Τα άμφια της Αγίας Τραπέζης

πηγή

  

Ή Άγία Τράπεζα συμβολίζει όπως είπαμε το θρόνο του Θεού, αλλά και τον τάφο Του. Είναι φυσικό λοιπόν να στολίζεται και να καλύπτεται αναλόγως, όπως αρμόζει στο Βασιλικό αυτό θρόνο (ή και τάφο).
Για ένδειξη τιμής, αλλά και για αισθητικούς λόγους ή Άγία Τράπεζα καλύπτεται από τα καλύμματα:

α. Το Κατασάρκιο

 
    Είναι λευκό λινό ύφασμα, με το όποιο καλύπτεται ή Άγία Τράπεζα την ώρα πού τελούνται τα εγκαίνια του Ναού. Εικονίζει τη νεκρική σινδόνα του Χρίστου και δεν άλλάσσεται.1*

β. Η Ενδυτή

    Είναι κάλυμμα πολυτελείας, ή λεγόμενη στολή της Άγιας Τραπέζης, στρώνεται πάνω από το Κατασάρκιο σύμβολο της δόξης και της θείας ευπρεπείας. Τα καλύμματα αυτά είναι κατά περιόδους διαφόρων χρωμάτων: πορφυρουν κατά την περίοδο της Μεγ. Τεσσαρακοστής (τονΧριστό Τον «πενθούμε» ως Βασιλέα και όχι ως άνθρωπο), λευκό κατά την περίοδο του Πάσχα και άλλων χρωμάτων σ' άλλες εποχές και περιόδους.

γ. Το Ειλητό
 
    Ύφασμα πού απλωνόταν μόνο κατά την τέλεση της Θείας Ευχαριστίας μετά την απόλυση των Κατηχουμένων. "Έμενε διπλωμένο κάτω από το Ευαγγέλιο. Σήμερα το Είλητό, οπού υπάρχει, χρησιμοποιείται για κάλυμμα του Αντιμηνσίου.

 

δ. Το Αντιμήνσιο

    Είναι τεμάχιο υφάσματος (διαστάσεων 40 χ50περίπου εκατοστών) πάνω στο oποίο έχουν ζωγραφιστεί ποικίλες ιερές παραστάσεις και σύμβολα. Κύρια παράσταση είναι ο Χριστός κατά τον τύπο του Επιταφίου, ή ο Χριστός στην άκρα ταπείνωση. Τα Αντιμήνσια καθαγιάζονται συνήθως στα εγκαίνια Ναών, χρίονται με Άγιο Μύρο και προσάπτονται σε μία τουλάχιστον γωνία τους Αγια Λείψανα.
Όταν τελείται Θεία Λειτουργία σε μη εγκαινιασμένους Ναούς, σε εξωκλήσια, σε Στρατόπεδα ή στην ύπαιθρο, χρησιμοποιείται «φορητή» εγκαινιασμένη Άγία Τράπεζα, το 'Αντιμήνσιο (αντί + mensa = αντί τραπέζης). Σ' αυτή την περίπτωση πρέπει να υπάρχουν οπωσδήποτε προσραμμένα "Αγια Λείψανα.
Τα Αντιμήνσια χρησιμοποιούνται σε όλους τους Ί. Ναούς, εγκαινιασμένους και μη. Στη δεύτερη περίπτωση πρέπει να έχουν Άγια Λείψανα. Όπου το Αντιμήνσιο το καλύπτουν με το Είλητό, το προστατεύουν και από τις φθορές (τριβή με το Ευαγγέλιο).

1*. Μετά παρέλευση αρκετών ετών θα απαιτηθεί ή συντήρηση -καθαριότητα του. Είναι ανεπίτρεπτο να παραμένει σε κακή κατάσταση μετά 50 ή 100 χρόνια.