Ο Ξένος του Γεωργίου Ι. Μαντζαρίδη

Ομότιμου καθηγητή Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

από το περιοδικό «Ανάπλασις»,

αρ. τεύχους 446, Μάρτιος-Απρίλιος 2010

Η κτίση συμπάσχει με το Πάθος του Κτίστου της. Ο ήλιος κρύβει τις ακτίνες του. Η γη σείεται και το καταπέτασμα του ναού σχίζεται στα δύο «από άνωθεν έως κάτω» (Ματθ. 27, 51). Ο Σωτήρας θανατώνεται. Και ο από Αριμαθαίας Ιωσήφ, κρυφός μαθητής του Χριστού, παρουσιάζεται στον Πιλάτο, για να ζητήσει το νεκρό σώμα του Διδασκάλου:

«Δος μοι τούτον τον ξένον, τον εκ βρέφους ως ξένον ξενωθέντα, εβόα' δός μοι τούτον τον ξένον, ον ομόφυλοι μισούντες θανατούσιν ως ξένον».

Ο κρυφός μαθητής του Χριστού αποκαλύπτει το κρυφό όνομα του Διδασκάλου του, το όνομα πού τον συνόδευσε σ' ολόκληρη τη ζωή του, από τη βρεφική ηλικία ως το σταυρικό θάνατο του: Ξένος.

Όταν - γεννήθηκε στη Βηθλεέμ, η Μητέρα του τον σπαργάνωσε και τον τοποθέτησε σ' ένα παχνί, - γιατί δεν βρέθηκε τόπος στο πανδοχείο (βλ. Λουκ. 2,7)· ήταν ξένος.

Ο Χριστός, ο Υιός και Λόγος του Θεού, ο Σωτήρας του κόσμου ήρθε και έζησε μέσα στον κόσμο ως ανέστιος άνθρωπος, ως «εκ βρέφους ξένος», ως ο κατ' εξοχήν ξένος.

Ο ποιητής του κόσμου και δημιουργός των ανθρώπων «εις τα ίδια ήλθε, και οι ίδιοι αυτόν ου παρέλαβαν» (Ίω. 1, 11). Επισκέφθηκε τους δικούς του, και οι δικοί του δεν τον δέχτηκαν. Τον αντιμετώπισαν ως ξένο, τον φθόνησαν, τον μίσησαν, τον εξευτέλισαν και τον θανάτωσαν.

Είναι πικρό να ξενιτεύεσαι και να ζεις κάπου ως ξένος. Και είναι ακόμα πιο πικρό να ζεις στον τόπο σου ως ξένος και ανέστιος. Να σε φθονούν και να σε μισούν θανάσιμα οι συμπατριώτες σου, οι δικοί σου, τα ίδια τα παιδιά σου.

Αυτού του είδους την ξενιτεία - γνώρισε ο Θεός πού ήρθε και έζησε ως άνθρωπος μέσα στον κόσμο. Αυτή η ξενιτεία σφράγισε ολόκληρη την επίγεια ζωή του Χριστού. Την ξενιτεία πού απομάκρυνε από κοντά του ακόμα και τους πιο στενούς μαθητάς του. Την απαράκλητη ξενιτεία.

Και τώρα, μετά τη σταύρωση και τη θανάτωση του, έρχεται ο Ιωσήφ, «ο από Αριμαθαίας ευσχήμων βουλευτής» (Μάρκ. 15, 43), και ζητεί από τον Πιλάτο να λάβει το νεκρό σώμα αυτού του ξένου: «Δός μοι τούτον τον ξένον, ίνα κρύψω εν τάφω, ος ως ξένος ουκ έχει την κεφαλήν που κλίναι».

«Αι αλωπεκές φωλεούς έχουσι και τα πετεινά του ουρανού κατασκηνώσεις, ο δε Υιός του ανθρώπου ουκ έχει που την κεφαλήν κλίνη», είχε πει ο Ξένος αυτός σε κάποιον από τους γραμματείς πού ζήτησε να τον ακολουθήσει (Ματθ. 8, 19-20- Λουκ. 9, 57-58).

Τελικά δόθηκε από τους γραμματείς και τους Φαρισαίους σ' αυτόν τον Ξένο τόπος, για να γείρει το κεφάλι του· του δόθηκε ο σταυρός. Και αυτός «κλίνας την κεφαλήν παρέδωκε το πνεύμα» (Ίω. 19, 30).

Αυτόν τον Ξένο, πού γνωρίζει να ξενίζει «τους πτωχούς και τους ξένους», έλαβε ο Ιωσήφ από τον Πιλάτο, για να τον φιλοξενήσει στον τάφο του. Έλαβε και τοποθέτησε «εν τω καινώ αυτού μνημείω» (Ματθ. 27, 60) «τον παρέχοντα πάσι ζωήν αιώνιον και το μέγα έλεος».

«Όσοι δε έλαβον αυτόν, έδωκεν αυτοίς εξουσίαν τέκνα Θεού γενέσθαι τοις πιστεύουσιν εις το όνομα αυτού» (Ίω. 1, 12).

Ο Ιωσήφ, πού έλαβε και φιλοξένησε στον τάφο του το σώμα του Χριστού, αλλά και όλοι, όσοι τον δέχονται και πιστεύουν στο όνομα του, παίρνουν την εξουσία να γίνουν παιδιά του Θεού, θεοί κατά χάριν. Αποκτούν «ζωήν αιώνιον και το μέγα έλεος».

«Εάν μη ο κόκκος του σίτου πεσών εις την γήν αποθάνη, αυτός μόνος μένει· εάν δε αποθάνη, πολύν καρπόν φέρει» (Ίω. 12, 24).

Ο σίτος πού έπεσε στη γη και πέθανε, «ο άρτος ο ζων ο εκ του ουρανού καταβάς» προσφέρθηκε «υπέρ της του κόσμου ζωής» (Ίω. 6, 35-41) και έφερε πολύν καρπόν. Καρποφόρησε ένα πλήθος ανθρώπων, πού αποξενώθηκαν από τον κόσμο και έζησαν μέσα στον κόσμο ως φώτα του κόσμου.

Πολλοί θανατώνουν τον κόσμο, για να ζήσουν οι ίδιοι. Ο Χριστός παραδόθηκε εκούσια στον θάνατο, για να ζήσει ο κόσμος.