Στα Ιερά Ευαγγέλια διακρίνουμε δυό κλήσεις των 4 πρώτων μαθητών και Αποστόλων από τον Θείο Διδάσκαλο Ιησού Χριστό. Δοκιμαστική η πρώτη κλήσις και απευθύνθηκε από τον Κύριό μας, όταν ακόμη ζούσε και διακονούσε τον λαό του Θεού ο άγιος Ιωάννης ο Βαπτιστής. Η δεύτερη είναι οριστική και έγινε μετά την σύλληψι και την φυλάκισι του Προδρόμου.
Για την πρώτη εξιστορεί ο Ευαγγελιστής Ιωάννης, ενώ για την δεύτερη ομιλούν οι τρεις Συνοπτικοί Ευαγγελιστές. Σήμερα ο λόγος περιστρέφεται γύρω από την δεύτερη κλήσι με βάσι το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο. «Δευτέρα αύτη κλήσις ην», σημειώνει ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος. Η πρώτη δεν είναι κυρίως κλήσις, αλλά πιο πολύ μια συνάντησις και προσωπική γνωριμία, έπειτα από τις επανειλημμένες υποδείξεις του Προδρόμου, που έλεγε προς τους μαθητές του για τον Ιησού Χριστό: «ίδε ο αμνός του Θεού…». Τότε, ύστερα από μια ολοήμερη σχεδόν αναστροφή και συνομιλία του Ανδρέα και του Ιωάννη με τον Ιησού Χριστό, ο Ανδρέας ανήγγειλε με σκιρτήματα καρδιάς στον αδελφό του Σίμωνα· «ευρήκαμεν τον Μεσσίαν!». Και μετά τον έφερε κοντά στον Ιησού για συνάντησι και γνωριμία. «Συ ει Σίμων ο υιός Ιωνά, συ κληθήση Κηφάς, ο ερμηνεύεται Πέτρος» του είπε ο Θεάνθρωπος Κύριός μας.
Πάντως, δεν είναι βέβαιο ότι τότε οι τρεις μαθητές του Ιωάννου ακολούθησαν τον Ιησού. Οι μαθητές του Ιωάννου και αν είχαν ακολουθήσει από την αρχή τον Ιησού, τώρα μετά την επιστροφή τους στη Γαλιλαία επανέρχονται στα έργα τους, ίσως με την υπόδειξί του. Μετά την πρώτη γνωριμία και τις εντυπώσεις τους από την περιοδεία στην Ιουδαία δόθηκε η ευκαιρία να ωριμάση σ᾽αυτούς η σκέψις της ολοκληρωτικής τους επιδόσεως και αφιερώσεως στο έργο της αποστολής.
Τα Ιερά Ευαγγέλια είναι σύντομα και περιληπτικά υπομνήματα των Αποστόλων, αλλά εμείς με ευλαβική διάθεσι και με ευσεβή λογισμό πρέπει να αναζητούμε υπό την απλή ευαγγελική διήγησι την εξέλιξι και την συνέχεια των γεγονότων.
Η όλη ευαγγελική ιστορία έχει βεβαίως χαρακτήρα υπερφυή, αλλά ταυτόχρονα είναι και ιστορικό γεγονός, λόγοι και πράξεις δηλαδή που έγιναν μέσα σε χώρο και χρόνο και συνεπώς κατά μία φυσική σειρά και εξέλιξι.
Στην Εκλογή των Αποστόλων από την πλευρά του Θεού υπάρχει πάντοτε ο απόκρυφος και απόρρητος λόγος της προγνώσεως και του προορισμού, αλλά από την πλευρά των ανθρώπων, εκτός της προαιρέσεώς τους, υπάρχουν οι φυσικοί και ιστορικοί λόγοι, που τους προετοιμάζουν για την ώρα της κλήσεως και για το έργο της αποστολής.
Είναι η μαθητεία κοντά στον Ιωάννη, είναι η συνάντησις και η γνωριμία με τον Ιησού, είναι οι εντυπώσεις και διαπιστώσεις, που όλα αποτελούν μια εξωτερική ανταπόκρισι στην εσωτερική τους προσδοκία και συντελούν στην ωρίμανσι της κλίσεώς των και απαρτισμό της ετοιμασίας τους.
Όλα αυτά, και τα υπερφυσικά και φυσικά, και τα εσωτερικά και τα εξωτερικά και τα εκ μέρους του Θεού και τα εκ μέρους των ανθρώπων, εντάσσονται μέσα στο σχέδιο του Θεού για τη σωτηρία του κόσμου.
Για τη δεύτερη και οριστική κλήσι γράφει ο αοίδιμος Μητροπολίτης Κοζάνης κυρός Διονύσιος Ψαριανός:
«Ο Ιησούς Χριστός εκάλεσε τέσσαρας αλιείς της θαλάσσης της Γαλιλαίας με την επαγγελίαν ότι θα τους κάμη «αλιείς ανθρώπων». Τους εκάλεσεν από την εργασίαν και τούτο βεβαίως έχει σημασίαν, ότι δηλαδή δεν ευρήκεν αργοσχόλους τινάς δια το έργον του Αποστόλου. Αλλά δεν θα μας απασχολήση τώρα το θέμα τούτο, η τιμή δηλαδή την οποίαν κάμνει ο Κύριος προς την εργασίαν, αν και είναι πολύ επίκαιρον να είπωμεν περί της εργασίας, εις ένα καιρόν που τόσον εργάζονται οι άνθρωποι, αλλά και τόσον ολίγον «εκ ψυχής» αγαπούν την εργασίαν. Διότι οι άνθρωποι σήμερον δεν εργάζονται, αλλά «δουλεύουν» και σκέπτονται πως θα ήτο τρόπος να ζουν καλύτερα και να μη εργάζωνται διόλου. Αλλ᾽ας αφήσωμεν το θέμα τούτο και ας επανέλθωμεν εις το «ποιήσω υμάς αλιείς ανθρώπων». Υπάρχουν πολλαί ομοιότητες μεταξύ του έργου του αλιέως και του έργου του Αποστόλου, αλλ᾽ ούτε και περί αυτών θα είπωμεν, διότι δεν ήσαν αυταί δήθεν, δια τας οποίας ο Ιησούς Χριστός εκάλεσεν αλιείς δια να τους αναδείξη Αποστόλους, αφού άλλως τε μεταξύ των δώδεκα φαίνεται σαφώς ότι εξ μόνον ήσαν αλιείς. Σήμασίαν έχει ότι εκάλεσεν «ους εκάλεσε», δια να τους αναδείξη Αποστόλους· «και ποιήσω υμάς», είπεν. Επί τρία σχεδόν έτη, ο Κύριος ήσκησε σύντονον παιδευτικήν αγωγήν επί του στενού εκείνου κύκλου των δώδεκα, τους οποίους μετά ολονύκτιον προσευχήν «Αποστόλους ωνόμασεν». Ας υπενθυμίσωμεν λόγους τινάς και γεγονότα της ευαγγελικής ιστορίας, που αναφέρονται εις τον καταρτισμόν των Αποστόλων. Αι παραβολαί εν πρώτοις είναι ειδικός τρόπος διδασκαλίας χάριν των δια το αποστολικόν έργον ετοιμαζομένων, ενώ επί παραδείγματι η επί του όρους ομιλία γίνεται προς τον λαόν η έστω προ τον ευρύτερον κύκλον των μαθητών. Η Μεταμόρφωσις, ενώπιον μάλιστα ουδέ καν των δώδεκα, αλλά τριών των εμπιστοτέρων, γίνεται προς καταρτισμόν των Αποστόλων και ειδικώς χάριν μόνον αυτών. Ο προ της Μεταμορφώσεως διάλογος μεταξύ του Ιησού και των δώδεκα και η μεγάλη ομολογία του Πέτρου· η διδαχή καθ᾽οδόν ότε ανέβαινον εις Ιεροσόλυμα και ο Ιησούς ήρχετο προς το Πάθος· η προκαταρκτική αποστολή των δώδεκα εις το κήρυγμα· η νίψις των ποδών των Αποστόλων προ του Μυστικού Δείπνου· η παραίνεσις, μετά τον δείπνον και η Αρχιερατική προσευχή μετά την παραίνεσιν· αι επανειλημμέναι εμφανίσεις μετά την Ανάστασιν ότι και «διήνοιξεν αυτών τον νουν»· όλα αυτά, όπως τα απαριθμούμεν απλώς και χωρίς σειράν, και άλλα τα οποία παραλείπομεν, αποτελούν ειδικάς πράξεις και ενεργείας του Κυρίου προς καταρτισμόν των Αποστόλων. Ο Παράκλητος, όταν θα έλθη, θα εύρη ετοίμους ανθρώπους εις τους οποίους θα σκηνώση, φως και δύναμις εξ ύψους, φωτίζων και ενισχύων τους Αποστόλους εις τούτο ακριβώς, εις το να ενθυμώνται όλα όσα είπε προς αυτούς ο Διδάσκαλος. Όσα ήκουσαν και όσα είδον θα κηρύξουν οι Απόστολοι· «ο ακηκόαμεν, ο εωράκαμεν τοις οφθαλμοίς ημών, ο εθεασάμεθα και αι χείρες ημών εψηλάφησαν…. απαγγέλλομεν υμίν». Ο Απόστολος Πέτρος αναφερόμενος εις το θαύμα της Μεταμορφώσεως, επιβεβαιώνει ότι ο Ιησούς, «τους οικείους παιδεύων μαθητάς», πολλά έπραττε και έλεγεν ενώπιον αυτών. Όθεν μέλημα των Αποστόλων ήτο οι πιστοί να ενθυμώνται τους λόγους τούτους και τας πράξεις του Κυρίου, δια δε τούτο το αποστολικόν κήρυγμα δεν είναι θεωρία, αφηρημένη διδασκαλία και ιδεολογία, αλλ᾽ ο,τι ο Κύριος είπε και έπραξε. Οι άγιοι Απόστολοι εγενήθησαν «επόπται της εκείνου μεγαλειότητος»… Πράγματι λοιπόν ο Ιησούς Χριστός δια τους 12 Αποστόλους υπήρξεν «ο Διδάσκαλος όστις παραλαβών αυτούς αλιείς, κατήρτισε και εποίησεν «αλιείς ανθρώπων».
Το μήνυμα της σημερινής Κυριακής είναι να μαθητεύωμε στον Κύριό μας Ιησού Χριστό υπακούοντες πρόθυμα στον Ευαγγελικό Θείο Λόγο του και αγωνιζόμενοι να εφαρμόσωμε τις θείες εντολές Του. Και έτσι, να είμαστε βέβαιοι ότι κι εμείς στο μέτρο των πνευματικών μας δυνατοτήτων θα γίνωμε κάποια στιγμή «αλιείς ανθρώπων» με τον ευγενικό και καλωσυνάτο λόγο μας, με τη μελέτη των Θείων Γραφών και των Αγιοπατερικών συγγραμμάτων και κυρίως με την ταπείνωσι, την υπομονή και την θεάρεστη προσευχή μας.
† Ο Κυθήρων Σεραφείμ