη τους ποῦ μετεῖχαν στίς κυβερνήσεις ἤ περιλαμβάνονταν στήν ὀλιγάριθμη ὁμάδα στελεχῶν γύρω ἀπό τόν ἡγέτη τῶν κομμάτων αὐτῶν.
Κάτω
ἀπό αὐτές τίς συνθῆκες τό ἐρώτημα ποῦ ἀπασχολεῖ σήμερα τόν ἑλληνικό λαό εἶναι: εἶναι δυνατόν ἡ ἡγεσία τῶν δυό ὑπερχρεωμένων σήμερα κομμάτων νά βγάλει
σύντομα τή χώρα ἀπό τό σκοτεινό τοῦνελ στό ὁποῖο τήν ἔβαλαν τά ἴδια μέ τήν ἀλόγιστη πολιτική ποῦ ἄσκησαν τά χρόνια ποῦ εἶχαν τήν εὐθύνη τῆς διακυβέρνησης τῆς χώρας;
Ἀπό τά ὅσα προαναφέρθηκαν εἶναι σαφές ὅτι οἱ «ἰατροί», δηλαδή τά δυό κόμματα
ἐξουσίας, πάσχουν ἀπό τήν ἴδια ἀσθένεια ἀπό τήν ὁποία πάσχει καί τό κράτος, δηλαδή τήν
ὑπερχρέωση. Καί ἐπιπλέον δέσμια της διαπλοκῆς τους μέ τούς οἰκονομικά ἰσχυρούς. Κατά συνέπεια πρέπει
πρῶτα ἀπ’ ὅλα νά θεραπευτοῦν τά ἴδια, προκειμένου νά πείσουν
ὅτι εἶναι ἱκανά νά θεραπεύσουν τό κράτος. Τό
παραπάνω ἐρώτημα Ἑπομένως, μπορεῖ νά διατυπωθεῖ καί ὡς ἑξῆς: εἶναι τά δυό κόμματα ἐξουσίας ἱκανά νά αὐτοθεραπευτοῦν;
Ἡ ἀπάντηση στό ἐρώτημα αὐτό ἀπό ὅσους σκέπτονται νηφάλια εἶναι, προφανῶς, ἀρνητική. Οἱ σημερινοί «ἰατροί», βασικά, δηλαδή, ἀρχηγοί τῶν δυό κομμάτων ἐξουσίας καί ἡ γύρω ἀπό αὐτούς ἡγετική ὁμάδα, ἀπό τή μέχρι σήμερα πολιτεία τους, δέν
φαίνονται ἱκανοί νά θεραπεύσουν τά κόμματά τους
καί, πολύ λιγότερο ἱκανοί, νά θεραπεύσουν τά οἰκονομικά καί κοινωνικά προβλήματα
ποῦ τά κόμματα αὐτά ἐπισώρευσαν στήν πατρίδα
μας.
Τό
ἄν αὐτή ἡ ἐντύπωση θά ἀλλάξει ἀπομένει νά τό δοῦμε. Ἄν δέν ἀλλάξει, ἡ Ἑλλάδα θά χρειαστεῖ νέους ὑγιεῖς ἰατρούς, δηλαδή νέους πολιτικούς
φορεῖς μέ νέους ἄφθαρτους, ἀκέραιους καί ἱκανούς ἡγέτες οἱ ὁποῖοι θά ἀναλάβουν τό δύσκολο ἔργο καί μακροχρόνιο ἔργο τῆς θεραπείας τῆς χώρας ἀπό τί βαριά ἀσθένεια τήν ὁποία προκάλεσε ἡ μικροπολιτική, μυωπική καί
ἀλόγιστη πολιτική τῶν κομμάτων ἐξουσίας.
______
*
Ὁ Μανόλης Γ. Δρεττάκης εἶναι πρώην Ἀντιπρόεδρος
Τῆς Βουλῆς, Ὑπουργός καί Καθηγητής τῆς ΑΣΟΕΕ.