Μητροπολίτης Καισαριανής Δανιήλ, Κόλαφος για τους αθέους (Η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων)

Κόλαφος για τους αθέους

Tοῦ Μητροπολίτου Καισαριανῆς, Βύρωνος καί Ὑμηττοῦ Δανιήλ

Κόλαφος για τους άθεους και για τους οπαδούς του βίαιου ξεριζώματος της μνήμης και της ταυτότητας από τους λαούς της Ευρώπης ήταν η τελεσίδικη απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ), που εκδόθηκε στις 18 Μαρτίου. Ο Εσταυρωμένος και οι εικόνες ελεύθερα μπορούν να αναρτώνται στους τοίχους των σχολείων, των δικαστηρίων και των άλλων δημόσιων κτιρίων. Το Δικαστήριο συνεδρίασε σε δεύτερο βαθμό και υπό ευρεία σύνθεση για να εξετάσει την προσφυγή της κας Λάουτσι κατά του Ιταλικού κράτους. Σ' αυτήν η εν λόγω κυρία, μητέρα δυο μαθητών, υποστήριξε ότι η Ιταλία με την ανάρτηση του Εσταυρωμένου στις αίθουσες των σχολείων της παραβιάζει την Ευρωπαϊκή Συνθήκη Δικαιωμάτων του Ανθρώπου(ΕΣΔΑ). Σε πρώτο βαθμό το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο είχε κάνει δεκτή την προσφυγή της κυρίας Λάουτσι. Κατόπιν η Ιταλία εφεσίβαλε την απόφαση και παράλληλα ισχυρές ήταν οι αντιδράσεις της πλειονοψηφίας των 47 χωρών μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης κατά της εν λόγω απόφασης.

Το ΕΔΑΔ, με την σε δεύτερο βαθμό απόφαση του, αμετάκλητα αποφάσισε ότι για τον Εσταυρωμένο, ως θρησκευτικό σύμβολο, "δεν υπάρχουν στοιχεία που να πιστοποιούν πως η ανάρτηση του στους τοίχους των αιθουσών των σχολείων θα μπορούσε να ασκήσει μιαν ενδεχόμενη επιρροή επί των μαθητών εκείνων, οι οποίοι δεν έχουν ακόμη κατασταλαγμένες φιλοσοφικές ή θρησκευτικές πεποιθήσεις". Επίσης στην ίδια απόφαση, που πλέον αποτελεί και νομολογία, το ΕΔΑΔ αναφέρει ότι η Ιταλία με την ανάρτηση των Εσταυρωμένων στα δημόσια σχολεία κινήθηκε εντός των ορίων του κλίματος που υπάρχει στη χώρα και μέσα στο πλαίσιο της υποχρέωσης της να σέβεται το δικαίωμα των γονέων να εξασφαλίζουν στα παιδιά τους μιαν εκπαίδευση που να συμφωνεί με τις φιλοσοφικές και θρησκευτικές τους πεποιθήσεις.

Όπως ήταν φυσικό η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου έγινε με μεγάλη ικανοποίηση δεκτή από την Ιταλική Κυβέρνηση. Ο Υπουργός των Εξωτερικών κ. Φράνκο Φρατίνι δήλωσε σχετικά: " Σήμερα νίκησε το λαϊκό αίσθημα της Ευρώπης, διότι, προ πάντων, η συγκεκριμένη απόφαση μπορεί να ερμηνευθεί ως η φωνή των ευρωπαίων πολιτών, που υπερασπίζονται τις ίδιες τους τις αξίες και την ταυτότητα τους". Από την πλευρά του ο διευθυντής του γραφείου Τύπου του Βατικανού π. Φεντερίκο Λομπάρντι εξέφρασε την ικανοποίηση του για την " ιστορική απόφαση", όπως την χαρακτήρισε και πρόσθεσε ότι αυτή θα βοηθήσει να αποκατασταθεί προς το εν λόγω Ευρωπαϊκό Δικαστήριο η εμπιστοσύνη των Ευρωπαίων εκείνων πολιτών που πιστεύουν στον καθοριστικό ρόλο που έχουν οι χριστιανικές αξίες στην ιστορία τους και στον ευρωπαϊκό πολιτισμό.

Στο Δευτεροβάθμιο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου παρέστη και παρενέβη ο καθηγητής του Δικαίου του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης Ζόζεφ Βάϊλερ, ως εκπρόσωπος των χωρών Αρμενίας, Βουλγαρίας, Κύπρου, Ελλάδας, Λιθουανίας, Μάλτας, Ρωσίας και Αγίου Μαρίνου, που μαζί με την Ιταλία τάχθηκαν εναντίον της πρωτόδικης απόφασης. Ο κ. Βάϊλερ υποστήριξε ότι το ΕΔΑΔ οφείλει στις αποφάσεις του να λαμβάνει υπόψη του τις παραδόσεις και την ιστορία του κάθε λαού. Και έφερε ως παράδειγμα το Ηνωμένο Βασίλειο, στο οποίο ο ανώτατος άρχων είναι και αρχηγός της Εκκλησίας, στο οποίο οι θρησκευτικοί ηγέτες είναι και μέλη του Κοινοβουλίου, στου οποίου τη σημαία κυριαρχεί ο Σταυρός και που ο Εθνικός του Ύμνος είναι μια προσευχή ο Θεός να σώζει τον βασιλιά ή τη βασίλισσα. Επίσης για λόγους ιστορικούς στα περισσότερα Συντάγματα των Ευρωπαϊκών χωρών υπάρχουν αναφορές στο Θεό, χωρίς να αμφισβητείται η δημοκρατικότητα τους. Τέτοιες χώρες είναι η Ελλάδα, η Δανία, η Σουηδία, η Ιταλία, και η Πολωνία. Ο καθηγητής στην παρέμβαση του εξέφρασε επίσης την άποψη ότι στην απόφαση του Πρωτοβάθμιου δικαστηρίου και κάτω από την αναφορά στα ανθρώπινα δικαιώματα κρύβεται η αποδοχή του αμερικανικού προτύπου και μια τάση εξαμερικανισμού της Ευρώπης. Αναλύοντας την άποψη του αυτή ο κ. Βάϊλερ σημείωσε πως οι δικαστές θέλησαν να προωθήσουν μια ομογενοποίηση των διάφορων παραδόσεων των ευρωπαϊκών χωρών καθιερώνοντας τον " άδειο και λευκό τοίχο" και, σκεπτόμενοι αφαιρετικά, να δημιουργήσουν ένα και μοναδικό κανόνα για όλους τους ευρωπαίους, καταργώντας τις επιμέρους εθνικές ταυτότητες, και επιβάλλοντας ένα αυστηρό, αμερικάνικου στιλ, διαχωρισμό Εκκλησίας και Κράτους. Ο Αμερικανός καθηγητής κατέληξε πως όπως η Γαλλία με τον Εσταυρωμένο στο τοίχο δεν θα είναι η Γαλλία, έτσι και η Ιταλία χωρίς τον Εσταυρωμένο δεν θα είναι η Ιταλία, η Ελλάδα χωρίς την εικόνα δεν θα είναι η Ελλάδα και η Αγγλία χωρίς τον ύμνο "Ο Θεός σώζει τη Βασίλισσα" δεν θα είναι η Αγγλία. Αυτή η επιχειρηματολογία φαίνεται ότι έπεισε τους Δικαστές και πήραν την απόφαση τους, που δείχνει σεβασμό στις παραδόσεις και στις ταυτότητες των ευρωπαϊκών λαών.-

Σχόλιο επί του γεγονότος:

Το 2009 τα διεθνή και τα ελληνικά ΜΜΕ έδωσαν ευρύτατη δημοσιότητα στην, σε πρώτο βαθμό, απόφαση του ΕΔΑΔ, ότι η ανάρτηση του Εσταυρωμένου Ιησού Χριστού στους τοίχους των αιθουσών των δημόσιων σχολείων της Ιταλίας παραβίαζε την Ευρωπαϊκή Συνθήκη Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ). Τότε μάλιστα στην Ελλάδα οι άθεοι είχαν ξεσπαθώσει και είχαν αρχίσει να ζητούν να κατέβουν οι εικόνες από σχολεία, δικαστήρια κ.λ.π. Τώρα που το ίδιο δικαστήριο, σε δεύτερο βαθμό και με πολύ ευρύτερη σύνθεση ( 17 δικαστές έναντι 7 στο Πρωτοβάθμιο), αποφάνθηκε ότι ο Εσταυρωμένος στα σχολεία δεν παραβιάζει την ΕΣΔΑ το γεγονός πέρασε στα ψιλά των ΜΜΕ…

Μητρόπολη Καισαριανής

Η βασίλισσα της Ισπανίας στον Άγιο Εφραίμ Ν.Μάκρης

Μια απροσδόκιτη επίσκεψη δέχθηκαν οι Μοναχές της Ιεράς Μονής του Αγίου Εφραίμ στην Ν.Μάκρη χθές στις 12 το μεσημέρι. Εντελώς ξαφνικά και χωρίς προηγουμένη ειδοποίηση έφθασε στην Μονή η Α.Μ.η Βασίλισσα της Ισπανίας Σοφία . Τήν Βασίλισσα συνόδευε η αδελφή της πριγκίπισσα Ειρήνη και σκοπός της επισκέψεως ήταν η προσκύνηση του Λειψάνου του αγίου Οσιόμαρτυρος Εφραίμ ,που πρόσφατα ενετάχθη στήν χορεία των Αγίων της Ορθοδόξου Εκκλησίας υπο του Οικουμενικού Πατριαρχείου .

Την Βασίλισσα υποδέχθηκε η Ηγουμένη Γερόντισσα Θεοδοσία και οι Αδελφές της Ι.Μονής.Η Α.Μ. ζήτησε να τελεσθή μια μικρή δέηση υπέρ υγείας της Βασιλικής Οικογενείας και δήλωσε οτι  ειναι πολύ χαρούμενη γιατί αξιώθηκε να εκπληρώσει και αυτην την επιθυμία της.

Μια προφητεία πριν 12 χρόνια…

12 χρόνια πριν πήγα στα Ίμια. Ήταν ακριβώς μετά από την κρίση που έγινε τότε και είχα έντονους προβληματισμούς όσον αναφορά την πιθανότητα πολέμου. Με αυτούς τους λογισμούς συνέχισα το ταξίδι μου και τελικά έφτασα στον π. Μ., άνθρωπος πολύ πνευματικός με σπάνιο διορατικό χάρισμα. Στην εξομολόγηση μου είπε τι θα γίνει μαζί μου (πράγμα που μου ξανασυνέβηκε πριν λίγα χρόνια) καθώς και άλλα προσωπικά από το παρελθόν μου. Εντυπωσιασμένος, τον ρώτησα αν θα γίνει πόλεμος. Μου απάντησε: “Όχι τώρα. Όταν θα μπει ξανά ο στόλος των Τούρκων στα Ίμια.”. “Πως το γνωρίζετε;” τον ρώτησα. “Είδα τον Άττιλα πως… βγάζει ένα σπαθί για να κόψει το Αιγαίο στην μέση.” Ρώτησα τι είναι αυτό και μου είπε ότι οι Τούρκοι θέλουν να πάρουν τα νησιά. Δεν απάντησα τίποτα τότε επειδή ο καθένας από εμάς ξέρει ότι οι Τούρκοι θέλουν να πάρουν τα νησιά. Άλλα αυτές τις ημέρες που είδα την διπλανή φωτογραφία με το Αιγαίο κομμένο στην μέση, θυμήθηκα αυτό το περιστατικό που έγινε πριν 12 χρόνια…

Σου έπεσε το πουγγί σου. Πάρε το μην το βρει κανείς και το χάσεις!

Ο Νικήτας Σταματελόπουλος, ο αποκληθείς Νικηταράς, ήρωας από τους λίγους της Επαναστάσεως του 1821, πέθανε «στην ψάθα», ως γνωστόν, επαιτών στα σοκάκια του Πειραιά. Η αρμόδια αρχή, μάλιστα, η οποία χορηγούσε τα «πόστα» στους επαίτες είχε ορίσει για τον ήρωα-επαίτη μια θέση κοντά στο σημείο όπου βρίσκεται σήμερα η εκκλησία της Ευαγγελίστριας και του επέτρεπε να επαιτεί κάθε Παρασκευή! Ήταν δε τόση η ένδειά του σχεδόν τυφλού πλέον στρατηγού -η Πατρίδα δεν του ειχε χορηγήσει σύνταξη-, ώστε δεν ειχε χρήματα ούτε για να αγοράσει ψωμί για την άρρωστη γυναίκα του -εκείνος μπορούσε να αντέξει περισσότερο την πείνα. Η περιπέτεια του ήρωα έφθασε στ’ αυτιά πρέσβη Μεγάλης Δυνάμεως, ο οποίος ενημέρωσε σχετικά την κυβέρνησή του. Έτσι κάποια στιγμή, απεσταλμένος της πρεσβείας βρέθηκε στο «πόστο» όπου επαιτούσε ο οπλαρχηγός. Μόλις ο Νικηταράς αντελήφθη τον ξένο, μάζεψε αμέσως το απλωμένο του χέρι! «Τί κάνετε, στρατηγέ μου;» ρώτησε ο απεσταλμένος. «Απολαμβάνω ελεύθερη πατρίδα!» απάντησε περήφανα ο ήρωας. «Μά, εδώ την απολαμβάνετε, καθισμένος στο δρόμο;» επέμεινε ο ξένος, πού είχε εντολή «νά μάθει τί γίνεται». «Η πατρίδα μου έχει χορηγήσει σύνταξη για να ζω καλά, αλλά έρχομαι εδώ για να παίρνω μια ιδέα πώς περνάει ο κόσμος», αντέτεινε ο περήφανος Νικηταράς. Είδε κι απόειδε ο ξένος και γύρισε να φύγει, χαιρετώντας ευγενικά. Φεύγοντας, όμως, άφησε να του πέσει ένα πουγγί με χρυσές λίρες, ώστε να μην προσβάλει τον πένητα στρατηγό. Ο Νικηταράς άκουσε τον ήχο, έπιασε το πουγγί, το ψηλάφισε και φώναξε στον ξενο. «Σου έπεσε το πουγγί σου. Πάρε το μην το βρει κανείς και το χάσεις!».
Μακάρι τέτοια παραδείγματα να γίνουν και σήμερα φωτεινοί οδοδείκτες στη δύσκολη πορεία μας. Έξοδος στα αδιέξοδά μας.

“H νέα τάξη πραγμάτων μας θέλει προσκυνημένους και υποταγμένους…

Ομιλία για την Επανάσταση του 1821 έκανε σήμερα το μεσημέρι ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος στους ανώτατους αξιωματικούς των Ενόπλων Δυνάμεων. Ο Μακαριώτατος αναφέρθηκε στην σημαντική προσφορά των κληρικών και των ιερομονάχων στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα, υπογραμμίζοντας την σπουδαία συμβολή του Αθανασίου Διάκου και του Επισκόπου Σαλώνων Ησαϊα “δύο μεγάλων προσωπικοτήτων που προσπαθούν να τις απομυθοποιήσουν”, όπως είπε χαρακτηριστικά. Διαβάστε τα σημαντικότερα αποσπάσματα της ομιλίας του:

“Κάτι άλλαξε τις τελευταίες δεκαετίες. Η αθλιοποίηση της ζωής δεν περιορίζεται στον εαυτό μας, επεκτείνεται στο παρελθόν, επιχειρείται μία υπομείωση, ένα κατέβασμα του χθες για να μη φαίνεται το δικό μας νανικό ανάστημα. Κτίζουμε όχι κάτι δικό μας αλλά γκρεμίζουμε ότι έκτισαν με θυσίες και αίματα οι πρόγονοί μας” είπε ο Μακαριώτατος. “Διερωτώνται πολλοί συμπολίτες μας γιατί τέτοιο μένος κατά του 21, γιατί τέτοια μανία κατά των ηρώων και των μαρτύρων του. Είναι απλό: Το 1821 παραμένει το μεγάλο σχολείο του απροσκύνητου ήθους. Και η νέα τάξη πραγμάτων μας θέλει προσκυνημένους και υποταγμένους.
Συρόμαστε σήμερα στο άρμα της υποταγής σαν το πτώμα του “Έκτορα” δεχόμαστε ραπίσματα καθημερινά. Ποτέ άλλοτε ο λόγος του Παλαμά δεν είχε τέτοια απόλυτη ισχύ, όσο στην εποχή μας:
«Δεν έχεις, Όλυμπε, θεούς μηδέ λεβέντες, Όσσα,
ραγιάδες έχεις, μάνα γη, σκυφτούς για το χαράτσι.
Κούφιοι κι οκνοί, καταφρονούν την θεία τραχειά σου γλώσσα,
των Ευρωπαίων περίγελα και των Αρχαίων παλιάτσοι».
Αν δεν υψωθούμε στο επίπεδο του 21 οι μελλοντικές γενιές Ελλήνων θα υποχρεωθούν να ζήσουν ανεχόμενες τα αφόρητα και υποφέρουσες τα ανυπόφορα. Σήμερα κάποιοι δρουν συστηματικά όχι για να προβάλλουν άλλα για να προσβάλλουν το ’21. Επιδίδονται μετά μανίας όχι στο να επιδείξουν – κάτι που άλλωστε θα ήταν θεμιτό- τις μαύρες κηλίδες που είχε η Επανάσταση, όπως κάθε Επανάσταση, αλλά να τις μεγεθύνουν, να τις μεγαλοποιήσουν και με τον ύπουλο αυτό τρόπο να συγκαλύψουν την λαμπρότητά της.
Οι αγωνιστές και οι πρωταγωνιστές του μεγάλου κινήματος έκαναν ασφαλώς έργα λαμπρά, αλλά και λάθη πολλά. Αλλά υπάρχει τι το ανθρώπινον χωρίς λάθη; Λάθη δεν κάνει όποιος δεν πράττει. Και το να αποτινάξεις τον τουρκικό ζυγό δεν ήταν εύκολη υπόθεση.
Ο Αδαμάντιος Κοραής είχε γράψει το 1805 τον περίφημο διάλογο: “Τι πρέπει να κάμωσιν οι Γραικοί εις τας παρούσας περιστάσεις;”. Αυτό το ερώτημα πλανάται και σήμερα στα χείλη των πλέον αγωνιούντων για το μέλλον της χώρας συμπολιτών μας. Να απελπιζόμαστε; Αν ξυπνούσε ο Γέρος του Μοριά θα απαντούσε: ΌΧΙ, να αγωνιζόμαστε. Οπωσδήποτε οι συνθήκες για το μέλλον είναι σκοτεινές. Αλλά ο ίδιος ο Γέρος μας λέει: “Η ώρα η πιο σκοτεινή, η πλέον θαμπή της νυκτός, είναι η ώρα που σιμώνει το φως της ημέρας”.
Ας μη σκιαζόμαστε τα σκότη. Και τούτο το σκοτείνιασμα ξημέρωμα θα φέρει το ’21, αν το κλείσουμε μέσα μας, γίνεται όχι απλώς αθάνατο κρασί, γίνεται φάρος ελπίδος. Ισχύει και τώρα αυτό που ετόνισε λίγο πριν τη μάχη των Μύλων ο Μακρυγιάννης: “ότι αρχή και τέλος, παλαιόθεν και τώρα, όλα τα θηρία πολεμούν να μας φάνε και δεν μπορούν. Τρώνε από μας και μένει και μαγιά. Και οι ολίγοι αποφασίζουν να πεθάνουν κι όταν κάνουν αυτήνη την απόφασιν λίγες φορές χάνουν και πολλές κερδαίνουν”.
Θα κλείσω με δύο στίχους του Νικηφόρου Βρεττάκου:
“Σηκωθείτε ν’ αρπάξουμε στα χέρια μας τις σάλπιγγες της πατρίδας!
Να τους το ειπούμε να το καταλάβουνε: Δεν χαμηλώνει ο Όλυμπος!
Να τους το ειπούμε να το καταλάβουνε πως δεν αλλάζει ο ήλιος!
Πως δεν αλλάζουνε τα χρώματα ποτές σ’ αυτή την χώρα και πως ποτέ δεν κόπηκε στη μέση το τραγούδι. Το παίρνουν τα ψηλά βουνά, το σέρνουν τα ποτάμια αφροκοπούν οι θάλασσες – καίγονται τα λημέρια Μοριά και Ρούμελη! Ακόμη τούτ’ η άνοιξη, τούτο το καλοκαίρι, ακόμη τουτ’ η άνοιξη ραγιάδες, ραγιάδες…”.
Μετά την τεκμηριωμένη με ιστορικά έγγραφα ομιλία του Μακαριωτάτου ακολούθησε συζήτηση με τους αξιωματικούς. Στον Μακαριώτατο απονεμήθηκε τιμητική πλακέτα των Ενόπλων Δυνάμεων από τον διοικητή της Σχολής Εθνικής Αμύνης, Αντιπτέραρχο Ηλία Βενέτη.

Πηγή: http://www.archdiocese.gr/

Η ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΟΔΟΣ ΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ

Γράφει ο Πρωτοπρεσβύτερος Διονύσιος Τάτσης

Πόσο ἐνδιαφέρονται οἱ σύγχρονοι ἄνθρωποι γιά τή σωτηρία τους; Ἔχουν ἄραγε ἔγνοια γιά τήν ψυχή τους, γιά τις ἐντολές τοῦ Θεοῦ καί τήν αἰώνιο ζωή; Μήπως εἶναι ἀδιάφοροι καί ἀμελεῖς; Μήπως εἶναι ἀπορροφημένοι στίς βιοτικές μέριμνες καί δέν διαθέτουν τό χρόνο νά σκεφτοῦν κάτι πέρα ἀπό τά ἐφήμερα, νά δεχτοῦν ὅτι σκοπός τῆς ζωῆς δεν εἶναι μόνο ἡ ἀπόκτηση τῶν ὑλικῶν ἀγαθῶν, ἀλλά καί ὁ ἐξαγνισμός τους καί ἡ προσφορά τους πρός τούς συνανθρώπους τους.

Τή σωτηρία τῶν ἀνθρώπων τήν προσφέρει ὁ Χριστός, για τόν ὁποῖο στή Γραφή, μεταξύ τῶν πολλῶν ἄλλων, διαβάζουμε καί τά ἑξῆς: “Ἐσύ, Κύριε, ἀρχικά στερέωσες τή γῆ κι ἔργο δικό σου εἶναι οἱ οὐρανοί... Αὐτοί θά ἐξαφανιστοῦν, ἐνῶ ἐσύ θά παραμένεις. Τά πάντα θά παλιώσουν σάν ροῦχο. Σάν μανδύα θά τούς τυλίξεις, καί θ᾽ ἀλλάξουν. Ἐσύ ὅμως παραμένεις ὁ ἴδιος, τά χρόνια σου ποτέ δέν θά τελειώσουν”.

Ὁ Χριστός εἶναι ὁ δημιουργός τοῦ κόσμου καί ὁ Σωτήρας τῶν ἀνθρώπων. Γι᾽ αὐτό εἶναι ἀνάγκη νά προσέχουμε τά ὅσα διδάσκει καί νά εἴμαστε πάντα κοντά του. Ἡ σωτηρία ἐπιτυγχάνεται με πρακτικούς τρόπους καί ὄχι μέ θεωρητικές ἀναλύσεις, ὅπως ὑποστηρίζουν πολλοί κοσμικοί θεολόγοι.

Οἱ καλοπροαίρετοι ἄνθρωποι πιστεύουν στόν Χριστό, μελετοῦν τό λόγο του μέ ταπείνωση καί ἀγωνίζονται γιά τήν τήρηση τῶν ἐντολῶν του. Συγχρόνως διατηροῦν τό σύνδεσμό τους μέ τήν Ἐκκλησία καί μέ τή χάρη τῶν ἱερῶν μυστηρίωνπετυχαίνουν νάεἶναι κοντά στόν Χριστό, δίνοντας ἕνα ἄλλο σκοπό στή ζωή τους, ἀκατανόητο στούς κοσμικούς καί ἀδιάφορους.

Οι ήρωες του 1821 και οι σύγχρονοι Γραικύλοι

 

Γράφει  ὁ Ἀρχ. Ἰωήλ Κωνστάνταρος Ἱεροκήρυκας - Γενικός Ἀρχιερατικός Ἐπίτροπος Ἱερᾶς Μητροπόλεως Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανῆς καί Κονίτσης

Θὰ πρέπει νὰ διαθέτει κανεὶς ἀρκετὴ ἀφέλεια γιὰ νὰ δεχθεῖ ὅτι ἡ προσπάθεια ποὺ καλλιεργεῖται  τελευταίως ἀπὸ διαφόρους γνωστοὺς-ἀγνώστους κύκλους, περὶ ἀναθεωρήσεως τῆς Ἑλληνικῆς Ἱστορίας, κινεῖται ἀπὸ ἁγνὰ ἐλατήρια καὶ κατευθύνεται ἀπὸ ἀγαθὲς διαθέσεις.

Φυσικά, μόνο αὐτὸ δὲ συμβαίνει. Καὶ τοῦτο φαίνεται ξεκάθαρα, σ’ ὅσους τουλάχιστον θέλουν νὰ βλέπουν τὰ  πρόσωπα καὶ τὰ πράγματα στὴ σωστή τους διάσταση. Ἀρκεῖ καὶ μόνο τὸ νὰ δεῖ κανεὶς ποιοὶ εἶναι αὐτοὶ ποὺ κινοῦν τὴν ὅλη διαδικασία, ἀλλὰ καὶ τοὺς διαύλους ἐπικοινωνίας (Μ.Μ.Ε. = Μέσα Μαζικῆς Ἐξαχρειώσεως) ποὺ χρησιμοποιοῦνται, μέσω τῶν ὁποίων  προβάλονται εὐκαίρως ἀκαίρως καὶ συστηματικῶς οἱ ὀθνεῖες ἀντιλήψεις ποὺ ροκανίζουν τὰ θεμέλια του Ἑλληνικοῦ μας Ἔθνους.

Λησμονοῦν βέβαια ὅλοι αὐτοὶ ποὺ τολμοῦν νὰ ἀγγίζουν ἀκόμα καὶ αὐτὴ τὴν ἠθικὴ ὑπόσταση τῶν ἐνδόξων ἡρώων του 1821 ὅτι δὲν ἔπαυσαν, οὔτε φυσικὰ θὰ παύσουν νὰ λειτουργοῦν οἱ πνευματικοὶ νόμοι οἱ ὁποῖοι διέπουν καὶ ρυθμίζουν τὴν ἰσορροπία καὶ τὴν ἠθικὴ τάξη. Πολλὲς φορὲς οἱ νόμοι αὐτοί, μαζὶ μὲ τὴν Ἱστορία καὶ τοὺς δικούς της ἀδέκαστους νόμους, ἐκδικοῦνται παραδειγματικὰ ὅσους...

τολμοῦν νὰ ὑπερβαίνουν τὰ ἐσκαμμένα...

Βεβαίως, δὲν θὰ τοὺς κάνουμε τὴν τιμὴ νὰ ἀσχοληθοῦμε σήμερα μὲ τὸν γραικυλισμὸ ποὺ ἀποπνέουν καὶ ἐκπροσωποῦν, τόσο γιὰ νὰ μὴ μολύνουμε τὴν ἀτμόσφαιρα, ὅσο κυρίως γιὰ νὰ ὑπογραμμίσουμε δύο ἀλήθειες ποὺ ἔχουν ἄμεση σχέση μὲ τὶς σελαγίζουσες μορφὲς ποὺ ἔδωσαν τὴν ζωή τους «γιὰ τοῦ Χριστοῦ τὴν Πίστην τὴν Ἁγίαν καὶ τῆς Πατρίδος τὴν Ἐλευθερίαν».

Ά) Ἂς προσπαθήσουμε νὰ σκεφθοῦμε, ἔστω καὶ γιὰ λίγο, ποιὰ θὰ ἦταν ἡ σύγχρονη εἰκόνα τοῦ Ἑλληνισμοῦ, ἂν δὲν εἶχε θεμελιωθεῖ πνευματικὰ ἐπάνω στὴν ἀνεπανάληπτη καὶ μοναδικὴ Ἐθνικὴ Ἐπανάσταση τοῦ 1821.

Τί θὰ ὑπῆρχε σήμερα στὸν Ἱερὸ τοῦτο βράχο ποὺ λέγεται ΕΛΛΑΣ, ἂν οἱ πρωταγωνιστὲς τοῦ Ἔπους (γνωστοὶ καὶ ἀνώνυμοι), βίωναν τὴν κοσμοθεωρία τῶν συκοφαντῶν τους καὶ εἶχαν παρουσιάσει τὴν ἀνάλογη γραικυλικὴ συμπεριφορὰ τοῦ «σφάξε μὲ Ἀγά μου ν’ ἁγιάσω» ἢ τὴν κατάπτυστη θεωρία τοῦ «ὅλοι εἴμαστε τὸ ἴδιο»;

Δὲν χρειάζεται τολμηρὴ φαντασία γιὰ νὰ συλλάβει κανεὶς τὴν φρικτὴ εἰκόνα ποὺ θὰ παρουσίαζε σήμερα  ὁ Ἑλληνισμός, ἂν τότε  δὲν πραγματοποιοῦσε τὸν ἀπροσμέτρητο ἄθλο τοῦ ξεσηκωμοῦ.

Τὸ αἱματηρὸ ξεκλήρισμα τοῦ Ποντιακοῦ καὶ Μικρασιατικοῦ Ἑλληνισμοῦ, ὁ διχασμὸς τῆς Κύπρου καὶ ἡ τραγωδία τῆς ἀλυτρώτου εἰσέτι Β. Ἠπείρου -γιὰ νὰ μὴν ἀναφερθοῦμε καὶ σὲ ἄλλες ἀλησμόνητες Ἑλληνικὲς Πατρίδες- δίνουν ἀνάγλυφη τὴν εἰκόνα καὶ κάνει τὸν καθένα ποὺ δὲν ἔχασε ἀπὸ τὴν συνείδησή του καὶ τὸ τελευταῖο μόριο τοῦ πατριωτισμοῦ, νὰ συγκλονίζεται. Καὶ ἀκριβῶς, διότι ἡ ἀκέραιη Ἱστορικὴ ἀλήθεια συγκλονίζει μὰ καὶ ἐλέγχει, κάνει ὅσους ἀπεργάζονται (ματαίως) τὸν ὄλεθρο τοῦ Ἔθνους, νὰ ἀγωνιοῦν στὸ πῶς θ’ ἀλλοιώσουν τὰ ἱστορικὰ δεδομένα, καταντώντας βεβαίως οἱ ἴδιοι, τὸ λιγότερον καταγέλαστοι...

Ὅσον ἀφορᾶ τώρα κάποιες κυρίες οἱ ὁποῖες βαυκαλίζονται ὅτι «γράφουν ἱστορία» καὶ διδάσκουν «πὼς περνούσαμε καλὰ μὲ τοὺς Ὀθωμανοὺς» καὶ ὅτι «τὸ γυναικεῖο φύλο ἀπολάμβανε ἀπὸ τὸν Τοῦρκο, σεβασμοῦ καὶ ἐλευθερίας», αὐτές, ἂς ἀνοίξουν τὰ μάτια τους νὰ δοῦν πόσο καλὰ περνᾶ τὴν ζωὴ τοῦ ἀκόμα καὶ σήμερα ὁ γυναικεῖος πληθυσμὸς στὶς χῶρες ποὺ κυριαρχοῦν οἱ συνήθειες τὶς ὁποῖες ἀηδιαστικῶς οἱ ἴδιες ἐκθειάζουν...

Ἀλλὰ δόξα τῷ Θεῶ, οἱ γυναῖκες τοῦ Ζαλόγγου στὴν Ἤπειρο, οἱ θρυλικὲς γυναῖκες στὴν Ἀλαγονία τῆς Καλαμάτας καὶ ὅπου ἀλλοῦ, μὲ τὴν συγκλονιστική τους αὐτοθυσία, θὰ παραμένουν ἐσαεὶ τὰ φωτεινὰ μετέωρα τῶν Ἑλληνίδων γυναικών. Πρὸς καταισχύνη λοιπὸν τῶν ἀνιστόρητων  τὸ λιγότερον καὶ πρὸς δόξαν τῶν γνησίων Ἑλληνίδων, τὰ ἡρωικὰ αὐτὰ πρόσωπα θὰ διασαλπίζουν μὲ τὴ θυσία τους πὼς οἱ γυναῖκες στὴν Ἑλλάδα μᾶς γεννῶνται γιὰ νὰ ζοῦν ἐλεύθερες καὶ μόνο ἐλεύθερες. Ἀπὸ τὴν βασιλοπούλα Ἄγραυλο τὴν κόρη τοῦ βασιλέα τῶν Ἀθηνῶν Κέκροπα, μέχρι καὶ τὸ τέλος τῆς Ἱστορίας, οἱ Ἑλληνίδες γνωρίζουν νὰ προτιμοῦν τὸν θάνατο παρὰ τὴν σκλαβιὰ καὶ τὴν ἀτίμωση καὶ πόσο μᾶλλον αὐτὴ τὴν Ὀθωμανική. Ὄντως, γιὰ νὰ θυμηθοῦμε καὶ τὸν ποιητή: «Ἀπὸ τὴν Ἤπειρο στὸ Μωριά, κι ἀπ’ τὸ σκοτάδι στὴ λευτεριά, τὸ πανηγύρι κρατάει χρόνια, στὰ μαρμαρένια του Χάρου ἁλώνια».

Τί κι ἂν κάποιες ταλαίπωρες ὑπάρξεις ὡς βάκιλλοι ἀναπτύσσονται ἐπάνω στὴν ἀκαθαρσία τῆς Τουρκολαγνείας; Τί κι ἂν οἱ ἀσπάλακες σβαρνίζονται μέσα στὰ ὑπαρξιακά τους σκότη καὶ στὴν δυσωδία τῶν παθῶν τῆς ἀτιμίας; Τὰ «μελισσάκια» τῆς Ἑλληνοχριστιανικῆς ἀρετῆς, θὰ τρυγοῦν πάντοτε τὸ γλυκύτατο νέκταρ τῆς πονεμένης Ρωμηοσύνης καὶ θὰ εὐωδιάζουν τὸ ἄρωμα τοῦ πάμφωτου καὶ ἀξαπέραστου Ἑλληνοχριστιανικοῦ μας πολιτισμοῦ!

Β)  Ἡ εὐλογημένη Ἐπανάσταση τοῦ 1821 μᾶς ἀποδεικνύει ὅτι ὁ Ἑλληνισμὸς δὲν εἶναι τόσο ὑλικό, ὅσο κυρίως εἶναι πνευματικὸ μέγεθος. Εἶναι ἀνάγκη νὰ μὴ χάνουμε ἀπὸ τὴν ὀθόνη τῆς καρδιᾶς μᾶς αὐτὸ τὸ πνεῦμα τοῦ Ἑλληνισμοῦ. Καὶ τὸ πνεῦμα ποὺ στάθηκε ἡ πηγὴ τῆς ζωῆς τοῦ Ἔθνους μας δὲν εἶναι βεβαίως κάτι τὸ γενικὸ καὶ ἀόριστο. Εἶναι κάτι τὸ ἀπολύτως συγκεκριμένο. Ὅπως συγκεκριμένο καὶ γάργαρο εἶναι τὸ κρυστάλλινο ὕδωρ τῆς νερομάνας τοῦ βουνοῦ ποὺ ξεδιψᾶ τὸν κουρασμένο διαβάτη.

Ποιὸ εἶναι τώρα αὐτὸ τὸ συγκεκριμένο περιεχόμενο τοῦ πνεύματος τῆς Ἐπαναστάσεως τοῦ εἰκοσιένα; Εἶναι ἕνας ὑπέροχος καὶ ἄφθαρτος κόσμος ἀξιῶν καὶ ἰδανικῶν, παραδόσεων καὶ ἱστορικῶν καταβολῶν, ποὺ κινεῖται γύρω ἀπὸ τὴν Ἁγιοπνευματοδίδακτη Ὀρθοδοξία, σὰν ἀπὸ σταθερὸ καὶ ἀμετακίνητο ἄξονα. Καὶ τοῦτο τὸ πνεῦμα τοῦ Ἑλληνισμοῦ, ὡς γνωστόν, τὸ διαφύλαξε ἄφθαρτο καὶ ἀνέγγιχτο ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας κατὰ τὰ μαῦρα καὶ πικρὰ χρόνια της Τουρκικῆς σκλαβιᾶς. (Ἂς μᾶς δείξουν οἱ σύγχρονοι Γραικύλοι ἕναν Ἐθνικὸ ἀγωνιστὴ ποὺ νὰ εἶχε ἀρνηθεῖ τὴν Ὀρθόδοξη πίστη του ἢ νὰ ἐκήρυττε τὸν διεθνισμό, ὅπως τρομάρα τους καὶ οἱ σημερινοὶ δῆθεν ἀναθεωρητὲς τῆς Ἱστορίας. Καὶ ἂς μὴ μᾶς προβάλλουν κάποιοι τὸν Ρήγα Φεραῖο, διότι ὁ Ρήγας ἦταν συνειδητὸς Ὀρθόδοξος Χριστιανός, ἀλλὰ καὶ καθαρὰ Ἑλληνοκεντρικός).

Ἐπιλεκτικὰ καὶ ἐπειδὴ ὁλόκληρη ἡ γλυκιά μας πατρίδα βρέχεται ἀπὸ θάλασσα τὴν «ὄμορφη τὴν Ἑλληνική», ἂς σταθοῦμε μπροστὰ στὸν πυρπολητὴ Κανάρη καὶ μὲ κομμένη ἀνάσα ἀπὸ τὴν συγκίνηση, ἂς τὸν ἀκούσουμε μὲ τὴν σεμνότητα ποὺ τὸν χαρακτηρίζει νὰ μᾶς διηγεῖται τὸ πρωτάκουστο κατόρθωμά του.

«Καπετὰν Κανάρη, πῶς ἀποφάσισες αὐτὴν τὴν ἀποκοτιά;» τὸν ρώτησε κάποιος ξένος τὸν ἀτρόμητο μπουρλοτιέρη μας. Καὶ μὲ αὐθεντικὴ Ἑλληνοχριστιανικὴ λεβεντιὰ ὁ γενναῖος Ψαριανὸς ἀπάντησε: «ΜΕΤΑΛΑΒΑ τὸ Σῶμα καὶ Αἷμα τοῦ Χριστοῦ στὰ Ψαρά, ἀσπάστηκα καὶ ἀποχαιρέτισα τὴ γυναίκα μου καὶ εἶπα ἀποφασιστικὰ σὰν ἀντιμετώπισα τὸ χρέος μου: «Καπετὰν Κωνσταντή, ἀπόψε πεθαίνεις»!  

Αὐτὴ τὴν λιτή, Ἑλληνικὴ ἀπάντηση ἔδωσε ὁ πιστότατος Κανάρης, ἐκφράζοντας βεβαίως καὶ τὴν ὅλην περιρρέουσαν ἀτμόσφαιρα τῆς ἐποχῆς του.

Ἀλλ’ ἂς ξαναδοῦμε φίλοι μου προσεκτικὰ τὴν ἀπάντησή του. Μέσα στὶς τρεῖς ἁπλές του φράσεις, θὰ δοῦμε νὰ ξετυλίγονται μπροστὰ στὰ μάτια μας τὰ Ἰδανικὰ τῆς Ἑλληνικῆς μας Φυλῆς.

α) Ὀρθοδοξία (Μετάλαβα τὸ Σῶμα καὶ τὸ Αἷμα τοῦ Χριστοῦ)

β) Πατρίδα – Ἐλευθερία (Κωνσταντή, ἀπόψε πεθαίνεις).

γ) Οἰκογένεια (ἀσπάστηκα καὶ ἀποχαιρέτισα τὴ γυναίκα μου)

Ἀλήθεια, μπορεῖ νὰ σκέπτεται καὶ νὰ ἐνεργεῖ κατ’ αὐτὸν τὸν τρόπο ἕνας ποὺ περνᾶ καλὰ καὶ τὰ ἔχει ὅλα ἀπὸ τὸν Τοῦρκο βάρβαρο κατακτητή; Καὶ εἶναι νὰ μὴν ἀγανακτεῖ κανεὶς ὅταν ἀκούει τὶς τόσες ἀνοησίες ἀπὸ τοὺς ἀνεγκέφαλους, χωρὶς νὰ παρουσιάζεται μία διαμαρτυρία, τουλάχιστον ἀπὸ τοὺς ἐπίσημους φορεῖς τῆς χώρας μας ;  (Ἐκκλησιαστικούς, Πολιτικούς, Ἀκαδημαϊκοὺς κ.α.) Ἢ νὰ ὑποθέσει κανεὶς ὅτι ὁλόκληρος ὁ πνευματικὸς κόσμος τῆς πατρίδας μᾶς ὑπέστη πνευματικὸ εὐνουχισμὸ καὶ δὲν τολμᾶ νὰ ὑψώσει ἀνάστημα; Ἀλλὰ τότε ἡ παρουσία του, ἂν ἤδη δὲν ἔχει γίνει,  κινδυνεύει, θάττον ἢ βράδυον νὰ καταντήσει ὄχι μόνο περιττὴ ἀλλὰ ἐπιβλαβὴς καὶ ἐπιζήμια... Καὶ φυσικά, οὔτε λόγος νὰ γίνεται ἐν προκειμένω περὶ δῆθεν συνετῆς σιωπῆς ἢ περὶ διακριτικῆς ἀντιμετωπίσεως...

Βεβαίως, ὡς ἄνθρωποι οἱ πρωταγωνιστὲς τῆς Ἐπαναστάσεως, ὅπως φυσικὰ καὶ ὁ λαός, εἴχανε τὰ πάθη καὶ τὰ ἐλαττώματά τους, τὶς ἀδυναμίες τους καὶ τὶς ἠθικές τους πτώσεις. Μά, ἂν δὲν ἀποδιοργανώθηκαν ἠθικῶς (ὅπως συμβαίνει δυστυχῶς σήμερα), ἂν δὲν ἀποκτηνώθηκαν ἀνεπανόρθωτα (ὅπως σχεδιάζουν οἱ σύγχρονοι «ἐθνοπατέρες» μὲ τοὺς νόμους τους...), καὶ ἂν δὲν συμβιβάστηκαν ἀδιαμαρτύρητα μὲ τὴ μοίρα τῆς σκλαβιᾶς τοὺς (ὅπως προσπαθοῦν νὰ τὸ περάσουν ὡς τρόπον ζωῆς σήμερα στὴν κοινωνία καὶ κυρίως στὴ νεολαία μας), τοῦτο ἔχει τὴν ἐξήγησή του. Τοῦτο ὀφείλεται στοῦ «Χριστοῦ τὴν Πίστη τὴν Ἁγία» δήλ. στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία καὶ δὴ τὴν Ἑλληνικὴ μὲ τὴν ἀκατανίκητη ἀναγεννητική της δύναμη.

Ὁπωσδήποτε, ὅλοι αὐτοὶ οἱ κύριοι ποὺ στρογγυλοκάθισαν στὶς πολυθρόνες τους καὶ μᾶς κηρύττουν τὰ «ἄρρητα ρήματα» τῆς θολοκουλτούρας καὶ τῆς διαστροφῆς εἶναι βέβαιον ὅτι γνωρίζουν πολὺ καλὰ τὶς ἀλήθειες αὐτές. Καὶ ἀκριβῶς, διότι ἔτσι ἔχουν τὰ πράγματα προσπαθοῦν μὲ τὴν διαστροφὴ τῆς ἱστορικῆς ἀλήθειας, νὰ χτυπήσουν τὸ δένδρο τῆς Ρωμηοσύνης στὶς ρίζες του.

Τοὺς τὸ λέμε ὅμως ξεκάθαρα. Ματαιοπονοῦν. Ματαιοπονοῦν οἱ ταλαίπωροι καὶ ὁ «Κύριος ἐκγελάσεται αὐτούς», μὲ ἀποτέλεσμα, ἡ ὅλη τρισαθλία τους προσπάθεια, τελικῶς νὰ τοὺς γυρίσει «μπούμεραγκ» κατὰ τὸ δὴ λεγόμενον. (Ἀλλ’ ἒπ’ αὐτοῦ, δοθείσης εὐκαιρίας θὰ ἐπανέλθουμε...).

Κλείνοντας τὸ ἄρθρο αὐτό, δὲν ἔχουμε παρὰ νὰ εὐχηθοῦμε: Ὁ Θεός, ὁ ὁποῖος «ὑπέγραψε τὴν Ἐλευθερία τῆς Ἑλλάδος (Κολοκοτρώνης)», νὰ ἀναπαύει τὶς ψυχὲς τῶν ἀειμνήστων Ἀγωνιστῶν ἐν χώρα ζώντων ὥστε νὰ πρεσβεύουν αὐτοὶ οἱ δίκαιοι, οἱ ὅσιοι καὶ μάρτυρες, ὑπὲρ τοῦ  Ἔθνους μας καὶ ὑπὲρ τῶν ἀλυτρώτων ἐπίσης ἀδελφῶν μας...

Τέλος δὲ ἀδελφοί μου, ἂς μὴ πτοούμεθα ἀπὸ τὶς ἀνιστόρητες καὶ ἄνανδρες φωνὲς τῶν ὅσων μέσα στὶς φλέβες τους, ἔπαυσε νὰ κοχλάζει τὸ ζωντανὸ καὶ ἁγνὸ αἷμα τῆς Ρωμηοσύνης. Τῶν ὅσων μέσα στὶς ἀρτηρίες τοὺς ἀργοκυλάει τὸ πύον τοῦ δαιμονισμένου ἀθεϊσμοῦ καὶ τοῦ ἐπάρατου διεθνισμοῦ.

Ἂς κοάζουν οἱ βάτραχοι τῆς ψευτοκουλτούρας καὶ τοῦ ἀνθελληνισμοῦ.

Ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστὸς καὶ ἡ Πανάχραντος Μητέρα του, Κυρία Θεοτόκος, ποὺ ἔχει ὡς κλῆρον της στὴν Πατρίδα μας τὸ περιβόλι τῆς (Ἅγιον Ὅρος), εὐλόγησαν καὶ συνεχίζουν νὰ εὐλογοῦν τὸ Ἔθνος μας. Αὐτὸ δὲ τὸ Ἔθνος θὰ ζήσει καὶ θὰ συνεχίσει τὴν πορεία του πρὸς πεῖσμα τῶν δαιμόνων καὶ τῶν ὀργάνων τους, ἀλλὰ καὶ πρὸς αἰωνία δόξα ὅσων ἀγωνίζονται γιὰ τὰ ἀθάνατα Ἰδανικὰ τῆς Φυλῆς μας.

ΖΗΤΩ ΤΟ ΑΘΑΝΑΤΟ 1821 – ΖΗΤΩ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΜΑΣ ΕΘΝΟΣ

Μπροστά στους ήρωες. 25 Μαρτίου 2011 - Γ. Δ. Μαρκάκης

Κάθε φορά που -εδώ κι 190 χρόνια- πλησιάζει η επέτειος της εθνικής μας επανάστασης του 1821 τρέχουμε να ξεσκονίσουμε τη μνήμη μας, να θυμηθούμε εκείνα που συνέβησαν τότε για να αλλάξει ο ρους της ιστορίας μας.

Φοράμε την φορεσιά της αγάπης στην πατρίδα, κρεμάμε πάνω στο στήθος μας τα στολίδια της συγκίνησης, ασκούμε το μυαλό και το λόγο μας σε λόγους εθνικής περηφάνιας και στεκόμαστε δίπλα σε κείνους που πολέμησαν για να μας χαρίσουν  τη λευτεριά μετρώντας το μπόι μας δίπλα στο δικό τους σαν τα παιδιά που κοιτάζουν πόσο μεγάλωσαν μετρώντας το ύψος τους με μέτρο το μπαμπά τους. 

Έπειτα, βάζουμε ξανά τις φορεσιές της ψυχής μας στη ντουλάπα της λήθης και βιαστικά ξαναχωνόμαστε  στα ρούχα της καθημερινότητας με την ίδια συστολή και ενοχή με την οποία θα εμφανιζόμασταν σε μια τράπεζα με φουστανέλα για να διαπραγματευτούμε το δάνειό μας.

Μεγάλοι λόγοι, μικρά ή καθόλου έργα. Ιδανικά που ξέμεινα απελπιστικά άδειες λέξεις, ήρωες που μοιάζουν να μιλούν μια ακαταλαβίστικη διάλεκτο, ιδέες που μοιάζουν να μας είναι τόσο χρήσιμες στην καθημερινότητά μας όσο και οι μαγικές ικανότητες των ηρώων των παραμυθιών. Ίσως γι αυτό στις μέρες μας βαλθήκαμε να πείσουμε τους εαυτούς μας πως οι πατεράδες μας, οι άνθρωποι που γέννησαν, που πραγμάτωσαν το 21 δεν ήταν στ’ αλήθεια τίποτε διαφορετικό από το κακομοίρικο παρόν μας.  Συστηματικά πληθαίνουν οι φωνές που επιμένουν στανικώς να μας πείσουν πως ήταν γεμάτοι ελαττώματα, πως άλλο δεν έκαναν παρά να τρώγονται μεταξύ τους όπως καληώρα εμείς, πως πάνω απ’ όλα βάζαν το μικροσυμφέρον τους σα γνήσιοι δικοί μας πρόγονοι,  πως δανείζονταν ξεδιάντροπα απ’ τους ξένους κι ύστερα τρώγανε τα δανεικά σε μισθούς και σε λαδώματα.

Από την άλλη πάλι υψώνονται φωνές που επιμένουν πως κείνοι που μεγαλούργησαν το 21 ήταν καθ’ όλα άμεμπτοι όντα υπερκόσμια, χωρίς ελαττώματα, με μόνο σκοπό τους το κοινό καλό. Πώς στην ευχή τα παιδιά και τα εγγόνια τους, όλοι μείς, πήραμε το στραβό το δρόμο; και κυρίως πώς εξηγούνται όσα λάθη εκείνοι αποδεδειγμένα έκαναν; Πού είναι λοιπόν η αλήθεια;

Νομίζω πως σαν έθνος περνάμε στην εφηβεία μας. Από την παιδική μας βεβαιότητα πως οι πατεράδες μας ήταν τέλειοι και υπέροχοι, περάσαμε στο άλλο άκρο, στην απόλυτη αμφισβήτησή τους, στην απομυθοποίηση και στον έλεγχό τους μέχρι υπερβολής.

Καιρός είναι να σκεφτούμε ως ώριμοι. Να κατανοήσουμε ότι οι ήρωες, αλλά και οι καθημερινοί άνθρωποι της επαναστάσεως του 1821 ήταν όπως όλοι οι ήρωες όλης της ανθρωπότητας. Είχαν τις αδυναμίες και τα ελαττώματά τους, είχαν τις διχόνοιες και τις έριδές τους, είχαν τα συμφέροντα και τις υστεροβουλίες τους. Ως εδώ μας έμοιαζαν και θα μας μοιάζουν, όπως μοιάζουν και σε κάθε άνθρωπο, όπου κι αν γεννήθηκε πάνω σε τούτον τον πλανήτη. Ωστόσο είχαν μια θεμελιώδη διαφορά απ’ όλους όσοι  παραμένουν απλοί καθημερινοί άνθρωποι μακριά από το ηρωικό πνεύμα. Είχαν μια διαφορά που ναι μεν δεν εξαφανίζει τα ανθρώπινα πάθη και τις αδυναμίες τους τις υπερβαίνει ωστόσο σε βαθμό που στην πράξη να τις καθιστά ασήμαντες. Ποια είναι αυτή η διαφορά;

Ότι την κρίσιμη στιγμή, τη στιγμή της αλήθειας, τη μεγάλη ώρα κατά τον ποιητή, βάζουν στην άκρη όλα αυτά τα πάθη, όλες τις αδυναμίες, όλες τις ευτέλειες  και προτάσσουν το κοινό καλό, το μείζον έναντι του ελάσσονος, τη λευτεριά αντί της ζωής.

Αυτή η υπέρβαση έστω και στιγμιαία, έστω και περιοδική τους δίνει επάξια το στεφάνι του ήρωα, τους καταξιώνει ως όντα υπέροχα και εξαιρετικά, ως άξιους τιμής και σεβασμού στους αιώνες. Να λοιπόν ποιοι ήταν οι ήρωές μας του 21. Άνθρωποι σαν κι εμάς μα άνθρωποι που κάποια στιγμή έβαλαν πρώτους εμάς και μετά τους εαυτούς τους. Σκέφτηκαν τις γενιές που θα ρθουν  όχι τη δική τους τη βολή.

Κι εδώ τίθεται το δεύτερο ερώτημα: Ποια ιστορία λοιπόν θα διδάξουμε  στα παιδιά μας; Στους μαθητές μας; Μια ιστορία ωραιοποιημένη όπου όλα θα εμφανίζονται τέλεια και υπέροχα; Ή μια ιστορία «απομυθοποιημένη» όπου ο Κολοκοτρώνης κι ο Καραϊσκάκης θα προβάλλουν με τα ελαττώματά τους σε πρώτο πλάνο;

Νομίζω πως χρειάζεται να διδάξουμε μια ιστορία που να τα έχει και τα δυο και μάλιστα στη σωστή αναλογία. Και κυρίως μια ιστορία που θα πρέπει να εμπεριέχει οπωσδήποτε ένα «γιατί».   Εξηγούμαι:

Η ιστορία των μαθητών μας δεν πρέπει να είναι ωραιοποιημένη. Τι θα μας βοηθήσει καλύτερα να αποφύγουμε τα λάθη του παρελθόντος από την επισήμανση και την αναλογία προς τη σημερινή κατάσταση; Τι θα μας επιτρέψει καλύτερα να προβλέψουμε το μέλλον μας από τη μελέτη των επιπτώσεων των ενεργειών των προγόνων μας;

Από την άλλη πλευρά αν μείνουμε αποκλειστικά στα λάθη και στα ελαττώματα αν κοντύνουμε τους ήρωές μας τόσο που στανικώς να τους φτάσουμε κεφάλι με κεφάλι ποιος θα μας οδηγήσει και ποιος θα μας εμπνεύσει; Ποιος θα μας δείξει το δρόμο για ένα καλύτερο αύριο; Τους χρειαζόμαστε ψηλά τους ήρωες όχι τόσο γι αυτό που ήταν όσο για αυτό που τελικά πέτυχαν. Τους χρειαζόμαστε για να μας δείχνουν τι μπορούμε κι εμείς να πετύχουμε.

Έρχομαι τέλος στο «γιατί». Κείνο που χρειάζεται να διδάξουμε στα παιδιά μας είναι η ερμηνεία της αιτίας που οδήγησε τους προγόνους μας να γίνουν ήρωες. Μια αιτία βαθιά παγιωμένη μέσα στον πολιτισμό τους. Είναι η νοηματοδότηση της ζωής μέσα από μια βεβαιότητα ύπαρξης του επέκεινα. Είναι η νοηματοδότηση που κατανοεί -και μάλιστα με τρόπο όχι εγκεφαλικό αλλά βαθειά βιωματικό- πως ο θάνατος μπορεί να υπηρετεί την όντως ζωή με τρόπο πολύ ανώτερο από την υποταγή στο ένστικτο της αυτοσυντήρησης.

Δεν είναι ιδεολόγοι οι έλληνες του 21 που βροντοφωνάζουν Ελευθερία ή Θάνατος. Κι αυτό γιατί καμιά ιδεολογία δεν μπορεί να αντισταθεί σε ένα υπαρξιακό τέλος. Είναι αντίθετα απόλυτα πραγματιστές, με έναν πραγματισμό που τους επιτρέπει να θυσιάζουν τα βλεπόμενα, τα αισθητά προς χάριν των μη βλεπομένων αλλά προσωπικά και κοινωνικά βιωμένων έστω κι αν αυτά βρίσκονται στο χώρο της πίστεως. Θα αναρωτηθεί κανείς πού αντλούν αυτή τη βεβαιότητα. Θεωρώ πως με μια βιωμένη αποφατικότητα οδηγούνται στη σιγουριά της επιλογής τους μέσα από την κατανόηση της παρανοϊκότητας ενός τέλους του θαυμαστού ταξιδιού της ύπαρξης στο χείλος ενός τάφου. Η ζωή είναι εξαιρετικά πολύπλοκη και εξαιρετικά υπέροχη για να τελειώνει τόσο άδοξα.

Η μεταφυσική βεβαιότητα της όντως ζωής οδηγεί έναν πολιτισμό στο ύψος του Ελευθερία ή Θάνατος. Κι αν δεν οδηγηθούμε ξανά στη βεβαιότητα αυτή -τόσο ως πρόσωπα όσο και ως κοινωνία- μάταια θα αναζητούμε ξανά ήρωες.  Κι ας τους χρειαζόμαστε τόσο απεγνωσμένα. Όχι για να επιζήσουμε αλλά για να μη ζήσουμε μάταια.

Γ.Δ. Μαρκάκης

Λόγος εις τον Ευαγγελισμόν της Θεοτόκου

 

ΤΟΥ ΕΝ ΑΓΙΟΙΣ ΠΑΤΡΟΣ ΗΜΩΝ ΑΝΔΡΕΟΥ ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΚΡΗΤΗΣ

Λόγος εις τον Ευαγγελισμόν της Υπεραγίας Δεσποίνης ημών Θεοτόκου

Έφθασε σήμερα η χαρά όλων των ανθρώπων και καταργεί την πρώτη κατάρα. Έφθασε Αυτός που ευρίσκεται παντού, για να τα γεμίση όλα με χαρά. Πώς ήλθε όμως; Χωρίς να περιβάλλεται από δορυφόρους, χωρίς να σύρη πίσω του τις στρατιές των αγγέλων, δίχως μεγαλοπρεπή προσέλευσι, αλλά ήσυχα και ήρεμα. Και το έκανε αυτό, για να διαφύγη την προσοχή του άρχοντος του σκότους, για να παγιδεύση με το σοφό αυτό τέχνασμα τον όφι, να εξαπα­τήση τον δράκοντα, τον Ασσύριο που έθεσε υπό την εξουσία του όλη την ανθρώπινη ευγένεια, και έτσι τελικά να αρπάξη το λάφυρο. Διότι δεν ανέχθηκε η άπειρη ευσπλαγχνία Του να υποστή καταστροφή αυτό το τόσο σπουδαίο έργο, ο άνθρωπος, για χάρι του οποίου Εκείνος έστησε τους ουρανούς σαν καμάρα, στερέωσε την γη, σκόρπισε τον αέρα, άπλωσε την θάλασσα και κατεσκεύασε ολόκληρη την ορατή κτίσι. Γι’ αυτό ο Θεός κατέβηκε στην γη, βγήκε έξω από τον ουρανό, ήλθε ανάμεσα στους ανθρώπους, κυοφορήθηκε από Παρθένο, αυτός που δεν τον χωρεί ολόκληρο το σύμπαν.

Λοιπόν ας αγάλλωνται τα σύμπαντα σήμερα, και η φύσις ας σκιρτά. Διότι ανοίγεται ο ουρανός και η γη υποδέχεται κρυφά τον Βασιλέα του παντός. Η Ναζαρέτ μιμείται την Εδέμ και δέχεται στους κόλπους της τον φυτουργό της Εδέμ. Ο Πατήρ των οικτιρμών μόνος του μνηστεύεται την ανθρώπινη ευτέλεια διά μέσου του μόνου γεννηθέντος από αυτόν. Και ο Γαβριήλ υπηρετεί το μυστήριο και προσφωνεί ήσυχα την Παρθένο με το Χαίρε, για να διασώση η θυγάτηρ του Αδάμ, που ανέτειλε από τον Δαβίδ, την χαρά που έχασε η προμήτωρ. Σήμερα ο Πατήρ της δόξης ευσπλαχνίσθηκε το ανθρώπινο γένος και κοίταξε με συμπάθεια την φύσι που εφθάρη από τον Αδάμ. Σήμερα ο χορηγός της ευσπλαγχνίας φανερώνει την άβυσσο των παναγάθων σπλάγχνων του και διοχετεύει στην κτίσι το έλεός Του, που είναι άφθονο σαν το νερό που καλύπτει τις θάλασσες.

Αυτό είναι το γεγονός που πανηγυρίζουμε τώρα^. και αυτήν την παραγγελία δέχεται ο Γαβριήλ και μεσιτεύει ανάμεσα στην θεότητα και την ανθρωπότητα, και πρώτος ευαγγελίζεται στην Παρθένο τις εγγυήσεις της ολοκληρωτικής συνδιαλλαγής. Διότι ο Πατήρ των οικτιρμών συμπόνεσε το γένος μας που είχε ήδη καταφθαρή από το ολίσθημα της αμαρτίας και ενθυμήθηκε το έργο των χειρών του. Και επειδή δεν υπέφερε να μας βλέπη να χανώμαστε έως τέλους, κατά πρώτον έδωσε στα χέρια του Μωυσέως τον νόμο, που ήταν γραμμένος σε λίθινες πλάκες. Καθώς όμως ο νόμος δεν είχε κανένα αποτέλε­σμα¹, απέστειλε πνευματοφόρους άνδρες, εννοώ τους διορατικούς προφήτες, οι οποίοι έδειχναν όλες τις ευθείες οδούς του Θεού. Παρ’ όλο δε που έκλεισαν τις αισθήσεις τους αυτοί προς τους οποίους απεστάλησαν και δεν βελτιώθηκαν καθόλου, ωστόσο ούτε τότε παρέβλεψε ο Πλάστης το πλάσμα μας, αλλά εξαπέστειλε σε μας τους αναξίους, εις ους τα τέλη των αιώνων κατήντησε², τον ομόθρονο και ισοσθενή και ισάγαθο Υιό του, ο οποίος προήλθε από τους υπεράγαθους και πανάμωμους κόλπους του. Διότι έκρινε πως πρέπει μάλλον να εργασθή για την σωτηρία αυτών που έχουν ναυαγήσει, παρά να παρα­βλέψη αυτό το τόσο σπουδαίο πλάσμα που έφτιαξε.

Αφού λοιπόν ώρισε σε κάποιον από τους πρώτους του αγγέλους να διακονήση στο μυστήριο, νομίζω ότι αυτά του παρήγγειλε με το νεύμα της οικείας του μεγαλειότητος: «Εμπρός λοιπόν, Γαβριήλ, πήγαινε στη Ναζαρέτ, την πόλι της Γαλιλαίας, στην οποία κατοικεί κόρη Παρθένος μνηστευμένη με άνδρα που ονομάζεται Ιωσήφ. Το όνομα της Παρθένου είναι Μαρία». Λέγει, στη Ναζαρέτ. Για ποιο λόγο; Για να συλλέξη ο Παντοκράτωρ το θεοχαρίτωτο κάλλος της παρθενίας, όπως ακριβώς το τριαντάφυλλο, από ακανθωτή χώρα^. και για την προφητεία, ότι Ναζωραίος κληθήσεται³. Ποιος; Αυτός που ανακη­ρύσσεται κατόπιν από τον Ναθαναήλ Υιός Θεού και Βασιλεύς του Ισραήλ⁴. Είναι βέβαια συνήθεια ο Γαβριήλ να διακονή στα μυστήρια του Θεού, όπως το είδαμε στην περίπτωσι του Δανιήλ⁵. «Πήγαινε λοιπόν στην πόλι της Γαλι­λαίας Ναζαρέτ^. και σαν φθάσης σ’ αυτήν, σπεύσε πρώτα να ανακοινώσης στην Παρθένο αυτό το χαρμόσυνο μήνυμα της χαράς, το οποίο είχε χάσει προηγουμένως η Εύα. Και πρόσεξε μην της ταράξης την ψυχή^. διότι το μήνυμα είναι χαράς, όχι καταστροφής^. ο ασπασμός είναι ευφροσύνης και όχι αθυμίας. Γιατί ποια χαρά ήταν ή θα είναι μεγαλύτερη για το ανθρώπινο γένος, από το να γίνη συμμέτοχος της θείας φύσεως, και, με την προς Αυτόν άμεση επαφή, να ενωθή και να γίνη ένα με Αυτόν καθ’ υπόστασιν; Ποιο πράγμα είναι πιο θαυμαστό, από το να βλέπης την συγκατάβασι του Θεού, που φθάνει μέχρι και την κυοφορία μέσα στην μήτρα μιας γυναίκας; Ω, τί παράδοξα πράγματα! Ο Θεός μέσα στα μόρια μιας γυναίκας, ο τον ουρανόν θρόνον έχων, και υποπόδιον την γην⁶. Ο Θεός να ευρίσκεται μέσα στην κοιλιά μιας γυναίκας, αυτός που είναι υπερουράνιος και σύνθρονος της πατρικής αϊδιότητος. Και ποιο πράγμα είναι πιο παράδοξο από αυτό, από το να παρουσιάζεται δηλ. ο Θεός ανθρωπόμορφος, χωρίς να εξέρχεται από την θεότητά του; Και από το να βλέπουμε την ανθρώπινη φύσι να είναι ολόκληρη συνενωμένη με τον Πλάστη της, για να θεωθή ολόκληρος ο άνθρωπος που έπεσε πρώτος στην αμαρτία;

Τί έκανε λοιπόν ο Γαβριήλ; Όταν τα άκουσε αυτά και κατάλαβε πως η διαταγή είναι βέβαια επικυρωμένη με θεϊκή απόφασι αλλά ξεπερνά την δύναμί του, έμεινε μετέωρος ανάμεσα στον φόβο και την χαρά και του ήταν φανερό πως δεν πρέπει να ξεθαρρεύη^. αλλά επίσης δεν έκρινε και ασφαλές το να αντιλέγη. Ακολουθώντας λοιπόν το θεϊκό πρόσταγμα, πέταξε κάτω προς την Παρθένο και φθάνοντας στη Ναζαρέτ, στάθηκε στο δωμάτιο. Έπειτα έμεινε σκεπτικός και βασανιζόταν από διαφόρους λογισμούς, σαν να βρισκόταν σε αμηχανία^. και νομίζω πως αυτά αναλογιζόταν: «Από πού ν’ αρχίσω να εκτελώ την απόφασι του Θεού; Να εισέλθω βιαστικά στον θάλαμο; Αλλά τότε θα ταράξω την ψυχή της Παρθένου. Να προχωρήσω πιο αργά; Αλλά η κόρη θα νομίση πως μπήκα αυθαίρετα. Να χτυπήσω την πόρτα; Αλλά πώς; Δεν είναι χαρακτηριστικό των αγγέλων αυτό, ούτε κάτι από τα αισθητά μπορεί να εμποδίση το ασώματο. Να ανοίξω πρώτα την πύλη; Αλλά και αν ακόμη αυτή είναι κλειστή, εγώ μπορώ να εισέλθω. Να την καλέσω με το όνομά της; Αλλά θα τρομάξω την κόρη. Αυτό λοιπόν θα κάνω. Θα ενεργήσω ανάλογα με την επιθυμία Αυτού που μ’ έστειλε^. διότι έχει σκοπό να σώση το ανθρώπινο γένος. Και η επιθυμία Του βέβαια αν και είναι κάπως παράδοξη, είναι όμως γεμάτη ευσπλαγχνία και σύμβολο καταλλαγής. Πώς άραγε να πλησιάσω την Παρθένο; Για ποιο πράγμα να της μιλήσω πρώτα; Για το χαρμόσυνο μήνυμα ή για την ενοίκησι του Κυρίου μου; Για την επέλευσι του Πνεύματος ή για την επισκίασι του Υψίστου; Θα χαιρετήσω λοιπόν την Παρθένο, θα της ανακοινώσω το θαύμα, θα την πλησιάσω, θα της απευθύνω τον χαιρετισμό και θα της προσφωνήσω ήρεμα το Χαίρε. Αυτό θα με βοηθήση να της μιλήσω με παρρησία. Ας προπορευθή, ως εγγύησις για την συνομιλία μου με αυτήν, το Χαίρε. Διότι αυτό και μόνο το άκουσμα του Χαίρε, επειδή δεν θα προξενήση κανένα φόβο στην κόρη, θα εξομαλύνη από πριν την κατάστασι της ψυχής της. Από την χαρά λοιπόν θ’ αρχίσω να της αναγγέλλω τα μηνύματα της χαράς. Διότι έτσι αρμόζει στην βασίλισσα, με χαρμόσυνα μηνύματα να την χαιρετούμε. Διότι ο τρόπος είναι χαροποιός, ο καιρός ευφρόσυνος, το παράγγελμα χαρμόσυνο, το βούλευμα σωτήριο και προοίμιο ακατάληπτης χαράς.

Αυτά λοιπόν αφού αποφάσισε ο αρχάγγελος, πορεύθηκε στην παστάδα και πλησίασε τον θάλαμο μέσα στον οποίο κατοικούσε η Παρθένος. Προσήγγισε ήσυχα στην θύρα και, αφού εισήλθε, προσεφώνησε την Παρθένο με ήρεμη φωνή: Χαίρε, κεχαριτωμένη, ο Κύριος μετά σου⁷. Αυτός που υπάρχει πριν από σένα, σήμερα γίνεται μαζί με σένα, και μετά από λίγο θα προέλθη από σένα^. τότε αϊδίως, τώρα χρονικώς. Πω, πω, τί αμέτρητη φιλανθρωπία! Πόσο μεγάλη αγαθοσύνη! Δεν αρκέσθηκε στο μήνυμα της χαράς, αλλά ωνόμασε και τον αυτουργό της χαράς με την κύησι της Παρθένου. Διότι το ο Κύριος μετά σου, δείχνει ολοφάνερα πως παρευρίσκεται ο ίδιος ο Βασιλεύς και ολόκληρος σωματώνεται μέσα της, χωρίς όμως να απομακρύνεται από την οικεία του δόξα.

Χαίρε, κεχαριτωμένη, ο Κύριος μετά σου. Χαίρε, συ που είσαι το όργανο της χαράς με το οποίο ελύθη η καταδίκη της κατάρας και την θέσι της κατέλαβε δίκαια η χαρά. Χαίρε, συ που είσαι αληθινά ευλογημένη^. χαίρε, η λελαμπρυσμένη^. χαίρε, το καλλωπισμένο ανάκτορο της θείας δόξης^. χαίρε, το ιερό παλάτι του βασιλέως^. χαίρε, νυμφών, εις τον οποίο ο Χριστός ενυμφεύθη την ανθρωπότητα^. χαίρε, συ που εξελέγης από τον Θεό πριν να γεννηθής^. χαίρε, το μέσο συνδιαλλαγής του Θεού προς τους ανθρώπους^. χαίρε, θησαυρέ της ακηράτου ζωής^. χαίρε, ουρανέ, υπερουράνιο οίκημα του Ηλίου της δόξης^. χαίρε, ευρύχωρο χωρίο του Θεού που δεν είναι χωρητός πουθενά εκτός μόνον από σένα^. χαίρε, γη αγία παρθενική, από την οποία δημιουργήθηκε με άρρητο θεοπλαστία ο νέος Αδάμ για να διασώση τον παλαιό^. χαίρε, ζύμη αγία θεόπλαστη, από την οποία ζυμώθηκε όλο το φύραμα του ανθρωπίνου γένους, και, αφού μετεβλήθη σε άρτο από το σώμα του Χριστού, αποτέλεσε ένα παράδοξο κράμα.

Ευλογημένη συ εν γυναιξίν, και ευλογημένος ο καρπός της κοιλίας σου⁸. Και πολύ σωστά ευλογημένη. Διότι σε ευλόγησε ο Θεός, εσένα το σκήνωμά Του, που εκυοφόρησες απεριλήπτως τον υπερπλήρη της Πατρικής δόξης άνθρωπο Ιησού Χριστό, που είναι και Θεός, τέλειος κατά τις φύσεις από τις οποίες και στις οποίες συνέστη. Ευλογημένη συ εν γυναιξίν, η οποία εχώρησες αστενοχωρήτως μέσα εις το ασύλητο ταμείο της παρθενίας σου τον ουράνιο θησαυρό, εν ω πάντες εισίν οι θησαυροί της σοφίας και της γνώσεως απόκρυφοι⁹. Συ είσαι αληθινά ευλογημένη, ης η κοιλία θημωνία άλωνος^.10  διότι καρποφόρησες ασπερμάτως και αγεωργήτως καρπό ευλογίας, τον στάχυ της αφθαρσίας Χριστό, καθώς προσέφερες στον γεωργό της σωτηρίας μας πλούσιο θερισμό, χιλιάδες μακαρίων ψυχών. Εσύ είσαι αληθινά ευλογημένη, η οποία μόνη απ’ όλες τις μητέρες προετοιμάσθηκες να γίνης μητέρα του Κτίστου σου, και όμως απέφυγες όσα παθαίνουν οι μητέρες. Διότι δεν διεφθάρη από μητρικές ωδίνες η εξαίρετή σου παρθενία, καθώς ο παρθενικός σου βλαστός διεφύλαξε σώα τα σήμαντρα της αγνείας σου. Συ είσαι πραγματικά ευλογημένη, η μόνη που κυοφόρησες δίχως άνδρα αυτόν που άπλωσε τους ουρανούς και ουράνωσε ξενοπρεπώς την γη της παρθενίας σου. Ευλογημένη συ εν γυναιξίν, η μόνη που αξιώθηκε την ευλογία την οποία υποσχέθηκε ο Θεός με τον Αβραάμ στα έθνη¹¹. Εσύ είσαι αληθινά ευλογημένη, γιατί μόνο εσύ εχρημάτισες μητέρα του ευλογημένου παιδιού Ιησού Χριστού του Σωτήρα μας, διά μέσου της οποίας κράζουν τα έθνη: Ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου^12. και, Ευλογητόν το όνομα της δόξης αυτού εις τον αιώνα^. και πληρωθήσεται της δόξης αυτού πάσα η γη^. γένοιτο, γένοιτο¹³.

Ευλογημένη συ εν γυναιξίν, και ευλογημένος ο καρπός της κοιλίας σου. Καρπός, από τον οποίο έφαγε ο πρωτόπλαστος Αδάμ και εξήμεσε την αρχαία κατάποσι, με την οποία δέχθηκε μέσα του το δέλεαρ της απάτης. Καρπός, από τον οποίο πηγάζει ο γλυκασμός της πικρής γεύσεως του ξύλου και ο οποίος αποκαθαίρει την ανθρωπότητα^. ο οποίος ανέβλυσε πηγές ποταμηφόρες για χάρι του Ισραήλ που περιπλανιόταν στην έρημο, και γλύκανε την Μερράν και έβρεξε ψωμί, παράξενη τροφή και αγεώργητη. Ευλογημένος ο καρπός, ο οποίος μετέβαλε τα ύδατα που ήσαν πικρά και προκαλούσαν ατεκνία σε πόσιμα και γόνιμα με την βοήθεια του Ελισσαίου που έχυσε σ’ αυτά αλάτι. Ευλογημένος ο καρπός ο οποίος προήλθε από τον ακήρατο βλαστό της παρθενικής μήτρας, ως βότρυς ωριμασμένος κατά υπερφυή τρόπο. Ευλογημένος ο καρπός από τον οποίο αναβλύζουν πηγές ύδατος αλλομένου εις ζωήν αιώνων¹⁴. Καρπός, από τον οποίο προέρχεται ο ζωηφόρος άρτος, το σώμα του Κυρίου, και ποτήρι αθανασίας που παρέχει σωτήριο ποτό. Ευλογημένος ο καρπός, τον οποίο ευλογεί κάθε γλώσσα επουρανίων και επιγείων και κατα­χθονίων¹⁵, με τον τριπλασιασμό της αγιαστικής Τριαδικής Θεότητος, και τον κατατάσσει βέβαια στην ίδια ουσία, αλλά τον διαχωρίζει ως προς την ιδιαίτερη υπόστασι. Ευλογημένη συ εν γυναιξίν, και ευλογημένος ο καρπός της κοιλίας σου.

Η δε, λέγει, επί τω λόγω αυτού διεταράχθη, και διελογίζετο ποταπός είη ο ασπασμός ούτος¹⁶. Λέγει ότι ταράχθηκε, όχι γιατί έπεσε σε απιστία^. αποκλείεται. Αντίθετα μάλλον από ευλάβεια προς την παράξενη προσφώνησι, διότι της φάνηκε σαν μαντεία αυτό που έβλεπε. Ούτε έπαθε αυτό που συνέβη στον Ζαχαρία μέσα στα άδυτα από την απιστία του, εξ αιτίας της οποίας δέχθηκε την τιμωρία από τα γεννητικά στα φωνητικά όργανα και αντάλλαξε την ατεκνία με την αφωνία¹⁷. Αλλά καθώς ήταν καθαρή από κάθε ψόγο και από οποιαδήποτε επιμειξία προς άνδρα και από κάθε ελευθεριάζουσα συνήθεια, και είχε συνηθίσει να προσηλώνη το νου της στην ακλινή θεωρία των ουρανίων, δέ­χθηκε μέσα στην ψυχή της ταραχή από τον ασπασμό, επειδή ήταν φυσικό, μια και ήταν απαρρησίαστη, να διστάση εκείνη την στιγμή και να ανακρίνη με το λογικό αυτό που της είχε λεχθή και όχι ν’ ανοίξη τ’ αυτιά της ως έτυχε και απερίσκεπτα σ’ αυτόν που της μιλούσε. Γι’ αυτό, πολύ σοφά ο ευαγγελιστής το επισήμανε και είπε^. η δε διελογίζετο. Σαν να εξέταζε τους διαλογισμούς της με το κριτήριο της καθαράς διανοίας, ώστε να μην παραδεχθή χωρίς κρίσι τους λόγους. Έλεγε: ποταπός είη ο ασπασμός ούτος; Διότι ήταν φυσικό, αυτή που ήταν ευγενής και θυγατέρα του Δαβίδ να μην είναι ανίδεος των διηγήσεων που αναφέρονται στις Θείες Γραφές. Έτσι έστρεψε το νου της αμέσως προς την πτώσι της προμήτορος, αναλογιζόμενη το ολίσθημα εξ αιτίας της απάτης, και όσα άλλα παρόμοια εξιστορήθηκαν από τους παλαιούς. Επομένως δεν έκανε άσχημα ο ευαγγελιστής που γράφει πως διαλογιζόταν. Επίσης, το έκανε αυτό και για να δείξη πόση σύνεσι είχε, καθώς και την σταθερή και πάγια και αρρέμβαστη γνώσι της. Διότι δεν πρέπει να γίνη αποδοχή της προσφωνήσεως χωρίς προηγουμένως να γίνη βέβαιο πως είναι καλή, ύστερα από προσεκτική εξέτασι. Πλην όμως, επειδή προσπαθούσε να καταστείλη την ταραχή της ψυχής, δεν πρόφερε καμμία λέξι^. μόνο, αφού πήρε κάποιο φοβισμένο σχήμα, άφηνε να φανή η κατάστασι της ψυχής της και στήλωσε την σταθερότητα του ήθους της αντί για την φωνή της. Έλεγε μέ­σα της^. ποταπός είη ο ασπασμός ούτος; Μήπως μόνη εγώ απ’ όλες τις γυναίκες θα καινοτομήσω την φύσι; Μήπως μόνο εγώ μπορώ να κυοφορήσω καρπό χωρίς να συνέλθω με άνδρα; Ποταπός είη ο ασπασμός ούτος; Ποιος έφερε αυτή την αγγελία και από πού μπήκε; Να είναι άνθρωπος αυτός που ομιλεί; Αλλά φαίνεται ως ασώματος. Να είναι άγγελος; Αλλά μιλάει σαν άνθρωπος. Αγνοώ τί είναι αυτό που βλέπω και απορώ μ’ αυτά που ακούω.

Τί έκανε λοιπόν ο Γαβριήλ; Αμέσως μόλις κατάλαβε πως η κόρη ταράχθη­κε, δεν σκέφθηκε τίποτε άλλο, αλλά αμέσως της είπε^. Μη φοβού, Μαριάμ^. εύρες γαρ χάριν παρά τω Θεώ¹⁸. Αφού πρώτα της κατασίγασε το φόβο, ύστερα της έδωσε θάρρος λέγοντας «μη φοβάσαι, γιατί βρήκες χάρι από τον Θεό»^. αυτήν που έχασε η Εύα. Με το να πη χάριν, διέλυσε την αμφιβολία της γνώμης της και το ότι της φάνηκε πως πρέπει να σκεφθή καλά το πράγμα. Και προσθέτοντας το εύρες γαρ χάριν παρά τω Θεώ πιθανώς να αντέκρουσε τον φόβο της Παρθένου. Μη φοβού Μαριάμ. Δεν είναι απατηλός ο τρόπος^. δεν έχω έλθη για να σε αποπλανήσω^. δεν λαλεί πάλι ο όφις που συρίζει, δεν σου μιλάω από την γη. Από τα ύψη ήλθα για να σου φέρω το χαρμόσυνο μήνυμα^. και όχι απλώς ένα καλό μήνυμα, αλλά ένα μήνυμα μεγάλης χαράς. Μη φο­βού, Μαριάμ^. ο ασπασμός δεν αποτελεί χλευασμό, ούτε το μήνυμα φέρει λύπη.

Ο Κύριος μετά σου, ο χορηγός κάθε χαράς και Σωτήρας όλου του κόσμου. Μαζί σου, αυτός που δεν χωρίσθηκε από τους πατρικούς κόλπους, αλλά και έχει συλληφθή μέσα στην μήτρα σου. Σε απεκάλεσα Κεχαριτωμένη για να σου φανερώσω την χαρά του μυστηρίου σου. Σε ωνόμασα Κεχαριτωμένη, διότι δέ­χθηκες στην μήτρα σου όλη την χαρά και χαριτώθηκες με στολή που λάμπει από τα θεία χαρίσματα. Προσφώνησα ο Κύριος μετά σου, για να δείξω ολοφάνερα την εξουσία αυτού που εισήλθε προηγουμένως μέσα σου. Διότι αυτός είναι Κύριος και Θεός εξουσιαστής, άρχων ειρήνης και πατήρ του μέλλοντος αιώνος¹⁹, υιός δικός σου, της Παρθένου, αλλά και Σωτήρας όλων. Ο Κύριος μετά σου^. η χάρις και η αλήθεια μαζί σου^. Κύριος του νόμου, Πατέρας της χάριτος και πηγή της αληθείας. Μη φοβού, Μαριάμ^. ο Κύριος μετά σου. Αυτός που εξουσιάζει κάθε κυριαρχία^. ο Υιός του Πατρός των φώτων, ο οποίος γεννήθηκε ανάρχως από Αυτόν και σαρκώθηκε χρονικώς από εσένα^. ο οποίος ευρίσκεται στον ουρανό ολόκληρος μέσα στον κόλπο Του και κάτω στην γη ολόκληρος μέσα στην κοιλιά σου. Αυτός είναι μαζί σου και μέσα σου. Διότι πρόφθασε και εισήλθε και ενδύθηκε την μήτρα σου και έτσι ο κατά φύσιν αχώρητος έγινε μέσα σου χωρητός. Μη φοβού, Μαριάμ^. εύρες γαρ χάριν παρά τω Θεώ. Χάριν, την οποία δεν είχε δεχθή η Σάρρα, δεν την γνώρισε η Ρεββέκα και δεν την βρήκε η Ραχήλ. Εύρες χάριν, την οποία δεν αξιώθηκε η ξακουστή Άννα, ούτε η Φενάννα, η αντίπαλός της. Καθ’ όσον εκείνες έγιναν μητέρες ενώ πριν ήταν άτεκνες, αλλά έχασαν μαζί με την στείρωσι και την παρθενία. Εσύ όμως και μητέρα θα είσαι και θα έχης αναφαίρετη την παρθενία. Μη φοβάσαι λοιπόν, γιατί βρήκες χάρι από τον Θεό. Χάρι, την οποία δε βρήκε κανείς άνθρωπος σ’ όλους τους αιώνες σαν και σένα. Και ποια άλλη χάρις θα μπορούσε να εξομοιωθή με αυτήν, που έχει το εξαίρετο προνόμιο πως προέρχεται άμεσα από τον Θεό;

Λοιπόν, εύρες χάριν παρά τω Θεώ^. και ιδού συλλήψη εν γαστρί και τέξη υιόν, και καλέσεις το όνομα αυτού Ιησούν²⁰. Πω, πω, τί θαύμα! Πρώτα της λύνει την απορία που δημιουργήθηκε μέσα της και έπειτα προσθέτει τα λόγια της ερμηνείας. Και πρόσεξε πόσα πετυχαίνει με λίγα λόγια. Καταστέλλει τον φόβο, προμηνύει την χάρι, ερμηνεύει την κύησι, προφητεύει την γέννησι, ορίζει το όνομα αυτού που θα γεννηθή. Και δεν σταματά σ’ αυτά ο λόγος του^. αλλά και για να φανερωθή καλά το μέγεθος της εξουσίας αυτού που θα γεννη­θή, αμέσως πρόσθεσε^. Ούτος έσται μέγας και υιός υψίστου κληθήσεται, και δώσει Κύριος ο Θεός τον θρόνον Δαβίδ του πατρός αυτού, και βασιλεύσει επί τον οίκον Ιακώβ εις τους αιώνας, και της βασιλείας αυτού ουκ έσται τέλος²¹. Είδες πώς αφαίρεσε σιγά-σιγά τον φόβο από την Παρθένο; Είδες πόσο θάρρος έδωσε στην ψυχή της; Διότι, όταν τον είπε Υιό του Υψίστου, αλλά και ότι ο Δαβίδ θα είναι ο πατέρας του, έδωσε φτερά αμέσως σ’ όλο το νου της, όπως το δείχνουν τα επόμενα.

Και πρόσεξε την σύνεσι της Παρθένου. Διότι, όταν τα πληροφορήθηκε αυτά, και κατάλαβε το άτρεπτο της υπεροχικής εξουσίας του Θείου θελήματος, είπε προς τον άγγελον^. πώς έσται μοι τούτο, επεί άνδρα ου γινώσκω ;²² Παράξενα μου υπόσχεσαι, λέγει, μου αναγγέλλεις πράγματα που ξεπερνούν την φύσι. Δεν έχω πείρα γάμου^. διότι έχω μνηστευθή βέβαια, αλλά δεν έχω υπανδρευθή. Τον Ιωσήφ τον γνωρίζω ως μνηστήρα και όχι ως άνδρα. Ο μνηστήρας είναι σύνοικος και όχι σύνευνος. Άσπορη η γαστέρα, αλλά όχι αρόσιμη. Πώς έσται μοι τούτο, επεί άνδρα ου γινώσκω; Διότι μήπως μόνον εμένα, λέγει, η φύσις θα με αναδείξη μητέρα δίχως γάμο; Μήπως μόνη εγώ αντίθετα από τους νόμους της φύσεως θα εισαγάγω στην φύσι παράξενη γέννησι; Δεν προηγήθηκε γάμος, δεν έχω πείρα από άνδρα. Διότι δεν γνώρισα τον Ιωσήφ^. για μένα υπήρξε φύλακας και όχι άνδρας. Και πώς έσται μοι τούτο;

Αποκρίνεται αμέσως ο Γαβριήλ, και απολεπτύνει την παχύτητα της ερωτήσεως με το ύψος της αποκρίσεως και λέγει^. Τί λόγια είναι αυτά που λες, τρισμακαρία; Γιατί προβάλλεις τέτοιους λόγους; Εγώ ήλθα από τον ουρανό να σου αναγγείλω την καινοπρεπή σύλληψι. Δεν σου μιλώ από την γη, όταν σου λέγω ο Κύριος μετά σου^. και συ αναρωτιέσαι πώς έσται μοι τούτο; Εγώ σου ευαγγελίζομαι αυτόν που πρόφθασε να κατοίκηση μέσα στην κοιλία σου πριν από την παρουσία μου, και συ μου μιλάς για άνδρα και για την γήινη γέννησι και λέγεις πώς θα μου συμβή; Κατανόησε, πώς εξήνθησε η ράβδος^. πώς η πέτρα γέννησε το νερό, από πού το κυοφόρησε^. πώς η φωτιά της βάτου προχώρησε μέσα στον θάμνο και δεν την κατέφλεξε. Εάν σε αυτά δεν δείχνης απιστία, ούτε σε μένα να δείχνης. Διότι αυτός που ενεργεί και αυτά και εκείνα, είναι ένας^. αυτός που τον φέρεις μέσα σου. Κατά ένα παράξενο θεσμό αντίθετο με τους νόμους της φύσεως θα γίνης τροφός αυτού που θα κυοφορήσης. Όχι όπως η Ελισάβετ, όχι όπως η Άννα που σε γέννησε. Διότι εκείνες έγιναν μητέρες, αφού δέχθηκαν σπέρμα, ενώ εσύ θα γεννήσης χωρίς άνδρα αυτόν που κατοίκησε μέσα σου άσπορος. Και αν θα ήθελες να μάθης τον τρόπο, θα σου τον πω και αυτόν με σαφήνεια.

Πνεύμα Άγιον επελεύσεται επί σε και δύναμις υψίστου επισκιάσει σοι²³. Διότι αυτός που γεννάται δεν θα προέλθη από θέλημα σαρκός^. ούτε θα μεσιτεύση στον τοκετό της μητέρας του Θεού η ηδονή της σάρκας^. διότι στάθηκε πάνω από τους όρους της φύσεως και όμως δεν είναι τελείως έξω από την φυσική τάξι, αφού ο υπερφυσικός λόγος υπερίσχυσε του φυσικού. Κανένα πάθημα δεν θα συμβή στην επίγεια κύησι, απ’ αυτά που συνήθως την ακολουθούν, όπως κανένα δεν συνέβη στην ουράνια γέννησι. Πνεύμα Άγιον επελεύσεται επί σε και δύναμις υψίστου επισκιάσει σοι. Πρόσεξε σε ποιο σημείο φανερώνεται το μυστήριο της Αγίας Τριάδος. Διότι, όταν είπε Πνεύμα Άγιον, δεν εννόησε κανένα άλλον παρά τον Παράκλητο. Δύναμι του Υψίστου, προφανώς υπονοεί τον Υιόν. Διότι με την λέξι Ύψιστος, εισάγεται ταυτόχρονα το πρόσωπο του Πατρός. Το, «θα σε επισκίαση» νομίζω ότι αναφέρεται σε αυτό που προείδε ο Αββακούμ με τα διορατικά του μάτια ως όρος κατάσκιο²⁴, και εννοούσε την Παρθένο. Δι’ ο και το γεννώμενον άγιον κληθήσεται υιός Θεού²⁵. Διότι το προαιώνιο βρέφος που διαπλάσθηκε απερινόητα από το Άγιον Πνεύμα διά του αγίου Πατρός, δίκαια θα είναι άγιο και θα ονομασθή Υιός του Υψίστου, διότι υπάρχει συναΐδιος Λόγος του Υψίστου. Έχει φανερωθή λοιπόν με σαφήνεια στην Παρθένο, τί και από πού και τί λογής είναι αυτό που κυοφορήθηκε μέσα της και ότι αυτό που θα γεννηθή θα είναι Υιός του Θεού. Για να διασαφηνίση πιο ανάγλυφα και καλύτερα την δύναμι του λόγου προσθέτει την κυοφορία της Ελισάβετ. Σαν να της λέγει ότι αυτός που ήταν ικανός να δείξη ανέλπιστα γόνιμη την μήτρα στα γεράματα, είναι ολοφάνερο πως θα δείξη και παρθένον κυοφόρο υπέρ λόγον. Γι’ αυτό προσθέτει^. ότι ουκ αδυνατήσει παρά τω Θεώ παν ρήμα²⁶. Μάλλον εύκολα και με πολλή σαφήνεια ο Γαβριήλ έπεισε την Παρθένο να αποδεχθή το θαύμα, προσθέτοντας το ουκ αδυνατήσει παρά τω Θεώ παν ρήμα.

Τί λέγει λοιπόν το Ευαγγέλιο; Είπε δε Μαριάμ^. ιδού η δούλη Κυρίου^. γένοιτό μοι κατά το ρήμα σου²⁷. Είδες σύνεσι; Είδες υπερβολή ευγενικής συστολής; Αφού κατάλαβε καλά την σύλληψι του τοκετού, την γέννησι του τέκνου, ποιος και τίνος θα είναι υιός και ποιος θα ονομασθή, και ποιου θρόνου είναι διάδοχος και σε ποιους θα βασιλεύση, και τέλος ότι αυτός που θα γεν­νηθή δεν θα εκπέση από την βασιλεία, άφησε και αυτή να βγη απ’ το στόμα της αντίστοιχη χαρούμενη φωνή^. ιδού η δούλη Κυρίου^. γένοιτό μοι κατά το ρήμα σου. Και εννοεί αυτό: Να, είμαι έτοιμη και τίποτε δεν υπάρχει που θα με εμποδίση. Η ψυχή πρόθυμη, η κοιλία εύκαιρη^. διότι είναι ανέπαφη και φυλάσσεται μόνο για τον Πλάστη. «Ιδού η δούλη του Κυρίου», υπάκουη, πρόθυμη να υπηρετήση, έτοιμη να υποδεχθή. «Ας γίνη σύμφωνα με τον λόγο σου». Επειδή, λέγει, όλα, όσο ήταν δυνατόν τα ανήγγειλες ευθέως, όλο αυτό που τελεσιουργείται έχει γεμίσει από χαρά και υπέρτατη δόξα. Ιδού η δούλη Κυρίου^. γένοιτό μοι κατά το ρήμα σου. Εύγε στην άφραστη οικονομία! Εύγε στην χά­ρι! Υπερεύγε στην άναρχη βουλή και πρόγνωσι! Πραγματικά Πνεύμα Άγιο κατοίκησε μέσα στην Παρθένο, και δύναμις του Υψίστου την επεσκίασε, σύμφωνα με την προωρισμένη βουλή και πρόγνωσι του Θεού.

Και λέγει: και απήλθεν απ’ αυτής ο άγγελος²⁸, αφού εκπλήρωσε το λειτούργημα που του είχε ανατεθή. Έφυγε απ’ αυτήν ο άγγελος, αλλά δεν απομακρύνθηκε ο Κύριος. Διότι ο ένας είναι περιγραπτός, κι αν ακόμη είναι ασώματος^. ενώ ο άλλος είναι απερίγραπτος, κι αν ακόμη είναι χωρητός μέσα στο σώμα και την κοιλία της Παρθένου. Και ο ένας προκατήγγειλε ότι ο ερχόμενος κυοφορείται από την Παρθένο για την σωτηρία των ανθρώπων. Ενώ ο άλλος, ανέλαβε την ουσία μας και την ανεμόρφωσε στον εαυτό του, αποδίδοντας στην φύσι το κατ’ εικόνα και το πρώτο αξίωμα, το οποίο το έχασε από την απροσεξία των πρωτοπλάστων. Και αφού το ανύψωσε το έβαλε να καθίση εν τοις επουρανίοις υπεράνω πάσης αρχής και εξουσίας και δυνάμεως και κυριότητος και παντός ονόματος ονομαζομένου ου μόνον εν τω αιώνι τούτω, αλλά και εν τω μέλλοντι²⁹. Σ’ αυτόν ανήκει η δόξα και το κράτος και η τιμή και η προσκύνησις, μαζί με τον άναρχό του Πατέρα και το πανάγιο και ζωοποιό Πνεύμα, τώρα και πάντοτε, και εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν*.

1.    ουδέν γαρ ετελείωσεν ο νόμος^. Εβρ. ζ’ 19
2.    Α’ Κορ. ι’ 11
3.    Ματθ. β’ 23
4.    βλ. Ιωάν. α’ 50
5.    βλ. Δαν. η’ 16^. θ’ 21
6.    πρβλ. Ησ. ξς’ 1
7.    Λουκ. α’ 28
8.    Λουκ. α’ 42
9.    Κολ. β’ 3
10.  Ασμ. Ασμ. ζ’ 3
11.  Γεν. κβ’ 18
12.  Ιωάν. ιβ’ 13
13.  βλ. Ψαλμ. οα’ 19
14.  Ιωάν. δ’ 14
15.  Φιλιπ. β’10
16.  Λουκ. α’ 29
17.  Λουκ. α’ 20
18.  Λουκ. α’ 30
19.  Ησ. θ’ 6
20.  Λουκ. α’ 31
21.  Λουκ. α’ 32-33
22.  Λουκ. α’ 34
23.  Λουκ. α’ 35
24.  Αβ. Γ’ 3
25.  Λουκ. α’ 35
26.  Λουκ. α’ 37
27.  Λουκ. α’ 38
28.  Λουκ. α’ 38
29.  Εφεσ. α’ 21

* Μετάφρασις κατ’ επιλογήν, εκ της Ι. Μονής Καρακάλλου 

“ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΗ ΜΑΡΤΥΡΙΑ”
ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΙΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΞΗΡΟΠΟΤΑΜΟΥ
ΕΤΟΣ Γ’  ΜΑΡΤΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ 1991  ΤΕΥΧΟΣ 11