Μὴ δῶτε τὸ ἅγιον τοῖς κυσίν· μηδὲ βάλητε τοὺς μαργαρίτας ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν χοίρων, μήποτε καταπατήσωσιν αὐτοὺς ἐν τοῖς ποσὶν αὐτῶν, καὶ στραφέντες ῥήξωσιν ὑμᾶς.

Δευτέρα, Δεκεμβρίου 01, 2014

π. Αναστάσιος Γκοτσόπουλος, «εν τοις Πατριαρχείοις» … «Θρονική εορτή με τον Αγιώτατο» ή όταν το υπερφυές μυστήριο χρησιμοποιείται για να υπηρετήσει σκοπιμότητες …

«εν τοις Πατριαρχείοις» …
«Θρονική εορτή με τον Αγιώτατο»
ή
όταν  το υπερφυές μυστήριο χρησιμοποιείται για να υπηρετήσει σκοπιμότητες …
       Για μια ακόμα φορά γίναμε μάρτυρες των όσων διεπράχθησαν στον Πατριαρχικό Ναό του Αγ. Γεωργίου στη Κωνσταντινούπολη κατά την εορτή του Αγ. Ανδρέου (29-30.11.2014). Το έργο αυτό το έχουμε ξαναδεί και απ’ ότι φαίνεται θα το βλέπουμε όλο και συχνότερα για να το συνηθίζουμε καλύτερα και έτσι αγάλια-αγάλια να προχωρήσουμε χωρίς αντιδράσεις και αμφισβητήσεις σε αποκατάσταση – όπως μας είπε ο Παναγιώτατος – της «πλήρους κοινωνίας» με την «πρωτόθρονη αδελφή εκκλησία της Ρώμης», την «προκαθημένη της αγάπης» - για να έχουμε και λίγο από Πατέρες.
 Το ότι διαφέρουμε και θα διαφέρουμε σε καίριας σημασίας ζητήματα πίστεως είναι μικρής και επουσιώδους, μάλλον, σημασίας. Το ότι κάποιοι Ορθόδοξοι αδελφοί μας σκανδαλίζονται δεν μας νοιάζει και πολύ . εύκολα τους βάζουμε την ταμπέλα του “φανατικού” και “φονταμενταλιστή” και “επαρχιώτη”, τους ειρωνευόμαστε και ησυχάζουμε .  άλλωστε στο έργο αυτό έχουμε συναντιλήπτορες τα ΜΜΕ και συμπαραστάτες τους κάθε λογής πολιτικούς, που αδιαμφισβήτητα ενδιαφέρονται για τη φροντίδα που καταβάλουν οι Βαρθολομαίος και Φραγκίσκος για την «αποκατάσταση του Ναού του Θεού, δηλ. της Εκκλησίας», όπως μας αποκάλυψε ο «αδελφός, επίσκοπος Ρώμης» Φραγκίσκος !
Δεν είναι στις προθέσεις μου να αναλύσω τα περί «πλήρους κοινωνίας» που ακούσαμε από τον Οικουμενικό Πατριάρχη. Ήδη το θεολογικότατο κείμενο «Νέα εκκλησιολογία του Πατριάρχου Βαρθολομαίου» (http://www.theodromia.gr/A9455A79.el.aspx)  επισημαίνει τις σοβαρότατες εκτροπές στην πίστη. Ποιος όμως αμφιβάλλει ότι η προσφώνησή του στον Πάπα το Σάββατο 29.11.14 στον Πατριαρχικό Ναό δεν αποτελεί πλήρη αποδοχή εκ μέρους του Πατριάρχου της «Περί Εκκλησίας» Δογματικής Διατάξεως και του «Περί Οικουμενισμού» Διατάγματος της Β΄ Βατικανής Συνόδου (1962-65);  Άλλωστε ο «αδελφός» Φραγκίσκος προχωρώντας έτι πλέον διασάφησε τις σκέψεις του «αδελφού» του Βαρθολομαίου και ήταν εξαιρετικά αναλυτικός στην αναφορά του στο Διάταγμα «Περί Οικουμενισμού». Ως γνήσιος Ιησουίτης παρέλειψε, βέβαια, να μας μνημονεύσει και το άλλο Διάταγμα της ίδιας Συνόδου, το «Περί Ανατολικών (Ουνιτικών) Εκκλησιών» . βέβαια, για όποιον προσέξει την προσλαλιά του είναι προφανές ότι ο Αγιώτατος το υπονοεί, και σε αυτό το μοντέλο προτείνει την ενότητα Παπικών-Ορθοδόξων. Άλλωστε στη συνοδεία του ήταν και ο κ. Leonardo Sandri, πρόεδρος της Επιτροπής επί των Ανατολικῶν (Ουνιτικών) Εκκλησιῶν …
Νομίζω μετά από αυτά, ότι οφείλει η Μεγάλη Σύνοδος της Ορθοδόξου Εκκλησίας, αν και όποτε γίνει, κατόπιν εισηγήσεως της αρμοδίου εν Κωνσταντινουπόλει Γραμματείας να αναγνωρίσει τη Β΄ Βατικανή ως την Η΄ Οικουμενική Σύνοδο των Ορθοδόξων! Και τούτο συνιστά πλέον αδήριτο ανάγκη, προκειμένου ορισμένοι μεγαλοσχήμονες Ορθόδοξοι να αποκτήσουν μια στοιχειώδη συνέπεια και εκκλησιολογική θεμελίωση, την οποία δεν μπορούν να έχουν στις  - ξεπερασμένες εκ των πραγμάτων -  επτά Οικουμενικές Συνόδους !
          Επειδή, όπως είπαμε, το «εν τοις Πατριαρχείοις» έργο “Θρονική εορτή με τον Αγιώτατο” έχει ξαναπαιχτεί με την ίδια ακριβώς σκηνοθεσία, ανατρέχω και εγώ στο αρχείο μου με αφορμή τα όσα συνέβησαν στον ίδιο τόπο το 2006. Έγραψα τότε :
«Η ανωτέρω πρακτική [αναφέρομαι στις συμπροσευχές] δεν ακολουθείται μόνο στα πλαίσια του ΠΣΕ. Γενικότερα «μία περίεργος περιφρόνησις της Θεολογίας (και δη της Εκκλησιολογίας)»[i] και η ανάπτυξη μιας οικουμενιστικής «εκκλησιολογίας»[ii] με την οποία γίνεται προσπάθεια «θεολογικής» αιτιολογήσεως της αντικανονικής αυτής συμπεριφοράς, σε συνδυασμό με την  πρόταξη στην εκκλησιαστική ζωή μεθόδων και πρακτικών από το χώρο των δημοσίων σχέσεων έχει οδηγήσει σε πρακτικές οι οποίες βαθιά πίκρα αφήνουν στο Λαό του Θεού. Χαρακτηριστικά επ’ αυτού είναι τα όσα έγιναν στην τελευταία επίσκεψη του Πάπα στην Κωνσταντινούπολη, κατά την Θρονική Εορτή του Οικουμενικού Πατριαρχείου την 30.11.2006. Δεν αναφέρομαι στις εκτός του Πατριαρχικού Ι. Ν. Αγ. Γεωργίου συναντήσεις και εκδηλώσεις (συνομιλίες, κοινό ανακοινωθέν, χαιρετισμός από τον εξώστη κοκ), αλλά στα όσα πραγματοποιήθηκαν εντός του Ναού που ξεπερνούν τα όρια απλής συμπροσευχής με ετερόδοξο :
§  Η υποδοχή του Ποντίφικα  με το «ευλογημένος ο ερχόμενος εν Ονόματι Κυρίου».
Μπορεί, αλήθεια, ένας αιρετικός ηγέτης να προσφωνείται με προσλαλιά που έχει συνδεθεί αποκλειστικά με το πρόσωπο του Κυρίου ; 
§  Η προσφώνηση ως κανονικού Πάπα και Επισκόπου Ρώμης και η υπέρ αυτού δέηση[iii].
Ασφαλώς στη συνάντηση ο ηγέτης της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας θα προσφωνηθεί ως «Πάπας και Επίσκοπος Ρώμης», ιδιότητες τις οποίες, κατά θεολογική ακρίβεια, δεν μπορεί να έχει, αφού είναι αιρετικός.[iv] Έτσι, και οι δύο τίτλοι «Πάπας Ρώμης» και «Επίσκοπος Ρώμης» χρησιμοποιούνται ως termini technici ή έστω ως προσλαλιά φιλοφροσύνης-αβροφροσύνης προς τον φιλοξενούμενο και κοινωνικός τρόπος εκφράσεως, χωρίς θεολογική και εκκλησιολογική σημασία. Με την ίδια έννοια χαρακτηρίζονται και οι ετερόδοξες κοινότητες ως «Εκκλησίες» .  όχι κατά εκκλησιολογική ακρίβεια, διότι μία ήταν, είναι και θα είναι η Καθολική Εκκλησία.[v]  Υπάρχει στην παράδοση της Εκκλησίας μας παράλληλα με την ακρίβεια και η ευγένεια και η οικονομία : έτσι ο Άγ. Κύριλλος ενώ καταδικάζει με πολύ αυστηρές εκφράσεις το Νεστόριο για τις πλάνες του τον αποκαλεί «τίμιον», «τιμιώτατο», «ευλαβέστατον επίσκοπον», και τον προσφωνεί με τη φράση «η σή ευλάβεια» [vi].
Είναι όμως εντελώς διάφορο η εν ώρα Ακολουθίας εντός του Πατριαρχικού Ναού ψαλμωδία ύμνων και μνημόνευση ενός αιρετικού ως κανονικού Πάπα και Επισκόπου Ρώμης παράλληλα με τον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως ! Τα ανωτέρω μπορεί να χαρακτηριστούν ως αβροφροσύνη ή έχουμε έμμεση αναγνώριση της αιρέσεως ως εκκλησίας του Χριστού και του ηγέτου της ως κανονικού Αρχιερέως ;  Όμως μία τέτοια αντίληψη δεν είναι ξένη στην παράδοση των Πατέρων και δεν ανατρέπει συνολικά την Ορθόδοξη Εκκλησιολογία ;
§  Από την απλή συμπροσευχή στο συλλείτουργο.
Δυστυχώς όμως η συμπροσευχή στην Κωνσταντινούπολη δεν περιορίστηκε σε μία απλή δέηση, αλλά επεκτάθηκε και σε ατελή συλλειτουργία. Κατά την επίσημη Πατριαρχική και Συνοδική Θ. Λειτουργία  της Θρονικής εορτής του Οικουμενικού Πατριαρχείου[vii], παραχωρήθηκε στον Πάπα η εκφώνηση της Κυριακής Προσευχής,[viii] τον θυμιάτισαν ως κανονικό Επίσκοπο,[ix] και κυρίως δέχθηκε από τον Πατριάρχη και ανταπέδωσε το λειτουργικό ασπασμό[x] προ της Αγίας Αναφοράς, πράξεις που μόνο σε συλλειτουργούντες Ιερείς και Αρχιερείς επιτρέπονται ! Μόνο στο Ι. Βήμα δεν εισήλθε – ακόμα ! Του προσφέρθηκε μάλιστα και ο άμβωνας και έδραξε την ευκαιρία να διακηρύξει το παπικό πρωτείο μέσα στον Πατριαρχικό Ναό !  
Ας μας επιτραπεί όμως να εκφράσουμε κάποια  ερωτήματα :
§  Όταν ιερουργούντος του Οικουμενικού Πατριάρχου, ένας κληρικός (Ιερέας, Επίσκοπος, ή ακόμα και προκαθήμενος Αυτοκεφάλου Εκκλησίας) δεν λειτουργεί, αλλά  συμπροσεύχεται στο Ι. Βήμα, ο ιερουργών Οικουμενικός Πατριάρχης θα ανταλλάξει το λειτουργικό ασπασμό με αυτόν ;  Ασφαλώς όχι σύμφωνα με τις λειτουργικές διατάξεις, διότι λειτουργικός ασπασμός νοείται μόνο μεταξύ των συλλειτουργών ! Πώς τότε δίδεται ασπασμός με τον Πάπα ; είναι συλλειτουργών τω Πατριάρχη ο Πάπας ; 
§  Επιτρέπεται να χρησιμοποιούμε το λειτουργικό ασπασμό – την ύψιστη στιγμή της φανερώσεως της ενότητος εν τη αληθεία και τη αγάπη – διαφορετικά από ότι έχει καθορίσει η λειτουργική μας παράδοση[xi] (πχ να τον υποβιβάζουμε σε πράξη κοινωνικής αβροφροσύνης και αναστροφής, στη σφαίρα του συναισθήματος ή της εκκλησιαστικής πολιτικής) ;               
§  Ο λειτουργικός ασπασμός είναι αυτόνομη πράξη ή το προαπαιτούμενο ώστε «εν ομονοία ομολογήσωμεν» το Τριαδικό Δόγμα, τη Θεολογία όπως διατυπώθηκε στο Σύμβολο της Πίστεως;  Όταν δεν υπάρχει η ομολογία κοινής πίστεως - αφού δεν υπάρχει κοινή Θεολογία - τι εξυπηρετεί ο λειτουργικός ασπασμός  Ορθοδόξου Αρχιερέως και αιρετικού Ηγέτου ;
§  Από πότε ένας αιρετικός μπορεί να προσεύχεται εν τη Λατρεία ως κανονικός Ορθόδοξος Χριστιανός ;
§  Είναι δυνατόν ένας αιρετικός και μάλιστα ηγέτης αιρέσεως να εκπροσωπεί τον ορθόδοξο λαό εν τη Θ. Λατρεία απαγγέλλοντας ως Προεστώς την Κυριακή Προσευχή εξ ονόματος του πληρώματος της Εκκλησίας μας ;
§  Για να απαγγείλουμε την Κυριακή προσευχή δεν πρέπει να υπάρχει η «ενότητα της πίστεως» ; Υπάρχει τέτοια ενότητα με τον Πάπα ;
§  Το «Πάτερ ημών» είναι η κύρια προσευχή προετοιμασίας του λαού για «τον επιούσιον άρτον» της Θ. Ευχαριστίας[xii] . μπορεί να προσεύχεται μέσα στη Θ. Λειτουργία που τελούν Ορθόδοξοι «δός ημίν σήμερον» τούτον τον «Άρτον» κάποιος (ο Πάπας), στον οποίο απαγορεύεται ρητά η μετάδοση της Θ. Ευχαριστίας ; Τι νόημα έχει μια τέτοια προσευχή ;
§  Αφού ο Πάπας δεν παρίστατο απλώς, αλλά συμμετείχε ενεργώς στη Θ. Λειτουργία, γιατί τελικά δεν κοινώνησε ; ίσως κάποιος απαντήσει ότι δεν επιτρέπεται από την τάξη της Εκκλησίας μας, αφού είναι ετερόδοξος ! Γιατί, τα άλλα που έκανε επιτρέπονταν ; Ποια κανονική διάταξη, ποιος Άγιος της Εκκλησίας μας επιτρέπει σε αιρετικό εν ώρα Θ. Λειτουργίας να λέει το «Πάτερ ημών», να θυμιατίζεται ως λειτουργών, να ανταλλάσσει λειτουργικό ασπασμό κοκ και του απαγορεύει να κοινωνεί ; 
§  Πώς συμβιβάζονται τα ανωτέρω με τη σαφή θέση του Οικουμενικού μας Πατριάρχου ότι «δεν είναι αποδεκτή η κοινωνία στα μυστήρια, πριν την επιτυχία πλήρους ενότητος στην πίστη … Ο βηματισμός προς την ενότητα μέσω της μυστηριακής κοινωνίας είναι ένα βήμα προς τα πίσω ... Η μυστηριακή κοινωνία χωρίς την ενότητα της πίστεως ομοιάζει με τραπεζογραμμάτια χωρίς αντίκρισμα σε χρυσό»[xiii]; Ή μήπως ως «κοινωνία στα μυστήρια» νοείται μόνο η στιγμή της Θ. Μεταλήψεως και όχι ολόκληρη η Θ. Λειτουργία των πιστών[xiv] ; Είναι επιτρεπτή θεολογικά τέτοια κατάτμηση της Θ. Λειτουργίας ;
§  Τι να πούμε για την παραχώρηση του άμβωνος στον αρχηγό της αιρέσεως για να κηρύξει στο εκκλησίασμα ; Μπορούμε ως Ορθόδοξοι να μείνουμε αδιάφοροι, να μην ανησυχούμε ή να μην οργιζόμαστε, όταν μέσα στον Πάνσεπτο Πατριαρχικό Ναό κηρύσσει ο Πάπας γυμνή τη κεφαλή το παπικό πρωτείο ;  Από το βήμα των Αγίων  Αλεξάνδρου, Γρηγορίου, Χρυσοστόμου, Φωτίου, Φιλοθέου να διακηρύσσεται η πλάνη !  Δεν είναι βεβήλωση αυτό ;
§  Τελικά, δεν επιβάλλεται να ερωτηθεί με όλο το σεβασμό μας ο Προεστώς εκείνης της Θ. Λειτουργίας σε ποια εκκλησιαστική διάταξη θεμελιώνεται η  πρακτική να παραχωρείται σε ένα αιρετικό - κατά την ομόφωνη γνώμη Αγίων και Συνόδων - η δυνατότητα της ενεργούς συμμετοχής στην Ορθόδοξη Θ. Λειτουργία, όταν όλη η Παράδοση της Εκκλησίας μας, όλοι οι Πατέρες, όλες οι τοπικές και Οικουμενικές Σύνοδοι – χωρίς καμία εξαίρεση –  είναι απολύτως κατηγορηματικοί και το απαγορεύουν ρητά επισείοντας μάλιστα αυστηρές κανονικές ποινές ; 
Μήπως τα ανωτέρω μπορούν να γίνουν ανεκτά και να δικαιολογηθούν ως «επιδεικνυομένη ευγενής συμπεριφορά ή τυπικές τινές εκδηλώσεις εν ώρα λατρείας»[xv] ;
Μήπως όμως μπορεί να δικαιολογηθούν ως κατ’ οικονομία γενόμενα ; Μήπως κατ’ οικονομία επιτρέπεται το ατελές, έστω, συλλείτουργο Πάπα – Πατριάρχη ; Η απάντηση είναι κατηγορηματικά  ΟΧΙ !  Ποτέ, πουθενά και κανένας Άγιος δεν επιτρέπει σε κατεγνωσμένο αιρετικό και μάλιστα ηγέτη της αιρέσεως[xvi] – εμμένοντα εν τη αιρέσει – να συμμετέχει ενεργά στη Θ. Λειτουργία !
Επιπλέον δε, ποια αδήριτος ανάγκη επέβαλε το «συλλείτουργο» με τον Ποντίφικα ; Ποίου «μείζονος  ένεκα  κατορθώματος»[xvii] το οποίο δεν θα ήταν δυνατόν να επιτευχθεί με άλλο τρόπο περιφρονήθηκε η τάξη της Εκκλησίας ; ποια επί τέλους ωφέλεια θα μπορούσε να προέλθει για την Εκκλησία που θα δικαιολογούσε την συμπροσευχή με τον Πάπα ; Καμία λοιπόν προϋπόθεση εφαρμογής της οικονομίας δεν υφίσταται που να δικαιολογεί την ενεργό συμμετοχή του Ποντίφικα  στην Ορθόδοξη Λατρεία!
Άλλωστε και ο ίδιος ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος είναι σαφής αναφερόμενος στην «ευχαριστηριακή κοινωνία» με ετεροδόξους : «Το όλον θέμα είναι κατ’ ουσίαν εκκλησιολογικόν, θα ήτο δε σκόπιμον και επωφελές διά τον οικουμενικόν διάλογον να τονισθεί απεριφράστως … ότι η υπό τινών επιδιωκομένη ευχαριστηριακή κοινωνία μεταξύ Ορθοδόξων και μη, υφισταμένου εισέτι του σχίσματος, δεν είναι δυνατόν ουδέ κατ’ οικονομίαν να γίνη δεκτή υπό της Ορθοδόξου Εκκλησίας».[xviii] Και ασφαλώς η «ευχαριστηριακή κοινωνία» δεν άρχεται από το «μετά φόβου Θεού, πίστεως και αγάπης προσέλθετε» και περατούται στο «σώσον ο Θεός τον λαόν σου»…
Συνεπώς δεν είναι υπερβολή να εφαρμόσουμε και στην περίπτωση της συμπροσευχής Πατριάρχη-Πάπα τα λόγια του Αγ. Θεοδώρου Στουδίτου «ουκέτι, σύγγνωθι, οικονομίας τρόπος, αλλά παρανομίας και παραβάσεως των θείων κανόνων όφλημα»,[xix] ή προσαρμόζοντας στα σημερινά δεδομένα να επαναλάβουμε μαζί με τους Αγιορείτες μοναχούς :  «Αλλ’ ως οικονομίαν τούτο ποιήσωμεν ; Και πώς δεχθήσεται οικονομία τα θεία βεβηλούσα…; Και τι αν είη εκ ταύτης της οικονομίας ζημειωδέστερον ; Αύτη κοινωνία αυτών εστί πρόδηλος και ενί του παντός αγαθού έκπτωσις και ανατροπή. Ο γαρ αιρετικόν δεχόμενος, τοις αυτού υπόκειται εγκλήμασιν . και ο ακοινωνήτοις κοινωνών, ακοινώνητος εστίν, ως συγχέων τον κανόνα της Εκκλησίας».[xx]
Την ανωτέρω ανησυχία δεν προκαλούν κάποιοι «πείσμονες ψευδαδελφοί, συγκροτοῦντες ὁμάδας φανατικῶν ὑποστηρικτῶν τῶν δῆθεν “θεσμίων”, δέσμιοι ἐν πολλοῖς μιᾶς θρησκευτικῆς ἀπιστίας, ἑνός νεομανιχαϊστικοῦ φονταμενταλισμοῦ, μιᾶς προβολικῆς μεταφυσικῆς ἐνοχῆς, ἑνός ἔργου εὐκόλου διά νά ζοῦν δίκην σεκτῶν οἱ μεταπράται τῆς “καθαρᾶς θρησκείας»[xxi]. (Τι θλιβερό να εκστομίζονται τέτοιοι χαρακτηρισμοί από Ορθόδοξο Ιεράρχη ενώπιον του Πατριάρχου, των αντιπροσωπειών των Αυτοκεφάλων Ορθοδόξων Εκκλησιών και των ετεροδόξων στη Θρονική Εορτή του Πατριαρχείου συλλήβδην εναντίον όλων όσων πιστών διατηρούν κάποιες – μικρές ή μεγάλες – επιφυλάξεις για τους διαλόγους !). Αντιθέτως, θιασώτες των διαχριστιανικών διαλόγων και της οικουμενικής κινήσεως ανησυχούν και καταγγέλλουν τις πρακτικές αυτές ως στερούμενες οποιασδήποτε θεολογικής θεμελιώσεως που εν τέλει υπονομεύουν τον ίδιο το Θεολογικό Διάλογο. Ο Αρχιεπίσκοπος Αυστραλίας Στυλιανός (Χαρκιανάκης), Ιεράρχης του Οικουμενικού Πατριαρχείου – επί εικοσαετία συμπρόεδρος στον Επίσημο Θεολογικό Διάλογο με τους Ρωμαιοκαθολικούς – αναφέρεται σε ομιλία του την 10.5.1985  σε «λάθη τραγικά» που έχουν γίνει σχετικά : «Πρωτίστως επεκράτησε μια υπερβάλλουσα φιλία προς την Ρώμη, η οποία εξεδηλώθη κατά τρόπους ανευθύνους και μη ελεγχομένους απολύτως θεολογικώς … Πολλοί ατυχώς ιεράρχες … σπεύδουν να ασπασθούν αλλήλους στην ιερώτερη στιγμή της Θείας Ευχαριστίας, όταν λέμε «αγαπήσωμεν αλλήλους…». Αυτή είναι η στιγμή κατά την οποία εκφράζουμε την υψίστη και βαθυτάτη ενότητα μόνον των συλλειτουργούντων. Οι λειτουργοί δεν έχουν το δικαίωμα να ασπασθούν μήτε τους ομοδόξους ιεράρχες και λοιπούς κληρικούς που βρίσκονται στο ιερό Βήμα. Και όμως υπάρχουν ορθόδοξοι ιεράρχες – δεν χρειάζεται να πω ονόματα – οι οποίοι καλοπροαίρετα, χωρίς όμως να έχουν συνείδηση του πόσο βαρειά θεολογική ευθύνη φέρουν την στιγμή εκείνη, ασπάζονται τους ετεροδόξους κληρικούς, ενώ δεν υπάρχει αντίκρισμα, είναι ανανταπόδοτο, γιατί δεν θα κοινωνήσουν από το κοινό ποτήριο. Γιατί, λοιπόν, τους ασπάζονται ; … Ένα άλλο λάθος όχι ολιγώτερο τραγικό είναι ότι, στην προσπάθειά μας να είμαστε φιλόφρονες προς αλλήλους, πολλές φορές ορθόδοξοι ιεράρχαι ονομάζουν ατυχώς τον Πάπα «πρώτο επίσκοπον της Χριστιανωσύνης». Άλλο θεολογικό ψεύδος και αυτό. Ο Πάπας … σ’ ένα διηρημένο Χριστιανισμό, δεν είναι πρώτος μεταξύ ίσων, ούτε καν ίσος μεταξύ ίσων ! Ο Πάπας θα πάει μετά τον τελευταίο Ορθόδοξο Επίσκοπο, εφ’ όσον είναι ο σημερινός εν σχίσματι και εν αιρέσει. Αυτά είναι τόσο αυτονόητα, που περιττεύει να τα πει κανείς … «Προκαθημένη της αγάπης» δεν μπορεί κατά την Ορθόδοξον Θεολογίαν να αποκληθεί η Ρωμαϊκή Έδρα ως έχει. Αυτά όταν λέγονται, είναι ανεύθυνα λόγια. Και δυστυχώς δημιουργούν πολύ θόρυβο, πολλή ζημία, χωρίς να έχουμε απολύτως κανένα κέρδος. Έτσι δίνουμε την εντύπωση ότι σπεύδουμε να κάνουμε μία Intercommunio, μια μυστηριακή κοινωνία με τους ετεροδόξους … Με το να προσφωνούμε τον Πάπα ή την Ρώμη με πατερικούς, όπως είπα, τίτλους, μεστούς γνωστού περιεχομένου, κάνουμε μόνο ζημιά και αντιθέτως δεν βοηθούμε καθόλου τον διάλογο.  Απλούστατα,  είναι ένα ψεύδος να κάνουμε τέτοιες προσφωνήσεις,  ένα ψεύδος θεολογικό».[xxii]
Στη συνάφεια αυτή μνημονεύουμε την ιδιαίτερα σημαντική προσφώνηση τοῦ Καθηγουμένου τῆς Ἱ. Μονῆς Ξηροποτάμου Ἀρχιμανδρίτου κ. Ἰωσήφ κατά την επίσκεψη του Πατριάρχου Βαρθολομαίου στην Ἱερὰ Μονὴ, την 21-8-2008. Είπε μεταξύ άλλων ο Καθηγούμενος με τον προσήκοντα σεβασμό αλλά και με εξαιρετική σαφήνεια : «Ἐνταῦθα, Παναγιώτατε, ἐπιτρέψατε εἰς ἡμᾶς τὰ τέκνα σας, ὡς υἱικὴν παρρησίαν πρὸς Ὑμᾶς κεκτημένους, νὰ ἀναφερθῶμεν καὶ εἰς δύο θέματα τὰ ὁποῖα συνέχουν τὰς καρδίας μας καὶ σκανδαλίζουν τὰς μοναχικὰς συνειδήσεις μας, ἀλλὰ καὶ τὰς συνειδήσεις πάρα πολλῶν εὐσεβῶν Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν, οἱ ὁποῖοι μᾶς πλησιάζουν. Τὸ πρῶτον εἶναι ἡ συνεχιζομένη παρὰ τῆς Ὑμετέρας Παναγιότητος δι᾿ ἐπι­σή­μων λόγων καὶ συμπροσευχῶν ἐπ᾿ ἐκκλησίας καὶ τηλοψίας ἀναγνώρισις τῶν ἐκ­προσώπων τοῦ ἐντελῶς ἐκκοσμικευμένου πλέον καὶ μὴ διορθουμένου συγ­χρό­νου Παπισμοῦ... Παναγιώτατε, ὁμοῦ μετὰ τοῦ Ἱεροῦ Χρυσοστόμου παρακαλοῦμεν Ὑμᾶς ἡμεῖς οἱ ταπεινοὶ καὶ ἀνάξιοι· «Μηδὲν νόθον δόγμα τῷ τῆς ἀγάπης προσχήματι παραδέχεσθε»[xxiii]. Ὡς προσφάτως, ἀλλὰ καὶ παλαιότερον, τὸ Ἅγιον Ὄρος σᾶς ὡμο­λόγησεν καὶ διεβεβαίωσεν, καὶ ἡμεῖς οἱ ἐλάχιστοι Ξηροποταμηνοὶ μοναχοὶ ὁμοῦ μετὰ τοῦ εὐσεβοῦς λαοῦ τοῦ συμμεριζομένου τὰς ἀνησυχίας μας «μένομεν πιστοὶ εἰς τὴν Πίστιν τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων καὶ τῶν Ἁγίων Πατέρων, ἐξ ἀγάπης καὶ πρὸς τοὺς ἑτεροδόξους, οἱ ὁποῖοι οὐσιαστικῶς βοηθοῦνται, ὅταν οἱ Ὀρθόδοξοι διὰ συνεποῦς Ὀρθοδόξου στάσεως τοὺς ὑποδεικνύουν τὸ μέγεθος τῆς πνευματικῆς ἀσθενείας των καὶ τὸν τρόπον τῆς θεραπείας των»[xxiv]. Παρακαλοῦμεν δὲ ἐμπόνως καὶ εὐλαβῶς ὅπως εἰς τὸ ἑξῆς «ὁ θεολογικὸς διάλογος οὐδόλως συνοδεύηται ἀπὸ συμ­προσευχάς, συμμετοχὰς εἰς τὰς λειτουργικὰς καὶ λατρευτικὰς συνάξεις ἑκα­τέρων καὶ λοιπὰς ἐνεργείας, αἱ ὁποῖαι ἐνδέχεται νὰ δώσουν τὴν ἐντύπωσιν ὅτι ἡ ἡμετέρα Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία δέχεται τοὺς Ρωμαιοκαθολικοὺς ὡς πλήρη Ἐκκλη­σίαν καὶ τὸν Πάπαν ὡς κανονικὸν Ἐπίσκοπον Ρώμης. Τοιαῦται ἐνέργειαι παραπλα­νοῦν καὶ τὸ Ὀρθόδοξον πλήρωμα καὶ τοὺς Ρωμαιοκαθολικούς, δίδοντες εἰς αὐτοὺς τὴν ἐσφαλμένην ἐντύπωσιν περὶ τοῦ τί φρονεῖ περὶ αὐτῶν ἡ Ὀρθοδοξία..[xxv].  Ἐπειδὴ δὲ δὲν δυνάμεθα παρὰ νὰ πιστεύωμεν ὅτι ἔχομεν «τὸ αὐτὸ πνεῦμα τῆς πίστεως» μετὰ τῆς Ὑμετέρας Θειοτάτης Παναγιότητος, «κατὰ τὸ γεγραμμέ­νον, ἐπίστευσα, διὸ ἐλάλησα», οὕτω «καὶ ἡμεῖς πιστεύομεν, διὸ καὶ λαλοῦμεν»…. Ἐν τῇ Ὑμετέρᾳ πατρικῇ ἀγάπῃ συγχωρήσατε εἰς ἡμᾶς τὴν ὁμολογιακὴν ταύτην παρέκβασιν καὶ ἐμβλέψατε εἰς τὰ πρόσωπα τῆς ταπεινῆς ἡμῶν ἀδελφό­τητος, τὰ ὁποῖα ἀτενίζουν εἰς Ὑμᾶς μετὰ πολλοῦ σεβασμοῦ»[xxvi]. Στην ανταπάντησή του ο Οικουμενικός Πατριάρχης όχι μόνο δεν θεώρησε υπερβολικές τις ανησυχίες και προερχόμενες από κακόβουλη διάθεση, αλλά επαίνεσε τον Καθηγούμενο για τους λόγους του και την ανησυχία του και τον «καθησχασε» : «επαινούμεν την ευαισθησία σας, επαινούμεν πατρικώς την φιλαλήθειαν και την ειλικρίνειάν σας και σας καθησυχάζομεν επαναλαμβάνοντες επιγραμματικώς ότι έχουσιν γνώσιν οι φύλακες».[xxvii] Ασφαλώς θα ήταν προτιμότερο να μην χρειάζονταν τέτοιου είδους «πατριαρχικές» διαβεβιώσεις για να μας «καθησυχάζουν». Ποιος ευθύνεται που ένα τμήμα του Ορθοδόξου λαού ανησυχεί για τους «φύλακες», διατηρεί σοβαρότατες επιφυλάξεις για κάποιες ενέργειές τους ; Είναι άμοιροι ευθυνών οι «φύλακες» για την κατάσταση αυτή ;»
(Απόσπασμα από το Α. Γκοτσόπουλος, Η συμπροσευχή με αιρετικούς, έκδ. Θεοδρομία, Θεσσαλονίκη 20092, σ. 112-124).
π. Αναστάσιος Γκοτσόπουλος
6945-377621, agotsopo@gmail.com
ΥΓ : Ίσως θεωρήσουν κάποιοι ότι ναι μεν έχω δίκιο αλλά ο λόγος μου είναι ιδιαίτερα “σκληρός” και “ασεβής”. Όμως θα τους παρακαλούσα μαζί με την επισήμανση για τη “σκληρότητα” και το “ασεβές” του λόγου μου να μου παρουσιάσουν και τη δική τους ευπρεπή και πλήρη σεβασμού διαμαρτυρία για όσα εκκλησιολογικώς και κανονικώς απαράδεκτα συνέβησαν και πάλι στην Κωνσταντινούπολη το διήμερο 29-30 Νοεμβρίου 2014. 

[i] Στυλιανού, Αρχιεπισκόπου Αυστραλίας, «Περί την κακοδαιμονίαν του επισήμου Θεολογικού Διαλόγου Ορθοδόξων και Ρωμαιοκαθολικών», Επιστημονική Επετηρίδα Θεολογικής Σχολής Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Νέα σειρά, 13 (2003), σ. 34. βλ. και Γ. Δ. Μεταλληνού, «Αιρέσεις, Οικουμενισμός: Οι διάλογοι χωρίς προσωπείον», στη διαδικτυακή τοποθεσία :   http://www.oodegr.com/oode/oikoymen/proswp1.htm
[ii]  Λόγου χάριν η θεωρία των κλάδων (Churchbranch Theory), της vestigia Ecclesia του Τετραπλεύρου του  Lambeth, της αρχής της περιεκτικότητος (comprehensiveness), περί των αυλών του Κυρίου, «περί του φωτός και της χαράς του οίκου του Κυρίου», «των δύο πνευμόνων»  βλ. εν Φούγιας, Οικονομία, σ.σ. 27-28, 88-89, 91-92 και  Καθηγητών, Υπόμνημα,  σ. 8, Σημάτη, Πατερική στάση, σ. 253.
[iii]   στη διαδικτυακή τοποθεσία : http://papalvisit.ecupatriarchate.org/media/pope_arrival_2006.php?f=windows&p=2
[iv]  Η θεολογική ακρίβεια έχει εκφραστεί με σαφήνεια στην υπό τον Αλέξιο Στουδίτη Σύνοδο του 1030 : «Από γε του νυν και εν αγίω προς τας απανταχού Εκκλησίας διαταττόμεθα Πνεύματι, ώστε τους λαχόντας Εκκλησιών προεστάναι θεοφιλεστάτους Αρχιερείς αγρύπνως τας επιβαλούσας αυτοίς ενορίας περισκοπείν και πάση δυνάμει τους αρχηγούς των αιρέσεων ως λύκους θρασείς αποκρούεσθαι, ους τη κακοδοξία … των λοιπών αιρεσιαρχών ανενδότως εμμένοντας ούτε τω του επισκόπου καλείσθαι όλως ονόματι ανεχόμεθα, ούτε τινά αιρεσιάρχην πρώτον  τούτοις επιφημίζεσθαι ή χειροτονείν εξείναι ή άλλο τι ιερατικών αναξίων διενεργείν», στο Κοτσώνη, intercommunio, σ. 201.
[v]  Σύμφωνα με τον Α΄ Κανόνα της εν Καρχηδόνι Συνόδου «παρά δε τοις αιρετικοίς, όπου εκκλησία ουκ έστιν … ου δύναται ο αιρετικός, ο μήτε θυσιαστήριον έχων, μήτε Εκκλησίαν». Ο δομινικανός θεολόγος Υ. Congar ερμηνεύοντας την Ορθόδοξη αυτοσυνειδησία αναφέρει : «Η χριστιανική αρχαιότητα αρνήθηκε πάντοτε να δώσει το όνομα της Εκκλησίας στα σώματα που είχαν αποσπαστεί από τη μοναδική ορατή Εκκλησία, η οποία ήταν η «καθολική» Εκκλησία, δηλαδή η αληθινή και ορθόδοξη. Τους ήταν αδιανόητο ότι μπορούσε να υπάρξει Εκκλησία χωρίς τις ιδιότητες της  Εκκλησίας, τις όποιες απέδωσε το σύμβολο Νικαίας - Κωνσταντινουπόλεως: μία, αγία, καθολική και αποστολική. Γι’ αυτό ονόμαζαν τις αποκομμένες από την ενότητα κοινότητες με διάφορα ονόματα, αποκλείοντας το όνομα της Εκκλησίας, εκτός κι αν το χρησιμοποιούσαν με την εμπειρική έννοια του της συναθροίσεως...», στο Π. Deseille, Η πορεία μου προς την Ορθοδοξία, μτφρ. Σ. Κούτσας,  εκδ. Ακρίτας (Αθήνα 19932), σ. 134.  Κατά τον S.L. Greenslade, σύμφωνα με την ομόφωνη διδασκαλία των Πατέρων, που στηρίζεται στην Καινή Διαθήκη, η Εκκλησία όχι μόνο «όφειλε να είναι μία, αλλά είναι μία και δεν μπορεί να είναι παρά μία. Η ενότητα αυτή ήταν (γι’ αυτούς) μία ιδιότητα της ορατής Εκκλησίας και η ορατή Εκκλησία γινόταν κατανοητή ως μία και μόνη οργανική οικοδομή, μια κοινωνία. Σύμφωνα μ’ αυτούς (τους Πατέρες), οι διαιρέσεις, οι διακοπές κοινωνίας, δεν καλύπτονταν ούτε κυριαρχούνταν από μια πνευματική και αόρατη ενότητα, και διάφορες ονομασίες δεν μπορούσαν να σχηματίσουν μια μόνο Εκκλησία. Δεν υπήρχε παρά μια ορατή  Εκκλησία σε μια και μόνο κοινωνία. Τα αποκομμένα σώματα από αυτή την κοινωνία ήταν έξω από την Εκκλησία» στο Π. Deseille, Η πορεία μου προς την Ορθοδοξία, μτφρ. Σ. Κούτσας, εκδ. Ακρίτας  (Αθήνα 19932), σ.σ. 140-141. 
[vi]   PG 77, 132DPG 77, 133CPG 77,  81B, 96A, 97A, 105C, 104A, 124B, 125D,   PG 77, 105C                                               
[vii]   στη διαδικτυακή τοποθεσία :  http://papalvisit.ecupatriarchate.org/media/divine_liturgy_2006.php?f=windows&p=2
[viii]   αυτόθι,  χρονική ένδειξη : 1:47:30
[ix]   αυτόθι,  χρονική ένδειξη : 0:36:44
[x]   αυτόθι,  χρονική ένδειξη : 1:24:55
[xi] Ο Αγ. Κύριλλος Ιεροσολύμων αναφέρει σχετικά : «Μη υπολάβης το φίλημα εκείνο σύνηθες είναι τοις επ’ αγοράς γινομένοις υπό των κοινών φίλων. Ουκ έστιν τοίνυν τοιούτον το φίλημα» (PG 33, 1112A). «Ανάμεσα στους ευχαριστιακούς συμβολισμούς, το ιδιαίτερο σημάδι της συμφιλίωσης πριν από τη μετάληψη της θείας Ευχαριστίας και δείγμα σωστών αδελφικών σχέσεων είναι η τελετουργία του ασπασμού της ειρήνης, η οποία ανάγεται  ως τα χρόνια της Καινής Διαθήκης. Ο ασπασμός δεν ήταν καθόλου συμβολικός ή εικονικός, αλλά η ζωντανή έκφραση, η ιερή πράξη της ίδιας της αγάπης» (Σ. Τσομπανίδου, Λειτουργία μετά τη Λειτουργία : Η συμβολή της Ορθόδοξης Εκκλησίας και Θεολογίας στην κοινή Χριστιανική μαρτυρία για δικαιοσύνη, ειρήνη και ακεραιότητα της δημιουργίας (Θεσσαλονίκη 1996), σ. 180-181).
[xii] Κυρίλλου Ιεροσολύμων, PG 33, 1120B, Γ. Παρασκευοπούλου, Ερμηνευτική επιστασία επί της Θ. Λειτουργίας (Πάτρα 20052), σ. 441, Π. Ευδοκίμωφ, Η προσευχή της Ανατολικής Εκκλησίας, Η βυζαντινή λειτουργία του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου,  μτφρ. Μ. Παπαζάχου-Δ. Τζέρπος,  εκδ. Αποστολική Διακονία, Αθήνα  19822, σ. 187 
[xiii]  Bartholomeos, Oikonomia,   σ. 48
[xiv] «κυρίως η θεία λειτουργία μετά την του Αγ. Ευαγγελίου ανάγνωσιν γίνεται … μετά δε το Ευαγγέλιον άρχεται η τελετή της λειτουργίας της υπεραχράντου θυσίας» κατά τον Θ. Βαλσαμώνα (PG 137, 1281D).
[xv] Βαρθολομαίου Κωνσταντινουπόλεως, Ὁμιλία κατά τήν ἐπί τῇ ὑποδοχῇ Αὐτοῦ Δοξολογίαν εἰς τόν Ἱερόν Ναόν τοῦ Πρωτάτου (21/08/2008), στη διαδικτυακή τοποθεσία : http://www.ec-patr.org/docdisplay.php?lang=gr&id=976&tla=gr  και  Παρακαταθήκη, 61 (2008), σ. 7.
[xvi] «Εχθροί δε του Θεού, πρώτως μεν και κυρίως οι ακάθαρτοι δαίμονες . δεύτεροι δε μετ’ εκείνους, οι τε την ειδωλολατρίαν πρεσβεύοντες και οι των αιρέσεων αρχηγοί» (Ι. Χρυσοστόμου, Ερμηνεία εις τον ρλη΄ Ψαλμόν,  PG 55, ;;;;;;  417 ;;;;;)
[xvii]  Κατά τον Αγ. Κύριλλο Αλεξανδρείας, PG 77, 320.
[xviii]  Επίσκεψις, 50 (1972), σ.σ. 7-8 και Bartholomeos, Oikonomia, σ. 48
[xix]  Θεοδώρου Στουδίτου, Θεοκτίστω Μαγίστρω,  PG 99, 984,  αναλυτικότερα βλ. Αλιβιζάτου, Οικονομία, σ. 40.
[xx] Επιστολή Αγιορειτών Μοναχών προς Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγον αναφορικά με την ένωση της Λυώνος (1439), στο Καθηγητών, Υπόμνημα, σ. 19-20.
[xxi]  Θεοκλήτου, Μητρ. Ιωαννίνων, Ομιλία ἐν τῷ Πανσέπτῳ Πατριαρχικῷ Ναῷ τοῦ Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου ἐπί τῇ Θρονικῇ Ἑορτῇ (30/11/2007),  στη διαδικτυακή τοποθεσία :  www.ec-patr.org/docdisplay.php? Lang=gr&id=843&tla=gr.
[xxii]  Στυλιανού, Αρχιεπ. Αυστραλίας,  «Ο μεταξύ Ορθοδόξων και Ρωμαιοκαθολικών Θεολογικός Διάλογος, Προβλήματα και προοπτικές», Επιστημονική Επετηρίδα Θεολογικής Σχολής Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης,  29 (1986-1989), σ.σ. 22-24.
[xxiii] Ὑπόμνημα εἰς τὴν πρὸς Φιλιππησίους ἐπιστολήν, Ὁμιλία Β´, ΡG 62,191.
[xxiv]  Ἱερᾶς Ἐκτάκτου Διπλῆς Συνάξεως τῆς Ἱερᾶς Κοινότητος τοῦ Ἁγίου Ὄρους Ἄθω,  «Περὶ τοῦ Διαλόγου Ὀρθοδόξων καὶ Ρωμαιοκαθολικῶν», 9 (1980),   Κοινωνία,  23,2 (1980),  σ.σ. 126-127.
[xxv]  Ἱερᾶς Ἐκτάκτου Διπλῆς Συνάξεως τῆς Ἱερᾶς Κοινότητος τοῦ Ἁγίου Ὄρους Ἄθω,  «Περὶ τοῦ Διαλόγου Ὀρθοδόξων καὶ Ρωμαιοκαθολικῶν», 9 (1980),   Κοινωνία,  23,2 (1980),  σ.σ. 126-127.
[xxvi]  Παρακαταθήκη, 61 (2008), σ. 4.
[xxvii]  Παρακαταθήκη, 61 (2008), σ.  7

Τοῦ Δεκεμβρίου τὰ εἰσόδια

π. Κων. Ν. Καλλιανός
Ὄχι, δὲν εἶναι ὁ ἔσχατος τοῦ χρόνου μῆνας ὁ Δεκέμβριος ποὺ μᾶς ἔκαμε τὴ χάρη καὶ μᾶς ἐπισκέφτηκε κι ἐφέτος. Εἶναι ὁ πιὸ τρυφερὸς μῆνας ὅλου τοῦ χρόνου, γιατὶ μᾶς προετοιμάζει γιὰ τὴν στοργικὴ μεγάλη Γιορτὴ τῶν Χριστουγέννων καὶ πολὺ περισσότερο μᾶς ξαναγυρίζει στὰ χρόνια ἐκεῖνα ποὺ εὐωδιάζουν ἀθωότητα καὶ ἄμετρη συγκίνηση: Τὰ χρόνια τῆς παιδικῆς ἡλικίας, τότε ποὺ μετρούσαμε τὶς μέρες γιὰ νὰ φτάσει ὁ καιρὸς ὁποῦ θὰ κλείσουν τὰ Σχολεῖα καὶ θὰ χαιρόμαστε τὶς μέρες τοῦ Δωδεκαημέρου.
Ὡστόσο ὁ Δεκέμβριος μὲ τὰ Νικολοβάρβαρα, τὶς ἄλλες γιορτὲς τῶν Ἁγίων, φωτίζει καὶ τὸν προεόρτιο δρόμο μας καὶ μᾶς γαληνεύει τὴν ψυχὴ μὲ τὴν εἰκόνα πραότητος π.χ. τοῦ Ἁγίου τῶν θαλασσῶν Νικολάου, τὴν φιλότιμη μορφὴ τοῦἉγίου Σπυρίδωνος ο ὁποῖος «ἀγγέλους ἔσχε συλλειτουργοῦντας» τον, ὁ Προφήτης Δανιὴλ μὲ τοὺς Ἁγίους Προπάτορες ποὺ μᾶς γνέφουν νὰ προσεγγίσουμε «ἐν πίστει τὸ Μυστήριον» τῶν τοῦ Χριστοῦ Γεννῶν καὶ νὰ προευτρεπίσουμε τῶν Χριστουγέννων τὰς εἰσόδους.
Δεκέμβριος, λοιπόν... Μὲ τοὺς φωταγωγημένους δρόμους, τὰ σπίτια, τὰ καταστήματα. Φῶτα ποικίλα καὶ ἑλκυστικά. Ποὺ στολίζουν Χριστουγεννιάτικα δέντρα, προσόψεις σπιτιῶν, πλατεῖες, δρόμους. Ὡστόσο, τὸ ζητούμενο δὲν εἶναι αὐτό, γιατὶ ὅπως λέει κι ὁ ποιητὴς «Οἱ βιτρίνες δὲν ἀνασταίνουν τὸν παράδεισό μου» (Π. Β. Πασχος). Καὶ τὸν Παράδεισο, ἄν μᾶς ἐνδιαφέρει, θὰ χρειαστεὶ νὰ τὸν ἀναζητήσουμε σὲ μιὰ σπηλιά. 
«Δεῦτε λάβωμεν τὰ τοῦ Παραδείσου ἔνδον σπηλαίου» μᾶς συμβουλεύει ἡ Ἐκκλησία, ὅπως ἐπίσης μᾶς προτρέπει κι ἄλλο ἕνα πρᾶγμα: Νὰ ἀναζητήσουμε μέσα στὰ πολλὰ καὶ ποικιλόχρωμα φῶτα «τὸ φῶς τὸ τῆς Γνώσεως». Κι ὄλοι ξέρουμε ποιὸ εἶναι αὐτὸ τὸ φῶς. Λιγοστοὶ, ἐλάχιστοι ὅμως τὸ ἀναζητοῦμε...Γιατί, τάχα;

το είδαμε εδώ

Ο πνευματικός φασισμός σε όλο του το μεγαλείο!


Ο ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΦΑΣΙΣΜΟΣ ΣΕ ΟΛΟ ΤΟΥ ΤΟ ΜΕΓΑΛΕΙΟ!
Για τις "Προοπτικές και προκλήσεις του Διαχριστιανικού Διαλόγου" μίλησε ο Σεβ. Μητροπολίτης Ζιμπάμπουε Σεραφείμ Κυκκώτης στο πλαίσιο των εργασιών της Ιεράς Συνόδου του Ελληνορθόδοξου Πατριαρχείου Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής.
Εντός των άλλων και για την καλύτερη και γονιμότερη πορεία των διαλόγων με τους Παπικούς,όταν αυτοί δυσχεραίνονται από Ορθοδόξους με ανθενωτικές απόψεις  τόνισε :
 «Οι επικεφαλείς των Αντιπροσωπειών των Ορθοδόξων Εκκλησιών που δημιουργούν συνεχή προβλήματα στην κοινή προσέγγιση των Τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησιών να αποχωρούν και να διορίζονται μη εριστικοί άνθρωποι.
 Πρέπει να προηγείται Διορθόδοξη Συνάντηση διά να υπάρχει κοινή συμφωνία μεταξύ των Τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησιών διά τα παρουσιαζόμενα κείμενα και ουχί εις την συνάντηση μετά των Ρωμαιοκαθολικών να αρχίζουν οι διαφωνίες μεταξύ των Ορθοδόξων.
΄Έτσι ακριβώς σκέπτονταν και φέρονταν οι πνευματικοί απογόνοι των σημερινών «Ορθοδόξων» Οικουμενιστών στην ληστρική Σύνοδο της Φεράρας.
Γράφει  σχετικά ο Ν.Βασιλειάδης για τον Άγιο Μάρκο τον Ευγενικό ότι:
«Ο Άγιος Μάρκος είχε πλέον συνειδητοποιήσει ότι το ουσιώδες όλης αυτής της υποθέσεως δεν ήτο ποίος είχε δίκαιον(Ορθόδοξοι ή Παπικοί) αλλά ποιός είχε την δύναμιν να επιβάλει τας γνώμας του.Εις την προκειμένην περίπτωσιν το δίκαιον το είχεν η Ανατολική Ορθόδοξος Εκκλησία.Την υλικήν όμως δύναμιν διέθετεν ο Πάπας.
(Ν.Βασιλειάδη, «Ο ΑΓΙΟΣ ΜΑΡΚΟΣ Ο ΕΥΓΕΝΙΚΟΣ ΚΑΙ Η ΕΝΩΣΙΣ ΤΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ» σελ. 109)
Πηγή

ΤΟ ΑΠΟΚΡΥΦΟ ΣΗΜΕΙΟ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΤΟΥ ΠΑΠΑ ΡΩΜΗΣ ΣΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ

Γράφει ο Ιωάννης Κορνιλάκης 
Συγγραφέας του έργου "Ιωάννης Καποδίστριας ο Άγιος της πολιτικής"


Η είδηση δεν είναι αυτή που φαίνεται. Η είδηση η πραγματική είναι αυτή που δεν φαίνεται. Αναρωτιέμαι πολλές φορές, εάν οι άνθρωποι εφαρμόζουν μία από τις επισημάνσεις που κατέθεσε ο Χριστός στη γη, και μάλιστα με τρόπο επιδεικτικά σκληρό. «Ὑποκριταί τό μέν πρόσωπον τοῦ οὐρανοῦ γινώσκετε διακρίνειν, τά δέ σημεῖα τῶν Καιρῶν οὐ δύνασθε γνῶναι;»(Ματθ. ιστ΄ 3). Στη βάση αυτή διατυπώνεται το ερώτημα εάν υπάρχει κάποιο σημείο των καιρών, που εφάνη στην πρόσφατη συνάντηση  του Πάπα Ρώμης Φραγκίσκου και του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου και μάλιστα εκεί, στην Πόλη των πόλεων, την Κωνσταντινούπολη και στην έδρα του Οικουμενικού μας Πατριαρχείου, στο Φανάρι. Σημείον η ημερομηνία άφιξης του προκαθημένου της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, η οποία κατεγράφη πλέον δημοσιογραφικά, αλλά κυρίως ιστορικά. 29 Νοεμβρίου 2014.

Ασχολούμενος μερικές δεκαετίες με την Βυζαντινή ιστορία αλλά και την νεότερη Ελληνική,
αντιμετώπιζα με δέος τη χρονική διάρκεια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. 1123 χρόνια. 


Από τις 11 Μαΐου 330 μ.Χ και τον επίσημο εγκαινιασμό της Κωνσταντινούπολης από τον Μέγα Κωνσταντίνο, μέχρι και την αποφράδα Τρίτη της 29ης Μαΐου 1453 που σηματοδότησε την πτώση της. Επί 11 και πλέον αιώνες, 1123 χρόνια ακριβώς, στην Αγία Σοφία και στους εκατοντάδες ιερούς ναούς της, τελούνταν λειτουργίες της Ορθοδοξίας. 

Επί 1123 χρόνια ο Βυζαντινός αετός κυμάτιζε στην Κωνσταντινούπολη. Επί 1123 χρόνια ο Ελληνισμός κυριαρχούσε ταυτόχρονα με τον Χριστιανισμό, και αυτό υπήρξε Θεϊκή οικονομία, παρ' ότι στους 11 αυτούς αιώνες υπήρξαν αίσχη, αθλιότητες και αμαρτίες.

Όταν επεριπερρίσευσε η αμαρτία, η Χάρις δεν επλεόνασε και η Πόλη έπεσε. Σε μια τέτοια χρονική διάρκεια μιας Αυτοκρατορίας, υπήρξε αρχή υπήρξε και τέλος.
Υπήρξε η 11η Μαΐου 330, υπήρξε και η 29η Μαΐου 1453. Σε μια χρονική διάρκεια όμως υπάρχει και το μέσον. Το μέσον όμως είναι συγκεκριμένο, 561 χρόνια και 6 μήνες. Κάνοντας έναν απλό υπολογισμό διαπιστώνουμε ότι ο Ελληνισμός κράτησε την Κωνσταντινούπολη 1123 χρόνια. 


Η επίσημη επίσκεψη της Δύσης δια του  Προκαθημένου της στην Ανατολή, έγινε ακριβώς στα 561 χρόνια και 6 μήνες απ' την 29η Μαΐου 1453. Την αποφράδα ημέρα της Άλωσης η Δύση έλειπε. Την αποφράδα ημέρα της Άλωσης η Δύση δεν βοήθησε την Ανατολή, αν και της ζητήθηκε η συνδρομή της. Την αποφράδα ημέρα της Άλωσης η Δύση ως άσωτος υιός, η Παλαιά Ρώμη, έστρεψε τα νώτα της στη Νέα Ρώμη. Την αποφράδα ημέρα της Άλωσης παρέμεινε στο αξίωμα της διάσπασης, της διχόνοιας και του σχίσματος, παρ' ότι είχαν περάσει 399 χρόνια από το 1054...

Και σήμερα, στις 29 Νοεμβρίου 2014, ο Προκαθήμενος της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας Πάπας Φραγκίσκος, κλείνει την κεφαλή στον Οικοδεσπότη της Ορθοδόξου Χριστιανοσύνης Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο και δέχεται τον Πατρικό ασπασμό με ιστορικό συμβολισμό... Η εικόνα εύγλωττη. Για αυτούς βέβαια που μπορούν και θέλουν να καταλάβουν...
ΠΑΝΑΓΙΑ "ΙΝΑ ΩΣΙΝ ΕΝ"
Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΔΟΞΑ
Και αυτή η εικόνα πραγματοποιήθηκε ακριβώς στο μέσον, στα 561 χρόνια και 6 μήνες από την αποφράδα Τρίτη. Ας θυμηθούμε όμως στο σημείο αυτό ένα Θεοτοκίο του Αγίου Ιωάννου Δαμασκηνού που αναφέρεται στην Θεοτόκο, την Υπέρμαχο Στρατηγό και Προστάτιδα της Πόλης. «ὑμνήσωμεν Μαρίαν τήν Παρθένον...Αὕτη τό μεσότειχον τῆς ἔχθρας καθελοῦσα, εἰρήνην ἀντεισῆξε, καί τό βασίλειον ἠνέῳξε...θαρσείτω λαός τοῦ Θεοῦ· καί γάρ αὐτός πολεμήσει τούς ἐχθρούς ὡς παντοδύναμος». Στο ίδιο Θεοτοκίο η Κυρία Θεοτόκος αποκαλείται Παγκόσμιος Δόξα. 

Ίσως δεν αποτελεί σύμπτωση, ότι ακριβώς στο μέσον την 29η Νοεμβρίου 2014 εόρταζε και ένας Άγιος με συμβολικό όνομα, ο Όσιος Παγκόσμιος. Στη βάση τέλος του γενικότερου γεωπολιτικού σχεδίου στη γειτονιά μας, το μέσον αυτό ίσως να  αποτελεί Σημείον εξελίξεων, και όποιος κατάλαβε, κατάλαβε...


 πηγή

Ο Δεκέβριος στην Λαογραφία μας



Στο ρωμαϊκό ημερολόγιο του Ρωμύλου ήταν ο 10ος μήνας (ντέτσεμ = δέκα) κι έχει 31 ημέρες. Η 21η του μήνα είναι η μικρότερη ημέρα του χρόνου, το «χειμερινό ηλιοστάσιο». Αντιστοιχεί προς τον Ποσειδώνα των αρχαίων. Θεωρείται ο ψυχρότερος μήνας του χρόνου. Λέγεται Χριστουγεννάς ή Χριστουγεννάρης ή Χριστουγεννιάτης (λόγω της μεγάλης γιορτής της χριστιανοσύνης), Γιορτινός (λόγω των πολλών θρησκευτικών γιορτών), Αϊ-Νικολιάτης ή Παππού-Νικόλας ή Νικολοβάρβαρα (από τη γιορτή του Αγ. Νικολάου & της Αγ. Βαρβάρας), Άσπρος μήνας ή Ασπρομηνάς, και Χιονιάς. Στη Μεσσηνία επιθυμούν πολλά χιόνια την ημέρα των Χριστουγέννων, που τα ονομάζουν Χριστόχιονα. Αρέσει πολύ στα παιδιά ο Δεκέμβρης, για τα χιόνια, τον χιονοπόλεμο, τον χιονάνθρωπο, τις διακοπές των σχολείων, τα κάλαντα και τα δώρα.                ΕΡΓΑΣΙΕΣ:                Επιδιόρθωση στάβλων.
                Καθάρισμα χωραφιών από θάμνους.
                Φυτεύουμε κρεμμυδάκια.
                Σκέπασμα κυψελών.
                Αρχίζει η γαλακτοπαραγωγή.
                Τελειώνει το καθάρισμα του κρασιού κι ανοίγουν τα βαρέλια.
                ΕΘΙΜΑ-ΠΡΟΛΗΨΕΙΣ:                ΟΙ ΚΑΛΙΚΑΝΤΖΑΡΟΙ: Τους συναντάμε με πολλά ονόματα: καλιβρούσηδες, καλακάντζουρα, λυκοκάντζαροι, κακανθρωπίσματα, παγανά &  εξαποδώ.
                Όντα δαιμονικά, άσχημοι, μαύροι, με μάτια κόκκινα, τριχωτοί, με πόδια τραγίσια, ήταν τα κυρίαρχα όντα του Δωδεκαημέρου, πειράζοντας τους ανθρώπους από την παραμονή των Χριστουγέννων, όταν αφήνοντας τα έγκατα της γης, έβγαιναν στο απάνω κόσμο, μέχρι την παραμονή των Θεοφανίων, οπότε περίτρομοι έφευγαν στην παρουσία του παπά που άγιαζε. Όλο τον χρόνο πολεμούν με τα τσεκούρια να κόψουν το δέντρο που βαστάει τη γη, όταν όμως πλησιάζει η στιγμή που θα το κόψουν τελείως, μια τσεκουριά μένει, βγαίνουν στη γη να κάνουν σκανδαλιές, περιμένοντας ότι θα πέσει πια μόνο του, όμως γεννάται ο Χριστός και αμέσως το δέντρο ξαναγίνεται.
                Μπαίνουν στα σπίτια απ' τις καμινάδες που η φωτιά τους έχει σβήσει.
                Αρχηγός τους είναι ο Μαντρακούκος, που είναι κουτσός κι άγριος και ο πιο επικίνδυνος απ' όλη την ομάδα. Ακολουθεί ο Μαγάρας, με την τεράστια κοιλιά του, ο οποίος μαγαρίζει όλα τα φαγητά και τα γλυκά. Επίσης έρχεται ο Κωλοβελόνης, που είναι αδύνατος και σουβλερός σα μακαρόνι και περνά από κλειδαρότρυπες και χαραμάδες. Άλλος είναι ο Κοψαχείλης με τεράστια κοφτερά δόντια, που κρέμονται από το στόμα του. Κανένας δεν μοιάζει με τον άλλο και έχει ο καθένας το κουσούρι του.
                Για να εξευμενίσουν οι άνθρωποι τα πειρακτικά αυτά πλάσματα, άφηναν γλυκά σ' ένα σημείο του σπιτιού ή προσπαθούσαν να τα κάνουν ακίνδυνα, με διάφορους τρόπους. Τοποθετούσαν π.χ. ένα κόσκινο μπροστά από την πόρτα του σπιτιού, ώστε μέχρι να μετρήσει ο καλικάντζαρος από περιέργεια τις τρύπες, να λαλήσει ο πετεινός, οπότε αυτοί έτρεχαν να εξαφανιστούν.
                Το αποτελεσματικότερο μέσο για να κρατηθούν μακριά οι καλικάντζαροι και κάθε άλλο δαιμόνιο θεωρήθηκε η φωτιά. Γι' αυτό και όλο το Δωδεκαήμερο έμενε συνεχώς το τζάκι αναμμένο και μάλιστα με ξύλα αγκαθωτά (για να έχει η φωτιά μεγαλύτερη δύναμη). Παλιά οι γιαγιάδες έκαιγαν στα τζάκια παλιοτσάρουχα. Η άσχημη μυρωδιά τους έκανε τους καλικάντζαρους να φεύγουν.
         Την ημέρα των Θεοφανίων πρέπει να φύγουν. Όταν ο παπάς αγιάζει φωνάζουν:

«Φεύγετε, να φεύγουμε, γιατί θα 'ρθει ο παπάς
με την αγιαστούρα του και με τη βρεχτούρα του»
                ΤΑ ΚΑΛΑΝΤΑ: Τα κάλαντα, όπως ξέρουμε, είναι τα δημώδη εορταστικά και θρησκευτικά άσματα, που τραγουδούσαν κατά τις γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς.
                Από τη βυζαντινή εποχή ψέλνονταν κατά τον ίδιο τρόπο, όπως και σήμερα, από συντροφιές παιδιών, που γύριζαν από σπίτι σε σπίτι και έπαιρναν φιλοδωρήματα.
                Η λέξη «κάλαντα» προέρχεται από το λατινικό CALENDA, που σημαίνει πρώτη εκάστου μηνός. Το δε γνωστό «εις τας ελληνικάς καλένδας» είναι ίσον με το «ουδέποτε», γιατί οι Έλληνες δεν είχαν καλένδας», αλλά μόνον οι Ρωμαίοι. Από κει προήλθε και η νέα λέξη κάλαντα, που ψέλνονται κάθε παραμονή πρωτοχρονιάς.
                Τα σημερινά κάλαντα, που ψέλνονται, καθώς και τα λοιπά θρησκευτικά άσματα, έχουν στενή συγγένεια με την αρχαία λατρεία ή τα παλαιά έθιμα της ομηρικής εποχής και των μετέπειτα χρόνων. Έχουν το ίδιο θέμα προς τα σημερινά κάλαντα, ως προς την σύνθεση, τον  χαρακτήρα και την ουσία των συναισθημάτων που εκδηλώνονται. Η διαφορά μεταξύ των σημερινών και των αρχαίων σχετικών τραγουδιών είναι, ότι ο τρόπος της εκδηλώσεως των σημερινών είναι πιο ζωηρός. Το αξιοπερίεργο είναι ότι τόσο στα αρχαία όσο και στα σημερινά τραγούδια, οι έπαινοι και τα εγκώμια είναι ίδια και ίδιες οι ευχές για την ευτυχία του σπιτιού, που απευθύνονται από τους μικρούς ψάλτες της πατρίδας μας.
                Τα παιδιά από νωρίς άρχιζαν, συντροφιές - συντροφιές να περιέρχονται τα σπίτια, για τα κάλαντα και να φιλοδωρούνται με πεντάρες, δεκάρες και σπάνια εικοσάλεπτα, τα οποία τότε είχαν αξία. Αργότερα τα φιλοδωρούσαν πενηντάλεπτα ή δραχμές. Τους πρόσφεραν επί πλέον και γλυκίσματα.
                Την ημέρα της Πρωτοχρονιάς, μετά τη λειτουργία και πάλιν θα περιέλθουν όλα τα σπίτια - εκτός από εκείνα που είχαν πένθος. Την βασιλόπιτα την έκοβαν το μεσημέρι, οπότε και μοιράζονταν τα δώρα στα παιδιά. Λίγες οικογένειες, μετά τα μεσάνυκτα, με την ανατολή του νέου έτους και αφού έσβηναν και άναβαν τα φώτα και έψαλλαν τα κάλαντα όλοι οι παρευρισκόμενοι «εν χορώ» και αφού αντάλλαζαν τις αρμόζουσες ευχές, έκοβαν τη βασιλόπιτα, σε τόσα τεμάχια όσα και τα παριστάμενα πρόσωπα. Ενώ η πίττα που θα έκοβαν το μεσημέρι της πρωτοχρονιάς περιοριζόταν στα μέλη της οικογενείας και μόνον. Συντροφιές νέων περιέρχονταν τα σπίτια και έψαλλαν τα κάλαντα του αγίου Βασιλείου με ανάλογα παινέματα, με επωδό: «Εμείς  δεν ήρθαμε εδώ να  φάμε και να πιούμε  Μόνο σας αγαπούσαμε κι ήρθαμε να σας δούμε».
             ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ:

Καλήν ημέρα άρχοντες, κι αν είναι ο ορισμός σας,
Χριστού τη θεία γέννηση, να πω στ' αρχοντικό σας.
Χριστός γεννάται σήμερον, εν Βηθλεέμ τη πόλει.
Οι ουρανοί αγάλλονται, χαίρετ' η φύσις όλη.
Εν τω σπηλαίω τίκτεται, εν φάτνη των αλόγων,
ο Βασιλεύς των ουρανών, ο ποιητής των όλων.
Πλήθος αγγέλων ψάλλουσι το Δόξα εν Υψίστοις
και τούτο άξιον εστί, η των ποιμένων πίστις.
Εκ της Περσίας έρχονται τρεις μάγοι με τα δώρα,
άστρο λαμπρό τους οδηγεί, χωρίς να λείψει ώρα.
Έφθασαν στην Ιερουσαλήμ με πόθον ερωτούσιν,
Που εγγενήθη ο Χριστός να παν΄ να τον ιδούσιν.
Όταν ο Ηρώδης τάμαθε αμέσως εταράχθη,
γιατί πολύ φοβήθηκε δια  την βασιλείαν,
μη του την πάρει ο Χριστός και χάσει την αξίαν.
Κι αμέσως εδιάτεξε σφαγή να γίνει αγρία
Τα βρέφη όλα να σφαγούν εις πόλιν την αγία.
Αλλ΄ άγγελος εξ ουρανού είπε στην Παναγίαν,
Για ν΄ αποφύγη του κακού Ηρώδη την μανίαν.
Πάρε το βρέφος το ιερόν και φρόντισε να πάτε,
Εις Αίγυπτον εκεί μακρυά κι εκεί να ησυχάστε.
Σ' αυτό το σπίτι το ψηλό, πέτρα να μην ραγίσει
κι ο νοικοκύρης του σπιτιού, χίλια χρόνια να ζήσει.
                ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑΣ:
Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά, ψηλή μου δεντρολιβανιά,
κι αρχή καλός μας χρόνος, εκκλησιά με τ' άγιο θρόνος
Αρχή που βγήκε ο Χριστός, άγιος και πνευματικός
στη γη να περπατήσει και να μας καλοκαρδίσει.
Άγιος Βασίλης έρχεται και δεν μας καταδέχεται
Από την Καισαρεία, συ σ' αρχόντισσα κυρία.
Βαστά εικόνα και χαρτί, ζαχαροπλάστη ζυμωτή
χαρτί και καλαμάρι, δες και με-δες και με το παλικάρι.
Το καλαμάρι έγραφε, την μοίρα του την έλεγε
Και το χαρτί εμίλιε, άσπρε μου χρυσέ μου κρίνε.
-Βασίλη πόθεν έρχεσαι και πόθεν κατεβαίνεις
Και δεν μας συντυχαίνεις;
-Από της μάνας μου έρχομαι, το λέω και δεν ντρέπομαι
και στο σχολείο μου πάω πέστε μου τι θες να κάμω;
-Αφού πηγαίνεις στο σχολειό, πες μας την Άλφα - Βήτα,
Νάχης τον Θεό βοήθεια…
Και στο ραβδί του ακούμπησε να πει την Άλφα - Βήτα,
Ωσάν Άγιος που ήταν.
Χλωρό ραβδί, ξερό ραβδί, χλωρά βλαστάρια πέτα,
Κι απάνω στα βλαστάρια του, μαύρα είν΄ τα μάτια του,
Πέρδικες κελαδούσαν
Δεν ήσαν μόνον πέρδικες, γαριφαλιές λεβέντικες
Μον΄ και περιστεράκια, μαύρα μου γλυκά ματάκια.
ΠΑΙΝΕΜΑΤΑ
Εσένα αφέντη πρέπει σου καρέγλα βελουδένια
Για ν΄ ακουμπά η μέση σου η μαργαριταρένια.
Πολλά ΄παμε τα΄ αφέντη μας ας πούμε της κυράς
Κυρά λιγνή, κυρά ψηλή κυρά γαϊτανοφρύδα
Πουχεις τον ήλιο πρόσωπο και το φεγγάρι στήθος
Και του κοράκου το φτερό έχεις γατανοφρύδι.
Πολλά ΄παμε και της κυράς ας πούμε και στην κόρη.
Έχεις και γιο και μονογυιό, το γιο τον κανακάρη
Αν είναι και γραμματικός πολλά προικιά γυρεύει.
Γυρεύει αμπέλια ατρύγητα κι αμπέλια τρυγημένα
Γυρεύει και τη θάλασσα μ΄ όλα της τα καράβια
Γυρεύει και τον κυρ Βοριά να τα καλαρμενίζει.
Πολλά ΄παμε της κόρης μας ας πούμε και του γιου μας,
Έχεις και γιο και μονογυιό, το γιο τον κανακάρη
Που λούζεται, χτενίζεται και στο σχολειό πηγαίνει
Τον έβγαλε ο δάσκαλος να πει την άλφα - βήτα
Και ξέφυγε το χέρι του  και έχυσε το μελάνι
Και λέρωσε τα ρούχα του τα καλοκεντημένα.
Δεν έχω άλλα να σου πω, μόνο να ζεις και νάσαι
Τον άνδρα σου να χαίρεσαι και καλομοίρα να΄σαι.
                  ΘΕΟΦΑΝΙΩΝ:
Σήμερα είν' τα Φώτα κι ο φωτισμός, η χαρά μεγάλη κι ο αγιασμός (δις).
Κάτω στον Ιορδάνη τον ποταμό κάθεται η Παναγία η Δέσποινα.
Με τα θυμιατήρια στα δάχτυλα και τον Άγιο Γιάννη παρακαλεί:
_Άγιε μου Γιάννη και Πρόδρομε, δύνασαι βαφτίσεις θεού παιδί,
και να παραδώσεις Χριστού ψυχή;
_Δύναμαι και θέλω και προσκυνώ και τον Κύριό μου παρακαλώ.
Αύριο θ' ανέβω στους ουρανούς, να καταπατήσω τα είδωλα…
         Τα παιδιά τραγουδούσαν σκωπτικούς στίχους, όταν κάποια πόρτα παρέμενε κλειστή και οι νοικοκυραίοι δεν άνοιγαν, για να μη δώσουν το μποναμά τους στα παιδιά:
Τόσο βαρύ 'ναι το πάπλωμα και δεν παίρνεις χαμπάρι
Κι απ' έξω από την πόρτα σου, καράβι βολτετσάρει.
Τόσα τραγούδια είπαμε κι η πόρτα δεν έχει ανοίξει
Αν τα 'λεγα στον ουρανό, χρυσάφι θα 'χε ρίξει.
                «ΣΠΑΡΓΑΝΑ» (Ζαγόρι Ηπείρου). Τηγανίτες, με πολλά καρύδια επάνω, τις οποίες φτιάχνουν τα ξημερώματα των Χριστουγέννων.
                «ΧΟΙΡΟΣΦΑΓΙΑ» Έθιμο πανάρχαιο, με θυσιαστικό χαρακτήρα, προς τιμή του Κρόνου, που αποσκοπούσε στην εξασφάλιση καλής εσοδείας. Αυτός ο χαρακτήρας, τα μαντέματα κι άλλες μαγικές ενέργειες τα καθιστούν από τα πιο ενδιαφέροντα έθιμα του λαϊκού εορτολογίου.
                Η σφαγή του χοίρου στο τέλος του έτους ή σε άλλες σημαντικές για την καλοχρονιά περιστάσεις-απόκριες, ημέρα του Αγ. Φιλίππου-είναι αρχαία συνήθεια του ελληνορωμαϊκού κόσμου, που επέζησε μέσα στους αιώνες.
                Η εκτροφή χοίρου εξασφάλιζε στην οικογένεια κρέας και λίπος για ολόκληρη τη χρονιά. Κάθε αγροτική οικογένεια, εκτός από τις πολύ φτωχές, διατηρούσε έναν ή περισσότερους χοίρους. Ήταν πλήγμα η αδυναμία εκτροφής τουλάχιστον ενός χοίρου.
                Το σφάξιμο γινόταν με ειδικό μαυρομάνικο μαχαίρι και ήταν έργο του αρχηγού της οικογένειας. Ο θύτης πριν από το πλήγμα, χάραζε το σημείο του σταυρού στο λαιμό του ζώου, ενώ κάποιος από τους παριστάμενους έλεγε το «Πιστεύω» ή το «Πάτερ ημών». Από το αίμα του ζώου «έγραφαν» ένα σταυρό στο μέτωπο των μικρών παιδιών ή και των ζώων-για τον πονοκέφαλο ή τη θερμασιά, αντίστοιχα. Επίσης, στον Εγρήγορο της Ρόδου, άλειφαν τα πέλματα των ποδιών για να μην ξεπαγιάζουν, σαν φάρμακο για τις χιονίστρες. Κάρφωναν το ρύγχος του χοίρου στον τοίχο ή επάνω από την πόρτα για να αποδιώχνει τους καλικάντζαρους κι από τη σπλήνα και το συκώτι του, μάντευαν το μέλλον της οικογένειας. Τέλος θυμιάτιζαν το ζώο με λιβάνι και χαμομήλι, και έβαζαν στο στόμα του ένα από τα πόδια του. Όλες αυτές οι δραστηριότητες είχαν καθαρτήριες & αποτρεπτικές ιδιότητες.
                «ΧΡΙΣΤΟΨΩΜΟ». Το σύμβολο της μεγάλης γιορτής των Χριστουγέννων, αποτελεί ιδιαίτερη φροντίδα κάθε νοικοκυράς. Το σχήμα του συνήθως είναι στρογγυλό, υπάρχουν όμως και διαφοροποιήσεις κατά τόπους. Π.χ. στην Ιθάκη είναι μακρόστενο και σχηματίζει τη μορφή μικρού παιδιού που παριστάνει το Χριστό στα σπάργανα όπως λένε, ενώ στην Πετρούσα της Δράμας, πάνω στο ολοστρόγγυλο ψωμί πλάθουν και τοποθετούν στη μέση και ένα μικρότερο. Το μεγάλο κουλούρι συμβολίζει τη σπηλιά που γεννήθηκε ο Χριστός, το δε μικρό τον ίδιο τον Χριστό. Ιδιαίτερα προσεγμένη και η διακόσμησή του: Συνήθως στη μέση της επιφάνειά του κολλούν ένα σταυρό από ζυμάρι, στο κέντρο και στις άκρες του οποίου βάζουν καρύδια και αμύγδαλα, σύμβολο πλούσιας καρποφορίας. Επίσης τα σχέδια του έχουν άμεση σχέση με την ασχολία του νοικοκύρη: βόδια, αλέτρι και αλώνι (αν είναι γεωργός), πρόβατα, κατσίκια και στάνη (αν είναι τσοπάνης), κυρίως οι Σαρακατσάνοι. Το Χριστόψωμο κατέχει ξεχωριστή θέση στο τραπέζι, το οποίο σε αρκετά μέρη στρώνεται από την παραμονή και λέγεται και «τραπέζι της Παναγιάς».
                
ΤΟ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΟ ΔΕΝΤΡΟ. Σύμφωνα με τους περισσότερους λαογράφους, το έθιμο αυτό ήρθε στην Ελλάδα, μάλλον, την εποχή του Όθωνα (πρώτα στο Ναύπλιο και μετά στην Αθήνα), από τη δύση (Γερμανία ή Αγγλία). Προϋπήρχε όμως στο Βυζάντιο από τον 6ο αιώνα. Παλαιότερα για τη διακόσμηση των σπιτιών χρησιμοποιούσαν κλαριά από δέντρα. Η χρήση τους συμβόλιζε το τέλος του χειμώνα, την αναβλάστηση και την καινούργια ζωή, γι' αυτό και τα κλαριά έπρεπε να είναι καταπράσινα και από φυτά αειθαλή. Τα κλαριά (δάφνης, λεμονιάς, κουμαριάς, σκίνου, μυρτιάς και ελιάς) στολίζονταν με φρούτα, ξηρούς καρπούς και νομίσματα, τυλιγμένα σε χρυσόχαρτο ή βαμμένα με χρυσομπογιά. Αργότερα, οι πραματευτάδες (γυρολόγοι) πούλαγαν στα πανηγύρια και στα παζάρια στολίδια του δέντρου από χαρτί, ζυμάρι και γύψο. Ειδικά για τα γύψινα στολίδια χρησιμοποιούσαν γερμανικές σιδερένιες φόρμες για σοκολάτες και έφτιαχναν τα ζώα της φάτνης, αγιοβασίληδες κ.α., που τα χρωμάτιζαν με όμορφα χρώματα και τα πουλούσαν στους πάγκους τους μαζί με τα παιχνίδια.
                
ΤΟ ΧΡΙΣΤΟΞΥΛΟ (Μακεδονία). Στα χωριά της Β. Ελλάδας, από τις παραμονές των εορτών, ο νοικοκύρης έψαχνε στα χωράφια και διάλεγε το πιο όμορφο, το πιο γερό, το πιο χοντρό ξύλο, από πεύκο ή ελιά και το πήγαινε στο σπίτι του. Αυτό ονομαζόταν Χριστόξυλο και ήταν το ξύλο που θα έκαιγε για όλο το Δωδεκαήμερο των εορτών (από τα Χριστούγεννα μέχρι και τα φώτα) στο τζάκι του σπιτιού.
                Πριν ο νοικοκύρης φέρει το Χριστόξυλο, κάθε νοικοκυρά φρόντιζε να έχει καθαρίσει το σπίτι και με ιδιαίτερη προσοχή το τζάκι, ώστε να μη μείνει ούτε ίχνος από την παλιά στάχτη. Καθάριζαν ακόμη και την καπνοδόχο, για να μη βρίσκουν πατήματα να κατέβουν οι καλικάντζαροι.
                Έτσι το βράδυ της παραμονής των Χριστουγέννων, όταν όλη η οικογένεια θα ήταν μαζεμένη γύρω από το τζάκι, ο νοικοκύρης θα άναβε την καινούργια φωτιά και έμπαινε στην πυροστιά το Χριστόξυλο.
                Ο λαός λέει, ότι καθώς καίγεται το Χριστόξυλο, ζεσταίνεται ο Χριστός, εκεί στην κρύα σπηλιά της Βηθλεέμ. Σε κάθε σπιτικό, οι νοικοκυραίοι προσπαθούσαν να καίει το Χριστόξυλο μέχρι τα φώτα.
                
«ΤΑ ΚΑΡΥΔΙΑ» (Ήπειρος). Την ημέρα των Χριστουγέννων, τα παιδιά, κορίτσια και αγόρια, παίζουν το παιχνίδι «ΚΑΡΥΔΙΑ». Το παιχνίδι είναι ομαδικό και παίζεται ως εξής:
                Κάποιο παιδί χαράζει μ' ένα ξυλάκι στο χώμα μια ευθεία γραμμή. Πάνω σ' αυτή, κάθε παίκτης βάζει κι από ένα καρύδι στη σειρά. Μετά, ο κάθε παίκτης με τη σειρά του και από κάθετη απόσταση ενός με δύο μέτρα από τη γραμμή - σειρά των καρυδιών, σκυφτός, με το μεγαλύτερο και το πιο στρογγυλό καρύδι του, σημαδεύει κάποιο από τη σειρά των καρυδιών.
                Όποιο καρύδι πετύχει και το βγάλει έξω από τη γραμμή, το κερδίζει και δοκιμάζει ξανά, σημαδεύοντας κάποιο άλλο καρύδι. Αν αστοχήσει, συνεχίζει ο επόμενος παίκτης. Το παιχνίδι συνεχιζόταν μέχρι να τελειώσουν όλα τα καρύδια της σειράς…
                
ΠΑΡΑΜΟΝΗ ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑΣ (31/12). Τα παιδιά άφηναν μπροστά από το τζάκι τα παπούτσια τους ή αν δεν άναβε, κρεμούσαν εκεί τις κάλτσες τους. Υποτίθεται ότι, εκεί θα άφηνε ο Αγ. Βασίλης τα δώρα τους. Σήμερα πια, τα δώρα των παιδιών, τοποθετούνται κάτω απ' το χριστουγεννιάτικο δέντρο.
                
«ΟΙ ΚΟΛΟΝΙΕΣ» (Κεφαλονιά). Στην Κεφαλονιά, καθώς και στ' άλλα Επτάνησα, οι κάτοικοι, την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, το βράδυ, γεμάτοι χαρά για τον ερχομό του νέου χρόνου, κατεβαίνουν στους δρόμους, κρατώντας μπουκάλια με κολόνιες και ραίνουν ο ένας τον άλλον τραγουδώντας:

«Ήρθαμε με ρόδα και με ανθούς, να σας ειπούμε χρόνους πολλούς.»
                Και η τελευταία ευχή του χρόνου που ανταλλάσσουν είναι: «Καλή Αποκοπή», δηλ. με το καλό να αποχωριστούμε τον παλιό χρόνο.
                ΓΙΟΡΤΕΣ:                ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ (25/12). Η λύτρωση του ανθρώπου από την αμαρτία. Ο Υιός του Θεού έρχεται στη γη, δίνοντας τη μεγαλύτερη ευκαιρία στον άνθρωπο: να μπει στην Βασιλεία των Ουρανών… Πώς; Μα με… αγάπη!  Η γέννηση του Χριστού κανονίστηκε το 354 μ.Χ. να εορτάζεται στις 25 Δεκεμβρίου, την ίδια μέρα που γιορταζόταν η γέννηση του παλαιού Θεού Μίθρα, του «αήττητου Θεού Ήλιου» που ήταν θεός όλων των ηλιακών θεοτήτων της ειδωλολατρίας. Με την αλλαγή και την στροφή των ανθρώπων προς άλλους θεούς, ο «Αήττητος Θεός Ήλιος», έπεσε και τη θέση του την πήρε ο «Ήλιος της Δικαιοσύνης» ο Χριστός.
                ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ:
                «Χιόνι του Δεκεμβριού, χρυσάφι του καλοκαιριού».
                «Το τραγούδι με τον τρύγο, το Δεκέμβρη παραμύθι».
                «Η αγία Βαρβάρα βαρβαρώνει (το κρύο), ο αϊ-Σάββας σαβανώνει κι ο αϊ-Νικόλας παραχώνει».
                «Να 'ναι Χριστούγεννα στεγνά, τα Φώτα χιονισμένα και τα Λαμπρά βρεχούμενα, τα αμπάρια γεμισμένα».


Λαογραφικά του μηνός Δεκεμβρίου   http://oiax.blogspot.com/
Ο Δεκέμβριος είναι ο δωδέκατος και τελευταίος μήνας του ηλιακού μας έτους, αλλά ο δέκατος μήνας, όπως το λέει και το όνομά του (εκ του λατινικού decem = δέκα), από την πρωτοχρονιά της 1ης Μαρτίου, όταν το έτος των Ρωμαίων ήταν δεκάμηνο.
Στο Αττικό αρχαιοελληνικό ημερολόγιο ήταν ο έβδομος μήνας και ονομαζόταν «Ποσειδεών» ή «Ποσειδών» (16 Δεκ. – 15 Ιαν.), προς τιμήν του θεού της θάλασσας Ποσειδώνα. Αυτόν τον μήνα σύμφωνα με τις δοξασίες των Αρχαίων Αθηναίων, ο Ποσειδώνας με την Τρίαινά του, το σύμβολο της δυνάμεως και εξουσίας, συντάρασσε τις θάλασσες και προκαλούσε μεγάλες τρικυμίες όταν θύμωνε μαζί τους' γεγονός που φοβούνταν ιδιαίτερα για τα ταξίδια τους οι ναυτικοί.
Ως προς την πλευρά της αυστηρότητας ο Ποσειδών μπορεί να συσχετιστεί ως θαλασσινός θεός –προστάτης της θάλασσας– με τον δικό μας Άγιο Νικόλαο, ο οποίος τον αντικατέστησε στην πίστη του λαού. Οι Χριστιανοί ναυτικοί μας θεωρούν ότι οι δύσκολες ώρες της θάλασσας οφείλονται στον θυμωμένο άγιο Νικόλαο που είναι αγριεμένος μαζί τους. Για να τον εξευμενίσουν ρίχνουν στα τρικυμισμένα νερά λάδι από το καντήλι του Αγίου, κόλλυβα από αυτά που στέλνουν στην εκκλησία την ημέρα της γιορτής του, ψίχουλα, άρτο ή και μια μικρή εικόνα του. Τα σκορπούν στη θάλασσα και λέγουν: «Αϊ Νικόλα μου, και πάψε την οργή σου!»
Μία «σύγχρονη» ναυτική παράδοση για τον Αϊ Νικόλα τον Κυβερνήτη απ’τη θαλασσινή Μάνη:
«Τα καράβια και τα καϊκια, στα παλιά χρόνια, ταξίδευαν χωρίς τιμόνι (μόνο σε γαληνεμένη θάλασσα). Τη συγκοινωνία από το Διακόφτι στα Βάτικα, απέναντι, την έκανε ένας περάτης, άγνωστος, που δεν ήταν ντόπιος. Κάθε φορά όμως που σηκωνόταν τρικυμία (πολύ συχνά), το καράβι, χωρίς τιμόνι, τσακιζόταν στους βράχους και οι άνθρωποι πνίγονταν. Ο περάτης όμως δεν πάθαινε τίποτε και κάθε φορά παρουσιαζόταν με νέο καράβι. Ήταν δαίμονας που χαιρόταν για το κακό των ανθρώπων. Ώσπου κάποτε μπήκε επιβάτης και ένας γεράκος, με άσπρα μαλλιά και γένια. Κρατούσε και στο χέρι του ένα παράξενο ξύλο, που πλάταινε προς τα κάτω. Το καΐκι συνάντησε πάλι τρικυμία, οπότε ο γεράκος τρέχει και στερεώνει το ξύλο του στο πίσω μέρος, το κρατάει γερά (ήταν το πρώτο τιμόνι) και κυβέρνησε το πλοίο, ώστε να μην τσακιστεί στα βράχια. Οι άνθρωποι σώθηκαν, κι ο περάτης, από το κακό του εξαφανίστηκε. Την ίδια ώρα εξαφανίστηκε κι ο γεράκος, που ήταν ο άγιος Νικόλαος και νίκησε το δαίμονα, μαθαίνοντας και στους ναυτικούς το τιμόνι.»
Τα δημώδη ονόματα του Δεκεμβρίου είναι: Δεκέ(μ)βρης ή Δεκέμηρης, Γιορτινός (λόγω των πολλών εορτών), Αϊ-Νικολιάτης, Χριστουγεννιάτης, Χριστουγεννάς, Χιονιάς, Ασπρομηνάς κλπ.
Στη ζωή των Ελλήνων αγροτών τρεις είναι οι εμπειρίες που προεξάρχουν: το κρύο, το τέλος της σποράς, και η μείωση του φωτός.
Το κρύο συνδέεται με τρεις κυρίως γιορτές στην αρχή του Δεκέμβρη: της Αγίας Βαρβάρας (4), του Αγίου Σάββα (5) και του Αγίου Νικολάου (6) –τα λεγόμενα Νικολοβάρβαρα. Οι παροιμίες λένε: «Βαρβάρα βαρβαρώνει (το κρύο), αϊ Σάββας σαβανώνει, αϊ Νικόλας παραχώνει», «Αγία Βαρβάρα γέννησε (το χιόνι), άη Σάββας το δέχτει κι άη Νικόλας έτρεξε να πάει να το δαφτίσει (το βάφτισε χιόνι)». Αλλά και για τη χρονική εγγύτητα των τριών εορτών λέγεται:
«Αγια Βαρβάρα μίλησε και Σάββας αποκρίθει κι Αγιονικόλας έτρεξε να πάει να λειτουργήσει».
Οι γεωργοί θέλουν να ευχαριστήσουν τα ζώα τους (βόδια, άλογα) για τη βοήθεια που τους προσέφεραν στη σπορά και γι’αυτό τα γιορτάζουν στις 18 Δεκεμβρίου, του Αγίου Μοδέστου (στο συναξάρι του αναφέρεται ότι ανέστησε πολλά ζώα). Οι ζευγάδες ράντιζαν με τον αγιασμό τα σπαρμένα χωράφια, έριχναν κόλλυβα στη γη και τάιζαν τα ζώα τους μ’αυτά, αλλά και με άρτο (ύψωμα).
Ο Δεκέμβριος έχει τις μεγαλύτερες νύχτες. «Του Δεκέμβρη η μέρα, καλημέρα – καλησπέρα», λέει μια παροιμία. Ο Ήλιος έχει τώρα τη μεγαλύτερη απόκλιση νότια του ισημερινού, με αποτέλεσμα το βόρειο ημισφαίριο να φωτίζεται πολύ λιγότερο από το νότιο. Από τις 22 Δεκεμβρίου (μετά το χειμερινό ηλιοστάσιο), η απόκλιση αρχίζει να λιγοστεύει, οπότε στο βόρειο ημισφαίριο η μέρα μεγαλώνει. Με το Ιουλιανό ημερολόγιο, το χειμερινό ηλιοστάσιο έπεφτε το 19ο αιώνα στις 9 Δεκεμβρίου (Αγ. Άννας). Παρετυμολογώντας, λοιπόν, το όνομα του Αγίου Σπυρίδων (12) έλεγαν: «Απ’του αγίου Σπυρίδωνα μεγαλώνει η μέρα κατά ένα σπυρί». Και στις 19 παραμονή του Αγ. Ιγνατίου, που η αύξηση του φωτός ήταν πια σημαντική, έλεγαν: «αύριο είναι ο άγιος Αγνάντιος' αγναντεύει ο ήλιος προς το καλοκαίρι».
Οι ευχές όλη τη διάρκεια του Δεκεμβρίου κυριαρχούν και καθορίζουν τόσο τις άφθονες εορτές του μήνα, όπως του Αγίου Ελευθερίου (15) και του Αγίου Διονυσίου (17) όσο και τα επικείμενα Χριστούγεννα (25), την πρώτη μέρα του Δωδεκαημέρου*, καθώς και τη διαβατήρια ώρα της μεταβάσεως στον καινούργιο χρόνο.

  Ἕκαστον μέλος τῆς ἁγίας σου σαρκός ἀτιμίαν δι' ἡμᾶς ὑπέμεινε τὰς ἀκάνθας ἡ κεφαλή ἡ ὄψις τὰ ἐμπτύσματα αἱ σιαγόνες τὰ ῥαπίσματα τὸ στό...