Κυριακή της Σαμαρείτιδος

O Ιησούς συναντάται με την Σαμαρείτιδα.  Η συνάντηση αυτή αποτελεί ένα γεγονός που διακλαδώνεται μέσα από ζωηφόρα μηνύματα από τα οποία μπορεί να ξεδιψάσει πνευματικά ο κάθε άνθρωπος.  Στο πρόσωπο της Σαμαρείτιδας γυναίκας, ο Χριστός συναντάται με ολόκληρη την ανθρωπότητα, η οποία βρίσκεται βυθισμένη στο έρεβος της αμαρτίας και απεγνωσμένα επιζητεί στηρίγματα σωτηρίας που βέβαια μόνο ο Κύριος μας προσφέρει.    Ιδιαίτερα για το σημερινό άνθρωπο που έχει περιέλθει σε φοβερά αδιέξοδα που δεν του επιτρέπουν να αισθανθεί ότι το πρόσωπό του είναι εικόνα του Θεού, η συνάντηση που μας περιγράφει η σημερινή ευαγγελική περικοπή γίνεται δείκτης πορείας μιας αληθινής ζωής.  Όσο κι αν ο ίδιος συνθλίβεται από τα αδιέξοδα της αμαρτίας και αισθάνεται τον εσωτερικό του κόσμο να είναι στημένος πάνω σε ερείπια της ζωής μακριά από το Θεό, αναμένει την αγάπη εκείνη που θα του δώσει τη δυνατότητα και με τη δική του ανταπόκριση - όπως συνέβη με τη Σαμαρείτιδα - να ανυψώσει τον εαυτό του στις αγκάλες της Θεϊκής στοργής.  Ο Χριστός, όπως αναφέρεται και στην Αποκάλυψη “Ίσταται επί την θύρα και κρούει”.  Μας καλεί όλους προσωπικά για να δεχθούμε την προσφορά της Θεϊκής Του αγάπης. Εξαρτάται από εμάς κατά πόσο θα ανταποκριθούμε.  Ο Χριστός κάθεται στο πηγάδι του Ιακώβ και συζητεί με τη Σαμαρείτιδα. Ζητεί νερό από μια γυναίκα και μάλιστα με τη συγκεκριμένη καταγωγή.  Όταν λοιπόν ο Χριστός απευθύνεται στον άνθρωπο και του δίνει ευκαιρίες για προσφορά και διακονία στην προοπτική ανάπτυξης κάθε έργου αγάπης μέσα από τις αγκάλες της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας, ουσιαστικά ανοίγει ορίζοντες ενός μεγαλείου.  Ενός μεγαλείου που δίνει τη δυνατότητα στον άνθρωπο μέσα από την πνευματική ερημία που βιώνει, να ξεδιψά με το ύδωρ της αιώνιας ζωής. Το ύδωρ το ζων  Μέσα από τη συνομιλία με τη Σαμαρείτιδα φαίνεται καθαρά ότι ο Χριστός θέλει να της προσφέρει το ύδωρ το ζων ικανοποιώντας δική της επιθυμία.  Έτσι και η Ορθόδοξη Εκκλησία μας απευθύνεται σε όλους τους ανθρώπους δικαίους ή αδίκους και τους ζητά να έρθουν να ξεδιψάσουν από τις κρυστάλλινες πηγές της.  Έκείνο που πρέπει να προσέξουμε είναι ότι ο Κύριος ήθελε από την γυναίκα εκείνη να αποκτήσει τη συναίσθηση της ψυχικής κατάστασης στην οποία βρισκόταν.  Έτσι κι από μας σήμερα η Εκκλησία ζητά να συναισθανθούμε την αμαρτωλότητά μας και να βαδίζουμε στο δρόμο της μετάνοιας.  Βέβαια, ο Κύριος ως Παντογνώστης γνωρίζει τα πάντα για τον εαυτό μας και περιμένει τη δική μας ανταπόκριση για να μας προσφέρει το νερό εκείνο με το οποίο μπορεί ο άνθρωπος να ξεδιψάσει.  Δηλαδή να γνωρίσει τη ζωή εκείνη που θα πλημυρίσει την ύπαρξή του και θα την ανεβάσει ψηλά. Αγαπητοί αδελφοί, μια Σαμαρείτιδα γυναίκα αξιώθηκε θείων αποκαλύψεων επειδή ακριβώς κατέστησε η ίδια διάφανη την καρδιά της προς τον Κύριο και εμπιστεύτηκε τον εαυτό της στον παραγματικό Σωτήρα.  Οι αποκαλύψεις αυτές ανοίγουν το δρόμο και για τη δική μας πορεία. Όταν δεχόμαστε την αγάπη Του Κυρίου τότε είμαστε σε θέση να τον λατρεύουμε αληθινά.  Αυτή τη λατρεία ακριβώς ζήτησε και η Σαμαρείτιδα και ο Χριστός βέβαια της αποκάλυψε ότι η αληθινή λατρεία του Θεού είναι “η εν Πνεύματι και αληθεία”.  Είναι η λατρεία εκείνη που αποτελεί απαύγασμα της πίστης του ανθρώπου και της επιτέλεσης κάθε έργου αγαθού.  Μόνο έτσι ο άνθρωπος αγκιστρώνεται στην μοναδική ελπίδα που είναι ο Σωτήρας Χριστός. 

Κυριακή της Σαμαρείτιδος Ιω. 4, 5-42

Το Ευαγγέλιο της Σαμαρείτιδος, που ακούσαμε σήμερα κατά τη Θεία Λειτουργία, είναι μεστό νοημάτων τα οποία, πέρα από το καθαυτό γεγονός της συναντήσεως του Χριστού με αυτή τη γυναίκα, έχουν βαρύτητα και σημασία για τον καθένα μας. Κουρασμένος ο Χριστός από την οδοιπορία, στέκεται έξω από μια πόλη της Σαμάρειας, δίπλα στο πηγάδι του Ιακώβ, και στέλενει τους μαθητές Του να αγοράσουν τρόφιμα. Κάποια στιγμή έρχεται μία γυναίκα να πάρει νερό, και με αφορμή το αίτημα του Ιησού να Του προσφέρει να πιει, ξεδιπλώνεται ένας καταπληκτικός διάλογος. Τρία δε σημεία είναι και τα κυριώτερα.

Το πρώτο, είναι η αντιπαραβολή του νερού του πηγαδιού με το “ὑδωρ τό ζῶν”. Ο Χριστός ζητάει από την Σαμαρείτιδα να του προσφέρει νερό για να ξεδιψάσει, και στην απορία της πώς ένας Ιουδαίος μιλά σε μια γυναίκα, και μάλιστα Σαμαρείτιδα, της αντιλέγει ότι εάν ήξερε με ποιόν μιλούσε, τότε η ίδια θα Του ζητούσε να της δώσει το ζωντανό ύδωρ, αυτό που όταν κανείς το γευτεί δεν πρόκειται να διψάσει ξανά, μιας που γίνεται μέσα του πηγή που αναβλύζει. Καί αυτή η πηγή δεν είναι άλλη από τον ίδιο το Χριστό, που φωτίζει και αγιάζει και αναζωογονεί κάθε άνθρωπο. Δεν είναι άλλη από τη χαρά της Αναστάσεως, που ανατρέπει το φθοροποιό έργο της αμαρτίας και αποκαθιστά τον κάθε άνθρωπο που δέχεται μέσα του τον Χριστό.

Το δεύτερο σημείο είναι ότι ο Θεός ζητάει από τον άνθρωπο την “ἐν πνεύματι καί ἀληθείᾳ” προσκύνηση. Στην ερώτηση της γυναίκας εάν πρέπει να προσκυνείται ο Θεός στο Ναό του Σολομώντα, κατά την ιουδαϊκή παράδοση, ή στο παρακείμενο βουνό, σύμφωνα με την παράδοση των Σαμαρειτών, ο Χριστός τονίζει τον τρόπο της προσκύνησης που αρμόζει στον Θεό: εφόσον ο Θεός είναι πνεύμα, η λατρεία προς Αυτόν οφείλει να είναι “ἐν πνεύματι καί ἀληθείᾳ”. Αυτό που έχει ιδιαίτερη σημασία δεν είναι επομένως ο τόπος, ούτε οι εξωτερικοί τύποι, αλλά ο τρόπος με τον οποίο προσεγγίζουμε τον Θεό. Η μία προϋπόθεση είναι “'εν πνεύματι”, δηλαδή ότι στην προσευχή μας δεν αρκεί να συμμετέχει το σώμα, αλλά κυρίως το πνεύμα μας, η διάνοιά μας, όλος μας ο ψυχικός κόσμος. Και επιπλέον, η προσευχή μας να βρίσκεται εντός του πνεύματος του Θεού, δηλαδή να είμαστε καθαροί κατά το δυνατόν όταν προσευχόμαστε από κάθε πειρασμό και πονηρό λογισμό και να ζητάμε τα πνευματικά πράγματα, τις δωρεές του Αγίου Πνεύματος στη ζωή μας. Το “ἐν ἀληθείᾳ” πάλι, σημαίνει ότι για να λατρέψουμε σωστά τον Θεό οφείλουμε να γνωρίζουμε τις αλήθειες της πίστεώς μας και ότι η προσκύνησή μας δεν είναι ευπρόσδεκτη στον θεό, όταν είναι προσχηματική, υποκριτική ή και επίπλαστη, όταν δηλαδή δεν συμβαδίζει με τη ζωή μας και με τις πράξεις μας. Για να μπορέσουμε επομένως να δεχτούμε τον Χριστό στη ζωή μας, ώστε να γίνει μέσα μας πηγή που θα αναβλύζει και θα ξεδιψά τη ζωή μας, οφείλουμε να αγωνιστούμε να καθαρίσουμε τους εαυτούς μας και να γίνουμε αληθινοί προσκυνητές Του, “ἐν πνεύματι καί ἀληθείᾳ”.

Και το τρίτο σημαντικό σημείο της σημερινής περικοπής είναι ότι για πρώτη φορά ο Χριστός αποκλύπτει απερίφραστα την Θεότητά Του, και μάλιστα όχι σε κάποιον Ιουδαίο, αλλά στη Σαμαρείτιδα, σε μια αλλοεθνή. Και τύτο επειδή ο Θεός δεν είναι προσωπολήπτης, δεν εξετάζει δηλαδή την καταγωγή ή το φύλλο ή την κοινωνική κατάσταση του ανθρώπου, αλλά αποκαλύπτεται σε εκείνους που είναι έτοιμοι να Τον δεχτούν στη ζωή τους, σε όσους είναι δεκτικοί της Χάριτός του. Αποκαλύπτεται όχι απαραίτητα στους “καθαρούς”, αλλά σε όσους, παρά την ενδεχόμενη και αναπόφευκτη αμαρτωλότητά τους, Τον επιζητούν με ταπείνωση, με πνεύμα συντετριμμένο, με καρδιά άδολη που αναγνωρίζει την πνευματική της αδυναμία και για τον λόγο αυτό δεν στρέφεται κατά των συνανθρώπων. Γι αυτό και είπε ότι οι άσημοι και οι αμαρτωλοί άνθρωποι είναι εκείνοι που εξαιτίας της ταπείνωσής τους θα εισέλθουν πρώτοι στον Παράδεισο και θα κληθούν Μεγάλοι.

Η εποχή μας, όπως κάθε εποχή, ζητά και θα ζητά πάντα να ξεδιψάσει και να ξεκουραστεί πνευματικά. Για την επιδίωξη του σκοπού αυτού επινοούνται και επιστρατεύονται κάθε είδους ευκαιρίες αναψυχής, οι οποίες όμως είτε εστιάζονται στο σωματικό και υλικό μέρος του ανθρώπου, είτε δεν προσφέρουν πνευματική αναψυχή αλλά μάλλον πνευματική αποδόμηση. Ευρισκόμενοι μέσα στη χαρμόσυνη περίοδο της Αναστάσεως, ας μη λησμονούμε ότι η αληθινή χαρά, η μόνη που μπορεί να ξεδιψάσει την ύπαρξή μας, είναι ο ίδιος ο Χριστός. Και ότι για να Τον ελκύσουμε κοντά μας, οφείλουμε να Τον προσεγγίσουμε εν πνεύματι, εν αληθεία και εν ταπεινώσει.

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΣΑΜΑΡΕΙΤΙΔΟΣ ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ Του Πρωτ. Γεωργίου Σούλου

Στην Ευαγγελική περικοπή της σημερινής Κυριακής ο Χριστός δεν συναντάται μόνο με τη Σαμαρείτιδα, αλλά στο πρόσωπο αυτής της γυναίκας συναντάται με ολόκληρη την αλλοτριωμένη ανθρωπότητα.  Γιατί, ο Χριστός, δεν είναι κάποιος  Ιουδαίος, που συναντάται και διαλέγεται με μια Σαμαρείτιδα.  Αυτός που της μιλά είναι ο Υιός του Θεού, που κοινωνεί και επικοινωνεί με τους ανθρώπους προσφέροντας την άδολη και αυθεντική Του αγάπη.

Τούτη, ασφαλώς, η συνάντηση χαρακτηρίζεται ως ανυψωτική για τον άνθρωπο  και ακόμα, ως συνάντηση αναγνώρισης της  προσωπικότητας του κάθε ανθρώπου και  ιδιαίτερα αυτού που αισθάνεται το ηθικό και πνευματικό αδιέξοδο της εποχής του, αλλά και την περιφρόνηση των άλλων.  Ο άνθρωπος μέσα από την ψυχολογική του ψυχοσύνθεση και την υπαρξιακή του διάσταση, όσο κι αν συνθλίβεται στα αδιέξοδα της αμαρτίας, ζητά και αποζητά κατά βάθος την εκτίμηση, την αποδοχή, και την αγάπη των άλλων.  Όμως αυτή την πολύ ανθρώπινη σχέση και συμπεριφορά δεν τη βρίσκει πάντοτε ο καθένας μας, από τους αδελφούς και συνανθρώπους μας.  Αυτήν, λοιπόν, την ανθρώπινη απουσία και ανεπάρκεια έρχεται να την πληρώσει και αναπληρώσει στον καθένα μας ο ίδιος ο Χριστός, όταν και αφού τον συναντήσουμε σε κάποιο «φρέαρ» της ζωής μας.  Όπου οι άνθρωποι δεν ανταποκρίνονται στο όντως υπαρξιακό αίτημα της ζωής του συνανθρώπου τους, πρέπει να κατανοήσουμε, ότι ανταποκρίνεται ο Χριστός, ο οποίος «ίσταται επί την θύραν και κρούει» (Αποκ. γ΄ 28), καλώντας μας, μάλιστα,  προσωπικά, δηλαδή, μας «καλεί  κατ’ όνομα» (Ιωάν. ι΄ 3), για να βρούμε επιτέλους, σ΄ Αυτόν την εκτίμηση, την αποδοχή και την αγάπη, όπως ακριβώς τη βρήκε και την αντιλήφθηκε, μέσα από ένα γνήσιο και ειλικρινή διάλογο, η Σαμαρείτις.  Στάθηκε στο πηγάδι και συζήτησε μαζί της.  Της ζήτησε νερό και ας γνώριζε, ότι τον θεωρούσε εχθρό της, εξαιτίας του μεγάλου και  υπαρκτού  εθνικού μίσους ανάμεσα στους Σαμαρείτες και τους Ιουδαίους.  Γιατί, ο Χριστός είναι πέρα και πάνω από κάθε ανθρώπινο συσχετισμό και εμπάθεια.  Ο Χριστός δέχεται, ότι η συμβολή και η συμπαράσταση του καθενός, αντιστρέφεται ευεργετικά σε όποιον την προσφέρει.  Διδάσκει και κηρύττει αυτού του είδους την προσφορά γιατί, πράγματι, μόνον έτσι υπερβαίνει κανείς τον εαυτόν του και τον ατομοκεντρισμό του, υπακούοντας στην παραίνεσή Του «απαρνησάσθω εαυτόν»(Μαρκ. η΄ 34).

Γιατί, όπως έχει αποδειχτεί, είναι  ο εγωϊσμός και ο ατομοκεντρισμός μας, που δεν μας επιτρέπουν  να αισθανθούμε και να νοιώσουμε την αγωνία και τη θλίψη του Χριστού, που έχει για τις αθεράπευτα ψυχοσωματικές ανάγκες του ανθρώπου και αυτό φαίνεται πολύ καθαρά λέγοντας στη Σαμαρείτιδα «πίστευσόν μοι»(Ιωάν. δ΄ 21).

Η πράξη αυτή του Χριστού έχει ακόμη χαρακτήρα αντιεγωϊστικό. Ο Χριστός δεν εμφορείται από εγωισμό  ότι δηλαδὴ μόνον Αυτός μπορεί να δίδει. Δεν επιθυμεί να φαίνεται πως Αυτὸς μόνο είναι ικανός. Γιατί τότε ταπεινώνει τους ανθρώπους,  επειδή αυτοί δεν μπορούν να δώσουν, να προσφέρουν. Και δεν μπορούν να δώσουν, αφού δεν έχουν κάτι δικό τους. Τα πάντα ανήκουν στο Θεό.

Ο Θεός δίνει απλόχερα την αγάπη Του και την καλοσύνη Του στον άνθρωπο με κάθε τρόπο και μέσο και αυτός αντί να την αντιπροσφέρει, «ως αντίδωρο» στο Θεό δια του «πλησίον» του, την κρατάει και την παρακρατάει προς ίδιον όφελος(εγωϊσμός), βάζοντας έτσι την ίδια τη ζωή και την ύπαρξή του σε εμπλοκή και περιπέτεια, με αποτέλεσμα να ενεργεί νοησιαρχικά, λογικοκεντρικά και ασφαλώς, αναπόφευκτα ιδιοτελειακά και συμφεροντολογικά.  Κι έτσι η υπαρξιακή οντολογική ανθρώπινη λειτουργία αυτοπεριορίζεται και αυτοεγκλωβίζεται στο μυαλό και στη νόηση του εγωιστή ανθρώπου, που αυτοπροσδιορίζεται με άτεγκτους και ψυχρούς συνειρμικούς συλλογισμούς χωρίς αίσθημα και συναισθηματικότητα.

Στη θεία Λειτουργία ομολογούμε,  ότι  προσφέρουμε τα δικά Του από τα δικά Του. «Τα σα εκ των σων Συ προσφέρομεν…» Αυτό ευχαριστεί τον Χριστό, γιατί δίδει την ευκαιρία στους ανθρώπους να Του προσφέρουν, ως αδελφοί Του, πλασμένοι κατ᾿ εικόνα και καθ᾿ ομοίωση δική Του.

Σύμφωνα με την επιστήμη της  Ψυχολογίας της Προσωπικότητας και της Κοινωνικής ψυχολογίας, ο νους, η νόηση και η σκέψη της Σαμαρείτιδος κάπως έτσι ψυχρά και αρνητικά συναισθηματικά, κοινωνούσε και λειτουργούσε, και αυτό εξάγεται από την απάντηση που έδωσε στο Χριστό, όταν της ζήτησε νερό από το πηγάδι του Ιακώβ. Πηγάδι, που  τελικά δεν της ανήκε, αφού το νερό είναι  κοινόχρηστο αγαθό. «…πώς Συ Ιουδαίος ων, παρ’ εμού πιειν αιτείς, ούσης γυναικός Σαμαρείτιδος; Ου γάρ συγχρώνται Ιουδαίοι Σαμαρείταις».

Έβλεπε και αντιμετώπιζε τον Χριστό  λογικοκεντρικά και ορθολογιστικά. Τον διέκρινε και τον αναγνώριζε μόνο με τα εξωτερικά  Του χαρακτηριστικά γνωρίσματα.  Σύμφωνα, δηλαδή, με την εθνική Του προέλευση και την Ιουδαϊκή του καταγωγή.

Η νοησιαρχική της σκέψη και βούληση την είχαν κάνει να πιστεύει, ότι ο κάθε Ιουδαίος ήταν οπωσδήποτε εχθρός της και κατά συνέπεια, δεν έπρεπε με κανένα τρόπο να τον βοηθήσει, να τον συνδράμει ή να τον εξυπηρετήσει.  Μέσα από αυτή τη νοοτροπία και το απόσταγμα της σκέψης διακρίνουμε με καθαρότητα πώς εκλαμβάνονται και πραγματώνονται οι ανθρώπινες σχέσεις ανάμεσα στον άνθρωπο και τον συνάνθρωπο.  Αφ΄ ενός μεν, ο συνάνθρωπος εκλαμβάνεται, ως ένα ψυχρό αντικείμενο ή πράγμα και αφ΄ ετέρου, σύμφωνα με τα ιδιώματα ή τις ιδιότητές του.  Δηλαδή, την εθνικότητά του, την κοινωνική και οικονομική του στάθμη κ.ά., με αποτέλεσμα να μπαίνει ανάμεσα στους ανθρώπους ένα αδιαπέραστο τείχος αίσχους και ντροπής, που εμποδίζει και αποκρύπτει την έκφραση του ψυχικού και πνευματικού τους κόσμου.

Για να ξεπεράσουμε και για να γκρεμίσουμε από τα  εσώτερα του είναι μας αυτό το τείχος της ντροπής και της ψυχοσωματικής αλλοίωσης και  φθοράς, χρειαζόμαστε ένα άνοιγμα, ένα ξεπέταγμα.  Χρειαζόμαστε την  προσωπική μας υπέρβαση και αυθυπέρβαση.  Την ατομική μας έξοδο από το αδιέξοδο του «Εγώ» και την είσοδό μας στο «Εσύ» του άλλου.  Αυτή η προσφορά και η διακονία μας στους συνανθρώπους μας, ανεξάρτητα από ιδιότητες και γνωρίσματα, όταν μάλιστα  επιτελείται και συντελείται στο Όνομα του Χριστού και δια του Χριστού, τότε αποκαλύπτεται και φανερώνεται ο οντολογικός προορισμός της ανθρώπινης πορείας του καθενός μας.  Αυτό που δίδασκε με το λόγο,  ο Λόγος, όχι μόνο στη Σαμαρείτιδα και κατόπιν στους συγχωριανούς της, αλλά παντού και πάντοτε.

Ας αντιληφθούμε, επιτέλους, αυτό τον προορισμό και ας τον πραγματώσουμε, όπως τον πραγμάτωσε η σημερινή γυναίκα της ευαγγελικής περικοπής, αλλά και πολλοί συγχωριανοί της, πίνοντας από το ύδωρ, που τους έδωσε και τους οδήγησε «εις ζωήν αιώνιον».

Κυριακή της Σαμαρείτιδος (Ἁγίας Φωτεινής)

Ὅλη αὐτὴ τὴ περίοδο ποὺ διανύουμε τώρα, ἐπεκτεινομένη σὲ πενήντα μέρες, ἑορτάζομε τὴν ἀπὸ τοὺς νεκροὺς ἀνάσταση τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ καὶ Σωτήρα μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, δεικνύοντας μὲ αὐτὴ τὴν παράταση τὴν ὑπεροχὴ τῆς ἀπέναντι στὶς ἄλλες ἑορτές.
Πραγματικὰ ὅλοι ὅσοι ἀναστήθηκαν ἀπὸ τοὺς νεκροὺς ἀναστήθηκαν ἀπὸ ἄλλους καί, ἀφοῦ πέθαναν πάλι, ἐπέστρεψαν στὴ γῆ. Ὁ δὲ Χριστός, ἀφοῦ ἀναστήθηκε ἀπὸ τοὺς νεκρούς, δὲν κυριεύεται πλέον καθόλου ἀπὸ τὸ θάνατο, γιατί δὲν ἐπέστρεψε πάλι στὴ γῆ, ἀλλὰ ἀνέβηκε στὸν οὐρανό, καθιστώντας τὸ φύραμά μας ποὺ εἶχε λάβει ὁμόθρονο μὲ τὸ Πατέρα ὡς ὁμόθεο. 
Εἶναι ὁ μόνος ποὺ ἔγινε ἀρχὴ τῆς μελλοντικῆς ἀναστάσεως ὅλων καὶ πρωτότοκος ἀπὸ τοὺς νεκροὺς καὶ πατέρας τοῦ μέλλοντος αἰῶνος.
Καὶ ὅπως ὅλοι ἁμαρτωλοὶ καὶ δίκαιοι, πεθαίνουν στὸν Ἀδάμ, ἔτσι στὸ Χριστὸ θὰ ζωοποιηθοῦν ὅλοι, ἁμαρτωλοὶ καὶ δίκαιοι, ἀλλὰ ὁ καθένας στὴ τάξη του. Ὅταν καταργήσει κάθε ἀρχὴ καὶ ἐξουσία καὶ δύναμη καὶ θέσει ὅλους τους ἐχθρούς του κάτω ἀπὸ τὰ πόδια του, τελευταῖος ἐχθρὸς ποὺ θὰ καταργηθεῖ εἶναι ὁ θάνατος, κατὰ τὴ κοινὴ ἀνάσταση.
Ὁ Κύριος κηρύττοντας τὸ εὐαγγέλιο τῆς βασιλείας πρὶν ἀπὸ τὸ πάθος, δεικνύει στοὺς μαθητὲς ὅτι ἡ ἐκλογὴ τῶν ἀξίων τῆς πίστεως δὲν θὰ γίνει μόνο ἀνάμεσα στοὺς Ἰουδαίους, ἀλλὰ καὶ ἀνάμεσα στοὺς Ἐθνικούς, στὴ σημερινὴ περικοπὴ τοῦ εὐαγγελίου.
(το κείμενο που ακολουθεί, είναι απόσπασμα ομιλίας του Αγίου Γρηγορίου Παλαμά)
Ἔρχεται λοιπόν ὁ Κύριος σὲ μία πόλη τῆς Σαμάρειας ποὺ λέγεται Σιχάρ. (Σαμάρεια ὀνομάσθηκε ἡ πόλη ποὺ ἔκτισε τὸ 880 π.Χ. ὁ βασιλιὰς τοῦ Ἰσραήλ, Ἀμβρί, ἔπειτα τὸ ὄρος Σομὸρ ποὺ ἦταν ἡ ἀκρόπολή της καὶ τέλος ὅλο τὸ βόρειο βασίλειο τοῦ Ἰσραήλ, ποὺ καταλύθηκε ἀπὸ τοὺς Ἀσσυρίους τὸ 721 π.Χ. καὶ ὁ ἡγεμόνας τους ἐγκατέστησε ἐκεῖ ἐθνικοὺς ἀπὸ πολλὰ μέρη).
Ἐκεῖ ἦταν ἡ πηγὴ τοῦ Ἰακώβ, τὸ πηγάδι ποὺ ἐκεῖνος εἶχε ἀνοίξει. Κουρασμένος ὁ Κύριος ἀπὸ τὴν ὁδοιπορία κάθισε μόνος του δίπλα ἀπὸ τὸ πηγάδι καὶ κάτω ἀφελῶς, γιατί οἱ μαθητές του πῆγαν νὰ ἀγοράσουν τροφές. Ἔρχεται ἐκεῖ μιὰ γυναίκα ἀπὸ τὴ Σαμάρεια νὰ πάρει νερὸ καὶ ὁ Κύριος διψώντας ὡς ἄνθρωπος, τῆς ζήτησε νερό.
Αὐτὴ ἀντιλήφτηκε ἀπὸ τὴν ἐμφάνισή του ὅτι ἦταν Ἰουδαῖος καὶ θαύμασε πῶς ἕνας Ἰουδαῖος ζητᾶ νερὸ ἀπὸ τὴν ἐθνικὴ Σαμαρείτιδα. Ἂν γνώριζες, τῆς εἶπε, τὴ δωρεὰ τοῦ Θεοῦ, ποιὸς εἶναι αὐτὸς ποὺ σοῦ ζητᾶ νὰ πιεῖ νερό, ἐσὺ θὰ τοῦ ζητοῦσες καὶ θὰ σοῦ ἔδινε ζωντανὸ νερό. Ὁ Κύριος ἐπιβεβαίωσε ὅτι ἂν γνώριζε θὰ γινόταν μέτοχος πραγματικὰ ζωντανοῦ νεροῦ, ὅπως ἔπραξε καὶ ἀπόλαυσε ἀργότερα ὅταν τὸ ἔμαθε, ἐνῶ τὸ συνέδριο τῶν Ἰουδαίων ποὺ ἔμαθαν σαφῶς, ἔπειτα ἐσταύρωσαν τὸν Κύριο τῆς δόξης. Δωρεὰ τοῦ Θεοῦ εἶναι, ἐπειδὴ θεωρεῖ ἀγαπητοὺς ὅλους ἀκόμα καὶ τοὺς μισητοὺς ἀπὸ τοῦ Ἰουδαίους ἐθνικοὺς καὶ προσφέρει τὸν ἑαυτό του καὶ καθιστᾶ τοὺς πιστοὺς σκεύη δεκτικά της Θεότητός του.
Ἡ Σαμαρείτιδα δὲν κατάλαβε τὸ μεγαλεῖο τοῦ ζωντανοῦ νεροῦ, ἀπορεῖ ποὺ θὰ βρεῖ νερὸ χωρὶς κουβὰ σὲ ἕνα βαθὺ πηγάδι. Ἔπειτα ἐπιχειρεῖ νὰ τὸν συγκρίνει μὲ τὸν Ἰακώβ, ποὺ τὸν ἀποκαλεῖ πατέρα, ἐξυμνώντας τὸ γένος ἀπὸ τὸν τόπο καὶ ἐξαίρει τὸ νερὸ μὲ τὴ σκέψη ὅτι δὲν μπορεῖ νὰ βρεθεῖ καλύτερο. Ὅταν ὅμως ἄκουσε ὅτι τὸ «νερό ποὺ θὰ σοῦ δώσω» θὰ γίνει πηγὴ ποὺ τρέχει πρὸς αἰώνια ζωή, ἄφησε λόγο ψυχῆς ποὺ ποθεῖ καὶ ὁδηγεῖται πρὸς τὴ πίστη καὶ ζήτησε νὰ τὸ λάβει γιὰ νὰ μὴ ξαναδιψάσει. Ὁ Κύριος θέλοντας νὰ ἀποκαλύπτεται λίγο – λίγο, τῆς λέγει νὰ φωνάξει τὸν ἄνδρα της, γνωρίζοντάς της πόσους ἄνδρες εἶχε καὶ αὐτὸν ποὺ ἔχει τώρα δὲν εἶναι δικός της. Ἐκείνη ὅμως δὲν στενοχωρεῖται ἀπὸ τὸν ἔλεγχο, ἀλλὰ ἀμέσως καταλαβαίνει ὅτι ὁ Κύριος εἶναι προφήτης καὶ τοῦ ζητᾶ ἐξηγήσεις σὲ ψηλὰ ζητήματα.
Βλέπετε πόση εἶναι ἡ μακροθυμία καὶ ἡ φιλομάθεια αὐτῆς τῆς γυναίκας; Πόση συλλογὴ καὶ γνώση εἶχε στὴ διάνοιά της, πόση γνώση τῆς θεόπνευστης Γραφῆς; Καὶ ἀμέσως τὸν ρωτᾶ ποῦ πρέπει νὰ λατρεύεται σωστὰ ὁ Θεός, ἐδῶ σ’ αὐτὸ τὸν τόπο ἢ στὰ Ἱεροσόλυμα; Καὶ τότε παίρνει τὴν ἀπάντηση, ὅτι ἔρχεται ἡ ὥρα, ὁπότε οὔτε στὸ ὄρος αὐτὸ οὔτε στὰ Ἱεροσόλυμα θὰ προσκυνᾶτε τὸν Πατέρα. Τῆς γνωρίζει μάλιστα ὅτι ἡ σωτηρία εἶναι ἀπὸ τοὺς Ἰουδαίους, δὲν εἶπε θὰ εἶναι, στὸ μέλλον, γιατί ἦταν αὐτὸς ὁ ἴδιος. Ἔρχεται ὤρα καὶ εἶναι τώρα ποὺ οἱ ἀληθινοὶ προσκυνητὲς θὰ προσκυνοῦν τὸ Πατέρα κατὰ Πνεῦμα καὶ ἀλήθεια.
Γιατί ὁ ὕψιστος καὶ προσκυνητὸς Πατέρας, εἶναι Πατέρας αὐτοαληθείας, δηλαδὴ τοῦ μονογενοῦς Υἱοῦ καὶ ἔχει Πνεῦμα ἀληθείας, τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιο καὶ αὐτοὶ ποὺ τὸν προσκυνοῦν, τὸ πράττουν ἔτσι διότι ἐνεργοῦνται δι’ αὐτῶν. Ὁ Κύριος ἀπομακρύνει κάθε σωματικὴ ἔννοια τόπο καὶ προσκύνηση, λέγοντας: «Πνεῦμα ὁ Θεὸς καὶ αὐτοὶ ποὺ τὸν προσκυνοῦν πρέπει νὰ τὸν προσκυνοῦν κατὰ Πνεῦμα καὶ ἀλήθεια». Ὡς πνεῦμα ποὺ εἶναι ὁ Θεὸς εἶναι ἀσώματος, τὸ δὲ ἀσώματο δὲν εὑρίσκεται σὲ τόπο οὔτε περιγράφεται μὲ τοπικὰ ὅρια. Ὡς ἀσώματος ὁ Θεὸς δὲν εἶναι πουθενά, ὡς Θεὸς δὲ εἶναι παντοῦ, ὡς συνέχων καὶ περιέχων τὸ πᾶν.
Παντοῦ εἶναι ὁ Θεὸς ὄχι μόνο ἐδῶ στὴ γῆ ἀλλὰ καὶ ὑπεράνω τῆς γῆς, Πατὴρ ἀσώματος καὶ κατὰ τὸν χρόνο καὶ σὲ τόπο ἀόριστος.
Βέβαια καὶ ἡ ψυχὴ καὶ ὁ ἄγγελος εἶναι ἀσώματα, δὲν εἶναι ὅμως σὲ τόπο, ἀλλὰ δὲν εἶναι καὶ παντοῦ, γιατί δὲν συνέχουν τὸ σύμπαν ἀλλὰ αὐτὰ ἔχουν ἀνάγκη τοῦ συνέχοντος.
Ἡ Σαμαρείτιδα καθὼς ἄκουσε ἀπὸ τὸ Χριστὸ αὐτὰ τὰ ἐξαίσια καὶ θεοπρεπὴ λόγια, ἀναπτερωμένη, μνημονεύει τὸν προσδοκώμενο καὶ ποθούμενο Μεσσία, τὸν λεγόμενο Χριστὸ ποὺ ὅταν ἔρθει θὰ μᾶς τὰ διδάξει ὅλα. Βλέπετε πῶς ἦταν ἐτοιμότατη γιὰ τὴν πίστη; Ἀπὸ ποῦ θὰ γνώριζε τοῦτο, ἂν δὲν εἶχε μελετήσει τὰ προφητικὰ βιβλία μὲ πολλὴ σύνεση; Ἔτσι προλαβαίνει περὶ τοῦ Χριστοῦ ὅτι θὰ διδάξει ὅλη τὴν ἀλήθεια. Μόλις τὴν εἶδε ὁ Κύριος τόσο θερμή, τῆς λέγει ἀπροκάλυπτα: Ἐγὼ εἶμαι ὁ Χριστός, ποὺ σοῦ μιλῶ. Ἐκείνη γίνεται ἀμέσως ἐκλεκτὴ εὐαγγελίστρια καὶ ἀφήνοντας τὴ ὑδρία καὶ τὸ σπίτι της τρέχει καὶ παρασύρει ὅλους τους Σαμαρεῖτες πρὸς τὸ Χριστὸ καὶ ἀργότερα μὲ τὸν ὑπόλοιπο φωτοειδὴ βίο της (ὡς Ἁγία Φωτεινή) σφραγίζει μὲ τὸ μαρτύριο τὴν ἀγάπη της πρὸς τὸν Κύριο.

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΣΑΜΑΡΕΙΤΙΔΟΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙ ΚΑΤΑΦΡΟΝΗΣΕΩΣ ΤΩΝ ΠΑΡΟΝΤΩΝ

του κ. Μιχαήλ Τσακιράκη

Εκπαιδευτικού - Θεολόγου

Όλην αυτήν την περίοδο γιορτάζουμε 50 μέρες την εκ νεκρών Ανάσταση του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού δείχνοντας με τον τρόπο αυτό πόσο υπερέχει αυτή από τις άλλες γιορτές. Αν κα περιλαμβάνει και την εις ουρανούς Ανάληψή Του δηλαδή την ανάμνηση της εις ουρανούς ανόδου του Δεσπότου για τον ίδιο ακριβώς λόγο για να φανεί και η διαφορά Του από τους ανθρώπους αφού όσοι εκ νεκρών αναστήθηκαν αναστήθηκαν από άλλους και αφού πάλι πέθαναν επέστρεψαν στη γη ενώ ο Χριστός μόνος Του αναστήθηκε εκ νεκρών την Τρίτη ημέρα δεν ξανακυριεύτηκε από το θάνατο ούτε επέστρεψε πάλι στη γη αλλά ανέβηκε στον ουρανό καθιστώντας το φύραμά μας που είχε λάβει ομόθρονο του Πατρός ως ομόθεο. Κι αυτό ως ο μόνος που έγινε αρχή της μελλούσης αναστάσεώς μας κι ο μόνος που κατέστη απαρχή νεκρών και πρωτότοκο νεκρών και πατέρας μέλλοντος αιώνος. Κι όπως όλοι οι δίκαιοι και αμαρτωλοί πεθαίνουν στον Αδάμ έτσι και στο Χριστό θα αναστηθούν αλλά καθένας στην τάξη του. Τελευταίος εχθρός που θα καταργηθεί ο θάνατος κατά την κοινή ανάσταση με την έσχατη σάλπιγγα γιατί πρέπει το θνητό να ενδυθεί αθανασία και το φθαρτό αφθαρσία. Τέτοια δωρεά μας χαρίζει η Ανάστασή Του προεικονίζοντας και τη μέλλουσα μακαριότητα των αγίων από όπου έχει εξαφανιστεί κάθε οδύνη, λύπη και στεναγμός γιατί εκεί είναι όντως ευφραινομένων η κατοικία. Και γι’ αυτό η χάρη Του καθιέρωσε πριν από αυτά να νηστεύομε 40 μέρες κατά την ιερή Σαρακοστή και αγρυπνία και κάθε είδους αρετών άσκηση γιατί προηγείται σ’ αυτή τη ζωή των σωζομένων η μετάνοια διαρκώς και ο θεοφιλής βίος ενώ με τις 50 μέρες τώρα επιδεικνύεται η άνεση και απόλαυση που θα υποδεχτεί όσους εδώ έζησαν με αγώνα για το Θεό.

Στον καιρό της θα έρθει επομένως με την Ανάστασή Του και την Ανάληψή Του η μέλλουσα κοινή ανάστασή μας και η ανύψωση των αξίων μόνο στα σύννεφα και συνύπαρξή τους και ανάπαυσή τους με το Θεό αιώνια. Σήμερα ο Χριστός υποτάσσει και την Σαμάρεια με λόγο και διδασκαλία για τη σωτηρία. Πώς; Ακούστε: κουρασμένος από την οδοιπορία κάθεται δίπλα στο πηγάδι περίπου στις 6 (+6=12 η ώρα, το μεσημέρι) κα φυσικά η ώρα και ο τόπος επιβάλλουν να καθίσει καθένας με σώμα σαν το δικό μας. Σαν οδοιπόρος από τους πολλούς γιατί οι μαθητές Του είχαν φύγει να αγοράσουν τροφές στην πόλη κι ο Κύριος διψώντας και βλέποντας να έρχεται κάποια που διψά ανθρωπίνως για να σταματήσει τη δίψα της ως Θεός βλέπει όμως και την καρδιά της να ζητά για σωτήριο ύδωρ χωρίς να γνωρίζει ποιος μπορεί να της το προσφέρει. Κι επειδή επείγεται να αποκαλυφθεί στην ποθούσα ψυχή γιατί ποθεί κι Αυτός τους ποθούντες Αυτόν αρχίζει από κει που θα γίνει ευπρόσδεκτος λέγοντάς της δώσε μου να πιώ νερό παίρνοντας ως αφορμή αυτό για να αποκαλυφθεί σ’ αυτήν λέγοντας αν γνώριζες τη δωρεά του Θεού και ποιος είναι Αυτός που σου ζητά νερό εσύ θα Του ζητούσες και θα σου έδινε το ζωντανό νερό.

Ποια είναι η δωρεά του Θεού και μάλιστα μεγάλη δωρεά και χάρη; Το ότι δεν βδελύσσεται τους θεωρούμενους βδελυκτούς και ακοινώνητους κι ακόμα παραπέρα να θεωρεί τέτοιους ανθρώπους αγαπητούς Του ώστε όχι μόνο να δέχεται τα διδόμενα από αυτούς αλλά και να τους μεταδίδει από τα δικά Του θεία χαρίσματα και τον ίδιο Του τον Εαυτό και καθιστά τους πιστούς Του σκεύη δεκτικά της θεότητάς Του αφού προβλέποντας επαγγέλλεται ότι αδύνατον αλλιώς να έχουν μέσα τους πηγή ύδατος ζωής που να τρέχει στην άλλη Ζωή την αιώνια! Η Σαμαρείτις πρώτα δεν κατάλαβε και απορεί και έπειτα επιχειρεί να Τον συγκρίνει με τον Ιακώβ κι όταν πάλι Τον άκουσε να της προσφέρει το δικό Του ύδωρ άφησε λόγο καρδιακό που ποθεί κι οδηγείται στην πίστη χωρίς ακόμα να μπορεί να κοιτάξει καθαρά στο Φως. Κ ο Κύριος θέλοντας να αποκαλυφθεί λίγο λίγο της λέει τότε να φέρει και τον άντρα της. Κι αυτή κρύβει τη διαγωγή της –έτσι νομίζει- και συγχρόνως σπεύδει να πάρει και το δώρο λέγοντας ότι δεν έχει άντρα. Και ακούει τότε την κρυμμένη αλήθεια από τον Κύριό μας που της θυμίζει ότι αλήθεια λέει γιατί 5 άντρες είχε ως τότε κι αυτόν που τώρα έχει κι αυτός δεν είναι δικός της ελεγχόμενη για την όλη της διαγωγή από μικρή ήδη ηλικία. Κοιτάξτε όμως μεγαλείο ψυχής αυτής της γυναίκας που δεν στεναχωριέται αλλά αντιλαμβανόμενη Ποιον περίπου έχει ενώπιόν της σπεύδει προσπερνώντας την προσωπική της δυστυχία να συζητήσει υψηλότερα ζητήματα. Πόση η μακροθυμία αλλά και η φιλομάθεια της γυναίκας!

Κι αυτήν την γνώση και φιλομάθεια της γυναίκας τη βαθιά μελέτη της θεόπνευστης Γραφής δέχεται ο Κύριός μας ως οσμή ευωδίας πνευματικής και ευχαρίστως συζητά παραπέρα μαζί της. Τι μας διδάσκει η γυναίκα αυτή; Ό, τι κα να μας απασχολεί στα προσωπικά μας μη χάνουμε ευκαιρία να ασχολούμαστε με τα πνευματικά μας. Μελετώντας ιερά και σπουδάζοντας καθιστάμεθα άξιοι θείας επιστασίας που είναι η οσμή που οσφραίνεται ο Κύριος. Αν όμως μέσα μας τρέφουμε πονηρούς ή ρυπαρούς γήινους λογισμούς τότε απομακρυνόμαστε από Αυτόν και καθιστάμεθα άξιοι αποστροφής αλίμονο από το Θεό! Ου παραμενούσι παράνομοι κατέναντι των οφθαλμών Σου! Μνησθήση διαπαντός Κυρίου του Θεού Σου, καθήμενος και πορευόμενος, κοιταζόμενος και διανιστάμενος και ερευνάτε τας Γραφάς και εν αυταίς ευρήσετε Ζωήν την αιώνιον και αδιαλείπτως προσεύχεσθε.

Κι η συνέχεια ακόμα καλύτερη: της ολοκληρώνει το σκοπό των λόγων Του προφητεύοντας ότι τέτοια την ζητεί και τη δέχεται ο Θεός –όσοι έχουν προσκυνήσει το ιερό της λείψανο της πρώην πόρνης όπως τη λέει η Εκκλησία μας και αφού πόρνες και τελώνες προηγούνται άλλων στην βασιλεία των ουρανών καταλαβαίνουν πόσο σημαντικά είναι όλα αυτά!- και απαντώντας της λέει ότι έρχεται ώρα και τώρα μάλιστα είναι η ώρα που δε θα προσκυνάτε ούτε εδώ ούτε εκεί το Θεό Πατέρα αλλά τέτοιους θέλει ο Θεός προσκυνητές Του. Θα γίνει τέτοια άξια και θα προσκυνά τον Ύψιστο Πατέρα όχι τοπικά αλλά ευαγγελικά –μετατίθεται η προσκύνηση κι ο νόμος- γιατί σεις προσκυνάτε ό, τι δεν ξέρετε ενώ εμείς ό, τι ξέρουμε θα έρθει ο Χριστός έρχεται ώρα τώρα, έρχεται δεν τελέστηκε ακόμα θα τελεστεί τώρα γιατί βλέπει ότι είναι έτοιμη να πιστέψει σύντομα και να προσκυνά πνευματικά και αληθινά. Πνεύμα ο Θεός και όσοι Τον προσκυνούν έτσι εν Πνεύματι και Αληθεία πρέπει να Τον προσκυνούν ασώματος ο Θεός και ως ασώματος δε βρίσκεται σε τόπο ούτε περιγράφεται τοπικά! Είναι πανταχού παρών και σε όλα ο Θεός! Ως συνέχων και περιέχων τα πάντα!

Πανταχού όχι μόνο της γης αλλά και του ουρανού και των υπεράνω της γης θα προσκυνηθεί από τους πιστούς αληθώς και θεοπρεπώς. Βέβαια η ψυχή και οι άγγελοι είναι ασώματα και όχι σε τόπο αλλά δεν είναι πανταχού γιατί δεν συνέχουν το σύμπαν παρά έχουν ανάγκη του συνέχοντος κι επομένως αυτά είναι στον συνέχοντα και περιέχοντα το σύμπαν αλλά η ψυχή συνέχοντας το σώμα με το οποίο κτίστηκε μαζί είναι πανταχού του σώματος όχι ευρισκομένη σε τόπο ούτε ως περιεχομένη στο σώμα αλλά ως συνέχουσα και περιέχουσα αυτό αφού έχει και τούτο ως κατεικόνα Θεού.

Κι η γυναίκα αυτή η υπέροχη Φωτεινή ονομάστηκε από το Σωτήρα μας εκλεκτή σαν τον ήλιο και καταγράφηκε κι αυτή στον κατάλογο των μελλόντων να λάμψουν σαν τον ήλιο κατά το ευαγγέλιο επισφραγίζοντας τον υπόλοιπον της ζωής αυτής φωτοειδή βίον εν ειρήνη και μετανοία με μαρτυρικό τέλος μακάριο κι αυτή και η οικογένειά της –εορτάζεται κι αυτή δυο φορές το χρόνο αλλά σήμερα εξαιρέτως αφιερώνεται ολόκληρη η Κυριακή στη μνήμη της κάθε χρόνο ενώ υπάρχει και η εορτή της το Φεβρουάριο, 26: αγίασαν μαζί της επί Νέρωνος και όλοι οι δικοί της, οι αδελφές της και τα παιδιά της, Ανατολή(2^η αδελφή της)-Φωτώ(3^η αδελφή της)-Φωτίς(4^η αδελφή της)-Παρασκευή(5^η αδελφή της)-Κυριακή(6^η αδελφή της) και Φωτεινός(1ος γιος της, Βίκτωρ ο Στρατηλάτης από τον Κύριο ονομασθείς ως μεγαλύτερος γιος της αγίας Φωτεινός), Ιωσής(2ος γιος της), Σεβαστιανός ο Δουξ, , Χριστόδουλος. Τώρα λοιπόν αναγνωρίζει ως αληθινό Θεό τον Χριστό και Τον εξυμνεί τελείως ως Θεό κι ό, τι είπε Αυτός έπειτα στους μαθητές Του περί Αγίου Πνεύματος συμφυούς και ομοτίμου ό, τι όταν θα έρθει Εκείνος θα διδάξει όλη την αλήθεια τούτο λέει κι αυτή προλαβαίνοντας ότι όταν έρθει Εκείνος θα μας διδάξει όλα.

Κι ο Κύριος τότε της λέει Εγώ είμαι που σου μιλώ επειδή την είδε τέτοιας ακριβώς λογής κι αυτή πραγματική ευαγγελίστρια εκλεκτή αφήνει κάτω την υδρία και τρέχει στην πόλη ως ισαπόστολος πλέον να φέρει όλους κοντά Του πείθοντάς τους με λόγια και οδηγώντας τους στην πίστη του φανέντος ελάτε να δείτε άνθρωπο που μου είπε όλα όσα έκανα μήπως είναι ο Χριστός; Επειδή πιστεύει ότι καλύτερα θα πιστέψουν εάν δουν και συνομιλήσουν όπως κι έγινε…για προσέξτε καλύτερα αυτήν την γυναίκα που μόλις άκουσε αμέσως καταφρόνησε όλες της τις ανάγκες αφήνοντας σπίτι και νερό ενθουσιασμένη και ξαναγυρίζει γρήγορα γρήγορα στο Χριστό τρέχοντας και φέρνοντας κι άλλους μαζί της πραγματικό υπόδειγμα για όλους μας αρετής και προτιμώντας την αγαθή μερίδα από βιοτικά την ωφέλεια της διδαχής γιατί όντως το σχήμα του κόσμου παρέρχεται πολύ γρηγορότερα από ό, τι βλέπουμε και νοιώθουμε και πάμε για την αιωνιότητα όλοι μας. Βραχύς ο βίος και σύντομος πλησίον η αναχώρηση κι η αιωνιότητα λίγο η φθορά και άπειρη η αφθαρσία! Κι όλους μας παραπέμπει με ασφάλεια σ’ Εκείνον η καταφρόνηση των παρόντων κι η ετοιμασία των μελλόντων αποφεύγοντας όσο μπορούμε τα επιβλαβή και επιδιώκοντας τα ουράνια, χρησιμοποιώντας και όχι παραχρησιμοποιώντας τον κόσμο τούτο όπως έκαναν κι όλοι μας οι άγιοι και απόλυτα φιλοσοφημένα αφού και να θέλαμε να τα κατέχουμε όλα τούτα αιώνια δεν μπορούμε ενώ τα αιώνια μπορούμε κάλλιστα γιατί δεν είναι όνειρα ούτε σκιά θερινής άγονης νεφέλης που διώκεται από τον άνεμο και ταχέως παρέρχεται και μεις πολλές φορές φεύγουμε και πριν από τα εγκόσμια σα να βαδίζουμε δρόμο και ή τελειώνει πρώτα ο δρόμος ή εμείς ή δεν μπορούμε πια να κατέχουμε τίποτε ή χάνουμε όσα έχουμε και νωρίτερα, πλούτη, χαρές και ευτυχίες και ελπίδες μάταιες!

Το τέλος των προσκολλημένων εδώ πάντοτε συμφορά αφού όλα αυτά εδώ μένουν κι αν μείνουν πάλι αλλά πάντως εδώ εγκαταλείπονται ενώ σε όσους περιφρονούν όλα αυτά και ζητούν τα αιώνια με γνώση και επίγνωση και πράξεις αρμόδιες κι ο θάνατος ωφελεί και δεν πεθαίνουν αλλά πηγαίνουν από τα λυπηρότερα στα πιο χαρούμενα και στην πραγματική Ζωή την ευτυχισμένη και αιώνια την αναλλοίωτη που εύχομαι να πετύχουμε όλοι με τις πρεσβείες και της αγίας Φωτεινής!  

Το ψευτορωμαίικο τοὐς βάζει φυλακή και το Βατοπέδι τούς βγάζει...

Ομολογώ ότι έπεσα πάνω σ’ αυτό το ενδιαφέρον θέμα εξαιτίας ενός άγνωστου τηλεθεατή μου. Μόλις είχε βγει από τις φυλακές Κομοτηνής, επικοινώνησε μαζί μου για να μου καταγγείλει τις πανάθλιες συνθήκες διαβίωσης των κρατουμένων. Ανάμεσα σε φοβερές περιγραφές για κελιά όπου «θα ντρεπόσουν να βάλεις ακόμα και τα ζώα σου» και εκκλήσεις «να κάνουμε κάτι γι’ αυτό το αίσχος», μου είπε, παρεμπιπτόντως, ότι αυτός «βγήκε γιατί του πλήρωσε το Βατοπέδι τα λεφτά». Επειδή η λέξη «Βατοπέδι» ηχεί στα δημοσιογραφικά αυτιά μας ως καμπανάκι κρυμμένης (και, καταρχήν, ύποπτης) είδησης, τον ρώτησα λεπτομέρειες. Όπως μου είπε, είχε καταδικαστεί πέντε μήνες φυλακή για ένα μικροαδίκημα, ποινή εξαγοράσιμη. Πλην δεν είχε τα 2.300 ευρώ να πληρώσει, οπότε τον οδήγησαν κανονικά στο κελί. Ο δικηγόρος, που του είχε ορίσει το δικαστήριο, ήρθε σε επαφή με το μοναστήρι, το οποίο κατέθεσε τα χρήματα στο δημόσιο ταμείο και ο άνθρωπος απελευθερώθηκε αφού είχε κάτσει μέσα δέκα μέρες.

Το θέμα, μου έκανε εντύπωση και αποφάσισα να ερευνήσω λίγο παραπάνω. Πράγματι ο δικηγόρος (έχει το γραφείο του στη Θεσσαλονίκη) μου επιβεβαίωσε τηλεφωνικά την ιστορία, λέγοντάς μου με απόλυτη φυσικότητα ότι «πάρα πολλοί συνάδελφοι στη βόρεια Ελλάδα απευθύνονται στο Βατοπέδι, για τέτοιες περιπτώσεις». Μου εξήγησε ότι έχουν αυξηθεί δραματικά οι άνθρωποι που παραμένουν μέσα στις φυλακές διότι οι ίδιοι ή οι οικογένειές τους δεν διαθέτουν τα χίλια ή τα δυο χιλιάδες ευρώ που θα τους απελευθερώσουν. Πολλοί απ’ αυτούς είναι κατεστραμμένοι άνθρωποι που καταδικάζονται για χρέη στο Δημόσιο ή για οικονομικά αδικήματα που σχετίζονται με την επαγγελματική τους δραστηριότητα η οποία χτυπήθηκε απ’ την κρίση. Εξέφρασα την απορία μου, που αυτό δεν έχει γίνει ευρύτερα γνωστό, για να λάβω την απάντηση ότι «πολλοί καταφεύγουν στο Βατοπέδι για βοήθεια, όμως λόγω της ιστορίας της λίμνης Βιστωνίδας αποφεύγουν να το πουν δημοσίως.».

Από τηλέφωνο σε τηλέφωνο κι από μαρτυρία σε μαρτυρία, έμαθα κάτι ακόμα πιο εκπληκτικό. Ότι στο μοναστήρι απευθύνονται κυρίως οι διευθυντές (!) των ίδιων των φυλακών προσπαθώντας να διώξουν κάποιους κρατούμενους, όχι μόνο για ανθρωπιστικούς λόγους, αλλά και για να αποσυμφορίσουν τα σωφρονιστικά τους καταστήματα, στα οποία έχουν στοιβάξει διπλάσιους απ’ όσους επιτρέπουν οι εγκαταστάσεις. Η φυματίωση και η ηπατίτιδα σαρώνουν εκεί μέσα. Το κάνουν, φυσικά, ατύπως αφού ο νόμος δεν προβλέπει τέτοιες αρμοδιότητες, πλην είναι μια πρακτική λύση που δεν βοηθά μόνο όσους βγαίνουν, αλλά κυρίως αυτούς που μένουν πίσω. Όπως ήταν φυσικό, επικοινώνησα και με το Βατοπέδι, σ’ ένα νούμερο που πήρα από μια εταιρεία τηλεφωνικών πληροφοριών. Υπέβαλα επισήμως ερώτημα για το θέμα των αποφυλακίσεων (πόσες, σε ποια καταστήματα, για τι αδικήματα, ποιο ήταν το συνολικό ποσό), ώστε να έχω μια ολοκληρωμένη εικόνα. Επιφυλάχθηκαν να μου απαντήσουν.

Τρεις μέρες αργότερα, ένας μοναχός -ονόματι πατέρας Μάξιμος- μου ανακοίνωσε επισήμως, εκ μέρους της μονής, τα ακόλουθα: «Η μονή Βατοπεδίου σπανίως δημοσιοποιεί πράξεις υποβοήθησης όσων έχουν ανάγκη, είτε πρόκειται για δράσεις που απευθύνονται σε άτομα, είτε σε μητροπόλεις, ενορίες, συλλόγους, ιδρύματα, κ.λπ. Πολύ περισσότερο, δεν δημοσιοποιεί ονόματα ή άλλα στοιχεία ανθρώπων που βρέθηκαν στη φυλακή για διάφορους λόγους. Επειδή όμως οι οικονομικές υπηρεσίες του ελληνικού κράτους είναι εδώ και τρία χρόνια εγκατεστημένες μέσα στο μοναστήρι και έχουν πλήρη και καθημερινή γνώση όλων των δαπανών και των λογαριασμών, όποιος θέλει μπορεί να ζητήσει και να λάβει απ’ αυτές το συνολικό ποσό που έχει διατεθεί για αποφυλακίσεις. Πάντως, μέσα στο συνολικό φιλανθρωπικό έργο της μονής, οι αποφυλακίσεις δεν αποτελούν παρά μια μικρή δράση. Το μόνο στοιχείο που μπορούμε να γνωστοποιήσουμε, είναι ότι τους τελευταίους 30 μήνες έχουν αποφυλακιστεί, με χρήματα της μονής Βατοπεδίου, 1.118 κρατούμενοι.».

Το νούμερο 1.118 με εξέπληξε. Έκανα αυτόματα τον πολλαπλασιασμό. Με χίλια ευρώ μέσο όρο, το Βατοπέδι έδωσε πάνω από ένα εκατομμύριο ευρώ για να αποφυλακιστούν άνθρωποι που δεν είχαν την οικονομική δυνατότητα να το κάνουν μόνοι τους. Αν ο μέσος όρος εξαγοράς ποινής είναι διπλάσιος, το ποσό γίνεται δύο εκατομμύρια. Απίστευτο δεν είναι; Όταν ρώτησα πού βρίσκει τόσα χρήματα το μοναστήρι, η απάντηση ήταν η ακόλουθη: «Είμαστε μια από τις μεγαλύτερες μονές της Ορθοδοξίας στην υφήλιο (ούτε αυτό το ήξερα) με παγκόσμια αίγλη. Από τα έσοδά μας, αφαιρούμε όσα χρειάζονται για τη λειτουργία μας, για τη φιλοξενία των επισκεπτών μας και για τη συντήρηση των κειμηλίων μας. Όλα τα υπόλοιπα διατίθενται για φιλανθρωπικούς σκοπούς.». Ζήτησα στοιχεία από τις διάφορες κρατικές οικονομικές υπηρεσίες, αλλά δεν έβγαλα άκρη. Εμπλέκονται πολλοί φορείς, πρόκειται για φορολογικά δεδομένα αρκετών χρήσεων, ενώ οι οικονομικοί ελεγκτές δεν επιτρέπεται, εκ του νόμου, να δημοσιοποιούν στοιχεία. Μόνο δια της πλαγίας οδού μπορώ να τα βρω και θα τα καταφέρω.

Με την ευκαιρία, ζήτησα επισήμως από τη διοίκηση του μοναστηριού και τις υπόλοιπες φιλανθρωπικές δράσεις. Περιμένω και θα ενημερώσω. Τότε θα σχολιάσω, επίσης…

πηγή

ΑΓΙΟΣ ΣΙΛΟΥΑΝΟΣ Ο ΑΘΩΝΙΤΗΣ ΚΑΙ ΚΑΠΝΙΣΜΑ

Το 1919, ο άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης, πέρασε από τη Ρωσία, όπου και επισκέφθηκε διάφορες μονές. Σ’ ένα από τα ταξίδια του με τραίνο, καθόταν απέναντι από ένα έμπορο. Αυτός άνοιξε μπροστά του μια ταμπακιέρα και του προσέφερε τσιγάρο «φιλικά», ίσως ειρωνικά, αφού ο άθεος κομμουνισμός είχε ήδη επικρατήσει, μα πάνω απ’ όλα δοκιμαστικά για το φρόνημα του ασκητού.

Ο άγιος Σιλουανός ευχαρίστησε το συνεπιβάτη του και αρνήθηκε την προσφορά.

Τότε ο έμπορος ρώτησε αν ο λόγος της άρνησης ήταν η θεώρηση του καπνίσματος ως «αμαρτία». Πρόσθεσε δε, ότι κατ’ αυτόν το κάπνισμα βοηθάει στην πολυάσχολη ζωή, αφού είναι αναγκαίο να σταματάει κανείς την ένταση στην εργασία και να αναπαύεται για λίγα λεπτά.Επίσης ανέφερε ότι διευκολύνει την επαγγελματική ή τη φιλική συνομιλία και γενικά τη ροή της ζωής. Συνέχισε δε, να προσθέτει και άλλα πλεονεκτήματα του καπνίσματος για να πείσει τον ασκητή.

Ο άγιος άκουγε αμίλητος και κάποια στιγμή είπε στο συνεπιβάτη του: «Κύριε πριν καπνίσετε προσευχηθείτε κάθε φορά λέγοντας το Πάτερ ημών».

Ο έμπορος απάντησε ότι αυτό φαινόταν σ’ αυτόν ανάρμοστο.

Ο άγιος Σιλουανός τότε είπε: «Κάθε έργο προ του οποίου δεν αρμόζει η ατάραχος προσευχή καλύτερα να μη γίνεται». 
πηγή

Ἀνάμνηση τῆς ἀπαλλαγῆς τῆς νήσου Λευκάδας ἀπὸ τὴν ἀῤῥώστια πανώλη, τὸ ἔτος 1743

Τὸ νησὶ τῆς Λευκάδος περὶ τὰ μέσα τοῦ 18ου αἰῶνος μ.Χ. ἐπέρασε μία μεγάλη δοκιμασία ἀπὸ τὸ λοιμὸ τῆς πανώλης. Μὲ βάση διάφορα στοιχεῖα, 1.800 κάτοικοι ἀφανίσθηκαν ἀπὸ τὴν «πανούκλα». Ἐπίσης ἡ Ἑνετικὴ φρουρὰ ἀποδεκατίσθηκε. Τὸ ἴδιο καὶ ὁλόκληροι οἰκισμοί, ὅπως τὰ Κολυβάτα τοῦ ὀρεινοῦ χωριοῦ Ἀλέξανδρος. Τὸν Αὔγουστο τοῦ 1743, ὁ Ἱερομόναχος Ματθαῖος μετέφερε στὴ Λευκάδα ἀπὸ τὴν ἱερὰ μονὴ Δουσίκου, κοντὰ στὰ Τρίκαλα, τὴν τίμια κάρα τοῦ Ἁγίου Βησσαρίωνος, Ἀρχιεπισκόπου Λαρίσης († 14 Σεπτεμβρίου). Μὲ τὴ βοήθεια τοῦ Ἁγίου οἱ Λευκαδίτες ἐσώθησαν ἀπὸ τὴ φοβερὴ ἀσθένεια. Ἀνήγειραν μάλιστα ναὸ πρὸς τιμήν του στὸ χῶρο ὅπου εἶχε στηθεῖ προηγουμένως τὸ λοιμοκαθαρτήριο καὶ τὸν παρεχώρησαν ὡς μετόχι στὴ μονὴ Δουσίκου. Ἡ περιοχὴ ἐκείνη μέχρι σήμερα ὀνομάζεται «Ἁγία Κάρα».

Ὁ Ὅσιος Ἀγαπητὸς ὁ Ἀνάργυρος καὶ Ἰαματικός

Ὁ Ὅσιος Ἀγαπητὸς ἔζησε στὴ Ρωσία περὶ τὸν 11ο αἰώνα μ.Χ. καὶ ἀσκήτεψε στὴ Μεγάλη Λαύρα τοῦ Κιέβου στὰ χρόνια τοῦ Ὁσίου Ἀντωνίου († 10 Ἰουλίου). Ὁ Ὅσιος πράγματι ἦταν ἀγαπητὸς στὸν Θεὸ καὶ ἔτσι τὸν ἀξίωσε τοῦ χαρίσματος τῆς θαυματουργίας. Ἡ φήμη του ἁπλώθηκε παντοῦ καὶ πλήθη πιστῶν ἔρχονταν στὸν Ὅσιο, γιὰ νὰ θεραπευθοῦν. Γιὰ τὸ λόγο αὐτὸ τὸν ἀποκαλοῦσαν ἰατρό. Ἀνάμεσα στοὺς ἄλλους, ἐθεράπευσε καὶ τὸν πρίγκιπα τοῦ Τσέρνιγκωφ Βλαδίμηρο Βσεβολόντοβιτς, ὁ ὁποῖος ἀργότερα ἔγινε μεγάλος πρίγκιπας τοῦ Κιέβου μὲ τὴν ἐπωνυμία «Μονομάχος».
Ὁ Ὅσιος Ἀγαπητὸς ἐκοιμήθηκε μὲ εἰρήνη καὶ τὰ ἱερὰ λείψανά του φυλάσσονται στὸ Σπήλαιο τοῦ Ἁγίου Ἀντωνίου.

Διήγηση ὠφέλιμη κάποιου γεωργοῦ Μετρίου ὀνομαζόμενου

Στὴ Γαλατία τῆς Ἀσιατικῆς Παφλαγονίας ἦταν κάποιος γεωργός, ποὺ ὀνομαζόταν Μέτριος. Αὐτὸς λοιπὸν ἔβλεπε τὸν γείτονά του ποὺ εἶχε γιοὺς καὶ τοὺς προετοίμαζε γιὰ τὴν Κωνσταντινούπολη, γιὰ νὰ γίνουν ἀξιωματικοὶ καὶ ὑπηρέτες τοῦ Βασιλιᾶ. Τότε ὁ Μέτριος παρακάλεσε τὸν Θεὸ λέγοντας: «Κύριε, ἂν καὶ ἐγὼ εἶμαι ἄξιος δοῦλος σου, χάρισέ μου ἕνα ἀρσενικὸ παιδὶ γιὰ νὰ τὸ ἔχω ἀποκούμπι στὰ γηρατειά μου».
 
Ἀφοῦ προσευχήθηκε, στὴ συνέχεια πῆγε στὸ πανηγύρι ποὺ γινόταν κάθε χρόνο στὴν Παφλαγονία. Στὴν ἐπιστροφή, στάθηκε σὲ ἕνα δασάκι ποὺ εἶχε νερό, γιὰ νὰ ποτίσει τὰ ζῷα του. Ἐκεῖ λοιπὸν βρῆκε ἕνα πουγκί, ποὺ εἶχε μέσα 1500 φλουριά. Ὅπως ἦταν σφραγισμένο, χωρὶς νὰ τὸ ἀνοίξει, τὸ πῆρε καὶ τὸ πῆγε στὸ σπίτι. 

Τὴν ἑπόμενη χρονιά, ξαναπῆγε στὸ πανηγύρι τῆς Παφλαγονίας καὶ ὅταν τελείωσε, ὁ Μέτριος πῆγε καὶ στάθηκε στὸ δασάκι ποὺ βρῆκε τὰ φλουριὰ καὶ παρατηροῦσε τοὺς διαβάτες. Τότε φάνηκε κάποιος, ποὺ κάτι ἔψαχνε καὶ ἀναστέναζε βαριά.
 
Ὁ γεωργὸς τὸν ῥώτησε γιατί ἀναστενάζει τόσο καὶ αὐτὸς τοῦ ἀπάντησε ὅτι πέρυσι εἶχε πολλὰ ἐμπορεύματα, τὰ ὁποῖα πούλησε στὸ πανηγύρι καὶ εἶχε μαζέψει 1500 φλουριά, τὰ ὁποῖα ἔχασε σ᾿ αὐτὸ τὸ δασάκι. Τότε ὁ γεωργὸς ἔβγαλε ἀπὸ τὸ ἁμάξι του τὸ πουγκί, ποὺ εἶχε βρεῖ καὶ τοῦ τὸ ἔδειξε. Ὁ ἔμπορος ὅταν τὸ εἶδε ἔπεσε ἀπὸ τὴν χαρά του κάτω ἀναίσθητος. Ὁ φτωχὸς γεωργὸς τὸν συνέφερε, ἀποσφράγισαν τὸ πουγκί, μέτρησαν τὰ φλουριὰ καὶ ἦταν πράγματι 1500. Ὁ ἔμπορος τότε θέλησε νὰ δώσει στὸν γεωργὸ τὰ 500, ἀλλ᾿ αὐτὸς δὲν δέχθηκε τίποτα. Ἔτσι ἀφοῦ εὐχαρίστησαν καὶ οἱ δυὸ τὸν Θεὸ ἀποχωρίστηκαν. 

Τὴ νύχτα ἐκείνη, ὅταν ὁ γεωργὸς ἔπεσε νὰ κοιμηθεῖ, εἶδε στὸν ὕπνο του ἄγγελο Κυρίου, ποὺ τοῦ εἶπε ὅτι θὰ κάνει παιδὶ ἀρσενικό, θὰ τὸ ὀνομάσει Κωνσταντῖνο καὶ θὰ φέρει μεγάλη εὐλογία στὸ σπίτι του. Ἔτσι καὶ ἔγινε, μετὰ ἀπὸ ὁρισμένο χρόνο ἡ γυναῖκα τοῦ γεωργοῦ γέννησε ἀγοράκι, τὸ ὁποῖο μεγάλωσε, μορφώθηκε στὴν Κωνσταντινούπολη καὶ ὁ βασιλιὰς τὸν ἀνύψωσε σὲ Πατρίκιο. Ἔτσι ἔφερε πολλὰ ἀγαθὰ στὴν οἰκογένειά του καὶ ὁ Θεὸς ἀντάμειψε μ᾿ αὐτὸ τὸν τρόπο τὸν γεωργὸ γιὰ τὴν τίμια πράξη του.