Τις μέρες αυτές καί εντελώς τυχαία έπεσε στα χέρια μας ένα πρόγραμμα εκδηλώσεων πού θα γίνουν τέλος Ιουνίου στην Πάτρα.
Το κείμενο μιλούσε για την μετά από 50 χρόνια εκταφή των λειψάνωνμιάς μεγάλης προσωπικότητας πού δραστηριοποιήθηκε στην πάλαι ποτέ ευγενή πολιτεία μας.
Το πρόσωπο αυτό είναι ο γνωστός, στους παλιούς κυρίως Πατρινούς, ως ο «παπούλης Γερβάσιος» !
Μάλιστα, κάποιοι παλιοί φίλοι πού προσωπικά τον γνώρισαν ισχυρίζονταν, χωρίς κανένα θρησκευτικό ή και ζηλωτικό φανατισμό, θέλουμε να πιστεύουμε, ότι αν δούμε σωστά το πνευματικό αλλά και φιλανθρωπικό έργο πού έκανε στις φτωχογειτονιές της Πάτρας εκείνη την εποχή ο πατήρ Γερβάσιος , φαίνεται καθαρά σαν να «τον είχε στείλει ο Θεός στα Προσφυγικά της Πάτρας όπου κυρίως έδρασε !
Σε μια εποχή φτώχειας, δυστυχίας, και εξαθλιώσεως εκ της προσφυγιάς, για να βοηθήσει τους διωγμένους από τον Κεμάλ και κατασφαγμένους Μικρασιάτες της Ιωνίας λίγα χρόνια μετά την Μικρασιατική καταστροφή του 1922…».
Μόνο έτσι εξηγείται και η μεγάλη ανταπόκριση πού βρήκε από μικρούς και μεγάλους καθώς και η ολόψυχη συνδρομή τους στο έργο του! Κι΄αυτό παρ΄όλη την αυστηρότητά του…
Τότε, τά λεγόμενα «Προσφυγικά» θά λέγαμε ότι κομμουνιστοκρατούνταν, ( όπως και σήμερα άλλωστε ), γι΄ αυτό και ο νέος Δήμαρχος Πατρών, παιδί του ΚΚΕ, ο κ. Πελετίδης, τα διάλεξε για βάση του και ορμητήριό του…
Και μάλιστα, είχαν πάρει, από τις τότε αρχές Ασφαλείας την ονομασία «μικρή Μόσχα», με φακελωμένους τους περισσότερους της περιοχής γιατί «…ο θείος του θείου τους κουβεντιάζοντας κάποια μέρα…. σ΄ ένα καφενείο είχε επαινέσει την Ρωσία, κάνοντας έτσι… «προπαγάνδα υπέρ του κομμουνιστικού κόμματος…».
Αυτό το «συμβάν» είχε μπεί στον φάκελο και στο Ποινικό μητρώο και τον είχε δεμένο κι΄ αυτόν και τα παιδιά του και αποκλεισμένο μέχρι τρίτης γενεάς από κάθε πρόσληψη στο Δημόσιο, και ειδικά σε Στρατιωτικές Σχολές !
Άσε πού αρκετές φορές επρόκειτο για κοινές συκοφαντίες ανθρώπων ( χαφιέδων ), για να τά έχουνε καλά με τις Αρχές ότι προσφέρουν «Εθνικές» ( ; ) υπηρεσίες, χώρια τα μπουρμπουάρ πού έπαιρναν από κάποια μυστικά κονδύλια της ΚΥΠ και τις άλλες «εξυπηρετήσεις» πού είχανε, όπως ισχυρίζονται κάποιοι…
Ήταν η εποχή του αδελφοκτόνου αλληλοσπαραγμού των Ελλήνων, με πολλά λάθη εκατέρωθεν των παρατάξεων…
Και από τους μέν «αριστερούς», και από τους δε, «δεξιούς»…
Τά λεγόμενα «Προσφυγικά», άρχιζαν τότε από την περιοχή της Αγίας Αικατερίνης, περνούσαν την πλατεία Ελευθερίας και κατέληγαν εκατέρωθεν της περιοχής της Αγίας Φωτεινής.
Εδώ ο παπούλης μέ μία ομάδα από τα 700 περίπου παιδιά πού συγκέντρωναν τότε τα κατηχητικά του σχολεία.
Σήμερα πολλά απ΄ αυτά, μεγάλα τώρα, θυμούνται το έργο του εδώ στήν Πάτρα καί θα τιμήσουν με τήν παρουσία τους τήν εκταφή του, τό απόγευμα τής Κυριακής πού μάς έρχεται...
-------------------Ποιό ήταν όμως το έργο τού γέροντος των Προσφυγικών πού επειδή βοηθούσε όλους, ανεξαρτήτως πολιτικής τοποθέτησης, τον κατηγόρησαν στο τέλος κι΄ αυτόν ως «κομμουνιστή» και παρά λίγο να τον φυλακίσουν ;
Αλλά πρίν περάσουμε στο έργο του και στην ζωή του να σημειώσουμε ότι η εκταφή θα γίνει παρουσία του Μητροπολίτη Πατρών και δεκάδων ιερέων, ηγουμένων, και μοναχών καθώς και επισήμων της περιοχής μας. Θα γίνει την Κυριακή το απόγευμα στις 5.30, στα Συχαινά – απέναντι από τα Σχολεία Σωτηρχόπουλου - στην κατασκήνωση της «Αναπλαστικής Σχολής Πατρών» πού είχε ιδρύσει ο πατήρ Γερβάσιος όπου τώρα είναι και ο τάφος του !
Ακούσαμε τρείς προβλέψεις για το άνοιγμα του τάφου και τις μεταφέρουμε εδώ με κάθε επιφύλαξη:
1ον-- Υπάρχει το ενδεχόμενο να βρεθεί σώος και ανέπαφος όπως τον έθαψαν στην κοίμησή του το 1964…
2ον-- Συζητείται ακόμη να βρεθεί κατά το ήμισυ άφθαρτος και να ευωδιάζει, και
3ον-- Να ευρεθούν απλώς τα λείψανά του και να επακολουθήσουν σύν τώ χρόνω κάποια ξεχωριστά σημεία από τον Θεό…
Όπως και να έχει το πράγμα, βρισκόμαστε μπροστά σε μία ξεχωριστή εκδήλωση πού υπολογίζεται να προσελκύσει εκατοντάδες, μη πούμε και χιλιάδες Πατρινούς…
Επανερχόμαστε όμως στην ζωή του πατρός Γερβασίου και άς αφήσουμε να μας πεί περισσότερα ο γνωστός θεολόγος και συγγραφέας από την Παραλία Πατρών πρωτοπρεσβύτερος π. Κωνσταντίνος Καπετανόπουλος.
Γράφει λοιπόν:
«…Ο πατήρ Γερβάσιος υπήρξε γιός πτωχοτάτων γονέων, του Χαραλάμπους και της Βασιλικής από το Χωριό Γρανίτσα Γορτυνίας (τώρα Νυμφασία). Γεννήθηκε την 1.1.1878.
Σε ηλικία τριών (3) ετών ορφάνεψε από μητέρα. Η μητριά του, στερούμενη αγάπης και στοργής, τον βασάνιζε και τον ταλαιπωρούσε. Συχνά του έδενε την κοιλιά με ζωνάρια για να μην τρώγει πολύ!
Το βαφτιστικό του όνομα ήταν Γεώργιος.
Για λίγη στοργή περιεφέρετο από την μια θεία στην άλλη. Όμως μια ευσεβής γιαγιά του, από το σόι της μητέρας του, τον αγαπούσε πολύ και εμερίμνησε για την στοιχειώδη μόρφωσή του. Είχε μεγάλο πόθο να μάθει γράμματα. Αρίστευσε σε όλες τις τάξεις του Δημοτικού Σχολείου. Χωρίς βιβλία και τετράδια πήγαινε στο σχολείο και δανειζόταν από τα άλλα παιδιά. Με χρήματα των δασκάλων του και της γιαγιάς
του πήρε το απολυτήριο του Δημοτικού Σχολείου.
Εγγράφεται στο «Ελληνικόν Σχολείον». Η φτώχεια όμως τον αναγκάζει να διακόψει το σχολείο και να εργασθεί διαδοχικά σε ξυλουργείο, σε ραφείο, και σε παντοπωλείο.
Είχε όμως μέσα του την λαχτάρα για γράμματα. Το ιδανικό της αγιότητας και ο πόθος του μοναχού,
οδηγεί το φτωχοπαίδι με τα χιλιομπαλωμένα ρούχα στο μοναστήρι της Κερνίτσας, που ήταν κοντά στο
χωριό του. Εκεί μέσα έλαβε την μεγάλη απόφαση να γίνει μοναχός. Και ήταν τότε μόνον 13 ετών!!
Εδώ φαίνεται ο ευεργετικός ρόλος των θλίψεων. Εάν δεν ορφάνευε και εάν δεν αντιμετώπιζε την σκληρότητα της μητριάς του, ίσως να μην γινόταν ό,τι έγινε. «Όν αγαπά Κύριος παιδεύει...»! Την απόφασή του εκμυστηρεύτηκε στη γιαγιά του. Κλαίγοντας εκείνη δεν τον άφησε να φύγει, αγκαλιάζοντάς τον. Τον αγαπούσε πολύ!.. Έτσι το απόγευμα της 15.11.1891 πήγε στο Μοναστήρι.
Εκεί μέσα εκτελούσε τις πιο σκληρές για την ηλικία του διακονίες. Μέσα εκεί διδάχθηκε τα γράμματα από τον τυφλό μοναχό Αβέρκιο. Το βράδυ κατάκοπος μελετούσε με το φως του λυχναριού.
Ο Ηγούμενος όμως ήταν δύσκολος άνθρωπος. Του απαγόρευε να σπαταλά το λάδι για το λυχνάρι του.
Έτσι φεύγει από εκεί και έπειτα από σκληρή οδοιπορία φθάνει στο Μ. Σπήλαιον. Ήταν Πάσχα του 1894.
Εκεί του φέρθηκαν με σκληρότητα (!).
Του έδωσαν ένα κομμάτι ψωμί και τον έβαλαν να κοιμηθεί σε μια αποθήκη χωρίς σκεπάσματα. Ντυμένος με ράκη και σκελετωμένος φεύγει από το Μ. Σπήλαιον και καταφεύγει στο Μοναστήρι των Ταξιαρχών Αιγιαλείας.
Εκεί έτυχε Αβραμιαίας περιποιήσεως! Γράφεται στο Σχολαρχείον και αριστεύει. Συκοφαντίες όμως τον
έδιωξαν και από εκεί.
Έτσι έρχεται στην Ι. Μονή Γηροκομείου Πατρών. Εδώ θα κουρνιάσει ο λεοντόκαρδος Γορτύνιος.
Τότε βασίλευε στην Πάτρα η φωτισμένη μορφή του ιεράρχου Ιεροθέου Μητροπούλου με τους συνεργάτες του Ευσέβιον Ματθόπουλον, Ηλίαν Βλαχόπουλον, τον Πολύκαρπον Συνοδινόν, μετέπειτα Μητροπολίτην
Μεσσηνίας, και άλλους. Ο Ιερόθεος Μητρόπουλος υπήρξε ο σπουδαιότερος συνεργάτης του Απόστολου Μακράκη. Ο κατατρεγμένος και ταλαιπωρημένος Γεώργιος εδώ θα φωλιάσει.
Μέσα εκεί έγινε υποτακτικός σε γέροντα, έχοντας το ένα πόδι στην προσευχή και το άλλο στη διακονία. Εδώ στην Πάτρα τελειώνει το σχολαρχείον και την 31ην Οκτωβρίου 1905 εισάγεται στη Ριζάρειον Σχολήν, που είχε τότε Σχολάρχην τον Νεκτάριον, τον μετέπειτα Άγιον της Αιγίνης τον θαυματουργόν.
Η θεία Πρόνοια οδηγούσε τα βήματα του Γερβασίου!... Αποφοιτά με άριστα και το 1909 εγγράφεται στην Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ο δρόμος για την γνώση, που τόσο πολύ αγαπούσε, άνοιξε... Εκεί, στη Ριζάρειον Σχολήν, ο Άγ. Νεκτάριος διείδε την εξέλιξη του Γερβασίου και τον ευλόγησε ενώπιον των συσπουδαστών του λέγοντας: «Εις το πρόσωπόν σου βλέπω τον αυριανόν ταγόν της Εκκλησίας μας, τον πραγματικόν ποιμένα του χριστεπωνύμου πληρώματος». Και η προφητεία του Νεκταρίου επαληθεύθηκε! Ο Γερβάσιος έγινε καύχημα της Εκκλησίας.
Μοναχός εκάρη στις 27.8.1903, λαβών το όνομα Γερβάσιος, όνομα μάρτυρος των πρώτων αιώνων της
Εκκλησίας. Ο Μοναχισμός του ήταν ΒΑΘΥΣ, ΕΙΛΙΚΡΙΝΗΣ και ΟΛΟΚΛΗΡΩΤΙΚΟΣ.
Δεν ήταν σαν άλλους που είχαν ως επικάλυμμα την μοναχική ιδιότητα.
Ο Γερβάσιος δεν ήταν από τους ανθρώπους που τα έχουν καλά με όλους. Στη ζωή του, χάριν της αληθείας, επίκρανε και εστεναχώρησε πολλούς. Έτσι όμως έπρεπε να γίνει.
Ο άξιος κληρικός δέν είναι δυνατόν να είναι κόλακας, χαμερπής, διπρόσωπος και δουλοπρεπής. Αντιθέτως πρέπει να είναι όρθιος και απροσκύνητος...
Ο Γερβάσιος ήλθε σε ρήξη με πρόσωπα... Δεν υπολόγιζε τίποτα μπροστά στην αλήθεια! Με ακμαίες τις δυνάμεις του και με μόρφωση θεολογική ρίχνεται στους αγώνες. Όμως ο φωτισμένος Ιεράρχης των Πατρών, ο Ιερόθεος Μητρόπουλος, που θα τον ενέτασσε στο επιτελείο του, αποθνήσκει.
Στο πόδι του Ιεροθέου ήλθε ο Αντώνιος, αντίποδας του Ιεροθέου.
Ο Γερβάσιος ήταν βαθύτατα φιλόπατρις. Κατά τους νικηφόρους πολέμους του ’12-13, φλεγόμενος από αγάπη προς την Πατρίδα, διακόπτει τις σπουδές του και δίδει το «παρών» στο κάλεσμα της Πατρίδας.
Με τον Σταυρόν στο χέρι λαβαίνει μέρος στις μάχες του Σαρανταπόρου και των Γιαννιτσών, υπηρετώντας στο περίφημο Α ́ Ευζωνικό Σύνταγμα.Με δάκρυα στα μάτια ήταν από τους πρώτους που εισήλθε στη Θεσσαλονίκη στις 26.10.1912.
Στη μάχη του Σαρανταπόρου παρεκινδύνευσε ευρισκόμενος στις πρώτες γραμμές του πυρός, ενισχύων και ενθαρρύνων τα μαχόμενα τμήματα.
Τον Δεκέμβριον του 1915 γίνεται Ηγούμενος της Ι. Μονής του Γηροκομείου Πατρών. Ως Ηγούμενος αναμόρφωσε τη λειτουργική ζωή της Μονής και οργάνωσε κοινοβιακώς την διαβίωση των πατέρων.Δίδει πρώτος το παράδειγμα νηστεύων, προσευχόμενος, λειτουργών και μελετών την Αγ. Γραφή.
Όμως από εδώ αρχίζουν τα βάσανα και οι ταλαιπωρίες του από ομάδα «παλαιοκαλογήρων» που έχαναν την ησυχία τους. Πικράθηκε από μοναχούς αμόναχους.
Εδώ στην Πάτρα έδωσε τη ζωή του για τους 7.000 πρόσφυγες από τη Μ. Ασία.
Έγινε προστάτης άγγελος της προσφυγιάς. Έδωσε την ψυχή του στα θύματα της θηριωδίας του Κεμάλ. Στέγνωσε δάκρυα προσφύγων...
Με σπλάχνα οικτιρμών αντιμετώπιζε την φτώχεια. Κέντρα δράσεώς του στην Πάτρα στάθηκαν οι Ι. Ναοί Αγ. Αικατερίνης, Αγ. Παρασκευής και Αγ. Δημητρίου. Αγαπούσε πολύ τα παιδιά και έδωσε μεγάλο βάρος στην κατήχησή τους, οργανώνοντας τα Κατηχητικά Σχολεία. Τα άμφιά του ήταν φτωχά και καθαρά. Δεν φόρεσε ποτέ πολυτελή άμφια, όπως άλλοι που θέλουν να εντυπωσιάζουν. Έδινε μεγάλη σημασία στο κήρυγμα, γιατί πίστευε ότι δεν είναι δυνατόν να υπάρχει θρησκευτική ζωή χωρίς αυτό.
Εδώ στην Πάτρα έμελλε να υποστεί διωγμούς και πικρίες από το «εκκλησιαστικό κατεστημένο», κριτικές από φθονερούς ανθρώπους, από «φιλοσόφους» της καρέκλας, από δικολάβους των καφενείων.
Στάθηκε σφοδρός πολέμιος των αιρέσεων και του νεοειδωλολατρικού καρναβαλικού ξεφαντώματος.
Ως εξομολόγος γιάτρεψε αμέτρητες ψυχές. Ο Ιερέας, έλεγε, ότι είναι θεραπευτής του λαού του Θεού, και η Εκκλησία το θεραπευτήριον του Τριαδικού Θεού στη γή. Πολλοί βρήκαν το δρόμο τους κάτω από το πετραχήλι του!
Είχα κι εγώ το προνόμιο να τον γνωρίσω, ως λαϊκός, λίγο προτού πεθάνει. Έδειχνε αγάπη στον αμαρτωλό! Είχε ανοιχτή αγκαλιά! Ήταν επιεικής στον πεσμένο άνθρωπο!
Κατέλειπε πολύτιμες παρακαταθήκες, τα συγγράμματά του. Εκείνο το βιβλίο του «Ερμηνευτική επιστασία της θείας Λειτουργίας» πρέπει να το μελετήσει ο καθένας κληρικός.
Το φτωχό και ταλαιπωρημένο παιδί από τη Γρανίτσα της Γορτυνίας στάθηκε τροφοδότης, παρηγορητής και λειτουργός δεόμενος για το λαό του.
Μέσα από τους Ι. Ναούς και την «Αναπλαστική Σχολή Πατρών», που ίδρυσε στην οδό Ιωνίας 47, συνεχίζει να ευεργετεί...
Ανέδειξε εργάτες του Ευαγγελίου, όπως τον μακαριστόν Μητροπολίτην Ύδρας Ιερόθεον, τον οποίον ευτύχησα να έχω εξομολόγον. Έπειτα από μια ζωή θυσίας και αυταπαρνήσεως, εκοιμήθη την 29ην Ιουνίου 1964, ατενίζοντας την εικόνα της Θεοτόκου και προσευχόμενος.
Η πυρκαγιά όμως που άναψε, ακόμη σήμερα σιγοκαίει!..
=========================
Μεριμνούσε για τους φυλακισμένους και τους ενδεείς και είχε γίνει ο προστάτης των προσφύγων. Ζούσε και κήρυττε ως Ορθόδοξος κληρικός, χωρίς να απομακρύνεται ούτε στο ελάχιστο από την αγία Παράδοση και τους ιερούς Κανόνες της Εκκλησίας μας. Αυτό, όμως, είχε ως αποτέλεσμα να διωχθεί.
Οι πρώτες συκοφαντίες άρχισαν με αφορμή τις νυκτερινές Θείες Λειτουργίες που τελούσε χάριν των εργαζομένων. Κι αυτό ήταν η αρχή ενός απηνούς πολέμου κατά του Αγίου Πατρός. Για πολλούς ήταν «βαρύς και βλεπόμενος».΄Επρεπε να φιμωθεί ο λόγος της αληθείας.
΄Επρεπε να εξουδετερωθεί ο άνθρωπος του Θεού, για να παύσει ο έλεγχος των αμαρτωλών συνειδήσεων. Το 1931 η υπόθεση έφθασε στο Συνοδικό Δικαστήριο. Το αποτέλεσμα της δίκης ήταν, με πλειοψηφία μιας μόνο ψήφου, εξάμηνη αργία και περιορισμός στην Ιερά Μονή Γηροκομείου. Η συμπαράσταση όμως του λαού, ο οποίος σύσσωμος υπερασπίσθηκε τον πνευματικό του πατέρα, ήταν συγκινητική.
Τελικά, η αθωότητα του Αγίου Γέροντος αποδείχθηκε περίτρανα και όχι μόνον διατάχθηκε ενωρίτερα η άρση της ποινής του, αλλά και τιμήθηκε να υπηρετήσει ως Πρωτοσύγκελλος στην Ιερά Μητρόπολη Πατρών.
Το 1939 καλείται από τον Αθηνών Χρύσανθο να αναλάβει τα καθήκοντα του Μεγάλου Πρωτοσυγκέλλου της Αρχιεπισκοπής Αθηνών. Κατόπιν πολλών πιέσεων δέχθηκε. Κι απ᾿ την θέση αυτή εργάσθηκε με σθένος για την εξυγίανση των εκκλησιαστικών πραγμάτων προχωρώντας σε βαθειές τομές.
Δεν λύγιζε μπροστά σε τίποτε. Ουδέποτε εργάσθηκε για το ατομικό του συμφέρον. ΄Ελαμψε και στην περίοδο αυτή της πρωτοσυγκελλίας του με το άριστο παρά- δειγμα και την ασκητική ζωή του.
Το 1941 απαλλάχθηκε των καθηκόντων του Πρωτοσυγκέλλου όταν αρνήθηκαν με τόν τότε Αρχιεπίσκοπο να ορκίσουν δοσίλογη με τούς Γερμανούς Κυβέρνηση και επέστρεψε στην Πάτρα. Μετά από λίγο καιρό ο νέος αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός τον κάλεσε πάλι στην Αθήνα, αλλά αυτή την φορά δεν αποδέχθηκε την πρόσκληση. Παρέμεινε έκτοτε κοντά στο ποίμνιό του, που με τόσο πόνο είχε αποχωρισθεί.
==========================
Ένα διδακτικό περιστατικό τέλος, από την αγία ζωή του π. Γερβασίου το οποίο σχετίζεται άμεσα με την τέλεση των ιερών ακολουθιών είναι και το εξής: «Πολλοί από εμάς αδελφοί μου έχουμε την κακή συνήθεια μέσα στον ιερό χώρο του Ναού, ακόμη και κατά την ώρα της θείας Λειτουργίας, να μιλάμε, να χαιρετάμε (με χειραψία), να ψιθυρίζουμε, ή να πιάνουμε ατέλειωτες συζητήσεις με το διπλανό μας λέγοντας τα νέα μας, σχολιάζοντας την επικαιρότητα, ή ακόμη και όσα γίνονται την ώρα εκείνη την ιερή από τους ιερείς ή τους ψάλτες.
Προσέξτε λοιπόν το πιο κάτω περιστατικό, που διηγείται ένας αυτόπτης μάρτυρας, από τη λειτουργική ζωή του αγίου Γέροντος π. Γερβασίου, για να πάρουμε ζωντανό παράδειγμα, σχετικό με το θέμα αυτό.
Κατά τη διάρκεια ενός άδικου διωγμού, που είχε ξεσπάσει εναντίον του, μπήκαν στο άγιο Βήμα αστυνομικοί, για να τον συλλάβουν την ώρα που λειτουργούσε. Τον ειδοποίησαν
ότι θέλουν να του μιλήσουν. Ο Γέροντας δεν απάντησε τίποτε. Παρέμεινε ακίνητος. Δεν
ασχολήθηκε μαζί τους καθόλου μέχρι το τέλος της θείας λατρείας. Ήταν φανερό ότι
ζούσε βυθισμένος σε ουράνιους αγγελικούς κόσμους.
Οι αστυνομικοί έμειναν καθηλωμένοι, μη τολμώντας να προχωρήσουν στο έργο τους. Ακίνητοι ως το τέλος. Όταν τελείωσε τη Θ. Λειτουργία, ο σεβαστός Γέροντας, έβγαλε το πετραχήλι, έβγαλε και το φελόνι και τότε είπε στους αστυνομικούς:
«Ο Ιερέας δεν διακόπτει τη σιωπή του, ούτε κινείται μπροστά στο Άγιο Θυσιαστήριο. Εάν με διακόπτατε θα σας ήλεγχα αυστηρά. Όχι εγώ αλλά Αυτός που έχει δώσει εντολή να σιωπούμε όλοι μπροστά στο Θεό μένοντας ακίνητοι με ιερό φόβο και τρόμο»
Οι αστυνομικοί έφυγαν άπραγοι, έχοντας την αίσθηση, ότι έζησαν μια ώρα από την αιωνιότητα γεμάτη από τη φρικτή θεϊκή παρουσία!»
-----------------------------
της
Σοφίας Μουστακά,
Νοσηλεύτριας
Ο π. ΓΕΡΒΑΣΙΟΣ
ΚΑΙ ΟΙ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΚΗΝΩΣΕΙΣ
Ο π. Γερβάσιος επιθυμούσε πολύ να αποκτήσουν τα παιδιά δικό τους χώρο αναψυχής για την καλοκαιρινή περίοδο.
Για το σκοπό αυτό, έκανε προαιρετικό έρανο μεταξύ των χριστιανών και αγόρασε το1934 από την Ι.Μ. Γηροκομείου στη θέση «Προφήτης Ηλίας» και δίπλα από το ομώνυμο παρεκκλήσιο αγροτική έκταση τριών στρεμμάτων. Όλη η έκταση φυτεύθηκε από
τον Γέροντα και τα κατηχητόπουλα με δέντρα, όπως μουριές, αμυγδαλιές, πεύκα και
ελιές.
Εκεί άρχισε τα πρώτα καλοκαιρινά μαθήματα κάθε Κυριακή απόγευμα.
Το 1946 ξεκίνησαν οι πρώτες εκκλησιαστικές κατασκηννώσεις στην Ι. Μ. Γηροκομείου και στον Προφήτη Ηλία.
Στην Ι. Μ. Γηροκομείου φιλοξενήθηκαν 650 αγόρια σε τρείς αποστολές, διάρκειας είκοσι ημερών.
Για υπνοδωμάτια είχαν τα υπόστεγα των κελιών των μοναχών και κοιμόταν πάνω σε
κουβέρτες, τις οποίες με την ανατολή του ήλιου μάζευαν σε ρόλους και τους ακου
μπούσαν στον τοίχο. Όλες τις υπόλοιπες ώρες τις περνούσαν τα παιδιά στο προαύλιο με παιχνίδια, συγκεντρώσεις, τραγούδια και ύμνους. Στον Προφήτη Ηλία φιλοξενήθηκαν 700 κορίτσια, κυρίως άπορα από τα προσφυγικά.
Το φαγητό τους το ετοίμαζαν εθελοντικά κυρίες με πολλή αγάπη, τα δύσκολα εκείνα χρόνια μετά τον πόλεμο. Σε αυτές τις ιδιότυπες κατασκηνώσεις καλλιεργούνταν παράλληλα με τη σωματική ευεξία και η πνευματική εν Χριστώ ζωή και ανάπτυξη, η άσκηση στη βιοτεχνία και την οικοκυρική. Κορίτσια ηλικίας από επτά ως δεκαπέντε ετών ασχολούνταν με χειροτεχνήματα, όπως αζούρ, φιλτιρέ, κ.λπ., στο χειρισμό ραπτομηχανής, στην κατεργασία μεταξιού με λειτουργία υφαντουργείου, αλλά και σε άλλες χρήσιμες επιδόσεις για τον αγώνα της ζωής.
Ο μακαριστός Γέροντας καλλιεργούσε στα παιδιά την αυτοσυντήρηση και την κοι-
νωνικότητα. Αγωνιζόταν να οδηγηθούν από το «κατ’ εικόνα» στο «καθ’ ομοίωσιν», να
ξεχνούν το «εγώ», τα προσωπικά τους πάθη και να ζούνε στο «εμείς», με ξεγνιασιά ανα-
πνέοντας το άρωμα της καθαρής χριστιανικής ζωής. Η ζωή της κατασκήνωσης ήταν
κοινοβιακή και χριστοκεντρική, γι’ αυτό τα αποτελέσματα ήταν εμφανή όταν τα παιδιά επέστρεφαν στα σπίτια τους.
Κρατούσαν μέσα τους το Χριστό και την Ελλάδα και γινόταν φώς για την Πάτρα. Άλλωστε ο λόγος του Θεού ενοικεί πλουσίως στην παιδική ψυχή και εμπνέει αγάπη για την Εκκλησία και καύχηση για την Ορθοδο-
------------
19
1
Σ. Νικολαΐδου, εν εφημ. «Πελοπόννησος» 25/7/1968, σ. 5.
ξία.
Αργότερα από το καλοκαίρι του 1953 πρωτοξεκίνησε σιγά σιγά η λειτουργία της μεγάλης κατασκήνωσης βόρεια του χωριού Συχαινά, σε αγροτική έκταση οκτώ στρεμμάτων υπό την επωνυμία «Παιδική Εξοχή της Α.Σ.Θ. “Η Αγία Παρασκευή”» που δώρισε η φιλόθεος προσφυγοπούλα από τον Πόντο Μαρία Κωνσταντινίδου.
Ο Γέροντας αρνήθηκε αρχικά τη δωρεά προς αποφυγή της κατάκρισης του λαού. «Αν δεν επέμενε η κ. Αθηνά Θεοδοσίου, κατηχήτρια, δε θα γινότανε η κατασκήνωσις»
ομολογούσε ο παππούλης. Στην έκταση αυτή έκτισε Ναό προς τιμήν της Αγ.Παρασκευής και το 1954 φιλοξένησε 130 παιδιά με την ευλογία του Μητροπολίτου Πατρών
Θεοκλήτου, ο οποίος επισκέφθηκε την κατασκήνωση μαζί με το Δήμαρχο Πατρέων Β. Ρούφο.
Το 1961 φιλοξενήθηκαν 108 κορίτσια με προϊσταμένη την αφοσιωμένη διακόνισσα Αθηνά Θεοδοσίου, την οποία τιμούσαν τα παιδιά σαν αληθινή μητέρα τους. Το υπηρετικό προσωπικό μάγειροι, νοσοκόμες, φύλακες, τεχνικοί κ.λπ. αφανείς διάκονοι αγάπης θυσίαζαν τη θερινή τους ανάπαυση, χάριν της κατασκηνώσεως. Η κατασκήνωση λειτουργούσε με πρόγραμμα που σκοπό είχε την καλλιέργεια της χριστιανικής ζωής, τη διδασκαλία του λόγου του Θεού με όμορφες ιστορίες από την Αγ. Γραφή και τους βίους
των Αγίων.
Τα παιδιά ζούσαν σε ένα ήσυχο περιβάλλον με καθαρό αέρα, μακριά από κινδύνους μέσα στην ομορφιά της φύσης. Τα κελαηδήματα των πουλιών, οι ύμνοι που έψαλαν με τις παιδικές φωνούλες τους ανέβαιναν ψηλά στο θρόνο του Θεού. Μαζί με τη χριστιανική αγωγή καλλιεργούσαν το πατριωτικό συναίσθημα.
Η έπαρση και η υποστολή της σημαίας γινόταν καθημερινά, ενώ έπαιζαν σκέτς και έλεγαν ποιήματα.
Είχαν τη μεγάλη ευλογία να έχουν συνεχώς ανάμεσά τους τον πνευματικό τους πατέρα,
ο οποίος εξομολογούσε τα παιδιά, προκειμένου να κοινωνήσουν επάξια το Σώμα και το Αίμα του Χριστού. Την καρποφόρο πνευματική εργασία του Γέροντος στις κα
τασκηνώσεις αναγνώρισε και επιβράβευσε ο Μητροπολίτης Πατρών Κωνσταντίνος το
1963. «Συχαινά, το Θαβώρ της Αχαΐας, Η κατασκήνωση της αρετής. Ο θρίαμβος της
αγιωσύνης. Το πνευματικό περιβόλι του π. Γερβασίου», αφού τα παιδιά που παραθερί-
ζουν σ’ αυτές οδηγούνται «στα μονοπάτια της χάριτος στο δρόμο προς την τελειότητα του ουρανού»
========================
