Πολλοί παιδαγωγοί αποφαίνονται και υποστηρίζουν ότι, η νεανική ηλικία είναι η πιο κατάλληλη για την ακρόαση πνευματικών θεμάτων, ακόμα και λεπτών εννοιών. Μερικοί μάλιστα υποστήριξαν ότι και από την παιδική, αν όχι και τη νηπιακή ηλικία, είναι δεκτικά τα παιδιά για ακρόαση πνευματικών θεμάτων. Τούτο επιβεβαιώνεται και από την πρακτική των τελευταίων ετών να φοιτούν υποχρεωτικά σε βρεφονηπιακούς σταθμούς – Σχολεία και Νηπιαγωγεία, των βρεφών και νηπίων από τις πρώτες ηλικίες. Είναι γνωστά τα θεσπισθέντα με νόμους προγράμματα αυτών των σχολικών μονάδων. Περιλαμβάνουν εκτός από το διασκεδαστικό παιγνίδι και θέματα με καθαρά πνευματικό περιεχόμενο, προσαρμοσμένο στην ηλικία τους. Παράδειγμα είναι το πνεύμα της συναλληλίας που καλλιεργείται έντονα στα ιδρύματα αυτά. Ακόμη πνευματικά θέματα διδάσκονται με τις μικρές προσευχούλες, με την αλληλοβοήθεια, το πνεύμα καλοσύνης, συνεργασίας, φιλανθρωπίας, αγάπης και σεβασμού προς το Θεό, τους γονείς και τους συνανθρώπους μας.
Αν όλα αυτά προγραμματίζονται από τα νομοθετημένα σχολικά προγράμματα και περιλαμβάνουν ευρέα θέματα που άπτονται και γενικών πνευματικών προβληματισμών, γιατί να μην εφαρμόζονται και από τους γονείς που έχουν και την ευθύνη αλλά και το ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την πνευματική ανάπτυξη των παιδιών τους; Πέφτει επομένως μεγάλη υποχρέωση στους γονείς για να διδάσκουν και να κατευθύνουν τα παιδιά τους, από τη νηπιακή και τη βρεφική και την παιδική ηλικία, στα γνήσια πνευματικά θέματα. Δεν εννοούμε βεβαίως μόνο τα θρησκευτικά και ηθικά θέματα. Ενδιαφέρον έχουν και θέματα πνευματικής ενημέρωσης σε σχετικούς με την Ελληνομάθεια και την παγκόσμια πνευματική παραδοχή. Μπορούν τα παιδιά μας να γίνουν από μικρά σκεπτόμενα.
Θα έθετα ακόμη στους γονείς και ένα επιτακτικό ερώτημα: Γονείς, προσοχή! Ρωτήσετε τον εαυτό σας. Πόσες φορές μιλάτε με τα παιδιά σας για πνευματικά θέματα; Σε ποιόν αφήνετε το έργο αυτό; Είναι το κατ’ εξοχήν κύριο έργο για τη σωστή παιδαγωγία των παιδιών σας. Αυτή η τρυφερή ηλικία έχει ανάγκη από ακροάσεις τέτοιου πνευματικού είδους. Όλοι μας, άλλοι εκ πείρας και άλλοι από σπουδές και μελέτες, γνωρίζουμε ότι η τρυφερή παιδική ηλικία είναι εκείνη που αφομοιώνει αμέσως όσα λέγονται. Ακόμα και από πολλούς ερεθισμούς εκ του περιβάλλοντος. Σ’ αυτή την ηλικία τυπώνονται οι ιδέες στο νου των παιδιών. Συμβαίνει όπως τυπώνεται μια σφραγίδα πάνω στο κερί. Σ’ αυτή την ηλικία δεν αρχίζει να κλίνει το άτομο προς την αρετή ή την κακία; Τότε καταγράφονται οι μεγάλες τάσεις μέσα στον ψυχικό κόσμο του ανθρώπου που θα τον συνοδεύουν σε όλη τη ζωή του. Οι πνευματικοί προβληματισμοί θεμελιώνονται στην παιδική ηλικία και δύσκολα αλλάζουν κατόπιν. «Ό,τι μικρομάθει δεν γερονταφήνει», αποφαίνεται ο σοφός λαός μας.
Οι πνευματικοί προβληματισμοί όμως, πρέπει να έχουν ηθικό και λογικό προσανατολισμό. Να κατευθύνουν σωστά, με τη βοήθεια των γονέων, τα παιδιά προς την ηθική τους ολοκλήρωση και τελείωση. Πρακτικά πάντως η διδασκαλία των παιδιών σε πνευματικά θέματα και προβληματισμούς, πρέπει να γίνεται ευκαίρως – ακαίρως. Δηλαδή όχι με τακτές ώρες διδασκαλίας, αλλά με την εμφάνιση κάθε πνευματικού θέματος στην οικογενειακή ζωή. Έχει δε η υπεύθυνη οικογένεια πολλές ευκαιρίες για να βιώνει πνευματικά θέματα.
Μπορούμε να παρουσιάσουμε μερικά, σαν συμπέρασμα:
– Το οικογενειακό τραπέζι το μεσημέρι ή το βράδυ είναι μια πολύτιμη ευκαιρία. Η προσευχή προ του φαγητού δίνει αφορμή για να θυμίζουν οι γονείς την προσφορά του Θεού στην τροφοδοσία τους. Ερωτάται όμως: Γίνεται προσευχή; Αν όχι, ιδού η ευκαιρία.
– Το ξεκίνημα για τη δουλειά και για το ημερήσιο πρόγραμμα, όποιο και αν είναι, δίνουν μια άλλη ευκαιρία. Ο βιοπορισμός είναι ένα θέμα που έχει και πνευματικές προεκτάσεις.
– Οι οικογενειακοί εορτασμοί δίνουν πολύτιμες στιγμές για πνευματικές συζητήσεις και προβληματισμούς. Γνωρίζουμε το περιεχόμενό τους; Πρέπει δε να γίνονται συχνοί οικογενειακοί εορτασμοί.
– Το κλείσιμο της ημέρας είναι μια ακόμη ευκαιρία. Εδώ μπορούμε να κάνουμε τον απολογισμό μας. Συνήθεια ήταν και είναι των Χριστιανών, αλλά και των αρχαίων Ελλήνων σοφών. Ιδιαιτέρως των Πυθαγορείων. Ο απολογισμός της ημέρας γίνεται δίδαγμα για τα παιδιά.
Διδακτικά είναι όλα αυτά και όσα ακόμα η αγάπη των γονέων εφευρίσκει για τα παιδιά τους. Οι Γονείς, ας τολμήσουν….
