Το επίγειο Θυσιαστήριο.

Κανείς δεν διαφωνεί ότι υπάρχει το ουράνιο θυσιαστήριο. Υπάρχει όμως και το επίγειο χριστιανικό, τύπος εκείνου.

Ο απ Παύλος, αναφέρει σαφέστατα ένα τέτοιο επίγειο θυσιαστήριο στο οποίο προσφέρεται η θυσία και την οποία τρώμε. Από αυτήν, δεν έχουν εξουσία να φάνε οι Ιουδαίοι, διότι αυτοί δεν δέχονται την θυσία του Χριστού που έγινε υπέρ της σωτηρίας του κόσμου.

«εχομεν θυσιαστηριον εξ ου φαγειν ουκ εχουσιν εξουσιαν οι τη σκηνη λατρευοντες»(Εβραίους, ιγ 10). Η θυσία ‘’αινέσεως’’ που αναφέρεται παρακάτω από τον απόστολο δεν έχει καμία σχέση με αυτό το θυσιαστήριο, καθώς αυτή δεν ‘’τρώγεται’’. Το θυσιαστήριο αυτό έχει κάτι το αισθητό και φαγώσιμο.

Ο Γ. Στεφ. Γρατσέας, στο ερμηνευτικό του έργο στην προς Εβραίους επιστολή, για το παραπάνω χωρίο σημειώνει: «…ο συγγραφέας της επιστολής χρησιμοποιεί τη λέξη ‘’θυσιαστήριον’’ υπαινισσόμενος την ευχαριστιακή Τράπεζα. Παραπλήσια είναι και η άποψη του S.Ruager, κατά τον οποίο το ‘’έχομεν θυσιαστήριον’’ συσχετίζεται με το Δείπνο της Ευχαριστίας»  (σελ. 883).

Την ευχαριστία την καταναλώνουμε εδώ, όχι στον ουρανό. Άρα, το θυσιαστήριο που αναφέρει ο απ Παύλος είναι επίγειο.

Ο Χριστός δεν ήρθε να καταλύσει τον Νόμο και τους Προφήτες, αλλά να τους εκπληρώσει. Επομένως, δεν κατάργησε την θυσία και το θυσιαστήριο, αλλά τα εκπλήρωσε στο πρόσωπό Του. Ο Ίδιος έγινε και θύτης και θύμα. Για αυτό λέμε· «Συ είσαι ο προσφέρων και ο προσφερόμενος» . Αντί για θυσίες ζώων, έχουμε την μοναδική θυσία του Χριστού μας. Αντί του θυσιαστηρίου που έσφαζαν τα ζώα, έχουμε το θυσιαστήριο όπου προσφέρεται η αναίμακτη θυσία- λατρεία. «Έτι προσφέρομέν σοι την λογικήν ταύτην και αναίμακτον λατρείαν, και παρακαλούμέν σε, και δεόμεθα, και ικετεύομεν. Κατάπεμψον το Πνεύμα σου το Άγιον εφ’ ημάς, και επί τα προκείμενα Δώρα ταύτα: Και ποίησον τον μεν Άρτον τούτον τίμιον Σώμα του Χριστού σου. Αμήν. Το δε εν τω Ποτηρίω τούτω τίμιον Αίμα του Χριστού σου. Αμήν. Μεταβάλλων τω Πνεύματί σου τω Άγίω. Αμήν. Αμήν. Αμήν».

Αυτό το επίγειο Χριστιανικό θυσιαστήριο στην εποχή της Καινής Διαθήκης, προφητεύεται ήδη από την Παλαιά.

Πάλι θα αναφέρουμε την προφητεία του Μαλαχία: «συγκλεισθησονται θυραι και ουκ αναψετε το θυσιαστηριον μου δωρεαν ουκ εστιν μου θελημα εν υμιν λεγει Κυριος Παντοκρατωρ και θυσιαν ου προσδεξομαι εκ των χειρων υμων

διοτι απ ανατολων ηλιου εως δυσμων το ονομα μου δεδοξασται εν τοις εθνεσιν και εν παντι τοπω θυμιαμα προσαγεται τω ονοματι μου και θυσια καθαρα διοτι μεγα το ονομα μου εν τοις εθνεσιν λεγει Κυριος Παντοκρατωρ» (Μαλαχίας, α 10-11).

Ο Θεός είχε πει στον Μωυσή ότι θυμίαμα και θυσία θα προσφέρεται μόνο στον συγκεκριμένο τόπο που ο ίδιος ο Θεός είχε ορίσει. Εδώ η προφητεία μιλάει για ‘’απ’ ανατολών ηλίου έως δυσμών’’ και ‘’εν παντί τόπω’’, διότι αναφέρεται στην εποχή μετά την εμφάνιση του Μεσσία.

Μήπως είναι δική μας ερμηνεία; Όχι. Είναι της αρχαίας Εκκλησίας δια στόματος Ιουστίνου του Μάρτυρα.

Στον ‘’Διάλογο με τον Τρύφωνα τον Ιουδαίο’’, ο Ιουστίνος ο Μάρτυρας αναφέρει· «Και εν παντί τόπω θυμίαμα προσφέρεται τω ονόματί μου και θυσία καθαρά, ότι μέγα το όνομα μου εν τοις έθνεσι, λέγει Κύριος, υμείς δε βεβηλούτε αυτό. Περί δε τίνων εν παντί τόπω υφ’ ημών των εθνών προσφερομένων αυτώ θυσιών, τουτ’ έστι του άρτου της ευχαριστίας και του ποτηρίου ομοίως της ευχαριστίας, προλέγει τότε, ειπών και το όνομα αυτού δοξάζειν ημάς, υμάς δε βεβήλουν». Που προσφέρεται η θυσία; Σε θυσιαστήριο φυσικά.

Ακόμα, ο προφήτης Ησαίας αναφέρει: «και τοις αλλογενεσι τοις προσκειμενοις Κυριω δουλευειν αυτω και αγαπαν το ονομα Κυριου του ειναι αυτω εις δουλους και δουλας και παντας τους φυλασσομενους τα σαββατα μου μη βεβηλουν και αντεχομενους της διαθηκης μου εισαξω αυτους εις το ορος το αγιον μου και ευφρανω αυτους εν τω οικω της προσευχης μου τα ολοκαυτωματα αυτων και αι θυσιαι αυτων εσονται δεκται επι του θυσιαστηριου μου ο γαρ οικος μου οικος προσευχης κληθησεται πασιν τοις εθνεσιν» (Ησαίας, νστ 6-7).

Ο Χριστός αναφέρει κατά γράμμα αυτό το χωρίο. «και εδιδασκεν λεγων αυτοις ου γεγραπται οτι ο οικος μου οικος προσευχης κληθησεται πασιν τοις εθνεσιν». (Μάρκος, ια 17).

Λέει ότι ‘’θα ονομαστεί’’, ενώ ήδη ο Ναός ήταν οίκος προσευχής. Θα ονομαστεί όταν οι αλλογενείς θα γίνονταν δεκτοί. Αυτό εκπληρώθηκε στην Μεσσιανική εποχή, όταν τα έθνη πίστεψαν στον Χριστό. Είναι δηλαδή μια θαυμαστή προφητεία του Ησαία, η οποία αναφέρεται καθαρότατα στην εποχή της Χριστιανικής Εκκλησίας που θα υπάρχει θυσιαστήριο και θυσία επί του θυσιαστηρίου.

Ο άγιος Ιγνάτιος, αναφέρεται σε ένα επίγειο θυσιαστήριο το οποίο και συνδέει  με την Σάρκα και το Αίμα του Χριστού, δηλαδή με την Θεία Ευχαριστία. Να λοιπόν που υπάρχει ειδική ιεροσύνη στον Επίσκοπο, στους πρεσβυτέρους, και στους διακόνους.
«Σπουδάσατε ουν μία Ευχαριστία χρήσθαι· μία γαρ Σάρξ Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, και εν ποτήριον εις ένωσιν του Αίματος Αυτού, εν θυσιαστήριον, ως εις επίσκοπος άμα τω πρεσβυτερίω και διακόνοις, τοις συνδούλοις μου»

(Προς Φιλαδελφοίς, IV).

Επίσης, η αναφορά ενός ουράνιου θυσιαστηρίου στο βιβλίο της Αποκάλυψης δεν είναι τυχαίο γεγονός. Αντικατοπτρίζει με απόλυτη σαφήνεια το γεγονός ότι και εδώ στην γη οι Χριστιανοί είχαν (και έχουν) επίγειο θυσιαστήριο.

Όπως παρατηρεί ο μητροπολίτης Περγάμου κ. Ιωάννης Ζηζιούλας, «Τα πάντα εις το όραμα της Αποκαλύψεως στρέφονται περί το θυσιαστήριον το ευρισκόμενον ενώπιον του θρόνου του Θεού. Ενώπιον του ίσταται το πλήθος των σεσωσμένων, πέριξ δε του θρόνου κυκλικώς οι εικοσιτέσσαρες πρεσβύτεροι. Η μεταφορά είναι προφανώς ειλημμένη εκ της ευχαριστιακής συνάξεως, εις την οποίαν ο Επίσκοπος εκάθητο εις τον θρόνον του προ του θυσιαστηρίου, έχων πέριξ αυτού κυκλικώς τους πρεσβυτέρους και έμπροσθεν αυτού τον λαόν. Τοιαύτη ήτο απ’ αρχής η θέσις, ην είχεν ο Επίσκοπος ως προσφέρων την Θείαν Ευχαριστίαν και δια τούτο η Εκκλησία έβλεπε αυτόν ως εικόνα και τύπον του Θεού ή του Χριστού» (‘’Η ενότης της Εκκλησίας εν τη Θεία Ευχαριστία και τω Επισκόπω, κατά τους τρείς πρώτους αιώνες’’, σελ. 58).    

Πραγματικά, ο άγιος Ιγνάτιος αναφέρει· «προκαθημένου του επισκόπου εις τύπον Θεού»(Προς Μαγνησιείς, VI 1).

Και συνεχίζει παρακάτω λέγοντας, «Η Αποκάλυψη δεν εγράφη ασχέτως προς την σύγχρονον τότε εκκλησιαστικήν ζωήν και δη και την Θ. Ευχαριστίαν. Η τάσις διάχυτος εις την νεωτέραν επιστήμην να θεωρούνται και αυτοί οι ύμνοι της Αποκαλύψεως (4,11. 5,9-14. και 17 εξ.) ως ύμνοι της Θ. Ευχαριστίας» (ίδιο έργο, σελ. 58).

Ο ιερός Χρυσόστομος, κάνει λόγο για ιερέα- θυσιαστήριο. Ενδεικτικά:

«Πόση καθαρότητα και πόση ευλάβεια θα απαιτήσουμε από αυτόν; Μπορείς να κατανοήσης ποια θα πρέπει να είναι τα χέρια που διακονούν, ποια η γλώσσα που θα διαχέη τα ιερά λόγια, ποια ψυχή μπορεί να είναι καθαρότερη και αγιότερη από τη δική του, που υποδέχεται μέσα της τόση χάρη από το Άγιο Πνεύμα; Τη στιγμή αυτή και άγγελοι παρίστανται γύρω από τον ιερέα και κάθε ουράνιο τάγμα βοά και ο τόπος γύρω από το θυσιαστήριο γεμίζει προς τιμήν του κειμένου πάνω σ' αυτό».

(6^ο λόγος Χρυσοστόμου περί ιεροσύνης).

Στην Γ’ ομιλία εις την Εφεσίους, «Εική θυσία καθημερινή, εική παρεστήκαμεν τω θυσιαστηρίω».  (PG 62,29).

Ο Γρηγόριος ο Θεολόγος (4^ος αιώνας), στον ‘’Επιτάφιο λόγο εις την εαυτού αδελφήν Γοργονίαν’’, μαρτυρά για θυσιαστήριο, «επί τον πάντων ιατρόν καταφεύγει…τω θυσιαστηρίω προσπίπτει…είτα τω παρ’ αυτής φαρμάκω τούτω το σώμα παν επαλείφουσα».

Ο άγιος Κύριλλος Ιεροσολύμων, στην 18η Κατήχησή του σχετίζει το θυσιαστήριο με τα πνευματικά και ουράνια μυστήρια. «Μεθ’ όσης δε ευλαβείας και τάξεως χρη από του βαπτίσματος προς το άγιον του Θεού προσελεύσεσθαι θυσιαστήριον και των αυτόθι πνευματικών και επουράνιων απολαύειν μυστηρίων». Επίσης, «περί των εν θυσιαστηρίω της Καινής Διαθήκης μυστηρίων, α την αρχήν εντεύθεν είληφεν, τινά μεν αι θείαι γραφαί παραδεδώκασι». Για το θυσιαστήριο και για τα σχετικά, κάνει λόγο στις Μυσταγωγικές κατηχήσεις του, όπου περιγράφει την θεία λειτουργία και τους μυσταγωγικούς συμβολισμούς της.

Ο άγιος Ισίδωρος ο Πηλουσιώτης (360/370- 440 μ Χ), μιλάει καθαρά και αυτός για επίγειο θυσιαστήριο που έχει η Εκκλησία (και που δεν έχει ο προτεσταντισμός).

Ενδεικτικά,

«[…] εάν κάποιος, που έχει ανατραφεί με αμαρτίες μακριά από το σπίτι του και έχει στιγματιστεί με όλες τις ακαθαρσίες και τα παραπτώματα, αγγίζει τα θυσιαστήρια του Θεού και πιάνει με βρώμικα χέρια τα άγια μυστήρια, αυτός βέβαια θα καταστεί άξιος καταδίκης, το άγιο όμως βήμα δεν μολύνεται με τις πράξεις εκείνου» (Επιστολή 120).

«Εάν υπηρετείς το θυσιαστήριο του Χριστού, να ασκείς το λειτούργημά σου (κείμ. ‘’την λειτουργίαν σου’’) σύμφωνα με τους νόμους του […]». (Επιστολή 157).

(Συνεχίζεται...)

πηγή