Μὴ δῶτε τὸ ἅγιον τοῖς κυσίν· μηδὲ βάλητε τοὺς μαργαρίτας ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν χοίρων, μήποτε καταπατήσωσιν αὐτοὺς ἐν τοῖς ποσὶν αὐτῶν, καὶ στραφέντες ῥήξωσιν ὑμᾶς.

Πέμπτη, Μαΐου 31, 2012

H περίεργη μαυροφορεμένη μορφή στα Μετέωρα! Δείτε φωτό


πηγή



Ένα περίεργο περιστατικό σημειώθηκε πριν από δύο χρόνια όταν δύο αδέλφια επισκέφθηκαν τα Μετέωρα.




Συγκεκριμένα, σε μια στάση που έκανε ο ένας από τους δύο ταξιδιώτες, χάζευε ένα... πελώριο βράχο και τότε το μάτι του ξαφνικά αντιλήφθηκε μια κίνηση! Σαν κάποιος να περπατούσε μέσα στα βράχια.

Παρατηρώντας καλύτερα το σημείο είδε κάτι σαν πόρτα πάνω στο βράχο. Αμέσως τράβηξε φωτογραφία το σημείο.
Μια κανονική και μια κάνοντας ζουμ. Στη φωτογραφία όντως φαίνεται κάτι σαν πόρτα το οποίο πιθανόν να είναι τεχνητό μιας και το σχήμα είναι πολύ ακριβές. Μεγεθύνοντας τη ζουμαρισμένη φωτογραφία μέσω pc φαίνεται σαν μια μορφή μπροστά από την "πόρτα"

Τετάρτη, Μαΐου 30, 2012

Τυπικόν της 31ης Mαΐου 2012



Πέμπτη: Τοῦ Ἁγίου Μάρτυρος Ἑρμείου. 
Τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρός ἡμῶν Εὐσταθίου,
 Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως.
 
Ἀπόστολος:
 Τῆς ἡμέρας· Πέμπτης ζ΄ ἑβδομάδος Πράξεων (Πράξ. κε΄ 13-19).
Εὐαγγέλιον:
 Ὁμοίως· Πέμπτης ζ΄ ἑβδομάδος Ἰωάννου· (Ἰω. ις΄ 23-33).
 

Ἡ ἀναζήτηση τῶν πανανθρώπινων ἀξιῶν -Ἀρχιεπίσκοπος Τιράνων καὶ πάσης Ἀλβανίας Ἀναστάσιος



Ποιές εἶναι οἱ βασικές ἀρχές πού μποροῦν νά γίνουν ἀποδεκτές ἀκόμη καί ἀπό ἐκπροσώπους διαφορετικῶν θρησκειῶν 


1. Κατ' ἀρχήν δέν νομίζω ὅτι ὑπάρχει μία ἄποψη. Σήμερα ἐξακολουθοῦν νά ἐπιβιώνουν 19 θρησκεῖες, οἱ ὁποῖες ὑποδιαιροῦνται σέ 240 κλάδους (1). Συγχρόνως, στούς κόλπους τους ὑπάρχουν ἀντιθέσεις μεταξύ τῶν προσκολλημένων κατά γράμμα στήν παράδοση καί τῶν ἀναζητούντων νέα ἀνοίγματα στόν σύγχρονο κόσμο.

Οἱ διάφορες θρησκεῖες, ὅπου ἐπικράτησαν, ἔχουν ἐν πολλοῖς ἐπηρεάσει συνολικά τόν ἀνθρώπινο βίο. Καί εἶναι ἑπόμενο νά σχετίζονται, ἄμεσα ἤ ἔμμεσα, μέ ὅλες τίς πλευρές τῶν διαφόρων ἀξιῶν, τῶν λογικῶν, τῶν αἰσθητικῶν, τῶν ἠθικῶν, καί βεβαίως τῶν μεταφυσικῶν (2). Διότι τά θρησκεύματα δέν κινοῦνται ὡς ἀνεξάρτητες ὀντότητες. Βρίσκονται σέ ἀλληλεπίδραση καί ἀλληλεξάρτηση μέ πολλούς ἄλλους παράγοντες: ἐθνικούς, πολιτικούς, πολιτιστικούς, κοινωνικούς, οἰκονομικούς. Ἐπηρεάζουν καί ἐπηρεάζονται.

Κάθε ἀνεπτυγμένο θρήσκευμα ἔχει α) ἕναν ὑπερβατικό προσανατολισμό, πού κατευθύνει πρός μία ἀπόλυτη ἀλήθεια, πρός ἕναν ὑπέρτατο σκοπό, καί β) ἕνα σύστημα δογματικῶν, ἀξιωματικῶν θέσεων ἑρμηνείας τοῦ κόσμου. Αὐτά προσδιορίζουν τίς λογικές καί μεταφυσικές ἀξίες, τίς ὁποῖες τό θρήσκευμα ὑποστηρίζει.

Ὅπως εἶναι προφανές, ἡ σύγκλιση ἀπόψεων, στίς περιοχές τῆς ἀπόλυτης ἀλήθειας καί τοῦ ὑπερβατικοῦ προσανατολισμοῦ πού καθορίζουν, εἶναι πολύ δύσκολη. Οἱ θρησκεῖες μάλιστα πού ἐπηρεάζουν συνολικά πάνω ἀπό τό ἥμισυ τοῦ πληθυσμοῦ τῆς γῆς (Χριστιανισμός καί Ἰσλάμ), καθώς καί ὁ προγενέστερός τους Ἰουδαϊσμός, εἶναι θρησκεῖες πού στηρίζονται σέ θεία ἀποκάλυψη. Οἱ θεμελιώδεις ἀξίες περί τοῦ ἀληθοῦς, τοῦ ἀγαθοῦ, τοῦ ἁγίου πού τίς διέπουν, θεωροῦνται δεδομένες «ἄνωθεν». Οἱ φιλοσοφικές ἀναλύσεις καί οἱ νομοθετικές ρυθμίσεις ἀκολουθοῦν.

Τό ἄλλο θρησκευτικό ρεῦμα, πού πηγάζει ἀπό τήν ἰνδική καί τήν κινεζική ἀναζήτηση τοῦ ὑπερβατικοῦ, ἐκ πρώτης ὄψεως δέν εἶναι ἐξαρτημένο ἀπό μία ἅπαξ διά παντός ἄνωθεν ἀποκάλυψη. Ἀναπτύχθηκαν ἐν τούτοις διάφορες σχολές, μέ συγκεκριμένες θεωρίες γιά τήν ἀπόλυτη ἀλήθεια. [...]

Στή σύγχρονη ἀναζήτηση γιά τήν ἐπίτευξη κάποιας συγκλίσεως τῶν θρησκειῶν στό θέμα τῶν πανανθρωπίνων ἀξιῶν, ἡ ἔμφαση δίνεται κυρίως στίς «ἠθικές ἀξίες». Δέν πρέπει ὅμως νά παραθεωρεῖται ὅτι οἱ λογικές, οἱ αἰσθητικές, οἱ ἠθικές, οἱ μεταφυσικές ἀξίες συμπλέκονται καί ἀλληλοεπηρεάζονται, ὅπως τά διάφορα συστήματα τοῦ ὀργανισμοῦ: νευρικό, μυϊκό, κυκλοφορικό.

2. Ἀπό τά τέλη τοῦ 19ου αἰῶνος ἔγιναν προσπάθειες γιά μία καλύτερη ἀλληλογνωριμία καί προσέγγιση ἀνθρώπων διαφόρων θρησκευμάτων, μέ διεθνῆ διαθρησκειακά συνέδρια καί ὀργανισμούς. Προσπάθειες ὅμως γιά μονιμότερες δομές δέν τελεσφόρησαν. H προσέγγιση κινήθηκε σέ πιό βατό ἔδαφος, ὅταν καθορίσθηκαν συγκεκριμένα ζητήματα καί στόχοι, μέ ἀναφορά σέ σύγχρονα θέματα πού ἀντιμετωπίζει ὅλη ἡ ἀνθρωπότητα. Π.χ. ἡ «Παγκόσμια Συνέλευση γιά τή Θρησκεία καί τήν Εἰρήνη» (World Conference oReligioand Peace) βρῆκε μεγαλύτερη ἀνταπόκριση σέ πολλές χῶρες καί συνεχίζει τή δράση καί τίς παρεμβάσεις της. Μετά τήν 11η Σεπτεμβρίου 2001 σημειώθηκε ἐπιτάχυνση διαθρησκειακῶν συνεδρίων, μέ τήν ἐλπίδα ὅτι αὐτό θά βοηθοῦσε στήν καταπολέμηση τῆς τρομοκρατίας καί τή στήριξη τῆς εἰρήνης. H ἀναζήτηση γιά κοινῶς ἀποδεκτές πανανθρώπινες ἀξίες πολυτροπα ἐπιταχύνεται.

Στήν ἐποχή μας, ὅλο καί περισσότερο συνειδητοποιεῖται ἡ ἱστορική πρόκληση καί εὐθύνη τῶν θρησκευτικῶν κοινοτήτων ἔναντι τῆς ἑνιαίας ἀνθρωπότητος. Διανοούμενοι πού ἀνήκουν σέ διάφορα θρησκεύματα, ἔστω καί ἄν ὁρμῶνται ἀπό διαφορετικές προϋποθέσεις, καταβάλλουν προσπάθειες ὥστε νά συμφωνήσουν σέ ὁρισμένες βασικές θέσεις.

[...] Ἐν τούτοις, πρέπει νά ἀποφευχθοῦν οἱ ἁπλουστεύσεις. Πρό καιροῦ, ἕνας γνωστός μου καθηγητής πανεπιστημίου μοῦ τηλεφώνησε γιά νά μέ παρακινήσει νά πάρουμε μία πρωτοβουλία γιά τήν εἰρήνη. H πρότασή του ἦταν νά συγκεντρωθοῦν ἡγέτες καί διανοούμενοι τῶν μεγάλων θρησκευμάτων καί νά ἀποφασίσουμε νά διαγράψουμε ἀπό τά ἱερά μας κείμενα ὅ,τι ἀντιστρατεύεται στήν εἰρήνη καί ἐνισχύει τόν πόλεμο. Προσπάθησα νά τοῦ ἐξηγήσω ὅτι κάτι τέτοιο εἶναι ἀνέφικτο. Διότι οἱ ἱερές γραφές τῶν διαφόρων θρησκευμάτων ἔχουν γιά τούς ὀπαδούς τούς ἀδιαπραγμάτευτο κῦρος καί δέν ὑπόκεινται σέ ἀναθεώρηση ὅπως τά συντάγματα τῶν κρατῶν. Οὔτε μπορεῖ νά ὑπάρξει κάποιο ὄργανο, ἕνα εἶδος θρησκευτικοῦ ΟHΕ, πού θά τολμοῦσε νά ἐπιχειρήσει κάτι τέτοιο. Ὁ μόνος τρόπος ἐνισχύσεως τῆς εἰρηνικῆς προσπάθειας σέ παγκόσμιο πεδίο εἶναι ἡ καλλιέργεια ἠπίου κλίματος μεταξύ τῶν ἐκπροσώπων τῶν θρησκευμάτων, ἡ τόνωση τοῦ εἰρηνικοῦ πυρήνα τοῦ θρησκευτικοῦ συναισθήματος.

3. Στήν ἀναζήτηση καί ἀποσαφήνιση τῶν πανανθρωπίνων ἀξιῶν συμβάλλουν ἀσφαλῶς ἡ ἀντικειμενική ἐπιστημονική ἔρευνα καί ὁ διαθρησκειακός διάλογος. Ἀπαιτεῖται ὅμως πολλή ὑπομονή, διότι ὁ δρόμος εἶναι δύσκολος καί ὀλισθηρός. Ὁ πρῶτος ἐνθουσιασμός, τά τελευταῖα χρόνια, ὑπεχώρησε μπροστά σέ σοβαρές ἐπιφυλάξεις καί ἀπογοητεύσεις. Πολλοί φοβοῦνται τό ἐνδεχόμενο τοῦ συγκρητισμοῦ καί τή σταδιακή ἀλλοίωση τῆς πίστεώς τους, καθώς καί νέους ἐσωτερικούς διχασμούς. Εἶναι ἀναγκαῖο, λοιπόν, νά ἐπιδιώκεται μέ διάκριση ἡ προσέγγιση καί ἡ εἰρηνική συνύπαρξη χωρίς νά θυσιάζεται ἡ ἰδιοπροσωπία ὁμάδων καί λαῶν. [...]

B. Βασικές ἀξίες στίς ὁποῖες μπορεῖ νά ὑπάρξει διαθρησκειακή συμφωνία

1. Στή δεκαετία τοῦ 1990 ἐντάθηκε ἡ διαθρησκειακή προσπάθεια γιά τή συγκρότηση ἑνός ἠθικοῦ κώδικα μέ παγκόσμια ἐμβέλεια. Γνωστότερες εἶναι δύο προτάσεις πού προωθήθηκαν στή διεθνῆ κοινότητα: ἡ πρώτη ἐμφανίσθηκε ὡς πρόταση τοῦ Κοινοβουλίου τῶν Θρησκειῶν τοῦ Κόσμου (Parliament of the World΄s Religions), πού συνῆλθε στό Σικάγο τό 1993, μέ πρωταγωνιστῆ τόν Γερμανό καθηγητή τῆς Τυβίγγης Hans Κung. H δεύτερη πρόταση διαμορφώθηκε ἀπό τόν Leonard Swidler τοῦ Πανεπιστημίου Τemple τῆς Φιλαδελφείας τῶν HΠΑ. H τελευταία συζητήθηκε σέ σειρά συνεδρίων, κυρίως ὅμως στό Διαδίκτυο μέ συντονιστή τό Center for Global Εthics.

H πρόταση τοῦ Κοινοβουλίου, γνωστή ὡς «Διακήρυξη πρός μία Παγκόσμια Ἠθική» (DeclaratioΤoward a Global Εthic), καθορίζει ὡς ἀρχές μιᾶς παγκόσμιας ἠθικῆς: (α) Ὅτι δέν ὑπάρχει παγκόσμια τάξη χωρίς μία νέα παγκόσμια ἠθική. (β) Θεμελιώδης ἀξίωση (demand) εἶναι, κάθε ἀνθρώπινο ὄν νά ἀντιμετωπίζεται ἀνθρωπίνως. (γ) Τέσσερις βασικές ὑποχρεώσεις γιά ἕνα πολιτισμό: Μή βίας καί σεβασμοῦ ζωῆς. Ἀλληλεγγύης καί δίκαιης οἰκονομικῆς τάξεως. Ἀνοχῆς καί φιλαλήθειας. Ἴσων δικαιωμάτων καί συντροφικότητος μεταξύ ἀνδρῶν καί γυναικών. (δ) Ἀνάγκη ἀνανεώσεως τῆς συνειδήσεως. Ὅλες σχεδόν αὐτές οἱ δέσμες κανόνων ἔχουν ἀναφορά καί στηρίζονται σέ ἀρχαίους ἠθικούς κώδικες τῶν μεγάλων θρησκειῶν.

H «Οἰκουμενική Διακήρυξη μιᾶς Παγκόσμιας Ἠθικῆς» (Universal Declaratioof a Global Εthic) τοῦ L. Swidler, μέ ἄλλη διατύπωση καί ἄλλες ἐμφάσεις τονίζει τήν ἐλευθερία, τήν ἀξιοπρέπεια, τόν σεβασμό πρός ὅλα τά ὄντα, ἔμβια καί μή, τήν οἰκουμενική ἀγάπη, τήν ἀνεξιθρησκεία καί τήν ἀνάγκη διαθρησκειακού διαλόγου (3).
Πολλοί, κυρίως Ἀσιάτες, ἐπισημαίνουν ὅτι οἱ ἀνωτέρω ἀπόπειρες, γραμμένες ἀπό λευκούς, εὐκατάστατους, ρωμαιοκαθολικούς, προερχομένους ἀπό κυρίαρχους πολιτισμούς, εἶναι πολύ «Δυτικές» - περισσότερο βεβαίως ἡ δεύτερη Διακήρυξη.

2. Ἀπό τίς ἀναζητήσεις τῶν τελευταίων δεκαετιῶν μποροῦμε νά ἐπισημάνουμε συνοπτικά ὡς κοινῶς ἀποδεκτές ἀπό τίς θρησκεῖες τίς ἀκόλουθες ἀρχές καί ἀξίες:

(α) Κοινή καταγωγή ὅλων τῶν ἀνθρώπων. Οἱ μονοθεϊστικές θρησκεῖες βεβαιώνουν ὅτι ὁ Θεός ἐδημιούργησε τό πρῶτο ἀνθρώπινο ζεῦγος. Εἶναι γνωστοί οἱ στίχοι-κλειδιά τῆς Ἁγίας Γραφῆς: «Καί ἐποίησεν ὁ Θεός τόν ἄνθρωπον• κατ΄ εἰκόνα Θεοῦ ἐποίησεν αὐτόν, ἄρσεν καί θῆλυ ἐποίησεν αὐτούς» (Γεν. 1:27, πρβλ. 1:26, 5:1). Ὅπως καί ἡ φράση τοῦ Ἀποστόλου Παύλου: «Ἐποίησέ τε ἐξ ἑνός αἵματος πᾶν ἔθνος ἀνθρώπων ὁ Θεός» (Πράξ. 17:26). [...]

(β) Θεμελιώδης ἀρχή σέ ὅλες σχεδόν τίς ἀνεπτυγμένες θρησκεῖες εἶναι ὁ Χρυσός Κανόνας. Στό κλασικό ἰνδουιστικό βιβλίο Μαχαμπαράτα διαβάζουμε: «Αὐτή εἶναι ἡ σύνοψη τοῦ χρέους: Μήν κάνεις ποτέ στούς ἄλλους κάτι τό ὁποῖο θά σοῦ προξενοῦσε πόνο ἄν γινόταν σέ σένα». Ὅταν ὁ Κομφούκιος ρωτήθηκε: «Ὑπάρχει μία λέξη ἡ ὁποία νά χρησιμεύει ὡς κανόνας πρακτικός γιά ὅλη τή ζωή;», ἀπάντησε: «Δέν εἶναι αὐτή ἡ λέξη ἡ ἀμοιβαιότητα; Λοιπόν, μήν κάνεις στούς ἄλλους ὅ,τι δέν θά ἤθελες νά κάνουν σέ σένα». [...]
Στήν ἰουδαϊκή σκέψη ἐπαναλαμβάνεται συχνά ἡ ἀρχή «ὅ μισεῖς, μηδενί ποιήσης» (Τωβίτ 4:15) ἤ μέ τά λόγια του μεγάλου ραββί Χιλέλ (1ος αἰ. π.Χ. - 1ος αἰ. μ.Χ.): «Μήν κάνεις στούς ἄλλους ὅ,τι δέν θά ἤθελες νά κάνουν αὐτοί σέ σένα». Στό κήρυγμα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ διατυπώνεται δυναμικά ὁ κανόνας μέ θετικό τρόπο: «Καθώς θέλετε ἵνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι, καί ὑμεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς ὁμοίως» (Λουκ. 6:31, πρβλ. Ματθ. 7:12). Ὁ ἰσλαμικός κόσμος υἱοθέτησε αὐτή τήν ἰδέα (περιορίζοντάς την συχνά στήν οὔμα, τή μουσουλμανική κοινότητα). Στά ἀποφθέγματα πού ἀποδόθηκαν ἀργότερα στόν Μωάμεθ, συναντοῦμε καί τό ἑξῆς: «Κανείς ἀπό σᾶς δέν εἶναι πιστός ἐφόσον δέν ἐπιθυμεῖ γιά τόν ἀδελφό του αὐτό τό ὁποῖο ἐπιθυμεῖ γιά τόν ἑαυτό του».

Γιά νά μήν δημιουργοῦνται ὅμως ἀποσπασματικές ἐξιδανικευμένες εἰκόνες, πρέπει νά ποῦμε ὅτι στά διάφορα ἱερά κείμενα τῶν θρησκειῶν ὑπάρχουν καί φράσεις πού ὁδηγοῦν σέ διαφορετικές κατευθύνσεις.

(γ) Σεβασμός στή ζωή. Ὅλες οἱ θρησκεῖες ἀπαγορεύουν τόν φόνο. Ἰνδικές θρησκευτικές σχολές συνιστοῦν σεβασμό σέ κάθε μορφή ζωῆς καί τήν ἀποφυγή θανατώσεως τῶν ζώων. Στίς περί φόνου ἐντολές μπορεῖ νά θεωρηθεῖ ὅτι λανθάνει καί ἡ ἀπαγόρευση κάθε μορφῆς βασανισμοῦ. Ἐπίσης, ἡ τρομοκρατία καί ἡ βία στίς οἰκογενειακές, στίς ἐπαγγελματικές καί στίς διεθνεῖς σχέσεις. Τό θέμα, πάντως, τοῦ πολέμου -ἀμυντικοῦ ἤ ἐπιθετικοῦ- παραμένει πολύπλοκο καί διατυπώνονται θέσεις ἐκ διαμέτρου ἀντίθετες.

(δ) H δικαιοσύνη καί ἡ ἐντιμότητα ἀναγνωρίζονται ὡς θεμελιώδεις ἀρετές σέ πολλές θρησκεῖες (π.χ. στόν Κομφουκιανισμό ἡ δικαιοσύνη εἶναι μία ἀπό τίς τέσσερις σημαντικότερες• ὁ Μένκιος μάλιστα τήν ἀνύψωσε στό ὑψηλότερο ἐπίπεδο τῶν ἠθικῶν ἀξιῶν). Καί στίς τρεῖς μονοθεϊστικές θρησκεῖες ἡ δικαιοσύνη θεωρεῖται βασικό χαρακτηριστικό τῶν ἀνθρώπων τοῦ Θεοῦ. Στήν ἔννοιά της συνυπάρχουν οἱ ἔννοιες τῆς ἐντιμότητος, τῆς θεοσεβείας, ἀκόμη καί τῆς ἁγιότητος. Διότι αὐτή φέρει τόν ἄνθρωπο πλησιέστερα στόν Θεό (4). H γενική ἀρχή ἀποσαφηνίζεται ἀκόμα εἰδικότερα στίς προστακτικές «οὐ κλέψεις», μήν ἐκμεταλλεύεσαι, μή δωροδοκεῖς, μή στηρίζεις τή διαφθορά, μήν ἐξαπατᾶς (5). [...]

(ε) Σέ ὅλες τίς θρησκεῖες ὑπάρχουν ἐντολές ἤ ἁπλές ὁδηγίες γιά τή συμπεριφορά τῶν φύλων μεταξύ τους, πού καθορίζουν τόν σεβασμό στίς γενετήσιες σχέσεις. Ἐδῶ, ὅμως, οἱ παραλλαγές εἶναι πολύ περισσότερες. Βασική πάντως παραμένει ἡ ἐντολή «μήν ἀσελγήσεις», μήν ἐκτραπεῖς σέ γενετήσια ἀνηθικότητα. Κατά βάσιν, οἱ ἐκπρόσωποι τῶν διαφόρων θρησκευτικῶν παραδόσεων συμφωνοῦν ὅτι κανείς δέν ἔχει τό δικαίωμα νά ὑποτιμᾶ τούς ἄλλους στίς γενετήσιες σχέσεις, νά τούς ὁδηγεῖ ἤ νά τούς κρατεῖ σέ σεξουαλική ἐξάρτηση. H ἔξαρση τῆς ἐκμεταλλεύσεως νεαρῶν γυναικῶν καί παιδιῶν, πού παρατηρεῖται στίς ἡμέρες μας, καταδικάζεται ὁμόφωνα.

(στ) Τά περισσότερα θρησκεύματα ἀναφέρονται στήν εἰρήνη, ὡς εὐχή, ὡς χρέος, ὡς σκοπό. Ὡς προσπάθεια χαλιναγωγήσεως τῆς ἐπιθετικότητος τοῦ ἀνθρώπου• ὡς τρόπο γιά τήν ἁρμονική συμβίωση μιᾶς κοινωνίας βάσει συγκεκριμένων κανόνων συμπεριφορᾶς• καί ὡς ἐσωτερική εἰρήνη, μέ τήν κατασίγαση τῶν παθῶν, τοῦ φόβου, τῆς ἀγωνίας. [...]

Στίς μονοθεϊστικές θρησκεῖες, ἡ εἰρήνη ἀφ΄ ἑνός μέν θεωρεῖται δῶρο Θεοῦ καί καρπός τῆς ἐμπιστοσύνης σ΄ Αὐτόν, ἀφ΄ ἑτέρου ἔχει κοινωνικές καί ἱστορικές διαστάσεις. Γιά τήν ἐπικράτησή της ἀπαιτοῦνται καί οἱ προσπάθειες τοῦ ἀνθρώπου. Ἐπιδίωξή μας πρέπει νά εἶναι μία πολυδιάστατη εἰρήνη: μέ τόν Θεό, μέ τόν ἑαυτό μας, μέ τούς ἄλλους, μέ τήν κτίση ὁλόκληρη.

(ζ) Στό πρόβλημα τῆς φτώχειας ὑπάρχει μεγαλύτερη ἀπόκλιση ὡς πρός τίς ἑρμηνεῖες καί τή λύση. Πρωτοποριακές θρησκευτικές προσωπικότητες προτρέπουν στήν εὐσπλαχνία καί τήν καλοσύνη (Κομφούκιος, Λάο Τσέ, Ζωροάστρης, Βούδας). Καί ὅλες οἱ θρησκεῖες, λίγο ἤ περισσότερο, ζητοῦν νά ἀνακουφίσουν τή φτώχεια, τονίζοντας τήν εὐσπλαχνία.

Θρησκευτικά συστήματα πού ξεκίνησαν ἀπό τήν ἰνδική χερσόνησο υἱοθέτησαν τήν ἄποψη ὅτι οἱ συνθῆκες ζωῆς εἶναι συσσώρευση τοῦ «κάρμα», τῶν καλῶν ἤ κακῶν ἔργων τῶν προτέρων μορφῶν ζωῆς, τῶν μεταβιώσεων («σαμσάρα»). H διέξοδος ἀπό τήν κατάσταση αὐτή εἶναι δυνατή σέ μία ἑπόμενη φάση ὑπάρξεως. H καλοσύνη πρός τούς ἐνδεεῖς ἐπαινεῖται καί ἐξασφαλίζει θετικό «κάρμα». Ὁ Βουδισμός, υἱοθετώντας τίς περί «κάρμα» καί «σαμσάρα» ἀρχές, πρότεινε ὡς οὐσιαστική λύση, ὡς ἰδανικό τοῦ τέλειου ἀνθρώπου, τοῦ βουδιστῆ μοναχοῦ, τήν ἀπόλυτη φτώχεια. Συγχρόνως ἔλαβε πρόνοια γιά τή συντήρηση τῶν μοναχῶν, προβάλλοντας ὡς βασική ἀρετή τῶν λαϊκῶν τήν εὐσπλαχνία (τή «μέτα») πρός ὅσους βρίσκονται σέ ἔνδεια ἤ ἄλλη ἀνάγκη καί καταδικάζοντας τήν πλεονεξία καί τή χλιδή. [...]

Ὁ κατ΄ ἐξοχήν πάντως ὑπερασπιστής τῶν φτωχῶν ἀναδείχθηκε ὁ Ἰησοῦς Χριστός μέ τή ζωή καί τή διδασκαλία Του. Ὑπογράμμισε τήν ἀξιοπρέπεια τοῦ φτωχοῦ, τήν ἀξία του ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, στηλίτευσε τήν ἀσπλαχνία τῶν πλουσίων, ὕμνησε τή δικαιοσύνη, ἀποκάλυψε τήν ἀγάπη καί ἐπέμεινε σ΄ αὐτή.

(η) Ὡς κορύφωμα τῆς προσφορᾶς στήν κλίμακα τῶν ἀξιῶν θεωρεῖται ἡ ἀγάπη. Ὁ Χριστιανισμός μέ τρόπο μοναδικό τόνισε τίς πανανθρώπινες διαστάσεις τῆς ἀγάπης. Ἀποσαφήνισε μέ τό δυνατότερο φῶς τήν πολυεδρική ἔννοια καί σημασία της. Τήν ἐπεξέτεινε πέρα ἀπό κάθε ὅριο, φυλετικό, θρησκευτικό, κοινωνικό (Ἐπί τοῦ ὅρους ὁμιλία, παραβολή Καλοῦ Σαμαρείτη, Ὕμνο τῆς ἀγάπης στήν Α΄ Κορινθ.). Τήν κατέστησε δύναμη οἰκουμενική, πού ἀγκαλιάζει καί μεταμορφώνει τά πάντα. Τήν ταύτισε μέ τήν ὑπέρτατη πραγματικότητα, μέ τόν Θεό. «Ὁ Θεός ἀγάπη ἐστι, καί ὁ μένων ἐν τῇ ἀγάπῃ ἐν τῷ Θεῷ μένει καί ὁ Θεός ἐν αὐτῷ» (Α΄ Ἰω. 4:16). Ἐνέπνευσε μέ μοναδικό τρόπο τή βίωση καί τήν ἄσκησή της.

Στίς ἡμέρες μας, παρατηρεῖται ἡ τάση νά ἑρμηνεύονται ὑπό τό φῶς τῆς ἀγάπης καί ἄλλες θεμελιακές ἀρχές πού κατά καιρούς ἔχουν ὑποστηρίξει ἄλλες θρησκεῖες (ὅπως λ.χ. ἡ βουδιστική «μέτα»). [...]

3. Ἀνεξάρτητα ἀπό τίς διαθρησκειακές πρωτοβουλίες, τίς πανανθρώπινες ἠθικές ἀξίες ἔχουν προωθήσει οἱ Διακηρύξεις περί ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων τοῦ ΟHΕ. Ἀσφαλῶς καί αὐτές δέχθηκαν πολλές ἐπιρροές ἀπό θρησκευτικές ἰδέες. Παρά τίς ἀντιρρήσεις πού κατά καιρούς ἔχουν διατυπωθεῖ γιά ἐπί μέρους παραγράφους τῶν ἐν λόγῳ Διακηρύξεων ἀπό ἐκπροσώπους κυρίως ἀσιατικῶν θρησκειῶν, ἀλλά ἀκόμη καί ὁρισμένων χριστιανικῶν Ἐκκλησιῶν, τά κείμενα αὐτά συγκεντρώνουν ὅλο καί περισσότερο τή συγκατάθεση τῶν ὀπαδῶν διαφόρων θρησκειῶν. Ἐπίσης συμβάλλουν στή διαμόρφωση μίας ἠθικῆς ὁρολογίας μέ δεσπόζοντα χαρακτηριστικά τήν ἀνθρώπινη ἀξιοπρέπεια, τήν ἐλευθερία, τήν ἀνεξιθρησκία, τήν εἰρήνη.

Κατά κανόνα, οἱ ἐκπρόσωποι τῶν διαφόρων θρησκειῶν συμφωνοῦν μέ τό πρῶτο ἄρθρο τῆς «Οἰκουμενικῆς Διακηρύξεως τῶν δικαιωμάτων τοῦ ἀνθρώπου» (Universal Declaratioof HumaRights) τοῦ Ὀργανισμοῦ Ἡνωμένων Ἐθνῶν (ἡ ὁποία υἱοθετήθηκε στίς 10 Δεκεμβρίου 1948), ὅτι δηλαδή «ὅλοι οἱ ἄνθρωποι γεννῶνται ἐλεύθεροι καί ἴσοι σέ ἀξιοπρέπεια καί δικαιώματα. Εἶναι προικισμένοι μέ λογικό καί συνείδηση καί ὀφείλουν νά ἐνεργοῦν πρός ἀλλήλους μέ πνεῦμα ἀδελφοσύνης».

Τόν Δεκέμβριο τοῦ 1989, ἡ Οὐνέσκο (UΝΕSCΟ) ὀργάνωσε στή Μπανγκόκ ἕνα Συνέδριο μέ θέμα «H θέση τῶν ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων στίς θρησκευτικές καί πολιτιστικές παραδόσεις τοῦ κόσμου». Ἀναπτύχθηκαν οἱ ἀπόψεις τῶν μεγάλων θρησκευτικῶν ρευμάτων σκέψεως (Ἰνδουισμοῦ, Βουδισμοῦ, Ἰουδαϊσμοῦ, Ὀρθοδοξίας, Ρωμαιοκαθολικισμοῦ, Προτεσταντισμοῦ, Σιντοϊσμοῦ καί Ἰσλάμ). [...]

Ἕνα ἄλλο συνέδριο, τό «Παγκόσμιο Συνέδριο γιά τά ἀνθρώπινα δικαιώματα», πραγματοποιήθηκε τό 1993 στή Βιέννη. Θυμοῦμαι ὅτι ἀπό τήν πρώτη συνδιάσκεψη, στήν ὁποία μετεῖχα ὡς εἰσηγητής, καταλήξαμε σέ ἀρκετά κοινά συμπεράσματα: Πρῶτον, ὅτι τό πρόβλημα τῶν ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων ἀποτελεῖ πλέον σοβαρό θέμα γιά ὅλες σχεδόν τίς θρησκεῖες τοῦ κόσμου, ἄσχετα μέ τό ποιά ἔννοια καί ἑρμηνεία δίνουν σ΄ αὐτά. Δεύτερον, ὅτι ἡ ἀναγνώριση τῆς ἱερότητος τοῦ ἀνθρωπίνου ὄντος καί ὁ σεβασμός τῆς ἀξιοπρέπειάς του βοηθοῦν στή συνεργασία τῶν θρησκευτικῶν κοινοτήτων μέ τίς διεθνεῖς ὀργανώσεις πού ἀσχολοῦνται μέ τό θέμα τῶν ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων. Καί τρίτον, ὅτι ἡ Οἰκουμενική Διακήρυξη καί οἱ ἄλλες συναφεῖς προσπάθειες τῶν Ἡνωμένων Ἐθνῶν ἀποτελοῦν σημαντική ἐξέλιξη στήν ἀναγνώριση τῆς ἀξίας καί τῆς ἀξιοπρέπειας τοῦ ἀνθρώπου. [...]

Παράλληλα, ὅμως, μέ αὐτές τίς κοινές τοποθετήσεις, πρέπει νά σημειωθεῖ ὅτι ὑπάρχουν ἀρκετοί ἐκπρόσωποι τῶν μή θεϊστικῶν θρησκειῶν, οἱ ὁποῖοι ὑποστηρίζουν ὅτι οἱ προϋποθέσεις, πάνω στίς ὁποῖες στηρίχθηκε ἡ Οἰκουμενική Διακήρυξη τοῦ 1948, εἶναι ξένες πρός τίς παραδόσεις τους ἤ καί ἀκόμη ἀπαράδεκτες ἀπό αὐτές. [...]

4. Τέλος, πρέπει νά ὑπογραμμισθεῖ ὅτι ἡ συμβολή τῶν θρησκειῶν δέν περιορίζεται στά κοινά σημεῖα καί στίς κοινές ἀξίες, τίς ὁποῖες λίγο-πολύ στηρίζουν, ἀλλά καί σέ ὁρισμένες βασικές ἰδιοτυπίες πού παρουσιάζουν σέ ξεχωριστά σημεῖα πού τονίζουν. Ἐπιπλέον, κατά τήν ἀναζήτηση τῶν πανανθρωπίνων ἀξιῶν, οἱ θρησκεῖες ἐπισημαίνουν τό ὑπαρκτικό βάθος πού ἔχει ἡ ἠθική συμπεριφορά τοῦ ἀνθρώπου. Ἐπιμένουν ὅτι ἡ λύση τοῦ προβλήματος τοῦ κακοῦ δέν περιορίζεται στή βελτίωση μιᾶς κοινωνικῆς ἐπιφάνειας, ἀλλά ὅτι θά πρέπει νά ἀντιμετωπισθεῖ τό βαθύτερο στρῶμα του, ὁ ἀβυσσαλέος ἀνθρώπινος ἐγωισμός. Καί προσφέρουν ἔμπνευση καί δύναμη γιά τήν ὑπέρβασή του.

Στά ἀδιέξοδα στά ὁποῖα μᾶς ὁδηγεῖ ὁ τεχνικός πολιτισμός, καλλιεργώντας τήν αὐτάρκεια, τήν ὑπερηφάνεια καί τήν ἀπληστία, ὑπενθυμίζουν ὅτι τό μέσον γιά τήν πνευματική ἰσορροπία τοῦ ἀνθρώπου δέν εἶναι ἡ ὑποταγή τῆς φύσεως στίς ἐπιθυμίες τοῦ ἀτόμου, ἀλλά ἡ ὑποταγή τῆς ἀτομικῆς ἐπιθυμίας, ἡ ἀπάρνηση, ἡ ἄσκηση, ἡ κάθαρση τοῦ ἐγώ, ἡ ἀναζήτηση καί ἡ βίωση τοῦ ἁγίου.
 
...
 
Κλείνοντας, θά ἤθελα νά ὑπογραμμίσω αὐτό πού σημείωσα στήν ἀρχή: Ὅτι, ἐκτός τῶν ἀξιῶν πού ἀναφέρονται στήν ἠθική, ἡ συνεισφορά τῶν θρησκειῶν εἶναι σημαντική καί γιά τίς δέσμες τῶν ἀξιῶν πού σχετίζονται μέ τήν ἀλήθεια, πού νοηματοδοτεῖ τή ζωή, καί τό κάλλος, πού χαρίζει σ΄ αὐτή λάμψη καί χάρη. Κάθε δέ θρησκεία ἔχει συμβάλει μέ τόν δικό της τρόπο στήν ἀναζήτηση τῆς ἀλήθειας καί τήν ἀνάδειξη διαφόρων πλευρῶν τῆς ἀξίας τοῦ κάλλους.

Ἡ εἰρηνική ἐπικοινωνία, ὁ διαθρησκειακός διάλογος καί κυρίως ὁ «διάλογος ζωῆς» μεταξύ ἀνθρώπων διαφόρων θρησκευτικῶν πεποιθήσεων μποροῦν νά βοηθήσουν στή μεταφύτευση νέων ἰδεῶν καί ἀρχῶν ἀπό τόν ἕνα πολιτισμό στόν ἄλλον καί στήν ἀνάπτυξη σπόρων πού κοιμοῦνται στό ἔδαφός τους. Δέν πρέπει δέ νά παραθεωρεῖται ὅτι οἱ θρησκεῖες, καθώς βιώνονται ἀπό ζωντανούς ἀνθρώπους, εἶναι ζῶντα, ὀργανικά σύνολα, ἀναπτυσσόμενα καί ἐξελισσόμενα. Ἔχουν τή δική τους ἐσωτερική δυναμική - θά ἔλεγα, ἐντελέχεια. Δέχονται ἐπιδράσεις καί ἀπορροφοῦν νέες ἰδέες, οἱ ὁποῖες φθάνουν στά περιβάλλοντά τους. Προσαρμόζονται μέ δικό τους τρόπο στίς καινούργιες προκλήσεις γιά νά συμβάλουν στήν περαιτέρω κοινή πορεία τῆς ἀνθρωπότητος.

Σημειώσεις

1. Οἱ σημαντικότερες σέ ἀριθμό ὀπαδῶν εἶναι ὁ Χριστιανισμός (περίπου 33,1%) καί τό Ἰσλάμ (σχεδόν 20%). Ἀκολουθοῦν ὁ Ἰνδουισμός (περίπου 13%), ὁ Βουδισμός (6%), ὁ Ταοϊσμός καί ὁ λαϊκός Κομφουκιανισμός (περίπου 4%). Διάφορα νέα σχετικῶς θρησκεύματα, τά παλαιά φυλετικά θρησκεύματα τῆς Ἀφρικῆς (ἀνά 2% ἡ κάθε μία δέσμη). Καί σέ χαμηλότερά του 0,5% ποσοστά κινοῦνται ὁ Ἰουδαϊσμός, ὁ Σικκισμός, ὁ Μπαχαϊσμός, ὁ Τζαϊνισμός, ὁ Σιντοϊσμός. Οἱ θρησκειολογικές στατιστικές γιά πολλούς λόγους εἶναι κατ΄ ἐξοχήν σχετικές καί μόνο ἐνδεικτικῶς λαμβάνονται ὑπ΄ ὄψιν. Συγχρόνως, ἕνα μεγάλο ποσοστό τῶν κατοίκων τοῦ πλανήτη, καί μάλιστα τῶν τεχνολογικά ἀνεπτυγμένων κοινωνιῶν, δέν ἀνήκουν σέ καμιά θρησκεία (15,2% ὑπολογίζονται οἱ Ἀγνωστικιστές καί 3,5% οἱ δεδηλωμένοι Ἄθεοι). D. Barrett, «World ChristiaΕncyclopedia». Α Comparative Survey of Churches and Religions ithe ΜoderWorld, Οxford University Press, Οxford - Νew York 2001.

2. Σχετικά μέ τόν προσδιορισμό καί τή διαίρεση τῶν ἀξιῶν, ὑπενθυμίζω ἀκροθιγῶς ὅτι διατυπώθηκαν διάφορες θεωρίες. Ἡ γνωστότερη στηρίζεται στή φιλοσοφία τοῦ Καντίου καί διακρίνει τίς ἀξίες σέ λογικές, αἰσθητικές καί ἠθικές. Σέ αὐτές προστίθενται ἀπό ὁρισμένους στοχαστές οἱ θρησκευτικές ἀξίες (πού ἀναφέρονται στό νόημα τοῦ κόσμου) καί οἱ οἰκονομικές ἀξίες, πού ἀνάγονται στή σφαίρα τοῦ ὠφελίμου, (Λούβαρη, Μεγάλη Ἑλληνική Ἐγκυκλοπαίδεια, τόμ. Ε, σέλ. 39). Ἐκτός τῆς διαιρέσεως αὐτῆς, πού βασίζεται στήν τριμερῆ διαίρεση τῆς ψυχολογίας, διατυπώθηκαν καί συστηματικές διαιρέσεις τῶν ἀξιῶν. Ὅπως τοῦ H. Μunsterberg («Philosophie der Werte», 2 1921), ὁ ὁποῖος ἀρχικά διακρίνει δύο κατηγορίες: τίς ζωικές ἀξίες καί τίς πολιτιστικές, καί σέ κάθε μία ἀπό αὐτές τέσσερα εἴδη ἀξιῶν: λογικές, αἰσθητικές, ἠθικές, μεταφυσικές. Διάφορες διαιρέσεις ἔχουν προταθεῖ ἀπό ἄλλους στοχαστές (Ν. Hartman, Εd. Spranger, Joh. Hessen). Γιά νεότερες τοποθετήσεις βλ. Ch. Τaliaferro, «Contemporary Philosophy of Religion», Blackwell, ΜaldeΜΑ, Οxford 1998, 190-199, 211-218 κ.α. H. Putman, «Τhe Collapse of the Fact / Value Dichotomy», Harvard University Press, Cambridge ΜΑ 2002. J. Raz, «Τhe Practice of Value», ClarendoPress, Οxford 2003.

3. Τό πρῶτο σχέδιο ἐπικυρώνει 8 βασικά σημεῖα: 1. Τήν ἐλευθερία κάθε ἀνθρωπίνου προσώπου. 2. Τήν ἔμφυτη ἀξιοπρέπεια ὅλων τῶν ἀνθρώπων. 3. Τόν σεβασμό πρός ὅλα τά ὄντα, ἔμβια καί μή. 4.Τήν ἀνάγκη νά ὑπερβαίνει τό ἄτομο τόν ἑαυτό του καί νά ἐναγκαλίζεται εὐρύτερα σύνολα: τήν κοινότητα, τό ἔθνος, τήν οἰκουμένη, τό σύμπαν. 5. Μία ἀγάπη ἐπεκτεινόμενη γιά νά περιλάβει τά πάντα. 6. Σεβασμός καί ἐλευθερία γιά κάθε θρησκεία καί πίστη. 7. Διάλογος, ἀναγκαῖος ὅρος γιά μία ἁρμονική ἀνθρώπινη συνύπαρξη στόν πλανήτη. Ἀκολούθησε μία νεότερη διατύπωση μέ 10 σημεῖα, ἡ ὁποία συντονίζεται μέ τήν Οἰκουμενική Διακήρυξη τῶν ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων τοῦ 1948, τῶν Ἡνωμένων Ἐθνῶν. Ἀναλυτικότερα καί κριτική, βλ. S. Κing, «Α Clobal Εthic ithe Light of Comparative Religious Εthics», S.B. Τwiss and B. Grelle, Εxplorations iGlobal Εthics, Westview, Οxford 2000, 118-140.

4. Τo χρέος τῆς δικαιοσύνης τονίζεται ἐπίμονα στήν Ἁγία Γραφή. «Ἀπό παντός ρήματος ἀδίκου ἀποστήσῃ. ..οὐ δικαιώσεις τόν ἀσεβῆ ἕνεκεν δώρων» [Ἔξ. 23:6-8• πρβλ. Δευτ. 19:15, Ψαλμ. 57 (58): 2]. Δίκαιος εἶναι αὐτός πού ἀνταποκρίνεται στό θεῖο θέλημα, στούς θείους κανόνες. «Δίκαιος εἶ, Κύριε, καί εὐθεῖαι αἱ κρίσεις σου, ...ἡ δικαιοσύνη σου δικαιοσύνη εἰς τόν αἰώνα καί ὁ νόμος σου ἀλήθεια», δέεται ὁ Ψαλμωδός (Ψαλμ. 118, 137, 142). «Δικαιοσύνην μάθετε οἱ κατοικοῦντες ἐπί τῆς γῆς», ἐπιμένει ὁ Ἠσαΐας (26:9). Στήν Καινή Διαθήκη τίθεται πολύ ὑψηλότερα τό ἰδανικό της δικαιοσύνης• «μακάριοι οἱ πεινῶντες καί διψῶντες τήν δικαιοσύνην» (Ματθ. 5:6). «Ἐάν μή περισσεύσῃ ὑμῶν ἡ δικαιοσύνη πλεῖον τῶν γραμματέων καί Φαρισαίων, οὐ μή εἰσέλθητε εἰς τήν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν» (Ματθ. 5:20• πρβλ. Ἐφεσ. 4:24, 6:14, Φιλιπ. 1:11, Α΄ Τίμ. 6:11, Ἑβρ. 1:9).

5. Στή μνημονευθεῖσα Διακήρυξη τοῦ Κοινοβουλίου τῶν Θρησκειῶν τοῦ Κόσμου προστέθηκε ἡ θέση -ὄχι χωρίς ἀντιρρήσεις- ὅτι κανείς δέν ἔχει τό δικαίωμα νά χρησιμοποιεῖ τήν κάθε εἴδους περιουσία του χωρίς ἐνδιαφέρον γιά τήν ἀνάγκη τῆς κοινωνίας καί ὁλοκλήρου του πλανήτη. H περιουσία, μεγάλη ἤ μικρή, συνεπάγεται εὐθύνη - ἡ χρήση τῆς πρέπει συγχρόνως νά ἐξυπηρετεῖ τό κοινό καλό. Εἰδικότερα γιά τή δικαιοσύνη στό Ἰσλάμ βλ. Μ. Κhadduri, Τhe Ιslamic Conceptioof Justice, JohHopkins University Press, Baltimore - London, 1984.


* Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀλβανίας κ. Ἀναστάσιος (Γιαννουλάτος) εἶναι ὁμότιμος καθηγητής τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν, ἀντεπιστέλλον μέλος τῆς Ἀκαδημίας Ἀθηνῶν.

Ἡ περιφρόνηση τῶν κολλύβων - (τό νόημα του ψυχοσαββάτου)



Πρωτοπρεσβυτέρου Νικολάου Μανώλη
Προϊσταμένου Ἱεροῦ Βυζαντινοῦ Ναοῦ 
Προφήτου Ήλιού Θεσσαλονἰκης

Τό Σάββατο πρό τῆς Πεντηκοστῆς εἶναι Ψυχοσάββατο, δηλαδή “μνεία πάντων τῶν ἀπ’ αἰῶνος κοιμηθέντων εὐσεβῶς Χριστιανῶν”. Τό ἐσπέρας τῆς Παρασκευῆς καί τό πρωί τοῦ Σαββάτου, πλῆθος λαοῦ, προσέρχεται εἰς τούς κοιμητηριακούς ἢ ἐνοριακούς Ναούς. Ἐκεῖ ψάλλεται ὁ νεκρώσιμος κανόνας καί τό μνημόσυνο “ὃ οἱ θειότατοι πατέρες ἐθέσπισαν” ὑπέρ πάντων τῶν “ἐπ’ ἐλπίδι ἀναστάσεως ζωῆς αἰωνίου κεκοιμημένων εὐσεβῶν καί Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν”. Πρός τιμήν τους προσκομίζουν οἱ πιστοί κόλλυβα. Τό ἒθιμο τῶν κολλύβων εἶναι πάρα πολύ παλαιό. Οἱ ρίζες του χάνονται στίς πρό Χριστοῦ ἐποχές.

Τά κόλλυβα εἶναι σιτάρι βρασμένο. Ἒχουν τή μορφή στολισμένου δίσκου ἢ πιάτου μέ ξηρούς καρπούς, καρύδια, σταφίδα, ρόδι καί κυρίως ζάχαρη. Συμβολίζουν τήν κοινή μας ἀνάσταση. Ὃπως ὁ σπόρος τοῦ σιταριοῦ πέφτει στή γῆ, θάβεται, χωνεύεται, σαπίζει καί στή συνέχεια φυτρώνει καλύτερος καί ὡραιότερος, ἒτσι καί τό νεκρό σώμα τοῦ ἀνθρώπου θάβεται στή γῆ, λιώνει καί σαπίζει, γιά νά ἀναστηθῇ καί πάλι ἂφθαρτο, ἒνδοξο καί αἰώνιο. Αὐτήν τήν εἰκόνα μᾶς δίδει ὁ ἀπόστολος τῶν ἐθνῶν Παῦλος στήν Α΄ πρός Κορινθίους ἐπιστολή, καθώς καί ὁ Χριστός γιά τήν Ἀνάστασή Του. “Ἀμήν ἀμήν λέγω ὑμῖν, ἐάν μή ὁ κόκκος τοῦ σίτου πεσών εἰς τήν γῆν ἀποθάνῃ, αὐτός μόνος μένει˙ ἐάν δέ ἀποθάνῃ πολύν καρπόν φέρει”.(Ἰω. 12,24).
Δυστυχῶς, ἡ οὐσιαστική αὐτή προσφορά πρός τούς κεκοιμημένους ἀδελφούς μας, τόσο ἀπό λειτουργική ὃσο καί ἀπό σωτηριολογική ὁπτική, τά τελευταῖα χρόνια ἒχει ὑποστεῖ ἀλλοιώσεις καί διαφοροποιήσεις πού τείνουν νά ἀπαξιώσουν τή σημασία καί τό μέγεθος τοῦ Μυστηρίου. Ὁ χαρακτήρας τῶν κολλύβων ἒχει ἀπό πολλούς ἀλλοιωθεῖ μέ τήν ἀνοχή, ἀλλά καί τήν παρότρυνση, σέ μερικές περιπτώσεις, τῶν ὑπευθύνων ἀνθρώπων τῆς Ἐκκλησίας, πού χαράζουν μιά διαφορετική γραμμή ἀπό αὐτήν τῆς παραδόσεως. Ἒτσι δυστυχῶς παρουσιάζεται μιά εἰκόνα κωμικοτραγική, πού οὐδόλως συνάδει μέ τό πνεῦμα καί τή σημασία τοῦ Σαββάτου τῶν ψυχῶν.

Ἀντί, λοιπόν, κολλύβων, γεμίζει ὁ Ἱερός Ναός μέ πάσης φύσεως πίττες καί γλυκίσματα. Πρόσφορα, κουλούρια καί τσουρέκια, ἕως φροῦτα ἐποχῆς ἀπό τόν μανάβη, τά ἐποχιακά ροδάκινα, κεράσια καί βερίκοκα, συνθέτουν εἰκόνα ἀπρέπειας πρός τό Ναό καί προσβολῆς πρός τήν μνήμη τῶν κεκοιμημένων. Οἱ γιαγιάδες μας τά παλαιότερα χρόνια, προσέφεραν κεράσματα, πίττες καί γλυκά κατά τά Ψυχοσάββατα, ἀλλά ἒξω, στήν αὐλή τῆς Ἐκκλησίας. Μέσα στό Ναό, προσκόμιζαν τά κόλλυβα μόνο γιά τήν ἀκολουθία.

Εἶναι παράξενο, σέ μιά ἐποχή πού οἱ νοικοκυρές, καταφέρνουν νά παρασκευάσουν τά πιό πολύπλοκα γλυκά, νά μήν ἒχουν διάθεση νά βράσουν λίγο στάρι, γιά νά τιμήσουν τούς κεκοιμημένους συγγενεῖς τους. Θά μπορούσαμε νά ποῦμε πώς ἡ ἐτοιμασία τῶν κολλύβων ἀποτελεῖ ἓνα εὐλογημένο ἐργόχειρο πρός ὠφέλεια τῆς ψυχῆς καί ἐργασία τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ. Ἡ μνήμη τοῦ θανάτου σέ συνδυασμό μέ τήν μονολόγιστη εὐχή ὑπέρ ἀναπαύσεως τῶν κεκοιμημένων κατά τήν προετοιμασία τῶν κολλύβων, ὃπως καί κατά τό ζύμωμα προσφόρου γιά τήν Θεία Λειτουργία, βοηθοῦν πολύ στήν ἐγρήγορση τῆς ψυχῆς. Μέ αὐτόν τόν τρόπο τιμᾶται ἡ παράδοση καί ἐπισφραγίζεται τό νόημα μέ τό ὁποῖο περιβάλλει ἡ Ἐκκλησία τό εὐλογημένο Ψυχοσάββατο.

Όσιος Ισαάκιος ο Ομολογητής ηγούμενος Μονής Δαλμάτων



Όσιος Ισαάκιος ο Ομολογητής ηγούμενος Μονής ΔαλμάτωνΨήφω Θεού προς θείον ήρθη χωρίον,
Γης Iσάκιος εκλιπών το χωρίον.
Γην λίπεν Iσακίου τριακοστή κυδάλιμον κηρ.



Ψήφῳ Θεοῦ πρὸς θεῖον ἤρθη χωρίον,
Γῆς, Ἰσαάκιος ἐκλιπὼν τὸ χωρίον.
Θεῖον Ἰσαάκιον μόρος εἷλεν ἑνὶ τριακοστῇ.
Βιογραφία
Ο Όσιος Ισαάκιος καταγόταν από την Συρία και έζησε στα χρόνια του βασιλιά Ουάλη (364 μ. Χ.), που ήταν υποστηρικτής των Αρειανών. Κάποτε οι Οστρογότθοι, παρά την απαγόρευση της κυβέρνησης, κατασκήνωσαν στη Θράκη και απειλούσαν την Κωνσταντινούπολη. Τότε ο Ουάλης αναγκάσθηκε να βαδίσει εναντίον τους. Ο Ισαάκιος, που ήταν ηγούμενος στη Μονή Δαλμάτων, βγήκε και συνάντησε τον πολέμιο των ορθοδόξων Ουάλη, και αφού έπιασε από τα χαλινάρια το άλογο του, του είπε: «Άπόδος ταις ποίμναις τους αρίστους νομέας και λήψη την νίκην άπονητί ει δε τούτων μηδέν δεδρακώς παρατάξαιο, μαθήσει τη πείρα ότι σκληρόν το προς κέντρα λακτίζειν ούτε γαρ έπανήξεις και προσαπολέσεις την στρατιάν» (Πράξεις των Αποστόλων, κστ' 14). Δηλαδή, δώσε στά ποίμνια τους άριστους ποιμένες και χωρίς κόπους θα πάρεις τη νίκη. Αν, όμως, δεν αποδεχθείς αυτά που σου λέω και δε συμφωνήσεις μαζί τους, θα μάθεις από την πείρα ότι είναι σκληρό πράγμα να κλωτσάς στα καρφιά. Διότι ούτε εσύ πρόκειται να γυρίσεις από τον πόλεμο, και σύντομα θα χάσεις και το στράτευμα. Ο Ουάλης όχι μόνο δεν πείσθηκε από τα λόγια του ηγουμένου, αλλά αφού τον ειρωνεύθηκε, τον έριξε μέσα σε ένα κρημνώδες φαράγγι. Ο Ισαάκιος από θαύμα δεν έπαθε απολύτως τίποτα. Ο δε Ουάλης έπαθε αυτά που προφήτευσε ο Άγιος ηγούμενος.

Στις 9 Αυγούστου του 378 μ.Χ., διεξήχθη γύρω από την Αδριανούπολη σφοδρή μάχη, κατά την οποία ο αυτοκρατορικός στρατός κατατροπώθηκε, αφού φονεύθηκαν πολλοί από τους άριστους στρατηγούς του. Ο Ουάλης, καταφεύγοντας εντός αχυρώνος, για να σωθεί, κάηκε ζωντανός, μαζί με τον αρχιστράτηγό του.

Ως ηγούμενος παρευρέθηκε στη Β' Οικουμενική Σύνοδο, που συνήλθε στην Κωνσταντινούπολη το 381 μ.Χ., συντελώντας τα μέγιστα στην επιτυχία αυτής.

Προαισθανόμενος το τέλος του, αφού διόρισε διάδοχό του τον Όσιο Δαλμάτιο (τιμάται 3 Αυγούστου), κοιμήθηκε με ειρήνη σε βαθύ γήρας το 396 μ.Χ.

Η μνήμη του Οσίου Ισαάκιου επαναλαμβάνεται και στις 3 Αυγούστου.

Ἀπολυτίκιον  (Κατέβασμα)
Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Τύπος πέφηνας, τῆς ἐγκρατείας, καὶ ἑδραίωμα, τῆς Ἐκκλησίας, Ἰσαάκιε Πατέρων ἀγλάϊσμα· ἐν ἀρεταῖς γὰρ φαιδρύνας τὸν βίον σου, Ὀρθοδοξίας τὸν λόγον ἐτράνωσας. Πάτερ Ὅσιε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαο ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.

Κοντάκιον
Ἦχος πλ. δ’. Τῇ ὑπερμάχῳ.
Ὡς τῶν Ὁσίων ἀκριβέστατον ὑπόδειγμα· καὶ εὐσεβείας πρακτικώτατον ἐκφάντορα· ἀνυμνοῦμέν σε οἱ δούλοι σου θεοφόρε. Ἀλλ’ ὡς χάριτος τῆς θείας καταγώγιον, ναοὺς ἔργασθαι ἡμᾶς φωτὸς τοῦ Πνεύματος, τοὺς βοῶντάς σοι, χαίροις Πάτερ Ἰσαάκιε.

Μεγαλυνάριον
Χαίροις Μοναζόντων ὑπογραμμός, καὶ Μονῆς Δαλμάτων, κυβερνήτης ὁ ἀπλανής· χαίροις χαρισμάτων, ταμεῖον θεοβρύτων, Ἰσαάκιε παμμάκαρ, Ἀγγέλων σύσκηνε.



Οπτικοακουστικό Υλικό
media
Ακούστε το απολυτίκιο!




Αγιογραφίες / Φωτογραφίες
Όσιος Ισαάκιος ο Ομολογητής ηγούμενος Μονής Δαλμάτων
Όσιος Ισαάκιος ο Ομολογητής ηγούμενος Μονής Δαλμάτων
Όσιος Ισαάκιος ο Ομολογητής ηγούμενος Μονής Δαλμάτων
Όσιος Ισαάκιος ο Ομολογητής ηγούμενος Μονής Δαλμάτων
Όσιος Ισαάκιος ο Ομολογητής ηγούμενος Μονής Δαλμάτων
Όσιος Ισαάκιος ο Ομολογητής ηγούμενος Μονής Δαλμάτων

Όσιος Ισαάκιος ο Ομολογητής ηγούμενος Μονής Δαλμάτων



Όσιος Ισαάκιος ο Ομολογητής ηγούμενος Μονής ΔαλμάτωνΨήφω Θεού προς θείον ήρθη χωρίον,
Γης Iσάκιος εκλιπών το χωρίον.
Γην λίπεν Iσακίου τριακοστή κυδάλιμον κηρ.



Ψήφῳ Θεοῦ πρὸς θεῖον ἤρθη χωρίον,
Γῆς, Ἰσαάκιος ἐκλιπὼν τὸ χωρίον.
Θεῖον Ἰσαάκιον μόρος εἷλεν ἑνὶ τριακοστῇ.
Βιογραφία
Ο Όσιος Ισαάκιος καταγόταν από την Συρία και έζησε στα χρόνια του βασιλιά Ουάλη (364 μ. Χ.), που ήταν υποστηρικτής των Αρειανών. Κάποτε οι Οστρογότθοι, παρά την απαγόρευση της κυβέρνησης, κατασκήνωσαν στη Θράκη και απειλούσαν την Κωνσταντινούπολη. Τότε ο Ουάλης αναγκάσθηκε να βαδίσει εναντίον τους. Ο Ισαάκιος, που ήταν ηγούμενος στη Μονή Δαλμάτων, βγήκε και συνάντησε τον πολέμιο των ορθοδόξων Ουάλη, και αφού έπιασε από τα χαλινάρια το άλογο του, του είπε: «Άπόδος ταις ποίμναις τους αρίστους νομέας και λήψη την νίκην άπονητί ει δε τούτων μηδέν δεδρακώς παρατάξαιο, μαθήσει τη πείρα ότι σκληρόν το προς κέντρα λακτίζειν ούτε γαρ έπανήξεις και προσαπολέσεις την στρατιάν» (Πράξεις των Αποστόλων, κστ' 14). Δηλαδή, δώσε στά ποίμνια τους άριστους ποιμένες και χωρίς κόπους θα πάρεις τη νίκη. Αν, όμως, δεν αποδεχθείς αυτά που σου λέω και δε συμφωνήσεις μαζί τους, θα μάθεις από την πείρα ότι είναι σκληρό πράγμα να κλωτσάς στα καρφιά. Διότι ούτε εσύ πρόκειται να γυρίσεις από τον πόλεμο, και σύντομα θα χάσεις και το στράτευμα. Ο Ουάλης όχι μόνο δεν πείσθηκε από τα λόγια του ηγουμένου, αλλά αφού τον ειρωνεύθηκε, τον έριξε μέσα σε ένα κρημνώδες φαράγγι. Ο Ισαάκιος από θαύμα δεν έπαθε απολύτως τίποτα. Ο δε Ουάλης έπαθε αυτά που προφήτευσε ο Άγιος ηγούμενος.

Στις 9 Αυγούστου του 378 μ.Χ., διεξήχθη γύρω από την Αδριανούπολη σφοδρή μάχη, κατά την οποία ο αυτοκρατορικός στρατός κατατροπώθηκε, αφού φονεύθηκαν πολλοί από τους άριστους στρατηγούς του. Ο Ουάλης, καταφεύγοντας εντός αχυρώνος, για να σωθεί, κάηκε ζωντανός, μαζί με τον αρχιστράτηγό του.

Ως ηγούμενος παρευρέθηκε στη Β' Οικουμενική Σύνοδο, που συνήλθε στην Κωνσταντινούπολη το 381 μ.Χ., συντελώντας τα μέγιστα στην επιτυχία αυτής.

Προαισθανόμενος το τέλος του, αφού διόρισε διάδοχό του τον Όσιο Δαλμάτιο (τιμάται 3 Αυγούστου), κοιμήθηκε με ειρήνη σε βαθύ γήρας το 396 μ.Χ.

Η μνήμη του Οσίου Ισαάκιου επαναλαμβάνεται και στις 3 Αυγούστου.

Ἀπολυτίκιον  (Κατέβασμα)
Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Τύπος πέφηνας, τῆς ἐγκρατείας, καὶ ἑδραίωμα, τῆς Ἐκκλησίας, Ἰσαάκιε Πατέρων ἀγλάϊσμα· ἐν ἀρεταῖς γὰρ φαιδρύνας τὸν βίον σου, Ὀρθοδοξίας τὸν λόγον ἐτράνωσας. Πάτερ Ὅσιε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαο ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.

Κοντάκιον
Ἦχος πλ. δ’. Τῇ ὑπερμάχῳ.
Ὡς τῶν Ὁσίων ἀκριβέστατον ὑπόδειγμα· καὶ εὐσεβείας πρακτικώτατον ἐκφάντορα· ἀνυμνοῦμέν σε οἱ δούλοι σου θεοφόρε. Ἀλλ’ ὡς χάριτος τῆς θείας καταγώγιον, ναοὺς ἔργασθαι ἡμᾶς φωτὸς τοῦ Πνεύματος, τοὺς βοῶντάς σοι, χαίροις Πάτερ Ἰσαάκιε.

Μεγαλυνάριον
Χαίροις Μοναζόντων ὑπογραμμός, καὶ Μονῆς Δαλμάτων, κυβερνήτης ὁ ἀπλανής· χαίροις χαρισμάτων, ταμεῖον θεοβρύτων, Ἰσαάκιε παμμάκαρ, Ἀγγέλων σύσκηνε.



Οπτικοακουστικό Υλικό
media
Ακούστε το απολυτίκιο!




Αγιογραφίες / Φωτογραφίες
Όσιος Ισαάκιος ο Ομολογητής ηγούμενος Μονής Δαλμάτων
Όσιος Ισαάκιος ο Ομολογητής ηγούμενος Μονής Δαλμάτων
Όσιος Ισαάκιος ο Ομολογητής ηγούμενος Μονής Δαλμάτων
Όσιος Ισαάκιος ο Ομολογητής ηγούμενος Μονής Δαλμάτων
Όσιος Ισαάκιος ο Ομολογητής ηγούμενος Μονής Δαλμάτων
Όσιος Ισαάκιος ο Ομολογητής ηγούμενος Μονής Δαλμάτων

Όσιος Ισαάκιος ο Ομολογητής ηγούμενος Μονής Δαλμάτων



Όσιος Ισαάκιος ο Ομολογητής ηγούμενος Μονής ΔαλμάτωνΨήφω Θεού προς θείον ήρθη χωρίον,
Γης Iσάκιος εκλιπών το χωρίον.
Γην λίπεν Iσακίου τριακοστή κυδάλιμον κηρ.



Ψήφῳ Θεοῦ πρὸς θεῖον ἤρθη χωρίον,
Γῆς, Ἰσαάκιος ἐκλιπὼν τὸ χωρίον.
Θεῖον Ἰσαάκιον μόρος εἷλεν ἑνὶ τριακοστῇ.
Βιογραφία
Ο Όσιος Ισαάκιος καταγόταν από την Συρία και έζησε στα χρόνια του βασιλιά Ουάλη (364 μ. Χ.), που ήταν υποστηρικτής των Αρειανών. Κάποτε οι Οστρογότθοι, παρά την απαγόρευση της κυβέρνησης, κατασκήνωσαν στη Θράκη και απειλούσαν την Κωνσταντινούπολη. Τότε ο Ουάλης αναγκάσθηκε να βαδίσει εναντίον τους. Ο Ισαάκιος, που ήταν ηγούμενος στη Μονή Δαλμάτων, βγήκε και συνάντησε τον πολέμιο των ορθοδόξων Ουάλη, και αφού έπιασε από τα χαλινάρια το άλογο του, του είπε: «Άπόδος ταις ποίμναις τους αρίστους νομέας και λήψη την νίκην άπονητί ει δε τούτων μηδέν δεδρακώς παρατάξαιο, μαθήσει τη πείρα ότι σκληρόν το προς κέντρα λακτίζειν ούτε γαρ έπανήξεις και προσαπολέσεις την στρατιάν» (Πράξεις των Αποστόλων, κστ' 14). Δηλαδή, δώσε στά ποίμνια τους άριστους ποιμένες και χωρίς κόπους θα πάρεις τη νίκη. Αν, όμως, δεν αποδεχθείς αυτά που σου λέω και δε συμφωνήσεις μαζί τους, θα μάθεις από την πείρα ότι είναι σκληρό πράγμα να κλωτσάς στα καρφιά. Διότι ούτε εσύ πρόκειται να γυρίσεις από τον πόλεμο, και σύντομα θα χάσεις και το στράτευμα. Ο Ουάλης όχι μόνο δεν πείσθηκε από τα λόγια του ηγουμένου, αλλά αφού τον ειρωνεύθηκε, τον έριξε μέσα σε ένα κρημνώδες φαράγγι. Ο Ισαάκιος από θαύμα δεν έπαθε απολύτως τίποτα. Ο δε Ουάλης έπαθε αυτά που προφήτευσε ο Άγιος ηγούμενος.

Στις 9 Αυγούστου του 378 μ.Χ., διεξήχθη γύρω από την Αδριανούπολη σφοδρή μάχη, κατά την οποία ο αυτοκρατορικός στρατός κατατροπώθηκε, αφού φονεύθηκαν πολλοί από τους άριστους στρατηγούς του. Ο Ουάλης, καταφεύγοντας εντός αχυρώνος, για να σωθεί, κάηκε ζωντανός, μαζί με τον αρχιστράτηγό του.

Ως ηγούμενος παρευρέθηκε στη Β' Οικουμενική Σύνοδο, που συνήλθε στην Κωνσταντινούπολη το 381 μ.Χ., συντελώντας τα μέγιστα στην επιτυχία αυτής.

Προαισθανόμενος το τέλος του, αφού διόρισε διάδοχό του τον Όσιο Δαλμάτιο (τιμάται 3 Αυγούστου), κοιμήθηκε με ειρήνη σε βαθύ γήρας το 396 μ.Χ.

Η μνήμη του Οσίου Ισαάκιου επαναλαμβάνεται και στις 3 Αυγούστου.

Ἀπολυτίκιον  (Κατέβασμα)
Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Τύπος πέφηνας, τῆς ἐγκρατείας, καὶ ἑδραίωμα, τῆς Ἐκκλησίας, Ἰσαάκιε Πατέρων ἀγλάϊσμα· ἐν ἀρεταῖς γὰρ φαιδρύνας τὸν βίον σου, Ὀρθοδοξίας τὸν λόγον ἐτράνωσας. Πάτερ Ὅσιε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαο ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.

Κοντάκιον
Ἦχος πλ. δ’. Τῇ ὑπερμάχῳ.
Ὡς τῶν Ὁσίων ἀκριβέστατον ὑπόδειγμα· καὶ εὐσεβείας πρακτικώτατον ἐκφάντορα· ἀνυμνοῦμέν σε οἱ δούλοι σου θεοφόρε. Ἀλλ’ ὡς χάριτος τῆς θείας καταγώγιον, ναοὺς ἔργασθαι ἡμᾶς φωτὸς τοῦ Πνεύματος, τοὺς βοῶντάς σοι, χαίροις Πάτερ Ἰσαάκιε.

Μεγαλυνάριον
Χαίροις Μοναζόντων ὑπογραμμός, καὶ Μονῆς Δαλμάτων, κυβερνήτης ὁ ἀπλανής· χαίροις χαρισμάτων, ταμεῖον θεοβρύτων, Ἰσαάκιε παμμάκαρ, Ἀγγέλων σύσκηνε.



Οπτικοακουστικό Υλικό
media
Ακούστε το απολυτίκιο!




Αγιογραφίες / Φωτογραφίες
Όσιος Ισαάκιος ο Ομολογητής ηγούμενος Μονής Δαλμάτων
Όσιος Ισαάκιος ο Ομολογητής ηγούμενος Μονής Δαλμάτων
Όσιος Ισαάκιος ο Ομολογητής ηγούμενος Μονής Δαλμάτων
Όσιος Ισαάκιος ο Ομολογητής ηγούμενος Μονής Δαλμάτων
Όσιος Ισαάκιος ο Ομολογητής ηγούμενος Μονής Δαλμάτων
Όσιος Ισαάκιος ο Ομολογητής ηγούμενος Μονής Δαλμάτων

Αγία Εμμελεία


Αγία Εμμελεία

Βιογραφία
Η Οσία Εμμελεία καταγόταν από ευσεβή οικογένεια της Καισαρείας της Καππαδοκίας. Ο πατέρας αυτής αναδείχθηκε σε Μάρτυρα κατά τους τελευταίους διωγμούς. Ο βίος της Αγίας είναι η αγαθή ρίζα από την οποία βλάστησαν γλυκύτατη καρποί, τα παιδιά της, τα οποία ανεδείχθησαν εξέχοντα μέλη της κοινωνίας και τα περισσότερα Άγιοι της Εκκλησίας, όπως ο Μέγας Βασίλειος, ο Γρηγόριος Νύσσης, ο Πέτρος Σεβαστείας, η μοναχή Μακρίνα και ο μοναχός Ναυκράτιος. Από αγία ρίζα προήλθαν αγιασμένοι βλαστοί, δηλαδή από αγίους γονείς προήλθαν ευλογημένα και άγια τέκνα.

Η Οσία Εμμελεία δοκίμασε στη ζωή της, όπως συμβαίνει συνήθως με τους εκλεκτούς, πολλές θλίψεις. Ο θάνατος των γονέων της, πριν ακόμα νυμφευθεί, ο θάνατος του συζύγου της, μόλις γεννήθηκε ο υιός τους Πέτρος και ο πρόωρος θάνατος του υιού της Ναυκρατίου, αλλά και το να αναθρέψει μόνη της με παιδεία και νουθεσία Κυρίου, από ένα σημείο και μετά, τα τέκνα της, ήταν μερικές από αυτές. τις αντιμετώπισε όμως με υποδειγματική πίστη, ανδρεία και υπομονή. Δίδασκε τα παιδιά της κυρίως με το παράδειγμά της. Τους έδωσε, μαζί με το δικό της γάλα, το ανόθευτο γάλα της πίστεως και τους δίδαξε το μυστήριο της Εκκλησίας.

Τελείωσε τη ζωή της ως μοναχή με ηγουμένη τη θυγατέρα της Οσία Μακρίνα.

Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Σωφρόνως τὸν βίον σου κατ' ἐναντίον Θεοῦ, ἐτέλεσας πρότερον σὺν Βασιλείω σεμνῶ, Ἐμμέλεια πάνσεμνε, εἴτα δὲ ἐν ἐρήμῳ, ἀναβάσεις διέθου ἅμα τοὶς σοὶς ἐκγόνοις, ὡς τὰ ἄνω ποθοῦσα, διὸ σὲ ὁ Χριστὸς πανοικοί, ὑπερεδόξασε.




Αγιογραφίες / Φωτογραφίες
Αγία Εμμελεία
Αγία Εμμελεία

Όσιος Βαρλαάμ


Tον Bαρλαάμ έγνωκε και τα γης άκρα,
Άκρως ενασκήσαντα μέχρι γην έδυ.
Βιογραφία
Ο Όσιος Βαρλαάμ απεβίωσε ειρηνικά.

Όσιος Βενάνδιος

Βιογραφία
Ο Όσιος Βενάνδιος γεννήθηκε στη Γαλλία και έζησε τον 4ο και 5ο αιώνα μ.Χ. Συνδέθηκε πνευματικά με τον Όσιο Καρπάσιο (τιμάται 1 Ιουνίου) και τον Άγιο Ονωράτο (τιμάται 16 Ιανουαρίου) και μαζί ξεκίνησαν προσκυνηματικό ταξίδι στα μοναστήρια της Ανατολής.

Ο Όσιος Βενάνδιος κοιμήθηκε με ειρήνη στην Ελλάδα.

Συναξαριστής 30 Μαίου


Ὁ Ὅσιος Ἰσαάκιος ὁ Ὁμολογητὴς ἡγούμενος Μονῆς Δαλματῶν

 


Ἔζησε στὰ χρόνια τοῦ βασιλιᾶ Οὐάλη (364 μ. Χ.), ποὺ ἦταν ὑποστηρικτὴς τῶν Ἀρειανῶν. Κάποτε οἱ Ὀστρογότθοι, παρὰ τὴν ἀπαγόρευση τῆς κυβέρνησης, κατασκήνωσαν στὴ Θρᾴκη καὶ ἀπειλοῦσαν τὴν Κωνσταντινούπολη. Τότε ὁ Οὐάλης ἀναγκάσθηκε νὰ βαδίσει ἐναντίον τους.

Ὁ Ἰσαάκιος, ποὺ ἦταν ἡγούμενος στὴ Μονὴ Δαλματῶν, βγῆκε καὶ συνάντησε τὸν πολέμιο τῶν ὀρθοδόξων Οὐάλη, καὶ ἀφοῦ ἔπιασε ἀπὸ τὰ χαλινάρια τὸ ἄλογό του, τοῦ εἶπε: «Ἀπόδος ταῖς ποίμναις τοὺς ἀρίστους νομέας καὶ λήψῃ τὴν νίκην ἀπονητί· εἰ δὲ τούτων μηδὲν δεδρακὼς παρατάξαιο, μαθήσει τὴν πεῖρα ὅτι σκληρὸν τὸ πρὸς κέντρα λακτίζειν· οὔτε γὰρ ἐπανήξεις καὶ προσαπολέσεις τὴν στρατιάν». Δηλαδή, δῶσε στὰ ποίμνια τοὺς ἄριστους ποιμένες καὶ χωρὶς κόπους θὰ πάρεις τὴν νίκη. Ἄν, ὅμως, δὲν ἀποδεχθεῖς αὐτὰ ποὺ σοῦ λέω καὶ δὲ συμφωνήσεις μαζί τους, θὰ μάθεις ἀπὸ τὴν πεῖρα ὅτι εἶναι σκληρὸ πρᾶγμα νὰ κλωτσᾶς στὰ καρφιά. Διότι οὔτε ἐσὺ πρόκειται νὰ γυρίσεις ἀπὸ τὸν πόλεμο, καὶ σύντομα θὰ χάσεις καὶ τὸ στράτευμα.

Ὁ Οὐάλης ὄχι μόνο δὲν πείσθηκε ἀπὸ τὰ λόγια του ἡγουμένου, ἀλλὰ ἀφοῦ τὸν εἰρωνεύθηκε, τὸν ἔριξε μέσα σὲ ἕνα κρημνῶδες φαράγγι. Ὁ Ἰσαάκιος ἀπὸ θαῦμα δὲν ἔπαθε ἀπολύτως τίποτα. Ὁ δὲ Οὐάλης ἔπαθε αὐτὰ ποὺ προφήτευσε ὁ Ἅγιος ἡγούμενος. Δηλαδή, στὴ μάχη ποὺ ἔδωσε κοντὰ στὴν Ἀδριανούπολη, ὁ στρατός του νικήθηκε καὶ ὁ ἴδιος ἔπεσε νεκρός.

Ὁ Ἰσαάκιος πέθανε σὲ βαθειὰ γεράματα, ἤρεμος καὶ γαλήνιος (396 μ.Χ.).

 


Ἀπολυτίκιον 
Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Τύπος πέφηνας, τῆς ἐγκρατείας, καὶ ἑδραίωμα, τῆς Ἐκκλησίας, Ἰσαάκιε Πατέρων ἀγλάϊσμα· ἐν ἀρεταῖς γὰρ φαιδρύνας τὸν βίον σου, Ὀρθοδοξίας τὸν λόγον ἐτράνωσας. Πάτερ Ὅσιε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαο ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.

Κοντάκιον 
Ἦχος πλ. δ’. Τῇ ὑπερμάχῳ.
Ὡς τῶν Ὁσίων ἀκριβέστατον ὑπόδειγμα· καὶ εὐσεβείας πρακτικώτατον ἐκφάντορα· ἀνυμνοῦμέν σε οἱ δούλοι σου θεοφόρε. Ἀλλ’ ὡς χάριτος τῆς θείας καταγώγιον, ναοὺς ἔργασθαι ἡμᾶς φωτὸς τοῦ Πνεύματος, τοὺς βοῶντάς σοι, χαίροις Πάτερ Ἰσαάκιε.

Μεγαλυνάριον 
Χαίροις Μοναζόντων ὑπογραμμός, καὶ Μονῆς Δαλμάτων, κυβερνήτης ὁ ἀπλανής· χαίροις χαρισμάτων, ταμεῖον θεοβρύτων, Ἰσαάκιε παμμάκαρ, Ἀγγέλων σύσκηνε.


------------------------------------------------------------------------------
 
Ὁ Ἅγιος Νατάλιος

Μαρτύρησε διὰ ξίφους.


------------------------------------------------------------------------------
 
Ὁ Ὅσιος Βαρλαάμ

Ἀπεβίωσε εἰρηνικά.


------------------------------------------------------------------------------
 
Οἱ Ἅγιοι Ῥωμανός, Τελέτιος καὶ Χριστίνα καὶ τὸ πλῆθος τῶν ἐν Νικομήδειᾳ καέντων ἁγίων
Μαρτύρησαν διὰ ξίφους.


------------------------------------------------------------------------------
 
Ὁ Ἅγιος Εὔπλος

Μαρτύρησε ἀφοῦ τὸν θανάτωσαν τυλιγμένο μέσα σὲ δέρμα βοδιοῦ καὶ τὸν ἄφησαν ἐκτεθειμένο σὲ καυτὸ ἥλιο.


------------------------------------------------------------------------------
 
Ἐγκαίνια Ἁγίας Εὐφημίας «ἐν Δεξιοκρατιανοῖς»

Πλησίον τοῦ Ἁγίου Λαυρεντίου. Αὐτὸ σύμφωνα μὲ τὸν Πατμιακὸ Κώδικα 266. Μᾶλλον γιὰ ἐγκαίνια ναοῦ πρόκειται.


------------------------------------------------------------------------------
 
Ἡ Ἁγία Ἐμμέλεια

Εἶναι χαρακτηριστικὸ ὅτι σὲ πολλὲς περιπτώσεις πίσω ἀπὸ μεγάλους Ἁγίους βρίσκεται μία Ἁγία μητέρα. Ὁ ἅγιος Βασίλειος ὁ Μέγας, Ἀρχιεπίσκοπος Καισαρείας τῆς Καππαδοκίας καὶ τὰ ἐννέα ἀδέλφια του (μεταξὺ τῶν ὁποίων κυριότεροι ἦταν, Ἅγιος Γρηγόριος Ἐπίσκοπος Νύσσης, Ἅγιος Πέτρος Ἐπίσκοπος Σεβαστείας, Ὁσία Μακρίνα Μοναχή, Ὅσιος Ναυκράτιος μοναχός, τὰ ἄλλα πέντε ἀδέλφια ἔζησαν ἅγιο ἔγγαμο βίο), εἶχαν μητέρα τους τὴν Ἁγία Ἐμμέλεια.

Οἱ ῥίζες τους περνοῦσαν φυσικὰ καὶ ἀπὸ τὸν πατέρα τοὺς τὸν Ἅγιο Βασίλειο, ἱερέα διδάσκαλο τῆς ῥητορικῆς, ἐνάρετο, εὐσεβὴ καὶ προχωροῦσαν ἀκόμα πιὸ βαθειὰ στοὺς εὐσεβέστατους γονεῖς του, στὴν μητέρα του Μακρίνα καὶ στοὺς γονεῖς τῆς Ἁγίας Ἐμμελείας, οἱ ὁποῖοι κατῆχαν μὲν ὑψηλὰ ἀξιώματα καὶ πλούτη πολλά, εἶχαν ὅμως ἀγαπήσει ἄλλους θησαυροὺς ἀφάνταστα γλυκύτερους, τοὺς πνευματικοὺς καὶ αἰώνιους. Ἀπόδειξη ἦταν ἡ θυσία τῆς ζωῆς τοῦ πατέρα της, ὁ ὁποῖος μαρτύρησε κατ᾿ ἐντολὴ τοῦ ὁρισθέντος βασιλέως.

Ἡ Ἁγία Ἐμμέλεια ἔμεινε ὀρφανὴ ἀπὸ πατέρα καὶ μητέρα, ἀλλὰ μὲ μία μεγάλη κληρονομιὰ πνευματικοῦ πλούτου, ὄμορφη στὴν σωματικὴ ἐμφάνιση, ἀλλὰ πεντάμορφη στὴν ψυχή, στολισμένη μὲ ἀγάπη, προσευχὴ καὶ πίστη στὸ Σωτῆρα Χριστό, ποὺ τῆς ἔδωσε τὸν ἄνδρα ποὺ τῆς ἄξιζε, τὸν Ἅγιο Βασίλειο.

Στὴ συζυγική τους ζωὴ βασίλευε ὁ ἀλληλοσεβασμός, ἡ ἀλληλοβοήθεια, ἡ ταπεινοφροσύνη, ἡ πραότητα, ἡ εἰλικρίνεια, ἡ ἐγκράτεια, ἡ προσευχή, οἱ ἐλεημοσύνες καὶ φυσικὰ ἡ τεκνογονία καὶ ἡ σωστὴ διαπαιδαγώγηση τῶν παιδιῶν τους γιὰ τὴν δόξα τοῦ Κυρίου τους.

Ἡ Ἁγία Ἐμμέλεια δοκιμάστηκε μὲ πολλὲς θλίψεις ὅπως ὁ θάνατος τῶν γονιῶν της πρὶν παντρευτεῖ, ὁ θάνατος τοῦ πρώτου της γαμπροῦ, ὁ θάνατος τοῦ συζύγου της μόλις γεννήθηκε ὁ γιός της Πέτρος, ὁ θάνατος τοῦ γιοῦ της Ναυκρατίου γιὰ νὰ πάρει τὰ στεφάνια τῆς Ἁγιότητας. Ὅμως, ὁ πόνος καὶ οἱ θλίψεις δὲν τὴν νίκησαν, τόνωσε τὴν προσευχή της καὶ ἄκουσε τὴν συμβουλὴ τῆς κόρης της Μακρίνας, νὰ δοξάσουν μαζὶ τὸν Σωτῆρα τους στὴν ἀσκητικὴ ζωὴ μὲ τὶς ἄλλες μοναχές.

Ἀπολυτίκιον 
Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Σωφρόνως τὸν βίον σου κατ' ἐναντίον Θεοῦ, ἐτέλεσας πρότερον σὺν Βασιλείω σεμνῶ, Ἐμμέλεια πάνσεμνε, εἴτα δὲ ἐν ἐρήμῳ, ἀναβάσεις διέθου ἅμα τοὶς σοὶς ἐκγόνοις, ὡς τὰ ἄνω ποθοῦσα, διὸ σὲ ὁ Χριστὸς πανοικοί, ὑπερεδόξασε.


------------------------------------------------------------------------------
 
Ὁ Ἅγιος Εὐτυχὴς ἱερομάρτυρας

Βλέπε βιογραφία του τὴν 24η Αὐγούστου.


------------------------------------------------------------------------------
 
Ὁ Ἅγιος Κυπριανὸς ὁ ἐξ Ἀντιοχείας

Ὁ Ἅγιος Κυπριανὸς καταγόταν ἀπὸ τὴν Ἀντιόχεια καὶ κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη.


------------------------------------------------------------------------------
 
Ὁ Ὅσιος Βενάνδιος

Ὁ Ὅσιος Βενάνδιος γεννήθηκε στὴ Γαλλία καὶ ἔζησε τὸν 4ο καὶ 5ο αἰώνα μ.Χ. Συνδέθηκε πνευματικὰ μὲ τὸν Ὅσιο Καρπάσιο († 1 Ἰουνίου) καὶ τὸν Ἅγιο Ὀνωράτο († 16 Ἰανουαρίου) καὶ μαζὶ ξεκίνησαν προσκυνηματικὸ ταξίδι στὰ μοναστήρια τῆς Ἀνατολῆς.Ὁ Ὅσιος Βενάνδιος κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη στὴν Ἑλλάδα.


------------------------------------------------------------------------------
 
 Οἱ Ὅσιοι Ἡσαΐας καὶ Νικάνωρ ἐκ Ρωσίας

Οἱ Ὅσιοι Ἡσαΐας καὶ Νικάνωρ τῆς Σίγια ἔζησαν στὴ Ρωσία κατὰ τὸν 16ο καὶ 17ο αἰώνα μ.Χ. Ἀσκήτεψαν θεοφιλῶς καὶ κοιμήθηκαν μὲ εἰρήνη. 

Οσία Εμμελεία


Η Οσία Εμμελεία καταγόταν από ευσεβή οικογένεια της Καισαρείας της Καππαδοκίας. Ο πατέρας αυτής αναδείχθηκε σε Μάρτυρα κατά τους τελευταίους διωγμούς. Ο βίος της Αγίας είναι η αγαθή ρίζα από την οποία βλάστησαν γλυκύτατη καρποί, τα παιδιά της, τα οποία ανεδείχθησαν εξέχοντα μέλη της κοινωνίας και τα περισσότερα Άγιοι της Εκκλησίας, όπως ο Μέγας Βασίλειος, ο Γρηγόριος Νύσσης, ο Πέτρος Σεβαστείας, η μοναχή Μακρίνα και ο μοναχός Ναυκράτιος. Από αγία ρίζα προήλθαν αγιασμένοι βλαστοί, δηλαδή από αγίους γονείς προήλθαν ευλογημένα και άγια τέκνα.
Η Οσία Εμμελεία δοκίμασε στη ζωή της, όπως συμβαίνει συνήθως με τους εκλεκτούς, πολλές θλίψεις. Ο θάνατος των γονέων της, πριν ακόμα νυμφευθεί, ο θάνατος του συζύγου της, μόλις γεννήθηκε ο υιός τους Πέτρος και ο πρόωρος θάνατος του υιού της Ναυκρατίου, αλλά και το να αναθρέψει μόνη της με παιδεία και νουθεσία Κυρίου, από ένα σημείο και μετά, τα τέκνα της, ήταν μερικές από αυτές. Τις αντιμετώπισε όμως με υποδειγματική πίστη, ανδρεία και υπομονή.
Δίδασκε τα παιδιά της κυρίως με το παράδειγμά της. Τους έδωσε, μαζί με το δικό της γάλα, το ανόθευτο γάλα της πίστεως και τους δίδαξε το μυστήριο της Εκκλησίας.
Τελείωσε τη ζωή της ως μοναχή με ηγουμένη τη θυγατέρα της Οσία Μακρίνα.

Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ΄  Ταχὺ προκατάλαβε
Σωφρόνως τὸν βίον σου κατ' ἐναντίον Θεοῦ, ἐτέλεσας πρότερον σὺν Βασιλείω σεμνῶ, Ἐμμέλεια πάνσεμνε, εἴτα δὲ ἐν ἐρήμῳ, ἀναβάσεις διέθου ἅμα τοὶς σοὶς ἐκγόνοις, ὡς τὰ ἄνω ποθοῦσα, διὸ σὲ ὁ Χριστὸς πανοικοί, ὑπερεδόξασε.

ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΠΑΤΡΟΣ ΙΣΑΑΚΙΟΥ



Τῌ Λ' ΤΟΥ ΑΥΤΟΥ ΜΗΝΟΣ
ΜΑΪΟΥ

Μνήμη τοῦ Ὁσίου πατρὸς ἡμῶν Ἰσαακίου, Ἡγουμένου τῆς Μονῆς τῶν Δαλμάτων.
Τῇ Λ' τοῦ αὐτοῦ μηνός, Μνήμη τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν Ἰσαακίου,
 Ἡγουμένου τῆς Μονῆς τῶν Δαλμάτων.

Ψήφῳ Θεοῦ πρὸς θεῖον ἤρθη χωρίον,
Γῆς, Ἰσαάκιος ἐκλιπὼν τὸ χωρίον.
Θεῖον Ἰσαάκιον μόρος εἷλεν ἑνὶ τριακοστῇ.

Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ὁ Ἅγιος Νατάλιος ξίφει τελειοῦται.

Ὁ ὅσιος Βαρλαὰμ ἐν εἰρήνῃ τελειοῦται.

Οἱ ἅγιοι νεομάρτυρες Ῥωμανὸς καὶ Μελέτιος, ξίφει τελειοῦνται.


Ταῖς αὐτῶν ἁγίαις πρεσβείαις, ὁ Θεός, ἐλέησον ἡμᾶς. Ἀμήν
.

Η Αγία – Σοφία τρομάζει τους Τούρκους του Νίκου Χειλαδάκη




Η Αγία – Σοφία
 τρομάζει 

τους Τούρκους



του Νίκου Χειλαδάκη, Δημοσιογράφου –Συγγραφέα-Τουρκολόγου

Από την πρώτη στιγμή που η Κωνσταντινούπολη έπεσε στους Οθωμανούς και ο Μωάμεθ ο Φατίχ εισήρθε καβάλα στο άσπρο άλογό του στην Αγία Σοφία, (όπου επί αρκετή ώρα, σύμφωνα με τουρκικές πηγές, έμεινε ακίνητος να κοιτάζει με έκσταση τον Παντοκράτορα στον τρούλο ενώ η εντυπωσιακή αυτή σκηνή έχει αποθανατιστεί και σε μια τουρκική ιστορική κινηματογραφική ταινία), ο μεγάλος αυτός ναός της Ορθοδοξίας έγινε το επίκεντρο διαφόρων μύθων και θρύλων που κυκλοφορούσαν ανάμεσα στους κατακτητές, προκαλώντας ένα έντονο δέος για το μεγαλούργημα αυτό της Ορθοδοξίας που τώρα το είχαν περικυκλώσει  οι τέσσερις οθωμανικοί μιναρέδες.
     Τα τελευταία χρόνια όμως ορισμένα γεγονότα με επίκεντρο την Αγία Σοφία και με αποκορύφωμα την απροσδόκητη εμφάνιση το καλοκαίρι του 2008 του Άγγελου στον Τρούλο, έχουν δημιουργήσει στους Τούρκους ένα έντονο κλίμα καχυποψίας και φόβου για τα μελλούμενα. Παράλληλα επανήλθαν στην επιφάνεια όλοι εκείνοι οι θρύλοι που κατά καιρούς είχαν συγκλονίσει και είχαν προκαλέσει στους μουσουλμάνους μια χαρακτηριστική φοβία για την εκ νέου ανάδυση της ορθόδοξης χριστιανικής ταυτότητας του  ναού και τις κοσμογονικές συνέπειες αυτού του συγκλονιστικού γεγονότος, παρά του ότι λειτουργούσε μέχρι το 1934 σαν μουσουλμανικό τέμενος.
     Έτσι τον περασμένο  Ιανουάριο, (20/1/2012), η μεγάλης κυκλοφορίας τουρκική εφημερίδα, Σαμπάχ, παρουσίασε ένα πραγματικά καταπληκτικό αφιέρωμα για τα «Μυστήρια της Αγίας Σοφίας», (Ayasofya’ nın gizlemleri), όπου αποτυπώνεται με γλαφυρό τρόπο αυτό το κλίμα φοβίας που έχει καταβάλει τελευταία τους Τούρκους για τα όσα υπάρχουν κρυμμένα μέσα στον Ιερό Ναό και τα όσα προμηνύονται να συμβούν τα επόμενα χρόνια.
     Το πρώτο σημαντικό στοιχείο από αυτό το αφιέρωμα, είναι μια αδιόρατη φοβία που διακρίνεται από τους Τούρκους στους κρυμμένους σταυρούς, συμβολικούς και μη, που υπάρχουν στο εσωτερικό του ναού, αλλά και στην κάτοψη όπως αυτή μπορεί κάποιος να την διακρίνει από ψηλά. Έτσι μεγάλο δέος παρατηρείται για τον λεγόμενο, (όπως τον αναφέρουν χαρακτηριστικά οι Τούρκοι ), «Σταυρό του αποστόλου αγίου Ανδρέα», ο οποίος όπως είναι γνωστό είναι ο ιδρυτής της εκκλησίας της Κωνσταντινούπολης. Σύμφωνα λοιπόν με την Σαμπάχ, στην οροφή του ναού υπάρχει ο Σταυρός του Αγίου Ανδρέα σε διαγώνιο μορφή, ένα σημαντικό σύμβολο που όχι μόνο δεν χάθηκε στους αιώνες της οθωμανικής κατοχής αλλά δεσπόζει με όλη την συμβολική σημασία του. Παράλληλα και ο «Σταυρός του Ιουστινιανού» τρομάζει τους Τούρκους καθώς οι θρύλοι αναφέρουν για ένα πανάρχαιο κειμήλιο που βρίσκεται μυστικό στην Αγία Σοφία και μάλιστα προέρχεται από την Αίγυπτο και έχει τρομακτική δύναμη. Γενικότερα η κατασκευή του μεγάλου αυτού ορθοδόξου αρχιτεκτονικού αριστουργήματος, σύμφωνα με τις ίδιες τις τουρκικές πηγές, βασίστηκε στο χριστιανικό σύμβολο του Σταυρού και το γεγονός αυτό εμπνέει το δέος αλλά και μια αδιόρατη φοβία για την μελλοντική επάνοδο της Αγίας Σοφίας στον φυσικό της κάτοχο, δηλαδή στην Ελληνορθόδοξη λατρεία.
     Αλλά εκτός από τους σταυρούς, οι Τούρκοι αναφέρουν και άλλα μυστήρια και τρομακτικά για τους  ίδιους που υπάρχουν στο εσωτερικό του ναού.  Έτσι, όπως αναφέρει ο θρύλος, είναι γνωστό ότι μετά την μετατροπή του ναού σε μουσουλμανικό τέμενος κτίστηκε το γνωστό Μιχράμπ, (το μουσουλμανικό σημείο της προσευχής), που εμφανίστηκε στην ανατολική πλευρά του ναού προς την κατεύθυνση της Μέκκας. Αλλά το ενδιαφέρον είναι ότι σύμφωνα με τους τουρκικούς θρύλους μπροστά από το Μιχράμπ βρίσκεται θαμμένο ένα φέρετρο κατασκευασμένο από επίχρυσο μπρούντζο. Στο φέρετρο αυτό κείτεται η σωρός της βασίλισσας Σοφίας, (προφανώς γίνεται ταύτιση με την αγία Σοφία). Αυτή η βασίλισσα Σοφία και το φέρετρό της συνδέεται, σύμφωνα με τους τουρκικούς θρύλους, με μια «εντολή» που έχει περάσει δια μέσω των αιώνων μέχρι σήμερα. Η εντολή αυτή αναφέρει  ότι  δεν πρέπει κανένας να πειράξει αυτό το φέρετρο ούτε καν να το ακουμπήσει. Αν συμβεί κάτι τέτοιο, τότε, σύμφωνα με τον θρύλο αυτό, θα προκληθεί η «έγερση» της βασίλισσας Σοφίας και τότε ένας τρομακτικός θόρυβος θα τραντάξει όλο το οικοδόμημα του ναού προκαλώντας σεισμικά εσχατολογικά γεγονότα που τρομάζουν τους Τούρκους.
     Αλλά ο θρύλος της βασίλισσας Σοφίας έχει και συνέχεα. Σύμφωνα λοιπόν με τις τουρκικές αναφορές, το φέρετρο αυτό προστατεύουν τέσσερις αρχάγγελοι που βρίσκονται πάνω στον Θόλο του ναού. Οι αρχάγγελοι αυτοί, όπως αναφέρουν και πιστεύουν οι Τούρκοι, είναι οι Τζεμπραΐλ, Μιχαήλ, Ισραφήλ και Αζραήλ. Σύμφωνα πάντα με τους Τούρκους, ο Τζεμπραήλ προστατεύει τους βυζαντινούς αυτοκράτορες, ο Μιχαήλ τον ναό από τις εχθρικές επιθέσεις, ενώ οι Τζεμπραήλ και Ισραφήλ ήταν οι αγγελιοφόροι των γεγονότων από τις πολεμικές επιχειρήσεις στους βυζαντινούς αυτοκράτορες. Και οι τέσσερεις αυτοί αρχάγγελοι έχουν ταχτεί μετά την πτώση της Πόλης να προφυλάσσουν το φέρετρο της βασίλισσας Σοφίας από τον κίνδυνο κάποιος βέβηλος να το ανοίξει και να επέλθει η Δευτέρα Παρουσία.
     Ένας άλλος σημαντικός μύθος που αναφέρουν οι μουσουλμάνοι  είναι ο θρύλος του «Κρυμμένου Πατριάρχη» που μοιάζει με τον ελληνικό θρύλο για τον κρυμμένο παπά. Όπως αναφέρει η τουρκική παράδοση, στο νότιο μέρος του ναού υπάρχει ένας στενός διάδρομος που οδηγεί σε μια παμπάλαια αραχνιασμένη και πολύ μυστήρια πύλη για την οποία ο θρύλος την αναφέρει σαν την «Κλειστή Πύλη».  Σύμφωνα με τις τουρκικές αναφορές, όταν ο Μωάμεθ ο Φατίχ μπήκε στην Κωνσταντινούπολη ο τελευταίος ελληνορθόδοξος Πατριάρχης μαζί με τους συνοδούς του τελούσε στο σημείο αυτό Θεία Λειτουργία. Μόλις οι οθωμανικές ορδές εισέβαλαν στον ναό, ο Πατριάρχης και όλη η συνοδεία του εισήλθε μέσα στην πύλη αυτή η οποία έκλεισε και από τότε χάθηκαν ενώ η πύλη έμεινε ερμητικά κλειστή και κανένας δεν τόλμησε ποτέ να την ανοίξει. Κάθε χρόνο στην Ανάσταση των ορθόδοξων χριστιανών μπροστά από την πύλη αυτή, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η Σαμπάχ, εμφανίζονται…. κόκκινα αυγά!!! Ο θρύλος συμπληρώνεται από την προφητεία που φοβίζει  τους Τούρκους, ότι όταν η πύλη αυτή ανοίξει, στον ναό θα ακουστούν ξανά οι χριστιανικές ελληνορθόδοξες ψαλμωδίες γι’ αυτό και τρομάζουν και μόνο στην ιδέα του ανοίγματος αυτής της μυστήριας πύλης.
     Η τουρκική εφημερίδα αναφέρει και το μυστήριο του υπογείου τούνελ που υπάρχει σε κεντρικό σημείο στο εσωτερικό του ναού. Όπως αναφέρεται, από το σημείο αυτό υπάρχει μια δίοδος που οδηγεί σε ένα μεγάλο τούνελ. Το τούνελ αυτό, όπως υποστηρίζει η τουρκική εφημερίδα, οδηγεί μέχρι τα Πριγκηπόννησα και μάλιστα μέχρι την νήσο Πρώτη. Το μυστήριο για τους Τούρκους είναι το πώς κατασκευάστηκε αυτό το τούνελ και τι ρόλο έπαιξε στην μακρά ιστορία του ναού.
     Μυστήριο για τους Τούρκους είναι και το μεγάλο αποτύπωμα από πέλμα κάποιου μεγάλου ζώου, ίσως ελέφαντα, που υπάρχει στην νοτιοδυτική πλευρά του θόλου ενώ και εδώ έχουν διαδοθεί κάποιες εσχατολογικές ιστορίες. Σύμφωνα με τους Τούρκους το αποτύπωμα αυτό είναι από το άλογο του Μωάμεθ του Πορθητή, αλλά το ερώτημα είναι πώς το άλογο πάτησε στο σημείο αυτό που βρίσκεται ψηλά προς τον θόλο.
     Μεγάλο δέος δημιουργεί στους Τούρκους, όπως αναφέρει η Σαμπάχ και τα διάφορα μωσαϊκά που έχουν αναδυθεί με όλη την μεγαλοπρέπειά τους τις τελευταίες δεκαετίες μέσα στο ιερό ναό της Αγίας Σοφίας της Κωνσταντινούπολης, παρά του ότι η μουσουλμανική θρησκεία θεωρεί σαν αμάρτημα την απεικόνιση πρόσωπων που σχετίζονται με θρησκευτικά γεγονότα. Ιδιαίτερο δέος τους προκαλεί το γνωστό μωσαϊκό που απεικονίζει τον Ιησού έχοντας την Παναγία και τον Ιωάννη τον Βαπτιστή στα δεξιά και αριστερά Του. Οι Τούρκοι το έχουν ονομάσει χαρακτηριστικά το «Μωσαϊκό της Αποκάλυψης» και ο συμβολισμός αυτός ανάγει στην εσχατολογική σημασία του που είναι έντονη στους μουσουλμάνους Τούρκους.
     
Επίσης ξεχωριστή αναφορά γίνεται και για τα μωσαϊκά που αναπαριστάνε γνωστούς βυζαντινούς αυτοκράτορες, όπως τον Ιωάννη τον Κομνηνό με τον Ιησού Χριστό και τον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο τον Μονομάχο με την αυτοκράτειρα Ζωή. Όλες αυτές οι απεικονίσεις προκαλούν έντονο δέος, καθώς όλη αυτή η ελληνορθόδοξη χριστιανική μεγαλοπρέπεια και η εσωτερική δύναμη που αναδύουν αυτά τα ψηφιδωτά, έχουν γεννήσει διάφορους θρύλους για τους εσχατολογικούς τους συμβολισμούς. Οι συμβολισμοί αυτοί σχετίζονται με τις τουρκικές φοβίες για την επάνοδο στην επιφάνεια και στην εξουσία της αγίας  Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας με την ευλογία του ίδιου του Ιησού Χριστού.
απο τις Ακτινες

Μνήμη των αναιρεθέντων υπό του Ηρώδου αγίων νηπίων: Ο Ιερός Χρυσόστομος για την σφαγή των νηπίων

    Ο ΙΕΡΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΦΑΓΗ ΤΩΝ ΝΗΠΙΩΝ  [:Ματθ.2,13-23]     « Τότε Ἡρῴδης ἰδὼν ὅτι ἐνεπαίχθη ὑπὸ τῶν μάγων, ἐθυμώθη λίαν, καὶ ἀποσ...